Transcript Onderzoek: `Begroting Koninklijk huis`

26 oktober
2016
Onderzoek:
‘Begroting Koninklijk huis’
…………………………………………………………………………………………………………………………
Over het EenVandaag Opiniepanel
Het EenVandaag Opiniepanel bestaat uit ruim 50.000 mensen. Zij beantwoorden
vragenlijsten op basis van een online onderzoek. De uitslag van de peilingen
onder het EenVandaag Opiniepanel zijn na weging representatief voor zes
variabelen, namelijk leeftijd, geslacht, opleiding, burgerlijke staat, spreiding over
het land en politieke voorkeur gemeten naar de Tweede Kamerverkiezingen van
2012. Panelleden krijgen ongeveer één keer per week een uitnodiging om aan
een peiling mee te doen. Op de meeste onderzoeken respondeert 60 tot 70
procent van de panelleden.
…………………………………………………………………………………………………………………………
Begroting Koninklijk huis
26 oktober 2016
Over dit onderzoek
Aan het onderzoek deden 22.310 leden van het EenVandaag Opiniepanel mee. Het
onderzoek is gehouden van 24 tot en met 25 oktober 2016. Het onderzoek is na weging
representatief voor zes variabelen.
Voor meer informatie kunt u contact opnemen met redacteur / onderzoeker Petra
Klapwijk: [email protected]
Begroting Koninklijk huis 2016
2
Samenvatting
Onderzoek: ‘compensatie belasting Koninklijk Huis niet
acceptabel’
De compensatie die het Koninklijk Huis krijgt voor de vermogensbelasting
die ze betalen is niet acceptabel. Dat vindt driekwart (78%) van de
deelnemers aan een onderzoek van EenVandaag. Het onderzoek is
gehouden aan de vooravond van de behandeling van de begroting van het
Koninklijk Huis. Volgens de helft (50%) zou de koning er goed aan doen om
het geld dat zijn familie sinds 1973 gecompenseerd krijgt, geheel of
gedeeltelijk aan de staat terug te geven. De andere helft (46%) vindt dit
niet nodig. Aan het onderzoek deden 22.000 mensen mee.
In 1973 is afgesproken dat het Koninklijk Huis belasting moet betalen over
zijn vermogen. Twee weken geleden bleek dat het sindsdien een
compensatie krijgt voor deze kosten. Prins Bernhard speelde een
belangrijke rol in de totstandkoming van de regeling. Volgens premier
Rutte waren koning Willem-Alexander en prinses Beatrix tot 2 weken
geleden niet op de hoogte van deze constructie. Donderdag debatteert de
Tweede Kamer over deze kwestie. De achterban van alle politieke partijen
is in meerderheid tegen deze constructie, zo blijkt uit het onderzoek van
EenVandaag.
Uitkering Amalia te hoog
Aan de deelnemers werd ook gevraagd wat zij vinden van de uitkering die
prinses Amalia krijgt als ze 18 jaar wordt. Op Prinsjesdag werd duidelijk dat
zij 250.000 euro per jaar krijgt, plus 1,2 miljoen euro voor privépersoneel
en onkosten. Driekwart (73%) vindt deze uitkering te hoog. Voor de kosten
die prinses Amalia maakt voor personeel en beveiliging is nog wel begrip,
maar een studente heeft geen 250.000 euro nodig om van te leven, zo
zeggen veel ondervraagden. Eén op de vijf (21%) vindt de uitkering voor
de kroonprinses wel acceptabel.
Begroting Koninklijk huis 2016
3
Begroting Koninklijk huis
N = 22.310
In 1973 is afgesproken dat het Koninklijk Huis belasting moet betalen over haar
vermogen. Twee weken geleden bleek dat zij al die tijd een compensatie krijgen voor
deze kosten. Prins Bernhard speelde een belangrijke rol in de totstandkoming van de
regeling. Premier Rutte heeft op een persconferentie gezegd dat Koning Willem-Alexander
en Prinses Beatrix tot 2 weken geleden niet op de hoogte waren van deze
belastingcompensatie. Donderdag debatteert de Tweede Kamer over deze constructie.
Vindt u het wel of niet acceptabel dat het Koninklijk Huis voor deze belasting
gecompenseerd wordt?
Dat vind ik acceptabel: 16%
Dat vind ik niet acceptabel: 78%
Weet niet / geen mening: 7%
Stelt u zich voor dat deze compensatie binnenkort wordt afgeschaft.
Vindt u dan dat het Koninklijk Huis de ontvangen compensatie van de afgelopen
jaren (deels) moet terugbetalen of niet?
Die moeten zij volledig terugbetalen: 31%
Die moeten zij deels terugbetalen: 19%
Die hoeven zij niet terug te betalen: 46%
Weet niet / geen mening: 4%
Begroting Koninklijk huis 2016
4
De koning, koningin en prinses Beatrix betalen geen belasting over de uitkering die ze
krijgen. Dit ligt vast in de Grondwet. De koning krijgt bijna 9 ton per jaar, plus 4,5 miljoen
voor privépersoneel en onkosten.
Vorig jaar werd in de Tweede Kamer een motie aangenomen die het kabinet oproept om
met voorstellen te komen om deze belastingvrijstelling op te heffen. Om dit uit te voeren
is een langdurige procedure nodig met een ingewikkelde grondwetswijziging. Ook zou de
uitkering eerst verdubbeld moeten worden om er vervolgens belasting over te betalen.
Vindt u dat koning Willem-Alexander, koningin Máxima en prinses Beatrix
belasting moeten gaan betalen?
Ja: 67%
Nee: 27%
Weet niet / geen mening: 6%
Als prinses Amalia 18 jaar wordt, krijgt ook zij een uitkering uit de schatkist. Met
Prinsjesdag werd duidelijk dat zij 2,5 ton per jaar krijgt, plus 1,2 miljoen voor
privépersoneel en onkosten. Dat betekent dat ze van dit bedrag bijvoorbeeld kleding,
woonruimte en beveiliging moet betalen.
Wat vindt u van de hoogte van dit bedrag?
Dat vind ik acceptabel: 21%
Dat vind ik te hoog: 73%
Dat vind ik te laag: 0%
Weet niet / geen mening 6%
In hoeverre bent u het eens met de volgende stelling:
De koning, koningin en prinses Beatrix moeten op dezelfde manier als andere
Nederlanders belasting gaan betalen over hun inkomen en hun vermogen.
Mee eens: 73%
Mee oneens: 21%
Weet niet / geen mening: 6%
Begroting Koninklijk huis 2016
5
Sommige politieke partijen pleiten ervoor om de uitkeringen voor de leden van het
Koninklijk Huis fors te verlagen. Het inkomen van de koning zou onder de Wet Normering
Topinkomens moeten vallen. Deze wet stelt grenzen aan de bezoldiging van
topfunctionarissen in de publieke en semi-publieke sector. Voor 2017 is het maximum
bruto jaarsalaris vastgesteld op 181.000 euro.
In de volksmond wordt dit ook wel de ‘Balkenende norm’ genoemd.
Anderen vinden dit te weinig voor een koning die als visitekaartje voor het land uitgaven
heeft die anderen niet hebben en die een functie heeft gekregen waar niet op gesolliciteerd
kan worden.
In hoeverre bent u het eens met de volgende stelling:
'De koning mag een bruto jaarsalaris ontvangen van maximaal 181.000 euro.'
Mee eens: 41%
Mee oneens: 49%
Weet niet / geen mening: 10%
Begroting Koninklijk huis 2016
6