URAZY_I_CHOROBY_NURKOWE
Download
Report
Transcript URAZY_I_CHOROBY_NURKOWE
Piotr Lewandowski
Urazy ciśnieniowe
Zmiana objętości
Prawo Boyle’a - Mariotte’a P1 x V1 =P2 x V2
Uraz płuc
Uraz ucha
Uraz zatok
Uraz oka
Uraz twarzy
Uraz zęba
Uraz skóry
Układu. pokarmowego
Układ oddechowy
Uraz ciśnieniowy płuc
Przyczyny
– zwiększenie objętości gazu znajdującego
się w pęcherzykach płucnych
wynurzanie z wstrzymanym oddechem
zbyt duża prędkość wynurzania
awaria sprzętu
utrata przytomności w czasie wynurzania
Uraz ciśnieniowy płuc - objawy
uszkodzenie miąższu płucnego
kaszel
odksztuszanie pienistej, krwawej wydzieliny
bóle podczas oddychania
spłycenie oddechu
duszność
odma podskórna
trzeszczenie przy ucisku skóry nad obojczykami i w okolicach szyi
odma śródpiersia
gniecenie, ból w klatce piersiowej
chrypka, metaliczność głosu
odma opłucnowa
ostry ból w klatce piersiowej
asymetria klatki piersiowej
silna duszność, przyspieszenie tętna
Uraz ciśnieniowy płuc – odma
Uraz ciśnieniowy płuc - objawy
Zapobieganie
oddychaj rytmicznie podczas wynurzania
nie wstrzymuj oddechu, szczególnie na małych głębokościach
wynurzaj się nie przekraczając dopuszczalnej prędkości
podczas dużego falowanie wykonuj przystanek dekompresyjny
na większej głębokości
po zapaleniu oskrzeli, płuc stosuj miesięczną przerwę w
nurkowaniach
podczas wynurzania na jednym ustniku pamiętaj o
wykonywaniu wydechu wykonuj wydech
sprawdzaj stan techniczny sprzętu do nurkowania
Uraz ciśnieniowy płuc
Pierwsza pomoc
zabezpieczyć nurka przez niekorzystnymi
warunkami zewnętrznymi
podać tlen (100%)
Nie podajemy leków!!!!
w marę możliwości podać płyny
poszkodowany jest przytomny
w razie potrzeby wykonać czynności reanimacyjne
jak najszybciej przetransportować chorego do
komory ciśnieniowej
Budowa ucha
Ucho zewnętrzne
– małżowina uszna, kanał
słuchowy zewnętrzny
Ucho środkowe
– błona bębenkowa, jama
bębenkowa, kostki
słuchowe, trąbka
słuchowa Eustachiusza
Ucho wewnętrzne
– kanały półkoliste, ślimak
Ucho zewnętrzne
Ucho
środkowe
Ucho wewnętrzne
Uraz ciśnieniowy ucha
Zanurzanie
– niedrożna trąbka Eustachiusza
– niedrożny kanał słuchowy zewnętrzny
Wynurzanie
– niedrożna trąbka Eustachiusza
– niedrożny kanał słuchowy zewnętrzny
Uraz ciśnieniowy ucha
Objawy podczas zanurzania lub wynurzania
narastanie ucisku
przechodzenie ucisku w coraz większy ból
pęknięcie błony bębenkowej
nagłe ustąpienie bólu
nagłe zawroty głowy
nudności, wymioty, utrata orientacji w przestrzeni
Objawy po wyjściu z wody
wyciek krwi i wody z przewodu słuchowego
jednostronne upośledzenie słuchu
szum, dzwonienie w uszach
nudności, wymioty
ból głowy
Uraz ciśnieniowy ucha
Zapobieganie
stosuj manewr Toynbee lub próbę Valsalvy
nie nurkuj w przypadku ostrego lub przewlekłego kataru
dostosuj prędkość zanurzania do możliwości wyrównywania
ciśnienia w uchu środkowym
przedmuchuj uszy często i niezbyt mocno, jeszcze przed
uczuciem ucisku w uszach
przy wystąpieniu bólu zatrzymaj się lub zmniejsz głębokość
pamiętaj aby kaptur skafandra nie przylegał zbyt mocno
dbaj o czystość uszu
Uraz ciśnieniowy zatok
Uraz ciśnieniowy zatok
-
-
twarzoczaszka człowieka zawiera system przestrzeni powietrznych
zwanych zatokami
występują zatoki czołowe, szczękowe, sitowe i klinowe
mechanizm urazu ciśnieniowego zatok jest zbliżony do urazu
ciśnieniowego ucha i polega na nie wyrównaniu ciśnienia
przyczyną jest stan zapalny błony śluzowej nosa i zatok, obrzęki
alergiczne, polipy, skrzywienie przegrody nosowej
objawy to ból przy zanurzaniu i wynurzaniu
Inne urazy ciśnieniowe:
Uraz ciśnieniowy zęba
Uraz ciśnieniowy przewodu pokarmowego
Uraz ciśnieniowy skóry
Uraz ciśnieniowy twarzy
Zatrucie tlenkiem węgla - CO
- gaz bez zapachu, cięższy od powietrza
- składnik spalin, stężenie już powyżej 0,05% jest dawką śmiertelną
- trwale łączy się z hemoglobiną w czerwonych krwinkach przez co blokuje
przenoszenie tlenu
- objawy : bóle i zawroty głowy, nudności i bóle brzucha, zaburzenia ruchowe i
apatia, wreszcie zablokowanie oddychania i śmierć
- leczenie poprzez podanie tlenu pod zwiększonym ciśnieniem
Zatrucie dwutlenkiem węgla – CO2
- gaz bezbarwny i bezwonny
- odgrywa ważną rolę w oddychaniu gdyż zwiększenie ilości CO2 już o 0,20,3% w powietrzu powoduje 2x wzrost wentylacji płuc
- przyczyną może być zasysanie gazów spalinowych podczas ładowania butli
- objawy : bóle i zawroty głowy, przyspieszone oddychanie, potliwość, spadek
ciśnienia krwi, apatia, drgawki, sinica, utrata przytomności
- leczenie : umożliwienie oddychania świeżym powietrzem a w cięższych
przypadkach podaje się tlen
Nurkowanie bezdechowe
Freediving
Forma rekreacji
Sport extremalny
Dostępny
Zagrożenia
Urazy ciśnieniowe
Omdlenie
Asekuracja podczas treningów
ASEKURACJA
Nigdy nie pływaj samemu
Deklaruj wcześniej głębokość
Deklaruj wcześniej odległość przepływaną
Przeszkolenie partnera
Zaufanie partnera
Podsumowanie
Urazy ciśnieniowe
Przestrzenie powietrzne człowieka
Prawo Boyle Mariotte
Nurkowanie bezdechowe
Zagrożenia freedivingu
Asekuracja w freedivingu
Przegrzanie
Przegrzanie – (hipertermia) stan w którym dochodzi do ogólnego
przegrzania ustroju, w sytuacji gdy nadmiar ciepła nie może być wydalony
na zewnątrz organizmu
Objawy kliniczne
silne pragnienie
szum w uszach i skroniach
zaczerwienienie i obrzęk skóry
mroczki przed oczami, ból i zawroty głowy
podwyższona temperatura, wymioty
zwężenie źrenic, utrata przytomności
Pierwsza pomoc
ułożenie poszkodowanego w chłodnym, przewiewnym miejscu
zimne okłady na głowę, szyję i pachwiny
chłodne napoje
w razie konieczności pozycja boczna lub sztuczne oddychanie
konsultacja lekarska
Przechłodzenie
Przechłodzenie - (hipotermia) następuje wtedy, kiedy ciepło wytwarzane
przez organizm nie wystarcza na pokrycie poniesionych strat cieplnych
Objawy kliniczne
uczucie zimna, zdrętwienie
zsinienie lub bladość skóry
dreszcze, częste oddawanie moczu
upośledzona koordynacja ruchowa
osłabienie siły mięśniowej, zniesienie czucia
osłabienie siły woli, apatia, utrata przytomności
Pierwsza pomoc
ułożenie w ogrzewanym pomieszczeniu
owinięcie folią lub kocami (z drugim człowiekiem)
ciepłe, dobrze osłodzone napoje
konsultacja lekarska
Narkoza azotowa
Objawy początkowe
zmienione samopoczucie
pobudzenie
gadatliwość
wesołość
Objawy późniejsze
zaburzenia pamięci
apatia
zaburzenia koordynacji
spowolnienie aktywności umysłowej
opóźnienie reakcji na bodźce słuchowe i wzrokowe
upośledzenie widzenia i słyszenia
drętwienie i mrowienie warg, nóg i stóp
utrata przytomności
Choroba ciśnieniowa
Definicja
patologiczne procesy zachodzące w organizmie w wyniku
nieprawidłowego dla danego osobnika i nurkowania
obniżania ciśnienia tj. dekompresji
Przyczyny
zbyt duża prędkość wynurzania
zaniedbana procedura dekompresyjna
niewłaściwie wyliczona procedura dekompresji
nie uwzględnienie czynników predysponujących
Mechanizm:
- w miarę zanurzania się azot zawarty w powietrzu rozpuszcza się we krwi a
następnie w pozostałych tkankach ( saturacja )
- wraz ze wzrostem głębokości i długości nurkowania wzrasta ilość
rozpuszczonego azotu
- przy szybkim obniżaniu ciśnienia ( wynurzenie ) z krwi i wszystkich tkanek
następuje uwalnianie azotu pod postacią pęcherzyków
- uwalniane pęcherzyki azotu powodują zatykanie/blokowanie naczyń
krwionośnych ( zaburzając krążenie krwi ) i ucisk na tkanki i narządy
- skutki są wprost proporcjonalne do ilości rozpuszczonego gazu w organizmie i
szybkości spadku ciśnienia ( prawo Boyle’a – Mariotta )
Choroba ciśnieniowa
Czynniki predysponujące
wysiłek fizyczny podczas nurkowania i w czasie
dekompresji
niska temperatura wody
gorący prysznic po nurkowaniu
zła kondycja fizyczna
otyłość
wiek
bilans wodny (stopień uwodnienia tkanek)
brak treningu i adaptacji do pobytu pod ciśnieniem
obecność alkoholu we krwi i skutki jego spożycia
zły stan psychofizyczny nurka
Choroba ciśnieniowa
Objawy
Typ I - postać lekka
bóle stawów , mięśni
skóra marmurkowata
swędzenie skóry
Typ II - postać ciężka
uszkodzenie rdzenia kręgowego -niedowład, porażenie
kończyn dolnych
uszkodzenie mózgowia - drętwienie, mrowienie kończyn (
jedna strona ciała)
zatory w naczyniach wieńcowych - zawał mięśnia sercowego
Postać przewlekła
jałowa martwica kości (odległe następstwo nurkowania)
Choroba ciśnieniowa
Zapobieganie
nurkuj bezdekompresyjnie
stosuj przystanki bezpieczeństwa 3 min. na 3-6 metrach
wynurzaj się z prędkością 10m/min.
przy planowaniu nurkowań wielodniowych stosuj dzień
przerwy po każdych 3 dniach nurkowych
ogranicz liczbę nurkowań w ciągu jednego dnia do max. 2
przed lotem samolotem odczekaj
12h po płytkim nurkowaniu
24h po nurkowaniach głębszych
nurkuj rozważnie, pamiętając, że tabele dekompresyjne i
komputery nurkowe nie zabezpieczają przed chorobą
ciśnieniową
PLANUJ KAŻDE NURKOWANIE I NURKUJ
ZGODNIE Z TYM PLANEM
NIGDY NIE PRZEKRACZAJ BEZPIECZNEJ
PRĘDKOŚCI WYNURZANIA
Przyczyny utraty przytomności
- zła technika nurkowania
- hiperwentylacja
. nagły kontakt z zimną wodą
- uraz ciśnieniowy lub choroba
ciśnieniowa
- aspiracja wody do dróg oddechowych
(podczas wymiotów)
- awaria sprzętu
Choroba ciśnieniowa
Pierwsza pomoc
zabezpieczyć nurka przez niekorzystnymi
warunkami zewnętrznymi
podać tlen (100%)
Nie podajemy leków !!!!
w marę możliwości podać płyny
poszkodowany jest przytomny
w razie potrzeby wykonać czynności reanimacyjne
jak najszybciej przetransportować chorego do
komory ciśnieniowej
Tabela porównawcza
Uraz ciśnieniowy płuc
Choroba ciśnieniowa
Głębokość
nurkowania
Zwykle do 10m
Zawsze powyżej 10m
Czas nurkowania
Brak wpływu
Zwykle przekracza
wartość dla
dekompresji zerowej
Najczęstsza
przyczyna
Wynurzenie z
zatrzymanym
oddechem
Zła dekompresja
Czas występowania
objawów
Zwykle do 30 min
Najczęściej po 12h
Pierwsze objawy
Kaszel z krwiopluciem,
bóle w klatce
piersiowej
Bóle stawów, świąd
skóry
Rodzaje zatorów
gazowych
powietrzne
Azotowe
Lokalizacja zatorów
gazowych
Mózgowie, mięsień
sercowy
Skóra, ścięgna, kości,
płuca, mózgowie, ucho
wew.
Objawy neurologiczne
Uszkodzenie
mózgowia
Uszkodzenie dolnego
odcinka kręgowego,
mózgowia
Literatura
1. Jarosław K. – „Medycyna nurkowa” Poznań 2006
2. Strugarski T. – „Wypadki nurkowe. Analiza gorzkich doświadczeń”
Warszawa 2005
3. Tyblewski R. „Kompendium Płetwonurka Amatora”