Transcript RODZINA
RODZINA
dziecka niepełnosprawnego
SYSTEMOWA I INTERAKCYJNA KONCEPCJA FUNKCJONOWANIA RODZINY
Problemy rodziców i innych członków rodziny oraz problemy interakcji pomiędzy dzieckiem a rodzicami i pozostałymi członkami rodziny są nie mniej ważne niż zaburzenia rozwojowe dziecka Niepełnosprawność dziecka zmienia lub całkowicie przekształca wzory jej funkcjonowania i może spotęgować napięcia i konflikty między członkami rodziny Zrozumienie zjawisk zachodzących w rodzinie wymaga uwzględnienia czynnika czasu
Przeżycia emocjonalne rodziców „dlaczego właśnie NAS dotknęło to nieszczęście?” „co i jak możemy zrobić aby pomóc naszemu dziecku?”
Przeżycia emocjonalne rodziców /
matki
Przekaz (rozpoznanie upośledzenia) - Agresja w przekazie - Niedosyt informacyjny - Wartościowanie informacji (społeczna dezaprobata)
emocje negatywne
Emocje negatywne - lęki Przed wrogością otocznia społecznego Przed zaprzepaszczeniem szans Przed konfrontacją z nowymi życiowymi sytuacjami Przed przyszłością Konsekwencje lęku – unikanie kontaktu ze światem lub system obron psychologicznych
Ewolucja przeżyć emocjonalnych rodziców Okres szoku (wstrząsu emocjonalnego ) ŻAŁOBA – smutek, rozpacz, zniechęcenie, apatia, reakcje i stany nerwicowe – zaburzenia snu, łaknienia Im bardziej wyrazisty obraz – tym większa żałoba Utrata obiektu miłości własnego „ja” (bezwartościowe dziecko = bezwartościowa JA)
Okres KRYZYSU EMOCJONALNEGO depresja , zniechęcenie, przygnębienie poczucie bezradności , klęski życiowej, zawodu pesymistyczna ocena przyszłości Poczucie winy - zmniejszenie poczucia własnej wartości agresja we wzajemnych stosunkach rodziców
wrogość Wobec lekarzy (szukanie winnych) Wobec dziecka KONSEKWENCJE : dezorganizacja funkcjonowania rodziny odsuwanie się ojca
Okres POZORNEGO PRZYSTOSOWANIA nieracjonalne próby przystosowania się do sytuacji mechanizmy obronne
Obrony psychologiczne Zagłuszanie ( nie czuć, nie pamiętać, nie konfrontować się z emocjami) Deformacje percepcyjne do wiadomości) (nieprzyjmowanie Porządkowanie poznawcze (tworzenie własnej koncepcji) Uprzedmiotowienie dziecka (koncentracja na zadaniu-nie na dziecku) Poszukiwanie wsparcia (oddać w ręce specjalistów)
Okres KONSTRUKTYWNEGO PRZYSTOSOWANIA Uwaga skupiona na problemie : „Czy i jak można pomóc dziecku” Racjonalne rozpatrywanie swojej sytuacji Stosowanie zabiegów rehabilitacyjnych i wychowawczych Współpraca rodziców ze sobą, włączanie pozostałych członków rodziny DOMINACJA UCZUĆ POZYTYWNYCH
Czynniki warunkujące emocje rodziców na jakim etapie rozwoju dziecka pojawi się niepełnosprawność w jaki sposób dowiadują się o niepełnosprawności rodzaj i stopień niepełnosprawności widoczne cechy niepełnosprawności zachowania dziecka wartości i cele życiowe
Emocje rodziców a fazy rozwoju dziecka nasilenie problemów emocjonalnych następuje, gdy na drodze rozwoju dziecka pojawiają się ważne wydarzenia życiowe Przedszkole - rozstanie z dzieckiem Szkoła - uczęszczanie do szkoły specjalnej - nauczanie indywidualne Okres dorastania (13-18rż) - wybór zawodu usamodzielnianie się Oczekiwanie następnego dziecka w rodzinie - obawy o własny stosunek do dz. upośledz.
- Wpływ dz. upośledz. na młodsze ,
MIŁOŚĆ RODZICIELSKA Szczególne typy uczuć rodzicielskich, z których nie wszystkie są jednakowo dla dziecka korzystne miłość symbiotyczna osoba matki i dziecka w pełni zidentyfikowana miłość wstydliwa przywiązanie do dziecka- identyfikacja z wartościami społecznymi (ambiwalencja uczuć)
MIŁOŚĆ RODZICIELSKA miłość poświęcająca się i rekompensująca wynagradzanie krzywdy przez dostarczanie dowodów miłości miłość przebojowa duża aktywność w organizowaniu warunków życia / postawa roszczeniowa miłość z oddali unikanie bezpośrednich kontaktów / częsta u ojców miłość zracjonalizowana miłość jako obowiązek, orientacja zadaniowa
MIŁOŚĆ RODZICIELSKA miłość własna stosunek do dziecka jest wyrazem ich miłości własnej miłość nieodwzajemniona gdy dziecko traktuje rodziców instrumentalnie miłość za wszelką cenę dążąca do normalności nie rezygnowanie z czegokolwiek w życiu Miłość uszczęśliwiająca niefrmułowanie żadnych wymagań wobec dziecka miłość rozumna uczucia+ intelektualna analiza potrzeb
STARTEGIE DŁUGOFALOWE
WG.PSYCHOLOGICZNYCH MECHANIZMÓW RADZENIA SOBIE Z TRAUMĄ 1. Pozostawienie dziecka na uboczu nurtu życia rodziców 2. Normalizacja życia 3. Życie dziecka – centralnym nurtem życia rodziców
OJCOWIE Nieumiejętność włączania mężczyzn w proces opiekuńczo-wychowawczy rola kobiety - przekaz kulturowy Trudności w zwracaniu się o pomoc , ujawnianiu niepowodzeń społeczny obraz mężczyzny Rola ojca – system wymagań intelektualno zręcznościowych
RODZEŃSTWO Obawy rodziców dotyczą: Infantylizacja rozwoju młodszego, sprawnego dziecka Obciążenie opieką nad rodzeństwem Dolegliwości współżycia z niepełnosprawnym dzieckiem Uczuć wstydu wobec kolegów
RODZEŃSTWO Zagrożenia od strony sprawnego rodzeństwa ( wg. rodziców) zagrożenie urazami fizycznymi obawa o uczucia nienawiści , prześladowania przytłoczenie wzorem trudnym do naśladowania projektowanie problemów wg. własnych lęków i oglądu rodziców
DZIADKOWIE 3 PODSTAWOWE WZORCE WSPARCIA dominacja najstarszego pokolenia babcia jest osoba decydującą o funkcjonowaniu rodziny charakter usługowy udzielanie świadczeń ,gdy potrzeba pomocy więź emocjonalna i akceptacja akceptująca postawa dziadków pomaga w nauczeniu się miłości do dziecka