oddaj krew - Zespołu Szkół Ponadgimnazjalnych im. Emilii Plater w

Download Report

Transcript oddaj krew - Zespołu Szkół Ponadgimnazjalnych im. Emilii Plater w

ODDAJ KREW URATUJ KOMUŚ ŻYCIE!
Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych
im. Emilii Plater w Zgorzelcu
CZYM JEST KREW ?
Jest to płynna tkanka łączna
 Jest mieszaniną płynnego osocza (ok. 55%
zawartości całej krwi), płytek krwi (trombocytów)
oraz krwinek: czerwonych (erytrocytów) i białych
(leukocytów).
 Wypełnia wszystkie naczynia krwionośne w
całym organizmie, tj. naczynia tętnicze, żylne i
włosowate.
 Średnia ilość krwi w organizmie dorosłego
zdrowego człowieka to 5-5,5 l.

BUDOWA KRWI
CZYM JEST OSOCZE?
Jest to zasadniczy składnik krwi, o słomkowej
barwie, składający się głównie z wody.
 Transportuje cząsteczki niezbędne komórkom
(białka i składniki odżywcze), ale również
produkty ich przemiany materii.
 Białka osocza: odpowiadają za równowagę
kwasowo-zasadową, ciśnienie osmotyczne,
regulują lepkość osocza oraz chronią organizm.
 Osocze krwi daje się łatwo oddzielić od
elementów upostaciowanych krwi poprzez
wirowanie.

BUDOWA KRWI
ELEMENTY MORFOTYCZNE
erytrocyt (czerwona
krwinka) odpowiedzialny za
transport tlenu do wszystkich
komórek organizmu. Zawierają
hemoglobinę, która nadaje
charakterystyczną czerwoną
barwę krwi. 4,5-5 mln/mm3
trombocyt (płytka krwi)
najmniejszy element
morfotyczny (składnik krwi). To
one zapoczątkowują proces
krzepnięcia krwi. 150-350
tys/mm3
leukocyt (biała krwinka)
krwinka wytwarzana głównie w
szpiku kostnym czerwonym,
najważniejszą jej funkcją jest
obrona przed wirusami i
innymi szkodliwymi ciałami
obcymi. 4-10 tys/mm3
KRWIODAWSTWO




Krwiodawstwo to akcja
społeczna mająca na celu
pozyskiwanie krwi od osób
zdrowych na rzecz osób
wymagających transfuzji
krwi lub do produkcji
preparatów
krwiopochodnych.
Jednorazowo pobiera się
zwykle 450 ml krwi (około
10% zawartości układu
krwionośnego).
Preparaty uzyskane z krwi
przechowywane są w
wyspecjalizowanych
bankach tkanek zwanych
bankami krwi.
Krew można oddawać
honorowo lub odpłatnie.
GRUPY KRWI


Grupa krwi jest niezmienna w
ciągu całego życia (o ile nie
przeprowadzono
allogenicznego przeszczepu
szpiku - wówczas może dojść
do zmiany grupy krwi u biorcy
przeszczepu).
Procentowy udział grup krwi
ludzkiej populacji:
A Rh + 32%
0 Rh + 31%
A Rh - 6% AB Rh + 7%
B Rh + 15% AB Rh - 1%
B Rh - 2%
0 Rh - 6%
DLACZEGO POWINNIŚMY ODDAĆ KREW?
Pomimo ogromnego
postępu medycyny, jak
dotąd nie udało się
wytworzyć substancji,
która w pełni zastąpiłaby
ludzką krew.
 Krew jest niezbędna w
wielu sytuacjach np.: przy
operacjach, przy
przeszczepach narządów,
przy transfuzji cierpiących
na nowotwory.
 Oddając krew możesz być
pewny że ten cenny dar
uratuje komuś życie.

KTO MOŻE ODDAĆ KREW?




osoby od 18 do 65 roku życia,
które ważą, co najmniej 50
kilogramów;
osoby, u których w ciągu
ostatnich 6 miesięcy nie
wykonano tatuażu, przekłucia
uszu lub innych części ciała;
osoby, które w ciągu ostatnich 6
miesięcy nie miały wykonanych
diagnostycznych badań i
zabiegów endoskopowych
(gastroskopii, panendoskopii,
artroskopii, laparoskopii);
osoby, które w ciągu ostatnich 6
miesięcy nie były leczone krwią
lub jej składnikami.
OSOBY DOROSŁE MOGĄ ODDAĆ KREW
PO OKRESIE:







6 miesięcy po dużych zabiegach
chirurgicznych;
2 tygodni po przebyciu grypy lub
infekcji z gorączką powyżej
38°C;
2 tygodni po zakończeniu
leczenia antybiotykami;
7 dni po wykonaniu małego
zabiegu chirurgicznego (np.
usunięcie zęba);
48 godzin po szczepieniu
przeciwko grypie i żółtaczce oraz
anatoksyną przeciwtężcową;
3 dni po zakończeniu miesiączki;
6 miesięcy po porodzie lub
zakończeniu ciąży;
HONOROWE KRWIODAWSTWO
Honorowym Dawcą Krwi może zostać każdy,
kto przynajmniej raz oddał honorowo krew.
Przysługuje mu wtedy:
 tytuł i legitymacja „Honorowy Dawca Krwi”
 ekwiwalent w wysokości 4500 kcal, zwykle
"wypłacany" w formie produktów żywnościowych.
 zwrot utraconego zarobku na zasadach wynikających
z przepisów prawa pracy,
 zwrot kosztów przejazdu do jednostki publicznej
służby krwi i z powrotem,
 zwolnienie z pracy, ze szkoły w dniu, w którym
oddawana była krew.
KRWIODAWCA MOŻE UZYSKAĆ BEZPŁATNIE
WYNIKI BADAŃ LABORATORYJNYCH:
oznaczenie grupy krwi
w układzie A B 0 i Rh
 pełnej morfologii krwi
 aktywności
aminotransferazy
alaninowej – ALAT
 znaczników
wirusowego zapalenia
wątroby typu B i C,
AIDS (HIV-1/HIV-2)
oraz zakażeń kiłą.

JAK PRZYGOTOWAĆ SIĘ DO ODDANIA
KRWI?






w ciągu doby poprzedzającej
oddanie krwi należy wypić ok.
2 l płynów (woda mineralna,
soki)
być wyspanym
spożyć lekki posiłek (np.
pieczywo, chuda wędlina, ser
biały, dżem)
ograniczyć palenie papierosów
nie zgłaszać się do oddania
krwi jeśli jesteś przeziębiony
(katar) lub przyjmujesz leki
nie spożywać uprzednio (24 h)
alkoholu!
JAKA KREW JEST NAJBARDZIEJ
POTRZEBNA?



Każda! Niezależnie od
częstości jej występowania.
Największe
zapotrzebowanie jest
oczywiście na najczęściej
występującą, czyli A Rh+.
Z drugiej jednak strony
najrzadziej spotykana
grupa AB Rh- pomimo
najmniejszego na nią
zapotrzebowania musi
stanowić bezpieczne
rezerwy, aby nie zabrakło
jej dla ratowania życia.
ODDAWANIE KRWI – KROK PO KROKU
1.
2.
Zarezerwuj sobie około
godziny czasu, weź
dowód tożsamości oraz
zjedz beztłuszczowy
posiłek przed donacją.
Zgłoś się do rejestracji
dawców i wypełnij
kwestionariusz z
pytaniami o twój stan
zdrowia.
ODDAWANIE KRWI – KROK PO KROKU
Na stanowisku do badania
poziomu hemoglobiny
zostanie pobrana od Ciebie
próbka krwi. Badanie
poziomu hemoglobiny
następuje przy użyciu
wyłącznie sprzętu
jednorazowego, a odczyt trwa
3 minuty
4. Po kilku minutach zostaniesz
wezwany do gabinetu
lekarskiego, gdzie lekarz
wykona badania i
zakwalifikuje Ciebie do
oddawania krwi lub jej
składników, albo wyjaśni
dlaczego dziś nie możesz
oddać krwi.
3.
ODDAWANIE KRWI – KROK PO KROKU
5.
Od momentu
zakwalifikowania do
poboru krwi musisz
uzupełniać płyny w
organizmie. Dawca
otrzymuje wodę
mineralną do spożycia.
6. Oddawanie krwi pełnej
– wybierasz rękę, z
której chcesz oddawać
krew, siadasz wygodnie
na fotelu i zanim minie
10 minut oddasz jedną
jednostkę krwi (450ml).
ODDAWANIE KRWI – KROK PO KROKU
7.Wypoczywasz
jeszcze przez
około 10-15 minut i odbierz
czekolady, które mają
uzupełnić ubytek
energetyczny.
8. Możesz też otrzymać
zaświadczenie zwalniające
w dniu oddania krwi z
pracy lub szkoły, a także
zwrot kosztów podróży.
9. Panie po 3 miesiącach a
panowie po dwóch mogą
ponownie oddać krew
WAŻNE:






oddawanie KRWI jest bezbolesne;
organizm w ciągu zaledwie kilku
godzin uzupełnia ilość KRWI, która
została oddana; dawca nie odczuwa
żadnych dolegliwości;
sprzęt do poboru KRWI jest
jednorazowy, warunki poboru
sterylne;
każdy dawca jest badany
laboratoryjnie przed pobraniem,
aby ustalić czy odpowiada
wymaganiom zdrowotnym;
KREW każdego dawcy jest także
badana na obecność zarazków
chorób wenerycznych, AIDS czy
żółtaczki zakaźnej;
o przydatności KRWI dawcy
decyduje wynik badania i testy –
profesjonalne zasoby techniczne
pozwalają na szczegółową kontrolę
dawcy.
POBIERANIE OSOCZA


Osocze metodą plazmaferezy może być pobierane nie
częściej niż co 2 tygodnie (w uzasadnionych
przypadkach lekarz może wyrazić zgodę na skrócenie
tej przerwy). Jednorazowo pobiera się nie więcej niż
650 ml osocza, przy czym od jednego dawcy w okresie
jednego tygodnia nie można pobrać więcej niż 1,5 litra
osocza, natomiast w ciągu jednego roku objętość
pobranego osocza nie może przekroczyć 25 litrów.
SKUTKI ZBYT CZĘSTEGO ODDAWANIA OSOCZA:
Zdaniem Narodowego Centrum Krwi zwiększenie
częstotliwości oddawania osocza może doprowadzić do
negatywnych skutków ubocznych w dłuższym okresie
czasu, gdyż w pewnym momencie składniki osocza,
głównie białka, nie będą w stanie się w pełni
odnawiać.
I TO JUŻ KONIEC!!!!
ZAPRASZAMY DO HONOROWEGO
ODDAWANIA KRWI!!!!!!
OPRACOWAŁA: DOROTA HURYN