Transcript 5 Vaardigheidsontwikkeling

5
Vaardigheidsontwikkeling
5.1
Inleiding
Naast de leerstofopbouw en begripsontwikkeling in de verschillende leerstofdomeinen uit hoofdstuk 4 gaat het in dit hoofdstuk om de vaardigheidsontwikkeling
op het gebied van probleemoplossen, onderzoeken, ontwerpen, modelleren en
oordeels- en besluitvorming (paragraaf 5.2 t/m 5.6). Deze algemene vaardigheden zijn nauw met het vak natuurkunde (en de andere bètavakken) verweven. Ze
kunnen worden gezien als de voor het vak karakteristieke werkwijzen, en vormen
dan ook een onderdeel van zowel de kennisbasis natuurwetenschappen en technologie voor de onderbouw als de examenprogramma’s. Het betreft uiteenlopende vaardigheden die, met name in hun proceskarakter, wel enige overeenkomsten vertonen en soms deels met elkaar verweven zijn, maar die ook een duidelijk eigen karakter hebben. Het ontwikkelen van deze algemene vaardigheden of
karakteristieke werkwijzen is een zaak van lange adem over de opeenvolgende
leerjaren heen, en strekt zich dus uit over een grote variëteit aan inhoudelijke
leerstofdomeinen. Daardoor is er voor elk van deze vaardigheden behoefte aan
een leerlijn: een reeks samenhangende onderwijsleeractiviteiten waarmee de
betreffende algemene vaardigheid of karakteristieke werkwijze bij leerlingen geleidelijk tot aan het vereiste niveau met de vereiste mate van eigen metacognitieve sturing wordt ontwikkeld.
De centrale vraag voor dit hoofdstuk is dan ook: wat zijn – gezien het karakter van deze bètaspecifieke vaardigheden of denkwijzen en hun omschrijving
in de kennisbasis en de examenprogramma’s – mogelijke globale leerlijnen voor
vaardigheidsontwikkeling?