Transcript INHOUD - De Waarheidsvriend

KERK
NIEUWS
BONDS
NIEUWS
DS. H.G. VAN DER ZIEL 65 JAAR
In Laag-Zuthem werd op 20 maart
1952 H.G. van der Ziel geboren.
Daarom hoopt ds. Van der Ziel later
deze maand 65 jaar te worden. Voor
zijn predikantschap was hij admini­
stratief werkzaam. In 1996 begon hij
NIEUWE LEDEN GEREF. BOND
In de maand februari zijn dertien
personen (mannen én vrouwen) ingeschreven als lid van de Gereformeerde Bond. We danken hen voor
de steun die ze hiermee aan ons werk
ten dienste van de kerk en de gemeenten geven. De nieuwe leden zijn
afkomstig uit Hekendorp (2), Asperen, Gorinchem, Hardinxveld-Giessendam, Hoevelaken, Krimpen aan
den IJssel, Moordrecht, Ridderkerk,
Rijssen, Tienhoven, Wijnjewoude en
Zeist. Wie zich ook als lid wil aanmelden (€ 10 per jaar), kan dit via info@
gereformeerdebond.nl doen.
PREDIKANTENBERAAD IN
SEBALDEBUREN
Op dinsdag 28 maart zal DV het halfjaarlijkse beraad tussen het hoofdbestuur van de Gereformeerde Bond en
de predikanten en voorgangers uit
de drie noordelijke provincies plaatshebben. Ds. W.M. Roseboom uit Oudega zal een inleiding houden over
het nieuwe ‘Paulusperspectief’ in relatie tot de theologie van de Reformatie c.q. Luthers’ verstaan van Paulus onder de titel ‘New Perspective
Reformed’. De voorgangers van de
drie noordelijke provincies ontvingen
inmiddels persoonlijk een uitnodiging. Van harte welkom!
ONTMOETINGSDAG VOOR ‘LATE
ROEPINGEN’
De ontmoetingsdag die het hoofdbestuur van de Gereformeerde Bond
voor de studenten theologie die wij
rekenen tot de zogenoemde ‘late
roepingen’ belegt, wordt DV op dinsdagmiddag en -avond 18 april gehouden. Met de zaterdagstudenten
en anderen die door omstandigheden niet in de gelegenheid zijn een
dispuut te bezoeken, hopen we in
Nieuw Hydepark, Driebergsestraatweg 50 te Doorn bijeen te komen.
We nodigen deze studenten met hun
echtgenotes/verloofdes hierbij van
harte uit deze bijeenkomst bij te wonen.
Ik ben de Weg
en de Waarheid
en het Leven
Johannes 14:6
2
Programma
13.30 uur: ontvangst met koffie
14.00 uur: opening door ds. A.J. Mensink
DE WAARHEIDSVRIEND
in Utrecht met de studie theologie. In
2001 werd ds. Van der Ziel als predikant verbonden aan de gemeente
Tiendeveen/Nieuw-Balinge. Vanaf
2007 dient hij de gemeente van Ooltgensplaat. Aan het einde van dit jaar
is hij emeritaatsgerechtigd.
14.30 uur: lezing ‘Prediking in de gemeente van Christus’, door ds. J.B.
ten Hove, Veenendaal.
De vraag die in deze bijdrage centraal staat, is in hoeverre tijdens de
eredienst ervan uitgegaan moet worden dat de gemeente van Christus
zoals ze bij elkaar is gekomen op
zondag, kinderen
van God zijn. Hoe
spreek je de gemeente aan? Hoe
wijs je haar op
haar roeping? Op
welke wijze dient
de prediking separerend te zijn?
Functioneert de
onder ons geDS. TEN HOVE
bruikte term
‘tweeërlei kinderen van het verbond’? In hoeverre
kunnen we een prediking waarin het
verbond een grote plaats heeft en
een bevindelijke prediking bijeenhouden?
16.00 uur: lezing ‘Pastoraat in een
gebroken samenleving’, door ds. J.
Belder, Harskamp. De vraag die in
deze bijdrage centraal staat, is wat
kenmerkend is voor pastoraat in bijbelse zin en in de traditie van de Reformatie. We denken hierbij ook aan
de ervaren verlegenheid om het gewone huisbezoek te blijven doen. We
denken aan het vele crisispastoraat,
waarbij de predikant expertise buiten
zijn discipline als pastor lijkt te moeten hebben. Hoe ben je in die context pastor?
17.30 uur: maaltijd
18.45 uur: aandacht voor de invulling
van het predikantschap, voor het
predikantsgezin, voor de plaats van
de vrouw, door ds. W.G. Sonnenberg
& mw. M. Sonnenberg-Kroeze.
20.00 uur: sluiting.
Het hoofdbestuur hoopt dat velen
aanwezig kunnen zijn. Opgave uiterlijk 6 april bij het bureau van de Gereformeerde Bond, Kleine Fluitersweg 253, 7316 MX Apeldoorn, tel.
055-5766660 of [email protected]. Wanneer predikanten of
kerkenraden iemand weten voor wie
deze dag bedoeld is, vragen we u
deze persoon hierop attent te maken. We hopen op een gezegend samenzijn!
INHOUD
DE WAARHEIDSVRIEND
Wekelijkse uitgave van de Gereformeerde
Bond in de Protestantse Kerk
105e jaargang, nummer 10
9 maart 2017
F.G. IMMINK
Ongegronde haat
3
P.J. VERGUNST
Christenpolitici brengen de hoop
vanwege het Evangelie ter sprake
Christus present stellen
4
W. VERBOOM
Signalement
Stemmen en gastvrijheid
7
W.H. TH. MOEHN
Preken volgens Johannes
Calvijn [1]
Saamhorige dominees
8
H.J. VAN DER VEEN
De boodschap van het
bijbelse Jozua [3]
In het beloofde land
10
J. BELDER
Pastoraat – het geweten [1]
Een grenswachter
13
ARJAN BAARSSEN
Jij zeggen
15
KOOS VAN NOPPEN
GB en IZB maken een ronde
langs twaalf gemeenten
Luisteren in het noorden 16
J.A. VAN DEN BERG
Zending in zicht
Zakendoen
17
G. VAN MEIJEREN
Uit de pers
Normen en waarden
18
KERKNIEUWS
2, 23
BONDSNIEUWS2
BOEKAANKONDIGINGEN19
AGENDA21
GLOBAAL BEKEKEN
21
WIJZIGING ADRESBOEKJE
In Everdingen (p. 11) is predikant geworden ds. G. van Wolfswinkel, Graaf
Florisstraat 30, 4121 EL; tel. 0347351282, e-mail: gvwolfswinkel@
gmail.com.
9 MAART 2017
MEDITATIE: JOHANNES 15:25b
ONGEGRONDE HAAT
Zij hebben mij zonder reden gehaat.
Dr. F.G. Immink
uit Driebergen is
emeritus hoogleraar praktische
theologie aan
de Protestantse
Theologische
Universiteit.
Jezus geeft Zijn leven voor Zijn
vrienden. Maar hoe huiveringwekkend komt hier tegelijkertijd de haat van de wereld aan
het licht. ‘Zij hebben mij zonder reden gehaat,’ een dichtregel uit het psalmboek, krijgt
bijzondere zeggingskracht nu
Jezus deze woorden op de lippen neemt.
H
et is een citaat uit Psalm
35 (vers 19). Op weg naar
Golgotha geeft dit
psalmwoord zijn diepste betekenis prijs.
DE RECHTVAARDIGE
‘Misdadige getuigen staan tegen
mij op,’ lezen we in Psalm 35. ‘Zij
vergelden mij kwaad voor goed.’
Terwijl de dichter zich erop beroemt dat hij zelf meeleeft met
mensen in nood. Hij beweert met
de medemens bewogen te zijn
‘alsof het mijn vriend of mijn
broeder was’.
Soms denk ik weleens: waar haalt
de dichter van sommige psalmen
de moed vandaan om zichzelf zo
rechtvaardig en vroom af te schilderen? Aan ieder mens kleeft toch
de smet van de zonde? Er zijn ook
veel psalmen waarin de zonde en
het kwaad aan de orde komen.
Toch is het goed dat in de psalmen ook de rechtvaardige en vrome mens in beeld komt, de mens
zoals God die beoogd heeft bij de
schepping. Die waarachtige en
rechtvaardige mens verschijnt in
Jezus, de Zaligmaker.
In het evangelie van Johannes
komt dat scherp in beeld. Jezus
zegt tegen Zijn leerlingen: ‘U bent
Mijn vrienden.’ (Joh.15:14) Geen
verre vrienden, maar vrienden
DE WAARHEIDSVRIEND
voor wie Hij Zijn leven geeft. Hij
heeft hen uitverkoren. En zoals de
Vader Mij liefgehad heeft, zo heb
ook Ik u liefgehad (Joh.15:9). Met
de gelijkenis van de ware wijnstok
heeft Jezus zojuist nog eens onderstreept dat elke rank die in
Hem blijft, vrucht zal dragen.
VURIGE PIJLEN
Liefde en vriendschap vormen een
mooie evangelische notie. Maar
vrij abrupt brengt Johannes een
ander thema ter sprake: de haat
van de wereld. ‘Als ze Mij vervolgd hebben, zullen ze ook u
vervolgen.’ (Joh.15:20) Het gaat
over vervolging nota bene van
Hem Die de wereld liefheeft.
Haat, gericht tegen Hem Die redt
van ziekte, zonde en dood. Hoe is
het mogelijk.
Toch gebeurde het. Valse getuigen werden opgetrommeld, de
opgejutte schare riep in koor:
Kruisig Hem, kruisig Hem! En
ondertussen waste Pilatus zijn
handen in onschuld.
Bij deze ongegronde en onredelijke haat blijft Johannes even stilstaan. De volgelingen van Jezus
zullen eveneens te maken krijgen
met de haat van de wereld. ‘Een
slaaf is niet meer dan zijn heer.’
Toch ligt het accent hier op de
Heere Jezus zelf. De vurige pijlen
van de haat zijn op Hem gericht.
Als Zijn volgelingen haat ondervinden, dan is dat omwille van
Zíjn Naam. ‘Omdat ze Hem niet
erkennen Die Mij gezonden
heeft,’ zegt Jezus. De haat richt
zich ten diepste tegen God, en
daarom nu ook tegen Jezus Die de
Naam van God openbaart op aarde.
VERZET TEGEN GOD
Zij hebben ‘Mij en Mijn Vader gehaat’, zegt Jezus. Dat is de schok-
9 MAART 2017
kende realiteit van onze mensenwereld. Dat raakt ons telkens
weer als we de kruisweg van Jezus
gedenken. Hoe kon dat toch gebeuren? Vanwaar toch dat verzet
tegen God en Zijn Gezalfde?
Daar zijn geen redenen voor aan
te voeren. ‘Zij hebben mij zonder
reden gehaat.’ Met deze psalmwoorden vervolgt Jezus Zijn weg.
Nu Hij gekomen is, zegt Johannes, en de werken van God in ons
midden doet, nu hebben wij geen
voorwendsel meer voor onze zonde. De kruisweg van Jezus brengt
dat aan het licht. Zijn weg naar
het kruis openbaart onze zonde.
Zonde namelijk als verzet tegen
God.
OMGAAN MET HAAT
Haat zaaien is zo gebeurd. En als
haat met haat beantwoord wordt,
gaat een samenleving te gronde.
Maar wat dan als je haat ondervindt? Hoe ga je daarmee om? Ten
eerste moeten we ervoor uitkijken
dat we niet alle haat in deze wereld toeschrijven aan de haat tegen Jezus.
Maar ten tweede, uitgerekend in
dit tekstverband staan belangrijke
uitspraken over het werk van de
Heilige Geest, de Trooster, Die na
Christus komt. Hij wordt de
Geest van de waarheid genoemd,
Die uitgaat van de Vader. Dus net
als Jezus gaat de Geest uit van de
Vader.
De Heilige Geest weet wel raad
met de haat van de wereld. Die zal
de wereld overtuigen, zo staat er,
van zonde, gerechtigheid en oordeel. De Geest overtuigt niet met
grof geweld, maar zo dat opstandige en zondige mensen innerlijk
vernieuwd worden. In dat getuigenis voegt zich de gemeente.
F.G. IMMINK
3
Christenpolitici brengen de hoop vanwege het Evangelie ter sprake
CHRISTUS PRESENT STELLEN
Waar gaat om het als Nederland over zes dagen 150 leden
voor de Tweede Kamer kiest?
Om de betaalbaarheid van de
zorg, om de visie op Europa,
om de invloed van populistische partijen óf toch ook om
gehoorzaamheid aan de leefregels die God ons schonk?
O
P.J. Vergunst is
hoofdredacteur
van De Waarheidsvriend.
p het bordes van het oude
stadhuis aan de Groenmarkt in Den Haag werd
op 12 december 1917 – ook in dit
opzicht beleven we een herdenkingsjaar – het algemeen kiesrecht voor mannen uitgeroepen.
Tot die tijd moest je voldoende
belastbaar inkomen hebben om
met het rode potlood de volksvertegenwoordiger van voorkeur aan
te mogen kruisen. Twee jaar later
kregen vrouwen actief kiesrecht.
In 1965 ging het actief kiesrecht
van 24 naar 21 jaar; vanaf 1971
mochten ook achttienjarigen al
meestemmen.
ONVREDE OVER DE DEMOCRATIE
Honderd jaar na 1917 is de onvrede over de democratie toegenomen. Zo is de PVV voorstander
van een bindende volksraadpleging en opteert de nieuwkomer
GeenPeil er zelfs voor dat leden
van de partij bepalen wat de Kamerleden moeten gaan stemmen.
Het CDA pleitte er in 2014 voor
dat 75 Kamerleden via een districtenstelsel verkozen zouden worden. ‘Het politieke systeem loopt
vast,’ zei CDA-leider Buma toen.
Zes weken geleden stelde het kabinet daarom een staatscommissie in die gaat onderzoeken of er
veranderingen nodig zijn in het
Nederlandse parlementaire stelsel
4
DE WAARHEIDSVRIEND
en de parlementaire democratie.
De achtergrond hiervan is dat de
burger meer betrokken wil zijn bij
beleid en politiek. Ook hebben
internet en sociale media invloed
op parlement en democratie.
ONTZUILING
Het politieke landschap laat in
2017 zien dat de verzuiling – voortkomend uit strijd tussen de liberale overheid en de confessionele
burgers – voorbij is. De inrichting
van de staat en de vormgeving van
het beleid worden steeds minder
gestoeld op een gezamenlijke levensovertuiging. Tegen deze achtergrond is het waardevol dat diverse politieke leiders zich de
voorbije maanden in een boek uitspraken over wat hen qua levensovertuiging drijft. Immers, politiek mag niet geassocieerd worden
met het verspreiden van welvaart
en reële zorgen van mensen verdienen geen economische antwoorden. Over populisten hebben
we het dan niet eens.
Bij Alexander Pechtold (zijn boek
heet Optimist in de politiek) lees ik
dat ‘het beklemmende van de verzuiling’ ingeruild is voor een grote mate van individuele vrijheid.
De D66-leider tekent daarbij aan
dat in het progressief liberalisme
het individu een grote verantwoordelijkheid voor de samenleving draagt. In zijn boek Tegen het
cynisme. Voor een nieuwe moraal in de
politiek betoogt CDA-leider Sybrand Buma dat de democratie er
is om vrede, moraal en rechtvaardigheid te behouden. Terecht
wijst hij erop dat Europa na de
Tweede Wereldoorlog begonnen
is als een vredesproject.
HOOP
Hoop voor een verdeeld land, dat
boek schreef Gert-Jan Segers.
9 MAART 2017
Hoop heeft hij als de ene mens de
andere in de ogen kijkt, als inwoners
van een verdeeld land elkaar gaan
vertrouwen. Het is een insteek die
past bij de leider van de ChristenUnie. De afgelopen jaren toonde hij
hart voor mensen die zonder hoop
leven, slachtoffers van mensenhandel, prostituees. Een kind van God
leeft met de hoop op het eeuwige
leven, op een vernieuwde wereld.
Tegelijk is het de hoop die vandaag
inspireert tot het doen van het goede.
Dat SGP-leider Kees van der Staaij
aan Segers het meest verwant is,
blijkt ook uit de titel van zijn boek,
Goede gesprekken over geloof, hoop en
liefde. Het delen van levenswijsheid
en van belangrijke waarden zijn ook
bij hem de sleutel tot communicatie.
Op verzoek van een seculiere uitgever zoekt hij in eigentijdse woorden
impliciet en expliciet de blijvende
betekenis van de Tien Geboden naar
voren te brengen. ‘Vrees God, houd
Zijn geboden’, zo benoemde de auteur zelf het hart van het boek.
FRONT
Het is mooi om te zien – én het verdient onze waardering en steun – hoe
de huidige leiders van christelijke politieke partijen in een seculiere samenleving de hoop vanwege het
Evangelie ter sprake brengen en hun
beleidsvoorstellen hierop stoelen.
Verkiezingen voor de Tweede Kamer
brengen goed in beeld dat politici die
aan het front staan – ook in gemeenteraden en Europa – de voorbede van
de christelijke gemeente nodig hebben. Onder geen enkele macht laten
zij zich brengen, macht van het liberalisme, van de zelfbeschikking of
van de bonuscultuur, macht van het
amusement of de media.
De verzuiling voorbij – de boeken
van Segers en Van der Staaij laten het
zien. Op positieve en authentieke
wijze brengen zij hún verhaal in een
cultureel klimaat in. Maar, of het nu
linksom of rechtsom gaat, altijd
weer is er het front tussen ongeloof
en Evangelie. In 1986 schokte de
socialistische oud-premier Den Uyl
met zijn uitspraken op Pasen dat ‘na
de Jodenvervolging het geloof in een
almachtige God lariekoek is’. Nu
Verkiezingen voor de Kamer
brengen goed in beeld dat
politici aan het front staan
DE WAARHEIDSVRIEND
9 MAART 2017
>>
5