Transcript SeMaS Zelfmanagementprofielen

SeMaS: zelfmanagementprofielen
Nathalie Eikelenboom
IQ healthcare en DOH
Aart van Halteren
Joyca Lacroix
Philips Research
Even voorstellen
• Sprekers
• Deelnemers
Co-creatie SeMaS
Contact:
Nathalie Eikelenboom
[email protected]
Zelfmanagement in het nieuws
Bron: De Eerstelijns, oktober 2012
Zelfmanagement in het nieuws
Bron: De Eerstelijns, september 2011
Zelfmanagement in het nieuws
Bron: De Eerstelijns, april 2011
Zelfmanagement in het nieuws
Bron: Medisch Contact, 41, oktober 2013
De Ondernemende Huisarts (DOH)
• 15 groepspraktijken: 70 HA, 60 POH,
110.000 patiënten
• Eindhoven, Geldrop, Heeze, Son,
Oirschot, Someren
• Ketenpartners: Fysiovisie, Psyzorg,
Cazo, diëtisten Zuidzorg,
Podotherapeuten, pedicures, Lumens,
LEV
Aanbod ondersteuning bij DOH
Groepscursus ‘Mijn diabetes en ik’
Groepscursus stoppen met roken
Beweegprogramma KICK
eHealth modules: diep.info, websites
Longfonds, bewegen, stoppen met roken
• Patiëntenportaal Mijn
GezondheidsPlatform
•
•
•
•
-> Wie waar naartoe sturen?
Meneer de Vries
71 jaar
Diabetes
Overgewicht
Weinig bewegen
Weduwnaar
Zelfstandig
Enige last van
ziekte
• Controle bij POH
en HA
• Veel adviezen,
weinig actie
•
•
•
•
•
•
•
Bron: lsvtglobal.com
Zelfmanagement
• De zorg moet op maat zijn, ook
zelfmanagementondersteuning.
• Welke mensen kunnen wat zelf doen?
• Hoe kunnen we tussen patiënten
differentiëren?
Opzet onderzoek
Literatuur
studie
Panels
Validering
Effectstudie
Waar staan we nu?
• Effectstudie bij zorggroep DOH
• 7 huisartspraktijken met SeMaS profiel aan
de slag
• 350 patiënten gescreend met SeMaS;
• 400 patiënten in controlegroep
• Ingebouwd in computersysteem
• Studieprotocol: Eikelenboom et al., Trials,
2013, 14:336
SeMaS screeningstool
• Doel: screenen op zelfmanagement
competenties en barrières
• SeMaS: screeningstool met 27
vragen, invulduur 10 minuten
• Handleiding met adviezen
17
SeMaS screeningstool
Factoren:
• Last van ziekte
• Invloed op gezondheid
• Vertrouwen in eigen kunnen
• Hulp van anderen
• Omgaan met problemen
• Angst
• Somberheid
• Vaardigheden: computer, groep,
zelfzorg.
18
Model van factoren
motivatie door
last van ziekte
Invloed op
gezondheid
Vertrouwen in
eigen kunnen
Hulp van
anderen
Omgaan met
problemen
Somberheid
Angst
Voorkeuren t.a.v.
computer,
groepen, zelfzorg
Kans van slagen
zelfmanagement
Ondersteun
patiënt met
aandacht voor
competenties
en voorkeuren
19
Handleiding
• Beschrijving van factoren en effect
op zelfmanagement
• Suggesties voor acties obv
stappenreeks en persoonsgebonden
factoren Doen en blijven doen
20
Pragmatische indeling
patiëntprofielen
• Klaar voor meer zelfmanagement
• Geschikt voor zelfmanagement,
maar met aandachtspunten
• Momenteel niet geschikt
voor zelfmanagement
21
Vertrouwen in
eigen kunnen
• Eigen effectiviteit
• inschatting van de haalbaarheid en
succes van het gezondheidsgedrag
• Iemand doet meer moeite om gedrag
te veranderen bij veel vertrouwen
22
Vertrouwen in
eigen kunnen
• Weinig vertrouwen:
Stel klein doel met grote kans van
slagen en laat vertrouwen groeien.
• Veel vertrouwen:
Aan de slag!
23
Hulp van anderen
• Sociale steun
• Mate waarin de patiënt steun ervaart
vanuit de (directe) omgeving
• Praktisch of emotioneel
• Krachtig middel om zelfmanagement te
ondersteunen
24
Hulp van anderen
• Alles alleen:
Heeft deze persoon behoefte aan meer
steun uit zijn omgeving?
Bied steun aan, en help steun vragen.
• Veel hulp:
Aan de slag! Zet de steun in voor het
behalen van het doel
25
Somberheid
• Depressieve klachten
• Bij chronische ziekte hogere kans op een
depressie
• Negatieve invloed op het vermogen tot
zelfmanagement door bijv. lagere
therapietrouw, minder zelfzorg, passiviteit
26
Somberheid
• Vaak:
Geef voorlichting over depressie en de
samenhang met passiviteit.
Stimuleer activiteiten.
Verwijs evt. naar huisarts of POH GGZ.
• Nooit:
Aan de slag!
27
Vaardigheden
Hoe mate van zelfmanagement
vergroten?
• computer: website, internetcoach
• groepscursussen: mijn diabetes en
• ik; stoppen met roken
• zelfmonitoring: bloeddruk, glucose,
gewicht,….
28
Demo SeMaS
71 jaar
Diabetes
Overgewicht
Weinig bewegen
Weduwnaar
Zelfstandig
Enige last van
ziekte
• Controle bij POH
en HA
• Veel adviezen,
weinig actie
•
•
•
•
•
•
•
Invloed op gezondheid
Zelf in de hand
•depri
Zelf meten/bewegen
Enigszins bereid
Functioneren groep
Lastig
Vaardigheden PC
Redelijk
Last van ziekte
Gemiddeld
Vertrouwen eigen kunnen
Veel vertrouwen
Hulp van anderen
Alles alleen
Omgaan problemen
Probleem oplossen
Angstgevoelens
Soms
Somber
Vaak
Meneer de Vries
Invloed op gezondheid
Vertrouwen eigen kunnen
in devaardigh
hand
•Psychsoc: Zelf
groen,
oranje/rood
Veel vertrouwen
Zelf meten/bewegen
Hulp van anderen
Enigszins bereid
Veel hulp
Functioneren groep
Lastig
Vaardigheden PC
Goed
Last van ziekte
Gemiddeld
Omgaan problemen
Probleem oplossen
Angstgevoelens
Nooit
Somber
Nooit
Mevrouw de Groot
Invloed op gezondheid
Zelf in de hand
Zelf meten/bewegen
Bereid
Functioneren groep
Redelijk
Vaardigheden PC
Goed
Last van ziekte
Weinig
Vertrouwen eigen kunnen
Veel vertrouwen
Hulp van anderen
Veel hulp
Omgaan problemen
Afleiding zoeken
Angstgevoelens
Nooit
Somber
Nooit
Mevrouw Groemee
Ervaringen uit de praktijk
• “de SeMaS geeft structuur in het consult”
• “Ik merk dat patiënten op een andere manier naar
zichzelf kijken als ze SeMaS hebben ingevuld”
• “ik heb een aanknopingspunt om weer een stapje
verder te gaan”
• “ik heb een puzzeldoos gekregen en langzaam
vallen die stukjes in elkaar”
• “als PO’er somatiek heb ik te weinig achtergrond”
• “de meeste mensen waren al goed bezig”
Ervaringen uit de praktijk
• “de SeMaS geeft structuur in het consult”
• “Ik merk dat patiënten op een andere manier naar
zichzelf kijken als ze SeMaS hebben ingevuld”
• “ik heb een aanknopingspunt om weer een stapje
verder te gaan”
• “ik heb een puzzeldoos gekregen en langzaam
vallen die stukjes in elkaar”
• “als PO’er somatiek heb ik te weinig achtergrond”
• “de meeste mensen waren al goed bezig”
Toekomstplannen SeMaS
• Inzet SeMaS in alle DOH-praktijken
• SeMaS in module zelfmanagement
CBO
• Vervolgonderzoek therapietrouw
Conclusie
• Zelfmanagement: alleen als de
patiënt het wil en kan
• Zelfmanagementondersteuning moet
op maat
• SeMaS is een tool om
gepersonaliseerde zelfmanagementondersteuning te bieden
Co-creatie SeMaS
Contact:
Nathalie Eikelenboom
[email protected]