Transcript Sjibbolet-aanbiedingsbrochure voojaar 2017

sjibbolet — voorjaar 2017
het
godstrauma
Lacan, religie & moderniteit
ruud welten & marc de kesel [redactie]
Ruud Welten & Marc De Kesel Redactie
Het godstrauma
Lacan, religie & moderniteit
De vraag naar de rol van religie in de wereld
vereist een andere manier van denken; anders
dan de benadering die rede tegenover geloof
plaatst om eenvoudigweg voor een van de
twee te kiezen. Aan de hand van het werk van
een van de meest besproken denkers van de
twintigste eeuw, psychoanalyticus en filosoof
Jacques Lacan (1901–1981) wordt deze vraag
onderzocht. Lacan heeft zich op vele plaatsen
in zijn omvangrijke oeuvre uitdrukkelijk uitgelaten over het statuut en de functie van
religie in onze moderne tijd. Sommigen vinden
in zijn werk argumenten om religie te beschouwen als een structurele ordening die de re­li­
gieuze ervaring zelf overbodig maakt. Voor
anderen geeft zijn werk aanleiding om de
religieuze ervaring als een haast traumatische
ont­moeting met het reële te beschrijven.
Waar de gangbare logica tekortschiet, biedt
Lacan ons een ‘logica van het fantasme’ om
het hardnekkige van de religie en haar verbeelding enigszins te vatten.
Prof. dr. Ruud Welten is bijzonder hoog­
leraar bij de faculteit Wijsbegeerte aan de
EUR, universitair hoofddocent aan Tilburg
Uni­versity en lector aan Saxion. Onlangs
verscheen zijn oratie Als de graankorrel
niet sterft — Een filosofische archeologie
van openbaring.
Dr. Marc De Kesel is wetenschappelijk
secretaris en senior onderzoeker aan het
Titus Brandsma Instituut. Eerder verscheen
van hem o.a. Niets dan liefde — Het vileine
wonder van de gift en onder zijn redactie
(samen met Ben Schomakers) De schoonheid
van het nee — Essays over Antigone.
Reeks Sjibbolet Filosofie
Paperback, 12,5 × 20,5 cm
224 pagina’s, € 22,50
isbn 978 94 9111 035 1, nur 700, 730
Verschijnt in april 2017
W-titel
Met bijdragen van Marc De Kesel, Dominiek
Hoens, Antoine Mooij, Henk Oosterling,
Rico Sneller, Ruud Welten, Ernst van den
Hemel, Johan Schokker, Herman Westerink
& Lode Lauweart.
www.uitgeverijsjibbolet.nl
Elsbeth Greven Uitgever
Stadionweg 132-1, 1077 sw Amsterdam
Telefoon: 020 679 5032
E-mail: e.greven @ uitgeverijsjibbolet.nl
Vertegenwoordiging
Jako van Gorsel
E-mail : vangorsel @ boekencentrum.nl
René Slotboom
E-mail: slotboom @ boekencentrum.nl
Matthea Benders
E-mail: benders @ boekencentrum.nl
Verkoop & distributie in Nederland
Boekencentrum Uitgevers
Postbus 29, 2700 aa Zoetermeer
Goudstraat 50, 2718 rc Zoetermeer
Telefoon: 079 362 8282
E-mail: verkoop @ boekencentrum.nl
www.boekencentrum.nl
Alle titels leverbaar via CB
Verkoop & distributie in België
Zwaan bvba
Geerdegemvaart 48, 2800 Mechelen
Telefoon: 0032 152 180 00
E-mail: verkoop @ zwaan.be
Sigmund Freud
Actuele beschouwingen over oorlog en dood
Honderd jaar geleden verscheen voor het eerst
in Nederland Freuds boek Beschouwingen
over oorlog en dood (Zeitgemässes über Krieg
und Tod), bestaande uit twee verhandelingen.
De Weense psychiater Sigmund Freud (1856 –
1939) had deze teksten waarschijnlijk na het
uitbreken van de Eerste Wereldoorlog ge­
schreven. Beide verhandelingen — aan­geboden
in de herziene vertaling uit 2006 van Wilfred
Oranje — zijn ook honderd jaar later onver­
minderd actueel. Freud schrijft in de eerste
beschouwing over de grote ontgoocheling die
de oorlog met zich meebracht en gaat in op het
driftleven, dat in botsing komt met de cultuur.
Het tweede stuk handelt over de menselijke
verstandhouding met de dood.
In het nawoord borduurt de psychiater en psychoanalyticus Antonie Ladan voort op Freuds
beschouwingen. Hij maakt duidelijk dat ‘oorlog’
een aantrekkelijke kapstok kan bieden voor
de gevoelens die gewekt worden bij het onder
ogen zien van onze fundamentele machteloosheid, in laatste instantie ten overstaan van de
dood.
Vertaling Wilfred Oranje
Nawoord Antonie Ladan
Redactionele inleiding Elsbeth Greven
Aanbevolen
Van Antonie Ladan, de schrijver van het
nawoord bij Freuds Oorlog & dood (zie
hierboven), verscheen bij Sjibbolet Het
verlangen naar oorlog & andere zaken.
« Zijn originele antwoord is dat oorlog
voldoet aan drie sterke behoeftes van de mens:
aan contrast, aan feest en aan liefde »
— vrij nederland
« Hoge actualiteitswaarde […] een schitterend
boek » — tijdschrift voor psychiatrie
220 pagina’s, € 22,50
sigmund freud
Oorlog
&
dood
Sjibbolet Filosofie
Reeks Sjibbolet Filosofie
Paperback, 11,5 × 18, 5 cm
88 pagina’s, € 11,95
isbn 978 94 9111 036 8, nur 770, 730
Verschijnt in maart 2017
W-titel
Etty Mulder
De diepte van kunst
Een beschouwing over de hermeneutiek van Anton Ehrenzweig
In 1967 verscheen The Hidden Order of Art,
een hermeneutische leer over de kunst, van
de freudiaanse psychoanalyticus en kunst­
historicus Anton Ehrenzweig. Geheel los van
de gelijktijdige semiotische modes betoogt
Ehrenzweig dat kunst een uitweg biedt uit de
elementaire vormeloosheid van het bestaan.
De diepte van de kunst laat zich volgens hem
verklaren aan de hand van het ‘primair en
secundair proces’: chaotische en ordenende
impulsen die in het bewustzijn werkzaam zijn.
Vanwege dit belang van Freuds concept zou aan
de kunst volgens Ehrenzweig een volwaardige
plaats toekomen in de psychoanalytische theorie. De invalshoeken van Ehrenzweig beslaan
een overgangsgebied tussen de traditionele
kunstgeschiedenis en het klinische toepassingsgebied van de psychoanalyse. Mythologische
symbolen spelen daar een grote rol. Aan de
hand van Bach en Klee worden enkele voor­
beelden van diepte in hun werk belicht.
Etty Mulder is musicologe en cultuurhistorica en was werkzaam als hoogleraar
aan de Radboud Universiteit. Zij schrijft
over inter­disciplinaire en kunsttheoretische
onder­werpen met de nadruk op filosofische
en ­psychoanalytische benaderingen. Eerder
­verscheen van haar o.a. De Sirenen zwegen
— Psychoanalyse, mythe & kunst.
Binnenkort
verwacht
Reeds aangeboden
(najaar 2016 )
etty mulder
De
diepte van
kunst
Sjibbolet Filosofie
Reeks Sjibbolet Filosofie
Paperback, 11,5 × 18,5 cm
72 pagina’s, € 11,50
isbn 978 94 9111 034 4, nur 730, 612
Verschijnt in maart 2017
W-titel
ben schomakers
[redactie]
Spreken
over
de grens
Essays
over
Dionysius
en de
onkenbare
God
sjibbolet filosofie
Ben Schomakers [ redactie ]
Spreken over de grens — Essays over
Dionysius en de onkenbare God
v Verschijnt januari 2017,
224 pagina’s, € 22,50
Herman Westerink
Lust & onbehagen
De psychoanalyse stelt fundamenteel een
scherp onderscheid tussen normaliteit en
pathologie ter discussie. Bovendien heeft
zij oog voor het feit dat het subject geen
con­sistentie bezit en de religie geen zekere
zingevingskaders biedt of een eenduidige
functie heeft. Met name in de moderne mystiek
en spiritualiteit, vol van lust en onbehagen,
komt dit op uitvergrote wijze aan het licht.
Vanuit de ideeën van Freud, Lacan, De Certeau
en Foucault verkent Westerink de blijvende
betekenis van de psychoanalyse voor het
denken over religie en mystiek, subjectiviteit
en psychopathologie.
Herman Westerink is bijzonder gasthoog­
leraar levensbeschouwing en volksgezondheid
aan de Katholieke Universiteit Leuven, met
bijzondere aandacht voor spiritualiteit, mystiek
en psychoanalyse. Tevens is hij werkzaam aan
het Center for Contemporary European Philosophy en het Titus Brandsma Instituut aan
de Radboud Universiteit Nijmegen. Eerder
verscheen van hem o.a. Verlangen en vertwijfeling — Melancholie en predestinatie in de vroege
moderniteit.
Binnenkort
verwacht
herman westerink
Lust
&
onbehagen
Sjibbolet Filosofie
Reeks Sjibbolet Filosofie
Paperback, 11,5 × 18,5 cm
72 pagina’s, € 11,50
isbn 978 94 9111 037 5, nur 730, 700
Verschijnt in mei 2017
W-titel
ben schomakers
Het erts van de
melancholie
Over verdriet, verlangen
& werkelijkheid
Reeds aangeboden
(najaar 2016 )
Ben Schomakers
Het erts van de melancholie — Over verdriet,
verlangen & werkelijkheid
v Verschijnt februari 2017,
96 pagina’s, € 15,95
► vormgeving rené van der vooren ► prijzen onder voorbehoud
Over psychoanalyse, mystiek, subjectiviteit & psychopathologie
Renée van Riessen
Van zichzelf bevrijd
Levinas over transcendentie & nabijheid
Menselijk leven is leven in relaties, die op
basis van uiteenlopende verwachtingen tot
stand komen of weer worden afgebroken.
Dikwijls meten we die verwachtingen af
aan wat een zinvol en vervuld leven is. De
verhouding met anderen moet dan passen
in het kunstwerk dat we, volgens de hedendaagse ideeën over goed leven, van ons eigen
leven dienen te maken. De Frans-joodse
filosoof Emmanuel Levinas richtte zich
vooral op de bevrijdende kracht van relaties,
en ontdekte dat ze behulpzaam kunnen
zijn om onszelf los te laten, en compassie
te oefenen.
Renée van Riessen onderzoekt Levinas’
denken over nabijheid en naastenliefde.
Ze brengt het in discussie met hedendaagse
denkers (Heidegger, Ricoeur, Derrida) en
legt verbanden met het werk van schrijvers
en beeldend kunstenaars als Natalia Ginzburg,
J.M. Coetzee en Barnett Newman. Met haar
Levinas-interpretaties beweegt Van Riessen
zich op het grensvlak van ethiek, mystiek en
religie. Ze vraagt zich af waar de bevrijding
van zichzelf in vervreemding omslaat. Is
nabijheid een ander woord voor naasten­
liefde ? Hoe authentiek kan die vorm van
liefde zijn ? Hoe kan nabijheid zich wapenen
tegen kwaad en vijandschap ? Is het raadsel
van nabijheid een spoor van God?
Renée van Riessen is filosoof en dichter.
Zij doceert godsdienstfilosofie aan de PThU
Groningen en is bijzonder hoogleraar christelijke filosofie aan de Universiteit Leiden.
Eerder publiceerde zij o.a. het succesvolle
Oratio-essay De ziel opnieuw (4de druk).
renée van riessen
•••
Van zichzelf
bevrijd
Levinas over
transcendentie
& nabijheid
•••
sjibbolet filosofie
Reeks Sjibbolet Filosofie
Paperback met flappen, 12,5 × 20,5 cm
204 pagina’s, € 19,50
isbn 978 94 9111 033 7, nur 700, 730
Verschijnt in mei 2017.