Interview

TEKST: TONY VAN DER MEER BEELD: MARTIJN VAN DAM 10 • november 2016 • METAAL & TECHNIEK

010-012_MTE11INT_interview.indd 10 17-11-16 11:18

‘ Sociaal akkoord eindigt 15 maart 2017’

Eén van de uitgangspunten waarvan Koninklijke Metaalunie hoopt dat een nieuw te vormen kabinet het overneemt, is een goed functionerende arbeidsmarkt. Metaalunie vindt dat op dit moment uitgebreide en ingewikkelde regelgeving werkgevers terughoudend maakt personeel aan te nemen. VVD Tweede Kamerlid Bas van ’t Wout (woordvoerder SZW) deelt die mening. Hij vindt dat arbeidsmarktregelgeving te weinig rekening houdt met mkb-bedrijven en ondernemers worden weggezet als boe mannen uit een Charles Dickens roman. “Er wordt te vaak argwa nend naar ondernemers gekeken. Alsof zij elke ochtend opstaan met het idee ‘wie ga ik vandaag weer het leven zuur maken?’ Dat is waanzin”, vindt hij.

Herkent u het beeld dat mkb-ondernemers huiverig zijn om personeel aan te nemen?

Als je vraagt waar dat aan ligt, dan is dat een opstapeling van allerlei dingen. Het heeft in ieder geval met meer te maken dan alleen de Wet werk en zeker heid (Wwz). Een bakker die zijn eerste personeelslid gaat aannemen, kan beter behapstukken met alle regelgeving die op hem afkomt.” “Welke mkb-ondernemer ik spreek, uit welke sector dan ook, zegt mij geen per soneel in vaste dienst te zullen nemen. Ze hebben allemaal dezelfde boodschap. geen bakker, maar een arbeidsjurist in dienst nemen. Want anders is het niet te

Wat wil de VVD concreet gaan veranderen?

“Vooropgesteld: Het is ook in het belang van werknemers als het voor werkge vers aantrekkelijk blijft om personeel aan te nemen. Maar je moet een werkge ver niet verplichten en lastigvallen, maar verleiden. Ten eerste is arbeid in Nederland heel erg duur. Mensen beseffen het vaak niet, maar het nettoloon dat we ontvangen kost een werkgever twee tot drie keer zoveel. Dat moet minder. Ten tweede, en dat betreft de Wwz, hebben we het met de ketenbepaling van tij delijke contracten nu zo streng gemaakt, dat het resultaat is dat mensen er toch uitvliegen. In april zijn na stevig onderhandelen met Asscher en de PvdA en syn chroon met de sociale partners een paar dingen verbeterd, onder andere met betrekking tot het seizoenswerk. Maar ons verkiezingsprogramma is ambitieu zer dan dat. Voor de VVD is de arbeidsmarkt één van de belangrijkste onderwer pen van een nieuw kabinet.”

Moet het sociaal akkoord niet gewoon worden opengebroken?

“Ja. Het sociaal akkoord heeft bij de VVD sowieso niet geleid tot het ontkurken van champagneflessen. Maar het is wel een gegeven dat alle sociale partners met elkaar afgesproken hebben een bepaalde weg in te slaan. Voor ons telt dat tot 15 maart volgend jaar onze handtekening staat onder het regeerakkoord en het sociaal akkoord. Maar we hebben niet voor niets verkiezingen. Daarna begint het opnieuw. Het sociaal akkoord eindigt dan.”

METAAL & TECHNIEK • november 2016 • 11

010-012_MTE11INT_interview.indd 11 17-11-16 11:18

Welke richting moet het opgaan?

“Het klinkt misschien paradoxaal, maar je moet soms meer ruimte geven aan tijdelijke contracten om vaste contracten aan trekkelijk te maken. Je zult ook nog wat moeten doen aan het ontslagrecht. Het moet eigenlijk nog eenvoudiger en goedkoper worden om, als het noodzakelijk is, van iemand af te komen. Met als uitgangspunt het mkb. Want als een mkb-bedrijf van iemand af wil omdat iemand niet functioneert of omdat het even wat minder gaat, moet een ondernemer volgens de wet een enorm dossier hebben opgebouwd waar geen komma verkeerd in mag staan. Maar mkb’ers zijn daar niet mee bezig en het werkt er ook niet op die manier. Dat heeft ook te maken met de familiare cul tuur van de bedrijven. Men spreekt elkaar persoonlijk aan op ver beteringen zonder dat er gelijk om de tafel wordt gezeten en het formeel wordt vastgelegd. Afgezien daarvan heeft die onderne mer daar ook helemaal geen tijd voor. Ontslag is in eerste instan tie iets tussen werkgever en werknemer. Ik wil er vanaf dat we standaard naar de rechter of naar het UWV stappen.”

Een ander item is de loondoorbetaling bij ziekte.

“Die wil de VVD voor het mkb van twee jaar terugbrengen naar één jaar en het tweede jaar collectief verzorgen.”

Maar het eerste jaar is het duurste jaar…

“Ja het eerste jaar is duur. Tegelijkertijd spelen we zo’n 10 á 11 miljard vrij voor lastenverlichting en daarmee doe je aan die kant veel voor het bedrijfsleven. En dat moet wat ons betreft voornamelijk in de loonkosten zitten. Maar er moet ook geke-

12 • november 2016 • METAAL & TECHNIEK

ken worden naar een betere verdeling van de risico’s. Het voelt natuurlijk heel onrechtvaardig dat als een werknemer in de pri vésfeer iets overkomt, bijvoorbeeld tijdens het sporten, een werkgever daar in zijn geheel voor moet opdraaien. Vroeger stond een mkb-ondernemer zaterdag langs de lijn als sponsor te juichen en nu staat hij te bidden dat zijn voetballende werk nemer heel blijft, want anders is hij voor twaalf jaar de pineut… De VVD wil de tien jaarsperiode terugbrengen zodat ook daar de lasten omlaag gaan. Maar: arbeidsongeschiktheid moet ergens uit gefinancierd worden. Alleen wel in balans.”

Metaalunie vindt dat een slecht functionerende arbeidsmarkt ook leidt tot schijnconstructies met zzp’ers.

“Het irriteert mij in de discussies over zzp’ers dat er over wordt gesproken alsof het een probleem is. Terwijl veruit het grootste deel ondernemer is zonder personeel. Bij een kleine groep kun je je afvragen of dat echte ondernemers zijn of dat het een con structie is om de arbeidskosten heel laag te houden van men sen die eigenlijk een vast contract moeten hebben. Zijn alle pakketbezorgers van PostNL ondernemers? Ik denk het niet. Wat hier speelt, speelt eigenlijk voor meerdere arbeidsmarkt en ondernemerschap gerelateerde thema’s. Er is een probleem dat 5 procent van het hele veld beslaat en om dat op te lossen gebruiken we een kanon waarmee we het complete veld omleg gen… Dat is niet de bedoeling. Aan de randen, daar waar het niet goed gaat, moet je ingrijpen. Maar zoals het nu gaat, gaat het de hele verkeerde kant op. zzp’ers zijn namelijk de oplos sing, niet het probleem.” • 010-012_MTE11INT_interview.indd 12 17-11-16 11:18