De zeven pijlers van het voeren en ontwerpen van niet-adellijke familiewapens

Pijlers, gebaseerd op de heraldische traditie

1) Een volledig wapen bestaat uit een schild met een veld dat al dan niet is voorzien van een schild verdeling en waarin heraut- en/of gewone stukken zijn opgenomen, alsmede uit een helm, helm teken, wrong en helmkleed, al dan niet voorzien van een wapenspreuk. 2) De heraldiek kent de metalen goud en zilver, de kleuren blauw, groen, rood en zwart, de pels werken hermelijn en vair, alsmede enkele kleuren die bijvoorbeeld worden toegepast voor het af beelden van stukken van natuurlijke kleur, te weten bruin, vlees- of zalmkleur, purper en oranje. In de heraldiek geldt de regel geen metaal op metaal, geen kleur op kleur (de kleurregel). 3) Het breken van een wapen geschiedt in de regel door het (1) veranderen van het helmteken, (2) toevoegen van een barensteel, schildzoom, omboordsel, vrijkwartier, schildhoek of hartschild, (3) (anders) beladen van een barensteel of herautstuk, (4) veranderen van de belijning van heraut stukken (5) omdraaien of veranderen van metalen en/of kleuren. Het breken van een wapen is bijvoorbeeld aan de orde als men onderscheid wil maken tussen wapenvoerende takken van een familie of oudere en jongere broers of wil verwijzen naar een gebeurtenis of (het wapen van) een persoon die voor de familie een bijzondere betekenis had of heeft. 4) Een wapen is erfelijk, tenzij in het geval van een nieuw wapen de eerste wapenvoerder expliciet bepaalt dat het desbetreffende wapen uitsluitend voor hem persoonlijk is bedoeld.

Pijlers, gebaseerd op huidige opvattingen

5) Conform het huidige personen- en familierecht bestaat er bij het aannemen en voeren van een wapen geen onderscheid tussen wettige, wettig erkende en geadopteerde kinderen. 6) Men voert een historisch wapen als men in mannelijke lijn afstamt van de oudst bekende voerder van dit wapen of van een van diens broers. Stamt men in mannelijke lijn af van een voorvader in mannelijke lijn van de oudst bekende wapenvoerder, dan voert men dit wapen eveneens on gebroken als een voorvader in mannelijke lijn dit wapen ook heeft gevoerd. Is dit laatste niet het geval, dan wordt dit wapen gebroken. 7) Een nieuw wapen: (a) is niet identiek aan het wapen van een andere familie of het wapen van een publiekrechtelijke rechtspersoon; (b) bevat geen stukken die in het verleden veelvuldig werden gebruikt om bastaardij aan te dui den (met name de linkerschuinstreep); (c) bevat alleen schildverdelingen als twee of meer bestaande wapens worden gecombineerd, bijvoorbeeld in het geval van samengestelde geslachtsnamen; (d) ondersteunt geen pretenties ten aanzien van ouderdom (bijvoorbeeld middeleeuwse af stamming), status (bijvoorbeeld adeldom of patricische of anderszins aanzienlijke afstamming) of bloedverwantschap, zonder dat daarvoor het genealogische bewijs geleverd is. Algemene literatuur (selectie) 1. J.A. de Boo,

Familiewapens. Kentekens van verwantschap

(’s-Gravenhage 2008). 2. J.A. de Boo,

Heraldiek

(Bussum 1973). 3. A.C. Fox-Davies,

A complete guide to heraldry

(New York 2007). 4. H.K. Nagtegaal,

Heraldisch vademecum

(’s-Gravenhage 2003). 5. Ottfried Neubecker,

Heraldiek. Bronnen, symbolen en betekenis

(Amsterdam-Brussel 1976). 6. C. Pama,

Heraldiek, Geschiedenis der familiewapens van de middeleeuwen tot heden

(Utrecht-Antwerpen 1958). 7. C. Pama,

Heraldiek en genealogie. Een encyclopedisch vademecum

(Utrecht-Antwerpen 1969). 8. C. Pama,

Rietstap’s handboek der Wapenkunde

(5e druk, Leiden 1987). 9. J.B. Rietstap,

Handboek der wapenkunde

enz. (Gouda 1857). 10. Carl-Alexander von Volborth,

Heraldiek

(Amsterdam/Dieren 1985). Oorspronkelijke titel:

Heraldry, Customs, Rules and Styles

(Dorset 1981). Nederlands College van Herauten | 15-11-2016