o k t o b e r 2 0 1 6

De Stichting

In deze aflevering van ‘De Stichting’ leest u over het werk van de Stichting Oude Groninger Kerken en vindt u een selectie van de vele activiteiten in en rondom onze kerken.

In Losdorp is de kerk altijd los

‘Een eenzaam dorp, ver van de centra der wetenschap’, zo wordt Losdorp getypeerd in het

Nieuw Nederlandsch biografisch woordenboek

(1918). Bijna een eeuw later zal het dorp niet veel meer inwoners hebben dan toen tertijd. Op 1 april van dit jaar stond de teller op 159 – Losdorp doet nog steeds zijn middeleeuwse naam (‘Lestorpe’ – klein dorp) eer aan. Een kleine tien procent van de bevolking is verenigd in de ‘plaatselijke commissie’ van de Johanneskerk, die voor de taak staat evenementen in en om de kerk te organiseren. ‘Maar dat is inclusief de mensen die het uurwerk aan de gang houden hoor’, luidt de bescheiden kanttekening. De kerk staat dus niet alleen letterlijk midden in het dorp.

Brede betrokkenheid bij de kerk en zorg voor het gebouw is er altijd al geweest. Toen tijdens de oorlogsjaren de inslag van een vliegtuigbom de nog vrij nieuwe glas-in-loodramen uit de sponningen blies, werden de stukjes door de Losdorp sters zorgvuldig opgezocht en bewaard. Na de bevrijding konden de glazen vrijwel volledig worden herplaatst.

Op de middag van het gesprek met de leden van de plaat selijke commissie valt daarom kleurig licht op de dozen boe ken die staan opgesteld op de banken. ‘Een restant van Open Monumentendag. Er is goed verkocht.’ De boekenverkoop is één van de initiatieven die door het gezelschap worden ont plooid.

Klein dorpje

De kerk van Losdorp werd in 2014 overgenomen door de Stichting Oude Groninger Kerken. Nog maar drie keer per jaar werd er gekerkt omdat de diensten vooral in Spijk werden gehouden. Begin 2015 vond er een voorlichtingsbijeenkomst plaats over de toekomstige invulling van het gebouw. ‘Een deel van de aanwezigen gaf zich spontaan op voor de com missie. Zonder vastomlijnde ideeën, wél met de inzet dat de kerk er voor de dorpsbewoners moest zijn en blijven.’ Maar plannen voor een exploitatie tover je niet zo maar uit de hoge hoed. Daarnaast was er nog een zorg: ‘We zijn maar een klein dorpje, komen daar de mensen wel op af?’ Die zorg is inmiddels wat afgenomen, omdat belangstel lenden zich tot nu toe vooral spontaan aandienden. ‘Een Een deel van de plaatselijke commissie van Losdorp. Van links naar rechts: Harry Olinga, Margie Kil, Hilda Olinga, Marjan Kramer en Truus Menninga. Foto Jelte Oosterhuis.

Byzantijns koor had belangstelling voor een optreden en tot onze grote verrassing was de kerk zo goed als gevuld.’ Ook de opkomst voor de paaswandeling van de Stichting Oude Groninger Kerken was groot. ‘Het was nog een hele tour om een wandelroute uit te zetten in een dorp met maar twee hoofdwegen en drie doodlopende straten. Als thema kozen we voor gevelstenen, die hier toch vrij royaal aanwezig zijn.’ Dichter bij de traditionele functie van het gebouw staan trouw en rouw. ‘De kerk was recent de locatie voor een bruidreportage. Ook vond van hieruit een uitvaart plaats. Héél indrukwekkend.’ Dat de kerk op bezoekers indruk maakt, blijkt wel uit het gastenboek. ‘Daarin staan steeds weer nieuwe opmerkingen vol van emoties, tranen en herin neringen aan vroeger.’ Voor de commissieleden is daarom één punt van groot belang: ‘Zorgen dat de kerk altijd los is.’

Los

In mei was de kerk, voor het eerst, een van de locaties van de manifestatie Terug naar het begin. ‘Dat is zeker voor her haling vatbaar.’ Aan meer optredens wordt gewerkt. ‘We zijn altijd wel op zoek naar iets. De kerk heeft gelukkig een goe de akoestiek en het orgel is in goede staat.’ Op het activi teitenlijstje staat verder nog de uitbreiding van het aantal leden van de Vrienden van de kerk van Losdorp, die evene menten in de kerk ondersteunen.

Vrienden

Wilt u de activiteiten van de plaatselijke commissie ondersteunen door ‘Vriend’ te worden, stuur dan een e-mail naar KerkLosdorp@ gmail.com. U ontvangt dan meer informatie over deelname en een aanmeldingsformulier.

Hoge hoed

In de toekomstplannen zal ook dominee Nicolaas Westen dorp (1773-1836) een rol spelen, Losdorps

claim to fame

en reden voor de vermelding in het biografisch woordenboek. ‘De eerste contacten daarvoor zijn inmiddels gelegd’. De pre dikant – oudheidkundige, dialectoloog en een van de eerste ‘wetenschappelijke’ archeologen in Nederland – ligt met zijn echtgenote direct naast de toren begraven. ‘Toen de kerk klok tijdens de begrafenis voor mevrouw Westendorp werd geluid, raakte de klepel los en schoot vervolgens door het galmgat naar buiten. De zwager van Westendorp kreeg het gevaarte op zijn hoofd. Hij overleefde het voorval ternauwer nood omdat hij een hoge hoed droeg.’