Transcript Stichting Cyber Security Academy The Hague (CSA) Jaarverslag 2015
Stichting Cyber Security Academy The Hague (CSA)
Jaarverslag 2015
Den Haag, april 2016 DEF doc
Inhoudsopgave
1 VOORWOORD
DEEL I: BESTUURSVERSLAG CSA OVER 2015 2 CSA: DOEL, ORGANISATIE EN ACTIVITEITEN
2.1 S TICHTING CSA 2.2 D OEL EN ACTIVITEITEN CSA
2.4 O RGANISATIE S TICHTING CSA
3 ACTIVITEITEN EN RESULTATEN 2015
3.1 P ROGRAMMA ONTWIKKELING CSA 2015
3.2 V ERDERE OPBOUW CSA ORGANISATIE IN 2015
Bestuur, directie en Raad van Advies CSA
3.3 P LANNEN CSA VOOR 2016 E .
4 JAARCIJFERS 2015
4.1 J AARCIJFERS CSA 4.2 T OELICHTING OP RESULTAAT 2015 EN PROGNOSE 2016
DEEL II: JAARREKENING 2015 5 BALANS CYBER SECURITY ACADEMY PER 31 DECEMBER 2015
6
7
STAAT VAN BATEN EN LASTEN CYBER SECURITY ACADEMY
GRONDSLAGEN VOOR WAARDERING EN RESULTAATBEPALING
8
9
10
11
TOELICHTING BALANS CYBER SECURITY ACADEMY PER 31 DECEMBER 2015
NIET IN DE BALANS OPGENOMEN RECHTEN EN VERPLICHTINGEN
TOELICHTING STAAT VAN BATEN EN LASTEN CYBER SECURITY ACADEMY 2014
ACCOUNTANTSHONORARIA
12 OVERIGE GEGEVENS
BIJLAGE 1: Activiteitenoverzicht 2015 BIJLAGE 2: Overzicht betrokken medewerkers en docenten in 2015 BIJLAGE 3: Feiten en cijfers 2015
11
18
3
5 5
20 20
21
23
25
26
27
28
29
2
1 Voorwoord
Met de accreditatie van de executive
Master Cyber Security
(MSc) en de start van een eerste groep deelnemers aan dit programma kreeg de Stichting CSA in 2015 de vorm en inhoud waar in afgelopen jaren naar toe is gewerkt en werd de inzet van velen beloond. De motivatie en het enthousiasme van docenten verenigd in de programmagroep voor het vernieuwende en innovatieve concept van deze nieuwe masteropleiding bleek aanstekelijk. De nieuwe master kende in januari 2015 een warm onthaal met een eerste cohort van 27 deelnemers. De aanwezigheidspercentages zijn hoog, het uitvalpercentage laag en cursisten beoordelen programmaonderdelen steevast met hoge cijfers. Ook de belangstelling in 2016 is onverkort hoog. In januari jl. zijn wederom 23 cursisten van start gegaan met de tweejarige (parttime)opleiding, die officieel onderdeel is van het opleidingsaanbod van de Leidse Universiteit. Deelnemers zijn high potentials, afkomstig uit tal van organisaties en bedrijven die gezamenlijk nagenoeg de gehele kritische infrastructuur in Nederland representeren. Met dit alles realiseert de CSA niet alleen de eerste erkende (executive) master Cyber Security in Nederland maar levert zij tevens de beoogde bijdrage aan het scholen van meer cyber security professionals en draagt ze actief bij aan de opbouw van een netwerk van hooggeschoolde experts op het terrein van digitale veiligheid in Nederland. De gemeente Den Haag, die een belangrijke bijdrage leverde aan de totstandkoming van dit alles, kan terugkijken op een geslaagd initiatief. Ook voor netwerkorganisatie The Hague Security Delta en haar campus aan de Wilhelmina van Pruisenweg in Den Haag krijgt de Human Capital agenda met de start van deze opleiding concretere vormen. De betrokken kennisinstellingen varen er ook wel bij en zien hun steun aan dit nieuwe samenwerkingsverband bekroond met vruchtbare spin-offs. Zo realiseerde de Universiteit Leiden een nieuw wetenschappelijk instituut in Den Haag (
Institute for Security Studies & Global Affairs
) gecentreerd rond hedendaagse veiligheidsvraagstukken waarbinnen cyber security een substantieel aandachtsgebied vormt. De TU Delft kon mede op basis van het gedachtegoed van de CSA een regulier masterprogramma ontwikkelen in nauwe samenwerking met de Universiteit Twente, de zogeheten 3TU master Cyber Security. De Haagse Hogeschool ging van start met het Centre of Expertise Cyber Security (CoE) en gezamenlijke promotietrajecten met universitaire partners zijn illustratief voor de meerwaarde van de samenwerking. Voor de lange lijst van gastdocenten afkomstig uit de vele betrokken organisaties en bedrijven geldt dat men graag een bijdrage levert aan het onderwijs van de CSA. Wie deelneemt, is onderdeel van een pioniersnetwerk, waarin niet alleen expertise wordt ingebracht, maar waaruit vooral ook kennis en inzichten meegenomen worden. Die wederkerigheid, maar evenzeer de hierboven geschetste win-win situatie voor alle partners, de open netwerkstructuur en de gerichtheid op inhoudelijke activiteiten, vormt naar onze stellige overtuiging de sleutel tot het succes. 3
Het zijn deze principes die ten grondslag liggen aan de verdere uitbreiding van het activiteitenaanbod van de CSA en partners in 2016. Centraal daarin staat de ontwikkeling van een tweede, zogeheten professionele master awareness onverkort een speerpunt.
Cyber Security Engineer
expliciet gericht op cursisten met een HBO-achtergrond. (voorlopige werktitel). Ditmaal, op verzoek van veel organisaties, een traject met een meer technische oriëntatie en Daarnaast wordt gewerkt aan de realisatie van een handboek cyber security, worden internationale relaties verkend en uitgebouwd en blijft het bijdragen aan het vergroten van de Al deze activiteiten zijn het resultaat van de enthousiaste inzet van velen en de welwillende medewerking van betrokken kennisinstellingen, bedrijven en organisaties en last but not least de gemeente Den Haag. Dank aan allen die dit alles mede mogelijk gemaakt hebben in 2015. We zien uit naar verdere samenwerking in 2016. Prof. dr. ir. Jan van den Berg,
wetenschappelijk directeur
Mw. Jacqueline van Zoggel,
algemeen directeur februari 2016
4
Deel I: Bestuursverslag CSA over 2015 2 CSA: doel, organisatie en activiteiten
2.1
Stichting CSA
De Stichting Cyber Security Academy The Hague (CSA) is een samenwerkingsverband van de Universiteit Leiden, Technische Universiteit Delft en De Haagse Hogeschool, waarbinnen de krachten zijn gebundeld om te voorzien in de snelgroeiende behoefte aan professionals op het terrein van cyber security. De CSA initieert en ontwikkelt, in samenwerking met betrokken onderwijsinstellingen en partnerorganisaties, onderwijs voor professionals (postinitieel onderwijs) en stelt dit onderwijs (voor zover het officiële te accrediteren opleidingen betreft) aansluitend ter beschikking aan één van de betrokken onderwijsinstellingen. De betreffende onderwijsinstelling legt de opleidingsconcepten ter accreditatie voor aan de NVAO. De aldus ontwikkelde erkende opleidingen zijn vervolgens, met alle daaraan verbonden rechten en plichten, onderdeel van de betreffende hoger onderwijsinstelling(en). Voor de begeleiding van de uitvoering van de opleiding(en) doen de instelling(en) een beroep op het samenwerkingsverband CSA, dit alles op basis van een, met betrokken instellingen, bij de start overeengekomen uitvoeringsovereenkomst. De CSA is een educatieve, niet op winst gerichte stichting. Opbrengsten bestaan uit subsidies en bijdragen van de kennisinstellingen (naar de stichting terugvloeiende baten van de gerealiseerde opleidingstrajecten) en worden aangewend voor de instandhouding van de stichting en de ontwikkeling (en uitvoering) van nieuw onderwijs op het terrein van cyber security voor professionals. Voor de governance/organisatiestructuur van de CSA is het motto ‘zelfstandigheid in verbondenheid’ geformuleerd. De stichting CSA heeft een bestuur en een directie die nagenoeg allemaal verbonden zijn aan de betrokken instellingen en vergadert doorgaans drie keer per jaar. Het bestuur laat zich inhoudelijk adviseren door een Raad van Advies, waarin relevante bedrijven en organisaties vertegenwoordigd zijn. Deze Raad van Advies komt minimaal eenmaal per jaar bijeen. De inhoudelijke activiteiten krijgen mede gestalte met behulp van medewerkers uit de kennisinstellingen en experts uit het netwerk die in een programmagroep participeren. Deze programmagroep van docenten van kennisinstellingen en externe experts komt minimaal viermaal per jaar bijeen.
2.2
Doel en activiteiten CSA
Doel
Doel van de stichting is bij te dragen aan een integrale visie op cyber security en het verhogen van
situational awareness in cyberspace
in en tussen landen, publieke en private organisaties en burgers, door het ontwikkelen en verzorgen van een vernieuwend multidisciplinair opleidings- en activiteitenaanbod voor hoger opgeleide professionals op het brede terrein van cyber security. 5
Activiteiten
De stichting tracht dit doel te bereiken door
Het ontwikkelen en (doen) verzorgen van opleidingstrajecten:
-
Postinitiële (erkende) opleidingen
voor hoger opgeleide professionals voor één van de betrokken instellingen (al dan niet in samenwerking met elkaar) in het domein c
yber security
Open programma’s
c
yber security
.
(korte leergangen, workshops en masterclasses) en -
Maatwerktrajecten
(incompany trajecten voor professionals)
Het fungeren als kennisplatform
Het stimuleren van ontmoeting en kennisuitwisseling tussen CS-specialisten. Het verzorgen van publicaties en presentaties gericht op de ontwikkeling van CS specialisten.
Een rol als kennismakelaar
Het
ontsluiten en met elkaar in verband brengen
veiligheidsdelta in opbouw. van het versnipperde aanbod aan cursussen en opleidingstrajecten op het terrein van cyber security in m.n. de Haagse
2.3
Wat voorafging
Den Haag profileert zich als stad van vrede, recht en
veiligheid.
De Haagse regio kent vele honderden bedrijven en instellingen die zich op enigerlei wijze bezighouden met veiligheid. Denk hierbij bijvoorbeeld aan de ministeries van Defensie en Veiligheid & Justitie maar ook aan organisaties als Europol/European Crime Center (EC3), European Network for Cyber Security (ENCS), Nationaal coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid (NCTV/NCSC) en Nederlands Forensisch Instituut (NFI), naast vele andere private en publieke partijen. De gemeente Den Haag heeft de ambitie geformuleerd de regio te laten uitgroeien tot een internationaal toonaangevend veiligheidscluster waarin vele private en publieke organisaties en bedrijven op het terrein van veiligheid samenwerken. Hiertoe is in de zomer van 2013 de netwerkorganisatie
The Hague Security Delta
(HSD) opgericht, waarin inmiddels enkele honderden organisaties zijn verenigd (www.thehaguesecuritydelta.com). In een snel digitaliserende samenleving vormt een goed functionerende digitale omgeving op basis van veilig gebruik van digitale systemen en toepassingen, de zogeheten cyber security, een cruciaal onderdeel van dit bredere veiligheidsdomein. Werkgevers als FOX-IT, Siemens, Thales alsmede vele publieke instellingen prognosticeren een groeiende behoefte aan specialisten op het brede terrein van cyber security burgers.
.
Gelijktijdig wordt geconstateerd dat het huidige aanbod aan gekwalificeerd personeel al tekortschiet. Een nadere analyse van deze frictie tussen vraag en aanbod laat het beeld zien van een sterk versnipperd en op onderdelen tekortschietend opleidingenaanbod zowel in kwantitatieve als kwalitatieve zin. In kwantitatieve zin is er veel vraag naar technisch geschoold personeel. In kwalitatieve zin groeit de vraag naar een nieuw type professional met geïntegreerde kennis van en een visie op het vergroten van de digitale weerbaarheid van landen, organisaties en 6
Tegen deze achtergrond is op initiatief van de gemeente Den Haag in samenwerking met kennisinstellingen voor hoger onderwijs (hbo en wo) in de Haagse regio en vertegenwoordigers van het afnemend veld in 2012 een businessplan opgesteld om te komen tot een
Cyber Security Academy
(CSA) in Den Haag. De in februari 2014 opgerichte Stichting Cyber Security Academy is een samenwerkingsverband tussen genoemde kennisinstellingen (i.s.m. private partijen) met als statutaire doelen het: • (doen) ontwikkelen en ondersteunen van de uitvoering door (een van de betrokken) instellingen van post initiële opleidingen voor hoger opgeleide professionals in het domein (digitale) veiligheid waaronder een of enkele masteropleidingen • (doen) ontwikkelen en (doen) uitvoeren van open programma’s in het domein digitale veiligheid • (doen) ontwikkelen en (doen) uitvoeren van in-company trajecten voor specialisten in het domein (digitale) veiligheid • stimuleren van ontmoeting en kennisuitwisseling tussen specialisten in het domein (digitale) veiligheid • • verzorgen van publicaties en presentaties gericht op de ontwikkeling van specialisten in het domein (digitale) veiligheid ontsluiten van het opleidingsaanbod in met name de Haagse veiligheidsregio in opbouw. De start en opbouw van de Stichting CSA wordt financieel mede mogelijk gemaakt door subsidies van de Gemeente Den Haag.
2.4
Organisatie Stichting CSA
Bestuur
Het bestuur van de stichting CSA is verantwoordelijk voor de realisatie van de statutaire doelen van de stichting (zie hiervoor). Het bestuur bestaat uit vertegenwoordigers van de Technische Universiteit Delft, de Universiteit Leiden en De Haagse Hogeschool in de persoon van decanen/directeur van de betrokken faculteiten/instituten. De gemeente Den Haag kan een adviserend (onafhankelijk en niet-stemgerechtigde) deelnemer afvaardigen naar de bestuursvergaderingen. In mei 2015 heeft voorzitter prof. dr. Jouke de Vries de Universiteit Leiden verlaten. Hij is, bij besluit van het College van Bestuur van diezelfde universiteit d.d. 26 mei 2015, opgevolgd door prof. dr. Edwin Bakker. Het bestuur heeft in aansluiting hierop in mei 2015 de taken onderling herverdeeld. Tot 1 mei 2015 bestond het bestuur uit: • Prof. dr. Jouke de Vries, Universiteit Leiden, decaan faculteit Campus Den Haag,
voorzitter
• Drs. Gert de Ruiter MA, De Haagse Hogeschool, directeur faculteit IT& Design,
secretaris
• Prof. dr. ir. Rob Fastenau, Technische Universiteit Delft, decaan Faculteit Elektrotechniek, Wiskunde en Informatica,
penningmeester
7
Met ingang van 1 mei 2015 bestond het bestuur uit: • Prof. dr. ir. Rob Fastenau, Technische Universiteit Delft, decaan Faculteit Elektrotechniek, Wiskunde en Informatica,
voorzitter
• Drs. Gert de Ruiter MA, De Haagse Hogeschool, directeur faculteit IT& Design,
secretaris
• Prof. dr. Edwin Bakker, hoogleraar Terrorism &Counterterrorism Faculteit Campus Den Haag, Universiteit Leiden,
penningmeester
. Aan de bestuursvergaderingen wordt deelgenomen door: • Een afgevaardigde van de gemeente Den Haag, te weten drs. Arjan van Daal of drs. Madelon Awater. • De directie van de CSA: de algemeen directeur en de wetenschappelijk directeur
Directie
Het bestuur benoemt de directie. De directie is belast met de opbouw en dagelijkse gang van zaken van de CSA bestaat uit een parttime wetenschappelijk directeur (hoogleraar CS) tevens opleidingsdirecteur van de executive master en een parttime algemeen directeur (gedurende de eerste jaren van de stichting op interim- en inhuurbasis). De directie werd in 2015 gevormd door • Prof. dr. ir. Jan van den Berg*, wetenschappelijk directeur CSA • Mw. Jacqueline van Zoggel*, algemeen directeur a.i. Zoggel. *Vanwege ziekte van de wetenschappelijke directeur in 2015 zijn onderdelen van zijn taak en functie in 2015 waargenomen door dr. Bibi van den Berg en algemeen directeur Jacqueline van
Raad van Advies
De Raad van Advies van de stichting CSA bestaat uit deskundigen op het terrein van (digitale) veiligheid en adviseert het bestuur en de directie over de strategische koers van de stichting tegen de achtergrond van actuele opvattingen en ontwikkelingen in de samenleving. De samenstelling en taken van de Raad van Advies zijn in een reglement vastgelegd. De Raad van Advies bestaat uit: • Mr. Michel van Leeuwen (NCTV)
vertegenwoordiger overheid
• Mr. Olivier Burgersdijk (Europol/EC3)
vertegenwoordiger Europese organisatie
• Walter Doorduin (directie Fox-IT/lid HSD)
afgevaardigde HSD netwerk
• Dr. ir. Wim Hafkamp (Rabobank Nederland)
afgevaardigden relevante private organisaties
• Ing. John Hermans (KPMG)
afgevaardigden relevante private organisaties
• Joris van Hoboken (onderzoeker Universiteit van Amsterdam)
Vertegenwoordiger maatschappelijk/wetenschappelijk veld
8
Ondersteuning van activiteiten
Alle activiteiten worden mede mogelijk gemaakt door een team van medewerkers en docenten afkomstig uit de verschillende betrokken kennisinstellingen en organisaties. Voor een overzicht van betrokkenen zie bijlage 2. Het bestuur kwam in 2015 driemaal bijeen (
20 januari 2015, 18 juni 2015 en 1 oktober 2015
). Aansluitend aan de vergadering in oktober vond de adviesraad plaats. De programmagroep kwam in 2015 viermaal bijeen. Directie en betrokken medewerkers en docenten geven in gezamenlijk overleg uitvoering aan de activiteiten. Nagenoeg alle opleidingsactiviteiten vinden plaats op vrijdag. Nagenoeg alle betrokkenen zijn op deze dag aanwezig op de HSD-campus.
2.5
Bedrijfsvoering
Personeel
De stichting CSA heeft geen eigen personeel in dienst. Voor de realisatie van haar doelstellingen maakt de CSA gebruik van de inzet van personeel vanuit één van de drie betrokken kennisinstellingen naast een bescheiden inhuur van derden. Administratieve en andere diensten worden op contractbasis verzorgd door de Universiteit Leiden/Faculteit Campus Den Haag.
Huisvesting
De Stichting CSA is gehuisvest op de Campus van The Hague Security Delta in het Beatrixkwartier in Den Haag. Hier worden zoveel als mogelijk tevens, conform de wens van de gemeente Den Haag, de betrokken postinitiële onderwijsactiviteiten op het terrein van cyber security van de verschillende instellingen verzorgd.
Lezing prof. dr.ir Jan van den Berg aan World Class studenten op locatie HSD op 13 april 2015
9
Businessmodel CSA
De Stichting CSA is een educatieve stichting zonder winstoogmerk. Zij stelt jaarlijks een jaarplan en begroting op en legt in een jaarverslag verantwoording af over haar activiteiten. Basisafspraken over de inzet en betrokkenheid van personeel en diensten vanuit betrokken instellingen in de organisatie en activiteiten van de CSA zijn vastgelegd in statuten en een daarop geënte uitvoeringsovereenkomst tussen stichting CSA en (statutaire vertegenwoordigers) van de instellingen. Met inachtneming van de afspraken in deze uitvoeringsovereenkomst worden in een kaderbrief de jaarlijkse afspraken tussen CSA en – de voor dat jaar – relevante instellingen vastgelegd. Gedurende de eerste jaren wordt de opbouw van de stichting gefinancierd met bijdragen uit subsidies van de gemeente Den Haag. Een deel van de netto-opbrengsten van, mede door de CSA ontwikkeld en aan instellingen overgedragen onderwijs wordt, na afdracht van kosten door de betrokken instelling, ter beschikking gesteld aan de stichting CSA. Met deze middelen waarborgt de stichting de continuïteit van de eigen organisatie en geeft zij uitvoering aan de statutaire doelen. Het bestuur (bestaande uit verantwoordelijken voor de betreffende opleidingen binnen de instellingen) bepaalt jaarlijks, mede op basis van de financiële resultaten van de betreffende onderwijstrajecten in een bepaald jaar, welke bijdrage voor het realiseren van deze stichtingsdoelen aan de CSA ter beschikking gesteld dient te worden.
Subsidies in 2014 en 2015
De gemeente Den Haag heeft de Stichting CSA bij aanvang een exploitatiesubsidie ad € 380.000 voor de periode 2014 en 2015 verstrekt voor de realisatie van de (doelstellingen van de) stichting. In november 2015 ontving de stichting een 2 Deze subsidies voorzien in: • master Cyber Security e doeltoekenning van de gemeente den Haag ad. € 80.000 voor het uitvoeren van een voorstudie naar de ontwikkeling van een tweede erkende masteropleiding, een zogeheten professionele master Cyber Security Engineer, ditmaal door CSA in nauwe samenwerking met De Haagse Hogeschool. ontwikkelkosten kosten voor onderwijs(activiteiten) en met name voor de executive • organisatiekosten • overige aanloopkosten In november 2014 is daarenboven een eenmalige doeltoekenning ad. € 11.770,- ontvangen voor de organisatie van een eenmalige (niet-voorziene) activiteit in het kader van de jaarlijkse Alert Onlineweek. 10
3 Activiteiten en resultaten 2015
3.1
Programma ontwikkeling CSA 2015
Opleidingen/open programma’s en maatwerkactiviteiten
De belangrijkste activiteit in 2015 was zonder twijfel de start van het eerste cohort van 27 deelnemers aan de in januari van datzelfde jaar, geaccrediteerde, postinitiële (executive) masteropleiding Cyber Security. Deze opleiding legt de basis voor de uitbouw van activiteiten in komende jaren. De ontwikkeling en accreditatie van dit innovatieve multidisciplinaire programma en de voorbereiding daarvan in 2014 en 2015 is gerealiseerd door een groep inhoudelijke experts (docenten en wetenschappers) vanuit de samenwerkende kennisinstellingen in samenwerking met deskundigen uit uiteenlopende publieke en organisaties en bedrijven, verenigd in de zogeheten programmagroep. Na de succesvolle realisatie is het masterprogramma, in lijn met de gemaakte afspraken hierover, in eigendom overgedragen aan de Universiteit Leiden, Faculteit Governance & Global Affairs. Behoudens 2 deelnemers, die om persoonlijke redenen in de loop van 2015 van verdere deelname moesten afzien, is jaar 1 van de opleiding (een 60 EC programma beslaat 2 jaar in deeltijd) door de overige 25 cursisten met veel enthousiasme doorlopen. Dit getuige onder meer de zeer hoge aanwezigheidspercentages, de positieve evaluatieresultaten en de overwegend goede studieresultaten. Mede op basis van deze eerste resultaten stroomden ook de aanmeldingen voor het tweede cohort binnen. Meer dan 45 kandidaten melden zich via de website aan. Na een eerste selectie van toelaatbare kandidaten heeft een individuele intake plaatsgevonden met meer dan 30 deelnemers. Dit heeft geresulteerd in een 2 e groep van 23 deelnemers die begin 2016 officieel van start is gegaan. Met dit alles is binnen twee jaar na de officiële start van de CSA een actieve lerende gemeenschap gerealiseerd van bijna 50 professionals afkomstig uit nagenoeg alle sectoren van de kritieke infrastructuur in Nederland. Door de actieve betrokkenheid van vele gastdocenten afkomstig uit relevante sectoren en organisaties blijft het netwerk niet beperkt tot deelnemers aan de opleiding zelf, maar strekt zich veel verder uit. Voor een overzicht van alle betrokken kerndocenten en gastdocenten, deelnemende instellingen en feiten en cijfers over de master Cyber Security (MSc) wordt verwezen naar bijlage 2 en 3. Gelijktijdig aan de start en ontwikkeling van bovengenoemde executive master is in 2015 gewerkt aan de opzet en uitwerking van het profiel voor een tweede loot aan de CSA-stam, de ontwikkeling van een professionele master Cyber Security Engineer (voorheen ICT security management). Deze tweede master krijgt, mede op basis van een uitgebreide consultatie van het werkveld, naar verwachting een meer technische focus en is gericht op met name IT professionals die willen doorgroeien naar (nieuwe) op toepassing gerichte functies binnen organisaties op het terrein van cyber security. Het streven is erop gericht de opleiding medio 2017 dan wel begin 2018 als geaccrediteerde opleiding van De Haagse Hogeschool in samenwerking met de CSA van start te doen gaan. 11
Resultaten: ontwikkeling profiel professionele master Cyber Security Engineer, accreditatie masteropleiding Cyber Security, start 1 e cohort.
Studenten tijdens internationale Cyber Diplohack Kennisplatform CSA
De Stichting CSA heeft ook in 2015 tal van lezingen, masterclasses en andere activiteiten verzorgd tijdens uiteenlopende evenementen in binnen- en buitenland op uitnodiging van publieke en private organisaties. Enkele van de belangrijkste activiteiten in 2015 waren een door CSA verzorgde masterclass Cyber Security voor verantwoordelijk bestuurders en managers in de Veiligheidsregio Rotterdam Rijnmond. Ook werden door prof. dr. Jan van den Berg inleidingen verzorgd voor o.a. de Nationale Academie voor Crisisbeheersing NAC en de Koninklijke Maatschappij voor Natuurkunde, onder de zinspreuk Diligentia. Een groep honoursstudenten van TU Delft, De Haagse Hogeschool en Universiteit Leiden nam o.l.v. enkele aan de CSA verbonden medewerkers deel aan een, samen met de Nederlandse Ambassade in Washington verzorgde, tweedaagse Cyber Diplohack. Docenten en medewerkers participeerden in uiteenlopende evenementen rond de Global Conference on Cyberspace (april 2015) en aan het daaraan gekoppelde nationale congres van NCCS. Ook werd deelgenomen aan een rondetafelbijeenkomst en aansluitend congres in aanloop naar de lancering van het nationale Cyber Security Onderwijs en Onderzoekplatform NCSRA. Medewerkers/docenten van CSA namen in 2015 deel aan enkele internationale werkbezoeken en delegaties. Zo bezocht dr. Bibi van den Berg, mede op uitnodiging van de de Cyber Security Raad, waar zij in 2015 tot toetrad, de stad Washington. Ook nam zij als plaatsvervanger voor prof. dr. Jan van den Berg deel aan een handelsmissie van de gemeente Den Haag naar India. Voor diverse delegaties uit andere landen werden presentaties en korte inleidingen over de visie en aanpak van de CSA (activiteiten) verzorgd. Bedrijfspresentaties werden verzorgd voor o.a. Ernst en Young, voor Verdonck, Klooster & Associates en voor Europol/EC3. 12
De CSA was medeorganisator van een lezing van Eurocommissaris Frederica Mogherini bij de Universiteit Leiden, die in het kader van de Global Conference in april 2015 Den Haag bezocht.
Lezing bij de Faculteit Campus Den Haag van EU-commissaris Frederica Mogherini die in april 2015 Den Haag bezocht in het kader van de Global Conference on Cyberspace.
Ook in 2015 bleek het aantal aanvragen voor deelname aan activiteiten die de CSA ontving hoger dan waaraan gehoor gegeven kon worden. Dit is deels terug te voeren op, door de stichting te maken, inhoudelijke keuzes en houden voor een ander deel verband met de (beperkte) beschikbare capaciteit van de Stichting en haar docenten. De werkdruk van nagenoeg alle kerndocenten en CSA medewerkers is hoog. Mede ten gevolge hiervan is de voorgenomen start in 2015 van het
Handbook on Cyber Security
uitgesteld naar 2016. Resultaten: Presentaties tijdens bijeenkomsten en nationale en internationale congressen en/of evenementen. Voor een overzicht van activiteiten in 2015 zie tevens bijlage 1.
Kennismakelaar CSA
Veel activiteiten CSA komen mede ten goede aan activiteiten die deel uitmaken (of inmiddels zijn gaan uitmaken) van de kernactiviteiten van de betrokken kennisinstellingen. Hierin komt de rol en taak van CSA als kennismakelaar tot uiting. Binnen De Haagse Hogeschool verdient de start van het
Centre of Expertise Cyber Security
curriculumconcept van de executive master. Binnen de Universiteit Leiden is het nieuwe (CoE) in dit verband vermelding. Binnen de TU Delft is, in samenwerking met de Universiteit Twente een regulier mastertraject Cyber Security van start gegaan dat mede is geënt op het 13
wetenschappelijke directe resultaat.
Institute for Security &Global Affairs
(ISGA) van start gegaan, waarin o.a. een nieuwe bachelor Security Studies (met inbegrip van cyber security input CSA) wordt ontwikkeld naast diverse onderzoeksprojecten op het terrein van cyber security. Een vruchtbare uitwisseling van expertise, activiteiten en docenten/medewerkers tussen kennisinstellingen onderling en tussen kennisinstellingen en andere organisaties is hiervan het
3.2
Verdere opbouw CSA organisatie in 2015 3.2.1
Bestuur, directie en Raad van Advies CSA
In 2015 kreeg de stichting CSA verder gestalte. Het jaar ging succesvol van start met de accreditatie en officiële start van de eerste erkende opleiding cyber security voor hoger opgeleide professionals in Nederland. In mei 2015 nam het bestuur afscheid van bestuurslid prof. dr. Jouke de Vries, die na ruim 15 jaar de Haagse Campus van de Leidse universiteit verruilde voor een nieuwe uitdaging bij de Rijksuniversiteit Groningen campus Fryslân. De CSA dankt hem voor zijn belangrijke pionierswerk o.a. bij de totstandkoming van de stichting en is blij met de benoeming van prof. dr. Edwin Bakker tot zijn opvolger in het CSA bestuur. Het bestuur heeft in onderling overleg in de vergadering van juni 2015 de taken en verantwoordelijkheden opnieuw verdeeld. 2015 kende ook tegenslagen. In juni 2015 bleek wetenschappelijk directeur prof. dr. Jan van den Berg onverwacht ernstig ziek. Na een intensieve periode, waarin taken waar nodig zijn waargenomen door dr. Bibi van den Berg, Jacqueline van Zoggel en diverse andere bij de CSA betrokken docenten en medewerkers, zijn we verheugd over de terugkeer van prof. Van den Berg begin 2016. De beoogde evaluatie van de interne organisatie in door het bestuur, mede vanwege dit alles, doorgeschoven naar 2016. Het CSA bestuur is in 2015 driemaal bij elkaar geweest. Tijdens deze bijeenkomsten (in februari, juni en oktober) is gesproken over de voortgang en continuïteit van de andere inhoudelijke activiteiten, de verdere opbouw en koers van de stichting, de jaaragenda 2015 2016, de begroting en de feitelijke realisatie van activiteiten. Een afgevaardigde vanuit de gemeente Den Haag nam deel aan de bestuursvergaderingen; daarnaast voerde de algemeen directeur CSA periodiek overleg met vertegenwoordigers van de gemeente Den Haag om hen ook tussentijds te informeren over de voortgang van de stichting, haar activiteiten en de resultaten. In het voorjaar 2015 is het jaarverslag (inclusief jaarrekening) van de stichting CSA ter goedkeuring voorgelegd aan extern Van Ree accountants B.V. Alphen aan de Rijn. Na het afgeven van een goedkeurende verklaring is het jaarverslag/jaarrekening door het bestuur vastgesteld. Aansluitend is e.e.a. ter verantwoording van de ontvangen exploitatiesubsidie, conform de subsidiebeschikking, toegezonden aan de gemeente Den Haag. De gemeente Den Haag heeft op 8 januari 2016 het subsidiebedrag voor 2014 (en de overloop naar 2015), conform dit alles officieel vastgesteld. 14
De Raad van Advies is, mede ten gevolge van hierboven geschetste ontwikkelingen in juni 2015 verplaatst naar oktober 2015 en derhalve in 2015 eenmaal bijeen geweest. Resultaten: Benoeming nieuw bestuurslid vanwege de Universiteit Leiden, wijziging samenstelling en portefeuilleverdeling in het bestuur. Jaarverslag en jaarrekening 2014 en subsidieverantwoording 2014 t.b.v. gemeente Den Haag, begroting en jaarplan CSA 2016, drie bestuursvergaderingen in 2015; een gezamenlijke bijeenkomst Raad van Advies/bestuur en directie CSA.
3.2.2
Bedrijfsvoering CSA in 2015
Huisvesting
De Stichting CSA was ook in 2015 gehuisvest op de Campus van The Hague Security Delta aan de Wilhelmina van Pruisenweg 104 in Den Haag. Naast een kleine kantoorunit en vergaderfaciliteiten beschikt de CSA hier over uitstekende cursusfaciliteiten voor de onderwijsactiviteiten vanwege de betrokken instellingen en netwerkactiviteiten van de stichting zelf.
Receptie en ontvangstruimte HSD
De waardering van cursisten en alle bij de activiteiten betrokken docenten en medewerkers voor de aanwezige faciliteiten en geboden ondersteuning vanuit de campusorganisatie is hoog. De stichting is de campusorganisatie erkentelijk voor de geboden ondersteuning en verkregen medewerking. In 2015 is en in 2016 wordt het huurcontract ongewijzigd gecontinueerd, met dien verstande dat een tweede cohort deelnemers in januari 2016 in de master Cyber Security van start gaat en de cursuscapaciteit wordt verdubbeld. De kosten voor de huur van de lesfaciliteiten worden door de stichting doorbelast naar de verantwoordelijke kennisinstelling. In 2015 gaat het daarbij alleen nog maar om de Universiteit Leiden (voor het gebruik van zaalcapaciteit voor de master Cyber Security). Resultaten: Huisvestingscontract september 2015 - januari 2017. 15
Financiën
In 2015 is de opbouw van de stichting verder gecontinueerd met behulp van de restantsubsidie 2014. Over de activiteiten en de aanwending van de resterende subsidie wordt in dit jaarverslag 2015 (en de bijbehorende jaarrekening) verantwoording afgelegd. In juli 2015 is door de stichting CSA in aanvulling hierop een tweede subsidieaanvraag ingediend bij de gemeente Den Haag voor de ontwikkeling van een professionele master
Cyber Security Engineer
. Dit heeft 8 oktober 2015 geresulteerd in een verkregen subsidiebeschikking voor dit doel van € 80.000 voor de 1 behorende kaderbrief niet nodig. e fase van dit project. Een 2 Voor de activiteiten die tot en met maart 2016 voor de 1 e e fase wordt voorzien voor 2016. In het najaar 2015 is activiteitenoverzicht en daaraan gekoppelde begroting 2016 voor de stichting CSA opgesteld en ter goedkeuring aan het bestuur CSA voorgelegd. fase project door De Haagse Hogeschool (HHS) zijn verricht, is in december een kaderbrief 2015 voor de HHS opgesteld en zijn de daaruit voortvloeiende ontwikkelkosten door de CSA vergoed. Het exploitatieresultaat van de master Cyber Security (neutraal) van de Universiteit Leiden maakte in 2015 een onderlinge verrekening tussen CSA en Universiteit Leiden en een daarbij Resultaten: Jaarverslag en jaarrekening CSA 2014, goedkeurende accountantsverklaring CSA 2014, Subsidieaanvraag gemeente Den Haag voor de professionele master. Subsidiebeschikking 1 e fase 2015/2016. Kaderbrief 2015 CSA en De Haagse Hogeschool. Begroting en activiteitenoverzicht CSA 2016.
Profilering en marketing CSA
De stichting CSA stelt vast dat de vele presentaties en activiteiten van de stichting en de gekozen aanpak, waarin private en publieke partners in co-creatie bijdragen aan de ontwikkeling van onderwijs, geleid heeft tot verdere naamsbekendheid en tot het succesvol uit de startblokken komen van de stichting CSA en de executive master Cyber Security in 2015 in het bijzonder. Ook de aanwezigheid en activiteiten van de netwerkorganisatie HSD dragen actief bij aan de naamsbekendheid van de stichting en haar activiteiten. Zonder noemenswaardige expliciet op marketing gerichte activiteiten (behoudens de website www.csacademy.nl en een Engelstalige folder) is in januari 2015 een eerste cohort van 27 deelnemers aan de master Cyber Security van start gegaan. Het streven is erop gericht deze koers zoveel als mogelijk te continueren. Resultaten: uiteenlopende netwerkactiviteiten, presentaties, website, foldermateriaal. 16
3.3
Plannen CSA voor 2016 e.v.
Activiteit 1 Onderwijs(ontwikkeling)
1a Ontwikkeling en uitvoering jaar 2 wo-master CS (
inhoud en randvoorwaarden
) 1b Start 2 e cohort wo-master CS 4d Deelname aan int. Congressen (ISGA) 4e (inter)nationale positionering CSA 5 (inleidingen/congressen/netwerken en eventuele EU aanvragen e.d.)
Overige activiteiten
5a Fondsen – en subsidieverwerving divers
Realisatie
2015-2016 Jan 2016
1c Ontwikkelen handboek Cyber Security (
zie ook onder 5
) 1d Ontwikkeling profiel en start voorbereiding accreditatie professionele master (
zie ook onder 5
) 1e Organisatie programmagroep CSA
Jan 2016 2015/2016 2016
2 Organisatie CSA
2a Verder opbouw en inrichting CSA divers: Verantwoording subsidieaanvraag deel 2, jaarverslag 2015, begroting 2016 e.v. kaderbrieven 2016, verlenging huisvestingscontracten HSD campus 2016/17, onderhouden relatie instellingen, relatie HSD, organisatie bestuursvergaderingen CSA en Raad van Advies CSA. 2b Voorstel continuïteit bestuur en directie CSA 2016 e.v.
3 Raad van Advies
3a Bijeenkomst en uitbreiden Raad van Advies
4 Marketing en communicatie
4a Website doorontwikkelen 4b Digitaal (voorlichtings) en onderwijsmateriaal 4c Op- en uitbouw netwerk CSA
2016 Okt 2016 2016 2016 2016 2016
AD- CSA
2016 2016 2016
Uitvoering door
WD + programma manager WD + programma manager + docententeam WD + track coördinatoren + (gast) docenten Directie CSA + CoExpertise HHS en programmagroep Directie CSA + programma manager Directie CSA+ Medewerkers divers Directie CSA + bestuur AD + medewerkers AD + medewerkers Directie + bestuur + medewerkers en docenten Directie + bestuur + medewerkers en docenten Directie CSA 17
4 Jaarcijfers 2015
4.1
Jaarcijfers CSA
Voor de winst- en verliesrekening, de balans en de kasstroom, zie Deel II.
4.2
Toelichting op resultaat 2015 en prognose 2016
Inkomsten
De inkomsten van de stichting bestonden in 2015 uit een restantsubsidie van de gemeente Den Haag van plm. € 80.000 en een startsubsidie voor de ontwikkeling van een professionele master door diezelfde gemeente Den Haag van eveneens € 80.000. De ontwikkelde masteropleiding kent in 2014 aanlooptekorten, speelt in 2015 precies quitte en genereert naar verwachting m.i.v. 2016 inkomsten (ook voor de stichting CSA). De subsidie “
project realisatie Cyber Security Academy
€ 380.000 en is reeds ontvangen. ” (RIS 260581, kenmerk OCW 2014.1956), d.d. 14 mei 2014 is een exploitatiesubsidie. De maximale subsidie bedraagt De subsidie “
Ketenbijeenkomst ‘Onderwijs en Cyber Security’
€ 11.770 en is in 2014 ontvangen. ” (kenmerk ABBA/4038584/VOS 790), d.d. 28 november 2014 is een exploitatiesubsidie. De maximale subsidie bedraagt De subsidie “
Master IT –Security Management CSA
” (kenmerk ABBA/5017931/VOS-920) d.d. 8 oktober 2015 is een in november verkregen subsidie van de gemeente Den Haag voor de 1 e fase van de ontwikkeling van een nieuwe professionele master Cyber Security Engineer. De subsidie bedroeg € 80.000 voor de 1 e fase. Financiering voor de 2 e fase in 2016 is toegezegd na succesvolle afronding van fase 1. Het resterende saldo van de twee bovengenoemde subsidies op 31/12/2014 bedroeg € 89.970,71. Het resterende saldo op 31/12/2015 bedroeg € 41.144,04 De stichting CSA zal deze middelen in 2016 aanwenden – conform de doelstellingen van de stichting – voor de professionele masterontwikkeling en overig onderwijs(aanbod) op het gebied van Cyber Security. 18
Uitgaven
De uitgaven van de stichting bestaan uit: Huurlasten Het betreft de huurkosten voor de kantoor- en projectruimten van de stichting op de HSD campus. Het huurcontract voor ‘kantoorruimte’ en ‘losse zaalhuur’ is in augustus 2015 onder gelijkluidende condities stilzwijgend door de gemeentelijke vastgoedorganisatie verlengd. De verlenging geschiedt telkenmale voor de duur van 1 jaar met een opzegtermijn van 4 maanden. Bestuurs- en coördinatiekosten Dit betreft de kosten voor de inhuur van de interim-directeur van de stichting, waarvoor in de aanloopperiode van de stichting gekozen is om risico’s te minimaliseren en de continuïteit tussen opbouw en implementatiefase te waarborgen. Administratiekosten De administratie van de stichting wordt tegen betaling uitgevoerd door de Universiteit Leiden. De kosten bedragen € 3.630 (
inclusief
BTW). Ontwikkeling/uitvoering van onderwijs en daarmee samenhangende aanlooptekorten Ook in 2015 is door medewerkers vanuit de betrokken kennisinstellingen en experts uit private organisaties gewerkt aan de ontwikkeling van onderwijs voor de master Cyber Security. Omdat de master Cyber Security in januari 2015 formeel wordt uitgevoerd door de Universiteit Leiden, zijn deze activiteiten rechtstreeks betaald door de Universiteit Leiden (gefinancierd uit baten voor de masteropleiding). Het (exploitatie)resultaat van de stichting CSA in 2015 is nihil. De ontvangen rente op de bedrijfsspaarrekening á € 350,85 is toegevoegd aan de vooruit ontvangen subsidie. De liquide middelen per 31-12-2015 bedragen € 34.335,92. Onder voorwaarde dat ook in 2016 een 2 e cohort van minimaal 24 deelnemers aan de postinitiële master Cyber Security van start gaat, kent de masteropleiding vanaf 2016 een positief resultaat. Dit resultaat zal terugvloeien naar de stichting CSA, ter dekking van de stichtingskosten en worden aangewend, conform de doelstelling CSA, ter verdere ontwikkeling en uitvoering van onderwijs op het terrein van cyber security. 19
Deel II: Jaarrekening 2015 5 Balans Cyber Security Academy per 31 december 2015
Balans Cyber Security Academy per 31 december 2015 Na resultaatverdeling ACTIVA
Overlopende activa (1) Liquide middelen (2)
TOTAAL ACTIVA PASSIVA
Eigen vermogen (3) Overlopende passiva (4) Aan te vragen continuïteitsreserve (5) Vooruitontvangen subsidie (5)
TOTAAL PASSIVA 31-12-2015 31-12-2014
€ 15.639,20 € 34.335,92
€ 49.975,12
€ 1.105,09 € 93.232,08
€ 94.337,17
€ 0,00 € 8.831,08 € 11.259,04 € 29.885,00
€ 49.975,12
€ 1.105,09 € 3.261,37 € 0,00 € 89.970,71
€ 94.337,17
20
6 Staat van Baten en Lasten Cyber Security Academy
Staat van Baten en Lasten Cyber Security Academy Realisatie 2015 Begroting 2015 Realisatie 2014
Subsidie en overige baten (6) Lasten (8) Bestuurskosten Programmaontwikkeling kosten Huurkosten Administratiekosten Onvoorzien Financiele baten (7) € 142.183,01 € 142.183,01 € 55.323,15 € 50.115,00 € 29.262,34 € 7.833,37 € 0,00 € 142.533,86 € 350,85 € 90.000,00 € 90.000,00 € 30.500,00 € 40.000,00 € 13.000,00 € 5.630,00 € 10.000,00 € 99.130,00 € 0,00 € 301.799,29 € 301.799,29 € 74.561,20 € 208.657,00 € 10.319,28 € 8.261,81 € 0,00 € 301.799,29 € 1.105,09 Exploitatieresultaat
€ 0,00 -€ 9.130,00 € 1.105,09 Toelichting op de staat van Baten en Lasten 2015
Baten
Subsidies en overige baten
In 2015 is (het eerste deel van een) additionele gemeentelijke subsidie ontvangen ad E 80.000 voor de ontwikkeling van een tweede professionele master door/vanwege De Haagse Hogeschool in samenwerking met de Cyber Security Academy. De CSA kende in 2015 nog geen ‘overige baten’ aangezien de inkomsten uit executive onderwijs geheel zijn toegevloeid aan de Universiteit Leiden en in 2015 hebben geresulteerd in een budgetneutraal resultaat voor deze onbekostigde masteropleiding gedurende jaar 1 binnen de Universiteit Leiden. Van meer(inkomsten) die terugvloeien naar de CSA was derhalve in jaar 1 nog geen sprake. Lasten
Bestuurskosten
De bestuurskosten zijn in 2015 hoger uitgevallen dan begroot vanwege a. het door ziekte wegvallen van de wetenschappelijk directeur medio 2015. De wetenschappelijk directeur is in de tweede helft van 2015 op meer onderdelen dan voorzien vervangen door de interim-directeur. De beoogde evaluatie van de organisatie van de stichting is opgeschoven naar 2016. Daarnaast zijn de bestuurskosten hoger uitgevallen door deelname aan een handelsmissie naar India, van een aan de CSA gerelateerde wetenschappelijk medewerker op verzoek van de Gemeente Den Haag. De hieraan verbonden kosten zijn opgenomen onder de post ‘bestuurskosten’ . De post ‘onvoorzien’ valt dientengevolge E 10.000 lager uit dan geraamd. 21
Programmaontwikkeling
De subsidieaanvraag en toekenning voor de ontwikkeling van een tweede professional master Cyber Security heeft geleid tot hogere programma-ontwikkelkosten dan medio 2014 voorzien.
Huurkosten
Door het voorschieten van huurpenningen door de Stichting CSA van de huurpenningen voor de zogeheten ‘losse zaalhuur’ voor de masteropleiding zijn de huurkosten in 2015 incidenteel hoger uitgevallen dan begroot. Deze huurlasten, die feitelijk gedragen worden door de Universiteit Leiden zijn in 2016 door de Universiteit Leiden aan de stichting CSA gerestitueerd.
Administratiekosten
De feitelijke kosten voor de accountantscontrole (en enkele aanvullende door de subsidievertrekker vereiste documenten ) zijn hoger uitgevallen dan medio 2014 geraamd. 22
7 Grondslagen voor waardering en resultaatbepaling
Grondslagen
De Jaarrekening Stichting Cyber Security Academy valt onder de Algemeen aanvaardbare normen van de Richtlijn voor de Jaarverslaggeving 640 Organisaties zonder winststreven. Op grond van de in titel 9 van boek 2 van het Burgerlijk Wetboek genoemde groottecriteria kan de Stichting Cyber Security Academy worden aangemerkt als een kleine rechtspersoon.
Grondslagen waardering activa en passiva
Liquide middelen
De waardering van de liquide middelen heeft plaatsgevonden tegen de nominale waarde. Hieronder vallen de rekening-courant en de spaarrekening.
Overlopende activa:
Vorderingen en overlopende activa: handelsdebiteuren, nog te ontvangen bedragen (als rente) en vooruitbetaalde bedragen.
Overlopende passiva:
Overlopende passiva betreffen vooruit ontvangen bedragen en nog te betalen bedragen van lasten aan een verstreken periode.
Eigen vermogen
Overblijvend belang in de activa in de stichting na aftrek van vreemd vermogen en/of openstaande verplichtingen.
Niet in de balans opgenomen rechten en verplichtingen
Deze bestaan uit verplichtingen die voortvloeien uit contracten zoals leasecontracten, huurcontracten, aangegane investeringsverplichtingen, terug te betalen ontwikkelingskredieten en financiële instrumenten.
Grondslagen baten en lasten
Algemeen
Voor de vaststelling van het resultaat wordt het baten- en lastenstelsel gehanteerd. De baten en lasten worden toegerekend aan het jaar/periode waarop ze betrekking hebben.
Baten
Subsidies, rentebaten en eventueel overige baten. 23
Lasten
De lasten samenhangend met Bestuur, Programmaontwikkeling, Huur en Administratie zijn toegerekend aan de periode waarin de prestatie is geleverd. 24
8 Toelichting Balans Cyber Security Academy per 31 december 2015
Toelichting Balans Cyber Security Academy per 31 december 2015 ACTIVA
1. Overlopende activa
Vooruitbetaalde huur kantoor Q1 Nog te ontvangen Universiteit Leiden Rente
2. Liquide middelen
NL96 RABO 0158 0004 63 (courant) NL26 RABO 3180 8670 43 (spaar)
PASSIVA
3. Eigen vermogen
Stand per 1 januari
Exploitatieresultaat boekjaar
4. Overlopende passiva
Nog te betalen facturen Accountantskosten Nog te betalen bankkosten
5. Vooruitontvangen subsidie
Subsidie project realisatie Cyber Security Academy Universiteit Leiden betaling zaalhuur Master CS Rente baten Subsidiabele kosten Aan te vragen continuïteitsreserve Subsidie project realisatie Cyber Security Academy Subsidie Ketenbijeenkomst 'Onderwijs Cyber Security' Subsidie Naar een professionele master ICT Security Management Subsidiabele kosten 25
31-12-2015 31-12-2014
€ 3.037,10 € 12.251,25 € 350,85
€ 15.639,20
€ 1.105,09
€ 1.105,09
€ 335,92 € 34.000,00
€ 34.335,92
€ 4.232,08 € 89.000,00
€ 93.232,08
€ 1.105,09 -€ 1.105,09
€ 0,00
€ 5.188,23 € 3.630,00 € 12,85
€ 8.831,08
€ 0,00 € 1.105,09
€ 1.105,09
€ 503,58 € 2.722,50 € 35,29
€ 3.261,37
€ 91.075,80 € 12.251,25 € 350,85 -€ 92.418,86
€ 11.259,04 € 0,00
€ 80.000,00 -€ 50.115,00
€ 29.885,00
€ 380.000,00 € 11.770,00 -€ 301.799,29
€ 89.970,71
9 Niet in de balans opgenomen rechten en verplichtingen
Niet uit de balans blijkende verplichting
De Stichting Cyber Security Academy is een huurverplichting aangegaan t.b.v. kantoor- en onderwijsruimtes. Het huurcontract voor ‘kantoorruimte’ en ‘losse zaalhuur’ is in augustus 2015 onder gelijkluidende condities stilzwijgend door de gemeentelijke vastgoedorganisatie verlengd. De verlenging geschiedt telkenmale voor de duur van 1 jaar met een opzegtermijn van 4 maanden.
26
10Toelichting Staat van Baten en Lasten Cyber Security Academy 2014
Toelichting Staat van Baten en Lasten Cyber Security Academy 2015
6. Subsidie en overige baten
Subsidie Naar een professionele master ICT Security Management Subsidie project realisatie Cyber Security Academy Subsidie Ketenbijeenkomst 'Onderwijs Cyber Security' Universiteit Leiden betaling zaalhuur Master CS
7. Financiele baten
Rente baten
8. Lasten Bestuurskosten
bestuur catering/representatie bestuur inhuur directeur a.i. bestuur kantoorkosten divers bestuur stichtingsbestuur en RvA CSA
Subtotaal Bestuurskosten Programmaontwikkeling kosten
programmaontwikkeling eenmalige bijdrage externen programmaontwikkeling periodieke bijdrage UL programmaontwikkeling periodieke bijdrage HHS
Subtotaal programmaontwikkeling Huurkosten
huur kantoor HSD huur losse zaalhuur
Subtotaal huurkosten Administratiekosten
administratie administratiekosten FCDH administratie accountantskosten, juridisch advies e.d. bankkosten
Subtotaal administratiekosten
27
Realisatie 2015
€ 50.115,00 € 78.711,67
Realisatie 2014
€ 290.029,29 € 11.770,00 € 12.251,25
€ 141.077,92
€ 350,85
€ 350,85 € 301.799,29
€ 1.105,09
€ 1.105,09
-€ 7.136,23 -€ 47.044,80 -€ 597,62 -€ 544,50
-€ 55.323,15
-€ 50.115,00
-€ 50.115,00
-€ 74.657,00 -€ 134.000,00
-€ 208.657,00
-€ 12.729,20 -€ 16.533,14
-€ 29.262,34
-€ 3.736,78 -€ 67.953,60 -€ 2.326,32 -€ 544,50
-€ 74.561,20
-€ 7.058,33 -€ 3.260,95
-€ 10.319,28
-€ 3.630,00 -€ 4.053,50 -€ 149,87
-€ 7.833,37
-€ 3.630,00 -€ 4.535,48 -€ 96,33
-€ 8.261,81
-€ 142.533,86 -€ 301.799,29
11Accountantshonoraria
Controle van de jaarrekening Andere controlewerkzaamheden Fiscale advisering Andere niet-controlediensten € -3.630 0 0 0
2015
€
-3.630
€ -3.146 0 0 0
2014
€
-3.146
28
12 Overige gegevens
Statutaire regeling inzake bestemming resultaat
Er is statutair niets geregeld inzake de bestemming van het resultaat.
Gebeurtenissen na balansdatum
Er zijn geen gebeurtenissen na balansdatum die hier dienen te worden toegelicht. 29
BIJLAGE 1: Activiteitenoverzicht 2015
Januari
8 januari: start eerste cohort executive MSc Cyber Security 15 januari: programmagroep bijeenkomst CSA 15 januari: brainstrom HSD over Erasmus + 20 januari: CSA bestuur 21 januari: voorbereidende gesprekken NAC /Ministerie V&J
Februari
9 februari: voorbereidende gesprekken Haagse Hogeschool 13 februari: gesprek Innovation Quarter 16 februari: presentatie Koninklijke Maatschappij voor Natuurkunde, onder de zinspreuk Diligentia 19 februari: deelname HSD innovatie agenda
Maart
5 maart: programmagroep CSA /gast: dr. Pieter Burghout HHS 12 maart: bezoek Politie Haaglanden 16 maart: masterclass Veiligheidsregio Rijnmond 17 maart: presentatie bij softwarebedrijf Exact 26 maart: masterclass Nationale Academie voor Crisisbeheersing 26 maart: presentatie Science café, Harderwijk 26 en 27 maart: deelname aan internationale diplohack
April
9 en 10 april: Europol EC3 evenement 13 en 14 april: NCSC One Conference 13-17 april: deelname aan diverse activiteiten tijdens Cyber Security Week HSD 13-17 april: diverse presentaties voor buitenlandse delegaties 13 april: participatie in organisatie Hacklab for Kids HSD 15 april: PIVB opleidingsmarkt, Hogeschool Saxion Eindhoven 15 april: openingsreceptie Global One Conference 16 april: lezing Frederica Mogherini Universiteit Leiden 28 april: presentatie WODC arbeidsmarktonderzoek CS-professionals PLATO 30 april: overleg Delta Lloyd
Mei/juni/juli
21 mei: oriënterende bijeenkomst Alert Online 2015 2 juni: rondetafelbijeenkomst NCSRA i.o. Utrecht 11 juni: programmagroep CSA/ gast: Maarten Bras DNB 22 juni: bijeenkomst We Share Talent 18 juni: bestuur CSA 19 juni: bedrijfsbezoek KPN 30
6 juni: CSA treedt toe tot de Cyber Security Raad (in de persoon van dr. Bibi van den Berg) 10 juni-1 juli: vijfweekse cursus voor de Honours Academy Class Cyber Security LDE
September
4 september: netwerkgesprek KPMG 11 september: startbijeenkomst semester 2 11 september: overleg Tegenlicht VPRO 24 september: Ernst &Young Cybersecurity Corporate Executive Dinner 24 september: vergadering Cyber Security Raad 24 september: Skill Cube India
Oktober
30 september-4 oktober: deelname CSA aan delegatie Washington 1 oktober: bestuur en adviesraad CSA 8 oktober: programmagroep CSA /cursus blackboard en presentatie CoE HHS 12-18 oktober: deelname CSA aan delegatie India 27 oktober: bijeenkomst in kader Citydeal 30 oktober: oratie gastdocent CSA Dennis Broeders /Erasmus Universiteit Rotterdam
November/december
2 november: deelname NCSRA symposium New Babylon 6 november: ROC Amsterdam/Hogeschool van Amsterdam 6 november: netwerkgesprek Ernst & Young 10 november: bijeenkomst V&J 10 november: overleg LUMC Leiden over professional master 19 november: conferentie Verdonck. Klooster & Associates 19 november: netwerkgesprek Deloitte 26 november: kick-off Expertisecentrum Cyber Security Haagse Hogeschool 27 november: uitwerking diplohack-casus 9 december: overleg KPN over professional master 17 december: Ministerie Defensie 17 december: overleg Lex Borger 31
BIJLAGE 2: Overzicht van betrokken medewerkers en (gast)docenten
Gastdocenten 2015
Edwin Bakker Bierens LEI/FGGA OBE one Lianne Dennis Pieter Arie Christian Gera Michel van van Blenn Boer Broeders* Burghouwt* TUD Universiteit van Amsterdam EUR/FSW- WRR HHS Davies Doerr Deloitte TUD/EWI Duijvenvoorde LEI eLaw Eeten TUD/TBM Quirine Nathalie Simone Dennis Simone Chris van der Hof van 't Hof LEI eLaw Zelfstandig consultant Hans André Esther Gerben Hoogestraten* Zelfstandig consultant Hoogstrate* Keymolen* Klein Baltink van der Knaap* NLDA LEI eLaw Nationaal Cyber Security Raad Kmar/LEI Nina Martin Olaf Wojtek Renato Arie-Jan Michel Eric Carl Rob Pinar Wouter Christian Arnold van Michael van van Knobloch Kolkman Kowalczyk* Kuiper* Kwak Leeuwen Luijjf Mattern Muris Niemeijer Ölcer Parent Prickaerts* Rhijn Sandvord OWASP Internet Society Nederland LEI LIACS VKA LEI Encyclopedie Ministerie van Veiligheid en Justitie TNO Deloitte Deloitte Deloitte LEI Strafrecht WesecureIT Fox-IT Ministerie van Economische Zaken Nationale-Nederlanden Bart Fred Arco Rachna de in 't Eijkman Falot Fennell* Geus* Schermer* Streefland* Timmermans Veld LEI FGGA NCSC/Considerati Privacy Company HP LEI eLaw Leaseweb LEI FGGA Academic Factory 32
Jeroen Arthur Bas van der Velden* de Verkerke Vogel Zelfstandig consultant/Universiteit Nyenrode TUD Deloitte Xander van der Voort* Marten Ellen Voulon Wesseling
Kerndocenten en medewerkers 2015
Jan van den Berg* Bibi van den Berg* Sergei Boeke* Stefan Ellenbroek* Zelfstandig consultant LEI eLaw LEI IP TUD/LEI LEI/eLaw en FGGA LEI/FGGA HHS/CoE Leo van Koppen* Jan van der Lubbe* Mark van Leeuwen * Mireille Snels* HHS TUD/EWI LEI/FGGA LEI/FGGA Jacqueline van Zoggel* zelfstandig consultant *tevens lid programmagroep CSA 33
BIJLAGE 3: Feiten en Cijfers
Cohort 2015 – 2016
34
Cohort 2016 – 2017
35
36