Transcript Phoebe Dekkers

Kerst onder een koepel
Voorwoord
Ik werd wakker en het eerste wat ik dacht was, dit ga ik eens compleet
anders aanpakken. Het schrijven van een kerstverhaal, een origineel
kerstverhaal. De zin beginnen met ‘er was eens…’ of ‘deze kerst…’ is voor
de hand liggend en wellicht de meest simpele manier om een verhaal te
openen. Een niet bestaand verhaal, fictief of niet, is ook een optie. Toch
voel ik mij hier dit jaar niet goed bij. Anders. Dit woord blijft maar door
mijn hoofd heen spoken. Stel je eens voor, kerst onder een koepel, te
bekijken vanaf de buitenkant. In dit verhaal ga ik een kijkje nemen in het
concept kerst en wat het met onze mensenmassa doet. De vrolijkheid, de
hectiek, de stress, enzovoorts. In dit verhaal zal het woord anders geheel
op zijn plaats zijn.
Phoebe Dekkers
Oorsprong
Versieringen
Wanneer ons folklorefeest sinterklaas, wat de laatste paar jaren helaas
een andere energie heeft gekregen, voorbij is, slaat de kerststress toe.
Kerstbomen worden opgetuigd, huizen worden versierd, stoppen slaan
door vanwege de extreme hoeveelheid lichtjes en men komt zeker een
ruime tien kilo aan. Door de jaren heen heeft het kerstfeest wat jaarlijks
gevierd wordt een aantal veranderingen doorstaan. Oorspronkelijk wordt
er door de Christenen gevierd dat Jezus Christus geboren werd op deze
dag. Theologisch gezien hoort de nadruk bij Pasen te liggen, omdat men
dan viert dat Jezus opgestaan is uit de dood. Om maar niet te spreken
over dat wij hier het feest van de paashaas met paaseieren van hebben
gemaakt. Hoe dan ook, het kerstfeest krijgt nadrukkelijk veel meer
aandacht.
Om te beginnen, versieren. Wij mensen zijn dol op het aankleden en mooi
maken van spullen en natuurlijk onszelf. Waarom dit met kerst net even
wat extra kilootjes aandacht krijgt blijft mij een raadsel. ‘Dat is toch
gezellig’, zeggen we dan. Want de rest van het jaar mag alles niet gezellig
zijn? Wie zegt dat het zonder lampjes niet gezellig is? En als het dan toch
al gezellig is, waarom dan met kerst juist extra? Al die vragen zullen altijd
onbeantwoord blijven, omdat niemand hier een zinnig antwoord op
heeft. Aan een mening heb je niets, want dat hoeft niet per se zo te zijn.
Pasen, ik kan het niet laten om het hier tussen neus en lippen door nog
even over te hebben. Wat ik hierboven al vertelde, Christenen vieren op
deze dat dat Jezus is herrezen uit de dood. Tegenwoordig, en jaren
geleden eigenlijk ook al, is de betekenis van dit feest niet veranderd. Wat
wij mensen op deze dagen doen is echter compleet omgeslagen. Wij
vieren nu namelijk dat de ‘paashaas’ chocolade eieren komt verstoppen
die onze kinderen dan moeten zoeken. Men bruncht vaak op deze dag en
kilo’s chocolade belanden in ons lichaam. Theoretisch gezien gedragen we
ons net zo idioot als met kerst, maar dan zonder de cadeaus en lampjes.
Natuurlijk zijn er ook mensen die Pasen niet vieren.
Maar goed, wij vinden het nou eenmaal leuk om overal lichtjes op te
hangen en een afgekapte dennenboom in de woonkamer te zetten, deze
vol te hangen met gekleurde glazen ballen en vervolgens op de hond
schelden als hij de ballen uit de boom rent. Ook kunnen we goed
mopperen over het feit dat de dennenboom zijn naalden verliest en de
woonkamer een troep maakt. Maar let’s face it lieve mensen, we zetten
die gekke boom toch zelf in ons huis neer? We hangen hem vervolgens
helemaal vol met breekbare spullen en sommigen van ons zijn zelfs zo
stom dat ze er kaarsen in zetten. Eventjes vergeten dat een kampvuur
gestart wordt met hout en wij dit zojuist in huis hebben gezet. Wordt dan
ook niet boos als de hele handel in de fik vliegt.
Naast de risico’s dat versieren met zich meebrengt, hebben we onder ons
merkwaardige volk ook een aantal fanatiekelingen zitten. Dit zijn de
figuren die er een sport van maken alles dat ene jaar in een bepaalde
kleur te doen. Een blauwe boom, blauwe lampjes, blauwe kaarsen,
blauwe servetten een natuurlijk blauwe kleding. Alsof je de nachtwacht
voor je hebt maar blijkt dat Rembrandt alleen nog vijftig tinten blauw over
had.
Of een zingende opblaaskerstman in de voortuin met als reactie een
overbuurman die een, nog grotere, eland met een lichtgevend gewei in
het bloemenperk van zijn vrouw zet.
Zonder het te beseffen hebben wij het hele kerstfeest een nieuwe
definitie gegeven. We houden een wedstrijd in wie alles het beste kan,
enkel om ons eigen ego te strelen. Voelen we ons daar nou daadwerkelijk
beter door? Of is dit ook een spelletje in ons hoofd..?
De boodschappen
De titel zegt het eigenlijk al en met zekerheid durf ik te zeggen dat iedere
supermarktmedewerker er een hekel aan heeft. De kerstinkopen.
Sommigen van ons zijn op tijd, anderen net op het nippertje. Een ding
doen we in ieder geval allemaal hetzelfde, voedsel halen om een
hongerwinter te overleven en heel Afrika mee te voeden. Op je geld
letten is ineens niet meer belangrijk en een kleine tweehonderd euro aan
eten en drinken uitgeven is nog bescheiden. En dat voor drie avonden,
absurd zou je zeggen.
Het hele jaar zijn we bezig met geld verdienen, verstandige keuzes maken
en enigszins gezond de dagen doorkomen. Wat maakt dat deze drie dagen
hier totaal geen betrekking op hebben? Waarom werken we een heel jaar
lang snoeihard voor die zuurverdiende centen om deze op 24, 25 en 26
december uit te geven aan veel te veel eten waar we meer dan de helft
uiteindelijk van moeten weggooien omdat onze ogen groter bleken te zijn
dan onze magen? ‘Foutje’, roepen we dan. Maar is het logisch? Verre van
zelfs.
Naast het spenderen van zakken vol geld, is ons gewicht ook een puntje
van aandacht. Of beter gezegd, een puntje wat aandacht zou moeten
krijgen. Niet dat het echt wat uitmaakt, maar we spreken onszelf zo
tegen. ‘Ik moet echt op mijn eten letten hoor, want iedere kilo komt er bij
mij aan’, zegt een mooie vrouw die tijdens kerst als eerst aan de kalkoen
hangt. ‘Ik let voor mijn sport goed op mijn figuur, dus pas ik mijn eten
daar op aan’, zegt een gezonde jonge man die tijdens de feestdagen drie
keer extra zijn bord opschept want ‘het is zo lekker’. Het zou allemaal niet
uitmaken als we onszelf niet zo zouden tegenspreken. Wat is de logica
achter de zin ‘met kerst is alles een beetje anders en mogen deze dingen’?
Nog steeds een raadsel als je het mij vraagt…
Nog een dingetje wat men betrokken heeft bij de geboorte van Jezus
Christus.. de Kerstman. Tot op de dag van vandaag ben ik nog steeds op
zoek naar het verband tussen de twee compleet verschillende individuen.
Voornamelijk in Amerika hechten ze waarde aan de komst van de
Kerstman. Hij is degene die cadeaus onder de kerstboom legt, zonder
kerstballen te laten stuiteren, en geruisloos weer weg komt. Inmiddels
weten wij volwassenen hoe de theorie echt in elkaar steekt, en dat die
cadeaus daar alleen maar liggen omdat wij ons opofferen de stad in te
gaan en al deze spullen in een helse drukte te kopen. En dat is nou juist
waar ik het over wil hebben, die drukte.
Allemaal leuk en aardig natuurlijk, die cadeaus. Deze drie dagen willen we
elkaar allemaal laten weten hoe blij we zijn de ander te hebben en velen
drukken dit voor een groot deel uit in cadeaus. Nou komt hier weer het
streberige deel in mensen naar boven, want we willen niet zomaar iets
voor de ander kopen. Het moet allemaal speciaal zijn, voor sommige zelfs
ook duur omdat zij hier weer waarde uit halen. Waarom kunnen we met
kerst gewoon niet samenzijn en genieten. Waarom moeten cadeaus zo
extreem uitpakken en is iets kleins met dezelfde goede bedoeling van
mindere waarde? Het samen zijn met kerst is al iets wat eigenlijk door
onszelf bedacht is, laten we dit dan ook in ere houden.
Hoe idioot is het nou eigenlijk, een paar weken of dagen voor kerst de
stad in duiken, tientallen euro’s uitgeven aan dingen die men zegt te
willen hebben, dit in een welgemeend kerstpapiertje inpakken en onder
een dennenboom leggen. Op kerstavond of eerste kerstdag datzelfde
pakje open laten maken, een half geacteerd verassingsgezicht aanzien en
als ontvanger doen alsof je niet wist dat je dit zou krijgen. Best wel een
beetje bizar.
Een witte kerst
Ik denk eigenlijk dat dit een van de meest onbegrijpelijke concepten is van
het hele onderwerp kerst. Waarom hoopt men ieder jaar weer op die
witte, bevroren regendruppels die zorgen dat menig mens finaal op zijn
bek gaat? Hoe maakt dat kerst nog meer kerst? Wanneer je deze vraag
om je heen gaat stellen, zal iedereen zeggen dat ze het eens zijn met de
stelling ‘kerst is beter als ‘ie wit is.’ Een onderbouwing daar hoef je echter
niet om te vragen. Als je ‘ja…nou, dat is toch gewoon gezellig (daar heb je
dat woord weer) en sfeervol’, uit iemand weet te krijgen na die vraag is
dat nog een rijkelijk antwoord. Niet dat het enigszins antwoord geeft op
dit hele onderwerp, maar wanneer er over kerst gesproken wordt liggen
deze algemeen al niet voor het oprapen.
Als er een mind map zou bestaan over kerst, zou er eigenlijk bij het
overgrote deel gesproken worden over tradities zie wij zelf de wereld in
hebben gebracht. Waaronder dus de welgewilde witte kerst. Een dik pak
sneeuw, verlichting in en om huizen en oliebollen.
Geforceerd
Wat nou eigenlijk het gekke is, is dat wij ons massaal een dikke drie
maanden van te voren mentaal voorbereiden op het feit dat we zo’n zin in
kerst hebben. Maar het moment dat oud en nieuw is geweest, staan we
er op dat alle bomen, verlichting, vette hapjes en kilo’s weer verdwijnen.
Hoe hypocriet is dat? De kerstboom staat al voor het überhaupt
sinterklaas is geweest en nog geen twee weken na het kerstfeest
verafschuwen we de hele mikmak en moet alles weg.
Al met al…
Als lezer vraag je je natuurlijk af of ik nou echt op kerst aan het haten ben
of niet. Nee, zeer zeker niet. Ik leg alleen verbanden die anderen wellicht
niet opvallen. Achteraf kan ik namelijk alleen maar lachen om de idioterie
van de mens. Het brein dat met ons speelt en de kennis binnen
handbereik die we tegen onszelf gebruiken. Ik hou van kerst, het is ook
ouderwets gezellig met alle mensen van wie je houdt. Het zijn de
tegenstellingen wat me aan het denken zet, en wat je mij ook nooit zal
zien doen. Ik eet op een doodnormale maandag net zo veel als op kerst
avond, alleen iets minder culinair.