Transcript Strategia surowcowa Polski a zadania państwowej służby

Strategia surowcowa
Polski a zadania
państwowej służby
geologicznej.
Prof. Jerzy Nawrocki
Państwowy Instytut Geologiczny
Państwowy Instytut Badawczy
10.10. 2013 r.
Państwowy Instytut Geologiczny
Państwowy Instytut Badawczy
www.pgi.gov.pl
Geoinformacja |
Narodowe Archiwum
Geologiczne
 282 499 arkuszy map
 269 916 opracowań tekstowych
i kartograficznych
 159 271 teczek z kartami
otworów wiertniczych
 619 682 skrzynki z rdzeniami
z 3654 otworów wiertniczych
Państwowy Instytut Geologiczny
Państwowy Instytut Badawczy
www.pgi.gov.pl
Geoinformacja |
CBDG
Centralna Baza Danych Geologicznych
– największy w Polsce zbiór danych
cyfrowych związanych z naukami o Ziemi
Internetowa aplikacja do przeglądania
otworów wiertniczych:
prawie 300 000 odsłonięć rocznie
• Centralna Baza Danych Hydrogeologicznych
– Bank HYDRO
• System Gospodarki i Ochrony Bogactw
Mineralnych MIDAS
• Bank Danych Wód Podziemnych
Zaliczonych do Kopalin
• INFOGEOSKARB
Państwowy Instytut Geologiczny
Państwowy Instytut Badawczy
www.pgi.gov.pl
Bilans zasobów złóż kopalin w Polsce
•
•
•
Zadanie PIG-PIB jako pełniącego funkcję państwowej służby
geologicznej zgodnie z ustawą Prawo geologiczne i górnicze
Dane dotyczące 12 415 krajowych złóż kopalin
Publikacja wykonywana corocznie
Narodowe Archiwum Geologiczne
Dokumentacje geologiczne
Dodatki do dokumentacji
Formularze statystyczne
przesyłane przez
użytkowników złóż
Wspomagająco systemy PIG-PIB
•
•
•
•
Państwowy Instytut Geologiczny
Państwowy Instytut Badawczy
www.pgi.gov.pl
Centralna Baza Danych Geologicznych (CBDG)
System gospodarki i ochrony bogactw mineralnych Polski MIDAS
Rejestr Obszarów Górniczych (ROG)
System informacji geologicznej INFOGEOSKARB
Geoinformacja | udostępnianie zbiorów archiwów
Państwowy Instytut Geologiczny
Państwowy Instytut Badawczy
www.pgi.gov.pl
Projekty surowcowe PSG
Surowce metaliczne – miedź – srebro
Ocena możliwości występowania cechsztyńskiej mineralizacji Cu-Ag
na obszarze województw lubuskiego i wielkopolskiego
Wyznaczenie obszarów
perspektywicznych
występowania złóż rud Cu-Ag
Mapa perspektyw występowania
złóż rud Cu-Ag 
Państwowy Instytut Geologiczny
Państwowy Instytut Badawczy
www.pgi.gov.pl
Projekty surowcowe PSG
Surowce metaliczne – REE (metale ziem rzadkich)
– surowce strategiczne
Ocena zawartości metali ziem rzadkich
(REE) w alkalicznych skałach
magmowych kratonu
wschodnioeuropejskiego
Obraz anomalii geofizycznych na obszarze polskiej
części kratonu wschodnioeuropejskiego
Państwowy Instytut Geologiczny
Państwowy Instytut Badawczy
www.pgi.gov.pl
Projekty surowcowe PSG
Surowce metaliczne – cynk i ołów
Przedokumentowanie
niezagospodarowanych
złóż rud Zn i Pb
na obszarze śląsko-krakowskim
 Nowa metodyka
i nowe kryteria bilansowości
Największe udokumentowane
geologiczne zasoby bilansowe
występują w złożu Gołuchowice
(ok. 17 mln ton rudy Zn–Pb,
w tym ok. 0,6 mln ton Zn
i 0,2 mln ton Pb).
Państwowy Instytut Geologiczny
Państwowy Instytut Badawczy
www.pgi.gov.pl
Mapa rozmieszczenia bilansowych ciał rudnych z siarczkową
mineralizacją Zn-Pb w złożu Gołuchowice
Waloryzacja wystąpień uranu w Polsce
Sudety:
•
•
•
•
„złoże” Grzmiąca – 792 t U – bez znaczenia gospodarczego
„złoże” Okrzeszyn – 937,6 tU – bez znaczenia gospodarczego
„złoże” Wambierzyce – 217,5 t U – bez znaczenia gospodarczego
„złoże” Rajsk – 5 320 t i obszar występowania łupków dictyonemowych
– zasoby łączne – 88 850 t U – obszar hipotetyczny.
Obecnie bez znaczenia gospodarczego
• ciała rudne na Mierzei Wiślanej i uran w piaskowcach triasu syneklizy
perybałtyckiej – obszar perspektywiczny o zasobach około 20 000 t U
Kierunki działań w zakresie poszukiwań rud uranu
Projekt: Synekliza perybałtycka
• reinterpretacja starych profilowań sejsmicznych oraz wykonanie nowoczesnych
wysokorozdzielczych profilowań na obszarze Mierzei Wiślanej i na obszarze na południe od
Zalewu Wiślanego w celu weryfikacji możliwości okonturowania uranowych ciał rudnych
z zastosowaniem metod geofizycznych
Państwowy Instytut Geologiczny
Państwowy Instytut Badawczy
www.pgi.gov.pl
Kierunki działań PIG-PIB w zakresie gospodarowania
przestrzenią geologiczną.
• Model przestrzenny 3D głębokich struktur geologicznych: etap I – Lubelszczyzna.
• Szczegółowe wgłębne modele przestrzenne 3D wybranych regionów.
Górnośląskie Zagłębie Węglowe.
• Szczegółowe modele 3D płytkiej budowy geologicznej. Warszawa (wykonany).
Państwowy Instytut Geologiczny
Państwowy Instytut Badawczy
www.pgi.gov.pl
Zasoby wydobywalne i wydobycie surowców energetycznych
w Polsce w latach 1989-2011
Ropa naftowa
Gaz ziemny
6,5
24
800
150,0
6,0
21
700
137,5
5,5
18
600
125,0
5,0
15
500
112,5
4,5
12
400
100,0
4,0
9
300
87,5
3,5
6
200
75,0
3,0
3
100
62,5
2,5
0
0
50,0
2,0
zasoby
wydobycie
19
89
19
90
19
91
19
92
19
93
19
94
19
95
19
96
19
97
19
98
19
99
20
00
20
01
20
02
20
03
20
04
20
05
20
06
20
07
20
08
20
09
20
10
20
11
rok
zasoby
Węgiel kamienny
wydobycie
rok
Węgiel brunatny
140
40
120
30
100
20
80
10
60
0
40
zasoby
wydobycie
Państwowy Instytut Geologiczny
Państwowy Instytut Badawczy
www.pgi.gov.pl
rok
zasoby (miliardy ton)
50
23
22
21
20
19
18
17
16
15
14
13
12
11
10
81
79
77
75
73
71
69
67
65
63
61
59
57
55
19
89
19
90
19
91
19
92
19
93
19
94
19
95
19
96
19
97
19
98
19
99
20
00
20
01
20
02
20
03
20
04
20
05
20
06
20
07
20
08
20
09
20
10
20
11
160
wydobycie (miliony ton)
180
60
19
89
19
90
19
91
19
92
19
93
19
94
19
95
19
96
19
97
19
98
19
99
20
00
20
01
20
02
20
03
20
04
20
05
20
06
20
07
20
08
20
09
20
10
20
11
70
zasoby
wydobycie
rok
wydobycie (miliony ton)
Zasoby geologiczne bilansowe i wydobycie węgla brunatnego w Polsce
w latach 1989-2011
Zasoby geologiczne bilansowe i wydobycie węgla kamiennego w Polsce
w latach 1989-2011
zasoby (miliardy ton)
3
7,0
162,5
wydobycie (miliardy m
175,0
900
zasoby (miliardy m 3 )
1 000
27
wydobycie (tysiące ton)
30
)
Zasoby wydobywalne i wydobycie gazu ziemnego w Polsce w latach 1989-2011
19
89
19
90
19
91
19
92
19
93
19
94
19
95
19
96
19
97
19
98
19
99
20
00
20
01
20
02
20
03
20
04
20
05
20
06
20
07
20
08
20
09
20
10
20
11
zasoby (miliony ton)
Zasoby wydobywalne i wydobycie ropy naftowej w Polsce w latach 1989-2011
Szacunkowa wystarczalność surowców
energetycznych
Kopalina
Zasoby
Wydobycie
Wystarczalność
(lata)
Zużycie
krajowe*
Stosunek
wydobycie/zużyci
e w 2011 r. (%)
Gaz ziemny
(mln m3)
142 659,17
Zasoby wydobywalne
bilansowe
5 644,27
~ 25,3
14 380,99
39,2
Ropa naftowa
(tys. t)
25 577,98
Zasoby wydobywalne
bilansowe
601,99
~ 42,5
24 169,00
2,5
Węgiel kamienny (mln t)
4 178,45
Zasoby przemysłowe
67,64
~ 61,8
85,18
79,4
Węgiel brunatny (mln t)
1 287,03
Zasoby przemysłowe
62,89
~ 20,5
62,71
100,0
Państwowy Instytut Geologiczny
Państwowy Instytut Badawczy
www.pgi.gov.pl
Projekty zakończone
African-European Georesources Observation
System/AEGOS
Afrykańsko-Europejski System Obserwacji Zasobów
Geologicznych
FP7-ENV-2007-1 | 2008 –2011
EU Information and Policy Support System for Sustainable
Supply of Europe with Energy and Mineral Resources /
EuroGeoSource
System wspomagania informacji i polityki europejskiej w
celu zrównoważonego dostępu do europejskich zasobów
surowców mineralnych i energetycznych
CIP-ICT Policy Suport Programme., DG Information Society
and Media | 2010 - 2013
Państwowy Instytut Geologiczny
Państwowy Instytut Badawczy
www.pgi.gov.pl
Projekty realizowane
Geographical distribution
of the Minerals4EU consortium
European Intelligence Network on Supply of Raw
Materials – Minerals4EU
Europejska siec informacyjna na temat zaopatrzenia
w surowce mineralne
FP7-NMP-2013-CSA-7, Topic: NMP.2013.4.1.-3/
04.12.2012 | 2013 - 2015
Study on Structured Statistical Information
on Quality and Quantity of EU Raw Materials Deposits
(EuroMin)
Badanie dotyczące ustrukturyzowanych informacji
statystycznych na temat ilości i jakości złóż
surowców w UE
Przetarg KE.
Instytucja Zamawiająca: Dyrekcja Generalna ds.
Przedsiębiorstw i Przemysłu KE | 2013 – 2015
Państwowy Instytut Geologiczny
Państwowy Instytut Badawczy
www.pgi.gov.pl
Krytyczne surowce mineralne wyspecyfikowane przez
UE – sytuacja Polski
Metal/minerał
Krytyczny
Wydobycie w Polsce
obecnie wydobywany, wydobycie
projektowane, surowiec występujący, brak surowca
Antymon
Beryl
Kobalt
Fluoryt
Gall
German
Grafit
Ind
Magnez
Niob
Platynowce
Metale ziem rzadkich
Tantal
Tungsten
Ekonomicznie bardzo ważne
Aluminium
Chrom
Żelazo
Państwowy Instytut Geologiczny
Państwowy Instytut Badawczy
www.pgi.gov.pl
Perspektywa odkryć w Polsce
mała/ średnia/duża
Krytyczne surowce mineralne wyspecyfikowane przez
UE – sytuacja Polski
Metal/minerał
Wydobycie w Polsce
Perspektywa odkryć w Polsce
Ekonomicznie bardzo ważne c.d.
Magnezyt
Mangan
Molibden
Nikiel
Ren
Tellur
Wanad
Cynk
Ekonomicznie ważne.
Baryt
Bentonit
Bor
Minerały ilaste
Czy lista priorytetowa UE powinna być tożsama z listą UE ? W jakim stopniu ?
Miedź
Diatomit
Skaleń, gips, wapień, lit, perlit, kwarc, srebro, talk, tytan
Państwowy Instytut Geologiczny
Państwowy Instytut Badawczy
www.pgi.gov.pl
Jak to robią w Europie - fińska strategia
surowcowa.
Nawiązuje do 10 działań proponowanych przez Inicjatywę
Surowcową UE.
Wybrane obszary danych:
Liczba firm wydobywczych (w podziale na kopalnie, kamieniołomy, żwirownie …._,
Obrót finansowy firm (w tym samym podziale)
Zatrudnienie.
Wartość eksportu.
Zużycie surowców mineralnych w podziale na rudy metali i koncentraty, a także inne
produkty górnicze (całkowite, bez importu, eksport ……….).
Państwowy Instytut Geologiczny
Państwowy Instytut Badawczy
www.pgi.gov.pl
Jak to robią w Europie - fińska strategia
surowcowa.
Zamawiający – Ministerstwo Pracy i Gospodarki
Współodpowiedzialność – Ministerstwo Środowiska
Koordynacja – Fińska Służba Geologiczna GTK
Komitet Sterujący (liczba osób) – 5 rząd, 4 biznes wydobywczy, 2
nauka, 2 GTK, 1 władze lokalne Laponii
Osoby piszące – 24 z instytucji powyższych oraz organizacji
pozarządowych.
Państwowy Instytut Geologiczny
Państwowy Instytut Badawczy
www.pgi.gov.pl
Jak to robią w Europie - fińska strategia
surowcowa.
Zawartość.
1. Znaczenie surowców mineralnych.
2. Wyzwania światowe.
3. Regulacje prawne dotyczące surowców w EU.
4. Sektor surowców mineralnych w Finlandii.
5. Sektor surowcowy szansą dla Finlandii.
6. Propozycje działań.
7. Materiały źródłowe.
8. Zasady przygotowania „Strategii”.
Państwowy Instytut Geologiczny
Państwowy Instytut Badawczy
www.pgi.gov.pl
Jak to robią w Europie - fińska strategia
surowcowa.
Propozycje działań – 4 obszary zawierające 12 propozycji wraz z
instytucjami za nie odpowiedzialnymi (GTK obecna w 6
działaniach).
1. Ulepszanie regulacji prawnych.
2. Zabezpieczanie dostaw surowców.
3. Zmniejszanie oddziaływania na środowisko eksploatacji i
zwiększanie jej produktywności.
4. Wzmocnienie badań naukowych i działań eksperckich, a także
działania edukacyjne, w tym wśród najmłodszych.
Państwowy Instytut Geologiczny
Państwowy Instytut Badawczy
www.pgi.gov.pl
Jak to robią w Europie - fińska strategia
surowcowa.
Priorytety badawcze.
1. „Niewidzialne” i inteligentne górnictwo.
2. Innowacyjne procesy, automatyzacja i optymalizacja.
3. Efektywne (oszczędne) zużywanie materiałów, energii i wody.
4. Minimalizacja emisji.
5. Chemiczne/biologiczne wzbogacanie.
6. Systemy geodanych i modelowanie wielowymiarowe.
7. Innowacyjne technologie poszukiwawcze.
8. Eksploatacja i użytkowanie metali hi-tech.
9. Recykling, nowe i alternatywne materiały.
10. Pomiary i zarządzanie oddziaływaniem na środowisko.
Państwowy Instytut Geologiczny
Państwowy Instytut Badawczy
www.pgi.gov.pl
Sezam polski.
W poszukiwaniu
podziemnych
skarbów
Geologia złóż surowców
mineralnych dla dzieci
i młodzieży w wieku 10–14 lat.
Państwowy Instytut Geologiczny
Państwowy Instytut Badawczy
www.pgi.gov.pl
Dziękuję za uwagę !
Całość informacji m.in. o Surowcach mineralnych Polski
na stronie internetowej PIG-PIB:
http://geoportal.pgi.gov.pl/surowce
Państwowy Instytut Geologiczny
Państwowy Instytut Badawczy
www.pgi.gov.pl