Transcript URAZY_I_CHOROBY_NURKOWE

Piotr Lewandowski
Urazy ciśnieniowe
Zmiana objętości
Prawo Boyle’a - Mariotte’a P1 x V1 =P2 x V2
 Uraz płuc
 Uraz ucha
 Uraz zatok
 Uraz oka
 Uraz twarzy
 Uraz zęba
 Uraz skóry
 Układu. pokarmowego
Układ oddechowy
Uraz ciśnieniowy płuc
Przyczyny
– zwiększenie objętości gazu znajdującego
się w pęcherzykach płucnych
wynurzanie z wstrzymanym oddechem
zbyt duża prędkość wynurzania
awaria sprzętu
utrata przytomności w czasie wynurzania
Uraz ciśnieniowy płuc - objawy
 uszkodzenie miąższu płucnego
 kaszel
 odksztuszanie pienistej, krwawej wydzieliny
 bóle podczas oddychania
 spłycenie oddechu
 duszność
 odma podskórna
 trzeszczenie przy ucisku skóry nad obojczykami i w okolicach szyi
 odma śródpiersia
 gniecenie, ból w klatce piersiowej
 chrypka, metaliczność głosu
 odma opłucnowa
 ostry ból w klatce piersiowej
 asymetria klatki piersiowej
 silna duszność, przyspieszenie tętna
Uraz ciśnieniowy płuc – odma
Uraz ciśnieniowy płuc - objawy
Zapobieganie
 oddychaj rytmicznie podczas wynurzania
 nie wstrzymuj oddechu, szczególnie na małych głębokościach
 wynurzaj się nie przekraczając dopuszczalnej prędkości
 podczas dużego falowanie wykonuj przystanek dekompresyjny
na większej głębokości
 po zapaleniu oskrzeli, płuc stosuj miesięczną przerwę w
nurkowaniach
 podczas wynurzania na jednym ustniku pamiętaj o
wykonywaniu wydechu wykonuj wydech
 sprawdzaj stan techniczny sprzętu do nurkowania
Uraz ciśnieniowy płuc
 Pierwsza pomoc
 zabezpieczyć nurka przez niekorzystnymi
warunkami zewnętrznymi
 podać tlen (100%)
 Nie podajemy leków!!!!
 w marę możliwości podać płyny

poszkodowany jest przytomny
 w razie potrzeby wykonać czynności reanimacyjne
 jak najszybciej przetransportować chorego do
komory ciśnieniowej
Budowa ucha
Ucho zewnętrzne
– małżowina uszna, kanał
słuchowy zewnętrzny
Ucho środkowe
– błona bębenkowa, jama
bębenkowa, kostki
słuchowe, trąbka
słuchowa Eustachiusza
Ucho wewnętrzne
– kanały półkoliste, ślimak
Ucho zewnętrzne
Ucho
środkowe
Ucho wewnętrzne
Uraz ciśnieniowy ucha
Zanurzanie
– niedrożna trąbka Eustachiusza
– niedrożny kanał słuchowy zewnętrzny
Wynurzanie
– niedrożna trąbka Eustachiusza
– niedrożny kanał słuchowy zewnętrzny
Uraz ciśnieniowy ucha
 Objawy podczas zanurzania lub wynurzania
 narastanie ucisku
 przechodzenie ucisku w coraz większy ból
 pęknięcie błony bębenkowej 


nagłe ustąpienie bólu
nagłe zawroty głowy
nudności, wymioty, utrata orientacji w przestrzeni
 Objawy po wyjściu z wody
 wyciek krwi i wody z przewodu słuchowego
 jednostronne upośledzenie słuchu
 szum, dzwonienie w uszach
 nudności, wymioty
 ból głowy
Uraz ciśnieniowy ucha
Zapobieganie
 stosuj manewr Toynbee lub próbę Valsalvy
 nie nurkuj w przypadku ostrego lub przewlekłego kataru
 dostosuj prędkość zanurzania do możliwości wyrównywania




ciśnienia w uchu środkowym
przedmuchuj uszy często i niezbyt mocno, jeszcze przed
uczuciem ucisku w uszach
przy wystąpieniu bólu zatrzymaj się lub zmniejsz głębokość
pamiętaj aby kaptur skafandra nie przylegał zbyt mocno
dbaj o czystość uszu
Uraz ciśnieniowy zatok
Uraz ciśnieniowy zatok
-
-
twarzoczaszka człowieka zawiera system przestrzeni powietrznych
zwanych zatokami
występują zatoki czołowe, szczękowe, sitowe i klinowe
mechanizm urazu ciśnieniowego zatok jest zbliżony do urazu
ciśnieniowego ucha i polega na nie wyrównaniu ciśnienia
przyczyną jest stan zapalny błony śluzowej nosa i zatok, obrzęki
alergiczne, polipy, skrzywienie przegrody nosowej
objawy to ból przy zanurzaniu i wynurzaniu
Inne urazy ciśnieniowe:
 Uraz ciśnieniowy zęba
 Uraz ciśnieniowy przewodu pokarmowego
 Uraz ciśnieniowy skóry
 Uraz ciśnieniowy twarzy
Zatrucie tlenkiem węgla - CO
- gaz bez zapachu, cięższy od powietrza
- składnik spalin, stężenie już powyżej 0,05% jest dawką śmiertelną
- trwale łączy się z hemoglobiną w czerwonych krwinkach przez co blokuje
przenoszenie tlenu
- objawy : bóle i zawroty głowy, nudności i bóle brzucha, zaburzenia ruchowe i
apatia, wreszcie zablokowanie oddychania i śmierć
- leczenie poprzez podanie tlenu pod zwiększonym ciśnieniem
Zatrucie dwutlenkiem węgla – CO2
- gaz bezbarwny i bezwonny
- odgrywa ważną rolę w oddychaniu gdyż zwiększenie ilości CO2 już o 0,20,3% w powietrzu powoduje 2x wzrost wentylacji płuc
- przyczyną może być zasysanie gazów spalinowych podczas ładowania butli
- objawy : bóle i zawroty głowy, przyspieszone oddychanie, potliwość, spadek
ciśnienia krwi, apatia, drgawki, sinica, utrata przytomności
- leczenie : umożliwienie oddychania świeżym powietrzem a w cięższych
przypadkach podaje się tlen
Nurkowanie bezdechowe
Freediving
 Forma rekreacji
 Sport extremalny
 Dostępny
Zagrożenia
 Urazy ciśnieniowe
 Omdlenie
Asekuracja podczas treningów
ASEKURACJA
 Nigdy nie pływaj samemu
 Deklaruj wcześniej głębokość
 Deklaruj wcześniej odległość przepływaną
 Przeszkolenie partnera
 Zaufanie partnera
Podsumowanie
Urazy ciśnieniowe
 Przestrzenie powietrzne człowieka
 Prawo Boyle Mariotte
Nurkowanie bezdechowe
 Zagrożenia freedivingu
 Asekuracja w freedivingu
Przegrzanie
 Przegrzanie – (hipertermia) stan w którym dochodzi do ogólnego
przegrzania ustroju, w sytuacji gdy nadmiar ciepła nie może być wydalony
na zewnątrz organizmu
 Objawy kliniczne
 silne pragnienie
 szum w uszach i skroniach
 zaczerwienienie i obrzęk skóry
 mroczki przed oczami, ból i zawroty głowy
 podwyższona temperatura, wymioty
 zwężenie źrenic, utrata przytomności
 Pierwsza pomoc
 ułożenie poszkodowanego w chłodnym, przewiewnym miejscu
 zimne okłady na głowę, szyję i pachwiny
 chłodne napoje
 w razie konieczności pozycja boczna lub sztuczne oddychanie
 konsultacja lekarska
Przechłodzenie
 Przechłodzenie - (hipotermia) następuje wtedy, kiedy ciepło wytwarzane
przez organizm nie wystarcza na pokrycie poniesionych strat cieplnych
 Objawy kliniczne
 uczucie zimna, zdrętwienie
 zsinienie lub bladość skóry
 dreszcze, częste oddawanie moczu
 upośledzona koordynacja ruchowa
 osłabienie siły mięśniowej, zniesienie czucia
 osłabienie siły woli, apatia, utrata przytomności
 Pierwsza pomoc
 ułożenie w ogrzewanym pomieszczeniu
 owinięcie folią lub kocami (z drugim człowiekiem)
 ciepłe, dobrze osłodzone napoje
 konsultacja lekarska
Narkoza azotowa
 Objawy początkowe
 zmienione samopoczucie
 pobudzenie
 gadatliwość
 wesołość
 Objawy późniejsze
 zaburzenia pamięci
 apatia
 zaburzenia koordynacji
 spowolnienie aktywności umysłowej
 opóźnienie reakcji na bodźce słuchowe i wzrokowe
 upośledzenie widzenia i słyszenia
 drętwienie i mrowienie warg, nóg i stóp
 utrata przytomności
Choroba ciśnieniowa
 Definicja
 patologiczne procesy zachodzące w organizmie w wyniku
nieprawidłowego dla danego osobnika i nurkowania
obniżania ciśnienia tj. dekompresji
 Przyczyny
 zbyt duża prędkość wynurzania
 zaniedbana procedura dekompresyjna
 niewłaściwie wyliczona procedura dekompresji
 nie uwzględnienie czynników predysponujących
Mechanizm:
- w miarę zanurzania się azot zawarty w powietrzu rozpuszcza się we krwi a
następnie w pozostałych tkankach ( saturacja )
- wraz ze wzrostem głębokości i długości nurkowania wzrasta ilość
rozpuszczonego azotu
- przy szybkim obniżaniu ciśnienia ( wynurzenie ) z krwi i wszystkich tkanek
następuje uwalnianie azotu pod postacią pęcherzyków
- uwalniane pęcherzyki azotu powodują zatykanie/blokowanie naczyń
krwionośnych ( zaburzając krążenie krwi ) i ucisk na tkanki i narządy
- skutki są wprost proporcjonalne do ilości rozpuszczonego gazu w organizmie i
szybkości spadku ciśnienia ( prawo Boyle’a – Mariotta )
Choroba ciśnieniowa
 Czynniki predysponujące
 wysiłek fizyczny podczas nurkowania i w czasie









dekompresji
niska temperatura wody
gorący prysznic po nurkowaniu
zła kondycja fizyczna
otyłość
wiek
bilans wodny (stopień uwodnienia tkanek)
brak treningu i adaptacji do pobytu pod ciśnieniem
obecność alkoholu we krwi i skutki jego spożycia
zły stan psychofizyczny nurka
Choroba ciśnieniowa
 Objawy
 Typ I - postać lekka



bóle stawów , mięśni
skóra marmurkowata
swędzenie skóry
 Typ II - postać ciężka



uszkodzenie rdzenia kręgowego -niedowład, porażenie
kończyn dolnych
uszkodzenie mózgowia - drętwienie, mrowienie kończyn (
jedna strona ciała)
zatory w naczyniach wieńcowych - zawał mięśnia sercowego
Postać przewlekła

jałowa martwica kości (odległe następstwo nurkowania)
Choroba ciśnieniowa
 Zapobieganie
 nurkuj bezdekompresyjnie
 stosuj przystanki bezpieczeństwa 3 min. na 3-6 metrach
 wynurzaj się z prędkością 10m/min.
 przy planowaniu nurkowań wielodniowych stosuj dzień
przerwy po każdych 3 dniach nurkowych
 ogranicz liczbę nurkowań w ciągu jednego dnia do max. 2
 przed lotem samolotem odczekaj


12h po płytkim nurkowaniu
24h po nurkowaniach głębszych
 nurkuj rozważnie, pamiętając, że tabele dekompresyjne i
komputery nurkowe nie zabezpieczają przed chorobą
ciśnieniową
PLANUJ KAŻDE NURKOWANIE I NURKUJ
ZGODNIE Z TYM PLANEM
NIGDY NIE PRZEKRACZAJ BEZPIECZNEJ
PRĘDKOŚCI WYNURZANIA
Przyczyny utraty przytomności
- zła technika nurkowania
- hiperwentylacja
. nagły kontakt z zimną wodą
- uraz ciśnieniowy lub choroba
ciśnieniowa
- aspiracja wody do dróg oddechowych
(podczas wymiotów)
- awaria sprzętu
Choroba ciśnieniowa
 Pierwsza pomoc
 zabezpieczyć nurka przez niekorzystnymi
warunkami zewnętrznymi
 podać tlen (100%)
 Nie podajemy leków !!!!
 w marę możliwości podać płyny

poszkodowany jest przytomny
 w razie potrzeby wykonać czynności reanimacyjne
 jak najszybciej przetransportować chorego do
komory ciśnieniowej
Tabela porównawcza
Uraz ciśnieniowy płuc
Choroba ciśnieniowa
Głębokość
nurkowania
Zwykle do 10m
Zawsze powyżej 10m
Czas nurkowania
Brak wpływu
Zwykle przekracza
wartość dla
dekompresji zerowej
Najczęstsza
przyczyna
Wynurzenie z
zatrzymanym
oddechem
Zła dekompresja
Czas występowania
objawów
Zwykle do 30 min
Najczęściej po 12h
Pierwsze objawy
Kaszel z krwiopluciem,
bóle w klatce
piersiowej
Bóle stawów, świąd
skóry
Rodzaje zatorów
gazowych
powietrzne
Azotowe
Lokalizacja zatorów
gazowych
Mózgowie, mięsień
sercowy
Skóra, ścięgna, kości,
płuca, mózgowie, ucho
wew.
Objawy neurologiczne
Uszkodzenie
mózgowia
Uszkodzenie dolnego
odcinka kręgowego,
mózgowia
Literatura
1. Jarosław K. – „Medycyna nurkowa” Poznań 2006
2. Strugarski T. – „Wypadki nurkowe. Analiza gorzkich doświadczeń”
Warszawa 2005
3. Tyblewski R. „Kompendium Płetwonurka Amatora”