Ρύπανση και υγεία

• • • • • • Συγκεντρώσεις των ρύπων Χρόνος έκθεσης Αντίσταση του ανθρώπινου οργανισμού Θερμοκρασία, υγρασία, φωτισμός Εργονομία Κακή χρήση και συντήρηση των κτιρίων

Εσωτερικό

περιβάλλον



Οικιακό περιβάλλον



Περιβάλλον εργασίας



Μέσα μαζικής μεταφοράς

«άρρωστα κτίρια»

Κτίρια που δεν προορίζονται για βιομηχανική χρήση αλλά στεγάζουν υπηρεσίες ή κατοικίες και παρουσιάζουν προβλήματα «εσωτερικής ρύπανσης»

Ρύπανση εσωτερικού περιβάλλοντος

Η Αμερικάνικη Εταιρεία Προστασίας Περιβάλλοντος διαπίστωσε ότι η ρύπανση του εσωτερικού περιβάλλοντος μπορεί να είναι 2-5 φορές μεγαλύτερη του εξωτερικού περιβάλλοντος

Σύνδρομο Νοσούντος Κτιρίου

Το σύνολο των συμπτωμάτων ασαφούς κυρίως αιτιολογίας που παρουσιάζουν με μεγαλύτερη συχνότητα από τον γενικό πληθυσμό οι ένοικοι ενός συγκεκριμένου κτιρίου

Συμπτώματα

             Κεφαλαλγία Ίλιγγος Δυσκολία συγκέντρωσης Υπνηλία Δακρύρροια Πονόλαιμος- ξηροστομία Ρινόρροια Φτάρνισμα Αίσθημα δύσπνοιας Ξηρός βήχας Ερεθισμός του δέρματος Πεπτικές διαταραχές Κόπωση

Building health: an epidemiological study of "sick building syndrome" in the Whitehall II study A F Marmot et al, Occup. Environ. Med. 2006

Τμήμα Φυσικής Παν/ιο Αθηνών Σκοπός:

καταγραφή συμπτωμάτων SBS σε 50 κτίρια

Μέθοδος

: συμμετείχαν 913 εργαζόμενοι • •

Αποτελέσματα

: κεφαλαλγία (62,5%) ερεθισμοί στα μάτια (58,3%) • • • δυσκολία συγκέντρωσης (33%) σωματική κόπωση (31,4%) • • υπνηλία (31,4%) ζάλη (28,5%) δύσπνοια (18,3% )

Στα ΄κλιματιζόμενα κτίρια΄

μόνο στο 30% των κτιρίων η ποιότητα του αέρα κρίνεται «ικανοποιητική

Work-related symptoms in indoor environments: a puzzling problem for the occupational physician

Nicola Magnavita

Occup Environ Health (2015) Σκοπός:

εταιρειών με τεχνητό και φυσικό αερισμό σε μια περιοχή της Ιταλίας Καταγραφή συμπτωμάτων SBS σε 28 χώρους εργασίας

Μέθοδος

: Κατά τη διάρκεια ιατρικής εξέτασης ρουτίνας στο χώρο εργασίας απάντησαν σε ερωτηματολόγιο

4.029 εργαζόμενοι Αποτελέσματα:

31,9% ανέφεραν συμπτώματα που σχετίζονται με την εργασία και

65.4 %

συμπτώματα σχετικά με τον εσωτερικό χώρο του κτιρίου. Συσχετίσθηκαν στατιστικά με SBS το φύλο, η ηλικία, το κάπνισμα, η ατοπία, το άγχος, η κατάθλιψη, η δυσαρέσκεια από το περιβάλλον εργασίας και ο έντονος ρυθμός εργασίας. Στατιστικά σημαντική συσχέτιση καταγράφηκε μεταξύ του ανεπαρκή αερισμού και του SBS.

Ασθένεια σχετική με το κτίριο (SBI

• • Ο όρος χρησιμοποιείται όταν τα συμπτώματα μπορούν να καθοριστούν κλινικά και να έχουν σαφώς ευπροσδιόριστες αιτίες Οι εργαζόμενοι μπορεί να χρειαστούν παρατεταμένο διάστημα ανάρρωσης μετά την απομάκρυνσή τους από το κτίριο

Commemorating 20 Years of Indoor Air. Ventilation rates and healthVentilation rates and health: multidisciplinary review of the scientific literature INDOOR AIR 2011 John Wiley & Sons A/S Σκοπός:

Διεπιστημονική ανασκόπηση της βιβλιογραφίας 27 δημοσιεύσεων

Αποτελέσματα:

Υψηλότερα ποσοστά αερισμού μέχρι περίπου 25 l / s ανά άτομο σε χώρους γραφείων σχετίζονται με μειωμένη επίπτωση SBS ενώ άδειας χαμηλότερα ποσοστά εξαερισμού σχετίζονται με αναπνευστικές λοιμώξεις, άσθμα και βραχυπρόθεσμη αύξηση αναρρωτικής

Πηγές εσωτερικής ρύπανσης

Prevalence and risk factors of SBS among office workers

Mona A. Abdel-Hamid, Sally A. Hakim, Elsayed E. Elokda and Nayera S. Mostafa

Journal of the Egyptian Public Health Association 2013, 88:109 Σκοπός:

Καταγραφή συμπτωμάτων SBS σε εργαζόμενους στην Ιατρική Σχολή, Κάιρο.

Μέθοδος

: Συγχρονική μελέτη σε 826 υπαλλήλους γραφείων

Αποτελέσματα

: Τα πιο διαδεδομένα συμπτώματα ήταν κόπωση (76,9) και κεφαλαλγία (74,7%). Παράγοντες κινδύνου που συσχετίσθηκαν στατιστικά SBS (Po 0.05): κακός αερισμός , κακός φωτισμός, έλλειψη του ηλιακού φωτός, υψηλά επίπεδα θορύβου, θερμοκρασία, υγρασία, καπνός του περιβάλλοντος, χρήση των φωτοτυπικών μηχανημάτων, ανεπαρκής καθαριότητα του γραφείου, αυξημένος ρυθμός εργασίας εργασίας και η μειωμένη ικανοποίηση από την εργασία

•

Ρύποι από το εξωτερικό περιβάλλον

SO,O3, Pb, Μn, Cl, Kd, Πυρίτιο, Οργανικές ενώσεις •

Ρύποι από το εσωτερικό και εξωτερικό περιβάλλον

NO, CO, CO2,

Σωματίδια, Οργανικές ενώσεις •

Ρύποι κυρίως από το εσωτερικό περιβάλλον

Ραδόνιο, Φορμαλδεύδη, Αμίαντος, Συνθετικές Ίνες, Οργανικές ενώσεις, Αμμωνία, Πολυκυκλικοί Υδρογονάθρακες, Ακρολέινη, Αερολύματα, Αλλεργιογόνα, Καπνός τσιγάρου, Μικροοργανισμοί

Χημικοί παράγοντες

Πτητικές Οργανικές Ενώσεις VOCs

• • • •  Εξαερώνονται με τη θερμοκρασία από τα υλικά και πριόντα δόμησης  Πηγές προέλευσης οικοδομικά υλικά συνθετική ξυλεία διαλύτες σε χρώματα, πλαστικά, κόλλες, καθαριστικά καπνός τσιγάρου

Φορμαλδεύδη

• • • • • • •  Άχρωμο πτητικό αέριο  Πηγές προέλευσης Οικοδομικά υλικά προϊόντα πεπιεσμένου ξύλου μονωτικά υλικά καλύμματα δαπέδων μοκέτες, ταπετσαρίες από συνθετικά υλικά, προιόντα χαρτιού, προϊόντα καθαρισμού και απολύμανσης,

Τοξικά αέρια

• • • • • Μονοξείδιο του άνθρακα Διοξείδιο του άνθρακα Οξείδια του Θείου Οξείδια του αζώτου Όζον

Αμίαντος

• Απελευθερώνεται με τη σταδιακή γήρανση των υλικών και τις παρεμβάσεις συντήρησης • Οικοδομικά και μονωτικά υλικά, υλικά ηχομόνωσης, πυροπροστασίας και μηχανολογικών εγκαταστάσεωνς

Ο καπνός του τσιγάρου του περιβάλλοντος Enviroentql Tobqcco Sμoke ( ETS )

Οι κύριοι χώροι χρόνιας έκθεσης στον καπνό του περιβάλλοντος είναι το σπίτι και ο χώρος εργασίας

Πηγή. Hellas Health 2006

Πηγή. Hellas Health 2006

• •

Φυσικοί Παράγοντες Ραδόνιο

Φυσικό ραδιενεργό αέριο που εκλύει σωματιδιακή ιονίζουσα ακτινοβολία Ανευρίσκεται σε ραδιενεργά εδάφη που χρησιμοποιούνται στη θεμελίωση και κατασκευή κτιρίων και απελευθερώνεται σε αέρια μορφή

Β

ιολογικοί

παράγοντες

• •  Μικροοργανισμοί Βακτήρια Μύκητες • Ιοί  Γύρη λουλουδιών  Σκόνη

Μούχλα

 Χώροι κακής συντήρησης  Χώροι με υψηλή υγρασία

Διάφορα είδη μυκήτων

 Πλαστικές επιφάνειες, κόλλες, ταπετσαρίες

Κόπρανα από ακάρεα

 Χαλιά, μοκέτες, σκόνη

Αερογενώς μεταδιδόμενε λοιμόξεις

 Νόσος λεγεωναρίων, φυματίωση, ιώσεις

Assessment of Sick Building Syndrome and Its Associating Factors Among Nurses in the Educational Hospitals of Shahid Sadoughi University of Medical Sciences, Yazd, Iran

Mohammad Reza Vafaeenasab1, Mohammad Ali Morowatisharifabad, Mohammad Taghi Ghaneian, Mahdi Hajhosseini & Mohammad Hassan Ehrampoush

Global Journal of Health Science 2015 Published by Canadian Center of Science and Education Σκοπός:

Διερεύνηση συμπτωμάτων και παραγόντων κινδύνου του SBS μεταξύ νοσηλευτών σε τρία Παν/κά Νοσοκομεία στο Ιράν

Μέθοδος

: Συμμετείχαν 265 νοσηλευτές από τον Παθολογικό και Χειρουργικό τομέα

Αποτελέσματα:

Ο επιπολασμός SBS ήταν

86,4%.

Τα πιο συνηθισμένα συμπτώματ ήταν η κεφαλαλγία και η κόπωση. Ο αναπαρκής αερισμός, η δυσάρεστη οσμή στο χώρο εργασίας (P <0,05) καθώς και ο φόρτος εργασίας (P <0,001) συσχετίσθηκαν θετικά με το SBS

Συμπέρασμα:

Η βελτίωση των συνθηκών εργασίας, η αύξηση του αερισμού, η μείωση του φόρτου εργασίας αυξάνει την παραγωγικότητα των νοσξλευτών

Διαδικασίες πρόληψης

  Εφαρμογή της κείμενης νομοθεσίας για την Υγεία και Ασφάλεια και υλοποίηση της γραπτής εκτίμησης του επαγγελματικού κινδύνου. Ποσοτική και ποιοτική εκτίμηση των βλαπτικών παραγόντων

Διαδικασίες πρόληψης

 Ανακύκλωση του εσωτερικού αέρα  Καλή συντήρηση και καθαρισμό των συστημάτων αερισμού,κλιματισμού, θέρμανσης και ψύξης

Διαδικασίες πρόληψης

      Χρήση υλικών φιλικών προς τον χρήστη Βάψιμο, μόνωση, απολύμανση και χρήση διαλυτών μόνο σε καλά αεριζόμενους χώρους Μείωση της χρήσης συνθετικών προϊόντων Αποφυγή χρήσης χημικών καθαριστικών Μέθοδοι φυσικού φωτισμού και σκίασης Απαγόρευση του καπνίσματος στους εσωτερικούς χώρους