Transcript Commissie dringt aan op hernieuwde inspanningen om

Europese Commissie - Persbericht
Commissie dringt aan op hernieuwde inspanningen om uitvoering te geven
aan de solidariteitsmaatregelen van de Europese migratieagenda
Brussel, 2 maart 2017
Vooruitlopend op de Europese Raad van volgende week roept de Commissie de lidstaten
vandaag nogmaals op om meer vaart te zetten achter herplaatsing van migranten en zo de
druk op Italië en Griekenland te verminderen. Uit de drie voortgangsverslagen die zij
vandaag uitbrengt, blijkt namelijk dat slechts enkele lidstaten hun toezeggingen volledig
zijn nagekomen.
De Commissie roept de lidstaten ook op om hun krachtige politieke belofte na te komen en uiterlijk
eind maart te voorzien in het tekort aan personele middelen en materieel van het Europees Grens- en
kustwachtagentschap. Dankzij de verklaring EU-Turkije, die nu een jaar van kracht is, zijn de
irreguliere grensoverschrijdingen al een jaar onder controle. Toch komen er nog altijd meer migranten
aan dan er terugkeren. Ter verbetering van de situatie op de eilanden roept de Commissie Griekenland
en de andere lidstaten dan ook op om de vaart erin te houden bij de uitvoering van het
gemeenschappelijk actieplan.
Frans Timmermans, eerste vicevoorzitter van de Europese Commissie: "Willen we migratie beter
beheren, dan moeten we werk blijven maken van onze brede aanpak en ons inspannen voor
herplaatsing en hervestiging, de inzetbaarheid van de Europese grens- en kustwacht en verdere
samenwerking met Turkije. Al deze maatregelen gaan uit van het beginsel van solidariteit en billijke
verdeling van verantwoordelijkheid — een beginsel dat bindend is voor elke lidstaat. De Europese Raad
biedt de gelegenheid om de tot dusver geboekte resultaten tegen het licht te houden en te bepalen hoe
we onverwijld gevolg kunnen geven aan onze gemeenschappelijke besluiten en verbintenissen.”
Dimitris Avramopoulos, commissaris voor Migratie, Binnenlandse Zaken en Burgerschap: "Een billijke
verdeling van verantwoordelijkheid veronderstelt solidariteit. Al deze maatregelen hangen samen en
lidstaten kunnen niet naar eigen believen de ene maatregel wel en de andere niet uitvoeren. Op dit
moment wordt in Griekenland en Italië aan alle operationele voorwaarden voldaan om van herplaatsing
een succes te maken. Het is nu aan de lidstaten om te handelen en hun verplichtingen na te komen
door te zorgen voor tijdige herplaatsing van degenen die daarvoor in aanmerking komen. Tegelijkertijd
moeten de lidstaten hun toezeggingen nakomen om personen te hervestigen vanuit Turkije, de nodige
ondersteuning te verlenen bij de behandeling van asielverzoeken in Griekenland en de Europese grensen kustwacht op operationele sterkte te brengen.”
Herplaatsing en hervestiging hebben een nieuwe impuls nodig
Hoewel in februari een recordaantal van ca. 1 940 personen is herplaatst, blijft het huidige tempo ver
achter bij de verwachtingen en bij het door de Europese Raad bekrachtigde streefcijfer van ten minste
3 000 herplaatsingen per maand vanuit Griekenland en het streefcijfer van de Commissie van ten
minste 1 500 herplaatsingen per maand vanuit Italië. In totaal zijn tot dusver 13 546 herplaatsingen
uitgevoerd, waarvan 3 936 vanuit Italië en 9 610 vanuit Griekenland. Bij het huidige tempo zullen niet
alle in aanmerking komende aanvragers die momenteel in Griekenland en Italië verblijven, tegen
september 2017 zijn herplaatst — terwijl dit beslist wel haalbaar is. Tot dusver liggen slechts twee
lidstaten (Malta en Finland) op schema om voor zowel Italië als Griekenland aan hun verplichtingen te
doen. Maar er zijn ook landen die nog steeds ronduit weigeren aan de regeling deel te nemen
(Hongarije, Oostenrijk en Polen) of dit in zeer beperkte mate doen (Tsjechië, Bulgarije, Kroatië en
Slowakije). Italië, Griekenland, de EU-agentschappen en internationale organisaties hebben hun
capaciteit verhoogd en staan klaar om te helpen de maandelijkse streefcijfers te halen. Het is nu aan
de andere lidstaten om ook aan hun verplichtingen te voldoen. De Commissie dringt er bij het Maltese
voorzitterschap en lidstaten op aan om tijdens de Raad Justitie en Binnenlandse Zaken in maart gevolg
te geven aan haar oproep. Wanneer lidstaten niet snel meer herplaatsingen uitvoeren, zal de
Commissie niet aarzelen om gebruik te maken van haar bevoegdheden uit hoofde van de Verdragen
ten aanzien van de lidstaten die niet hebben voldaan aan de verplichtingen die voortvloeien uit de
besluiten van de Raad. Overigens komt er na september geen einde aan de wettelijke verplichting tot
herplaatsing van de in aanmerking komende personen.
Daarentegen blijft de vooruitgang op het gebied van hervestiging veelbelovend. De lidstaten hebben
tot dusver aan 14 422 personen een veilige en legale migratiemogelijkheid geboden, meer dan de helft
van de 22 504 die zijn overeengekomen in het kader van de EU-hervestigingsregeling. Bij dit cijfer is
de hervestiging van 3 565 Syriërs op grond van de verklaring EU-Turkije inbegrepen. De lidstaten
boeken goede vorderingen bij de voorbereiding van verdere hervestigingsoperaties en hebben kenbaar
gemaakt dat zij van plan zijn nog 34 000 Syriërs uit Turkije toe te laten, onder meer via "één-op-één"hervestiging en nationale regelingen. Bijgevolg heeft de Commissie de financieringsprogramma's voor
de betrokken lidstaten uitgebreid met 213 miljoen euro aan financiële steun voor hervestiging.
Bovendien moet worden nagegaan of er wordt voldaan aan de voorwaarden voor de toepassing van de
vrijwillige regeling met Turkije voor toelating van Syrische vluchtelingen op humanitaire gronden,
hetgeen eveneens een stimulans voor hervestiging zou zijn.
Gestage vooruitgang bij de uitvoering van de verklaring EU-Turkije
Bijna een jaar nadat de verklaring van de EU en Turkije van 18 maart 2016 in werking is getreden,
worden er nog steeds tastbare resultaten mee geboekt, ondanks de moeilijke omstandigheden. Het
aantal mensen dat per dag vanuit Turkije oversteekt naar de Griekse eilanden is afgenomen van
10 000 personen op één dag in oktober 2015 tot 43 per dag nu. Het aantal mensen dat aankomt, is al
met al gedaald met 98 %. Sinds de verklaring van kracht werd, is ook het aantal dodelijke
slachtoffers in de Egeïsche Zee sterk gedaald, nl. van 1 100 (tijdens dezelfde periode in 2015–2016)
tot 70. Er worden nog steeds terugkeeroperaties uitgevoerd; in totaal zijn er 1 487 mensen
teruggekeerd sinds de verklaring in werking trad. Er komen echter nog altijd meer mensen vanuit
Turkije in Griekenland aan dan er terugkeren, waardoor de druk op de Griekse eilanden verder oploopt.
Het gezamenlijk actieplan dat is overeengekomen tussen Griekenland en de coördinator voor de
uitvoering van de verklaring EU-Turkije, voorziet in een aantal maatregelen, zoals de invoering van een
efficiënt systeem voor voortgangsbewaking, het opleggen van geografische beperkingen en het creëren
van voldoende opvangcapaciteit. Deze zouden moeten bijdragen tot een versnelling van het
terugkeertempo. De Commissie heeft vandaag voor het eerst een puntsgewijs voortgangsverslag
gepubliceerd over elk van de maatregelen in het kader van het gezamenlijke actieplan.
Op andere gebieden van de verklaring wordt nog steeds vooruitgang geboekt. De Commissie keert
steeds sneller geld uit in het kader van de Faciliteit voor vluchtelingen in Turkije, zoals blijkt uit
het eerste jaarverslag over de faciliteit, dat de Commissie ook vandaag heeft gepubliceerd. Wat
betreft de 2,2 miljard euro die reeds is toegewezen voor 2016-2017: voor 1,5 miljard euro
daarvan zijn in recordtijd contracten gesloten. Dit bedrag maakt de helft uit van de totale
begroting voor 2016-2017 van 3 miljard euro. De Commissie blijft ook met Turkije samenwerken
voor meer vooruitgang met betrekking tot de resterende benchmarks van het stappenplan voor
visumliberalisering. Verder is de Raad begonnen aan de behandeling van de
onderhandelingsrichtsnoeren inzake modernisering van de douane-unie.
Voortgang bij het volledig operationeel maken van de nieuwe Europese
grens- en kustwacht
Vijf maanden na de oprichting van de Europese grens- en kustwacht ontbreekt het nog steeds aan
voldoende gezamenlijke investeringen en actieve betrokkenheid om ervoor te zorgen dat het
Agentschap zo snel mogelijk volledig operationeel wordt. Het gaat om een concrete uiting van de
bereidheid van de lidstaten om verantwoordelijkheid te delen en solidariteit aan de dag te leggen.
Momenteel ondersteunt het Agentschap de lidstaten met zo'n 1 350 grenswachters aan verschillende
delen van de buitengrens van de EU, als aanvulling op de bestaande nationale capaciteiten van
lidstaten van meer dan 100 000 grenswachters. Hoewel de lidstaten een belangrijke bijdrage hebben
geleverd, komt het Agentschap personele middelen en technische uitrusting tekort. Zo zijn er nog
steeds aanzienlijke tekorten in verband met de pool met snel inzetbare uitrusting, middelen die
kunnen worden ingezet bij lopende gezamenlijke operaties en de drie nieuwe pools van
toezichthouders voor gedwongen terugkeer, begeleiders voor gedwongen terugkeer en
terugkeerspecialisten.De lidstaten moeten uiterlijk eind maart in deze tekorten voorzien, wil het
Agentschap de lidstaten de nodige ondersteuning aan de buitengrenzen kunnen bieden. Ook moet de
kwetsbaarheidsbeoordeling worden afgerond, zodat gebreken aan de buitengrenzen kunnen worden
verholpen voordat zich een nieuwe crisis voordoet. Bij deze beoordeling moet prioriteit worden
gegeven aan de meest dringende problemen.
Ook op andere gebieden wordt vooruitgang geboekt. Zo is er een ontwerp van zetelovereenkomst
geparafeerd met Polen en staat voor juni 2017 de start gepland van een nieuw systeem voor op
afstand bestuurde luchtvaartuigen voor maritiem toezicht.
Voor meer informatie
Vragen en antwoorden: Commissie dringt aan op hernieuwde inspanningen om uitvoering te geven aan
solidariteitsmaatregelen van Europese migratieagenda
FACTSHEET Het Europees migratie- en asielbeleid: Kleine stappen met veel effect
FACTSHEET Een Europese migratieagenda – Stand van zaken
FACTSHEET EU-budget voor de vluchtelingencrisis en verbetering van het migratiebeheer
Tiende verslag over herplaatsing en hervestiging
Mededeling: Tiende verslag over herplaatsing en hervestiging
Bijlage 1: Herplaatsingen vanuit Griekenland
Bijlage 2: Herplaatsingen vanuit Italië
Bijlage 3: Herplaatsingen vanuit Italië en Griekenland
Bijlage 4: Hervestiging: stand van zaken
FACTSHEET Herplaatsing en hervestiging
FACTSHEET Aanpak van de vluchtelingencrisis: financiële steun van de EU aan Griekenland
Europese migratieagenda
Vijfde verslag over de vooruitgang bij de uitvoering van de Verklaring EUTurkije
Mededeling: Vijfde verslag over de vooruitgang bij de uitvoering van de Verklaring EU-Turkije
De voortgang bij de uitvoering van het gezamenlijke actieplan
Eerste jaarverslag over de Faciliteit voor vluchtelingen in Turkije
FACTSHEET Faciliteit voor vluchtelingen in Turkije
Operationele uitvoering van de verklaring EU-Turkije: Verbintenissen en inzet van de lidstaten voor
Frontex- en EASO-operaties – terugkeer en hervestiging
Verklaring EU-Turkije van 18 maart
Actieplan EU-Turkije van 15 oktober, in werking sinds 29 november
Aanwijzing van de EU-coördinator
Tweede verslag over het operationeel maken van de Europese grens- en
kustwacht
Mededeling: Tweede verslag over het operationeel maken van de Europese grens- en kustwacht
FACTSHEET Europa's buitengrenzen beter beveiligen: de Europese grens- en kustwacht
IP/17/348
Contactpersoon voor de pers:
Natasha BERTAUD (+32 2 296 74 56)
Tove ERNST (+32 2 298 67 64)
Markus LAMMERT (+ 32 2 298 04 23)
Kasia KOLANKO (+ 32 2 296 34 44)
Voor het publiek: Europe Direct per telefoon 00 800 67 89 10 11 of e-mail