Transcript Informatie voor startende grensarbeiders

Informatie voor startende grensarbeiders
www.go-euregio.eu
Deze tekst is geschreven door Belastingdienst, Zorgverzekeraar CZ en Sociale Verzekeringsbank/Bureau voor Duitse Zaken. Bewerkt door EUREGIO.
Deze informatie is op u van toepassing, als u in Nederland woont; u uitsluitend in Duitsland in loondienst gaat
werken; en uw werkgever in Duitsland is gevestigd.
Hoe zit het met uw inkomstenbelasting?
Hoe doet u belastingaangifte in Duitsland?
U bent in Duitsland belastingplichtig als u voor een werkgever met woonplaats Duitsland uw werkzaamheden
fysiek in Duitsland uitoefent.
Uw werkgever houdt de Duitse loonbelasting op uw brutoloon in. Omdat Duitsland verschillende belastingtarieven (Lohnsteuerklassen I tot en met VI) kent, moet u
voor elk kalenderjaar dat u in Duitsland werkt een aanvraag indienen om in een bepaald tarief ingedeeld te
worden. Zonder aanvraag wordt u automatisch in het
meest ongunstige tarief VI ingedeeld.
In principe bent u beperkt belastingplichtig en wordt u in
tarief I ingedeeld. Als beperkt belastingplichtige bent u
niet verplicht belastingaangifte te doen. Onder bepaalde
voorwaarden kunt u dit wel vrijwillig doen.
U kunt ervoor kiezen als onbeperkt belastingplichtig aangemerkt te worden. Dit kan als uw niet in Duitsland belastbaar inkomen per kalenderjaar niet meer is dan ongeveer € 8.500 als u ongehuwd bent of ongeveer €
17.300 als u gehuwd bent.
Onbeperkt belastingplichtigen genieten alle belastingtechnische voordelen die een inwoner van Duitsland ook
heeft. U kunt dan van belastingtechnische voordelen
voor uw kinderen gebruik maken (bijvoorbeeld tarief I
met 2 kinderen).
Voor gehuwden is tarief III het meest voordelige Duitse
belastingtarief. Hiervoor komt u in aanmerking als uw
niet in Duitsland belaste inkomen per kalenderjaar niet
boven ongeveer € 8.500 komt of uw inkomen voor ten
minste 90 % in Duitsland belast is. Ook mag het inkomen dat niet in Duitsland belast is van u en uw partner
per kalenderjaar niet boven ongeveer € 17.300 zijn of
het inkomen van u en uw partner is in het kalenderjaar
voor ten minste 90 % belast in Duitsland.
Als onbeperkt belastingplichtige bent u verplicht voor 31
mei van het volgende jaar in Duitsland aangifte te doen.
Uw inkomsten die niet in Duitsland belastbaar zijn, tellen
wel mee voor het bepalen van het door u te betalen belastingpercentage. Het belastingtarief stijgt in verhouding
met het fiscale inkomen.
Omdat uw werkgever bij de belastingafdracht uitsluitend
van uw salaris uitgaat, wordt doorgaans een lager belastingpercentage toegepast dan u verschuldigd bent.
Houdt u er daarom rekening mee dat u achteraf belasting bij moet betalen. Als u tarief III heeft aangevraagd,
tellen ook de inkomsten van uw huwelijkspartner mee bij
het bepalen van het belastingpercentage. In de meeste
gevallen is het raadzaam te kiezen voor de Steuerklasse
1 en de teveel betaalde belastingen met een belastingaangifte terug te vragen.
Het betreffende aanvraagformulier en de belastingaangifte
vindt u onder www.formulare-bfinv.de of op www.goeuregio.eu De formulieren worden niet per post verstuurd. U
kunt de formulieren ook bij een Duitse belastingdienst naar uw
keuze ophalen. De aanvraag stuurt u naar de belastingdienst
die voor uw werkgever bevoegd is (de zogenaamde
‘Betriebsstätten-Finanzamt’ van de werkgever). Alleen bij onbeperkte belastingplicht kunt u uw belastingaangifte digitaal
indienen. Dit kan via www.elster.de.
Hoe doet u belastingaangifte in Nederland?
U moet elk jaar aangifte voor de inkomstenbelasting doen in
Nederland. U kunt de aangifte digitaal of schriftelijk doen. U
moet uw wereldinkomen opgeven, dus ook het inkomen uit
Duitsland. Het Duitse inkomen moet u eerst omrekenen voordat u dit in uw aangifte vermeldt. De rekenhulp ‘Aanvullende
toelichting: wonen in Nederland en werken in Duitsland’ vindt
u terug op de website van de Belastingdienst.
U hoeft in Nederland geen inkomstenbelasting te betalen over
uw inkomen uit Duitsland. Anders zou u tweemaal belasting
betalen over hetzelfde inkomen. Dat is niet de bedoeling. U
krijgt daarom een korting op de door u te betalen inkomstenbelasting.
Omdat u sociaal verzekerd bent in Duitsland, betaalt u geen
premies volksverzekeringen in Nederland.
Hoe zit het met uw sociale zekerheid?
U bent sociaal verzekerd in uw werkland Duitsland. U moet in
Duitsland premies betalen. Uw werkgever houdt de procentuele premies van 20,175% in op uw brutoloon.
Uw werkgever is verplicht u als werknemer aan te melden bij
een Duitse zorgverzekeraar (Krankenkasse) van uw keuze.
Voor deze aanmelding moet u een identificatienummer
(Versicherungsnummer) voor sociale zekerheid hebben. Als u
dit nog niet heeft, geeft de Krankenkasse een Versicherungsnummer uit.
U krijgt in Duitsland recht op
medische zorg,
gezinsbijslag,
uitkeringen bij arbeidsongeschiktheid
pensioenen.
Als u start met werken in Duitsland, moet u meteen iets regelen voor uw recht op medische zorg en gezinsbijslag. Over
wat u precies moet doen, krijgt u hieronder uitleg. Informeer
voor het recht op uitkeringen (werkloosheid, arbeidsongeschiktheid) of pensioenen bij de voorlichters van de EUREGIO
of bij de SVB/Bureau voor Duitse Zaken of kijk op www.goeuregio.eu of www.svb.nl/bdz.
Hoe zit het met uw zorgverzekering?
U bent als grensarbeider in Duitsland tegen ziektekosten verzekerd. U en uw meeverzekerde gezinsleden hebben het keu-
zerecht om gebruik te maken van medische zorg in
Nederland of Duitsland.
Wie is grensarbeider?
Degene die in loondienst of anders dan in loondienst in
de ene lidstaat werkt en een andere lidstaat woont en
in beginsel dagelijks of ten minste eenmaal per week
terugkeert naar de woonplaats.
Wie is gezinslid van de grensarbeider?
In Nederland zijn de huwelijkspartner of geregistreerde
partner en kinderen tot de leeftijd van 18 jaar gezinsleden. De niet geregistreerde partner en kinderen van 18
jaar of ouder, worden niet als gezinslid aangemerkt.
Wat moet u doen voor uw verzekering in Duitsland?
U werkt voor het eerst in Duitsland. Meldt u onmiddellijk
aan bij een Krankenkasse in Duitsland door een aanmeldingsformulier in te vullen. Voor de aanmelding
stuurt u een recente pasfoto mee. De Krankenkasse
vraagt voor u een ‘Sozialversicherungsnummer’ aan bij
de DeutscheRentenversicherung. Van de Krankenkasse krijgt u een ‘Mitgliedbescheinigung’. Met deze verklaring zorgt uw werkgever voor de definitieve inschrijving bij de Krankenkasse. Hebt u binnen twee weken
nadat u in Duitsland bent gaan werken, nog geen Krankenkasse gekozen, dan bepaalt uw werkgever bij welke
Krankenkasse u wordt aangemeld.
Als werknemer bent u verplicht verzekerd bij een Krankenkasse als uw salaris onder de loongrens zit (in 2016
is die €4687,50 bruto per maand).
Bent u 55 jaar of ouder, dan kunt u pas worden ingeschreven als de Krankenkasse weet dat u voorafgaand
aan het werken verplicht tegen ziektekosten verzekerd
was. Dat is het geval als u bijvoorbeeld volgens de
zorgverzekeringswet (Zvw) verzekerd was. De Krankenkasse stuurt uw huidige zorgverzekeraar het verzoek om een formulier E 104 op te sturen. Het is ook
mogelijk dat u dit verzoek krijgt. Wendt u zich dan onmiddellijk hiermee tot uw zorgverzekeraar.
Als u in Duitsland meer verdient dan de geldende loongrens (€ 4687,50), dan bent u niet
‘pflichtkrankenversichert’ en moet u zich particulier tegen ziektekosten verzekeren. Ook kunt u een
‘freiwillige Krankenversicherung’ afsluiten. Om in de
‘freiwillige Krankenversicherung’ ingeschreven te worden, heeft de Krankenkasse een verklaring over uw
verplichte verzekeringstijdvakken nodig. De Krankenkasse stuurt ook in dit geval uw huidige zorgverzekeraar het verzoek een formulier E 104. Het is mogelijk
dat u dit verzoek krijgt. Wendt u zich dan onmiddellijk
hiermee tot uw zorgverzekeraar.
Wat moet u doen voor uw verzekering in Nederland?
Wanneer u in Nederland woont en in Duitsland werkt,
bent u grensarbeider. U hebt in Nederland aanspraak
op medische zorg als u in Duitsland bij uw Krankenkasse verplicht (´pflichtkrankenversichert´) of vrijwillig verplicht (´freiwillige Krankenversicherung´) verzekerd
bent.
Krankenkasse een formulier E 106/S1. Hiermee meldt u
zich bij CZ. CZ is de zorgverzekeraar in Nederland die de
administratie uitvoert voor mensen die in Nederland wonen
en in het buitenland wettelijk tegen ziektekosten verzekerd
zijn. U en uw gezinsleden worden bij CZ geregistreerd als
verdragsverzekerde. U moet wel nog een aanmeldingsformulier voor de CZ Verdragspolis invullen.
Bent u niet bij CZ verzekerd, dan moet uw zorgverzekeraar
uw verzekering stopzetten. De zorgverzekeraar moet ook
de verzekering stopzetten van uw gezinsleden als uw huwelijkspartner of geregistreerde partner niet werkt en geen
ziekengeld of WW-uitkering krijgt. In dit geval worden uw
gezinsleden ook als verdragsverzekerde bij CZ geregistreerd. Anders is uw huwelijkspartner in Nederland verplicht ziektekostenverzekerd en worden de minderjarige
kinderen bij uw partner medeverzekerd.
Ontvangt uw huwelijkspartner of geregistreerde partner
een WIA, WAO, ANW-uitkering of een AOW-pensioen, dan
moet uw huidige zorgverzekeraar alleen de verzekering
van uw minderjarige kinderen stopzetten. Zij worden net
als u bij CZ geregistreerd als verdragsverzekerde.
Als u in Duitsland een particuliere verzekering hebt afgesloten, zult u met uw Duitse verzekeraar moeten overleggen hoe de zorg in Nederland geregeld is en hoe u moet
afrekenen. Uw partner en kinderen vallen in dit geval wel
onder de Nederlandse zorgverzekering en moeten in Nederland een verzekering bij een zorgverzekeraar afsluiten.
Een vrijwillige verzekering bij een Krankenkasse wordt
gelijkgesteld met een verplichte verzekering en geeft recht
op de verdragspolis bij CZ.
Wat zijn uw rechten op medische zorg in Nederland?
U betaalt slechts in één land ziektekostenpremies, namelijk
in Duitsland. U betaalt dus geen (nominale) premie aan
CZ. U hebt wel aanspraak op de volledige medische zorg
in Nederland volgens de voorwaarden van uw CZ verdragspolis en de WLZ (Wet Langdurige Zorg). De CZ verdragspolis is te vergelijken met de Zvw-basisverzekering,
de zogenaamde kortdurende zorg. Tot deze zorg hoort
bijvoorbeeld een bezoek aan de huisarts of specialist, medicijngebruik en behandeling en verzorging in een ziekenhuis. Op grond van de WLZ hebt u aanspraak op langdurige medische zorg. Denk hierbij aan zorg zoals verpleging
en verzorging in een verpleeg- of verzorgingstehuis of de
zorg volgens de Wet Maatschappelijk Ondersteuning bijvoorbeeld het persoonsgebonden Budget (PGB).
Moet u het ‘eigen risico’ betalen?
U hebt in Nederland aanspraak op medische zorg, zoals
het in Nederland (woonland) wettelijk is geregeld. Dat betekent dat u voor medische zorg in Nederland uit het CZ
verdragspakket, de eerste € 385 zelf betaalt. Met uitzondering van de kosten van onder andere een bezoek aan de
huisarts, verloskundige zorg, kraamzorg en kosten uit de
aanvullende verzekering. Deze kosten vallen niet onder
het verplicht eigen risico. Over de medische zorgkosten in
Duitsland, betaalt u geen verplicht eigen risico. CZ rekent
de medische zorgkosten in Nederland, exclusief het verplicht eigen risico, af met uw Krankenkasse.
Om deze zorg in Nederland te krijgen, krijgt u van uw
2
Waarvoor kunt u een aanvullende verzekering afsluiten?
Voor zorg die niet of gedeeltelijk in uw CZ Verdragspolis
zit. Denk hierbij aan kosten voor tandheelkundige hulp
vanaf 18 jaar, bepaalde hulpmiddelen (brillen en contactlenzen) en fysiotherapie. CZ biedt verschillende aanvullende verzekeringen. Hiervoor betaalt u extra premie.
Een aanvullende verzekering is ook mogelijk bij andere
zorgverzekeraars.
Bent u alleenstaande ouder, dan hebt u alleen recht op
het Duitse Kindergeld.
Wat als de persoonlijke situatie van u of uw gezinsleden verandert?
Werkt u of uw huwelijkspartner uitsluitend in Nederland
of krijgt u als huwelijkspartner een Nederlandse uitkering of pensioen, dan bent u niet meer verdragsverzekerd en bent u verplicht om u binnen vier maanden aan
te melden als Zvw-verzekerde. Meldt u zich niet tijdig
aan en hebt u medische zorgkosten gemaakt, dan mag
CZ deze kosten niet meer met uw Krankenkasse verrekenen en komen deze voor eigen rekening.
Wat moet u doen voor uw gezinsbijslag in Nederland?
In Nederland vraagt uw partner gezinsbijslag aan bij de
Sociale Verzekeringsbank (SVB) of de Belastingdienst/
Toeslagen. Het gaat om:
kinderbijslag en eventueel dubbele kinderbijslag voor
ouders van thuiswonende gehandicapte kinderen van
SVB;
kindgebonden budget en kinderopvangtoeslag van Belastingdienst/Toeslagen.
Krijgt u zorgtoeslag?
De zorgtoeslag is een tegemoetkoming op de nominale
premie. Iedere Zvw-verzekerde vanaf de leeftijd van 18
jaar betaalt de nominale premie aan de zorgverzekeraar. U bent als grensarbeider of als gezinslid niet Zvwverzekerd en daarom krijgt u geen zorgtoeslag. Krijgt u
momenteel zorgtoeslag? Laat deze dan stopzetten, zodra u in Duitsland gaat werken.
De kinderbijslag en dubbele kinderbijslag krijgt u ieder
kwartaal. Kindgebonden budget of kinderopvangtoeslag
krijgt u per maand.
Krijgt u of uw partner al gezinsbijslag uit Nederland?
Neem dan contact op met de SVB en Belastingdienst/
Toeslagen. Geef door dat u in Duitsland gaat werken.
Minijob
Een Minijob of een geringfügige Beschäftigung is een
deeltijdbaan met een loon van niet meer dan € 450 per
maand. Met een Minijob bent u niet voor alle takken van
de sociale zekerheid verzekerd en ook niet tegen werkloosheid en ziekte. Wanneer u als gezinslid een Minijob
hebt, bent u niet meer verdragsverzekerd en ook niet
Zvw-verzekerd. U bent dan aangewezen op een particuliere ziektekostenverzekering. Kunt u een ‘freiwillige
Krankenversicherung’ afsluiten en krijgt CZ een formulier E 106, dan kunt u weer als verdragsverzekerde worden geregistreerd. Vraag een Krankenkasse naar de
voorwaarden en laat u voorlichten door de EUREGIO of
Bureau voor Duitse Zaken.
In de meeste gevallen is een Minijob nadelig, omdat u
hogere premies in Duitsland moet betalen en minder
pensioen opbouwt.
Waar moet u zich ziek melden?
Kunt u door ziekte niet werken? Meldt u dan ziek bij uw
werkgever, maar ook bij UWV. Dit is handig als uw werkgever vraagt om een medische verklaring. Deze krijgt u
namelijk niet van uw huisarts. U krijgt direct een controle
van UWV. UWV geeft de formulieren E115/E116 af. Deze formulieren kunt u gebruiken als medische verklaring
(Arbeitsunfähigkeitserklärung). Ziek melden bij UWV
doet u het best via 0900-9294. U krijgt een keuzemenu
te horen. Kies voor de optie ziektewet.
Arbeidsongeschiktheidsuitkering
Krijgt u een arbeidsongeschiktheidsuitkering uit Duitsland en komt u met de totale inkomsten van u en uw
eventuele partner of gezin onder het sociaal minimum,
is de kans groot dat u van het UWV een toeslag krijgt.
Bent u nu verdragsverzekerd bij CZ, blijft u verdragsverzekerd en leidt de toeslag niet tot een Zvw-verzekering.
Wordt op de toeslag WLZ- en Zvw-premie ingehouden,
neem dan contact op met het UWV of met CZ.
Hoe zit het met uw gezinsbijslag?
Om u tegemoet te komen in de onderhoudskosten van
uw kinderen, krijgt u gezinsbijslag. U kunt gezinsbijslag
uit Duitsland krijgen. Maar uw partner kan ook gezinsbijslag krijgen, bijvoorbeeld uit Nederland. U en uw partner
krijgen dan niet allebei het volledige bedrag. Eén land
betaalt bij voorrang gezinsbijslag; het andere land betaalt niets, tenzij het bedrag in dat land hoger is. Dan
betaald dat land het verschil als aanvullende gezinsbijslag.
Wat moet u doen voor uw gezinsbijslag in Duitsland?
Duitsland kent een gezinsbijslag en dat is kinderbijslag
(Kindergeld). Dit vraagt u aan bij de Agentur für Arbeit in
Saarbrücken. U krijgt iedere maand Kindergeld. De
hoogte van het Kindergeld hangt af van het aantal kinderen waarvoor u Kindergeld ontvangt.
Wat moet u regelen bij ziekte?
Welke uitkering krijgt u als u ziek bent?
Bij ziekte krijgt u maximaal zes weken uw volledige loon
van uw werkgever. Bent u langer dan zes weken ziek?
Dan krijgt u een ziekengelduitkering (Krankengeld) van
uw Krankenkasse. U ontvangt 70% van uw gemiddelde
brutoloon met een maximum van 90% van uw gemiddelde nettoloon. Het Krankengeld eindigt als u weer kunt
werken of als u 78 weken ziek bent geweest.
Wat als u langer dan 78 weken ziek bent?
Dan stopt uw Krankengeld. De Duitse Rentenversicherung beslist dan of u een arbeidsongeschiktheidsuitkering (Erwerbsminderungsrente) krijgt. De Duitse uitkering
wordt berekend over de jaren dat u in Duitsland heeft
gewerkt. Werkte u eerder ook in Nederland? Dan kunt u
ook in Nederland een uitkering krijgen. Deze uitkering is
alleen voor de jaren dat u in Nederland werkte en als u
ook volgens de Nederlandse regels arbeidsongeschikt
bent. De Nederlandse arbeidsongeschiktheidsuitkering
kunt u pas na 104 weken krijgen.
Voor de tussenliggende periode (tussen 78 weken ziekte
en 104 weken ziekte) is het in veel gevallen mogelijk bij
UWV een (tijdelijke) aanvullende werkloosheidsuitkering
aan te vragen.
3
Wat zijn uw vakantierechten?
Krijgt u vakantiegeld?
Vakantiegeld is in Duitsland niet wettelijk geregeld. U heeft alleen
recht op vakantiegeld als dit in de cao of uw eigen arbeidsovereenkomst is afgesproken.
Hoeveel vakantiedagen krijgt u?
Bij een vijfdaagse werkweek krijgt u minimaal 20 betaalde vakantiedagen per jaar. Deze kunt u pas opnemen als u meer dan zes
maanden in dienst bent. In de eerste zes maanden mag u slechts
twee vakantiedagen per maand opnemen. U neemt de vakantie
altijd in overleg met uw werkgever op.
Werkloos
Als u werkloos wordt, vraagt u bij UWV een werkloosheidsuitkering
aan. U krijgt een Nederlandse WW-uitkering alsof u in Nederland
hebt gewerkt.
Meer informatie per onderwerp vindt u op de
website van de het Grensinfopunt bij de
EUREGIO: www.go-euregio.eu.
Het Grensinfopunt van de EUREGIO organiseert meerdere spreekuren per maand in de
Nederlands-Duitse grensstreek. Op de website
vindt u een overzicht van deze spreekuren.
Bij de meeste spreekuren zijn ook vertegenwoordigers van andere instanties (o.a. belastingdienst, Finanzamt, Bureau voor Duitse Zaken en Deutsche Rentenversicherung) aanwezig.
EUREGIO, Grensinfopunt
Enschederstrasse 362
48599 Gronau, Duitsland
Telefoon
(NL) 053-4605151
(D) 02562-7020
Adressen en telefoonnummers
Belastingdienst/Limburg
Team Grensoverschrijdend Werken en Ondernemen (GWO)
Tel: 0800 - 024 12 12 (vanuit Nederland)
Terra Nigrastraat 10
Postbus 5750
6202 MB Maastricht
Bureau voor Duitse Zaken
Sociale Verzekeringsbank (SVB)
T +31 (0)24 343 1811
Takenhofplein 4, 6538 SZ Nijmegen
Postbus 10505, 6500 MB Nijmegen
[email protected]
www.svb.nl/bdz
CZ
Afdeling verzekerden, team buitenland Sittard
T +31 (0)46 459 59 86
Postbus 90152, 5000 LD Tilburg
[email protected]
www.cz.nl
Deutsche Verbindungsstelle der Krankenversicherung - Ausland
(DVKA)
T +49 228 9530-0
GKV-Spitzenverband, Abt. DVKA - Ausland
Pennefeldsweg 12 c
53177 Bonn
www.dvka.de
Familienkasse Rheinland-Pfalz-Saarland
Hafenstrasse 18
66111 Saarbrücken
T+496819443250.
www.arbeitsagentur.de
Aan de totstandkoming van deze folder is de uiterste zorg besteed. Beroept u zich in voorkomende gevallen echter
op originele uitgaven van de overheden en instanties. Voor informatie die desondanks onvolledig of onjuist is opgenomen, alsmede voor de gevolgen van activiteiten die worden ondernomen op basis van deze folder, aanvaardt de
EUREGIO geen enkele aansprakelijkheid.
November 2016
Aan deze publicatie kunnen geen rechten worden ontleend
4