Transcript 161225-1-kerstcolumn-crr

Bemoedigingenvertrouwen
DoorGijsvanElk,voorzitter
Dewerkelijkheidiseenvageschaduwvandedroom,maarookeenmistigeflardvanje
ergstenachtmerrie.Vanwatwedromenkomtmeestalnietveeluitenookonze
nachtmerriesvalleninwerkelijkheidwelmee.Tochhebbenwedromennodig.Dromenvan
eenbeterewereldenomangstentebezweren.Zehelpenonsbijonsstrevennaareenzinvol
engelukkigleven;nietalleenvooronszelf,maarvooriedereen.Ronddekerstenbijhet
beginvaneennieuwjaarmakenweeenbalansopvanhetoudeennemenweonsvooralles
inhetnieuwejaarnogbetertedoen.
Kijknietteveelachterom,zouikwillenzeggen,verwijlnietinnostalgie.‘Vroeger’washet
nietbeter.Integendeel.Leerhooguitvanwatdegeschiedenisonslaatzien.Ziedathetbeter
wordt,zekerinhetwatwijdereperspectief.Metdevrijheid,hetonderwijs,dearmoedeof
welvaart,delevensverwachting,degezondheidszorg,hetmilieu,maarookmethetaantal
oorlogenenoorlogsdoden1.Ookonswelzijnwordtgetuigeallerleistatistiekenovergeluk
nietslechtertenopzichtevannogmaareenpaarjarengeledenenhetisnogduidelijkerals
wehonderdjarenteruggaan.
Deangstdathetslechtmetonsgaat,datweiederedagmoetenvrezen,neemtechterwel
toe.Waardoor?Wiezalhetzeggen:de(sociale)media,dieonsiederdagopnieuwakelig
nieuwspresenterenalsofhetomdehoekgebeurt,depolitiek,diedewaanvandedag
verhefttotbijnaonontkoombaaronheildatonsalleniedermomentkantreffen?
Ongerechtvaardigdeangstvaak.Erisaltijdweleendreigingvaneenterreuraanslag,een
ontsnaptecrimineel,eengrotebosbrand,eenaardbeving,eenepidemie,engazomaar
door.Datsoortrampenkrijgenweiederedagvoorgeschoteldentochisdekansdatonsof
onzedirecteomgevingietsvandatonheiltreftuiterstgering.Sterkernog,hetisveel
geringerdaneenpaardecenniageledenenooktoenaltrofhetmaarweinigen.Ach,wellicht
geldthier:
Eenmenslijdtdikwijlshetmeest
door'tlijdendathijvreest
dochdatnooitopzaldagen.
Zoheeftmenmeertedragen
DanGodtedragengeeft.
Hetleeddatis,druktnietzozwaar
alsvreesvoorallerleigevaar.
Endatzoudenweonszelfdusnietaanmoetendoen.Op alle, maar dan ook álle fronten
hebben we het zoveel beter dan 'vroeger'. Hebvertrouweninelkaaropdatwe,netalslang
geleden,weereentouwtjeuitdebrievenbuskunnenlatenbungelen,zoalsJanTerlouwons,
alsmetafoorenenigszinsrozenostalgisch,onlangsopdekijkbuisvoorhield2.Vertrouwer
1
Bronnen:FreedomHouse,OurWorlsindat.org,TheWorldbank
http://dewerelddraaitdoor.vara.nl/media/367395
2
ookopdatdingenmogelijkzijn,datwealsmensheidtotveelinstaatzijn.Het
milieuprobleem,aldus85-jarigeTerlouw,kunnenwevrijmakkelijkoplossen.Hetisgeen
technischnocheeneconomischprobleem.Doendusendraagjesteentjebij,zouikals65jarigewillenzeggenenbeginmethetgeloofinheteigenkunnenendatvananderen.
Bouwenopvertrouwen.Deopdrachtaandepolitiekenonzemaatschappelijkeinstitutiesis
hetzelfde:weesintegerenweesaltijdbetrouwbaar.Vertrouwookuwburgers.Enaande
politicizouikwillenzeggen:realiseerudatendraagooksteedsuitdatubentgekozenom
hetpubliekebelangtedienen.Handeldaarnaarenhersteluwmoreelgezag.Mogenuw
kiezersdaaropvertrouwen?
Enoverigensbenikvanmeningdatweonsmoetenwerentegendepopulistische
rattenvangers,diealtijdenopnieuwwaarschuwentegencorruptievandezelfverrijkende,
malafidepolitiekeelite,dievoortdurendmisleidt,onderwerpt,liegtenbedriegt,dievan
allesroepenovereen‘tsunami’aanimmigratieendiehetgebrekaanveiligheidgebaseerd
opaangewakkerdeangst,hekelen.Luisterernietnaarenlaatzemethunvalsemelodie
eenzaamdoorlopen.
Isdaarmeedekousaf?Welnee.Iedermensheeftkommernissen,terechtezorgen.Die
moetenniet,omdatheteennachtmerriewas,onderhetdekbedblijvensluimeren.Westaan
ermeeopenwegaanermeenaarbed,maarintussenproberenwedezorgenteverlichten.
Wedoenerwataanenberustennietindiekwellendezorgen.Zohebikzelfveelzorgenover
deduurzaamheidvanonzesamenlevingeneenonderdeeldaarvan:armoede,ookalisdie
relatief3.Ikmaakmedrukoverdesteedsgroterwordendeklooftussenarmenrijk. Iedereenweethet,maarzogaatdat:thepoorstaypoor,therichgetrich,that’showitgoes,
everybodyknows4.Eniedereenweetookdatrijkenditongegeneerdzijnenarmenzich
schamenvoorhunarmoede.Dezeschaamtewordtversterktdoordegedachtedatarmoede
eenkaraktergebrekzouzijn,zoalsThatcherooitriep,eenoordeeldatdoorveelvanonze
politicinogsteedswordtgevolgd.Datispasbeschamendendraagtnietbijaanhetherstel
vanvertrouwenoverenweer.
Dieuitdijendeklooftussenarmenrijkendeperceptiedatarmenzelfverantwoordelijkzijn
voorhunarmoede,veroorzaaktnietalleensocialeonrustmaartastonzebeschavingaan.Als
jeermiddeninzit,wordjeerconstantaanherinnerdenerkeeropkeervoorbestraft.Niets
iswrederenfrustrerenderdanarmoede.Datmoetenweinonzesamenlevingniettolereren.
Datiseendroomdiehopelijksneluitkomt.Bijvoorbeeldinhetnieuwejaar.
Enlatenwevooraloptimistischblijven,wantinallesziteenbarstje,maardaarkomtnounet
hetlichtdoorheen.
"Anthem"
The birds they sang
at the break of day
Start again
I heard them say
Don't dwell on what
3
AdamSmithomschreefdatprachtigenschrijnend:‘Jebentarmalsjenietinhetopenbaarkuntlopenzonder
schaamte.’
4
LeonardCohen:Everybodyknows
has passed away
or what is yet to be.
Ah the wars they will
be fought again
The holy dove
She will be caught again
bought and sold
and bought again
the dove is never free.
Ring the bells that still can ring
Forget your perfect offering
There is a crack in everything
That's how the light gets in.
We asked for signs
the signs were sent:
the birth betrayed
the marriage spent
Yeah the widowhood
of every government -signs for all to see.
I can't run no more
with that lawless crowd
while the killers in high places
say their prayers out loud.
But they've summoned, they've summoned up
a thundercloud
and they're going to hear from me.
Ring the bells that still can ring ...
You can add up the parts
but you won't have the sum
You can strike up the march,
there is no drum
Every heart, every heart
to love will come
but like a refugee.
Ring the bells that still can ring
Forget your perfect offering
There is a crack, a crack in everything
That's how the light gets in.
Ring the bells that still can ring
Forget your perfect offering
There is a crack, a crack in everything
That's how the light gets in.
That's how the light gets in.
That's how the light gets in.
LeonardCohen