Transcript cees verweij op ledenraad 16 november soest

Interview van Isolde Hallensleben met Cees Verweij |
Ledenraad, 16 november Soest
[print pakt]
Cees, we keken net naar een kort gefilmd verslag van de Print Pakt
activiteiten op de Dutch Design Week. Het is geen geheim dat er
binnen de vereniging verschillend wordt gedacht over Print Pakt. Wat
kun je daar over zeggen?
“Jammer genoeg was ik persoonlijk niet in staat om de Dutch Design
Week in Eindhoven te bezoeken. Het aantal mensen dat naar
Eindhoven kwam is onvoorstelbaar hoog. Bijna 290.000 mensen in 9
dagen, begreep ik. Dat we in de Black Box in Yksi ruim 15.000
mensen mochten ontvangen is uiteraard een verbluffend succes. We
hadden vooraf bewust geen doelen gesteld, omdat het voor het
KVGO de eerste keer was dat we aan zo’n evenement deelnamen.
Vooraf is er bijzonder veel werk verzet. Een speciale website, een
programma met 31 activiteiten en 19 sprekers, twee documentaires,
de paper trail, de jaarvergadering van de VLGA en district Zuid die
een middag langs kwamen. Leden die meededen aan de Op de kaartactie zagen dat hun kaarten onder de bezoekers gretig aftrek vonden
en wegvlogen. Dat drukwerk en print onder zovele ogen kwam is
prachtig. Prima voor het product print en prima voor de makers. Print
Pakt is een initiatief voor de grafische industrie. Het nieuwe is dat de
bedrijven er zelf ten behoeve van hun eigen marketing gebruik van
kunnen maken. En dat wordt nog te weinig gedaan. Het KVGO gaat
nog meer doen om Print Pakt te activeren.”
En die verschillen die zouden bestaan?
“Binnen het KVGO kennen we een breed spectrum aan bedrijven.
Ondernemingen die zo lean en mean mogelijk 24 uur per etmaal, 7
dagen in de week produceren bijvoorbeeld. We kennen
gespecialiseerde bedrijven en we kennen ook bedrijven die veel met
ontwerpers samenwerken. De grootste gemene deler onder alle
activiteiten wordt gelegd door de Grafimedia cao. Maar er komen
meer zaken bij. Zo hebben we in ons beleidsplan 2017 – 2020
1
kvgo | ledenraad | 16 november | soest
vastgelegd dat collectieve promotie van drukwerk nadrukkelijk tot de
kernactiviteiten van de vereniging behoort. Omdat de markt voor het
KVGO zo divers is, hebben we in datzelfde plan uitgesproken dat we
steviger gaan inzetten op wat we ‘doelgroepenbeleid’ hebben
genoemd, zodat alle ondernemingen die bij het KVGO zijn
aangesloten de voor hen waardevolle zaken kunnen selecteren. Kijk
op onze site en je ziet welke talloze mogelijkheden er voor de
verschillende doelgroepen zijn om op basis van concrete voorbeelden
en studies de impact van print te bewijzen.”
Zien we Print Pakt Live in 2017 weer terug op de Dutch Design
Week?
“Het evenement is net achter de rug. Als je kijkt naar het aantal
bezoekers zeg ik ja. Vermoedelijk is het de eerste keer dat we binnen
onze branche zo veel mensen in zo’n korte tijd bewust naar drukwerk
hebben laten kijken. De DDW is een prima marketingplatform
gebleken waar een aantal grafische bedrijven zich op een goede
manier met mooie en bijzondere grafische producten aan het grote
publiek heeft gepresenteerd.”
[grafimedia cao]
Na alle opwinding nu bijna een jaar geleden is er rust rond de
Grafimedia cao. In ons vorige gesprek vertelde je dat je het opvallend
vond dat veel leden het waarderen dat er meer mogelijkheden zijn
gekomen voor flexibiliteit en maatwerk, maar dat zij tegelijkertijd toch
wat terughoudendheid zijn om in overleg te gaan met het personeel
zodat maatwerk mogelijk wordt. Is dat beeld na ruim een half jaar
veranderd?
“Ik zei het eerder. Met het afsluiten van de cao eind vorig jaar zijn we
er niet. We hielden voorlichtingsbijeenkomsten en aparte
bijeenkomsten voor P&O-medewerkers. Dat waren intensieve
bijeenkomsten. Van onze specialisten hoor ik dat er niet altijd gebruik
gemaakt wordt van de ruimte die de cao biedt. Vooral het regelen van
het overleg binnen de eigen onderneming wordt als lastig ervaren.”
Hoe komt dat, denk je?
2
kvgo | ledenraad | 16 november | soest
“Persoonlijk denk ik dat ondernemers – en dus onze leden – dagelijks
vooral bezig zijn om hun bedrijf overeind te houden. Zeker als er veel
zaken in een cao veranderen is het lastig om dat allemaal bij te
houden en ook nog eens in te voeren. We adviseren en informeren
onze leden zoveel als mogelijk. Ook per telefoon en e-mail zijn vele
vragen van leden beantwoord. Verder hebben we de leden via allerlei
andere kanalen geïnformeerd over de nieuwe cao. Via de mail,
website en Kernnieuws en niet te vergeten de Personeelswijzer.”
Kun je een aantal punten noemen waarmee bedrijven zich zouden
kunnen onderscheiden?
“Traditioneel is dit een erg drukke periode in onze branche. Dus ik kan
me voorstellen dat je nu iets anders aan je hoofd hebt, maar laat de
kansen die er liggen niet onbenut. Ga er begin komend jaar mee aan
de slag. Het kan van vitaal belang zijn voor het waarborgen van de
continuïteit van je onderneming. Bijvoorbeeld op het gebied van
werktijden, een flexurenregeling voor de piek- en dalmomenten in de
productie, een regeling voor de groei in de salarisschaal, de
vakantieplanning, positieve en negatieve prikkels om het
ziekteverzuim te beïnvloeden.”
[bank]
‘Eén zwaluw maakt geen zomer’. Wanneer een bank zoals ABN Amro
dat schrijft, weet je dat het nog alle kanten op kunt. Maar er komt
goed nieuws, volgens de Branche Update Drukkerijen van ABN Amro.
De studie noemt de omzetgroei van 1,2 procent van drukkerijen in het
eerste helft van 2016 opmerkelijk. Je komt bij veel bedrijven op
bezoek, spreekt ondernemers en binnen het dagelijks bestuur van
VNO-NCW proef je de stand van zaken van de economie in
Nederland en Europa. Hoe kijk jij aan tegen de analyse van ABN
Amro.
“’s Ochtends zet ik de radio aan op Business News. Een tijdje geleden
hoorde daar tot mijn aangename verrassing eindelijk na jaren eens
goed nieuws over onze bedrijfstak. Het rapport van ABN Amro werd
daar kort besproken. Later bestudeerden we de aannames beter en
dan draait het perspectief toch enigszins.”
Leg eens uit?
3
kvgo | ledenraad | 16 november | soest
“Goed nieuws, blijft goed nieuws, maar het duiveltje zit vaak in de
details. Het ligt er maar aan hoe je naar de cijfers kijkt. Zo spreekt de
bank op het eind van zijn analyse van ‘vertraging van de krimp’. Dat
klinkt al weer anders dan groei. Ik denk dat dit realistisch is. Uiteraard
is het wel positief dat de productie binnen onze branche dit jaar zal
toenemen, vooral door een betere positie op de exportmarkt. Ook is
het een plus dat het ondernemersvertrouwen in de branche al vier
kwartalen op rij stijgt. Bovendien is er sprake van een dalende trend in
het aantal faillissementen. Een cynicus zou kunnen opmerken dat we
nog slechts met weinig over zijn, maar ik ben geen cynicus dus dat
zeg ik niet.”
De analisten kijken ook vooruit.
“Zeker. De druk op de prijzen zal blijven. Voor drie typen bedrijven ziet
ABN Amro goede perspectieven. Op de eerste plaats voor die wat
merkwaardige categorie ‘internetdrukkerijen’. Ook de
verpakkingsdrukkerijen doen het goed, net zoals de specialisten of
bedrijven met een duidelijke focus.”
Wat betekent dit voor de traditionele drukkerij en voor de branche?
“Dat vraagt de bank zich ook af. ‘Investeringen in automatisering en
nieuwe drukperstechnologieën dreigen de kloof in de sector tussen
sterke en minder sterke partijen groter te maken. Vele partijen hebben
dan ook niet de mogelijkheid om een transitie naar een groeimarkt te
maken, of de benodigde vervangingsinvesteringen te doen’.
Dat dit mede komt doordat de banken collectief de kredietkraan zo
goed als hebben dichtgedraaid staat er uiteraard niet bij.
De bank schetst een naar mijn mening wat simpel perspectief.’ Een
mogelijkheid kan zijn door meer toegevoegde waarde aan de klant te
bieden door het completer aanbod te bieden (inclusief design,
prepress, afwerking, bedrijfscommunicatie en/of
voorraadmanagement). Dit kan een goede stap zijn, wanneer het
drukwerk secundair wordt.” Ook bankiers van ABN Amro weten: “Dit is
echter gemakkelijker gezegd dan gedaan.” Maar het kan wel. Laatst
was ik bij Intergraf, waar een Italiaanse drukker vertelde dat zijn
4
kvgo | ledenraad | 16 november | soest
bedrijf modewinkels ombouwt naar een nieuwe sfeer. Gemakkelijk?
Nee, maar de transitie is wel te maken.”
[next level]
Klopt, toch zullen ondernemers mee moeten veranderen, VNO –
NCW, MKB Nederland en LTO-Nederland lanceerden onlangs NL
next level, investeren in de transformatie van Nederland en kwamen
met de digitale kwantumsprong. Wat kunnen KVGO leden daarmee?
“Deze campagne heeft als doelstelling bedrijven en onze economie
naar een nieuw niveau brengen. Doorgaan op de bestaande, vaak
aan het einde van hun levenscyclus zijnde paden voldoet niet meer:
er zijn grotere stappen nodig op tal van terreinen. Denk bijvoorbeeld
aan zelfrijdende auto’s, robotisering, het gebruik van big data etc. Ook
de grafische industrie krijgt daarmee te maken. Bij
verpakkingsdrukkerijen zie je bijvoorbeeld dat het gebruik van robots
algemeen is. ”IT wordt steeds belangrijker. Voor procesoptimalisatie,
voor customer intimacy, je klant met IT en print terzijde staan. Maar
ook wijzen op de impact van print dat zich staande weet te houden in
al het digitale geweld. We staan voor een groot aantal transities.
Fossiele energie gaat over naar duurzame energie, het tijdperk van de
analoge informatie gaat over naar digitalisering, de ‘wegwerp’grondstoffeneconomie gaat naar circulaire economie. Al deze
uitdagingen vragen van ons dat we op een heel nieuw level zullen
moeten gaan acteren.
[ROI op contributie]
Eén van de belangrijke punten vanmiddag is de meerwaarde van het
KVGO. Je hebt het daar niet over de ‘zachtere voordelen’, zoals
samenwerking en netwerken, maar over hard geld. Wat zijn de
belangrijkste conclusies?
“Collectiviteit en solidariteit zijn de sleutelwoorden voor onze
vereniging. Samen, als collectief, en in solidariteit zijn we in staat veel
voor elkaar te brengen. De resultaten van dat samenbundelen van de
krachten zijn op veel fronten zichtbaar én aantoonbaar. Alleen al de
Grafimedia cao is het contributiegeld meer dan waard.
Dat geldt bijvoorbeeld voor overleg met vakbonden en met de diverse
overheden. We zien die effecten in de overeenkomsten die we sluiten
5
kvgo | ledenraad | 16 november | soest
met verzekeraars. In de regelingen en convenanten, die het KVGO
kan organiseren. We zien het aan de kennis die we kunnen vergaren
en die we op diverse manieren weer aan de leden beschikbaar
stellen.
Met elkaar blijken we zelfs in staat een minister te bewegen om
daadwerkelijk met plannen te komen om een voor ons bijzonder
lastige wet, de Wet werk en zekerheid aan te passen. Zoals we eerder
al de regering hebben kunnen overtuigen om het lage btw-tarief op
boeken en periodieken in stand te houden.”
Heb je meer voorbeelden?
“Zeker. Samen kunnen we met verzekeraars afspraken maken over
het maximeren van premiestijgingen. Of over het terugstorten van
overschotten. Afspraken die een individueel bedrijf nooit met z’n
verzekeraar voor elkaar zal krijgen. Inmiddels hebben veel KVGOleden al drie keer een restitutie ontvangen, de laatste keer in 2016
waarbij in totaal een kleine 6,5 miljoen euro is teruggestort.”
Ik las dat ook een overeenkomst zoals het Papiervezelconvenant veel
waarde vertegenwoordigt. Hoe zit dat?
“Als KVGO hebben we samen met partners in de papierketen en de
gemeenten een convenant kunnen sluiten. In de ogen van de
overheid zijn we daar voldoende representatief voor. Zie hier de
kracht van ons collectief. Door dat convenant hoeven de leden ook in
2016 geen Afvalbeheersbijdrage te betalen, wat hen gezamenlijk een
kleine 8 miljoen euro per jaar bespaart.”
En dan heb je nog het lobby-traject?
“Absoluut. Denk aan ‘De Blauwe Envelop’, BTW, de Wet werk en
zekerheid, de Ja/Ja sticker, energie, milieu. Stuk voor stuk dossiers
waar we als collectief, met het belang van onze leden voor ogen,
effectieve resultaten hebben behaald die de KVGO-leden vaak
belangrijke besparingen opleveren, zowel in geld als in tijd.
Ons rapport ‘De Meerwaarde van het KVGO’ laat nog veel meer
voorbeelden zien van de meerwaarde van ons collectief. Als bestuur
6
kvgo | ledenraad | 16 november | soest
zijn we er trots op dat we met elkaar meerwaarde kunnen creëren
door gezamenlijk die zaken op te pakken die een enkel bedrijf, hoe
groot ook, niet voor elkaar kan krijgen. Een rapport als dit laat zien dat
collectiviteit en solidariteit - door lid te zijn van het KVGO - bijzonder
effectief is en concrete resultaten oplevert.”
[Ja/Ja]
In ons laatste gesprek in mei in De Fabrique in Utrecht vertelde je
over de acties rond het verspreiden van ongeadresseerd drukwerk in
vooral Amsterdam. Wat is op dit moment de stand van zaken?
“Nadat de gemeenteraad van de hoofdstad instemde met het voorstel
van burgemeester en wethouders om over te stappen naar de Ja/Jasticker vond een gesprek plaats met de wethouder. Dat was om het
ondiplomatiek uit te drukken vooral praten tegen dovemansoren.
Op dit moment wachten dertien gemeentes op de gevolgen van het
besluit van Amsterdam. Apeldoorn en Deventer voelen zich prima
thuis bij het bestaande systeem, waarbij vooral het hergebruik van
oudpapier goed geregeld is, en hebben het besluit genomen op
dezelfde voet door te gaan.
Juristen zijn bezig met het voorbereiden van twee procedures tegen
de gemeente Amsterdam. Er wordt gewerkt aan een dagvaarding,
waarin de gemeente aansprakelijk zal worden gesteld voor alle
schade die voortvloeit uit het gewraakte besluit. Tegelijkertijd wordt er
een bodemprocedure gestart waarbij de wettelijke grond onder het
besluit wordt bestreden. Volgens Europese richtlijnen zou een
dergelijke muilkorving de belangen van de consument kunnen
schaden.
We zitten er dus bovenop. Er vindt minstens tweemaal per week
intensief overleg plaats met alle gedupeerde partijen en hun juristen.
De schade die dit besluit aan consumenten, lokale ondernemers,
distributeurs en onze bedrijfstak aanricht is nauwelijks te becijferen.
Mocht Amsterdam volharden en ander gemeentes in dat spoor
meetrekken dan moeten we een goed antwoord klaar hebben. Daar
werken we met man en macht aan. Er komt nog iets bij. Ik sprak juist
over een ‘next level’-aanpak. Met behulp van IT en slimme logistiek
7
kvgo | ledenraad | 16 november | soest
moet het ons steeds beter lukken de juiste pakketten drukwerk op
exact de juiste plaats af te leveren.”
[Ledenraad]
Cees, de tijd zit er bijna op. We zouden het hebben over de Wet werk
en zekerheid en de stevige lobby die daar over loopt, maar dat
onderwerp staat op de agenda. Dadelijk geef je aftrap voor het
huishoudelijk deel van de vergadering en luisteren en kijken we na de
pauze uit naar het optreden van Björn Kuipers. Twee punten wil ik nog
met je doornemen. De Ledenraad en de komende verhuizing van het
bureau. Je zou graag zien dat Ledenraadsleden het KVGO actiever
onder de aandacht van collega-ondernemers brengt, begrijp ik?
“Klopt. Allereerst vind ik het bijzonder dat er zoveel mensen plaats
willen nemen in de Ledenraad. Het vergt een behoorlijke investering
in tijd om alle stukken door te nemen, je er een mening over te
vormen en naar de Ledenraad te komen. We hebben daarom
besloten het aantal malen dat de Ledenraad bij elkaar komt terug te
brengen naar twee maal per jaar.
Tegelijkertijd zou ik het fantastisch vinden als onze Ledenraadsleden
zich sterker zouden profileren als ambassadeur. Niet alleen van onze
vereniging, maar ook als ambassadeur van de branche. Op de Dutch
Design Week was onder andere te zien hoe drukwerk leeft, ook - of
wellicht wel juist - onder jonge mensen. Daar zouden we meer mee
moeten doen. We komend daar in 2017 met concrete plannen op
terug.”
[verhuizing]
Tot slot de verhuizing. Ik zag dat de dozen al klaar staan?
“De planning is dat we begin komend jaar verhuizen naar SchipholRijk. We vonden daar een huurpand dat aan alle eisen voldeed. Het is
duidelijk dat de verkoop van ons pand consequenties heeft voor de
balans van de vereniging. We zetten stenen om in liquide middelen.
We hoeven als vereniging dan ook niet langer een beroep te doen op
de kredietfaciliteit van de bank. De rente staat niet hoog, maar dit
betekent toch een aanzienlijke verlaging van de directe kosten.
8
kvgo | ledenraad | 16 november | soest
Symbolisch is het kunstwerk van Andre Volten in de tuin aan de
Starbaan al overgedragen aan de gemeente Amstelveen die er heel
blij mee is. Dat was het begin van het afscheid en de start van een
nieuwe fase voor onze vereniging. Die nieuwe fase begint onder niet
al te slechte conjuncturele omstandigheden, met een gezonde
financiële huishouding en een agenda die bol staat van de activiteiten.
Dit jaar is nog niet achter de rug, maar ik kijk nu al uit naar het KVGO
in 2017.”
9
kvgo | ledenraad | 16 november | soest