Orthostatic hypotension in elderly patients.

Hartog, Laura

IMPORTANT NOTE: You are advised to consult the publisher's version (publisher's PDF) if you wish to cite from it. Please check the document version below.

Document Version

Publisher's PDF, also known as Version of record

Publication date:

2017 Link to publication in University of Groningen/UMCG research database

Citation for published version (APA):

Hartog, L. (2017). Orthostatic hypotension in elderly patients. [Groningen]: Rijksuniversiteit Groningen

Copyright

Other than for strictly personal use, it is not permitted to download or to forward/distribute the text or part of it without the consent of the author(s) and/or copyright holder(s), unless the work is under an open content license (like Creative Commons).

Take-down policy

If you believe that this document breaches copyright please contact us providing details, and we will remove access to the work immediately and investigate your claim.

Downloaded from the University of Groningen/UMCG research database (Pure): http://www.rug.nl/research/portal. For technical reasons the number of authors shown on this cover page is limited to 10 maximum.

Download date: 01-02-2017

Dankwoord Curriculum Vitae List of publications Previous dissertations

Dankwoord

R1 R2 R3 R4 R5 R6 R7 R8 R9 R10 R11 R12 R13 R14 R15 R16 R33 R34 R35 R36 R37 R38 R39 R17 R18 R19 R20 R21 R22 R23 R24 R25 R26 R27 R28 R29 R30 R31 R32 200

Dankwoord

DANKWOORD

“Look at situations from all angles, and you will become more open.” Dalai Lama

Mijn dank gaat uit naar alle personen die hebben bijgedragen aan dit proefschrift. Of wel in de woorden van de Dalai Lama te spreken; iedereen die mij heeft geholpen vanuit een andere invalshoek naar dit proefschrift te kijken. Door de input van al deze mensen is dit proefschrift geworden tot wat dit nu is. Op deze plaats wil ik graag een aantal mensen in het bijzonder bedanken voor hun bijdrage. Allereerst gaat mijn dank uit naar alle patiënten uit verpleeghuis TriviumMeulenBelt zorg en de Isala die hun medewerking hebben verleend aan de studies die beschreven staan in dit proefschrift. Het onderzoek bij al deze patiënten had niet plaats kunnen vinden zonder alle medewerkers die belangeloos een bijdrage hebben geleverd bij metingen, werven van patiënten en ondersteunende taken. Bedankt daarvoor!

Hooggeleerde prof. Dr. Bilo. Beste Henk, als promotor heb je een hele belangrijke taak tijdens de totstandkoming van dit proefschrift. Jij hebt de gave om een heel betrokken begeleider te zijn, geïnteresseerd in de mens die voor je zit en toch heel kritisch. Ik heb er bewondering voor waar jij je energie vandaan haalt om een marathon te rennen, bergen te beklimmen, af te reizen naar verre oorden en poli te draaien terwijl je net een nachtvlucht hebt gehad. Een nieuw tijdperk breekt voor je aan, ik hoop dat je hier met net zoveel energie van gaat genieten. Ik vond het een voorrecht dat ik onder jouw leiding dit proefschrift heb mogen schrijven.

Weledelzeergeleerde dr. Kleefstra. Beste Nanno, wat heb ik veel geleerd van jou. Ik was altijd een beetje huiverig als ik een manuscript van jou terug zag komen, hoe rood zou het zijn? Maar 2 dingen wist ik altijd zeker, de kwaliteit van het manuscript werd er beter van en…ik moest er weer heel wat uren voor reserveren. Toch ben ik je heel erg dankbaar voor je kritische blik, het heeft dit proefschrift naar een hoger niveau getild. Daarnaast waardeer ik je als persoon, je bent altijd eerlijk en geïnteresseerd. De koffiegesprekken had ik niet willen missen.

Weledelzeergeleerde dr. Van Hateren. Beste Hans, wat had ik zonder jou gemoeten. Je bent zo’n gedreven dokter en wetenschapper, daar kunnen nog velen wat van leren. Iemand enthousiasmeren, moed inpraten, maar ook kritisch zijn had ik nodig als we ontevreden waren over een manuscript. Daarnaast de felicitaties bij elk geaccepteerd manuscript 201 R1 R2 R3 R4 R5 R6 R7 R8 R9 R10 R11 R12 R13 R14 R15 R16 R33 R34 R35 R36 R37 R38 R39 R17 R18 R19 R20 R21 R22 R23 R24 R25 R26 R27 R28 R29 R30 R31 R32

R1 R2 R3 R4 R5 R6 R7 R8 R9 R10 R11 R12 R13 R14 R15 R16 R33 R34 R35 R36 R37 R38 R39 R17 R18 R19 R20 R21 R22 R23 R24 R25 R26 R27 R28 R29 R30 R31 R32

Dankwoord

alsof het de eerste was. Door jou ben ik de wetenschap echt leuk gaan vinden en lijkt de combinatie van dokter en wetenschapper minder ver weg dan ik ooit gedacht had. Dank je wel. Weledelzeergeleerde dr. Groenier. Beste Klaas, wat ben jij belangrijk geweest bij alle analyses van dit proefschrift. Jij wist altijd zo duidelijk te omschrijven waar het eigenlijk om ging en kon in een paar zinnen antwoord geven op de statistische vragen die ik had. Bedankt.

Prof. dr. van der Horst, prof. dr. Slaets en prof. dr. Zuidema wil ik bedanken voor hun bereidwilligheid om zitting te nemen in de leescommissie en het goedkeuren van dit proefschrift.

Beste mede-auteurs van de hoofdstukken van dit proefschrift. Ik wil jullie allemaal bedanken voor jullie kritische blik, feedback en prettige samenwerking. Beste Mateja en Astrid, dankzij jullie hebben we een mooie database kunnen opbouwen in een verpleeghuispopulatie. Naast de patiëntenzorg hebben jullie met tijd en aandacht patiënten onderzocht, statussen uitgeplozen en vragenlijsten afgenomen. Door jullie kennis over deze populatie is dit proefschrift naar een hoger niveau getild. Mede door jullie ben ik enthousiast geworden voor de ouderengeneeskunde. Bedankt voor al jullie hulp en inspiratie. Beste Marian, Sanneke en Jolanda, bedankt voor de samenwerking bij de STOK studie. Een jaar lang hebben we met elkaar patiënten geïncludeerd. Iedereen op pad met een eigen onderzoeksvraag, samen hebben we de klus geklaard. Beste collega onderzoekers. Steven, Dennis, Ilse, Gijs, Angelien en Leonie, wat heb ik prettig en gezellig met jullie samengewerkt. Steven en Dennis, van jullie heb ik verreweg het meeste geleerd. Een korte uitleg van statistiek, of een goede zin in het Engels, altijd hadden jullie geduld. Ilse, wat was het gezellig met jou. Gelukkig was jij er niet te vaak want dan was dit proefschrift zeker nog niet af geweest. Gijs, bedankt voor je altijd kritische blik op de manuscripten. Angelien en Leonie, wat was het gezellig in Stockholm. Beste Anna. In het kader van je wetenschappelijke stage deed je onderzoek bij ons naar orthostase metingen. Dit heeft geleidt tot een enerverende samenwerking en 2 prachtige hoofdstukken in dit proefschrift. Bedankt. 202

Dankwoord

Familie en vrienden. Vele telefoongesprekken onderweg van Zwolle naar huis. Sommigen weten precies waar dit proefschrift over gaat, anderen hebben geen idee. Wel hebben jullie allen gemeen dat jullie belangrijk voor me zijn. Gesprekken over werk, gezin, kinderen, vakanties, liefde, dood, het publiceren van artikelen tot maandelijks uit eten onder het mom van de stad leren kennen. Allen hebben jullie een andere maar toch zeer belangrijke rol gehad in de totstandkoming van dit proefschrift. Bedankt!

Lieve oma, inmiddels op hoge leeftijd maar nog altijd geïnteresseerd in alles wat uw kinderen, kleinkinderen en achterkleinkinderen mee maken. U bent mijn inspiratie geweest tijdens het schrijven van dit proefschrift. Daarom draag ik dit proefschrift aan u op. Lieve pap en mam, dankzij jullie ben ik geworden zoals ik nu ben. Jullie staan altijd voor Patrick en mij klaar; met liefde, adviezen en praktische hulp. Zonder dat alles had ik hier niet gestaan. Bedankt daarvoor! Lieve Ewoud, wat een tijd hebben we achter de rug. Trouwen, verhuizen naar het hoge noorden en beiden een nieuwe baan. Ondanks al deze drukte nemen we de tijd voor elkaar en onze twee allerliefste kinderen. Ook al ben je het niet altijd eens met mijn keuzes, je hebt me altijd gesteund in alles wat ik doe. Ik hoop dat we in de toekomst samen blijven genieten, groeien en liefhebben. Pap en Ewoud, mijn paranimfen. Wie kan ik beter als paranimfen hebben dan de 2 belangrijkste mannen in mijn leven. Samen maken we er een mooie dag van!

Feline en Thom, mijn allerliefste kinderen. Wat geniet ik elke dag van jullie. Door jullie is geen dag hetzelfde, hier wil ik dan ook niets van missen. Mama houdt van jullie tot de maan en weer terug.

R1 R2 R3 R4 R5 R6 R7 R8 R9 R10 R11 R12 R13 R14 R15 R16 R33 R34 R35 R36 R37 R38 R39 R17 R18 R19 R20 R21 R22 R23 R24 R25 R26 R27 R28 R29 R30 R31 R32 203

Curriculum Vitae

R1 R2 R3 R4 R5 R6 R7 R8 R9 R10 R11 R12 R13 R14 R15 R16 R33 R34 R35 R36 R37 R38 R39 R17 R18 R19 R20 R21 R22 R23 R24 R25 R26 R27 R28 R29 R30 R31 R32 204

Curriculum Vitae

CURRICULUM VITAE

Laura Caroline Hartog werd geboren op 22 december 1980 in Rotterdam. Zij behaalde haar VWO diploma aan het Ashram College te Alphen aan den Rijn, waarna zij geneeskunde heeft gestudeerd aan de Vrije Universiteit van Amsterdam. In 2005 studeerde zij Cum Laude af voor haar artsexamen. Ze startte als ANIOS (arts niet in opleiding tot specialist) en later AIOS (arts in opleiding tot specialist) op de afdeling heelkunde van het Kennemer Gasthuis te Haarlem en VU Medisch Centrum. Halverwege 2010 besloot ze om de opleiding tot chirurg vroegtijdig te beëindigen om haar carrière anders vorm te geven. Ze deed ervaring op als arts in de jeugdgezondheidszorg, als arts-docent Masterfase Geneeskunde en als beleidsmedewerker bij een thuiszorgorganisatie. In 2014 kreeg zij de gelegenheid om onder begeleiding van prof. dr. HJG. Bilo, dr. KJJ van Hateren en dr. N. Kleefstra te starten met een promotieonderzoek naar orthostatische hypotensie bij ouderen, wat geleid heeft tot dit proefschrift. Naast haar promotieonderzoek is zij sinds 2016 tevens werkzaam als ANIOS in het verpleeghuis in Leeuwarden, wat zij zal vervolgen na de verdediging van haar proefschrift. Laura woont samen met haar echtgenoot Ewoud Jutte en hun 2 kinderen (Feline en Thom) in Leeuwarden. R1 R2 R3 R4 R5 R6 R7 R8 R9 R10 R11 R12 R13 R14 R15 R16 R33 R34 R35 R36 R37 R38 R39 R17 R18 R19 R20 R21 R22 R23 R24 R25 R26 R27 R28 R29 R30 R31 R32 205

ist o publications

R1 R2 R3 R4 R5 R6 R7 R8 R9 R10 R11 R12 R13 R14 R15 R16 R33 R34 R35 R36 R37 R38 R39 R17 R18 R19 R20 R21 R22 R23 R24 R25 R26 R27 R28 R29 R30 R31 R32 206

ist o publications

LIST OF PUBLICATIONS

Hartog LC, Cimzar-Sweelssen M, Knipscheer A, Groenier KH, Kleefstra N, Bilo HJG , Van Hateren KJJ. The association between Orthostatic hypotension, Falling and Successful Rehabilitation in a nursing home population. Archives of Gerontology and Geriatrics 2015; 61 (2):190-6.

Hartog LC, Hendriks SH, Cimzar-SweelssenM , Knipscheer A, Groenier KH, Kleefstra N, Bilo HJG, Van Hateren KJJ. Orthostatic changes in blood pressure and mortality in a nursing home population. Journal of hypertension 2016; 34 (6):1068-74 Schrijnders D, Hartog LC, Kleefstra N, Groenier KH, Landman GW, Bilo HJG. Within – Sulfonylurea-Class evaluation of time to intensification with insulin (ZODIAC-43). Plos One 2016; 11(16): e0157668.

Hartog LC, Landman GWD, Cimzar-Sweelssen M, Knipscheer A, Groenier KH, Kleefstra N, Bilo HJG, Van Hateren KJJ.

Health-related quality of life, rehabilitation and mortality in a nursing home population.

Neth J Med 2016 Jul; 74 (6):247-56 Hartog LC, Cimzar-Sweelssen M, Knipscheer A, Groenier KH, Kleefstra N, Bilo HJG, Van Hateren KJJ. Orthostatic hypotension does not predict recurrent falling in a nursing home population. Archives of Gerontology and Geriatrics 2016 Sep 4; 68: 39-43.

Hendriks SH, Hartog LC, Groenier KH, Maas AHEM, Van Hateren KJJ, Kleefstra N, Bilo HJG. Patient activation in type 2 diabetes; does it differ between men and women? Accepted in Journal of Diabetes Research 2016[Epub ahead of print] Hartog LC, Winters AM, Roijen H, Kamper AM, Inia H, Kleefstra N, Bilo HJG, Van Hateren KJJ. The association between Orthostatic Hypotension and Handgrip Strength with Successful Rehabilitation in elderly hip fracture patients. Accepted for publication in Archives of physical medicine and rehabilitation.

Hartog LC, Kleefstra N, Luigies RH, De Rooij SE, Bilo HJG, Van Hateren KJJ. The clinical relevance of orthostatic hypotension in elderly patients. Accepted for publication in Geriatrics & Gerontology International. R1 R2 R3 R4 R5 R6 R7 R8 R9 R10 R11 R12 R13 R14 R15 R16 R33 R34 R35 R36 R37 R38 R39 R17 R18 R19 R20 R21 R22 R23 R24 R25 R26 R27 R28 R29 R30 R31 R32 207

revious dissertations

R1 R2 R3 R4 R5 R6 R7 R8 R9 R10 R11 R12 R13 R14 R15 R16 R33 R34 R35 R36 R37 R38 R39 R17 R18 R19 R20 R21 R22 R23 R24 R25 R26 R27 R28 R29 R30 R31 R32 208

revious dissertations

PREVIOUS DISSERTATIONS

This thesis is published within the Diabetes Centre of the Isala in Zwolle. Previous dissertations at our Diabetes Centre: Van Dijk P.R. (2015) Continuous intraperitoneal insulin infusion in the treatment of type I diabetes mellitus. Glycaemia and beyond. Promotores: prof. dr. H.J.G. Bilo, prof. dr. R.O.B. Gans. Copromotores: dr. N. Kleefstra, dr. S.J.J. Logtenberg.

Drion I. (2014) Renal function estimation: the implications for clnical practice. Promotores: prof. dr. H.JG. Bilo, prof. dr. J.F.M. Wetzels. Copromotor: dr. N. Kleefstra.

Joosten J.M.H. (2014) Defining risk factors associated with renal and cognitive dysfunction. Promotores: prof. dr. H.J.G. Bilo, prof. dr. J.P.J. Slaets. Copromotores: dr. R.T. Gansevoort, dr G.J. Izaks.

Hortensius J. (2013) Self-monitoring of blood glucose in insulin-treated patients with diabetes. Promotores: prof. dr. H.J.G. Bilo, prof. dr. R.O.B. Gans. Copromotores: dr. J.J. van der Bijl, dr. N. Kleefstra.

Alkhalaf A. (2013) Novel approaches in Diabetic Nephropathy. Promotores: prof. dr. G.J. Navis, prof. dr. H.J.G. Bilo. Copromotoes: dr. S.J.L. Bakker, dr. N. Kleefstra.

Van Hateren K.J.J. (2013) Diabetes Care in old age. Promotores: prof. dr. H.J.G. Bilo, prof. dr. K. Van der Meer. Copromotores: dr. N. Kleefstra, dr. S.T. Houweling.

Gerrits E.G. (2013) Cardiovascular risk and its determinants in high risk patients. Promotores: prof. dr. H.J.G. Bilo, prof. dr. R.O.B. Gans. Copromotores: dr. A.J. Smit, dr. H.L. Lutgers.

Landman G.W.D. (2012) Mortality predictors in patients with type 2 diabetes. Promotores: prof. dr. H.J.G. Bilo, prof. dr. R.O.B. Gans. Copromotores: dr. N. Kleefstra, dr. K.H. Groenier.

Lenters-Westra W.B. (2011) Hemoglobin A1c: Standardisation, analytical performance and interpretation. Promotores: prof. dr. H.J.G. Bilo, prof. dr. R.O.B. Gans. Copromotores: dr. R.J. Slingerland.

Kleefstra N. (2010) Self-care interventions in type 2 diabetes. Promotores: prof. dr. H.J.G. Bilo, prof. dr. R.O.B. Gans. Copromotores: dr. S.T. Houweling, dr. K.H. Groenier.

209 R1 R2 R3 R4 R5 R6 R7 R8 R9 R10 R11 R12 R13 R14 R15 R16 R33 R34 R35 R36 R37 R38 R39 R17 R18 R19 R20 R21 R22 R23 R24 R25 R26 R27 R28 R29 R30 R31 R32

R1 R2 R3 R4 R5 R6 R7 R8 R9 R10 R11 R12 R13 R14 R15 R16 R33 R34 R35 R36 R37 R38 R39 R17 R18 R19 R20 R21 R22 R23 R24 R25 R26 R27 R28 R29 R30 R31 R32

revious dissertations

Logtenberg S.J.J. (2010) Intensive insulin therapy and glucose management. Studies with the implantable pump and a glucose sensor. Promotores: prof. dr. H.J.G. Bilo, prof. dr. R.O.B. Gans.

Lutgers H.L. (2008) Skin autofluorescence in diabetes mellitus. Promotores: prof. dr. R.O.B. Gans, prof. dr. H.J.G. Bilo. Copromotores: dr. A.J. Smit, dr. Ir. R. Graaff, dr. T.P. Links.

Van der Horst I.C. (2005) Metabolic interventions in acute myocardial infarction. Promotoreres: prof. dr. F. Zijlstra, prof. dr. R.O.B. Gans. Copromotor: dr. H.J.G. Bilo.

Houweling S.T. (2005) Taakdelegatie in de eerste- en tweedelijns diabeteszorg; Resultaten van de DISCOURSE studies. Promotor: prof. dr. B. Meyboom-de Jong. Copromotor: dr. H.J.G. Bilo.

Ubink-Veltmaat L.J. (2004) Type 2 diabetes mellitus in a Dutch region. Epidemiology and shared care. Promotor: prof. dr. B. Meyboom-de Jong. Copromotor: dr. H.J.G. Bilo.

Hart H.E. (2004) Health related quality of life in patients with diabetes mellitus type I. Prmotoreres: prof. dr. M. Berg, prof. dr. B. Meyboom-de Jong. Copromotor: H.J.G. Bilo.

De Visser C.L. (2003) Health and health risk on Urk. A study about cardiovascular disease and type 2 diabetes. Promotor: prof. dr. B. Meyboom-de Jong. Copromotor: H.J.G. Bilo.

Assink J.H. (1998) Oxidative stress and health status in patients with insulindependent diabetes mellitus. Promotor: prof. dr. D. Grobbee. Copromotor: H.J.G Bilo.

Goddijn P.P.M. (1997) Improving metabolic control in NIDDM patients referred for insulin therapy. Promotor: prof. dr. B. Meyboom-de Jong. Copromotor: dr. H.J.G. Bilo.

210

Orthostatic hypotension in elderly patients UITNODIGING

Voor het bijwonen van de openbare verdediging van het proefschrift

Orthostatic hypotension in elderly patients

L.C. Hartog woensdag 8 februari 2017 om 12:45 uur Academiegebouw Broerstraat 5 Groningen

L.C. Hartog