Transcript Nieuwtjes Rijswijk

NIEUWTJES
8 oktober 2016
RIJSWIJK
Randstadserie 37 nummer 2 (362)
Afstand: 25 kilometer en 15 kilometer
startlocatie
Lange Kleiweg 116, 2288 GR in Rijswijk
Openbaar Vervoer
trein station Rijswijk
Bus 51 ri Delft halte TNO
Wandeltocht Rijswijk
Auto:
A 12 richting Den Haag
A4 richting Rijswijk/Den Haag Zuid
Afslag 10 ri Diepenhorstlaan
Parkoersbouwer Gerard Bogers
We gaan deze keer via een kleine omweg naar Delft. Allereerst kruisen we de snelweg en
lopen langs het aangelegde natuurgebied door het Wilhelminapark, nemen een klein stukje
Hazenpad om vervolgens de Prinses Beatrixlaan over te steken. Even verderop kruisen we
nogmaals de Prinses Beatrixlaan om via de Laan van ’t Haantje en ’t Haantje richting de
Delftse Vliet te lopen. Onderweg komen we langs het monument “Voor Hen Die Vielen”.
Op 7 oktober 1944 werden hier tien mannen gefusilleerd als vergelding voor een sabotage actie op deze spoorbaan door het verzet. De tien slachtoffers waren Haagse verzetsmensen
die een week voor de fatale datum waren gearresteerd. Zij hadden niets te maken met de
sabotage aan de spoorlijn.
Aan het einde van ’t Haantje slaan we rechtsaf de Wateringseweg op. Direct na de
Lepelbrug (1929) slaan we linksaf de Nieuwe Plantage op. Deze wijk is aangewezen als
beschermd stadgezicht. Aan de rechterkant ziet u het brandspuithuisje uit ca. 1890. De
Nieuwe Plantage maakt voor het water een bocht naar rechts en heet dan Vrijenbansepad.
Aan de rechterkant steken we een klein wit bruggetje over en komen op het Klein Vrijenban.
We lopen het park in en slaan voor het monument rechtsaf. Richting de Sint Annastraat en
na enkele bruggetjes overgestoken te hebben o.a. de Roosbrug (1733) slaan we linksaf de
Oude Delft op. Dit is de oudste gracht van Delft. Delft is ontstaan aan een gegraven
waterloop, de 'Delf', en heet daar ook naar; delven betekent graven. Vermoedelijk stamt de
Roosbrug uit 1100, toen de stad Delft nog niet eens bestond. Hij diende om het omringende
land te ontwateren. We volgen de Oude Delft tot na het Museum Lambert van Meerten, het
voormalig woonhuis van de kunst- en antiekverzamelaar Lambert van Meerten. Het is in
1897 gebouwd. We gaan richting de Boterbrug.
De Boterbrug wordt gezien als de langste brug van Delft. Goed beschouwd is het geen brug
maar een overkluizing van de gracht tussen de Oude Delft en de Wijnhaven. Op 9 januari
1556 besloten de burgemeesters van Delft, dat "men eerdaags het erf van mijns Heren
Herberge, toebehorende de stede, sal doen doorgraven ende doen overwulphen". Na twee
jaar was het bouwwerk gereed en werd de s'Heerenbrugghe genoemd. Op de overkluizing
werd tot in de negentiende eeuw een botermarkt gehouden, waaraan de straat nu zijn naam
dankt. In 1865 werd de gemetselde boogbrug geheel vernieuwd. Aan de westzijde zit een
steen met het jaartal 1558. De oostzijde is in 1954 verbreed en gedeeltelijk vernieuwd met
een betonnen boog bekleed met metselwerk.
We lopen door richting de Oude Langendijk .
De Oude Langendijk staat in 1330 vermeld als Langendijk en in 1435 als Oude Langendijk.
Tussen het Oosteinde en de Nieuwe Delft (de gracht van Koornmarkt tot en met Voorstraat)
werd een voor die tijd lange dijk aangelegd om het Marktveld te vrijwaren van wateroverlast
vanuit het zuiden. De Markt was namelijk vrij laag gelegen ten opzichte van het omringende
gebied. Dit had te maken met het riviertje de Gantel dat daar in vroeger tijden liep.
Halverwege de veertiende eeuw werd de dijk verlengd met het gedeelte dat we nu Nieuwe
Langendijk noemen. Sinds die tijd kennen we een Oude Langendijk en een Nieuwe
Langendijk.
Op de hoek van de Oude Langendijk met de Jacob Gerritstraat woonde de dichtende boer
Hubert Corneliszoon Poot en op het adres Oude Langendijk 7 was de thuisbasis van het Sint
Nicolaasgilde voor kooplieden; 'de Coomanskolf'. Tot op de dag van vandaag siert de
gevelsteen van dit gilde de gevel van dit pand.
Aan het eind van de Jacob Gerritstraat gaat de Oude Langendijk over in de Branbantse
Turfmarkt.
In de 15e eeuw werd (Brabantse) turf de stad binnengebracht in zogenaamde 'ponten', platte
vaartuigen die met een boom werden voortbewogen. Eerst vond het afmeren plaats aan het
Achterom, later dichter bij de stad aan de huidige Brabantse Turfmarkt.
We gaan de Breestraat in.(met aan de linkerkant het kantongerecht van Delft) Na de
Weesbrug lopen we weer naar de Oude Delft. Aan het einde van de Oude Delft steken we
over naar de passantenhaven en lopen door de “Ponte Vecchio” naar de Hooikade. Langs
het water gelopen, zien we aan de rechterkant het Plein Delftzicht, vanwaar Vermeer zijn
“Gezicht op Delft” schilderde.
Gezicht op Delft is een van de bekendste schilderijen van de 17e-eeuwse Hollandse
meester Johannes Vermeer. Het doek hangt in het Mauritshuis in Den Haag. Volgens
onderzoek werd het geschilderd tussen 1659 en 1662.
Vermeer, die zijn leven lang in Delft woonde en werkte, schilderde Het Straatje en dit
grote stadsgezicht. Ooit bestond er nog een derde stadsgezicht, bekend uit een
veilingcatalogus. Deze drie zijn de
enige Vermeer-schilderijen die geen
interieur uitbeelden. Hij koos een
gezichtspunt in een bovenhuis aan
de Schie in het zuidoosten.
Als door een venster biedt het doek
uitzicht op de Schiedamse Poort in
het midden en rechts de Rotterdamse
Poort, die zich weerspiegelen in het
water van de Stadskolk, als haven
uitgegraven in 1616-1620. De wolken
weerspiegelen in het rustige water.
Op de voorgrond zien we een
afgemeerde trekschuit en enkele
vrouwen in boerenkleding en
stadskleding. Deze trekvaart langs de
Schie was zeer modern, net
aangelegd in 1655. Het is vroege
ochtend, want de zon staat in het oosten. Het licht speelt over de daken van de huizen langs
de Lange Geer en trekt de aandacht naar de toren van de Nieuwe Kerk. Door historisch
onderzoek is zelfs de exacte maand en het jaar bepaald van deze scène.
Gezicht op Delft maakte al bij de stichting in 1822 deel uit van het Koninklijk Kabinet van
schilderijen in het Mauritshuis. Het werk van Vermeer werd in de loop van de 19e eeuw
herontdekt. De Franse schrijver Marcel Proust zag Gezicht op Delft in 1902 en was dermate
onder de indruk dat hij het doek een plaats gaf in zijn magnum opus, À la recherche du
temps perdu. In deel vier van de reeks sterft het personage Bergotte voor het schilderij met
als laatste woorden: 'Zo zou ik hebben moeten schrijven'.
We moeten een stuk rechte weg lopen langs het water van de Schie maar worden
uiteindelijk beloond met een koffierust bij het Kruithuis op bijna 10 kilometer.
Het Kruithuis aan de Delftse Schie werd in 1660 ver buiten de stadsmuren van de stad Delft
gebouwd na de ramp met het oude kruithuis in 1654 (de Delftse donderslag).
Het is gebouwd naar een ontwerp van Pieter Post en bestaat uit een poortgebouw met het
wachthuis Kortegaard, verbasterd vanuit de Franse naam 'Corps de Garde' en een pak- en
kuiphuis, waar het buskruit werd gewogen en verpakt. De twee kruittorens staan in het
midden van de vijver. Het complex is ommuurd en van een slotgracht voorzien.
Oorspronkelijk waren beide torens met elkaar verbonden door middel van twee valbruggen
en een eilandje, die nu verdwenen zijn.
De beide toegangen tot de torens zijn voorzien van een tweetal dubbele deuren. De
binnenste deuren zijn bedekt met koperenplaten. Al het hang-en-sluitwerk is van koper om
vonkvorming tegen te gaan. In de torens kon 400.000 pond kruit opgeslagen worden. De
beide torens en het pak- en kuiphuis hebben een gemetseld gewelf en hebben aanzienlijk
dikkere muren dan het gewelf zelf. Bij een eventuele ontploffing zou het dak de lucht in gaan
en de muren blijven staan, waardoor er aan de omgeving veel minder schade zou worden
aangericht. Aan de voorkant is een grote stenen brug, zodat het mogelijk is met een vaartuig
het complex vanaf de Schie in te varen. Het poortgebouw is versierd met een fors wapen van
de Staten Generaal. In de opkamer boven in het poortgebouw is een houten schouw
aanwezig met daarboven eveneens in hout, het wapen van de Staten-Generaal. Het
complex werd gebouwd in de stijl van het Hollands classicisme en is nog steeds in zeer
goede staat. De aanlegsteigers bij de kruittorens zijn gereconstrueerd in de originele vorm.
Vanaf 1964 is het Kruithuis het onderkomen van de regio Scouting Delfland. In de westelijke
kruithuistoren is het onderkomen van studentenstam De Delftsche Zwerversgevestigd. In de
oostelijke toren zijn enkele spelonderdelen gevestigd van scoutinggroep Willem de Zwijger
uit Delft. Het complex heeft overnachtingsmogelijkheid voor 74 personen. Het Kruithuis wordt
voornamelijk gebruikt door jeugd- en jongerengroepen en scholen. De gemeente Delft is
formeel eigenaar van het monument en voert controle uit op het onderhoud via de
Monumentenwacht. Tot 1995 was het Kruithuis tevens het onderkomen van de
studentenroeivereniging Proteus-Eretes. De N470, de belangrijkste invalsweg voor zuidelijk
Delft loopt vlak langs het Kruithuis en is hiernaar Kruithuisweg genoemd. De brug in deze
weg over de Schie heet Kruithuisbrug.
Voor liefhebbers van dit soort gebouwen: men kan
helemaal rond het water lopen.
We verlaten na de rust weer het Kruithuis en
vervolgen onze weg langs de Schiekade, namen
het fietspad aan onze rechterhand en lopen over
de Kruithuisbrug naar de andere zijde van het
water (per trap of volg gewoon de fietsbrug). We
komen even later op de campus van de Universiteit
Delft. We lopen hier helemaal om de met bomen
omgeven begraafplaats en aan het einde, na het
Rioolgemaal Zuidplantsoen, slaan we rechtsaf de
Michiel de Ruijterweg in. Even verder zien wij aan onze linkerhand de Botanische Tuinen,
We gaan naar de alom bekende Delftse Markt, die we schuin oversteken. Na een stukje
stadshart van Delft gezien te hebben volgen wij ’t Verlaat totdat we aankomen bij onze
horecarust “ Het Rieten Dak” op ongeveer 17 kilometer. Na de horecarust gaan we
uiteindelijk langs de Delftse Vliet over de (nieuwe) brug De Oversteek, door het
Elsenburgerbos terug naar de finish bij de wielervereniging De Spartaan, we hebben dan iets
meer dan 25 km afgelegd
BELONINGEN
De volgende beloningen van de vorige winterserie zijn nog niet opgehaald, woont u in de
buurt, of kent u een van deze mensen, zou u hun een seintje kunnen geven of eventueel
voor hun willen meenemen? Het gaat om dhr / mevr. Wesselius uit Roelofarendsveen nr. 4,
dhr/mevr. Huurman uit Bergschenhoek nr.2, dhr/mevr.Lauwer uit Leiden nr. 4, dhr/mevr.
Rietbroek uit Oude Wetering nr. 4, dhr/mevr. Boekel uit Noorden nr. 3.
Terugblik Vlaardingen
Op onze eerste wandeltocht hadden wij prachtig weer. Een mooie afwisselende tocht waar
onze parkoersbouwer de nodige complimenten voor mocht ontvangen. Met 400 deelnemers
waren wij als organisatie dik tevreden. Voor foto’s zie de website.
Eerstvolgende wandeling 5 november Leiden ook 15 km.
Starlocatie: Sportcomplex de Zijl, Parimaribostraat 66, 2315 VK Leiden
Calamiteiten
Indien u tijdens de wandeling hulp nodig mocht hebben dan is het startbureau tot 16.00 uur
bereikbaar onder nummer 06 12515917. In noodsituaties bel 112.
Aansprakelijkheid
Deelname aan de door RS 80 georganiseerde wandeltochten geschiedt op eigen risico. Het
bestuur noch de bestuursleden kunnen aansprakelijk worden gesteld voor het overkomen of
veroorzaken van ongevallen, evenmin voor beschadiging of vermissing van eigendommen.
Indien voor een deelnemer medische en/of ambulancehulp moet worden ingeroepen, zijn de
daaraan verbonden kosten voor rekening van de betrokkene