Transcript της παρουσίασης του αφιερώματος για τους Μακεδονικούς αγώνες

­Εβδομαδιαία­έκδοση­του­«Εθνικού­Κήρυκα»­- Σάββατο­8­-­Κυριακή­9­Οκτωβρίου­2016
Πες μου μια Ιστορία:
Πιο πολύτιμες κι από ένα
Μακεδονικό ολόχρυσο διάδημα
Της Δήμητρας Καμαρινού, PhD
ΑΦΙΕΡΩΜΑ
στον
ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΟ ΑΓΩΝΑ
Το φαΐ της μάνας μου
Της Θάλειας Τσιχλάκη
2
ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ
από την
ΠηνελοΠη Χαρισιαδη
Την μέρα των γενεθλίων σου
Ακουσα το κάλεσμά σου
κι ας ήμουνα μακριά
κι ας μας χωρίζανε ωκεανοί
κι ας μας χωρίζανε βουνά.
Τα πρώτα σου τα κλάματα
πρωτόγνωρη για μένανε χαρά
την αθανασία μού χαρίζανε,
μάγοι από τα μακρινά.
Στα λιγοστά ξανθά μαλλάκια
τρεμάμενα αστεράκια
στα όνειρά μου σκάλες πλέκανε
κι ανέβαινα ψηλά
ονειρευόμουνα θαρρώ
με μάτια ανοιχτά .
Το πρώτο μου εγγόνι !
Καρδιά μου πώς να κρατήσεις
χαρά που ξεχειλά
από τα γαλανά ματάκια
πώς να αντλείς να σταματήσεις
ελπίδας ζεστασιά;
...από τις συνταγές της γιαγιάς
Με αγνά υλικά
Εσύ στα δεκαοχτώ
κι εγώ στο βαθύ το δειλινό
Το λυκόφως μου ομορφαίνεις
δίνεις ζωής παλμό.
Χωρίς συντηρητικά και χημικά πρόσθετα
ΚΡΙΝΟΣ: Η σωστή επιλογή
1750 Bathgate Avenue, Bronx, NY 10457 • 1-718-729-9000 • www.krinos.com
είναι φίλος
το βιβλίο
(718) 784-5255
Σου εύχομαι αγόρι μου
η δεκαοκτάχρονη καρδιά σου
μέχρι τα εκατό
να μένει πάντα δεκαοχτώ.
Ζωή να σου χαρίζει μακρινή,
χρυσή, χαρούμενη
ευλογημένη, δυνατή,
Ζωή που να δίνει
περισσότερα από όσα παίρνει
Ζωή που στο πέρασμά της
την ευωδιά της να σκορπαίνει
Ζωή γιομάτη, κερδισμένη.
ΣΤΗΛΗ 3
ΣΑΒΒΑΤΟ 8 - ΚΥΡΙΑΚΗ 9 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2016
Της Δήμητρας Καμαρινού, PhD
Το χρυσό
διάδημα
του Φιλίππου
Β΄. Μουσείο Βεργίνας
Πιο πολύτιμες κι από ένα
Μακεδονικό ολόχρυσο διάδημα
Ενα διάδημα ολόχρυσων φύλλων
δρυός άστραφτε πάνω από το περιχαρές πρόσωπό του, το βαθιά χαραγμένο από τις μάχες, Οι άρχοντες
των μακεδονικών οικογενειών, οι
εκπρόσωποι όλων των ελληνικών
πόλεων-κρατών και οι ηγέτες των
γειτονικών κρατών ήταν παρόντες.
Ολοι όσοι μέσα στις τρεις δεκαετίες
της βασιλείας του είχαν γίνει υπήκοοι του Μακεδονικού Βασιλείου.
Ανάμεσά τους οι υποτελείς του Ιλλυριοί και οι Ορέστες των Πρεσπών
είχαν σπεύσει με πλούσια δώρα στη
γαμήλια τελετή της κόρης του. Ο
γάμος της Κλεοπάτρας με τον Αλέ-
Το ολόχρυσο στεφάνι
του Φιλίππου που
βρέθηκε στη Βεργίνα
αποτελείται από 313
φύλλα και 68 καρπούς
δρυός, του ιερού
δένδρου του Δία με
σωζόμενο βάρος 717
γραμμάρια και είναι
το βαρύτερο στεφάνι
που έχει διασωθεί.
ξανδρο των Μολοσσών σήμαινε ότι
γρήγορα η επιρροή ή η επικράτειά
του θα επεκτεινόταν και στην Ηπειρο. Χρυσά στεφάνια ήταν τα πιο
πολύτιμα από τα γαμήλια δώρα που
έφεραν οι πόλεις στον Μακεδόνα
βασιλιά, όπως γράφει ο Διόδωρος ο
Σικελιώτης (16.91-94): «Στεφάνωσαν το Φίλιππο με χρυσούς στεφάνους, όχι μόνο οι επιφανείς άνδρες,
αλλά και οι περισσότερες από τις
σημαντικές πόλεις, ανάμεσά τους
και η πόλη των Αθηναίων». Εκείνη
τη στιγμή το ξίφος του Παυσανία,
έμπιστου ανώτερου αξιωματούχου
του, εισχώρησε στο σώμα του Φιλίππου αφαιρώντας του τη ζωή.
Οταν έσβησε η νεκρική πυρά το
χρυσό στεφάνι και τα λείψανα των
οστών ήταν ό,τι είχε απομείνει από
το Φίλιππο Β΄.
θέσαμε στην εσωτερική γωνιά του
θαλάμου»*.
Εντός της λάρνακας τυλιγμένα
σε βαρύτιμο ολοπόρφυρο ύφασμα
ήταν τα οστά του νεκρού και δίπλα
ένα περίτεχνο ολόχρυσο στεφάνι
αποτελούμενο από 313 φύλλα και
68 καρπούς δρυός, του ιερού δένδρου του Δία. Με σωζόμενο βάρος
717 γραμμάρια και αρχικά πολύ μεγαλύτερο είναι το βαρύτερο στεφάνι
που έχει διασωθεί. Από την κατάστασή του τεκμαίρεται ότι το φορούσε ο νεκρός βασιλιάς κατά την
τελετή της καύσης του σώματός του.
«Ισως η λάμψη του χρυσού μας εμποδίζει να εκτιμήσουμε ακριβοδίκαια
την έξοχη επεξεργασία του τεχνίτη,
που αποδίδει με πολλή σοφία και
ευαισθησία όχι μονάχα την εξωτερική μορφή των φύλλων και των
καρπών, αλλά την ουσιαστική τους
υπόσταση. Περισσότερο από τη «φυσικότητα» ενδιαφέρεται για την αλήθεια των πραγμάτων που ξαναδημιουργεί».*
Στη Μεγάλη Τούμπα
Μαζί με τη χρυσελεφάντινη ασπίδα, την χρυσοποίκιλτη πανοπλία
του, τα ασημένια αγγεία συμποσίου,
το χρυσό διάδημα, τις γλυπτές κεφαλές από ελεφαντόδοντο και άλλα
πολύτιμα αντικείμενα συναποτελούν
το θησαυρό του ασύλητου τάφου.
Ο τάφος του Φιλίππου Β΄, του
πατέρα του Μεγάλου Αλεξάνδρου,
ανασκάφηκε στη θέση που είχε ονομαστεί Μεγάλη Τούμπα. Η Μεγάλη
Τούμπα ήταν ένα τεχνητός λόφος
που κάλυπτε τους βασιλικούς τά-
φους, ώστε να είναι δυσδιάκριτοι
για να αποφύγουν τις εισβολές των
τυμβωρύχων και να παραμείνουν
ασύλητοι. Εχει διάμετρο 110 μέτρα
και ύψος 12 μέτρα. Για να συγκρατηθεί το χώμα του λόφου, κυρίως
από τη διάβρωση των βροχών, χρησιμοποιήθηκαν στήλες και υλικό
από νεκροταφείο. Εκατοντάδες κομμάτια μαρμάρινες ταφόπλακες και
μαρμάρινα αγγεία, όλα σήματα στις
ταφές Μακεδόνων πολιτών. Σε πολλές από αυτές τις επιτύμβιες στήλες
αναγράφονταν με τη χρήση της εγκαυστικής μεθόδου τα ονόματα και
τα πατρώνυμα των νεκρών. Στα ευρήματα των τάφων της Βεργίνας
περιλαμβάνονται 47 επιτύμβιες στήλες, του 350-300 π.Χ. Σε αυτές αναΣυνέχεια στη σελίδα 4
Σπουδαία ανακάλυψη
Ο αρχαιολόγος Μανόλης Ανδρόνικος, Καθηγητής Κλασικής Αρχαιολογίας στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, το 1977 έφερε στο φως τον τάφο του Φιλίππου
Β΄ στη Βεργίνα και πλήθος χρυσών
και ασημένιων αντικειμένων. Στο
θάλαμο του τάφου βρέθηκε μια μαρμάρινη σαρκοφάγος μέσα στην οποία
υπήρχε μία χρυσή λάρνακα διακοσμημένη με το ανάγλυφο αστέρι
της Βεργίνας. Συγκλονιστική η στιγμή της ανακάλυψης του βαρύτιμου
ταφικού θησαυρού. «Ξεπερνώντας
τις αναπόφευκτες δυσκολίες που
μας δημιουργούσαν τα σκορπισμένα
στο δάπεδο οργανικά υλικά, κατορθώσαμε να σηκώσουμε το κάλυμμα.
Και τότε είδαμε κάτι που ήταν αδύνατο να φανταστώ, γιατί ποτέ ως
τότε δεν είχε βρεθεί τέτοιο οστεοδόχο σκεύος: μια ολόχρυση λάρνακα
με ένα επιβλητικό αστέρι στο κάλυμμά της. Την βγάλαμε από την
σαρκοφάγο, την αποθέσαμε στο δάπεδο και την ανοίξαμε. Τα μάτια
όλων άνοιξαν διάπλατα και η αναπνοή μας είχε κοπεί: ολοκάθαρα τα
καμένα οστά, τοποθετημένα σ' ένα
προσεχτικά σχηματισμένο σωρό,
κρατώντας ακόμα το χρώμα από
την πορφύρα που κάποτε τα τύλιξε.
Και στη γωνιά ένα βαρύτιμο χρυσό
στεφάνι πιεσμένο τα κάλυπτε. Κλείσαμε την πολύτιμη λάρνακα, την
καλύψαμε προσεχτικά και την απο-
Ι ΑΤ ΡΟ Σ ΠΑΘ Ο ΛΟΓ Ο Σ
ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΠΑΓΩΝΗΣ
M.D.
Board Certified in Internal Medicine
•K α ρ δ ι α κ έ ς
π α θ ή σ ε ι ς
• Περιστατικά διαβήτη • Υπέρταση
• Χοληστερίνη • Πνευμονικές παθήσεις
• Κυκλοφορικό και Πεπτικό σύστημα
•Γ ε ν ι κ έ ς και Ε ι δ ι κ έ ς εξετάσεις
•Κ α ρ δ ι ο γ ρ α φ ή μ α τ α
•Α ν α λ ύ σ ε ι ς Αίματος και Ούρων
•Ε μ β ό λ ι α Γρίπης και Πνευμονίας
ab
Χ
αράματα και το θέατρο
των Αιγών ήταν ήδη κατάμεστο. Ο ήλιος ξεκινούσε
την τροχιά του εκείνο το πρωινό του 336 π.Χ., όταν ο Φίλιππος με ολόλευκο ένδυμα ένευσε στη φρουρά του να σταθεί
πιο πίσω, καθώς θα έμπαινε
στο θέατρο. Ενιωθε πανίσχυρος
και ασφαλής.
ΔΕΧΕΤΑΙ ME ΡΑΝΤΕΒΟΥ • ΔΕΚΤΕΣ ΟΙ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΕΣ ΑΣΦΑΛΕΙΕΣ
30-16 30 Drive, 4th Floor, Astoria , NY 11102 • (718) 278-0300
196-03 42nd Avenue, Flushing , NY 11358 • (718) 281-2001
4 EIΣΑΓΩΓΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ
ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ
ΠεριεΧοΜενα
στην πρώτη γραμμή πάντα ο ελληνικός λαός
Μ
ε την έναρξη του Μακεδονικού Αγώνα το 1904 έγινε
για άλλη μια φορά πασίδηλο ότι οι λαοί παίρνουν τις τύχες
τους στα χέρια τους και δυστυχώς
όχι οι ηγεσίες. Βέβαια οι πρώτες
εξεγέρσεις για απελευθέρωση και
της Μακεδονίας από τον Οθωμανικό
ζυγό έγιναν με την Επανάσταση του
1821. Οι εξεγέρσεις στη Χαλκιδική,
στη Νάουσα καταπνίγηκαν από τους
Τούρκους όπως και η Επανάσταση
του Λιτοχώρου το 1878. Τα πάνδεινα
που υφίσταντο οι Ελληνες της Μακεδονίας από τους Βούλγαρους κομιταζτίδες αφύπνισαν την ελληνική
κοινή γνώμη με αποτέλεσμα πολλοί
εθελοντές, οι γνωστοί και ως «Μακεδονομάχοι», κυρίως από τη Μάνη
και την Κρήτη να πάνε στη Μακεδονία προκειμένου να υπερασπιστούν τους ακόμη υπόδουλους Ελληνες και τα δίκαιά τους. Αυτά τα
εθελοντικά τμήματα πολλαπλασιάστηκαν θεαματικά μετά την πανελλήνια συγκίνηση που προκάλεσε ο
θάνατος του Παύλου Μελά, το 1904,
του οποίου το όνομα συνδέθηκε
άρρηκτα με τον Μακεδονικό Αγώνα.
Ο αγώνας των Μακεδονομάχων
κράτησε μέχρι το 1908 οδηγώντας
αφενός σε αποτυχία τα σχέδια των
Βουλγάρων για βίαιο εκβουλγαρισμό
της Μακεδονίας και αφετέρου ενισχύοντας το φρόνημα των Ελλήνων
της Μακεδονίας.
Με το τέλος των δύο Βαλκανικών
Πολέμων 1912 -1913 η Μακεδονία
απελευθερώθηκε από τον τουρκικό
ζυγό και προσαρτήθηκε στην Ελλάδα.
Εν κατακλείδι για άλλη μια φορά
αντί ο λαός να καθοδηγηθεί από
την ηγεσία του, την ανάγκασε με
τη γενναιότητα και αποφασιστικότητά του να αφυπνισθεί και να
πράξει αυτά που όφειλε.
Ακόμη και στις μέρες μας, όταν
ενέσκηψε το πρόβλημα της ονομασίας του κράτους των Σκοπίων, ο
Ελληνικός Λαός δεν επέτρεψε ούτε
και θα επιτρέψει στο κρατίδιο αυτό
να σφετεριστεί το όνομα της Μακεδονίας, γιατί η Μακεδονία ανά τους
αιώνες ήταν, είναι και θα είναι Ελληνική. n
Γιώργος Ψιάχος
Ποίηση
Την μέρα των γενεθλίων σου ..............................................................Σελίδα 2
Στήλη
Πες μου μια ιστορία:
Πιο πολύτιμες κι από ένα Μακεδονικό ολόχρυσο διάδημα ..............Σελίδα 3
Εισαγωγικό σημείωμα
Στην πρώτη γραμμή πάντα ο ελληνικός λαός ....................................Σελίδα 4
Αφιέρωμα στον Μακεδονικό Αγώνα
Mηνύματα στην Ομογένεια και τον Ελληνισμό ..................................Σελίδα 5
Προσπάθεια διατήρησης της εθνικής ταυτότητας ............................ Σελίδα 6
Χρονικό του Αγώνα ..........................................................................Σελίδα 12
Οι Μακεδονομάχοι ............................................................................Σελίδα 13
Αφανείς Μοναχοί Μακεδονομάχοι
της Αγιώνυμης Πολιτείας του Αθω ..................................................Σελίδα 14
Ποιος είναι ο Βασίλειος Πάππας ......................................................Σελίδα 20
Πες μου μια Ιστορία: Πιο πολύτιμες
κι από ένα Μακεδονικό ολόχρυσο διάδημα
Ο πρωτεργάτης και ήρωας του Μακεδονικού Αγώνα ....................Σελίδα 21
Θέμα
Ενα διήμερο γεμάτο φαντασία! ........................................................Σελίδα 23
Μουσική
Ερωτική ψυχολογία υψηλού επιπέδου σε μορφή όπερας .............. Σελίδα 24
Συνέχεια από τη σελίδα 3
γράφονται 75 ονόματα, όλα ελληνικά: Αλκέτας, Αλκιμος, Αντίγονος,
Βερενίκη, Δρύκαλος, Εύξεινος, Θεόκριτος, Θεόδωρος, Ηρακλείδης,
Κλεαγόρας, Λέανδρος, Λυσανίας,
Μένανδρος, Νικόστρατος, Ξενοκράτης, Πευκόλαος, Πρόξενος, Πιερίων,
Φίλιστος, Φιλώτας. Μάλιστα είναι
σύνθετα από ευδιάκριτες λέξεις της
ελληνικής γλώσσας: αλκή, νίκη, ευ,
θεός, δώρον, κρίση, κλέος, αγορά,
λέων, ανήρ, στρατός, ξένος, κρατώ,
πεύκη, φίλος, Ηρακλής. Οι καταλήξεις είναι ελληνικές και επομένως η
γραμματική. Αλλά και οι πρόγονοί
τους είχαν ελληνικά ονόματα, όπως
δείχνουν τα πατρώνυμα. Για παράδειγμα Ξενοκράτης Πιερίωνος και
Δεύκαλος Πιερίωνος, δύο αδελφοί
θαμμένοι σε κοινό τάφο με τα ονόματά τους στην ίδια επιτύμβια στήλη.
Μα και το όνομα του Φιλίππου
είναι ελληνικό. Στην ιπποτρόφο Μακεδονία ο βασιλεύς είναι αυτός που
αγαπάει τα άλογα. Και η νόμιμη
σύζυγός του λέγεται Ολυμπιάδα.
Και το όνομα του γιου του, του Αλέξανδρου ετυμολογείται από το ρήμα
αλέξω και το ουσιαστικό ανήρ. Το
ρήμα αλέξω σημαίνει απωθώ, αποκρούω, αλλά και προστατεύω. Είναι
το πρώτο συνθετικό στις λέξεις αλεξικέραυνο, αλεξίσφαιρο, αλεξίπτωτο.
Αλέξανδρος είναι ο ισχυρός πολεμιστής, αυτός που απωθεί τους άνδρες,
εννοώντας τους εχθρούς.
«Κυρία, τι γλώσσα μιλάει ο Αλέξανδρος;» Παρακολουθούσαμε ένα
από τα πιο ενδιαφέροντα ντοκιμαν-
τέρ του National Geographic για
τις μάχες της στρατιάς του Αλέξανδρου με τους Πέρσες. Η παραγωγή
συναρπαστική, η αφήγηση ήταν στα
αγγλικά και οι κουβέντες του Αλέξανδρου λίγες. Προσπάθησα να
ακούσω πιο προσεκτικά. Ο ηθοποιός
που υποδυόταν τον Αλέξανδρο δεν
μιλούσε ελληνικά. Μιλούσε μια
γλώσσα άγνωστη σε μένα. Πιθανότατα Σλάβικη.
Είναι ένας αιώνας τώρα από την
αρχή του Μακεδονικού Αγώνα. Η
ιστορία που δεν είχαν, η θάλασσα
που δεν κατέχουν και οι κοσμοκράτειρες δυνάμεις να δρομολογούν
διχαστική πολιτική πυροδοτώντας
ιδεολογικά κατασκευάσματα. Φοιτήτρια τότε Αρχαιολογίας μου είχε
κάνει εντύπωση, όταν άκουσα τον
συνετό Καθηγητή, τον ανασκαφέα
της Βεργίνας, να δηλώνει πως το
σημαντικότερο εύρημα της Μεγάλης
Τούμπας δεν είναι οι βασιλικοί τάφοι
και οι θησαυροί τους. Είναι οι επιτύμβιες στήλες.n
*Ανδρόνικος Μ. (1984) Βεργίνα:
Οι βασιλικοί τάφοι και οι άλλες αρχαιότητες. Εκδοτική Αθηνών.
Επιτύμβια στήλη Μακεδόνων πολιτών από τις ανασκαφές στη
Βεργίνα φέρει ελληνικά ονόματα
και πατρώνυμα.
Η Δρ. Δήμητρα Καμαρινού είναι αρχαιολόγος - φιλόλογος με
μεταπτυχιακές σπουδές στα Πανεπιστήμια Wurzburg και Bochum της Γερμανίας και μεταδιδακτορικό στη Βρετανική Σχολή Αθηνών. Είναι Διδάκτωρ Επιστημών της Αγωγής. Εχει πλούσιο ερευνητικό και συγγραφικό
έργο και έχει τιμηθεί με το βραβείο της Ακαδημίας Αθηνών.
Σχέσεις
Ακλόνητη Οικογένεια
7 πράγματα που πρέπει να ξέρεις για τη γυναίκα σου ....................Σελίδα 26
Διατροφή ................................................................................
Τα καλά των φθινοπωρινών φρούτων ............................................ Σελίδα 27
Μαγειρική
Το φαΐ της μάνας μου ...................................................................... Σελίδα 29
Ψυχαγωγία
Τζάστιν και Μπρίντεϊ πάλι μαζί επαγγελματικά ................................ Σελίδα 30
Μόδα
Η μόδα που …ανθίζει το φθινόπωρο .............................................. Σελίδα 31
[\ NATIONAL HERALD
37-10 30th Street, Long Island City, N.Y. 11101-2614
ΓΡΑΦΕΙΟ ΑΘΗΝΩΝ: ∆ηµοκρίτου 1 & Ακαδηµίας Τ.Κ. 106 71
ΕΤΟΣ Ι∆ΡΥΣΕΩΣ 1915
FOUNDED 1915
Ιδρυτής ΠΕΤΡΟΣ ΤΑΤΑΝΗΣ
ΑΝΤΩΝΗΣ Η. ΔΙΑΜΑΤΑΡΗΣ
ΕΚΔΟΤΗΣ-ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ
ΒΕΤΑ Η. ΔΙΑΜΑΤΑΡΗ-ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ
Βοηθός Εκδότη - Υπεύθυνη Διαφημιστικού Τμήματος
ΓIΩΡΓΟΣ ΨΙΑΧΟΣ Υπεύθυνος Εκδοσης
ΧΡΥΣΟΥΛΑ ΚΑΡΑΜΗΤΡΟΥ Υπεύθυνη Παραγωγής
[email protected]
ΑΦΙΕΡΩΜΑ στον ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΟ ΑΓΩΝΑ 5
ΣΑΒΒΑΤΟ 8 - ΚΥΡΙΑΚΗ 9 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2016
Παμμακεδονική Ενωση Αμερικής
Mηνύματα στην Ομογένεια
και τον Ελληνισμό
Του Στέλιου Κυριμλή*
Δράττομαι της ευκαιρίας της παρουσίασης του αφιερώματος για
τους Μακεδονικούς αγώνες να στείλω κάποια σημαντικά μηνύματα
στην ομογένεια και τον Ελληνισμό
με την ιδιότητα του Προέδρου σε
μία ιστορική και σημαντική Οργάνωση όπως η Παμμακεδονική, η
οποία και εκπροσωπεί όλους τους
Μακεδόνες της Αμερικής.
Θέλω καταρχάς να εκφράσω ένα
μεγάλο και ειλικρινές ευχαριστώ,
προς τους πρώην Προέδρους της
Παμμακεδονικής ΗΠΑ για όλα όσα
έχουν προσφέρει στο παρελθόν αλλά
και για το ότι ακόμα και σήμερα
είναι στο πλευρό της Διοίκησης μας,
αποτελώντας στήριγμα και πολύτιμη
βοήθεια στο δύσκολο έργο το οποίο
έχουμε επωμιστεί. Θέλω να ευχαριστήσω όλους όσους συμμετέχουν
στην εκστρατεία συλλογής υπογραφών για την ανατροπή της απόφασης
της Κυβερνησης Μπους του 2004
και την αναγνωριση του κρατιδίου
των Σκοπίων ως «Μακεδονία». Ολους
όσους από την πρώτη στιγμή στάθηκαν στο πλευρό της Διοίκησης
Χατζή και μέχρι σήμερα συνεχίζουν
να αγκαλιάζουν με θέρμη την όλη
προσπάθεια,, αποδεικνύοντας τον
αλληθινό και ανιδιοτελή πατριωτισμό τους.
Στέλιος Κυριμλής: «Η Μακεδονία είναι αδιαπραγμάτευτη και εμείς
όλοι θα συνεχίσουμε να φυλάττουμε Θερμοπύλες!»
Ο ρόλος της νεολαίας
πάρει τη σκυτάλη και να συνεχίσει
το ίδιο ζωηρά και με πάθος τους
αγώνες μας για την προάσπιση της
ιστορικής αλήθειας! Θα συνεχίσουμε
να μεταλαμπαδεύουμε στις επόμενες
γενιές την κουλτούρα και τον πολιτισμό μας, για τα οποία είμαστε περήφανοι!
Ηδη συμπληρώσαμε 70 χρόνια
παρουσίας στις ΗΠΑ, μέσα από δυσκολίες και εμπόδια, όμως παίρνουμε δύναμη από την αγάπη που
όλοι μας έχουμε για την Μακεδονία
μας! Με την ευκαιρία αυτή θέλω
να στείλω ένα μήνυμα ότι η Παμμακεδονική Ενωση ΗΠΑ θα συνεχίσει να κάνει περήφανους τους
Μακεδόνες σε όλο τον κόσμο και
για τα επόμενα χρόνια, χωρίς συμβιβασμούς και εκπτώσεις στις ηθικές
αξίες μας και την αγάπη μας για
την πατρίδα μας!
Η Μακεδονία είναι αδιαπραγμάτευτη και εμείς όλοι θα συνεχίσουμε
να φυλάττουμε θερμοπύλες!n
Εχουμε βάλει τον πήχη ψηλά
και για την ανάδειξη του ρόλου της
Νεολαίας, καθώς η Μακεδονική νεολαία έχει όλα τα προσόντα να
**Ο κ. Στελιος Κυριμλής είναι
πρόεδρος της Παμακεδονικής
Ενωσης Αμερικής
έχοντας ως φάρο φωτεινό το ΕΘνικό
συμφέρον.
Πολύτιμος αρωγός
Ηδη συ
μπληρώ
σαμε 7
0 χρόν
Α, μέσ
ια παρ
α
α
ουσίας
πό δυσ
εμπόδι
κ
α, όμω
ολίες κ
ς παίρν
αι
από τη
ουμε δ
ν αγάπ
ύ
ν
αμη
η που
για την
όλοι μα
Μακεδ
ς έχου
ονία μα
με
ς!
στις ΗΠ
Θέλω να ευχαριστήσω τα Ομογενειακά Μέσα Ενημέρωσης αλλά
και τα Μέσα της πατρίδας που βρίσκονται στο πλευρό της Παμμακεδονικής ΗΠΑ και αποτελούν πολύτιμο αρωγό στον αγώνα που κάνουμε για την αποκατάσταση της
ιστορικής αλήθειας για την Μακεδονία μας.
Θέλω να αναγνωρίσω την πολύτιμη συνδρομή και στήριξη που έχει
η Οργάνωση μας και ο Εθνικής σημασίας αγώνας μας, από την Ομοσπονδία Ελληνικών Σωματείων Μείζονος Νέας Υόρκης, τις υπόλοιπες
σημαντικές Ομοσπονδίες ανά τις
ΗΠΑ, την ΑΧΕΠΑ, την Εκκλησία
και τον Σεβασμιώτατο Αρχιεπίσκοπο
Αμερικής κ. Δημήτριο. Η ισχύς εν
τη ενώσει αποδεικνύεται ότι αποτελεί την βασική αρχή αυτής της
εκστρατείας και αποτελεί σημαντικό
επίτευγμα ότι ο σκοπός της αποκατάστασης της ιστορικής αλήθειας
έχει φέρει πιο κοντά τους Ελληνες
αφήνοντας στην άκρη διαφορές,
Πρωταρχικός στόχος
Στόχος εμού προσωπικά και του
Υπατου Συμβουλίου της Παμμακεδονικής ΗΠΑ, αποτελεί η ολοκλήρωση του Petition, φέρνοντας το
επίμαχο ζήτημα της ονομασίας των
Σκοπίων στο Κογκρεσο για επανασυζήτηση και ήδη έχουμε κάνει σειρά επαφών με πολιτικούς της Ουάσινγκτον προς αυτήν την κατεύθυνση,
Επιπροσθέτως στόχος της Διοίκησης μας είναι αναντίρρητα η συνέχιση της επωφελούς για τον Ελληνισμό συνεργασία με τις άλλες
ομοσπονδίες και οργανισμούς της
ομογένειας για να είμαστε πιο δυνατοί και αποτελεσματικοί για την
Πατρίδα.
6 ΑΦΙΕΡΩΜΑ στον ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΟ ΑΓΩΝΑ
ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ
Το χρονικό του απελευθέρωσης της Μακεδονίας και ενσωμάτωσής
Προσπάθεια διατήρησης της εθνικής
Λ
όγω της ιδιάζουσας εθνολογικής σύστασης του χριστιανικού πληθυσμού της Μακεδονίας, περί τα τέλη του
19ου αιώνα προέκυψε το Μακεδονικό ζήτημα το οποίο δημιουργήθηκε εξ αιτίας των αντίρροπων εθνικών κινήσεων,
των αλληλοσυγκρουόμενων
συμφερόντων των βαλκανικών
κρατών καθώς και της πολυγλωσσίας των Χριστιανών κατοίκων της περιοχής της Μακεδονίας.
Η κορύφωση όλων αυτών των
διεργασιών ήταν ο Μακεδονικός
Αγώνα ο οποίος ξέσπασε στις αρχές
του 20ου αιώνα.
Ο Μακεδονικός αγώνας ήταν
ένας ανορθόδοξος πόλεμος, ο οποίος
ξέσπασε το 1904 και διήρκεσε μέχρι
το 1908. Κύριο πεδίο μαχών ήταν
η Μακεδονία – έδαφος της τότε
Οθωμανικής Αυτοκρατορίας – ενώ
η μεγαλύτερη αναμέτρηση ήταν μεταξύ ελληνικών και βουλγαρικών
ενόπλων σωμάτων, ακόμα και Σέρβων και Ρουμάνων, από τη στιγμή
που έγινε φανερό ότι η σημαντική
αυτή επαρχία της Οθωμανικής αυτοκρατορίας θα ήταν η επόμενη
εδαφική της απώλειά.
Λόγω του ότι, η περιοχή της Μακεδονίας, τέθηκε υπό διεθνή επιτροπεία μετά τη Συνθήκη του Βερολίνου (1878) και Γάλλοι, Ρώσοι
και Αυστριακοί στρατιωτικοί ανέλαβαν καθήκοντα παράλληλης διοίκησης με τους Οθωμανούς, η Υψηλή Πύλη αδυνατούσε να παρέμβει
δραστικά στις ένοπλες συγκρούσεις
μεταξύ Ελλήνων και Βουλγάρων.
Οι αντιμαχόμενες πλευρές προσπαθούσαν κατά καιρούς, αφενός να
στρέφουν τις ευρωπαϊκές και οθωμανικές στρατιωτικές διοικήσεις
κατά των αντιπάλων τους, και αφετέρου να συνεργάζονται με όποιες
απ' αυτές ήταν δυνατό, ενώ παράλληλα η Αγγλία υπέσκαπτε με
κάθε τρόπο την ενδεχόμενη Ελληνο-Βουλγαρική συνεργασία, φοβούμενη την εκμετάλλευσή της από τη
Ρωσία.
Η διαστρωμάτωση
της περιοχής
Στη Μακεδονία, όπως άλλωστε
και στην υπόλοιπη Οθωμανική Αυτοκρατορία, η καλύτερη και πιο γό-
Εθελοντές από
όλη την Ελλάδα και
ειδικά από την
Κρήτη και τη Μάνη
πήγαν στη Μακεδονία
για να πολεμήσουν
για την απελευθέρωσή
της και την προστασία
του τοπικού
πληθυσμού από τις
βαρβαρότητες
των κομιτατζίδων.
ΑΦΙΕΡΩΜΑ στον ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΟ ΑΓΩΝΑ 7
ΣΑΒΒΑΤΟ 8 - ΚΥΡΙΑΚΗ 9 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2016
της με την Ελλάδα
ΣΥΛΛΟΓΟΣ­ΚΑΣΤΟΡΙΕΩΝ­
ΝΕΑΣ­ΥΟΡΚΗΣ­«ΟΜΟΝOΙΑ»
ταυτότητας
150-28 14th Αve, Whitestone, NY 11357 • Tel: (718) 746-4505
νιμη γη στα πεδινά ανήκε κυρίως
σε Οθωμανούς μπέηδες. Οι περισσότεροι από αυτούς ήταν αλβανικής
καταγωγής και ασκούσαν παράλληλα χρέη φοροεισπράκτορα που
αυθαιρετούσαν και χρηματίζονταν
ασύστολα, διαθέτοντας και μια ένοπλη τοπική αστυνομία. Ετσι η ζωή
για τους χωρικούς ήταν σκληρή και
η δικαιοσύνη δυσεύρετη.
Στα ορεινά και στις πιο απομονωμένες περιοχές ύπήρχαν ελεύθερα χωριά, φτωχά και με άγονη
γη. Πλήρωναν μόνο φόρους στους
Οθωμανούς και ήταν στο έλεος ληστρικών συμμοριών όταν δεν ανέθεταν την ασφάλειά τους σε τοπικούς λήσταρχους. Οι πιο δραστήριοι
ήταν εποχιακοί εργάτες, καρβουνιάρηδες ή ξυλοκόποι, ενώ άλλοι
αναγκάζονταν να στραφούν στη λη-
1903) χρίζονται οι τοπικοί ηγέτες
και στο τέλος του Αυγούστου 1902
πραγματοποιείται στο Σιδηροχώρι
Καστοριάς συνάντηση του απεσταλμένου του Τσόντσεφ από το περιβάλλον της βουλγαρικής ανωτάτης
αρχής Γιάγκωφ με τους τοπικούς
ηγέτες που δηλώνουν ότι δεν είναι
έτοιμοι για μια τέτοια εξέγερση,
αντιδρώντας μερικοί και στην βουλγαρική πρωτοβουλία. Ενα μήνα περίπου μετά την εξέγερση καίγονται
τα περισσότερα χωριά από τους
Οθωμανούς, μερικά ολοσχερώς και
τον Οκτώβριο του 1904 σκοτώνεται
στη Στάτιστα (σημερινός Μελάς) ο
Παύλος Μελάς.
Με το κίνημα των Νεότουρκων
το 1908 αναστέλλεται κάθε εμπόλεμη δραστηριότητα μέχρι τους
Βαλκανικούς πολέμους 1912-1913.
Ο Μακεδονικός Αγώνας ξεκίνησε
από την περιοχή της Καστοριάς (ειδικότερα στα Κορέστια) και περί
το τέλος του είχε επεκταθεί σ΄ όλη
τη σημερινή Μακεδονία μέχρι και
των περιοχών του Μοναστηρίου,
Γευγελής, Δοϊράνης κ.λ.π.
Σκοπός των αντιπάλων ήταν ο
εκφοβισμός ή η εξόντωση των αντίθετων στοιχείων και ο προσεταιρισμός του πληθυσμού προς την
Βουλγαρική και την Ελληνική εκκλησία και εθνικό φρόνημα, δράση
η οποία γρήγορα εξελίχθηκε σε
αγώνα αλληλοεξόντωσης των εκατέρωθεν ενόπλων τμημάτων.
Στην ιστορία των Εθνών τίποτε δεν είναι πιο ισχυρό από τη δύναμη των ιδεών.
Οταν λείψει αυτή τότε αρχίζει η παρακμή.
Οι Μακεδονομάχοι μας απέδειξαν ότι διέθεταν αυτή τη δύναμη των ιδεών
και εμείς έχουμε υποχρέωση να τη μεταλαμπαδεύσουμε
στις νεότερες γενεές για τη σωτηρία της Πατρίδος.
Εσωσαν όχι μόνο τη Μακεδονία αλλά και την Ελλάδα.
Ο καθορισμός
σφαιρών επιρροής
Συνέχεια στη σελίδα 8
Ο Μακεδονικός Αγώνας άρχισε από την Καστοριά.
Ξεχωριστή μνεία θα έπρεπε να κάνουμε για τους Καστοριανούς Μακεδονομάχους,
Μητροπολίτη­Γερμανό­Καραβαγγέλη,­Παύλο­Μελά,­Αναστάσιο­Πηχεών­και­τόσους­άλλους.­
Θεωρούμε πως όλοι αυτοί έχουν τη δική τους θέση στο Πάνθεο της Ιστορίας.
Ας είναι ελαφρύ το χώμα που τους σκεπάζει.
Τους ευγνωμονούμε για το μήνυμα που μας έδωσαν με τη ζωή τους
και να είναι σίγουροι πως με τον ίδιο ζήλο και αυταπάρνηση θα το μεταφέρουμε στα παιδιά μας:
ab
στεία, επάγγελμα αρκετά αποδοτικό
εκείνη την εποχή.
Τόπος χωρίς οδικό δίκτυο και
με περιοχές τελείως απομονωμένες
η μια από την άλλη με έλλειψη
ασφάλειας, σύντομα θα υποστεί τη
βουλγαρική προπαγάνδα που θα
κυριαρχήσει με την τρομοκρατία.
Ετσι αναδεικνύονται πρωτοκλασάτα
στελέχη, αρχικά της σλαβόφωνης
ΕΜΕΟ, ο Τσακαλάρωφ στο Σμαρδέσι, ο Μήτρε Βλάχος στο Μακροχώρι και ο Λαζάρ Ποπτράϊκωφ στο
Δενδροχώρι.
Ενόψει της προετοιμασίας της
εξέγερσης του Ίλιντεν (20 Ιουλίου
Η ελληνική θέση για τη Μακεδονία ήταν σαφής. Η Ελλάδα διεκδικούσε την ιστορική Μακεδονία
(το σημερινό ελληνικό τμήμα της
Μακεδονίας και τη γραμμή Αχρίδας-Μοναστηρίου-Στρώμνιτσας-Μελενίκου) και πάντοτε ανέμενε από
τη Βουλγαρία την εκδήλωση ενδιαφέροντος για τον καθορισμό της
διαχωριστικής γραμμής. Το Οικουμενικό Πατριαρχείο ήταν πρόθυμο
να προβεί σε άρση του βουλγαρικού
σχίσματος, υπό τον όρο ότι ο Βούλγαρος Έξαρχος θα εγκατέλειπε την
Κωνσταντινούπολη, θα εγκαθίστατο
στη Σόφια και η δικαιοδοσία του
θα περιοριζόταν στη Βουλγαρική
Ηγεμονία και την Ανατολική Ρωμυλία.
Η πολιτική της διατήρησης καλών
σχέσεων με την Οθωμανική Αυτοκρατορία που εγκαινίασε ο Βούλγαρος Πρωθυπουργός Στέφανος
Σταμπούλωφ (1887-1894) αποσκο-
Η ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ ΗΤΑΝ, ΕΙΝΑΙ ΚΑΙ ΘΑ ΕΙΝΑΙ ΠΑΝΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ!!!
Διά­το­Διοικητικό­Συμβούλιο
ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ­ΣΥΜΕΩΝΙΔΗΣ
Πρόεδρος
ΛΕΩΝΙΔΑΣ­ΜΠΙΒΟΥΛΑΣ
Γενικός Γραμματέας
8 ΑΦΙΕΡΩΜΑ στον ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΟ ΑΓΩΝΑ
ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ
Προσπάθεια συνοχής και διατήρησης της εθνικής ταυτότητας των Ελλήνων
Συνέχεια από τη σελίδα 7
πούσε στη βουλγαρική διείσδυση
στη Μακεδονία μέσω της έκδοσης
σουλτανικών βερατιών για Βούλγαρους επισκόπους και της κατασκευής
της σιδηροδρομικής γραμμής Σόφιας-Κιούστεντιλ-Σκοπίων.
Η Ελλάδα είχε ως άξονα της πολιτικής της, πέρα από την προώθηση
του εκπαιδευτικού και του εκκλησιαστικού έργου, την κατανομή του
ευρύτερου μακεδονικού χώρου σε
ελληνική και σλαβική ζώνη επιρροής. Η Σερβία, για την οποία το
βιλαέτι του Κοσόβου (με πρωτεύουσα τα Σκόπια) δεν συμπεριλαμβανόταν στον μακεδονικό χώρο, αλλά
αποτελούσε την Παλαιά Σερβία,
δεν ήταν βασικά αντίθετη στη ιδέα
της διανομής. Κατά τις σχετικές ελληνοσερβικές διαπραγματεύσεις
στην τελευταία δεκαετία του 19ου
αιώνα η Αθήνα και το Βελιγράδι
συμφωνούσαν ότι η νότια ζώνη
ήταν ελληνική και η βόρεια σλαβική,
αλλά υπήρχαν ορισμένες διαφωνίες
σχετικάμε την επιδίκαση ορισμένων
πόλεων της μεσαίας ζώνης στην Ελλάδα ή τη Σερβία.
Η Αθήνα παρακολουθούσε τις
κινήσεις των Βουλγαρομακεδονικών
κομιτάτων και δεν απέκλειε βουλγαρική εξέγερση στη Μακεδονία.
Μιλώντας στις 19 Μαΐου 1902 με
τον πρέσβη της Αυστρο-Ουγγαρίας
στην Αθήνα Μπούριαν, ο πρωθυπουργός Αλέξανδρος Ζαΐμης ανα-
φέρθηκε στην προπαγάνδα της
ΕΜΕΟ για μια υπερεθνική εξέγερση
όλων των Χριστιανών της Μακεδονίας ώστε να αυτονομηθεί η Μακεδονία. Η προπαγάνδα αυτή, συνέχισε ο Ζαΐμης, παρέσυρε και μερικούς Έλληνες, που άρχισαν να πιστεύουν ότι ήρθε η στιγμή μιας
κοινής ενέργειας με τους Σλάβους
για την απελευθέρωση, αλλά η ελληνική κυβέρνηση, μέσω των προξενείων της, τους προειδοποίησε
για τις οδυνηρές συνέπειες, διότι
«αυτοί θα βγάλουν τα κάστανα από
τη φωτιά αντί για τους Βούλγαρους».
Ιδιαίτερα επισήμανε ο Ζαΐμης ότι
«η Θεσσαλία είχε καταστεί κέντρο
λαθρεμπορίου όπλων από Βουλγάρους που εγκαθίσταντο εκεί δήθεν
ως εργάτες, αλλά ο πραγματικός
τους σκοπός ήταν η αγορά όπλων,
που είχαν εγκαταλειφθεί από τον
ελληνικό στρατό μετά την ήττα του
1897. Οι ελληνικές αρχές, όταν
τους συνελάμβαναν, τους αφόπλιζαν
και τους απέλαυναν», κατέληξε ο
Ζαΐμης.
Το ζήτημα επανέφερε προς συζήτηση ο Αλέξανδρος Ζαΐμης, τον
Οκτώβριο του 1897, μετά την ήττα
της Ελλάδας στον ελληνοτουρκικό
πόλεμο και ενόψει των διαπραγματεύσεων για τη σύναψη συνθήκης
ειρήνης. Πρότεινε στον Βούλγαρο
διπλωματικό πράκτορα στην Αθήνα,
Πέταρ Ντιμιτρόφ, να καθορίσουν
η Ελλάδα, η Βουλγαρία και η Σερβία
τις σφαίρες επιρροής τους στη Μα-
Ενδεικτικό της
κατάστασης που
επικρατούσε στη
Μακεδονία είναι
το γεγονός ότι
ο Μητροπολίτης
Καστοριάς, Γερμανός,
έκανε τη λειτουργία
στα χωριά της
επαρχίας του με το
όπλο του παρά πόδα.
κεδονία, χαρακτηρίζοντας ως ουδέτερη μια ζώνη, στην οποία θα είχαν διεκδικήσεις και οι τρεις πλευρές. Η βουλγαρική κυβέρνηση του
Στοίλοφ απάντησε διπλωματικά στις
13 Νοεμβρίου ότι δέχεται βασικά
να συζητήσει το θέμα, αλλά με τον
όρο ότι η ελληνική κυβέρνηση να
καθορίσει επακριβώς τη γεωγραφική
περιοχή που διεκδικεί, όπως και
την ουδέτερη ζώνη. Ενα μήνα αργότερα ο Ζαΐμης άφησε να εννοηθεί
ότι η ελληνική κυβέρνηση θα γνωστοποιήσει τα βόρεια όρια της ουδέτερης ζώνης, αλλά αναμένει ότι
ταυτόχρονα και η Βουλγαρία θα
αποσαφηνίσει τα νότια όρια της
ουδέτερης ζώνης. Τέτοιες υπεκφυγές
αποδείκνυαν την αμοιβαία καχυποψία. Η Βουλγαρία, έχοντας εξασφαλίσει τον Οκτώβριο του 1897
τρία νέα σουλτανικά βεράτια για
εξαρχικούς επισκόπους στη Δίβρα,
το Μοναστήρι και τη Στρώμνιτσα,
ως αποτέλεσμα της ουδέτερης στάσης που τήρησε στον ελληνο-τουρκικό πόλεμο, σε καμιά περίπτωση
δεν δεχόταν τη λύση της διανομής
και απλά ήθελε να βολιδοσκοπήσει
την στάση της Ελλάδας.
Από το 1821
Ο αγώνας για την ανεξαρτησία
της Μακεδονίας είχε αρχίσει συγχρόνως με την Ελληνική Επανάσταση του 1821. Οι εξεγέρσεις όμως
του Εμμανουήλ Παπά στη Χαλκιδι-
κή, της Νάουσσας με το Ζαφειράκη
Θεοδοσίου το 1822 καθώς και η
αποτυχημένη Επανάσταση του Λιτοχώρου το 1878 είχαν καταπνιγεί
από τους Τούρκους. Με την ίδρυση
του μικρού Ελληνικού Βασιλείου,
μόνιμη επιδίωξη των Ελλήνων ήταν
η τύχη των υπόδουλων που ήταν
υπό τον Οθωμανικό ζυγό.
Ομως για δεκαετίες παρέμενε
αποκομμένη από το ελληνικό βασίλειο. Το Ελληνικό κράτος είχε να
αντιμετωπίσει μια σειρά από εμπόδια όπως:
α) τη γεωγραφική απόσταση
β) την αρνητική διπλωματική
συγκυρία.
Οι επαναστατικές κινήσεις των
ετών 1839-1840, 1854 και 1866
ναυάγησαν επειδή η Ελληνική πλευρά πίστευε πως θα εκβίαζε την ενσωμάτωση της Μακεδονίας αν την
ενέτασσε στις διεθνείς κρίσεις της
περιόδου που ήσαν ο Τουρκοαιγυπτιακός πόλεμος, ο Κριμαϊκός πόλεμος και η Κρητική Επανάσταση,
με σύμμαχο την ομόδοξη Ρωσία.
Το 1893 ιδρύθηκε στη Θεσσαλονίκη η οργάνωση Εσωτερική Μακεδονική Επαναστατική Οργάνωση
(ΕΜΕΟ) με επίσημο σκοπό το συντονισμό των προσπαθειών των χριστιανικών πληθυσμών της Μακεδονίας για την απελευθέρωσή τους
από τον Οθωμανικό ζυγό. Η οργάνωση αναφερόταν γενικά στα δικαιώματα του "Μακεδονικού λαού"
χωρίς εθνικές ή δογματικές διακρί-
ΑΦΙΕΡΩΜΑ στον ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΟ ΑΓΩΝΑ 9
ΣΑΒΒΑΤΟ 8 - ΚΥΡΙΑΚΗ 9 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2016
Οφειλόμενος φόρος τιμής προς τους ήρωες
του Μακεδονικού Αγώνα
Του­Σεραφείμ­Π.­Παπαγιάννη­MD*
στις υπάρχουσες, οι οποίες υπάγονταν στο Οικουμενικό Πατριαρχείο. Για το σκοπό αυτό ιδρύθηκαν
σε όλη τη Μακεδονία πολυάριθμες
Εξαρχικές εκκλησίες. Σ' αυτές, ο
εκκλησιασμός γίνονταν στη βουλγαρική γλώσσα και τα ονόματα των
βαπτιζομένων ήταν βουλγαρικά. Σε
δεύτερη φάση το κομιτάτο άρχισε
να ιδρύει πολυάριθμα σχολεία στα
οποία τα παιδιά θα διδάσκονταν
τη βουλγαρική γλώσσα και θα κατηχούνταν πλέον εθνικά.
Η δράση του κομιτάτου αρχικά
είχε κάποια επιτυχία αλλά σύντομα
έγιναν αντιληπτά τα πραγματικά
του κίνητρα όταν ένοπλες ομάδες
του (κομιτατζήδες) άρχισαν να εκτελούν και να βασανίζουν ιερείς, δασκάλους, τοπικές προσωπικότητες,
αλλά και απλούς πολίτες που αρνούνταν το συγκεκαλυμμένο αυτό
εκβουλγαρισμό που εντάθηκε κατά
τη διάρκεια προετοιμασίας (19021903) για την εξέγερση του Ίλιντεν.
Αυτό αφύπνισε την κοινή γνώμη
στην Ελλάδα. Κατόπιν δραματικών
εκκλήσεων του Μητροπολίτη Καστοριάς, Γερμανού (Καραβαγγέλη),
ο οποίος είχε αρχίσει ήδη να οργανώνει τοπικά τμήματα αυτοάμυνας
σε Καστοριά και Φλώρινα, ιδρύθηκε
στην Αθήνα το Μακεδονικό Κομιτάτο υπό τον δημοσιογράφο Δημήτριο Καλαποθάκη. Ενδεικτικό των
συνθηκών είναι ότι ίδιος ο Μητροπολίτης είχε αναγκαστεί να περιέρχεται τους ναούς των χωριών της
περιφέρειάς του και να εκκλησιάζει
με το όπλο του παραπόδα - λόγω
των αλλεπάλληλων απειλών κατά
της ζωής του - σε μια απεγνωσμένη
προσπάθεια να τονώσει το ηθικό
των τρομοκρατημένων πιστών. ΑκοΣυνέχεια στη σελίδα 10
ab
σεις, δηλώνοντας "σταθερά ενωτική"
και "μαχητικά αντισωβινιστική".
Στην πραγματικότητα ήταν μία
Βουλγαρική εθνικιστική οργάνωση
με μυστική ατζέντα τον εκβουλγαρισμό της Μακεδονίας και την απόσχισή της από την Οθωμανική Αυτοκρατορία ως ενδιάμεσο στάδιο
πριν την τελική ένωσή της με τη
Βουλγαρία.
Η διαδικασία του εκβουλγαρισμού ήταν μεθοδική και είχε προσεκτικά σχεδιαστεί ώστε να κλιμακωθεί σταδιακά, με πρώτο στάδιο
τον εξαναγκασμό του σύνολου του
ρευστής εθνικής συνείδησης χριστιανικού πληθυσμού να εκκλησιάζεται σε εκκλησίες που θα υπάγονταν στην Βουλγαρική Εξαρχία αντί
Στις μέρες μας ολόκληρος ο Ελληνισμός, ιδιαίτερα όμως οι Μακεδόνες, γονυπετείς ανά τον
Κόσμο, αναφωνούμε «Στώμεν Καλώς» προς τις ψυχές των Μακεδονομάχων ηρώων που αιωρούνται
πάνω από το Μακεδονικό στερέωμα. Δίνουμε την υπόσχεση να φανούμε πάντοτε άγρυπνοι φρουροί
της ακεραιότητας του εδάφους της Μακεδονίας μας, της ιστορίας της, της παράδοσης και του πολιτισμού της. Να σταθούμε πιστοί θεματοφύλακες των εθνικών μας ιδεών ενάντια σε κάθε επιβολή
και προπαγάνδα εκ μέρους των Σκοπίων, που επιδιώκουν την παραχάραξη, παραμόρφωση και διαστρέβλωση της ιστορίας, το σφετερισμό, την παράνομη οικειοποίηση του ονόματός της. Γι’ αυτόν
ακριβώς τον σκοπό, δημιουργήθηκε μια αξιέπαινη προσπάθεια εκ μέρους της Παμμακεδονικής
Αμερικής, με την υπέροχη και λαμπρή ιδέα του τελευταίου πρώην ύπατου προέδρου της, του ακάματου, αειθαλή και αεικίνητου κ. Δημητρίου Χατζή.
Συγκεκριμένα, την απαίτηση να γίνει συλλογή αναρίθμητων υπογραφών από τους ομογενείς και
εν συνεχεία να σταλούν στον πρόεδρό μας κ. Barack Obama. Η αίτησή μας είναι να αναιρέσει και
ακυρώσει το αδέξιο και ασύνετο προεδρικό διάταγμα του κ. George W. Bush, με το οποίο αναγνώριζε
το κρατίδιο των Σκοπίων με το όνομα «Δημοκρατία της Μακεδονίας».
Τη βαρυσήμαντη πρωτοβουλία του σύγχρονου Μακεδονομάχου κ. Χατζή επιβεβαιώνουν οι ευχές
του σεπτού μας Αρχιεπισκόπου Γέροντος Δημητρίου. Ευελπιστούμε πως και οι Μητροπολίτες μας
θα παροτρύνουν με εγκύκλιους τους ιερείς στη συλλογή υπογραφών από όλους τους ενορίτες.
Πρόθυμος αρωγός, ως τώρα, σ’ αυτή την ενέργεια υπήρξε η AHEPA, που σε ζητήματα εθνικού
συμφέροντος πρωτοστατεί και εκτελεί καθήκοντα διαπρύσιου κήρυκα των ελληνικών αρετών και
της ζωτικότητας της φυλής μας. Συγχρόνως δε δημιουργεί συναίσθημα και συνείδηση φιλελληνική.
Με τον ίδιο πάντοτε ζήλο συμπράττουν και οι Ομοσπονδίες μας με τους συλλόγους και τα σωματεία και είναι προμαχώνες και θεματοφύλακες των εθνικών μας ιδεών.
Είμαστε βαθιά ευγνώμονες σε όλους αυτούς τους ομογενειακούς φορείς. Πάντως, αν οι προσπάθειες αυτές υλοποιηθούν αυτό θα αποβεί μέγιστο κατόρθωμα της Ομογένειας. Θα αποτελεί συνάμα άθλο εξαίρετο της Παμμακεδονικής ΗΠΑ, αφού εξάλλου είναι δικό της έργο και όραμα.
Πάντως, το γεγονός αυτής της επιτυχίας θα τιμά όλους μας.
Μας το φωνάζουν να υλοποιηθεί οι ψυχές των ηρώων Μακεδονομάχων και είναι ο οφειλόμενος
φόρος τιμής προς αυτούς.
Επιπρόσθετα, η πράξη μας αυτή θα είναι το καλύτερο μνημόσυνο που μπορούμε να επιτελέσουμε
για τις ψυχές των ηρώων του Μακεδονικού Αγώνα.
Εύγε στον «Εθνικό Κήρυκα» για το εξαίρετο, επίκαιρο, εκλεκτό και αξιόλογο αφιέρωμά του.
* Ο Δρ. Σεραφείμ Π. Παπαγιάννης
είναι πρώην Υπατος Πρόεδρος της Παμμακεδονικής ΗΠΑ – Καναδά.
Διαμένει στην «πόλη των προέδρων» το Quincy Massachusetts.
10 ΑΦΙΕΡΩΜΑ στον ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΟ ΑΓΩΝΑ
ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ
Προσπάθεια συνοχής και διατήρησης της εθνικής ταυτότητας των Ελλήνων
Συνέχεια από τη σελίδα 9
λούθησαν κάποιες αποστολές Ελληνικών ένοπλων σωμάτων, κατά
κύριο λόγο Κρητών και Μανιατών
εθελοντών, στη Μακεδονία. Η επίσημη εμπλοκή του Ελληνικού κράτους στα Μακεδονικά πράγματα
πραγματοποιήθηκε μετά τον Ιανουάριο του 1904, όταν ο οπλαρχηγός Κώττας Χρήστου επικεφαλής
αντιπροσωπείας των Κορεστίων συναντήθηκε με το διάδοχο Κωνσταντίνο. Εν τω μεταξύ οι εθελοντές και
συνεπακόλουθα τα τμήματα αυξήθηκαν θεαματικά μετά την πανελλήνια συγκίνηση που προκάλεσε ο
θάνατος του Παύλου Μελά το 1904.
Κομιτατζήδες
Κύριοι αντίπαλοι των ελληνικών
ενόπλων σωμάτων ήταν οι Βούλγαροι κομιτατζήδες. Το «Μακεδονικό»
Κομιτάτο είχε από νωρίς οργανώσει
ένα δίκτυο από παραστρατιωτικές
ομάδες οι άντρες των οποίων είχαν
επιδοθεί σε ένα όργιο βίας και τρομοκρατίας του ελληνικού και όχι
μόνο στοιχείου της Μακεδονίας, Ενδεικτικά να αναφέρουμε ότι το 1903,
μόνο στη Θεσσαλονίκη είχαν προβεί
σε βομβιστικές επιθέσεις κατά της
μητρόπολης και άλλων κτιρίων ελληνικών ιδιοκτησιών αλλά και στην
ανατίναξη του γαλλικού πλοίου
Γκουανταλκιβίρ καθώς και της Οθωμανικής Τράπεζας.
Ο όρος κομιτατζήδες, στη Μακεδονία χρησιμοποιούνταν για να
χαρακτηρίσει τους εξαρχικούς Ελληνικής καταγωγής που μεταστράφηκαν και υπηρετούσαν τους σκοπούς της Βουλγαρίας, διαχωρίζοντάς
τους έτσι από τους καθεαυτού Βούλγαρους.
Σημαντικά στελέχη των Κομιτατζήδων ήταν ο ιδρυτής τους Γκότσε
Ντέλτσεφ (τιμώταν ως εθνικός ήρωας
στη Βουλγαρία μέχρι το 1946 όταν
με την αλλαγή της πολιτικής της
Βουλγαρίας στο Μακεδονικό, το
μουσείο του έκλεισε και τα περιεχόμενα του μαζί με τα οστά του μεταφέρθηκαν στα Σκόπια της νεοϊδρυθείσας ΓΔΜ), ο Αποστόλ Πέτκωφ,
ο Νίκολα Κάρεφ, ο Γιάνε Σαντάνσκι
κ.α.
Οι Κομιτατζήδες διατήρησαν μια
υποτυπώδη δραστηριότητα μετά το
1908 αλλά επανεμφανίστηκαν δυναμικά κατά τους Βαλκανικούς Πολέμους ως παραστρατιωτικές ομάδες
υποστηρίζοντας τον βουλγαρικό
στρατό στις επιχειρήσεις του. Κατά
τη διάρκεια της ολιγόμηνης βουλγαρικής κατοχής της ανατολικής
Μακεδονίας προέβησαν σε νέες θηριωδίες κατά του ελληνικού πληθυσμού της περιοχής υπό την πλήρη
ανοχή των επίσημων βουλγαρικών
αρχών και του τακτικού βουλγαρικού
στρατού ο οποίος και τις εξόπλιζε,
όπως η καταστροφή των Σερρών
και του Δοξάτου. Επισήμως ενώ ο
βουλγαρικός στρατός γενικά χρέωσε
στο κομιτάτο τις σφαγές, ως ενέργειες
άτακτων σωμάτων λίγο αργότερα,
κατά τη διάρκεια του Β' Βαλκανικού
Πολέμου ενσωμάτωσε τις μονάδες
αυτές αυτούσιες στον τακτικό βουλγαρικό στρατό. Αυτό ήταν και το
ενδεικτικό τέλος της ιστορίας των
ενόπλων τμημάτων της «Εσωτερικής
Μακεδονικής Επαναστατικής Οργάνωσης» (ΕΜΕΟ).
Σαν απάντηση στο Βουλγαρικό
Μακεδονικό Κομιτάτο δημιουργήθηκε στην Αθήνα το Ελληνικό Μακεδονικό Κομιτάτο. Αυτό υπό την
προεδρία του Δημητρίου Καλαποθάκη, διευθυντού της εφημερίδας
"Εμπρός", και με τη συμμετοχή του
Στ. Δραγούμη στρατολογούσε εθελοντές για την υπεράσπιση της Μακεδονίας. Ετσι στα μακεδονικά βουνά
παρουσιάστηκαν Ελληνες αγωνιστές
απ' όλα τα μέρη της τότε Ελλάδας
για την υπεράσπιση του ελληνικού
μακεδονικού πληθυσμού.
Μάχες την άνοιξη
του 1905
Η Ζαγκορίτσανη (Βασιλειάδα Καστοριάς) στις αρχές του 20ου αιώνα
ήταν μια κωμόπολη με περισότερους
από 3.500 κατοίκους. Γενέτειρα του
Αναστάς Γιάγκωφ, απόστρατου συνταγματάρχη του βουλγαρικού στρατού, έγινε κέντρο εξορμήσεων και
αποθήκη πολεμικού υλικού που έπαιξε πρωταρχικό ρόλο στην προετοιμασία της εξέγερσης του Ίλιντεν.
Μετά την διάψευση όμως των ελπίδων για τη αναγνώριση από τις ευρωπαϊκές δυνάμεις μιας αυτόνομης
Μακεδονίας ή μιας μεγαλύτερης
Βουλγαρίας, που ήταν ο αρχικός
αλλά και ο τελικός σκοπός, στην
περιοχή της Καστοριάς είχε παραμείνει μόνο το σώμα του Μήτρε
Βλάχου (Ντίμιταρ Παντζούρωφ) ο
οποίος ήταν βλάχικης καταγωγής.
Ετσι την άνοιξη του 1905 επαναμφανίζονται στην περιοχή οι βουλγαρόφρονες κομιτατζήδες, καταφθάνουν τα σώματα του Βασίλ Τσακαλάρωφ, Ιβάν Ποπώφ και Μιχαήλωφ,
ενώ αναπτύσσουν εντονότερη δράση
αυτά του Μήτρο Βλάχου, Ατανάς
Κερσάκωφ από την Ιεροπηγή (τότε
Κονστενέτσι) και Κόλε Αντρέιεφ μεθερμηνευόμενον (Νικόλαος Ανδρέου) από το Βαρικό Φλώρινας (τότε
Μόκρενη). Στη βουλγαρική βιβλιογραφία η επίθεση στη Ζαγκορίτσανη
αναφέρεται ως η «Σφαγή της Ζαγορίτσανης» που αποδίδεται στην
αγριότητα Ελλήνων αξιωματικών και
Κρητικών εθελοντών χωρίς όμως να
γίνεται οποιαδήποτε διασύνδεση με
προγενέστερα συμβάντα, όπως:
• Στις 21 Φεβρουαρίου 1905 πυρ-
πολήθηκε η Μονή Αγίου Νικολάου Κορομηλιάς από τον Μήτρο
Βλάχο και Κόλε και δολοφονούνται ο ηγούμενος της Άνθιμος
Γιοβανόπουλος και οι εγκαταβιώντες μοναχοί.
• Στις 24 Φεβρουαρίου πυρπολείται η Μονή Αγίου Νικολάου Τσιριλόβου σημαντικό κέντρο του
Μακεδονικού Αγώνα από τον
Κόλε Αντρέεφ.
• Στις 15 Μαρτίου 1905 δολοφονείται άγρια από τσέτα της Ζαγορίτσανης ο Καστοριανός δάσκαλος Βασίλειος Μελεγκάνος
που είχε ορισθεί από τον Στέφανο Δραγούμη δάσκαλος στο
πλησιέστερο χωριό το Κεφαλάρι
από όπου υδροδοτούνταν και η
πόλη της Καστοριάς.
Στις 18 Μαρτίου δέχεται επίθεση
η Μονή Αγίου Αθανασίου Ζηκοβίστης και στις 21 Μαρτίου καταφθάνει
στο Σισάνι το πολυπληθές σώμα του
Στέφανου Δούκα (Καπετάν Μάλλιος)
και συναντάται με τον Βάρδα. Μαζί
με τα σώματα Καούδη, Γύπαρη, Δικώνυμου Μακρή, Καραβίτη , Γκούσα
και Πουλάκα συγκεντρώνει ένα πολυπληθές σώμα περίπου 200 οπλιτών
ανάμεσα στους οποίους συγκαταλέγονται οι σλαβόφωνοι Σταύρος
Τσίλης από το Μαυρόκαμπο Καστοριάς ως οπλίτης, ο Θωμάς Χρήστου
(Ρώμπακας) ομαδάρχης του Τσόντου
Βάρδα από την Βυσσινιά Καστοριάς,
ο Θανάσκας (Παπαδημητρίου) Φώτιος από τον Απόσκεπο Καστοριάς,
ο Ζηκούλης Αχιλλέας (Κοκοφύνας)
κ.α. που συναντώνται στη Μονή
Αγίων Αναργύρων Μελισσοτόπου
όπου και αποφασίζεται να επιτεθούν
στην κωμόπολη της Βασιλειάδας
εξαιτίας του γεγονότος ότι πολλοί
κάτοικοί της συμμετείχαν στην πυρπόληση της Μονής Τσιριλόβου πριν
ένα μήνα.
Το ξημέρωμα της 25ης Μαρτίου
δόθηκε το σύνθημα για την επίθεση
που δεν έπερεπε να διαρκέσει περισσότερο από μιάμισυ ώρα γιατί
ήταν βέβαιο ότι θα κατέφθανε τουρκικό απόσπασμα από την διπλανή
Κλεισούρα Καστοριάς και τη Λιθιά.
Οι αμυνόμενοι κάνανε χρήση του
οπλισμού τους μέσα από τα παράθυρα των σπιτιών τους. Κατά την
αποχώρηση, όταν άρχισε να φθάνει
το τουρκικό απόσπασμα οι νεκροί
ήτανε 42 μεταξύ των οποίων 6 γυναίκες, δύο παιδιά και μερικοί πατριαρχικοί για να προστεθούν λίγο
αργότερα άλλοι 18 αιχμάλωτοι που
εκτελέσθηκαν.
Οι νεκροί παρέμειναν στο τόπο
τους για αρκέτες ημέρες γιατί αναμένονταν η ευρωπαϊκή επιτροπή
για να εκτιμήσει την κατάσταση. Η
αναμονή αυτή αλλοίωσε τα νεκρά
σώματα αλλά και προσέφερε και
την δυνατότητα για κάθε είδους
επέμβαση, όπως του λογχισμένου
ΑΦΙΕΡΩΜΑ στον ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΟ ΑΓΩΝΑ 11
ΣΑΒΒΑΤΟ 8 - ΚΥΡΙΑΚΗ 9 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2016
πολλαπλώς νεκρού παιδιού.
Οι αψιμαχίες μεταξύ Ελλήνων
και Βουλγάρων αλλά και του καθενός
ξεχωριστά με τους Νεότουρκους συνεχίστηκαν σε πολύ μικρότερη ένταση αλλά και πάλι με θύματα. Ενδεικτική είναι η δολοφονία του Μητροπολίτη Γρεβενών Αιμιλιανού, ο
οποίος ήταν στυλοβάτης του Ελληνισμού προασπιζόμενος την ταυτότητα των κατοίκων της περιοχής
των Γρεβενών.
Ο Αιμιλιανός, αποτέλεσε στόχο
των Νεότουρκων και των Κομιτατζήδων και ο φόνος του έγινε σε
δάσος και εν κρυπτώ την 1η Οκτωβρίου 1911, ενώ ο Μητροπολίτης
μετέβαινε στο χωριό Γκριντάδες για
ab
Συγχαρητήρια
στον «Εθνικό Κήρυκα»
για το αφιέρωμα
στον Μακεδονικό Αγώνα.
Τιμούμε τη μνήμη των αγωνιστών Μακεδονομάχων
και δηλώνουμε υπερήφανοι Μακεδόνες
Νίκος Βατσικούρας και οικογένεια
Από το Κιλκίς
να λειτουργήσει.
Το 1912, μετά την επιτυχία της
Αλβανικής επανάστασης οι Σέρβοι
επειγόμενοι να προλάβουν τη δημιουργία μίας μεγάλης Αλβανίας
υποχώρησαν στις μαξιμαλιστικές
βουλγαρικές απαιτήσεις επί της διανομής της Μακεδονίας και προχώρησαν από κοινού στη δημιουργία
της Βαλκανικής Συμμαχίας (Λίγκας).
Η επιτακτική ανάγκη παρουσίας
στόλου στο Αιγαίο οδήγησε λίγο
αργότερα και στην εισδοχή της Ελλάδας στη συμμαχία ολοκληρώνοντας έτσι το σκηνικό του Α' Βαλκανικού Πολέμου.
Με την έκρηξή του ένα μεγάλο
μέρος της Μακεδονίας μαζί με τη
Θεσσαλονίκης απελευθερώθηκε από
τον ελληνικό στρατό.
Το 1913 οι Βούλγαροι αν και
υποτιθέμενα σύμμαχοι επιτέθηκαν
αιφνιδιαστικά και χωρίς προηγούμενη κήρυξη πολέμου κατά των Ελλήνων και των Σέρβων προσπαθώντας να καταλάβουν για λογαριασμό
τους τα μόλις απελευθερωθέντα
από αυτούς εδάφη της Μακεδονίας
αλλά απωθήθηκαν.
Μετά την συντριβή που ακολούθησε, η Βουλγαρία αναγκάστηκε
να παραχωρήσει και το ανατολικό
τμήμα (Σέρρες, Δράμα και Καβάλα)
στην Ελλάδα, η οποία ολοκλήρωσε
με αυτό το τρόπο τους εθνικούς
της στόχους στη Μακεδονία.n
Π ΑΜΜΑΚΕΔΟΝΙΚΗ­ Ε ΝΩΣΗ­ Α ΜΕΡΙΚΗΣ
O­Πρόεδρος­Στέλιος­Κυριμλής­και­το­Υπατο­Συμβούλιο­της­Παμμακεδονικής­Ενωσης­ΗΠΑ,­
της­Οργάνωσης­που­εκπροσωπεί­όλους­τους­Μακεδόνες­της­Αμερικής,­
στέλνουν­ένα­βροντερό­μήνυμα­προς­πάσα­κατεύθυνση,­ότι­το­όνομα,­
η­Ιστορία­και­ο­Πολιτισμός­της­Μακεδονίας­δεν­χαρίζονται!­
Το­νέο­Συμβούλιο­που­βγήκε­από­το­70ό­Συνέδριο­στη­Νέα­Υόρκη­είναι­ακόμα­πιο­δυνατό,­
πιο­ενωμένο­και­πιο­αποφασισμένο­ώστε­να­συνεχίσουμε­τον­αγώνα­μέχρι­την­δικαίωση!­
Την­ίδια­στιγμή­η­πετυχημένη­εκστρατεία­συλλογής­υπογραφών­με­τίτλο­
THAT'S NOT YOUR NAME
συνεχίζεται­απρόσκοπτα­έχοντας­στο­πλευρό­μας­τον­Αρχιεπίσκοπο­και­την­Εκκλησία,­
τις­Ομοσπονδίες,­την­AHEPA­τους­παράγοντες,­τους­πολιτικούς­και­τους­γνήσιους­πατριώτες!­
Τιμούμε τους ήρωες
του Μακεδονικού Αγώνα 1904-1908
ab
για τον ηρωισμό και τις θυσίες τους,
για τη μεγάλη τους αγάπη προς τη μητέρα Ελλάδα,
τα ιδανικά της ελευθερίας
και της εθνικής ανεξαρτησίας
Ελπίζουμε
ότι το παράδειγμά τους
θα το ακολουθήσουν
η σημερινή
και οι επόμενες γενεές
Βασίλειος και Νίνα Γκατζούλη
Ολοι­οι­Ελληνες­ας­στηρίξουμε­και­ας­ψηφίσουμε­τους­πολιτικούς­
που­υποστηρίζουν­τον­δίκαιο­αγώνα­μας!­
Το­Υπατο­Συμβούλιο­της­Παμμακεδονικής­Ενωσης­ΗΠΑ­
είχε­τον­Σεπτέμβριο­παραγωγικές­συναντήσεις­με­τον­Ειδικό­Διαμεσολαβητή­του­ΟΗΕ­
κ.­Μάθιου­Νίμιτς­αλλά­και­τον­Υπουργό­Εξωτερικών­της­Ελλάδος­κ.­Νίκο­Κοτζιά­
με­σκοπό­την­αμφίδρομη­ενημέρωση!
Ο­αγώνας­για­την­ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ­ΜΑΣ,­
συνεχίζεται­με­όλη­την­Ομογένεια­στο­πλευρό­μας!
Στέλιος­Κυριμλής­ Δημήτριος­Φιλιππίδης­
Υπατος Πρόεδρος
Υπατος Αντιπρόεδρος
Νίκος­Κομνηνός­­ Στέλιος­Στρουμπάκης­­
Υπατος Γραμματέας
Υπατος Ταμίας
TO ΚΥΒΕΡΝΕΙΟ ΜΕΙΖΟΝΟΣ ΝΕΑΣ ΥΟΡΚΗΣ και τα ΣωΜΑτΕΙΑ - ΜΕλΗ
και τΟ ΚΕΝτΡΟ ΜΑΚΕΔΟΝΙΚωΝ ΣΠΟΥΔωΝ
«Να ξέρετε πως αν σώσουμε τη Μακεδονία, η Μακεδονία θα μας σώσει».
Ιων Δραγούμης
12 ΑΦΙΕΡΩΜΑ στον ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΟ ΑΓΩΝΑ
ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ
Χρονικό του Αγώνα
• 1900 Ενθρόνιση του επισκόπου
Γερμανού Καραβαγγέλη στη Μητρόπολη Καστοριάς, ο οποίος και
δραστηριοποιείται έντονα στην
περιοχή.
• 19 Αυγούστου 1902 Μάχη στο
Τριγωνικό της Κοζάνης.
• 1902 Ο Ίων Δραγούμης τοποθετείται υποπρόξενος στο Μοναστήρι, όπου και προωθεί τα ελληνικά
συμφέροντα στη περιοχή.
• 11 Ιουλίου 1903 Μάχη στο Πισοδέριο της Φλώρινας
• 1903 Οργανώνεται στην Αθήνα
το Μακεδονικό Κομιτάτο υπό τον
δημοσιογράφο Δημήτριο Καλαποθάκη κατόπιν εκκλήσεων του Μητροπολίτη Γερμανού. Κρητικοί εθελοντές στη Μακεδονία. Πρώτος
νεκρός του Αγώνα ο κρητικός
οπλαρχηγός Γεώργιος Σεϊμένης
στο Λέχοβο που κατακρεουργείται
αν και καθηλωμένος στο κρεβάτι
από τους κομιτατζήδες.
• 19 Σεπτεμβρίου 1904. Μάχη στο
Πολυπόταμο, το αντάρτικο άγημα
έχει αρχηγό τον Μίκη Ζέζα.
• 1904 Ο Λάμπρος Κορομηλάς τοποθετείται πρόξενος στη Θεσσαλονίκη με νέες προβολές των ελληνικών επιδιώξεων.
• 13 Οκτωβρίου 1904. Σκοτώνεται
σε μάχη στη Στάτιστα (σημερινό
όνομα "Μελάς") των Κορεστίων ο
Παύλος Μελάς. Ελληνικό στρατιωτικό τμήμα διέρχεται τη μεθό-
•
•
•
•
•
Ο Λάμπρος Κορομηλάς.
Ο Δημήτριος Καλαποθάκης.
Ο Ιων Δραγούμης.
• 25 Μαρτίου 1905 Μάχη στη Ζαγορίτσιανη
• 11 Απριλίου 1905 Μάχη Σουμπανίστης
• 8 Μαϊου 1905 Μάχη του Ζελόβου
• 22 Αυγούστου 1905 Μάχη στο
Γυμνοτόπι
• 5 Σεπτεμβρίου Μάχη στο Στρυμονικό
• 1906 Ο Κορομηλάς επιζητεί την
επίσημη συμμετοχή της Ελλάδας
με αποστολή στρατού. Τέσσερα
ελληνικά ανταρτικά σώματα σε
σύγκρουση με τον οθωμανικό
στρατό διαλύονται.
• 6 Αυγούστου 1906 Μάχη στη
Λίμνη Γιαννιτσών
• 7 Αυγούστου 1906 Μάχη στο
Καστανόφυτο
• 14 Σεπτεμβρίου 1906 Μάχη στο
Μορίχοβο
• 23 Σεπτεμβρίου 1906 Μάχη στο
Μελισσότοπο
• 21 Δεκεμβρίου 1906 Μάχη στην
Λίμνη Γιαννιτσών,
• 1907 Η Αγγλία ασκεί πολιτική
πίεση απαιτώντας την περιστολή
των ελληνικών δράσεων στη περιοχή. Η Ελληνική Κυβέρνηση σε
δίλημμα. Η Τουρκία απαιτεί την
απομάκρυνση του Λ. Κορομηλά
•
•
•
•
•
•
•
ριο. Οι ελληνικές αρχές της Θεσσαλονίκης ενισχύουν και εξοπλίζουν τα ελληνικά ανταρτικά σώματα.
7 Νοεμβρίου 1904 Μάχη στο
Σκλήθρο,
2 Δεκεμβρίου Μάχη στο Ανταρτικό,
1905 Τα ελληνικά σώματα αποκρούουν σθεναρά βουλγαρικές
επιθέσεις ακολουθώντας την τακτική των κλεφτών.
19 Φεβρουαρίου 1905 Μάχη
Μοριχόβου
24 Φεβρουαρίου 1905 Μάχη Λεχόβου
•
•
•
•
•
από το Προξενείο της Θεσσαλονίκης. Απομακρύνεται, αλλά το
Ελληνικό Υπουργείο Εξωτερικών
τον διορίζει Γενικό Επιθεωρητή
των προξενείων της διευκολύνοντας με αυτό τον τρόπο ακόμα περισσότερο τη δράση του.
4 Γενάρη 1907 Μάχη σε Άθυρα
και Κουφάλια
27 Φεβρουαρίου 1907 Μάχη της
Νικόκλειας
13 Μαρτίου 1907 Μάχη της Πέτρας
8 Μαϊου 1907 Μάχη στο Παλαιοχώρι Κορεστίων
15 Ιουλίου 1907 Μάχη στο Καλογερικό
10 Σεπτεμβρίου Μάχη της Παπαδιάς
18-19 Γενάρη 1908 Μάχη στον
Άγιο Ιωάννη Καστανιάς
18 Μαρτίου 1908 Μάχη στην
Ζούζουλη
26 Μαρτίου 1908 Μάχη της Βίτσιανης
10 Μαϊου 1908 Μάχη στο Κωστενέτσι,
6 Ιουνίου Μάχη στην Δόγιαννη.
1908 Με την επανάσταση των
Νεοτούρκων το Οθωμανικό κράτος
παραχωρεί σύνταγμα και ίσα δικαιώματα σε όλους τους πολίτες.
Ολοκληρώνεται ο Μακεδονικός
Αγώνας με επιτυχία καταφέρνοντας
να διατηρήσει τη συνοχή του Ελληνισμού της Μακεδονίας. n
ΑΦΙΕΡΩΜΑ στον ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΟ ΑΓΩΝΑ 13
ΣΑΒΒΑΤΟ 8 - ΚΥΡΙΑΚΗ 9 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2016
ab
Θέλω να ευχαριστήσω όλους τους απογόνους των Μακεδονομάχων
και να τους πω πως από το 1947 έως και σήμερα
η Παμμακεδονική Ενωση Αμερικής και οι Μακεδόνες της Διασποράς
δουλεύουν σκληρά για τους Μακεδονομάχους
ώστε το αίμα που χύσανε και τη ζωή που δώσανε
για να ελευθερωθεί η Μακεδονία να μην πάνε χαμένα.
Με πατριωτική εκτίμηση και αγάπη
Ηλίας Νεοφυτίδης
Ο Μακεδονικός Αγώνας
είναι μία από τις πιο ένδοξες σελίδες της Νεότερης Ιστορίας μας.
Ενας αγώνας που με πολλές θυσίες πολέμησαν
οι πρόγονοί μας, όπως ο παππούς μου Πασχάλης Ταρής
που συστρατεύθηκε με τον Παύλο Μελά όταν εκείνος
σταμάτησε στο χωριό μου, Αυγερινός Κοζάνης
και μαζί με άλλους 7 συγχωριανούς μας αγωνίστηκαν
για την Ελληνικότητα της Μακεδονίας.
Ο Μητροπολίτης Καστοριάς, Γερμανός (Καραβαγγέλης)
με ιερείς της επαρχίας του.
Οι Μακεδονομάχοι
Ο Μητροπολίτης Γερμανός.
θειο. Αυτοί οι τρεις μαζί με άλλους
εννέα αγωνιστές είχαν ηρωικό θάνατο σε μάχη κατά Τούρκων και
Βουλγάρων στο χωριό Οσνίτσανη
(Καστανόφυτο).
Από το Σεπτέμβριο του 1904,
την αρχηγία των ελληνικών σωμάτων ανέλαβε ο Παύλος Μελάς. Ο
θάνατος του Παύλου Μελά σε συμπλοκή με τουρκικό απόσπασμα στα
Στάτιστα της Δυτικής Μακεδονίας,
στις 13 Οκτωβρίου του 1904, συνετάραξε ολόκληρο το Εθνος και
από τότε η σωτηρία της Μακεδονίας
έγινε υπόθεση ολόκληρου του Ελληνισμού.
Μετά το θάνατό του, οι Ελληνες
άρχισαν να επικρατούν σε όλη σχεδόν τη Μακεδονία συμπεριλαμβανομένων και των περιοχών στις
οποίες η βουλγαρική επιρροή προηγουμένως ήταν τόσο έντονη ώστε
να έχει εξελιχθεί σε κράτος εν κράτει (Καστοριά, Φλώρινα και Έδεσσα-Γιαννιτσά).
Στις μνήμες των περισσότερων
ο Μακεδονικός Αγώνας συνδέεται
με τον αγώνα του Τέλλου Άγρα στη
Λίμνη των Γιαννιτσών μέσα από
τις συγκλονιστικές αφηγήσεις της
Πηνελόπης Δέλτα στο βιβλίο της
«Στα Μυστικά του Βάλτου».
Ο αγώνας των Μακεδονομάχων
κράτησε ως το 1908 οδηγώντας σε
αποτυχία τα βουλγαρικά σχέδια για
το βίαιο εκβουλγαρισμό της Μακεδονίας. Το τέλος του αγώνα στην
τουρκοκρατούμενη Μακεδονία συνδέθηκε με την επικράτηση των νεότουρκων οι οποίοι αρχικά φάνηκαν
να καταβάλουν προσπάθειες εκσυχρονισμού και εκδημοκρατισμού
της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας και
συγχρόνως απέτρεψαν με αυστηρότητα το αντάρτικο μεταξύ Βουλγάρων και Ελλήνων.n
Ετσι και εγώ για 51 χρόνια, από την πρώτη στιγμή που ήρθα
στην Αμερική, συστρατεύθηκα με την Παμμακεδονική
και αγωνίστηκα από όλα τα αξιώματα που κατείχα και συνεχίζω
να αγωνίζομαι για την ελληνικότητα της Μακεδονίας.
Οι εχθροί εξακολουθούν να επιβουλεύονται τα ελληνικά χώματα
της Μακεδονίας, γι’ αυτό ο αγώνας πρέπει να συνεχιστεί.
ab
Κωνσταντίνος Γαρέφης, Γεώργιος
Παπαστεφάνου, Λαμπρινός Βρανάς,
Στέφανος Παπαγάλος, Γεώργιος Δικώνυμος, Χρήστος Βέσκος, Νικόλαος
Τσοτάκος, Γεώργιος Ζουρίδης, Χρήστος Δρεμλής, Γεώργιος Σεϊμένης,
Αριστείδης Μαργαρίτης, Ζαχαρίας
Παπαδάς, Παύλος Κύρου, Γεώργιος
Γιαγκλής, Γεώργιος Στρατινάκης,
Αριστείδης Κιτράκης, Γεώργιος Κακουλίδης, Νικόλαος Ρόκας, Χρυσόστομος Χρυσομαλλίδης κ.ά.
Οχι μόνο από την Κρήτη αλλά
και από τη Μάνη είχε συγκροτηθεί
σώμα από μερικές δεκάδες εθελοντές υπό τον Αντώνιο Βλαχάκη (Καπετάν Λίτσα) με οπλαρχηγούς, μεταξύ άλλων, τον Ευάγγελο Μπαϊρακταρέα (Καπετάν Ακίλλα) και
τους εξαδελφούς Λεωνίδα και Παναγιώτη Πετροπουλάκη από το Γύ-
Παναγής Μιτούλης πρώην Yπατος Πρόεδρος
Παμακεδονικής Αμερικής και Καναδά.
Ιδρυτής, Πρόεδρος και Επίτιμος Πρόεδρος
του Διεθνούς Ιδρύματος «Μέγας Αλέξανδρος»
ΣΥΛΛΟΓΟΣ­ΛΙΤΟΧΩΡΙΤΩΝ­ΑΜΕΡΙΚΗΣ
«ΟΛΥΜΠΟΣ»
Ο πρόεδρος, το Διοικητικό Συμβούλιο και τα μέλη
του Συλλόγου Λιτοχωριτών Αμερικής «Ο Ολυμπος»,
με αισθήματα υπερηφάνειας και τιμής
συμμετέχουν στο αφιέρωμα για τον Μακεδονικό Αγώνα.
Ενας αγώνας
που έγραψε χρυσές σελίδες
στην Ιστορία της Ελλάδας.
ab
Η
ιστορία του Μακεδονικού
Αγώνα, που αποτελεί μέρος
οργανικό της εθνικής ιστορίας της Ελλάδας και της Βουλγαρίας, αφορά κυρίως στον επηρεασμό
και τη στήριξη του φρονήματος
των Σλαβοφώνων υπέρ της Ελλάδας
ή της Βουλγαρίας. Οι Σλαβόφωνοι,
οι οποίοι εκτός από τη μητρική
τους γλώσσα ομιλούσαν πολλοί και
την ελληνική ή και την τουρκική,
περισσότερο οι άνδρες, και ήσαν
έως τότε προσηλωμένοι στο Οικουμενικό Πατριαρχείο, την πηγή των
στοιχείων που συνιστούσαν την
ταυτότητά τους, βρέθηκαν στο επίκεντρο σκληρών εθνικών συγκρούσεων που αποσκοπούσαν στην ένταξή τους στην μια ή την άλλη
πλευρά.
Υπό τις συνθήκες αυτές πολυάριθμοι κυρίως νεαροί, Έλληνες
αξιωματικοί προσφέρθηκαν παραιτούμενοι από τον Ελληνικό στρατό
να τεθούν επικεφαλής των ανταρτικών ομάδων και των επαναστατικών σωμάτων για την προστασία
του ελληνικού πληθυσμού. Τον
αγώνα τους συντόνισαν ο μητροπολίτης Καστοριάς Γερμανός Καραβαγγέλης, ο Ίων Δραγούμης από
το προξενείο της Ελλάδας στο Μοναστήρι, ο Λάμπρος Κορομηλάς από
το προξενείο της Θεσσαλονίκης και
ο Δημήτριος Καλαποθάκης από την
Αθήνα.
Άλλοι σημαντικοί Μακεδονομάχοι οπλαρχηγοί ήταν οι: Άρμεν
Κούπτσιος, Τέλλος Άγρας, Μιχαήλ
Σιωνίδης, Λουκάς Κόκκινος, Κωνσταντίνος Ρίζος, Γεώργιος Μόδης,
Γεώργιος Γιώτας, Κωνσταντίνος Χρήστου, Ευάγγελος Νάτσης, Φιλόλαος
Πηχεών, Ιωάννης Ράλλης, Σταύρος
Ρήγας, Δούκας Γαϊτατζής, Θεοχάρης
Κούγκας, Κωνσταντίνος Μαζαράκης,
Τιμούμε τους Μακεδονομάχους
που αγωνίστηκαν
για τη Μακεδονία και την Ελλάδα
και δηλώνουμε υπερήφανοι Μακεδόνες!
Εκ του Διοικητικού Συμβουλίου
14 ΑΦΙΕΡΩΜΑ στον ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΟ ΑΓΩΝΑ
ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ
Οι Αγιορείτες διαφύλαξαν με όλες τους τις δυνάμεις το εθνικό και
Αφανείς Μοναχοί Μακεδονομάχοι
Του Δρ. Βασιλείου Ν.
Πάππα*
ματι, το θρησκευτικό φρόνημα του
ορθόδοξου κόσμου. Ενώ παράλληλα
διέσωσαν από εθνικές καταστροφές,
καλλιτεχνικούς θησαυρούς ανυπολόγιστης πνευματικής αξίας.
Ε
ίναι αλήθεια ότι απαιτήθηκε πολύς χρόνος, για να
ερευνήσω τις Βιβλιοθήκες και
τα αρχεία της χώρας, προκειμένου να εντοπίσω το αναγκαίο
πρωτογενές υλικό και τη συναφή βιβλιογραφία και να
απαντήσω έτσι στο ερώτημα,
εάν, πράγματι, καταγράφηκαν
και μέχρι ποιόν βαθμό τα ιστορικά γεγονότα που διαδραματίσθηκαν στο Άγιο Όρος από
τις αρχές του 19ου αιώνα μέχρι
την απελευθέρωσή του από το
Ελληνικό Πολεμικό Ναυτικό,
στις 2 Νοεμβρίου του 1912.
Η προσφορά στο 1821
Αν και αυτό το άρθρο επικεντρώνεται στην περίοδο του Μακεδονικού Αγώνα και των Βαλκανικών
Πολέμων, οφείλουμε, ως φόρος τιμής, να πάμε πιο παλιά, και να μνημονεύσουμε την προσφορά των Αγιορειτών κατά την Επανάσταση του
’21 στο Άγιο Όρος, και τη συνεργασία του ηγουμένου της Μονής Εσφιγμένου Ευθύμιου και του Χαρτοφύλακα Νικηφόρου Ιβηρίτη με τον αρχιστράτηγο Εμμ. Παπά.
Στη συνέχεια δε, η επανάσταση
που γρήγορα απλώθηκε στην ευρύτερη περιοχή (Πολύγυρος – 17 Μαΐου 1821), ενώ έληξε, άδοξα, λίγο
αργότερα, με το ολοκαύτωμα της
Κασσάνδρας. Όμως, επισημαίνουμε
τη συμβολή των επί 8 μηνών αγώνων
της εξέγερσης, μια και ανέκοψε την
προέλαση των τουρκικών στρατευμάτων προς τη νότια Ελλάδα και
παρείχε ικανό και πολύτιμο χρόνο
στους εκεί Έλληνες να οργανώσουν
καλύτερα τον αγώνα τους, εδραιώνοντας την Επανάσταση.
Αργότερα, στις 13 Απριλίου 1830,
οι Τούρκοι φεύγουν από το Άγιον
Όρος.
Οι πολεμικές συγκρούσεις σταμάτησαν για 23 χρόνια στην περιοχή, μέχρι που τον Μάρτιο του 1854
στις τάξεις του στρατηγού Τσάμη
Καρατάσου, που ηγείτο επαναστατικού κινήματος με σκοπό την απελευθέρωση της Μακεδονίας, συντάχθηκαν 200 μοναχοί, (Αγιοπαυλίτες, Γρηγοριάτες, Εσφιγμενίτες,
Ιβηρίτες κ.ά.), αλλά και σερδάρηδες
και σεϊμένιδες του Αγίου Όρους.
Στη μάχη που διεξήχθη στην περιοχή
«Κουμίτσα» Ιερισσού, τα πυρομαχικά
των Ελλήνων εσώθησαν, με αποτέλεσμα ο στρατός του Καρατάσου
να ηττηθεί ολοσχερώς. Και με τα
γεγονότα αυτά κλείνει και ο κύκλος
όσων συνέβησαν πριν τον Μακεδονικό Αγώνα.
Κατά την έρευνα διαπιστώθηκε
ότι, πολλά ιστορικά γεγονότα που
επηρέασαν τη μοναστική ζωή στο
Άγιο Όρος δεν διερευνήθηκαν εκτενώς, με εξαίρεση, τη μεγαλειώδη
εθνική στιγμή της υψώσεως της ελληνικής σημαίας στην Ι. Μ. Εσφιγμένου, που σήμανε και την έναρξη
της Ελληνικής Επανά¬στασης του
1821 στη Χαλκιδική και στο Άγιο
Όρος.
Η περιορισμένη πρόσβαση των
ερευνητών στα μοναστηριακά αρχεία
δυσχέ¬ρανε την ιστορική αποτίμηση
της επίδρασης που είχαν ο Μακεδονικός Αγώνας και οι Βαλκανικοί
Πόλεμοι στην Αθωνική Πολιτεία,
γεγονότα που συνετέλεσαν στην
απελευθέρωση της Μακεδονίας. Η
ιστορική σημασία αυτής της αποτίμησης είναι σημαντική. Καθώς η
συμβολή των Μοναχών του Αγίου
Όρους στους προαναφερόμενους
πολέμους υπήρξε πολυτιμότατη, μια
και πολλοί μοναχοί συμμετείχαν σ’
αυτούς τους αγώνες, ενώ άλλοι προσέφεραν ανεκτίμητες υπηρεσίες στο
Έθνος, με ποικιλότροπες δράσεις.
Η συμβολή όλων αυτών έχει μελετηθεί κατά την ταπεινή μου άποψή
ελάχιστα.
Στην κάλυψη αυτού του κενού
φιλοδοξεί να συμβάλει η παρούσα
σύντομη μελέτη μου.
Αναπόσπαστο τμήμα
Οι μοναχοί του Αγίου Όρους λοιπόν, ευρισκόμενοι ανέκαθεν στον
Τα βουλγαρικά σχέδια
Η Αθωνιάδα Σχολή.
πυρήνα του Ελληνικού κόσμου ως
αναπόσπαστο τμήμα του, ήταν αδύνατον να σταθούν αμέτοχοι στις μεγάλες επιδιώξεις του υπόδουλου ελληνισμού για την ελευθερία και την
ανεξαρτησία του Γένους.
Κάθε εθνικοαπελευθερωτική κίνηση των Ελλήνων συνέπαιρνε τις
ψυχές τους. Και η συμμετοχή των
Αγιορειτών στις εξεγέρσεις αυτές
«πληρωνόταν» συχνά με βαρύ τίμημα.
Με δυο λόγια, οι μοναχοί του
Αγίου Όρους διαφύλαξαν με όλες
τους τις δυνάμεις, ψυχή τε και σώ-
Εν τω μεταξύ, από το 1894 και
μετά, οι Βούλγαροι επεδίωκαν με
κάθε τρόπο να εξαναγκάσουν τις
πατριαρχικές Κοινότητες να προσχωρήσουν στην Εξαρχία, χρησιμο¬ποιώντας μάλιστα έντονη προπαγάνδα: ίδρυση σχολείων και εκκλησιών στα χωριά της Μακεδονίας,
ΑΦΙΕΡΩΜΑ στον ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΟ ΑΓΩΝΑ 15
ΣΑΒΒΑΤΟ 8 - ΚΥΡΙΑΚΗ 9 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2016
θρησκευτικό φρόνημα των καταπιεσμένων Ελλήνων της Μακεδονίας
της Αγιώνυμης Πολιτείας του Αθω
Σημαντικές υπηρεσίες
Το Ελληνικό Προξενείο στη Θεσ-
απειλή της βουλγαρικής εισβολήςνα απουσιάζουν οι Αγιορείτες Μοναχοί, που συνεισέφεραν τα μέγιστα
στους μέχρι τούδε Εθνικούς Αγώνες.
Άλλωστε, σύμφωνα με τα λόγια
του Φωτάκου, υπασπιστή του Θ.
Κολοκοτρώνη, «ο ελληνικός κλήρος
ήτο προορισμένος άνωθεν διά να
ευρεθεί τόσον φιλόπατρις και να
σώσει ολόκληρον το έθνος• …άμα
η Βυζαντινή Αυτοκρατορία εχάθη…
Άλλην παρηγορίαν, είμι μόνον την
θρησκείαν… Το ιερόν Ευαγγέλιον
ρητώς διδάσκει, ότι ο μοναχός χρεωστεί να θυσιάσει την ζωήν του
διά την σωτηρίαν ενός και μόνον
ανθρώπου, πολλώ δε μάλλον διά
την ύπαρξιν και σωτηρίαν ολοκλήρου του έθνους του». Αξίζουν επίσης
αναφοράς τα λεγόμενα του πνευματικού Καθηγούμενου της Ι. Μ.
Διονυσίου γέροντα Γαβριήλ «… Και
ο Αγιορείτης Έλλην μοναχός, πάντα
δύναται ν’ απαρνηθεί γονείς, αδελφούς κ.λπ., έχει όμως μεθ’ εαυτού
πάντοτε την φιλτάτην Πατρίδα Ελλάδα, την αθάνατον, το καύχημα
της Οικουμένης».
Ελλιπής επισήμανση
Η εθνική προσφορά των Αγιορειτών μοναχών στον Μακεδονικό
Αγώνα δεν επισημάνθηκε επαρκώς
από την ιστορική έρευνα, μολονότι
οι γραπτές πηγές διασώζουν αρκετές
αφηγήσεις μοναχών που μαρτυρούν
τη συνεργασία τους με οπλαρχηγούς
και αγωνιστές. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί ο Ιερισσιώτης
Μακεδονομάχος, οπλαρχηγός Α΄
τάξεως Καπετάν Γιώργης Γιαγλής, ο
οποίος διετέλεσε για κάποιο χρονικό
διάστημα αρχισερδάρης (αρχιφύλακας) του Αγίου Όρους, προκειμένου
να διαφυλάξει τον τόπο από ληστρικές συμμορίες. Έγγραφα του
Αγίου Όρους αναφέρουν: «Οι κάτωθι
υποφαινόμενοι Επιστάται, εκτελεσταί των αποφάσεων της Ιεράς Κοινότητος Αγίου Όρους πιστοποιούμεν
δια του παρόντος ημών ιεροκοινοσφραγίστου και ενυπογράφου πιστοποιητικού Γράμματος ότι ο φέρων
Στέργιος­και­Ελπινίκη­Γκάγκα
Τιμούμε τη μνήμη τους
και δηλώνουμε υπερήφανοι Μακεδόνες
Οικογένεια Γεωργίου και Φρειδερίκης Γεωργίου
Πιστοί στο Πατριαρχείο
Οι μοναχοί του Αγίου Όρους,
τηρώντας πειθαρχία στο Οικουμενικό
Πατριαρχείο, στήριξαν με όλες τους
τις δυνάμεις τον Αγώνα της Μακεδονίας, πλην μιας μικρής ομάδος
«Εξαρχικών». Η βουλγαρική εξαρχία
κατέβαλε προσπάθεια να φέρει με
το μέρος της τις Μονές Χιλανδαρίου
και Ζωγράφου, όπως επίσης και τη
σκήτη Βογοδόριτσα. Ανεπίσημα, οι
Συνέχεια στη σελίδα 16
Σε κλαίνε του χλωρότατου Μοναστηριού τ’ αηδόνια,
σε διαλαλούν από κορφές αϊτοί Μακεδονίτες.
Σιγαλός, ήμερος και αγνός, μα κι αντρειωμένος,
και είχες Τριαντάφυλλο στην όψη σου κι ατσάλι στην καρδιά σου
κι υψώνοσουν, ομορφονιέ, σαν ένα κυπαρίσσι
που του σαλεύει την κορφή κι έν αλαφρό αγεράκι,
κι απ’ τον κορμό του πλάθεται το δυνατό καράβι.
Στον τόπο που σκοτώθηκες φύτρωσε δέντρο·
παίρνουν τ’ άνθια του οι νιες και τους βαθιούς ωριοστολίζουν κόρφους,
κι όσοι του τρώνε τους καρπούς γίνονται παλληκάρια.
Η Μακεδονία είναι μία και είναι ελληνική.
Συγχαρητήρια
στον «Εθνικό Κήρυκα»
για το αφιέρωμα
στο Μακεδονικό Αγώνα
και στους Μακεδονομάχους,
που με τη θυσία τους προάσπισαν
την ελληνικότητα της Μακεδονίας,
γη Ελλήνων από τα αρχαία χρόνια.
αυτό Γεώργιος Γιαγλής, οπλαρχηγός
γενναίος διατελέσας από του 1903
έδρα παρά το Άγιον Όρος και από
το 1904-1908 επροστάτεψε τον Ιερόν ημών Τόπον Εθνικότατα, απαλλάξας αυτόν από παντός βουλγαρικού μολύσματος». Το μοναχολόγιο
της Ι. Μ. Ιβήρων, όπου ο Γιαγλής
εκάρη μοναχός, μας δίδει τα ακριβή
στοιχεία του θανάτου του, τόσο του
τόπου όπου ετάφη όσο και της χρονιάς (Δεκέμβριος του 1946).
ΣΤΟΝ­ΠΑΥΛΟ­ΜΕΛΑ
Ως γνήσια τέκνα της Μακεδονίας αποτίουμε φόρο τιμής
στους Μακεδονομάχους που αγωνίστηκαν σαν λιοντάρια
για την ιερή γη της Μακεδονίας μας.
Είναι χρέος και καθήκον μας να συνεχίσουμε τον αγώνα τους,
γιατί έτσι μονάχα θα διασφαλίσουμε
την ελληνικότητα της ιδιαίτερης πατρίδας μας.
Κωστής Παλαμάς
Με­παντοτινή­ευγνωμοσύνη­
στους­ήρωες­
ab
Παράλληλα, η προσοχή του Γένους στρέφεται προς την εκπαίδευση. Στη Μακεδονία ιδρύονται σχολεία, στη δε Αθήνα διάφοροι επιφανείς Έλληνες και σύλλογοι βοηθούν τον Αγώνα. Πιο σημαντικοί
από τους εν λόγω συλλόγους ήταν
ο «Παμμακεδονικός» σύλλογος του
Αθανάσιου Αργυρού από τη Νιγρίτα
και ο «Κεντρικός Μακεδονικός Σύλλογος» των αδελφών Θεοχάρη και
Μαυρουδή Γερογιάννη από την Αρναία Χαλκιδικής, που ιδρύθηκε το
1903 στην Αθήνα, με σκοπό να
συμβάλει στην ενίσχυση του διεξαγόμενου Αγώνα στη Μακεδονία, διαμορ¬φώνοντας την κοινή γνώμη,
στρατολογώντας παλικάρια από όλη
την Ελλάδα προκειμένου να στελεχώσουν ένοπλα Σώματα, ενισχύοντας
τον Καπετάν Γιαγλή και το ηρωικό
Σώμα του και προβάλλοντας τις
εθνικές θέσεις του Συλλόγου στη
διεθνή πολιτική σκηνή. Έγγραφα
των Αρχείων Γερογιάννη βρίσκονται
εις την κατοχή μου, προσφορά προ
ετών από τον εγγονό του Γεώργιο
Γερογιάννη-Πετιμεζά. Ενδεικτικά
σημειώνω, ότι στα εν λόγω έγγραφα
αναφέρονται μοναχοί του Αγίου
Όρους ως εγγεγραμμένα μέλη του
Κεντρικού Μακεδονικού Συλλόγου,
γεγονός που πιστοποιείται και από
τη σχετική αλληλογραφία μεταξύ
των μοναχών και του Συλλόγου. Αξίζει ακόμη να αναφερθεί η ύπαρξη
του Συλλόγου η Επίκουρος των Μακεδόνων Επιτροπή, που εξέδιδε στη
γαλλική το περιοδικό Bulletin d’
Orient με σκοπό τη διαφώτιση της
αλλοδαπής κοινής γνώμης για τα
βουλγαρικά εγκλήματα που διαπράττονται στη Μακεδονία.
ab
Το βάρος στην εκπαίδευση
σαλονίκη και η «Οργάνωση Θεσσαλονίκης», που συνέστησε ο λοχαγός
Σουλιώτης (Νικολαΐδης), προσέφεραν σημαντικές υπηρεσίες στον Αγώνα, σε συνεργασία με τα Σώματα
των Δ. Κοσμόπουλου (Κουρμπέση),
Β. Παπακώστα, Γ. Γαλανόπουλου
και Ηρ. Πατίκα, αποτρέποντας πολλές φορές την κάθοδο των Βουλγάρων στο Άγιο Όρος, οι οποίοι, με
το πρόσχημα της μετάβασής τους
ως προσκυνητές και ως εργάτες, διείσδυαν στην Αγιώνυμη Πολιτεία.
Η αρχηγία του Αγώνα βρισκόταν
στα χέρια του κορυφαίου ήρωα Παύλου Μελά, του Μίκη Ζέζα, και ο
θάνατός του στα Κορέστια (13 Οκτ.
1904) συνετέλεσε στην επίσημη
συμμετοχή του Ελληνικού Κράτους
στη διεξαγωγή του Μακεδονικού
Αγώνα. Πολλοί Έλληνες απ’ όλα τα
γεωγραφικά μέρη της χώρας, από
την Κρήτη και το εξωτερικό, θέλησαν
να συμβάλλουν στον Αγώνα.
Από την αθρόα αυτή συμμετοχή
των Ελλήνων ήταν αδύνατον -και
μάλιστα τώρα που ήταν ορατή η
ab
διορισμοί εξαρχικών δασκάλων και
ιερέων, διάδοση της βουλγαρικής
γλώσσας και όλα αυτά με την αρωγή
άφθονου χρήματος. Με εντολή των
οργάνων της Βουλγαρίας, δηλ. των
Μακεδονικών Κομιτάτων, ιδρύθηκαν
ένοπλα Σώματα, οι Κομιτατζήδες,
που προσπάθησαν με εκφοβισμούς,
βιαιοπραγίες και φόνους να τρομοκρατήσουν τον ελληνικό πληθυσμό.
Τον κίνδυνο του εκβουλγαρισμού
των Ελλήνων της Μακεδονίας διείδε
ο φωτισμένος Οικουμενικός Πατριάρχης Ιωακείμ Γ΄ και έστειλε
στην περιοχή δυναμικούς ιεράρχες,
τα ονόματα των οποίων είναι γνωστά
τοις πάσι.
ΜΑΚΕΔΟΝΟΜΑΧΟΥΣ
In remembrance
and gratitude to the Heroes
of the Macedonian
Struggle 1904-1908
ΕΝΩΣΗ ΜΑΚΕΔΟΝΩΝ ΝΕΑΣ ΙΕΡΣΕΗΣ
«ΜΕΓΑΣ­ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ»
MACEDONIAN ASSOCIATION OF NEW JERSEY "ALEXANDER THE GREAT" INC.
16 ΑΦΙΕΡΩΜΑ στον ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΟ ΑΓΩΝΑ
ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ
Αφανείς Μοναχοί Μακεδονομάχοι της Αγιώνυμης Πολιτείας του Αθω
Συνέχεια από τη σελίδα 15
Εξαρχικοί μοναχοί, που κατά την
προσκομιδή μνημόνευαν το όνομα
του Βουλγάρου Εξάρχου της Κωνσταντινούπολης και όχι τον Οικουμενικό Πατριάρχη, ανάρτησαν στις
αίθουσες των προαναφερόμενων μονών την εικόνα του Εξάρχου. Η στάση δε των Εξαρχικών μοναχών προκάλεσε την έντονη πατριωτική αντίδραση των μοναχών που διαβιούσαν στις δυσπρόσιτες σκήτες και
κελιά του Αγίου Όρους.
Η πιο χαρισματική μορφή Ιεράρχη κατά την περίοδο του Μακεδονικού Αγώνα ήταν ο προαναφερθείς
Ιωακείμ Γ΄, ο οποίος ανήλθε στον
Οικουμενικό θρόνο (ερχόμενος από
Θεσσαλονίκη) τον Οκτώβριο του
1878. Παρά ταύτα, μετά την παραίτησή του, λόγω της αντίθεσής
του για τον περιορισμό προνομίων
της Εκκλησίας που προωθούσε η
Οθωμανική Κυβέρνηση, αυτοεξορίσθηκε (1884) στο Άγιον Όρος, στο
Λαυριώτικο Κελί του Μυλοποτάμου.
Απ’ εκεί συνεργάσθηκε με Αγιορείτες
Μακεδονομάχους μοναχούς, όπως
τον Χρυσόστομο Λαυριώτη, τον Ιωακείμ Ιβηρίτη και τον προαναφερθέντα έμπιστό του Καπετάν Γιαγλή.
Αριστερά: Ο Οικ. Πατριάρχης Ιωακείμ Γ’. Επάνω: Ο Μητροπολίτης Κασσανδρείας με ξεχωριστή προσφορά στον Μακεδονικό Αγώνα.
Εντός και εκτός του Ορους
Οι μοναχοί που διαβίωναν στα
κελιά του Αγίου Όρους θα πρέπει
να διακριθούν σε αυτούς των οποίων
η δράση εντοπιζόταν εντός της Αγιορείτικης πολιτείας, και σε αυτούς
που συναναστρέφονταν με τον «έξω
κόσμο» (αγγελιοφόροι, νοσοκόμοι,
προσφέροντες φιλοξενία κ.λπ.). Ένα
παράδειγμα της δράσης των μοναχών
με τον έξω κόσμο αποτελούν οι θαλάσσιες μεταφορές πολεμοφοδίων
και οπλισμού, που συντελούνταν
από τις νήσους Σκιάθο, Σκόπελο,
Αλόννησο, από τον Βόλο και την
Χαλκίδα προς το Άγιον Όρος (Σκήτη
Αγ. Άννης, Καυσοκαλύβια) και τα
παράλια της Χαλκιδικής, με σκοπό
να εφοδιαστούν τα ένοπλα Σώματα
των Ελλήνων. Μέσω συγκεκριμένων
θαλάσσιων διαδρομών ο οπλισμός
που μεταφέρονταν στο Άγιον Όρος
διοχετεύονταν σε χωριά της Χαλκι-
Η πιο χαρισματική μορφή Ιεράρχη
κατά την περίοδο του Μακεδονικού
Αγώνα ήταν ο Ιωακείμ Γ΄,
ο οποίος ανήλθε στον Οικουμενικό
θρόνο (ερχόμενος από Θεσσαλονίκη)
τον Οκτώβριο του 1878.
δικής και της Μακεδονίας, στα οποία
είχαν συγκροτηθεί Επιτροπές του
Μακεδονικού Αγώνα (Συκιά, Όρμος
Παναγιάς, Κασσάνδρα, Άγ. Νικόλαος,
Ιερισσός, Ολυμπιάδα). Στη συγκρότηση Επιτροπών συνέβαλε τα μέγιστα
η έντονη δράση που ανέπτυξε ο Μητροπολίτης Κασσανδρείας Ειρηναίος
κατά την περίοδο του Μακεδονικού
Αγώνα. Ο Μητροπολίτης Ειρηναίος
είχε άριστη συνεργασία με μέλη Επιτροπών Μακεδονικής Άμυνας και με
οπλίτες των ενόπλων Σωμάτων της
Χαλκιδικής καθώς και με το Γενικό
Προξενείο Θεσσαλονίκης. Το Προξενείο Θεσσαλονίκης επίσης, μέσω του
πράκτορα Δημ. Παναγιωταρά, διατηρούσε στενή συνεργασία με την Ι.
Μητρόπολη Ιερισσού και Αγίου
Όρους, βοηθούμενο από ομάδες Χαλκιδικιωτών και ιδιαίτερα από τον
οπλαρχηγό Αθανάσιο Μινόπουλο από
τη Βαρβάρα Χαλκιδικής.
Ο Αθανάσιος Μινόπουλος υπηρέτησε ως οπλαρχηγός του Μακεδονικού Αγώνα (1904-1908), διάστημα
κατά το οποίο εργάσθηκε ως Πράκτορας του Γενικού Προξενείου Θεσσαλονίκης, και έδρασε με το Σώμα
του στη Χαλκιδική και στην περιοχή
των Σερρών κατά τη διάρκεια των
Βαλκανικών πολέμων, το 1912-1913.
Εξόντωσε την συμμορία του ληστή
Τρομάρα, που λυμαινόταν την περιοχή
Ζαγκλιβερίου και Πετροκεράσων
(Ραβνά), καθώς και μια συμμορία
εξαρχικών. Ο Μινόπουλος συνεργάστηκε με τους μοναχούς της Ι. Μ.
Δοχειαρίου και συνέταξε κατάλογο
αγωνισθέντων στον Μακεδονικό Αγώνα, που σήμερα βρίσκεται στα Αρχεία
του ΓΕΣ/ΔΙΣ.
λήψεως του Σωτήρος με τον Γέροντα
Μάξιμο Ιβηρίτη συναντήσαμε προ
διετίας τον 92χρονο τότε υιόν τού
οπλαρχηγού Ιωάννη Παρλιάρη από
τον Ταξιάρχη Χαλκιδικής, Γέροντα
Βαρθολομαίο, που μας αφηγήθηκε τη
δράση του πατέρα του στον Μονοξυλίτη της Ι. Μ. Διονυσίου και τον εκ
μέρους του φόνο ενός Βούλγαρου κομιτατζή που ελυμαίνετο τον τόπο. Τα
ίδια μου διηγήθηκε και ο έτερος υιός
του οπλαρχηγού, Χρήστος, κάτοικος
Πολυγύρου, αισθανόμενος περηφάνια
για τον πατέρα του, φυλάσσοντας μάλιστα τα προσωπικά του αντικείμενα
ως «κόρην οφθαλμού». Το Βατοπεδινό
κελί των Αγ. Αναργύρων, στην περιοχή
Κολιτσού, έχει ως ευεργέτη του τον
Παύλο Μελά, καθώς αυτό περατώθηκε
αποκλειστικά με δαπάνες του μέχρι
το 1904. Στα εγκαίνια του κελιού μάλιστα κοινώνησαν 130 μοναχοί εθελοντές, ορκισθέντες να σταθούν στο
πλευρό των Μακεδονομάχων. Στο
Ιβηρίτικο Κελί της Αποτομής του Τιμίου
Προδρόμου εκάρη μοναχός ο Ιερισσιώτης οπλαρχηγός, που προαναφέρθηκε, Καπετάν Γιαγλής και εκεί «εκοιμήθη». Στο Ιβηρίτικο Κελί της Γενέσεως
του Τιμίου Προδρόμου, το οποίο υπήρξε καταφύγιο των Μακεδονομάχων,
φιλοξενήθηκε ο Γιαγλής και ο Σερραίος
συμπολεμιστής του Δημ. Γκογκολάκης
ή Μητρούσης μαζί με άλλους 40 συναγωνιστές, ένθερμους στρατιώτες και
αγωνιστές, επί ένα μήνα, το 1904.
Όλα τα Μοναστήρια του Αγίου
Όρους προσέφεραν στον Αγώνα ως
επί το πλείστον «αθόρυβα». Οι Μονές
που επέδειξαν μεγαλύτερο ζήλο και
συμμετοχή στον Μακεδονικό Αγώνα
ήσαν η Ι. Μ. Ιβήρων, η Γρηγορίου, η
Δοχειαρίου και η Εσφιγμένου.
Εκκληση για βοήθεια
Δραστήρια κελιά
Ο Γέρων Μάξιμος Ιβηρίτης αναφέρει ενδεικτικά κάποια κελιά του Αγίου
Όρους, των οποίων οι μοναχοί έδρασαν εθνικώς. Πρόκειται για το Διονυσιάτικο Κελί Αγ. Ευσταθίου Καρυών όπου εκεί έδρασε ο αρχηγός των Κελλιωτών μοναχός Γρηγόριος Σούλιος
και ευρέθησαν κρύπτες όπλων και
πολεμοφοδίων, προερχομένων από
την Χαλκίδα, την Αλόννησο και την
Σκόπελο και προοριζομένων για τις
ένοπλες ομάδες. Καθώς και για τα
Κελιά των Ι. Μονών Λαύρας, Καρακάλλου, Φιλοθέου, Βατοπεδίου, Παντοκράτορος και τη Σκήτη της Αγίας
Άννης Καυσοκαλυβίων. Στον Αγώνα
προσέφεραν πολλά και οι μοναχοί
που διαβιούσαν στα Κελιά των Ι. Μονών Ιβήρων, Παντοκράτορος, Βατοπεδίου, Κουτλουμουσίου και Λαύρας.
Σε μερικά μάλιστα εξ αυτών πραγματοποιούνταν έρανοι υπέρ του Αγώνος
και υπέρ αυτού παρακρατείτο ακόμη
και φόρος από τις σοδιές των λεπτοκαρύων. Στο Ιβηρίτικο Κελί της Ανα-
Ενδιαφέρον παρουσιάζει η από το
1912 επιστολή των Εσφιγμενιτών,
απευθυνόμενη στον τότε Πρωθυπουργό της Ελλάδας Ελευθέριο Βενιζέλο,
με την οποία τον παρακαλούσαν να
βοηθήσει οικονομικά το μοναστήρι,
γιατί διαφορετικά θα αναγκάζονταν
να πουλήσουν μέρος της περιουσίας
τους στους Ρώσους. Στην ίδια επιστολή
δεν παρέλειψαν να του υπενθυμίσουν
την συμμετοχή τους στην Επανάσταση
του Εμμ. Παπά το 1821 αλλά και την
εν γένει συνεχή προσφορά τους στους
αγώνες του Ελληνισμού. Ακόμη, αναφέρεται ότι οι Ρώσοι τους πρότειναν
δελεαστικές προσφορές, για να εξοφλήσουν τα δάνειά των έναντι κτηματικών παραχωρήσεων προς αυτούς,
κάτι που άμεσα απέρριψαν.
Ανά Μοναστήρι
Στους Εσφιγμενίτες μοναχούς με
έντονη δράση συγκαταλέγονται ο
Ιερομόναχος Νικήτας και ο Γεράσιμος,
ο γνωστός Σμυρνάκης, συγγραφέας
ΑΦΙΕΡΩΜΑ στον ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΟ ΑΓΩΝΑ 17
ΣΑΒΒΑΤΟ 8 - ΚΥΡΙΑΚΗ 9 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2016
Ελληνες αξιωματικοί και άλλοι αξιωματούχοι
με μοναχούς έξω από τη Μονή Βατοπεδίου.
Ευρυτανίας και ο Χρυσόστομος Διονυσιάτης.
Από την Ι. Μ. Κουτλουμουσίου οι
μοναχοί Μελέτιος (καμπανάρης Πρωτάτου), ο Δαμιανός Μυτιληναίος και
άλλοι υπό τον Ιωαννίκιο, άπαντες
διαμένοντες σε Κελλιά της Μονής.
Από την Ι. Μ. Παντοκράτορος
αναφέρονται στη βιβλιογραφία οι
Γέροντες Μακάριος, Διονύσιος, Στέφανος, Θεοφάνης και Ονούφριος.
Από τα αυστριακά αρχεία προέρχονται μαρτυρίες, του 1907, για τη
δράση Μοναχών της Μονής, ότι συνελήφθησαν με πλούσιο πολεμικό
υλικό που προοριζόταν για τον ανεφοδιασμό των ελληνικών ανταρτικών
ομάδων του Σαντζακίου Σερρών.
PAN-MACEDONIAN ASSOCIATION
ARISTOTELIS CHAPTER, DETROIT, MICHIGAN
Από την Ι. Μ. Ξηροποτάμου η
δράση του μοναχού Διονυσίου υπήρξε επίσης πολύτιμη. Τα Κελλιά της
Ι. Μ. Καρακάλλου προσέφεραν επίσης μοναχούς στον Μακεδονικό
Αγώνα. Η Ι. Μ. Φιλοθέου προσέφερε
χρηματικά ποσό ικανό για τις ανάγκες του Αγώνα, αλλά και μοναχοί
της διακρίθηκαν για την πατριωτική
Συνέχεια στη σελίδα 18
Ο Αγώνας τους, η άσβεστη φλόγα τους για την πατρίδα
είναι λαμπερό παράδειγμα.
Για τη θυσία τους θα είναι πάντα το πάνθεον των ηρώων.
ΖΗΤΩ Η ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ
ΖΗΤΩ Η 28Η ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ
Ο ΑΓΩΝΑΣ ΣΥΝΕΧΙΖΕΤΑΙ
Φώτης και Μαίρη Γερασοπούλου
ab
Aκολουθήστε­μας­στο­Facebook:
Eθνικός Κήρυξ / The National Herald
δράση τους όπως ο Θεοδόσιος, ο
Βησσαρίων και ο Πέτρος.
Οι μοναχοί της Ι. Μ. Σίμωνος
Πέτρας, οι περισσότεροι καταγόμενοι
από την Αλάτσατα της Μ. Ασίας,
προσέφεραν εθνικά και πνευματικά
στον Μακεδονικό Αγώνα, όπως ο
Ευχαριστούμε τον «Εθνικό Κήρυκα» για το αφιέρωμα
στο Μακεδονικό Αγώνα
της δεύτερης πιο σημαντικής εξέγερσης μετά το ’21,
του Αγώνα που προάσπισε την ελληνικότητα της Μακεδονίας
και προσέφερε μεγάλες υπηρεσίες στη Μακεδονία και στο Εθνος.
Η Μακεδονία είναι Ελλάδα
2000 χρόνια ιστορία
ab
του πολύτιμου βιβλίου με τον τίτλο
«Άγιον Όρος».
Μοναχοί Δοχειαρίτες που συμμετείχαν ενεργά στον Αγώνα ήσαν:
Οι Γέροντες Διονύσιος, Χρύσανθος,
Ησαΐας (κοσμικό Δαγλαρίδης), Ιωακείμ (κυρίως Χαλκιδι¬κιώτες), ο μοναχός Σάββας του μετοχίου των Πυργαδικίων, οι Γέροντες Ιερόθεος, Σάββας, Εφραίμ, Παντελεήμων, Συνέσιος,
Παΐσιος, Πορφύριος και Δανιήλ. Στους
Βαλκανικούς Αγώνες προσέφεραν
ύψιστες υπηρεσίες οι Μοναχοί, Γαβριήλ και Γοργόνιος, περιθάλποντας
πολλούς Προσκόπους του Αγώνα,
ενώ σε κώδικες της Μονής βρέθηκαν
καταγεγραμμένα μελοποιημένα πολεμικά άσματα.
Από την Ι. Μονή Μεγ. Λαύρας
συμμετείχε ο ιατρός Αθαν. Καμπανάος (Αίγινα) και αρκετοί ανώνυμοι
μοναχοί.
Από την Ι. Μ Βατοπεδίου συμμετείχαν ο ιερομόναχος Βασίλειος
(Κων/νος Τούμπελης) από την Ιερισσό, οι μοναχοί Παγωράτιος, Ανανίας, ο ιατρός (μοναχός) Ιλαρίων, οι
εκ Σάμου μοναχοί Ιωάσαφ και Μελένος, ο ιεροδιάκονος Κλεόπας, ο
μοναχός Δανιήλ και ο δόκιμος Κλειδαράς. Ακόμη επισημαίνουμε ότι η
Μονή, προκειμένου να τονώσει το
θρησκευτικό και πατριωτικό συναίσθημα των Ελλήνων, έστελνε στα
χωριά της Μακεδονίας, και κυρίως
στη Χαλκιδική, το κειμήλιο της Αγίας
Ζώνης της Παναγίας. Από τη Ι. Μονή
Διονυσίου συμμετείχαν οι μοναχοί
Νήφων και Χρυσόγονος (πρωτοπαλίκαρο του Μακεδονομάχου Γαρέφη),
αμφότεροι από τα Φουρνά Αγράφων
18 ΑΦΙΕΡΩΜΑ στον ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΟ ΑΓΩΝΑ
ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ
Αφανείς Μοναχοί Μακεδονομάχοι της Αγιώνυμης Πολιτείας του Αθω
Συνέχεια από τη σελίδα 17
Ιερώνυμος, συγγράψας άνω των
10.000 επιστολών, υμνογράφος και
εκδότης ακολουθιών, ο Νεόφυτος,
ο Ιωαννίκιος που υπέγραψε την διαμαρτυρία κατά της διεθνοποίησης
του Αγ. Όρους το 1913 και ο Νείλος
(θείος του διάσημου μουσικού Δημ.
Μητρόπουλου). Μάλιστα, προ της
αναχώρησής του για το Άγ. Όρος,
χαρακτηριστικά εξάγεται από έγγραφα ότι λειτούργησε στον Ναό
του Προφήτου Ελισσαίου με ιεροψάλτες τους φίλους του Αλέξανδρο
Παπαδιαμάντη και Αλέξανδρο Μωραΐτίδη. Βοήθησε δε τον Μητροπολίτη Κασσανδρείας Ειρηναίο στη
σύνταξη του Γενικού Καταστατικού
Χάρτη του Αγ. Όρους (από 246 άρθρα). Τέλος, και η Ι. Μονή Αγ. Παύλου, με τους Κεφαλληνίτες μοναχούς
της, συνέβαλε στη διατήρηση της
εθνικής ταυτότητος του Αγ. Όρους
με θρησκευτική αφοσίωση και διάθερμο πατριωτικό ζήλο σ’ αυτές τις
κρίσιμες περιστάσεις, μη υποκύπτοντες σε πιέσεις και απειλές αλλογενών.
Από τα αρχεία της Ι. Μ. Ξηροποτάμου προκύπτει ότι Ρώσοι κελιώτες
παρείχαν βοήθεια στους Βουλγάρους
υπέρ της προώθησης των επιδιώξεων
του πανσλαβισμού, για να συνδράμουν την κάθοδο των Ρώσων στο
Αιγαίο. Μάλιστα, από τη απογραφή
του 1910 προκύπτει ότι στο Άγιον
Όρος υπήρχαν 4800 Ρώσοι, 3900
Έλληνες, 500 Βούλγαροι, 500 Ρουμάνοι, 150 Σέρβοι και 50 Ίβηρες
μοναχοί, γενικότερα δε κυριαρχούσαν οι Ρώσοι, καθώς διέθεταν μεγάλη
οικονομική ευχέρεια. Δεν ήσαν μάλιστα λίγες οι φορές που ο Οικουμενικός Πατριάρχης Ιωακείμ Γ΄ επέκρινε τη στάση των Ρώσων και την
εν γένει συμπεριφορά των. Σχετική
είναι και η διαμαρτυρία του Οικουμενικού Πατριάρχη, Κωνσταντίνου
Ε΄, στον Τσάρο Νικόλαο Β΄, το
1901, για την πολιτική της Ρωσίας.
Η Ι. Μονή Ιβήρων προσέφερε
αξιόλογους μοναχούς Μακεδονομάχους με κυριότερο τον Γέροντα Ιωακείμ (που ήτο υπό την φροντίδα
του Πατριάρχη Ιωακείμ Γ΄), ο οποίος
μαζί με τον Αρχιμανδρίτη Χρυσόστομο Λαυριώτη συντόνιζε τις δράσεις του Αγώνα στο Άγιον Όρος.
Για τον Γέροντα Ιωακείμ μάλιστα
λέγεται ότι υπήρξε ισχυρή προσωπικότητα, ο ίδιος εξετέλεσε ακόμη
καθήκοντα Αρχιγραμματέα της Ιεράς
Κοινότητος, ηγούμενος της Ι. Μ.
Βλατάδων στη Θεσσαλονίκη και με
δική του πρόταση χαράχθηκε το
«Μούσαις Χάρισι Θύε» πάνω από
την κεντρική Πύλη του ΑΠΘ. Άλλοι
μοναχοί που αναφέρεται η δράση
τους είναι ο Γέρων Γαβριήλ από τον
Βάβδο Χαλκιδικής και ο μοναχός
Χαρίτων από τον Χορτιάτη Θεσσα-
λονίκης.
Άφησα για το τέλος δύο Μετόχια
της Ι. Μονής Γρηγορίου, τα οποία
ανέπτυξαν υποδειγματική δράση
στον Μακεδονικό Αγώνα. Το ένα
βρίσκεται στον Κολινδρό Πιερίας,
στη θέση «Βούλτιστα», και το άλλο
στην Σιθωνία Χαλκιδικής, στη θέση
«Παρθενών», όπου περιλαμβάνεται
και ο λιμήν «Μπαλαμπάνη». Αποτέλεσαν καταφύγια, νοσοκομεία και
κέντρα συνεννοήσεως με το Γενικό
Προξενείο Θεσσαλονίκης. Όπως μας
πληροφορεί ο Α. Δ. Ψαθάς «…Στη
Βούλτιστα οι Έλληνες οπλαρχηγοί
διοργάνωσαν κέντρο εκπαίδευσης
των νέων της περιοχής. Αναφέρεται
μάλιστα ότι ο οπλαρχηγός Μανούσος
διοργάνωσε παρέλαση προς τιμήν
του Ηγουμένου της Μονής Ιακώβου
(Γιαννούλη) και του προκρίτου από
τη Θεσσαλονίκη Κ. Αντωνιάδη, οι
οποίοι επισκέφθηκαν το μετόχι. Το
οι οποίοι, μολονότι στις συνάξεις
της Ιεράς Κοινότητας ακολουθούσαν
κοινή γραμμή με την ηγεσία της
Ρωσι¬κής Μονής Αγ. Παντελεήμονος, απαγόρευαν την εγκαταβίωση
Ρώσων Μοναχών στη Μονή τους. Ο
Σμυρνάκης στο έργο του Το Άγιον
Όρος αναφέρει ότι όταν ο στρατηγός
Ιγνάτιεφ επισκέφθηκε την Ι. Μ. Ζωγράφου (1874) και ρώτησε τους μοναχούς «εάν υπάρχει στη Μονή Έλλην μοναχός», αφού έλαβε αρνητική
απάντηση, ανεφώνησε Δόξα σοι ο
Θεός επιτέλους που δεν υπάρχει
κανείς Έλλην ενταύθα!
Το έτος 1908, περίπου 300 εξαρχικοί μετέβησαν στο Άγιον Όρος
και, αφού εφοδιάστηκαν με όπλα
και τρόφιμα από τους Βουλγάρους
μοναχούς, σχημάτισαν ένοπλες ομάδες. Η έκβαση όμως του Μακεδονικού Αγώνα είχε ήδη κριθεί στη Μακεδονία, στη Θεσσαλονίκη και στη
έγινε αντιληπτό από τους Βούλγαρους αξιωματικούς, οι Βούλγαροι
παραδόθηκαν άνευ όρων. Θα’ ταν
ακόμη παράλειψη αν δεν αναφέραμε
ότι υπήρξαν και μοναχοί που φυλακίσθηκαν στο Επταπύργιο Θεσσαλονίκης όπως λχ. Γρηγοριάτες μοναχοί, ο Γέρων Ανανίας και ο Γέρων
Στέφανος, και ο προανα¬φερθείς
Καπετάν Γιαγλής. Αξιοσημείωτη είναι
επίσης η πληροφορία του Κώη για
την προσφορά του Αγίου Όρους και
της Χαλκιδικής στον Αγώνα: «Δηλούμεν ότι μεγάλας υπηρεσίας προσέφεραν οι μοναχοί του Αγίου Όρους
δια μέσου των οποίων και εκ της
νήσου Σκοπέλου εφοδιάζοντο τόσον
τα σώματα όσον και τα διάφορα
χωρία οπλισμού και πολεμοφοδίων.
Επίσης ο λαός της Χαλκιδικής επέδειξε απαράμιλλον πατριωτισμόν
και αφοσίωσιν προς τον αρχηγόν
Βάλτσαν και εκτέλεσιν πάσης εντο-
συγκεντρώθηκαν πολλοί ανυπότακτοι που ζούσαν από ληστρικές επιδρομές. Ο Πατριάρχης Ιωακείμ Γ΄,
ο οποίος ήταν ιδιαίτερα σοφός και
διορατικός, επεσήμανε ότι δεν χρειάζετο απεριόριστη εμπιστοσύνη
στους Νεότουρκους. Τα τέσσερα
βαλκανικά Κράτη Ελλάδα, Βουλγαρία, Σερβία και Μαυροβούνιο, κήρυξαν τον πόλεμο ενάντια στην
Τουρκία. Με πρωτοβουλία του λοχαγού Κων. Μαζαράκη δημιουργήθηκαν τα Σώματα των Προσκόπων,
τα οποία δρούσαν στη Μακεδονία
ως προπομποί του Στρατού, κινούμενα ανεξάρτητα απ’ αυτόν και συλλέγοντας πληροφορίες. Αρχηγοί των
Σωμάτων ορίστηκαν έμπειροι οπλαρχηγοί του Μακεδονικού Αγώνα. Αυτοί ήσαν στη Χαλκιδική οι Γαλανόπουλος, Μινόπουλος και Παπακώστας, ενώ στη Νιγρίτα ο Καπετάν
Γιαγλής. Ο Μητροπολίτης Ειρηναίος,
Οι Μονές που
επέδειξαν μεγαλύτερο
ζήλο και συμμετοχή
στον Μακεδονικό
Αγώνα ήσαν
η Ι. Μ. Ιβήρων,
η Γρηγορίου,
η Δοχειαρίου
και η Εσφιγμένου.
μετόχι «Παρθενών» έγινε κέντρο
ανεφοδιασμού των ελληνικών αντάρτικων ομάδων της Χαλκιδικής
και της Ανατολικής Μακεδονίας.
Εκεί φιλοξενήθηκαν ή βρήκαν καταφύγιο οι οπλαρχηγοί Δ. Κοσμόπουλος, Β. Παπακώστας, Γ. Γαλανόπουλος, Π. Παπατζανετέας, Α. Κόης
κ.ά.».
Οι εξαιρέσεις
Όπως προελέχθη, εξαίρεση αποτέλεσαν οι Μονές Ζωγράφου, Χιλανδαρίου και Αγ. Παντελεήμονος
(Ρωσικόν). Ωστόσο, παρά τις, κατά
γενική παραδοχή, κοινές ιδεολογικές
θέσεις των σλαβικών λαών, αξιοπερίεργη ήταν η στάση που κρατούσαν
οι Ηγούμενοι της Ι. Μ. Ζωγράφου,
Χαλκιδική. Ωστόσο, στην Ι. Μ. Ζωγράφου υπήρχε βουλγαρικός στρατός
και η μονή τελούσε υπό κατοχή.
Άμεσα τότε οι ελληνικές Δυνάμεις
στη Χαλκιδική ανασυντάχθηκαν.
Στις 2 Μαΐου 1908 το Μακεδονικό
Κομιτάτο της Αθήνας στέλνει στην
περιοχή τον Αριστόβουλο Κώη (Καπετάν Βάλτσα), προκειμένου να
αναδιοργανώσει τα Σώματα που
δρούσαν στην περιοχή (των Γαλανόπουλου, Πατίκα, Παπακώστα, Παπατζανετέα και Μινό-πουλου). Ένα
Σώμα από ιερολοχίτες μοναχούς,
στο οποίο συμμετείχαν Πότουρες,
Σεϊμένιδες, Σερδάρηδες αλλά και
πολλοί Μακεδονομάχοι, σχηματίστηκε στο Άγιο Όρος. Με μπροστάρη
τον Καπετάν Γιαγλή, το Σώμα κατέφθασε στη Μονή Ζωγράφου. Μόλις
λής».
Το κίνημα των Νεοτούρκων
Τον Ιούνιο 1908 εκδηλώνεται το
κίνημα των Νεοτούρκων. Ο Σουλτάνος Αβδούλ Χαμίτ καθαιρείται,
και όλοι ενστερνίζονται τις υποσχέσεις που διακήρυξαν οι Νεότουρκοι
περί ισότητας και ισοπολιτείας των
υπόδουλων εθνοτήτων της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Ο κόσμος πανηγύριζε, και οι Τούρκοι ήσαν φιλικοί προς τους Έλληνες. Οι Έλληνες
που βρίσκονταν σε ηλικία στράτευσης απέφευγαν να υπηρετήσουν
στον τουρκικό στρατό, και οι Τούρκοι, προκειμένου να τους εκφοβίσουν, προέβαιναν σε λεηλασίες των
περιουσιών τους. Στο Άγιο Όρος
καθώς μετέβαινε στη Θεσσαλονίκη
προς αναζήτηση βοηθείας, συνάντησε τουρκικό στρατό να κατευθύνεται προς το Άγιον Όρος και αμέσως
επικοινώνησε με τον αρχιστράτηγο
διάδοχο Κωνσταντίνο, προκειμένου
να του επισημάνει τους κινδύνους
που διέτρεχε η Αγιώνυμη Πολιτεία.
Απόβαση του Ναυτικού
Την 1η Νοεμβρίου λαμβάνεται
επείγουσα διαταγή από το Υπουργείο
Ναυτικών να καταληφθεί επειγόντως
η Χερσόνησος του Άθω, ένεκα απολύτου εθνικής ανάγκης. Το Επιτελείο
του Στόλου αντιλαμβάνεται ότι διεξάγεται αγώνας δρόμου μεταξύ των
Χριστιανών συμμάχων για την κατάληψη της κιβωτού της Ορθοδοξίας.
ΑΦΙΕΡΩΜΑ στον ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΟ ΑΓΩΝΑ 19
ΣΑΒΒΑΤΟ 8 - ΚΥΡΙΑΚΗ 9 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2016
πολλοίς άγνωστα στις επιμέρους
πτυχές τους παρά το ειδικό βάρος
που διαθέτουν. Τα πλούσια σε ύλη
και περιεχόμενο Αρχεία, που φυλάσσονται στους ογκώδεις φακέλους
των Ιερών Μονών και των εξαρτημάτων τους, ευρίσκονται υπό πρώιμο
στάδιο έρευνας, εξαιτίας ενδεχομένως του γεγονότος ότι τα επισυμβαίνοντα τούτη την εποχή γεγονότα
είναι ακόμη νωπά. Πράγμα που γίνεται φανερό, εάν κανείς αναλογισθεί ότι, πριν από μερικά χρόνια,
ζούσαν ακόμη οι τελευταίοι Μακεδονομάχοι, λαϊκοί ή ρασο¬φόροι,
που προσέφεραν πολύτιμες υπηρεσίες στην Πατρίδα. Όχι ήσσονος
σημασίας είναι και το γεγονός ότι
για τα Μοναστήρια, Κελλιά και Σκήτες που δεν είναι ελληνικά και βρίσκονται εντός του Αγίου Όρους,
επιδιώκεται το καθεστώς ισοτιμίας
ανάμεσα σ’ αυτά και τα ελληνικά,
άνευ διακρίσεως. Δεν είναι όμως
ακόμη δυνατό να λησμονηθούν θρησκευτικές, ιστορικές, πολιτικές και
πολιτιστικές καταστάσεις που συνδέονταν με τον Πανσλαβισμό και
τη βουλγαρική Εξαρχία και που αποσκοπούσαν στη κυριαρχία των Ρώσων και των Βουλγάρων στο Μακεδονικό χώρο, στο Άγιο Όρος και
την ευρύτερη περιοχή του.
Επεκτατική πολιτική
Η πολυπληθής παρουσία Ρώσων
μοναχών και τα ασύμμετρα οικοδομήματα που έκτισαν δαπανώντας
υπέρογκα ποσά, σε διαστάσεις διαφορετικές των αγιορειτικών, φανερώνει μέχρι σήμερα την αντίθεση
Συνέχεια στη σελίδα 20
Εκ των υστέρων, επιβεβαιώθηκε
πράγματι, ότι τμήμα του Βουλγαρικού Στρατού κατευθυνόταν εσπευσμένα προς το Άγιον Όρος. Ο Αρχηγός Στόλου στέλνει το πρωΐ της
2ας Νοεμβρίου το «ΘΥΕΛΛΑ», και
ναυτικό άγημα υπό τον σημαιοφόρο
Παπαγεωργίου καταλαμβάνει τη
Δάφνη και τις Καρυές. Υπό τις επευφημίες των μοναχών και τον εθνικό
σημαιοστολισμό των κτιρίων με τις
γαλανόλευκες ο Παπαγεωργίου ζήτησε την παράδοση των Τούρκων
οπλιτών και του Καϊμακάμη. Επακολούθησαν ενθουσιώδεις εκδηλώσεις μοναχών και λαϊκών του Αγίου
Όρους. Στη δυτική πλευρά της Χερσονήσου είχαν καταπλεύσει εν τω
μεταξύ τα «ΑΒΕΡΩΦ», «ΠΑΝΘΗΡ»
και «ΙΕΡΑΞ». Οι Τούρκοι χωροφύλακες και υπάλληλοι, 25 τον αριθμό,
κατέφυγαν κατ’ αρχάς στο ρωσικό
μοναστήρι και εν συνεχεία παραδόθηκαν από τους μοναχούς στο
«ΑΒΕΡΩΦ». Από εκεί, τα τέσσερα
πλοία πλέουν προς βορρά και το
μεσημέρι αγκυροβολούν στον όρμο
Πρόβλακα, απ’ όπου με ναυτικό
λόχο καταλαμβάνουν τον Ισθμό που
ενώνει τη χερσόνησο με την απέναντι ξηρά.
Ο Μελέτιος Μεταξάκης περιγράφει γλαφυρά τις πρώτες στιγμές της
Απελευθέρωσης: «Είναι λοιπόν ευεξήγητος η εντελώς ιδιαιτέρα συγκίνησις ήτις εγεννήθη εις την ψυχήν
παντός Έλληνος επί τω ακούσματι
τω χαροποιώ ότι η θριαμβεύουσα
ελληνική σημαία αφ’ ου υψώθη επί
του τάφου του αγίου Δημητρίου εν
Θεσσαλονίκη, ανεπετάσθη υπερήφανος και επί της κορυφής του
«Κρυσταλλωμένου Άθωνος». Αλλ’ η
χαρά επί τη ἀπελευθερώσει του Αγ.
Όρους η πλήρης και τελεία εξεδηλώθη εν αυτώ τω Αγίω Όρει….. Τό
χαρμόσυνον άγγελμα μετεδόθη ως
αστραπή απ’ άκρου εις άκρον της
μοναχικής Πολιτείας, καί εξήγειρε
τοιούτον ενθουσιασμόν, ώστε οι μοναχοί πάντες, ανεξαρτήτως γλώσσης
και φυλής στιγμιαίως ευρέθησαν εις
τους ναούς, ασπαζόμενοι αλλήλους
και ψάλλοντες τα άσματα της Αναστάσεως. Οι κώδωνες υπερχιλίων
ναών επλήρουν τον ἀέρα δια των
αρμονικών των ήχων και οι τουφεκισμοί αφύπνιζον τας ήχους τῶν
δειράδων, διαλαλούντες την θριαμβευτικήν ανάστασιν του Γένους». Η
τύχη της Αγιώνυμης Πολιτείας
του Αθω μετά την Απελευθέρωση κρίθηκε οριστικά.
Μέσω συγκεκριμένων θαλάσσιων
Επιγραμματικές
διαπιστώσεις
Επιτρέψτε μου να συνοψίσω τη σύντομη αναφορά
μου στους αφανείς Αγιορείτες
του Μακεδονικού Αγώνα με κάποιες επιγραμματικές διαπιστώσεις. Οι Μοναχοί του Αγίου
Όρους προσέγγιζαν τα γεγονότα
της εξεταζόμενης περιόδου (δεύτερο μισό 19ου –αρχές 20ού αιώνα) με ξεχωριστή ευαισθησία
και πατριωτισμό, γεγονότα εν
διαδρομών ο οπλισμός που μεταφέρονταν στο Άγιον Όρος διοχετεύονταν σε χωριά της Χαλκιδικής και της
Μακεδονίας,
στα οποία είχαν συγκροτηθεί
Επιτροπές του Μακεδονικού Αγώνα.
20 ΑΦΙΕΡΩΜΑ στον ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΟ ΑΓΩΝΑ
ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ
Αφανείς Μοναχοί Μακεδονομάχοι
της Αγιώνυμης Πολιτείας του Αθω
Συνέχεια από τη σελίδα 19
της ρωσικής αρχιτεκτονικής
τεχνο¬τρο¬πίας στο χώρο του Αγίου Όρους, θυμίζοντας τη ρωσική
επεκτατική πολιτική στην περιοχή.
Ομοίως, η ακμάζουσα άνθηση και
σε άλλους τομείς της Τέχνης, όπως
την αγιογραφία -με τη δημιουργία
αξιολόγων αγιογραφικών οίκων-, τη
μεταλλοτεχνία, τη ξυλογλυπτική, τη
μαρμαροτεχνία, τη χαλκογραφία,
τη χαρακτική και τη φωτογραφία,
δίνει και τώρα ακόμη την αίσθηση
μιας μοναστικής Πολιτείας με νεωτερίζοντα στοιχεία τέχνης, επηρεαζόμενα από τις τότε σύγχρονες τάσεις, να εισβάλλουν, τρόπον τινά,
αυθαίρετα σ’ αυτήν. Η δράση των
Ρώσων, μέσα από την εν γένει συμπεριφορά τους, συνεχίσθηκε μέχρι
την Απελευθέρωση του 1912-13.
Τα ρωσικά σχέδια
Η Απελευθέρωση του Αγίου
Όρους από το ένδοξο ελληνικό πολεμικό Ναυτικό το 1912 αποτέλεσε
αφετηρία μιας νέας εποχής, που φέρει έντονα τα χαρακτηριστικά του
ελληνικού στοιχείου. Ωστόσο, ανέκυψαν στο προσκήνιο προβλήματα
που καλλιεργούνταν κατά την οθωμανική περίοδο. Η Ρωσία, στα πλαίσια των επί δεκαετίες πανσλαβιστικών επιδιώξεών της, ζήτησε, αμέσως
μετά τη λήξη του Α΄ Βαλκανικού
Πολέμου, τον έλεγχο του Αγίου
Όρους, τόσο στο θεσμικό όσο και
στον πολιτικό τομέα, μέσω της αλλαγής του θεσμικού συστήματός του
με κριτήρια πληθυσμιακά. Επίσης
ζήτησε και την ανακήρυξη του Αγίου
Όρους σε πολιτεία αυτόνομη, ανεξάρτητη και ουδέτερη. Ωστόσο, πλείστα ήσαν τα γεγονότα που ανέτρεψαν τα σχέδιά τους και περιόρισαν
τη δυναμική των Ρώσων στο Άγιον
Όρος, όπως οι συνθήκες Βουκουρεστίου και Αθηνών, το πρόβλημα
των Ονοματολατρών και η πτώση
του Τσαρικού καθεστώτος. Η αποφασιστικότητα και η πείσμων θέληση
των Αγιορειτών Πατέρων, υποβοηθούμενη από τις προαναφερόμενες
ιστορικές εξελίξεις, οδήγησαν στην
ένωση του Αγίου Όρους με τη μητέρα Ελλάδα. Και πάλι όμως, από
την απελευθέρωσή του μέχρι το
1923, διάφορα επιμέρους γεγονότα
(Ρώσοι κελλιώτες, ληστοσυμμορίτες
κλπ), με ση¬μαντικότερο τη σύνταξη θεμελιώδους Χάρτου από τους
Αγιο¬ρείτες κατά τις αποφάσεις του
Λονδίνου, δημιούργησαν κάποιες
τριβές και εμπόδια, τα οποία όμως
ήρθησαν με τις Συνθήκες των Σεβρών και Λωζάνης.
Ο αγιογραφικός Οίκος των Δανιηλαίων
Μέσα από την Αθωνιάδα
Όσον αφορά τους Αγώνες των
Αγιορειτών, θα πρέπει να αναφερθούν ως μια εικόνα της καθημερινότητάς τους, οι ατέλειωτες παρακλήσεις τους μπροστά στο Άξιον
Εστί για την Απελευθέρωση του Αγίου Όρους, οι οποίες μάλιστα διεξάγονταν παρουσία ακόμη και των
Τούρκων. Παράλληλα με τον πνευματικό βίο στον Άθωνα, που παρέμεινε ανθηρός, ακμαίος και προσαρμοσμένος στην πολιτιστική παράδοση, οι Αθωνικές Προσωπικότητες έδωσαν το δικό τους εκπαιδευτικό στίγμα μέσω της Αθωνιάδος
Σχολής. Πέρα όμως από την πνευματική παρουσία των Αγιορειτών
στη Μοναστική Πολιτεία του Άθω,
κατά την εποχή αυτή αναδείχθηκαν
και μοναχοί-στρατιώτες που πήραν
στα χέρια όπλα και αψηφώντας τους
κινδύνους, μετέφεραν πολεμοφόδια
και έμψυχο υλικό από τα παράλια
του Αγίου Όρους στο εσωτερικό της
Μακεδονίας. Συγχρόνως σε περιο-
δείες τους εμψύχωναν το ηθικό των
Μακεδόνων. Αποτέλεσμα όλων αυτών των δράσεων ήταν να συλληφθούν πολλοί μοναχοί, να εγκλισθούν –ως προαναφέρθηκε- στις
φυλακές της Θεσσαλονίκης, να τραυματισθούν ή να φονευθούν, συνεχίζοντας την παράδοση της ενεργού
προσφοράς της Εκκλησίας στους
Αγώνες του Έθνους. Και είναι πολλοί
και συγκεκριμένα ονόματα μοναχών
που βρίσκονται στα Αρχεία του Αγίου
Όρους.
Ανάμεσα στα διακονήματα των
Μοναχών ήσαν και η αντιπροσώπευση των Μονών στις Καρυές, στη
Θεσσαλονίκη και στην Κωνσταντινούπολη. Οι Αντιπρόσωποι και οι
Επίτροποι των Μονών είχαν ως κύριο
έργο τη συχνή ενημέρωση των Ιερών
Μονών, -μέσω γραμμάτων, εφημερίδων και άλλου έντυπου υλι¬κού
που απέστελλαν με τα μέσα μεταφοράς (ατμόπλοια κλπ)-, για τα τεκταινόμενα στις Καρυές και στις εν
λόγω πόλεις.
Καθοριστική υπήρξε και η συμβολή που προσέφεραν στο Άγιο
Όρος το Οικουμενικό Πατριαρχείο,
ο κλήρος, οι διπλωμάτες και πρόξενοι που παρακολουθούσαν εκ
του σύνεγγυς τα γεγονότα. Υψηλά
πρόσωπα, περιηγητές και άνθρωποι
κάθε κοινωνικού στρώματος που
επισκέφθηκαν το Άγιο Όρος συνέβαλαν ποικιλοτρόπως με τα άρθρα
που δημοσίευαν στον ελληνικό και
ξένο Τύπο της εποχής, στη μεταφορά των μηνυμάτων του Αγώνα
που ανέλαβαν μοναχοί και λαϊκοί
να φέρουν εις πέρας, για να αποκτήσουν την ελευθερία τους. Αξίζει
λοιπόν η προσπάθεια για την έρευνα και αξιοποίηση του περιεχομένου
των πλουσιοτάτων Αρχείων των μονών στην ανεκτίμητη Κιβωτό της
Ορθοδοξίας και του Ελληνισμού.
Θά ’θελα να κλείσω με τη διαπίστωση πως η ενδεχόμενη καταστροφή της Μοναστικής Πολιτείας
του Άθω θα αποτελούσε αναμφίβολα συμφορά, ανυπολόγιστης αξίας
για το Έθνος. Ο μέγιστος θρησκευτικός, κοινωνικός, πολιτικός και
πολιτιστικός ρόλος και προορισμός
αυτής της έσχατης κιβωτού των παραδόσεων και των ηθικών αξιών
αποτελεί το τελευταίο θα’ λεγε κανείς, Περιβόλι που μας απομένει.
Το Περιβόλι της Παναγίας, της ανθρώπινης Πίστης και Αγάπης, το
Περιβόλι της Ορθοδοξίας και του
Ελληνισμού. Είναι αυτό, που πολλοί
εποφθαλμιούν σαν δική τους πνευματική κληρονομία. Και αποτελεί
βέβαια κληρονομιά όλης της ανθρωπότητας. Αλλά, πάνω απ’ όλα,
είναι ένας κατ’ εξοχήν Ελληνορθόδοξος χώρος. n
*Ο Δρ. Βασιλείου Ν. Πάππας
είναι Δικηγόρος και πρώην Βουλευτής του Νομού Χαλκιδικής.
Η ενδεχόμενη
καταστροφή της
Μοναστικής Πολιτείας
του Άθω θα αποτελούσε
αναμφίβολα συμφορά,
ανυπολόγιστης αξίας
για το Έθνος.
Ποιος είναι
ο Βασίλειος
Πάππας
Ο Βασίλειος Ν. Πάππας γεννήθηκε το 1951 και κατάγεται
από την Ιερισσό της Χαλκιδικής.
Υπηρέτησε ως έφεδρος Ανθυποσµηναγός Δικαστικού.
Είναι Πτυχιούχος του Νομικού
Τμήματος της Σχολής ΝΟΕ του
ΑΠΘ, πτυχιούχος του Τμήματος
Δηµοσίου Δικαίου και Πολιτικών
Επιστηµών της Νομικής Σχολής
του ΑΠΘ. Είναι κάτοχος μεταπτυχιακού Διπλώματος στις Πολιτικές Επιστήμες του ΑΠΘ. Κάτοχος διδακτορικού Διπλώματος
του Πανεπιστημίου Μακεδονίας
(Τμήμα Βαλκανικών, Σλαβικών
και Ανατολικών Σπουδών).
Δικηγορεί στη Θεσσαλονίκη
(παρ' Αρείω Πάγω) από το 1975.
Για πολλά χρόνια υπήρξε Πρόεδρος της Ιστορικής και Λαογραφικής Εταιρείας Χαλκιδικής, Γενικός Γραμματέας της Εταιρείας
Μακεδονικών Σπουδών και επί
σειρά ετών μέλος του Δ.Σ. της.
Εξελέγη Βουλευτής Χαλκιδικής
το 1996, 2000, 2004 και 2007.
Διετέλεσε επί σειρά ετών
Γραµµατέας Αποδήµου Ελληνισµού και Αντιπρόεδρος της Ειδικής Μόνιμης Διακομματικής Επιτροπής της Ελληνικής Βουλής για
τον Απόδημο Ελληνισμό.
Οργάνωσε πανελλήνια και διεθνή συνέδρια µε θέµατα την ιστορία, λαογραφία, Τέχνη και παράδοση της Χαλκιδικής και του Αγίου
Όρους, την Αριστοτελική Σκέψη
και το προσφυγικό στοιχείο.
Εκπροσώπησε την Ελληνική
Βουλή σε διεθνείς Συναντήσεις
και προέβαλε τη Χαλκιδική στις
5 ηπείρους, πραγµατοποιώντας
διαλέξεις, εκθέσεις και δίνοντας
συνεντεύξεις. Ηταν προσκεκληµένος Ορθοδόξων Αρχιεπισκοπών, Πανεπιστηµίων και διεθνών Οργανισµών και κυρίως εθνικοτοπικών Οργανώσεων της Διασποράς.
Εχει συγγράψει επιστηµονικές
νοµικές µελέτες, και δηµοσίευσε
σειρά θεµάτων εθνικού, ιστορικού,
κοινωνικού, πολιτικού και πολιτιστικού ενδιαφέροντος.
Τιµήθηκε µε πολλές διακρίσεις
στην Ελλάδα και το εξωτερικό. n
ΑΦΙΕΡΩΜΑ στον ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΟ ΑΓΩΝΑ 21
ΣΑΒΒΑΤΟ 8 - ΚΥΡΙΑΚΗ 9 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2016
Η ζωή τα όνειρα και οι δράσεις του Παύλου Μελά για απελευθέρωση της Μακεδονίας
Ο πρωτεργάτης
και ήρωας
του Μακεδονικού Αγώνα
Ο
Παύλος Μελάς υπήρξε
ηγετική μορφή του Μακεδονικού αγώνα και μάλιστα
το όνομά του έχει συνδεθεί
άρρηκτα με αυτόν. Γεννήθηκε
στις 29 Μαρτίου του 1870 στη
Μασσαλία, όπου ο πατέρας του
Μιχαήλ Μελάς δραστηριοποιούταν ως έμπορος.
Το 1886 εισήλθε στη Σχολή Ευελπίδων και εξήλθε ως ανθυπολοχαγός
του Πυροβολικού στις 8 Αυγούστου
του 1891. Τον επόμενο χρόνο παντρεύτηκε τη Ναταλία Δραγούμη
(1872-1973), κόρη του τραπεζίτη
και πολιτικού Στέφανου Δραγούμη,
με την οποία απέκτησε δύο παιδιά,
τον στρατιωτικό Μιχαήλ Μελά
(1894-1950) και τη χημικό Ζωή
Μελά - Ιωαννίδη (1898-1996).
Υπήρξε δραστήριο μέλος της Εθνικής Εταιρείας, μιας μυστικής οργάνωσης, που είχε ως σκοπό την αναζωπύρωση του εθνικού φρονήματος
και την απελευθέρωση των υπόδουλων Ελλήνων με κάθε θυσία,
και έπαιξε αρνητικό ρόλο στον Ελληνοτουρκικό Πόλεμο του 1897.
Με την έκρηξη
του πολέμου μάχεται στα μέτωπα
της Θεσσαλίας, ως διοικητής ουλαμού
της 2ης Πεδινής Πυροβολαρχίας.
Στις αρχές του 20ου αιώνα τον
απασχολεί έντονα η κατάσταση στην
τουρκοκρατούμενη Μακεδονία και
τον ανησυχεί η δράση των κομιτατζήδων, που επιδιώκουν την προσάρτηση της Μακεδονίας στη Βουλγαρία. Τον επηρεάζει έντονα ο Μακεδόνας πεθερός του Στέφανος Δραγούμης, ενώ έχει πληροφόρηση από
πρώτο χέρι από τον αδελφό της γυναίκας του Ιωνα Δραγούμη, που
υπηρετεί ως υποπρόξενος στο Μοναστήρι (σημερινή Μπίτολα ΠΓΔΜ).
Τον Φεβρουάριο του 1904, μαζί
με άλλους τρεις αξιωματικούς, τους
λοχαγούς Αλέξανδρο Κοντούλη και
Αναστάσιο Παπούλα και τον ανθυπολοχαγό Γεώργιο Κολοκοτρώνη,
συμμετέχει σε μυστική αποστολή
στη Μακεδονία με το ψευδώνυμο
Μίκης Ζέζας (Μίκης, από το όνομα
του γιου του Μιχαήλ, που τον φωνάζουν χαϊδευτικά Μίκη και Ζέζας,
από το όνομα της κόρης του Ζωής,
που τη φωνάζουν χαϊδευτικά Ζέζα),
κατόπιν εντολής της κυβέρνησης
Θεοτόκη. Η ομάδα των τεσσάρων
αξιωματικών, συνοδευόμενη από
Μακεδόνες αγωνιστές, δραστηριοποιήθηκε στη Δυτική Μακεδονία,
αλλά οι κινήσεις της έγιναν αντιλη-
Ο Παύλος Μελάς με τα παιδιά του
Μίκη και Ζωή.
πτές από τους Τούρκους, οι οποίοι
ζήτησαν από την ελληνική κυβέρνηση την ανάκλησή τους. Ετσι, ο
Μελάς μαζί με τους τρεις άλλους
αξιωματικούς επέστρεψαν στην Αθήνα στις 29 Μαρτίου.
Τον Ιούλιο, ενώ υπηρετούσε στη
Σχολή Ευελπίδων, ζήτησε 20ήμερη
άδεια και έκανε ένα δεύτερο ταξίδι
στη Μακεδονία. Στο πλαστό διαβατήριό του αναγραφόταν το όνομα
Πέτρος Δέδες και ως επάγγελμα δήλωνε ζωέμπορος. Μόλις έφθασε
στην Κοζάνη συναντήθηκε με το
ντόπιο ελληνικό στοιχείο και αποφασίστηκε η συγκρότηση ενόπλων
σωμάτων με τη στρατολόγηση ανδρών από τις γύρω περιοχές και η
ανάληψη άμεσης δράσης στη Δυτική
Μακεδονία. Επέστρεψε στην Αθήνα
στις 3 Αυγούστου γεμάτος αισιοδοξία
για την έκβαση του Αγώνα.
Μετά από 15 ημέρες ζήτησε κι
έλαβε τετράμηνη άδεια από το στράτευμα για να αναλάβει επίσημα την
αρχηγία του Μακεδονικού Αγώνα
στην περιοχή της Καστοριάς και του
Μοναστηρίου, κατόπιν υπόδειξης
του Μακεδονικού Κομιτάτου.
Στις 28 Αυγούστου ο Καπετάν
Μίκης Ζέζας πέρασε τα τότε σύνορα,
συνοδευόμενος από αρκετούς Μακεδόνες, Λάκωνες και Κρήτες, και
στα μέσα Σεπτεμβρίου στρατοπέδευσε στην περιοχή της Καστοριάς.
Στις 13 Οκτωβρίου του 1904 εισήλθε στο χωριό Στάτιστα για
να αναπαυτεί αυτός και οι άνδρες του. Ομως, ο Βούλγαρος αρχικομιτατζής
Μήτρος Βλάχος, προκειμένου να τον
βγάλει από τη μέση,
ειδοποίησε τις οθωμανικές αρχές. Επί τόπου κατέφθασε
ισχυρό στρατιωτικό απόσπασμα, αποτελούμενο από
150 άνδρες
και στη συμπλοκή που
ακολούθησε, ο
Παύλος Μελάς
τραυματίστηκε
σοβαρά στην
οσφυϊκή χώρα
Ο Παύλος Μελάς υπήρξε ηγετική μορφή
του Μακεδονικού αγώνα και μάλιστα
το όνομά του έχει συνδεθεί άρρηκτα με αυτόν
και μετά από μισή ώρα άφησε την
τελευταία του πνοή.
Το κεφάλι του αποκόπηκε από
τους συμπολεμιστές του και τάφηκε
στο ναό της Αγίας Παρασκευής στο
Πισοδέρι.
Το σώμα του παραδόθηκε από
τις οθωμανικές αρχές στον μητροπολίτη Καστοριάς Γερμανό (Καραβαγγέλη) και τάφηκε στον βυζαντινό
ναό των Ταξιαρχών στην Καστοριά,
όπου αναπαύεται και η κάρα του
από το 1950. Στον ίδιο ναό έχει ταφεί και η σύζυγός του Ναταλία, κα-
τόπιν επιθυμίας της.
Ο θάνατος του Παύλου Μελά
έγινε γνωστός στην Αθήνα στις 18
Οκτωβρίου και συγκλόνισε την κοινή
γνώμη, λόγω του ακέραιου και αγνού
του χαρακτήρα, αλλά και του γνωστού ονόματος της οικογένειάς του,
που είχε μεγάλους δεσμούς με τη
Μακεδονία και την κοινωνία των
Αθηνών. Η θυσία του σηματοδότησε
την ουσιαστική έναρξη του Μακεδονικού Αγώνα, που κορυφώθηκε
με τους Βαλκανικούς Πολέμους του
1912-1913.n
22
ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ
Στο «Περιοδικό»
Σάββατο 15 - Κυριακή 16 Οκτωβρίου 2016
Αντώνης Παπαμάρκος
ab
Ο ιδανικός οικοδεσπότης για όλες τις εκδηλώσεις
Διαχρονικές γευστικές προτάσεις
Της Θάλειας Τσιχλάκη
«Ιστορίες και λέξεις»
από την Δήμητρα Καμαρινού
Το «Περιοδικό» του «Εθνικού Κήρυκα» τώρα καλύτερο από ποτέ!
ab
www.ekirikas.com
ΘΕΜΑ 23
ΣΑΒΒΑΤΟ 8 - ΚΥΡΙΑΚΗ 9 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2016
Ηρωες και γνωστές φιγούρες ταινιών και βιβλίων φαντασίας.
Ενα διήμερο γεμάτο φαντασία!
Του Αρη Παπαδόπουλου
Π
οιος θα το περίμενε; Κι
όμως, ο κόσμος της φαντασίας συναρπάζει χιλιάδες Ελληνες όλων των ηλικιών. Το
διαπιστώσαμε ιδίοις όμμασι το
Σαββατοκύριακο, όταν βρεθήκαμε στο διήμερο φεστιβάλ
του φανταστικού κόσμου.
Ενός κόσμου, από όπου αντλούσε
τις πανέμορφες ιστορίες του ο Τζον
Ρόναλντ Ρόιελ Τόλκιν (J. R. R. Tolkien) που μας είχε καθηλώσει με
την τριλογία «Ο Αρχοντας των Δαχτυλιδιών». Αλλά και έναν άλλο κόσμο, που γινόμαστε μάρτυρές του
εδώ και έξι τηλεοπτικές περιόδους
από σύγχρονους συγγραφείς που μας
ξεναγούν στο «Game of Thrones».
Ολα αυτά και πολλά, πολλά άλλα
συνέβησαν κατά το διήμερο εκδηλώσεων του «Φantasticon» 2016 στις
άνετες αίθουσες της Ελληνοαμερικανικής Ενωσης. Εκεί όπου περιηγήθηκε ο «Ε.Κ» και απόλαυσε ορισμένες από τις εκδηλώσεις, σεμινάρια,
επιδείξεις και χειροτεχνία, ορισμένες
από τις οποίες αποτύπωσε σε φωτογραφίες και ολιγόλεπτο βίντεο.
Από το Σάββατο έως και το βράδυ
της Κυριακής δεν υπήρξε λεπτό χωρίς
εγρήγορση. Αλλωστε, φαντασία είναι
αυτή. Χωράνε τα πάντα.
Διαγωνισμός συγγραφής, εργαστήρι συγγραφής φαντασίας και ονείρου, τουρνουά παιχνιδιού κυνηγών
Επάνω: Από τους διοργανωτές ο
Θανάσης Τσιακμάκης που μίλησε
στον «Ε.Κ.». Δεξιά: Οι Δήμητρα
Βεκρή και Γιάννης Τόσκας από
το Σύλλογο Τόλκιν.
και δράκων, παρουσιάσεις βιβλίων,
ζωντανή μουσική, διεξαγωγή star
wars, ζωγραφική για μικρά παιδιά
«δημιουργώντας φανταστικούς κόσμους», παιχνίδια επιτραπέζια για
μικρούς και μεγάλους, συζητήσεις,
προβολές βίντεο και πολλά άλλα. Κι
όλη την ώρα κυκλοφορούσαν ανάμεσά μας μεσαιωνικοί πολεμιστές,
νεράιδες, πριγκίπισσες, ξωτικά, μάγοι
και μάγισσες, δαίμονες και άγγελοι.
Στολές γνώριμες από τις ταινίες φαντασίας.
Και δεν είναι μόνο μία φορά τον
χρόνο. Οπως ανέφερε στον «Ε.Κ.»
ο Θανάσης Τσιακμάκης είναι η δεύ-
τερη χρονιά που διοργανώνεται το
Φεστιβάλ στη φιλόξενη Ελληνοαμερικανική Ενωση. Συμμετέχουν περίπου 30 άτομα από τις ομάδες και
αρκετοί εθελοντές. Πέρυσι είχαμε
περίπου 3.000 επισκέπτες, χίλιοι
περίπου από τους οποίους ήρθαν
και τη δεύτερη μέρα. Φέτος ευελπιστούμε να ξεπεράσουμε αυτό το
νούμερο γιατί ήδη τώρα που είναι
πρωί Κυριακής έχουμε ξεπεράσει
τις 2.000.
«Το ‘Φantasticon’ στην Ελλάδα
έχει πολύ μεγάλο κοινό, αλλά έχει
κι ένα αρνητικό. Δεν υπάρχει μεταξύ
τους διασύνδεση. Δεν γνωρίζουν
πού υπάρχουν σύλλογοι, και μαγαζιά,
και όμως σημειώνονται πολλά δρώμενα καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου. Υπάρχουν και ορισμένοι που
δεν εκδηλώνονται καθώς νομίζουν
ότι η Φαντασία αφορά μόνο τα παιδιά. Είναι όμως για όλες τις ηλικίες».
Να σημειωθεί ότι μετρήσαμε
πάνω από έξι συλλόγους. Υπάρχει η
Αθηναϊκή Λέσχη Επιστημονικής Φαντασίας (ΑΛΕΦ) που ιδρύθηκε το
1998. Υπάρχει η «Greek Tolkien Society», οι θερμοί οπαδοί του Τόλκιν
που συνέστησαν τον σύλλογό τους
το 2002. Ο Εσπαιρος ως σύλλογος
επιτραπέζιων παιχνιδιών, ρόλων και
στρατηγικής και άλλοι. Υπάρχουν,
επίσης, αυτοί που ονειρεύονται καινούργιους ή ανακαλύπτουν κρυμμένους κόσμους, όπως ο Κωνσταντίνος Σίμος που με έναν συνεργάτη
του δημιούργησαν ένα νέο κόσμο
τη Haldterra, τον χαρτογράφησαν,
τον γέμισαν αγγλικά και αρχαία ελληνικά, και τον έχουν να αιωρείται
στον κόσμο της φαντασίας. Κι όπως
μας είπε «μπορούμε να θεωρήσουμε
την δημιουργία μας ως μία κοσμολογική μελέτη, μόνο και μόνο από
το μέγεθος της έρευνας που κάναμε».n
24 ΜΟΥΣΙΚΗ
ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ
«Ετσι κάνουν όλες» του Μότσαρτ που παρουσιάστηκε στην πρωτοποριακή Loftopera
Ερωτική ψυχολογία
υψηλού επιπέδου
σε μορφή όπερας
Του Φώτη Καλιαμπάκου
Μ
ε αφορμή την παρουσίαση των λυρικών δραμάτων «Ετσι
κάνουν όλες» από την πρωτοποριακή loftopera και του
«Ντον Τζιοβάνι» από τη Μετροπόλιταν θα αναφερθούμε στο
μαγικό δίδυμο της ιστορίας της όπερας Μότσαρτ-Ντα Πόντε.
Ο διάσημος Αυστριακός συγγραφέας Τόμας Μπέρνχαρντ σε ένα από
τα θεατρικά του έργα με τον τίτλο
«Ελισάβετ η Δεύτερη» δημιουργεί το
χαρακτήρα ενός δύστροπου, αλλά
πολύ μορφωμένου Αυστριακού μεγαλοαστού, ο οποίος ζει ακριβώς
δίπλα στην Κρατική Οπερα της Βιέννης
και είναι γνώστης της μουσικής παράδοσης. Κάποια στιγμή ζητάει από
τον υπηρέτη του να του κλείσει ένα
εισιτήριο για τη δημοφιλή όπερα του
Μότσαρτ: «Ετσι κάνουν όλες» και
όταν εκείνος του απαντά ότι το συγκεκριμένο έργο δεν υπάρχει στο πρόγραμμα, εκείνος σχεδόν εκρήγνυται
και λέει: «Μα πώς είναι δυνατόν να
λείπει από το πρόγραμμα η ‘κατεξοχήν
όπερα’; Μπροστά σε αυτή την όπερα,
όλες οι άλλες είναι επικίνδυνες για
την υγεία των αυτιών!» Και μετά, για
να δείξει την οικειότητά του με τη
μουσική παράδοση, συμπληρώνει με
ειρωνεία: «Οχι ότι και σε αυτή την
όπερα δε βαριέμαι..! Βαριέμαι… Αλλά,
στο υψηλότατο δυνατό επίπεδο!»
Αν και υπερβολική και στα δύο
της σκέλη η έξυπνη αυτή αναφορά
στο έργο, το αριστούργημα του Μότσαρτ «Così fan tutte» είναι μια από
τις ομορφότερες κωμικές όπερες της
ιστορίας της μουσικής.
Το έργο αποτελεί τον καρπό μιας
από τις πιο ευτυχείς συναντήσεις και
συνεργασίες της παγκόσμιας τέχνης:
του Wolfgang Amadeus Mozart, της
απόλυτης μουσικής ευφυΐας από το
Σάλτσμπουργκ και του λιμπρετίστα
Lorenzo Da Ponte από την περιοχή
της Βενετίας. Αυτό το drama giocoso
είναι το τελευταίο από τα τρία αριστουργήματα που δημιούργησαν από
κοινού, μαζί με τα επίσης διάσημα
και ιδιαίτερα δημοφιλή έργα: «Ντον
Τζιοβάνι» και «Οι Γάμοι του Φίγκαρο»
Ο Mozart πέθανε έναν περίπου
χρόνο μετά την ολοκλήρωση αυτής
της όπερας, έχοντας προλάβει στη
σύντομη ζωή του να εμπλουτίσει όσο
ελάχιστοι τον ανθρώπινο πολιτισμό,
ενώ ο δαιμόνιος Βενετός θα συνεχίσει
για πολλά ακόμα χρόνια την περιπετειώδη ζωή του, την οποία περιγράφει
στα πραγματικά εξαιρετικού ενδιαφέροντος απομνημονεύματά του, και
θα ολοκληρώσει τον πολύπλευρο, πολυτάραχο και πολυσχιδή επαγγελματικό του βίο ως ο πρώτος καθηγητής
Ιταλικής Φιλολογίας στο King’s College
της Νέας Υόρκης, που δεν είναι άλλο
από τον πρόδρομο του διάσημου Columbia University, και βρισκόταν τότε
στην ίδια με σήμερα τοποθεσία στο
Μανχάταν.
Σύμφωνα με το κορυφαίο φυσιοδίφη των αρχών του 19ου αιώνα
Alexander von Humbolt (αδερφό του
Wilhelm), η πατρίδα του Mozart το
Σάλτσμπουργκ και η Νάπολη, στην
οποία διαδραματίζεται η όπερα, μαζί
με την Κωνσταντινούπολη, ήταν τα
τρία ωραιότερα μέρη του κόσμου.
Πολλές από τις σκηνοθεσίες προσπαθούν να αποδώσουν τα όμορφα μεσογειακά τοπία που θυμίζουν οικεία
σε εμάς ειδυλλιακά απογεύματα του
mare nostrum.
Η υπόθεση του έργου παραλλάσσει
με μοναδικό τρόπο το μοτίβο της δοκιμασίας της πίστης στις σχέσεις, το
οποίο κυριαρχεί στην ευρωπαϊκή λογοτεχνική παράδοση. Δύο φίλοι αξιωματικοί (Guglielmo και Ferrando),
ερωτευμένοι και αρραβωνιασμένοι
με δύο νεαρές όμορφες και λεπτεπίλεπτες αριστοκράτισσες, (Fiordiligi
και Dorabella αντίστοιχα) στοιχηματίζουν με τον ηλικιωμένο Don Alfonso,
ο οποίος τους προκαλεί και διακηρύσσει ότι όλες οι γυναίκες είναι
ίδιες, εν δυνάμει άπιστες, και οι συγκεκριμένες δεν μπορεί να αποτελούν
εξαίρεση. Οι δυο νεαροί δέχονται να
προσποιηθούν ότι θα φύγουν για τον
πόλεμο και επιστρέφουν μεταμφιεσμένοι για να διεκδικήσουν ο ένας
τη φίλη του άλλου.
Για να μπορέσει να οργανώσει τη
μηχανορραφία του ο Don Alfonso
αλλά και για να κάνει πιστευτά τα
όσα θα επακολουθήσουν, χρειάζεται
να δεσμεύσει τους δύο αξιωματικούς
με το λόγο της στρατιωτικής τους
τιμής, ότι όχι μόνο δεν θα αποκαλύψουν το σχέδιο αλλά θα διεκδικήσουν
με όλες τους τις δυνάμεις τις νεαρές.
Επιπλέον θέλει να διασφαλίσει τη
συνεργασίας της πανέξυπνης υπηρέτριας Despina, η οποία παραπονιέται
και αυτή, όπως και ο ακόλουθος του
Τόσο ο Mozart όσο και
ο Da Ponte θα πρέπει να
έβαλαν ή τουλάχιστον
σίγουρα θα αναγνώριζαν
κάτι από τον εαυτό τους
στην εύθυμη ιστορία του
πνευματικού τους τέκνου.
Don Giovanni για τη ζωή του υπηρέτη,
προσφέροντάς της χρήματα. Αυτή
στην αρχή υποπτεύεται ότι πρόκειται
απλώς για μια «κανονική» ανήθικη
πρόταση του κατά πολύ γηραιότερου
της Don Alfonso, αλλά τελικά δέχεται,
και γίνεται φερέφωνό του προσπαθώντας να πείσει τις κοπέλες να αφήσουν τους ρομαντισμούς και να ενδώσουν στο «ρεαλισμό».
Μέσα από μια αλληλουχία εύθυμων τεχνασμάτων και τρυφερού φλερτ
και οι δύο κοπέλες θα ενδώσουν τελικά στη γοητεία των νεοφερμένων
«Αλβανών πριγκίπων» και ο Don Alfonso θα κερδίσει το στοίχημα, αλλά
θα συμβουλέψει πια τους πληγωμένους και εκτός εαυτού εραστές να
παντρευτούν τις κοπέλες που αγαπούν, αφού και οι πιθανές επόμενες
δεν εξαιρούνται από τη «θεωρία» του.
Οι άνθρωποι, φιλοσοφεί ex cathedra
πλέον ο Don Alfonso, ως νικητής και
κατεξοχήν γνώστης της ανθρώπινης
φύσης, πρέπει να αποδέχονται και
να χαίρονται τη ζωή όπως είναι χωρίς
εξιδανικεύσεις. Ετσι η όπερα οδηγείται, όπως και οι Γάμοι του Φίγκαρο,
αλλά σε αντίθεση με τον Don Giovanni, σε Happy End.
Το δίδυμο, Mozart-Da Ponte, το
οποίο θα μπορούσε εδώ να κατηγορηθεί ότι δεν έχει και τις πιο φεμινιστικές απόψεις, έχει μάλλον απολογηθεί εκ των προτέρων στους Γάμους
του Φίγκαρο με τη μεγαλοπρεπή γονυπετή αίτηση συγγνώμης του κόμη
όχι μόνο απέναντι στην αριστοκράτισσα γυναίκα του, αλλά ακόμα και
στην υπηρέτριά του, πράγμα που
μάλλον θα σόκαρε την εποχή εκείνη
το αντρικό μέρος των θεατών και
ιδίως το αριστοκρατικό κοινό των
ΜΟΥΣΙΚΗ 25
ΣΑΒΒΑΤΟ 8 - ΚΥΡΙΑΚΗ 9 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2016
Το αριστούργημα του Μότσαρτ
«Cos fan tutte» είναι μια από
τις ομορφότερες κωμικές όπερες
της ιστορίας της μουσικής.
πρώτων παραστάσεων της όπερας.
Ισως να ήταν σκανδαλώδες ακόμα
και για ένα από τα πιο προοδευτικά
πνεύματα της εποχής, τον προστάτη
του Mozart και εκφραστή της Πεφωτισμένης Δεσποτείας, Αυστριακό αυτοκράτορα Ιωσήφ τον Δεύτερο.
Αρα στα τρία αριστουργήματα του
μαγικού διδύμου, αν τα δει κανείς
συνολικά, μάλλον σημειώνεται ισοπαλία στην πάλη μεταξύ των δύο φύλων, με το Così να δείχνει κυρίως τις
αδυναμίες και την αστάθεια της γυναικείας φύσης, τον Don Giovanni
της αντρικής και το Φίγκαρο να επιτυγχάνει έναν έντιμο συμβιβασμό.
Η αλχημεία και οι μαγνήτες, τα
οποία η μεταμφιεσμένη σε γιατρό
Despina υποκρίνεται με ξεκαρδιστικό
τρόπο ότι χρησιμοποιεί, καθώς και η
αναζήτηση των ευγενών μετάλλων
και της Λυδίας λίθου ήταν έντονα
παρούσες στο 18ο αιώνα, καθόλου
περιθωριακές. Ο Mozart τα εμπαίζει
όλα αυτά και επίσης μιμούμενός τα,
απομυθοποιεί, όπως και στο Φίγκαρο,
τα στρατιωτικά εμβατήρια, που ανακοινώνουν την έξοδο και είσοδο των
εραστών προς και από το υποτιθέμενο
μέτωπο. Η διακωμώδηση των ηρωικών
προτύπων και των αντιεπιστημονικών
μεθόδων, καθώς και η εμφανής συμπάθεια τους προς τους υπηρέτες φανερώνουν τη ροπή των δημιουργών
προς τις διαφωτιστικές ιδέες που διαδίδονταν ραγδαία στην εποχή τους.
Οι δε περιγραφές των ανθρώπινων
σχέσεων από την υπηρέτρια είναι
πραγματικά πολύ «προχωρημένες»,
έως και κυνικές. «Για άντρες κλαίτε»
τους λέει,« αυτό είναι ανόητο! Κι αν
έφυγαν, σιγά το πράμα, θα βρείτε
άλλους, κανείς δεν πέθανε από αγάπη!
Πιστεύετε ότι αυτοί δεν σας απατούν
ήδη; Πρέπει κι εσείς να λειτουργείτε
όπως οι άνδρες, που κάνουν έρωτα
για διασκέδαση και
από εγωιστική ματαιοδοξία!». Σε άλλο σημείο αποφαίνεται ότι
«όταν οι σχέσεις
π ά -
ψουν να είναι
χαρά, παιχνίδι, ελαφρότητα, διασκέδαση, τότε δεν αξίζουν
πια τον κόπο».
Τόσο ο Mozart όσο
και ο Da Ponte θα πρέπει να έβαλαν ή τουλάχιστον σίγουρα θα
αναγνώριζαν κάτι από
τον εαυτό τους στην
εύθυμη ιστορία του
πνευματικού τους τέκνου.
Ο Mozart είχε,
προτού παντρευτεί την γυναίκα του
Constanze, σχέση με την αδερφή της,
ενώ το θέμα των σχέσεων των δύο
φύλων τον είχε απασχολήσει ιδιαίτερα
από την ώρα που έφτασε για πρώτη
φορά στη Βιέννη, την οποία οι συγγραφείς της εποχής της απέδιδαν
όλοι, να έχει μια μοντέρνα για την
εποχή ερωτική ζωή. Μάλιστα σε ένα
γράμμα που γράφει προς τον πατέρα
του Leopold για να τον πείσει να
αποδεχτεί τον γάμο του, ο νεαρός
Wolfgang αναφέρει ότι η οικογένεια
είναι ο σωστός τόπος για να εκδηλώσει
κανείς τη σεξουαλικότητα του, γι’
αυτό και ο πατέρας του πρέπει να
του δώσει την έγκρισή του, συμπληρώνοντας - απευθύνοντας ίσως μια
έμμεση απειλή στις ηθικές αξίες του
πατέρα του - ότι ο ίδιος έχει μεν αντισταθεί μέχρι στιγμής, στον πειρασμό
του, διαδεδομένου τότε στη Βιέννη,
πληρωμένου έρωτα, αλλά πιστεύει
όμως, ότι εάν ενέδιδε για μία μόνο
φορά και πήγαινε σε κάποιο από
αυτά τα κακόφημα σπίτια, μετά δεν
θα μπορούσε να σταματήσει! Μια τέτοια αντίληψη, της κυριαρχίας ενός
είδους λογικού ελέγχου επάνω στα
ανθρώπινα πάθη, συνοψίζει λίγο πολύ
τις απόψεις των Διαφωτιστών στοχαστών της εποχής του Μότσαρτ, ενώ
δεν απέχει και πολύ από τις απόψεις
που θα διατυπώσει 120 περίπου χρόνια αργότερα στην ίδια πόλη ο Freud,
ο οποίος και αυτός έβλεπε με φόβο
την πιθανή απελευθέρωση των ανθρώπινων ενστίκτων.
Ο δε Da Ponte, ο οποίος έφυγε
από το μικρό χωριό του μικρός, εγκαταλείποντας την εβραϊκή του πίστη
για χάρη του καθολικισμού, και έμεινε
για ένα μεγάλο διάστημα στην πόλη
της Βενετίας, έζησε μια σκανδαλώδη
ζωή που μοιάζει με αυτή του διάσημου
συμπατριώτη του Καζανόβα. Δεν μπορεί κανείς να πει, αν αυτή η βαθειά
και λεπτή γνώση της ψυχολογίας των
δύο φύλων και των ανθρωπίνων σχέσεων, η οποία είναι τουλάχιστον τόσο
σοβαρή, όσο κωμικός είναι ο τρόπος
με τον οποίο αναπτύσσεται στα κείμενά του, και την οποία θα ζήλευαν
οι μεγαλύτεροι ψυχολόγοι, ήταν η
αιτία ή το αποτέλεσμα των αναρίθμητων κατακτήσεων του.
Ο Αυστριακός ήρωας του, Τόμας
Μπέρνχαρντ, ασφαλώς θα απογοητευόταν αν μάθαινε ότι η όπερα απουσιάζει φέτος από το πρόγραμμα και
της Μετροπόλιταν. Γι’ αυτό και αναφερθήκαμε ήδη στην εναλλακτική
παραγωγή της loftopera στο Μπρού-
κλιν. Στη Μητροπολιτική όπερα τη
φετινή σεζόν το μαγικό δίδυμο Ντα
Πόντε-Μότσαρτ θα εκπροσωπηθεί
από ένα άλλο κορυφαίο αριστούργημά
του, τον Ντον Τζιοβάνι, στο οποίο
και θα επανέλθουμε. n
ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Οι φωτογραφίες του
Robert Altmann από τις παραστάσεις
της loftopera και του Marty Sohl από
την παραγωγή του Ντον Τζιοβάνι της
ΜΕΤ, η οποία θα επαναληφθεί στην
αρχή και το τέλος της σεζόν που ξεκινάει, είναι μια ευγενική προσφορά
της loftopera και της Metropolitan
Opera αντίστοιχα.
Η ΜΕΓΑΛΗ ΔΙΑΜΑΧΗ ΜΕΤΑΞΥ
ΧΡΙΣΤΟΥ & ΣΑΤΑΝΑ
Το βιβλίο αυτό μεταφρασμένο από τα αγγλικά θεωρείται το υπ’ #1 best
seller. Διαπραγματεύεται τα συνταρακτικά γεγονότα που πρόκειται να
εξελιχθούν στις μέρες μας. Η συγγραφέας παρουσιάζει την διαμάχη
μεταξύ των δυνάμεων του καλού και του κακού κατά ένα εξαιρετικά απλό,
αποκαλυπτικό, και κατανοητό τρόπο. (800 σελίδες). Τιμάται $5
(προπληρωτέα περιλαμβανόμενων τα ταχυδρομικά). Αποταθείτε:
Greek Voice of Hope, Box 67, Madera, CA 93639
(860) 742-5341
www.greekvoice.org
email: [email protected]
ΖΩΗ ΚΑΙ ΥΓΕΙΑ
Δεν είναι η πρόθεση του Δημιουργού να υποφέρει η ανθρωπότητα από τον
πόνο, την αρρώστια, και τη δυστυχία. Η συγγραφέας Ελένη Χουάϊτ εξηγεί πως
η κατανόηση των φυσικών νόμων που κυβερνούν το σώμα και η εναρμόνιση
της ζωής με τους νόμους αυτούς αποτελούν καθήκον υψίστης σημασίας.
Στο βιβλίο παρουσιάζει τρόπους για το πώς να θέσουμε σε εφαρμογή τους
φυσικούς παράγοντες ώστε να αποκαταστήσουν την υγεία μας. (491 σελίδες).
Τιμάται $5 (προπληρωτέα περιλαμβανόμενων τα ταχυδρομικά). Αποταθείτε:
Greek Voice of Hope, Box 67, Madera, CA 93639
(860) 742-5341
www.greekvoice.org
email: [email protected]
26 ΣΧΕΣΕΙΣ
ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ
Ακλόνητη Οικογένεια
Του Σταύρου Θεοφάνους*
Οταν η πρώτη σου προτεραιότητα είναι η οικογένειά σου,
τότε είσαι στο σωστό δρόμο, στο δρόμο που οδηγεί
σ’ έναν ακλόνητο γάμο και σε μια ευτυχισμένη οικογένεια.
7 πράγματα που πρέπει
να ξέρεις για τη γυναίκα σου
Π
όσο καλά στ’ αλήθεια γνωρίζεις τη γυναίκα σου;
Δεν εννοώ αν ξέρεις το χρώμα
των μαλλιών της ή των ματιών
της, ή πού γεννήθηκε και πού
πήγε σχολείο. Αυτά είναι τα
εξωτερικά χαρακτηριστικά. Τι
ξέρεις όμως για τον εσωτερικό
της κόσμο, πώς σκέφτεται, πώς
νιώθει, ποιες είναι οι ελπίδες
της, ποιοι είναι οι φόβοι της;
Αν μάθεις την απάντηση σ’ αυτές τις ερωτήσεις θα σε βοηθήσει να την καταλάβεις και
να την αγαπήσεις καλύτερα.
1. Ποια είναι η γλώσσα της αγάπης που καταλαβαίνει;
Τι έχει για εκείνη μεγαλύτερη
σημασία; Να τη χαϊδεύεις, να της
μιλάς, να της κάνεις δώρα, ή να κάνεις όλα τα μαστορέματα που σου
ζητάει; Σύμφωνα με τον Gary Chapman, όπως γράφει στο βιβλίο του
«Οι 5 Γλώσσες της Αγάπης», το μυστικό για μια αγάπη που διαρκεί είναι ο τρόπος που δεχόμαστε και
«ακούμε» την αγάπη που εκδηλώνεται είτε με το χάδι, είτε με τα
τρυφερά λόγια, είτε με τα δώρα, ή
τις πράξεις εξυπηρέτησης. Αν προσδιορίσεις τους τρόπους με τους οποίους δέχεται τα μηνύματα της αγάπης
σου θα επηρεάσεις κι εκείνην να
σου εκφράζει την αγάπη της με κάποιον τρόπο.
2. Ποιος είναι ο μεγαλύτερος φόβος της;
Δεν εννοώ αν φοβάται τα ύψη ή
να πάει στον οδοντογιατρό - αν και
θα ήταν καλό να της κρατάς το χέρι
σφιχτά όταν είστε στο τελευταίο
πάτωμα κάποιου ψηλού κτιρίου και
να της δίνεις θάρρος στον οδοντογιατρό. Εννοώ τα βαθύτερα συναισθήματα της καρδιάς που ίσως μιλούν για το παρελθόν της: φόβος
για εγκατάλειψη ή προδοσία ή μήπως δε γίνει αρκετά καλή μητέρα.
Πόσο σημαντική είναι η σχέση της
με την πεθερά της; Πολλές γυναίκες
έχουν μανία να συγκρίνουν τον εαυτό τους με άλλες. Πώς μπορούν τα
λόγια σου και οι πράξεις σου να
βοηθήσουν στην αντιμετώπιση των
φόβων και των αγωνιών της;
3. Τι σημαίνει ρομαντισμός για
κείνην;
Μερικές φορές όταν βλέπω κάποιον άντρα στο ταμείο του σούπερ
μάρκετ με μία ανθοδέσμη λουλούδια
και ένα κουτί σοκολατάκια, αναρωτιέμαι πόσο θα σκέφτηκε ώσπου να
καταλήξει σ’ αυτήν τη χειρονομία.
Ισως να είναι αυτά τα αγαπημένα
της, αλλά είναι κάτι πολύ στερεότυπο. Πώς θα αντιδρούσε η δική
σου γυναίκα; Ισως να προτιμούσε
να κρατάς το ξεσκονόπανο παρά το
μπουκέτο. Ακουσα για μια έρευνα
που διαπίστωσε ότι οι γυναίκες
έχουν πιο πολλή όρεξη για έρωτα
όταν οι άντρες τους κάνουν δουλειές
του σπιτιού. Η Μαρία, η γυναίκα
μου, είναι πολύ καλή μαγείρισσα
και μαγειρεύει πάντα εκείνη. Κάθε
φορά όμως που της κάνω έκπληξη
με κάποιο φαγητό που ετοίμασα
εγώ, η δεξαμενή της αγάπης της ξεχειλίζει. Να θυμόμαστε λοιπόν ότι
οι συναισθηματικές μηχανές των
γυναικών μας είναι καλά ρυθμισμένες και χρειάζονται τα κατάλληλα
καύσιμα.
ξιωμένη;
Ολοι μας θέλουμε κατά βάθος
να μας σέβονται και να μας εκτιμούν.
Η γυναίκα σου θέλει να ξέρει ότι
είναι σημαντική, όχι γι’ αυτά που
κάνει, αλλά για αυτό που είναι. Θα
μπορούσες ν’ αρχίσεις να της λες
ευχαριστώ για ό,τι κάνει - και τα
κολακευτικά λόγια για την προσφορά
της μπροστά σε άλλους μπορούν
να έχουν ιδιαίτερο νόημα για κείνην.
Επίσης μην παραλείπεις να ζητάς
τη γνώμη της, λέγοντάς της ότι εκτιμάς τις γνώσεις και τη σύνεσή της.
Ακόμα κάποιες μικρές χειρονομίες
της περνάνε το μήνυμα ότι την αγαπάς και την εκτιμάς. Ενα απλό άγγιγμα στον ώμο κάθε φορά που
περνάς από δίπλα της μπορεί να
σημαίνει πολλά.
4. Τι την κάνει να νιώθει κατα-
5. Τι της αρέσει να κάνει;
Ολοι μας έχουμε κάποια πράγματα που μας δίνουν ευχαρίστηση
και μας ανανεώνουν. Ισως, αν υπάρχουν παιδιά στο σπίτι, θα της άρεσε
να μείνει μόνη στο κρεβάτι το πρωί
ανενόχλητη και να κάνει ένα ζεστό
μπάνιο. Ισως να της αρέσει να πηγαίνει για ψώνια με φίλες. Θα μπορούσε απλά να μείνει μόνη μαζί
σου, και να μιλάτε τρυφερά, ή
ακόμα να κάνετε μαζί δουλειές στον
κήπο. Ο,τι κι αν είναι αυτό που της
αρέσει, βοηθάς εσύ να εξασφαλίσεις
το χρόνο και το χώρο για να γίνει
κάποιο από αυτά; Τι πρέπει να θυσιάσεις ώστε να μπορέσει η γυναίκα
σου να απολαύσει αυτό που της
αρέσει;
6. Τι την κάνει να γελάει;
Η έρευνα απέδειξε ότι όντως Το
γέλιο είναι το καλύτερο φάρμακο.
Αν γυμνάζουμε το νεύρο του γέλιου
είναι καλό για την υγεία μας. Εχω
προσέξει όμως ότι, πολλά ζευγάρια,
όσο πιο πολύ ζουν μαζί, τόσο λιγότερο γελούν. Φαίνεται πως οι ασχολίες της ζωής και τα προβλήματα
υπερισχύουν. Βρες αυτό που θα
ανεβάζει τη διάθεσή της, είτε είναι
κάποιο ανέκδοτο είτε μια κωμωδία,
και χρησιμοποίησέ το τακτικά. Θα
μπορούσες ν’ αρχίσεις να ανακαλύπτεις τι της αρέσει, ή να βρεις αυτό
που την κάνει να γελάει.
7. Τι είναι αυτό που την απασχολεί πιο πολύ στο γάμο σας;
Σ’ αυτήν την ερώτηση χρειάζεται
πολύ θάρρος για να την απαντήσεις,
αλλά κατά βάθος μάλλον την ξέρεις
την απάντηση. Πρόκειται για έναν
τομέα που ίσως σε φέρνει σε δύσκολη ή αμυντική θέση όταν τον
θίγει. Η τεταμένη σχέση της με κάποια άτομα της οικογένειάς σου.
Οικονομικά προβλήματα, ή προβλήματα που έχουν σχέση με τα
παιδιά, ή ακόμα και το αίσθημα
της έλλειψης σωματικής επαφής. Η
ανασφάλειά της μπορεί να σε κάνει
να νιώσεις ανεπαρκής, αλλά μην
κάνεις πίσω. Προσπάθησε να την
νιώσεις και να μπεις στο πρόβλημά
της, κάνοντας ό,τι μπορείς και ό,τι
πρέπει για να τη βοηθήσεις. n
* Ο Σταύρος Θεοφάνους είναι
κοινωνιολόγος και έχει ασχοληθεί
ιδιαίτερα με θέματα που αφορούν
την οικογένεια, όπως γάμος, συζυγικές σχέσεις, ανατροφή και διαπαιδαγώγηση των παιδιών, διαζύγιο,
κλπ. Από το 2006 και μετά δημοσιεύονται άρθρα του στην ελληνική
εφημερίδα «Ομογένεια» του Σικάγου
των Η.Π.Α. Επίσης δημοσιεύονται
σε εφημερίδες της Αυστραλίας, Αγγλίας και Καναδά. Τέλος, με το ίδιο
πάντα θέμα, είχε εβδομαδιαίες ημίωρες ραδιοφωνικές εκπομπές με τις
Ελληνικές Ωρες Σικάγου στο WEEF
1430AM. Είναι Πρόεδρος της Αδελφότητας Κυπρίων Σικάγου.
Είναι συνιδιοκτήτης στο Around
the Clock Restaurant and Bakery
στο Crystal Lake, Illinois και συνιδιοκτήτης στο Theofanous Property
Management Company.
ΔΙΑΤΡΟΦΗ 27
ΣΑΒΒΑΤΟ 8 - ΚΥΡΙΑΚΗ 9 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2016
Αν και η γεωργική παραγωγή δεν είναι ιδιαίτερα πλούσια, υπάρχουν μερικά πολύ καλά προϊόντα
Τα καλά των
φθινοπωρινών
φρούτων
Ε
χουμε μπει για τα καλά στο
φθινόπωρο και έχουμε πολλοί από εμάς κάνει νέα προγράμματα και στόχους για τη
νέα «χρονιά» που άρχισε τον
Σεπτέμβριο.
Αν μέσα σε αυτά είναι και το να
τρώτε περισσότερα φρούτα σας παρουσιάζουμε τα φρούτα του φθινοπώρου. Βέβαια το φθινόπωρο δεν είναι η εποχή που φημίζεται για την
πληθώρα φρούτων και λαχανικών,
όπως είναι το καλοκαίρι, το οποίο
διαδέχεται, αλλά έχει κάποια «γεννήματα» με υψηλή θρεπτική αξία
και ωραία γεύση που μπορούν να
αξιοποιηθούν με πολλούς τρόπους.
Ας αρχίσουμε αυτήν την παρουσίαση με αυτό που νομίζουμε ότι
είναι το κατ’ εξοχήν φρούτο του φθινοπώρου, το μήλο.
Μήλο, το τραγανό
Τα μήλα είναι πλούσια σε θρεπτικά
συστατικά όπως είναι οι φυτικές ίνες,
σε βιταμίνη C, βιταμίνη Α, φυλλικό
οξύ και βιοτίνη σε μέταλλα (φώσφορο,
κάλιο, μαγνήσιο) και φυτοχυμικές
ουσίες. Τα μήλα βοηθούν στην καλή
λειτουργία του εντέρου λόγω των
διαλυτών και αδιάλυτων φυτικών
ινών που περιέχονται σε αυτό. Με-
λέτες δείχνουν ότι η κατανάλωση
μήλων κάνει καλό στην καρδιά κυρίως
μειώνοντας την κακή χοληστερόλη,
αλλά και στο μυαλό, αφού φαίνεται
ότι προστατεύει από τη νόσο του
Αλτσχάιμερ.
Τέλος, το μήλο, λόγω του χαμηλού
του γλυκαιμικού δείκτη, βοηθάει στη
διατήρηση των επιπέδων της γλυκόζης
σε σταθερά επίπεδα γεγονός που το
κάνει καλή επιλογή για σνακ από
άτομα με διαβήτη ή άτομα που βρίσκονται σε προσπάθεια απώλειας βάρους.
• Το αχλάδι είναι μια καλή πηγή
φυτικών ινών, βιταμινών όπως οι βιταμίνες του συμπλέγματος Β (Β2 και
Β6), η βιταμίνη C, η βιταμίνη Α και
η βιταμίνη Κ, καθώς επίσης και μετάλλων όπως ο χαλκός, το κάλιο, το
μαγγάνιο και το μαγνήσιο. Η βιταμίνη
C σε συνεργασία με τη βιταμίνη Α
βοηθούν στην προστασία του οργανισμού από τις βλαβερές ελεύθερες
ρίζες και η βιταμίνη Κ συμβάλλει
στην πήξη του αίματος σε περιπτώσεις
αιμορραγίας.
Ρόδι, το φρούτο σύμβολο
Το ρόδι δεν είναι απλά ένα φρούτο, είναι μια «υπερτροφή».
Ενα μεσαίου μεγέθους ρόδι μας
δίνει περίπου 3/4 του φλιτζανιού
σπόρους και μας παρέχει γύρω στις
100 θερμίδες.
Οι σπόροι του σφαιρικού αυτού
καρπού είναι πλούσιοι βιταμίνη Κ,
σε φυλλικό οξύ και σε κάλιο.
Πολυάριθμες μελέτες έχουν δείξει
ότι αυτός ο σφαιρικός καρπός, καθώς
και ο χυμός του, είναι πλούσιος σε
αντιοξειδωτικές ουσίες όπως οι ταννίνες, οι πολυφαινόλες και ανθοκυανίνες, οι οποίες παρουσιάζουν ευεργετικά αποτελέσματα σε κάποια χρόνια νοσήματα.
Πρόσφατες έρευνες υποστηρίζουν
ότι ο χυμός του ροδιού μπορεί να
επιβραδύνει την πρόοδο του καρκίνου
του προστάτη.
Ο χυμός του ροδιού φαίνεται να
έχει καρδιοπροστατευτική δράση,
καθώς μελέτες δείχνουν ότι βελτιώνει
την κυκλοφορία του αίματος σε ασθενείς με καρδιαγγειακά νοσήματα, κατεβάζει την αρτηριακή πίεση (συγκεκριμένα τη συστολική) και εμποδίζει την οξείδωση της κακής χολη-
στερόλης (LDL).
Το καθάρισμα του ροδιού μπορεί
να χρειάζεται λίγη υπομονή αλλά η
γευστική του και διατροφική του
αξία θα σας αποζημιώσει. Επίσης,
μπορείτε να προσθέσετε τους σπόρους
του ροδιού στο γιαούρτι, στις σαλάτες,
στο ρύζι, στο κουσκούς ή να κάνετε
ωραίες σάλτσες για τα ψητά κρεατικά.
Ασπίδα στα κρυολογήματα
Το πορτοκάλι είναι πλούσιο σε
βιταμίνη C. Η βιταμίνη C παίζει ουσιαστικό ρόλο στην λειτουργία του
ανοσοποιητικού συστήματος, επομένως καταναλώνοντας καθημερινά
πορτοκάλια, προστατευόμαστε από
τις χειμερινές ιώσεις. Η βιταμίνη C
επιπλέον, συμβάλλει στην απορρόφηση σιδήρου και διατηρεί υγιή το
δέρμα και τα ούλα μας. Επίσης, μειώνει την αρτηριακή πίεση, καθώς
είναι πλούσιο σε κάλιο.
Η Κολοκύθα των παραμυθιών
Η σάρκα της κολοκύθας είναι
πλούσια σε βιταμίνη Α, καροτενοειδή
και φυτικές ίνες.
Χρησιμοποιείστε την κολοκύθα
και φτιάξτε πίτες αλμυρές ή γλυκές,
προσθέστε την ψητή στη σαλάτα σας
ή φτιάξτε νόστιμα ριζότο.
Βέβαια, θρεπτική αξία δεν έχει
μόνο η σάρκα αλλά και οι σπόροι
της. Οι κολοκυθόσποροι μπορούν να
αποτελέσουν ένα γευστικό και θρεπτικό σνακ καθώς είναι πλούσιοι σε
βιταμίνες, μέταλλα και αντιοξειδωτικά.
Επίσης, οι σπόροι περιέχουν ένα αμινοξύ που βάση μελετών φαίνεται να
βοηθά στην ενίσχυση της μνήμης. n
28
ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ
Β ΙΒΛΙΟΠΩΛΕΙΟ Ε ΘΝΙΚΟΥ Κ ΗΡΥΚΑ
Nέες παραλαβές!
ab
Μια βόλτα
στον παράδεισο
$32.49
Σαν Δυο
Σταγόνες Νερό
Στεφάνου-Κοβιού Μαρία
Αννα Μητσοπούλου
Στην προσπάθειά της να ορθοποδήσει και
να ξεπεράσει το φιάσκο του γάμου της,
απογοητευμένη η Ζωή καταφεύγει στη Σαντορίνη. Εκεί γνωρίζει την Aννα, ιδιοκτήτρια
πανσιόν, που της προσφέρει δουλειά, και τη
Μαργαρίτα, ξαδέλφη της Aννας. Στο νησί
την ακολουθούν και οι δύο αγαπημένες της
φίλες, η Δανάη και η Βίκυ.
Η μοίρα όμως έχει ένα παράξενο σχέδιο.
Στο μαγευτικό σκηνικό της Σαντορίνης οι
πέντε κοπέλες θα μπλέξουν τις ζωές τους,
θα βρεθούν αντιμέτωπες με μυστικά και ψέματα, με μίση και πάθη που θα έρθουν στην
επιφάνεια και θα γνωρίσουν τον έρωτα εκεί
που δεν το περιμένουν...
Σαν δυο σταγόνες νερό είναι η Λυδία και η
Aρτεμη. Δυο αδελφές που γεννήθηκαν με
διαφορά λίγων λεπτών. Eνα ωάριο που για
ανεξήγητους λόγους διαχωρίστηκε μετά τη
σύλληψη. Τα δύο κύτταρα που προέκυψαν
αναπτύχθηκαν αυτόνομα.
Eνα ανεξήγητο δέσιμο συνδέει τις δυο
αδελφές, που δεν μπορεί να εξηγηθεί επιστημονικά, αλλά είναι αποδεκτό από τους
ειδικούς. Τα δυο κορίτσια είχαν τον δικό
τους κώδικα επικοινωνίας και ανεπτυγμένη
διαίσθηση η μια για την άλλη. Τόσο ίδιες
εξωτερικά, αλλά τόσο διαφορετικές στην
ψυχή! Πόσο εύκολο είναι τελικά να
αλλάξουν ρόλους σε μια κρίσιμη στιγμή;
Ο Μεγάλος Ευνούχος
της Κωνσταντινούπολης
Δ Ε ΛΤ Ι Ο Π Α ΡΑ Γ Γ Ε Λ Ι Α Σ
Στην τιμή συμπεριλαμβάνονται έξοδα διεκπεραίωσης και ταχυδρομικά.
Εσωκλείστε επιταγή ή money order:
National Herald, Inc. 37-10 30th Street, L.I.C,
NY 11101-2614 • [email protected] • [email protected]
ή με χρέωση στην πιστωτική κάρτα:
Λιβανελί Ζουλφί
o American Express o Master Card o Visa o Discover
ΑCCOUNT:
ΕxPIraTION DaTE:
ΝΑΜΕ:
ΑDDrESS:
CITY:
STaTE:
zIP CODE:
PHONE:
Fax:
CELL:
E-maIL:
SIgNaTUrE:
$29.99
$27.99
Τοπ Καπί. Το σεράι της αυτοκρατορίας που διοικήθηκε για πεντακόσια χρόνια αδιάλειπτα από την
ίδια δυναστεία - της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας.
Δέκατος έβδομος αιώνας. Εποχή του Ιμπραήμ
(1640-1648). Ο Λιβανελί χρησιμοποιεί τα
πραγματικά γεγονότα. Oδηγός του είναι ο Αρχιευνούχος του χαρεμιού, ο άνθρωπος που έχει υπό
τον έλεγχό του το χαρέμι και κινείται πιο άνετα από
κάθε άλλον μέσα στα ανάκτορα... ένας ήρωας στο
πλάι της εξουσίας, συνθλιμμένος από αυτή κάποτε ηρωικός, άλλοτε απόλυτα φοβισμένος.Ο
"Μεγάλος Ευνούχος της Κωνσταντινούπολης"
είναι ένα έξοχο ταξίδι στον παράξενο, ποιητικό και
ταραγμένο κόσμο του Τοπ Καπί, αλλά προπαντός
μια αλληγορία για τη σχέση του ανθρώπου με την
εξουσία...
ΜΑΓΕΙΡΙΚΗ 29
ΣΑΒΒΑΤΟ 8 - ΚΥΡΙΑΚΗ 9 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2016
Οταν ο νόστος ...νοστιμεύει τα φαγητά που τρώμε
Το φαΐ της μάνας μου
Της Θάλειας Τσιχλάκη
Ο
ταν ήμασταν παιδιά κάποιοι από μας δεν άγγιζαν
φαγητό έξω από το σπίτι τους.
Μας διακατείχε ένας φόβος,
μια καχυποψία για το άγνωστο.
Κάποιοι άλλοι πάλι δεν ισχυριστήκαμε ποτέ πως το φαγητό
της μάνας μας ήταν το καλύτερο.
Μπορεί και να ήταν, αλλά εμείς,
τότε θέλαμε ήδη να ανακαλύψουμε
τον κόσμο, ψάχναμε το διαφορετικό
και έτσι, καθώς ο κόσμος για τους
περισσότερους από μας σπάνια έφτανε πέρα από τα όρια της οικογένειας
ή της γειτονιάς μας. Οπότε το καλύτερο φαγητό το μαγείρευε κάποια
θεία- Ελένη, ίσως κάποια γιαγιάΜελπομένη ή και κάποια κυρά-Σού-
λα, που μπορεί να ήταν Σμυρνιά ή
Πολίτισσα και για αυτό να μας μάγευε με αρώματα των γεμιστών της,
που μοσχοβολούσαν, καθώς μέλωνε
στη γέμισή τους μια πενταπλάσια
δόση κρεμμύδι, ανακατεμένη με
σταφίδες, κουκουνάρι και τα ζεστά
μπαχαρικά, που μπροστά τους τα
λιτά, ελλαδίτικα, γεμιστά του σπιτικού μας έμοιαζαν υποτονικά κι άνοστα.
Εξάλλου, το διαφορετικό, το ξένο,
το «κλεψίμιο» όπως λένε και στην
Κρήτη, το ολίγον ενοχικό, θα πω
εγώ, έχει τη δική του γοητεία.
Τώρα πώς γίνεται με τα χρόνια
να ωραιοποιούμε ακόμα και το σπιτικό φαγητό που αρνιόμασταν να
φάμε στα μικράτα μας δεν το ξέρω.
Οσο μεγαλώνουμε φαίνεται πως
αναπτύσσεται μέσα μας η έννοια
του νόστου. Ταυτίζουμε το σπιτικό
ή το «μαμαδίστικο», όπως επικράτησε να το αποκαλούμε τελευταίως
φαγητό με το νόστιμο, ανεξαρτήτως
αν η μάνα μας ήξερε να μαγειρεύει
ή «τσίρωνε* και το βραστό».
Η δική μου μάνα δεν μαγείρευε
άσχημα, έκανε εξαιρετικά γεμιστά,
υπέροχα κοκκινιστά, αλλά ποτέ δεν
της περνούσε από το μυαλό πως θα
έπρεπε να δώσει μια παραπάνω
νότα έντασης, όταν μαγείρευε τα
λαχανικά λαδερά ή γιαχνί, όπως τα
έλεγε η ίδια εννοώντας πως άχνιζε
πρώτα λίγο κρεμμύδι κι άντε λίγο
σκόρδο, πριν τα σοτάρει στην κατσαρόλα με το ελαιόλαδο, όπου άλλοτε πρόσθετε τομάτα κι άλλοτε
όχι. Ε! Τι να σου κάνει και το έρμο
το λαχανικό; Χόρτο έμπαινε στην
κατσαρόλα, χόρτο έβγαινε. Χρειάστηκε να μεγαλώσω πολύ για να
καταφέρω να φάω, τέτοια εποχή
ήταν πάλι, θαρρώ, το κουνουπίδι
γιαχνί. Το είχε μαγειρέψει η πολυταξιδεμένη μας γειτόνισσα ακολουθώντας μια συνταγή που δεν θα
την έλεγες τότε κι ακριβώς ελληνική,
αν υπολόγιζες πόσα μπαχαρικά και
μυριστικά είχε ρίξει στην κατσαρόλα
της για να το νοστιμέψει. Δοκίμασα
το φαγητό της και ξετρελάθηκα.
Εκείνη τη μέρα «απογαλακτίστηκα» από την κουζίνα της συγχωρεμένης της μάνας μου. Δεν θα πάψω
να θεωρώ καλό κι αγαπημένο το
φαγητό της, αλλά έκτοτε άρχισα να
νιώθω πως έχω πια την ωριμότητα
να πω ευθαρσώς πως το φαγητό
των άλλων μπορεί να είναι και κα-
λύτερο από το δικό της. Να γιατί
σας δίνω σήμερα αυτή, την αγαπημένη μου συνταγή για κουνουπίδι
γιαχνί με κάρι -και σφιχτά αβγά, αν
το θελήσετε, που θα πρέπει σίγουρα
να έχει τις ρίζες της στη μακρινή
Ινδία. n
*τσιρώνω =τσουρουφλίζω, καψαλίζω, καίω
Κουνουπίδι γιαχνί με κίτρινη
κολοκύθα και κάρι
Υλικά για 4 άτομα
• 1 μικρό κουνουπίδι
• 1.1 lb (500 gr) κίτρινη κολοκύθα
• 0.42 pt (200 ml) γάλα καρύδας
• 3 σκελίδες σκόρδο, χωρίς τις φύτρες
τους και κομμένες σε φέτες
• 1 κρεμμύδι, κομμένο σε λεπτές
φέτες
• 1 κουταλιά της σούπας πελτέ
• 1-2 κουταλιές ελαιόλαδο
• 1 κουταλάκι κάρι (όσο καυτερό
επιθυμούμε)
• μερικά κλαράκια φρέσκο κόλιανδρο
(ή αν προτιμάτε μαϊντανό)
• αλάτι και πιπέρι
Εκτέλεση
Χωρίζουμε το κουνουπίδι σε μικρά «μπουκετάκια» και τα πλένουμε καλά. Ξεφλουδίζουμε την κολοκύθα και την κόβουμε σε
μικρά κυβάκια. Τα βράζουμε στον ατμό για
5 λεπτά. Ζεσταίνουμε ελαφρώς σε μια κατσαρόλα το ελαιόλαδο και σοτάρουμε το
σκόρδο και το κρεμμύδι για 5 λεπτά. Στη
συνέχεια, ρίχνουμε στην κατσαρόλα το
κάρι και τα λαχανικά, αφού τα αφήσουμε
πρώτα να στραγγίσουνε καλά. Τέλος, προ-
σθέτουμε το γάλα της καρύδας ,τον πελτέ
και ένα ποτήρι νερό. Αλατοπιπερώνουμε
και αφήνουμε το φαγητό να βράσει για 15
λεπτά. Την ώρα που πρόκειται να κατεβάσουμε την κατσαρόλα από τη φωτιά προσθέτουμε τον κόλιανδρο (ή τον μαϊντανό),
ψιλοκόβοντας τον εκείνη την ώρα ή ψαλιδίζοντας τον πάνω από την κατσαρόλα.
Ανακατεύουμε καλά και σερβίρουμε το φαγητό ζεστό.
Σημ. Συνηθίζω να προσθέτω και 1-2
σφιχτά αβγά, κομμένα στα δύο ή στα τέσσερα, αναλόγως με τον αριθμό των συνδαιτυμόνων μου. Τα ρίχνω στην κατσαρόλα
3-4 λεπτά πριν ολοκληρώσω το μαγείρεμα
για να πάρουν γεύση από τη σάλτσα, αλλά
να της δώσουν και λίγη από τη δική τους.
Η συνήθεια αυτή είναι προφανώς ινδική,
αλλά όσοι αγαπούν τα βραστά αβγά θα
συμφωνήσουν ενδεχομένως μαζί μου. Οσον
αφορά την ποσότητα του κάρι ή και των
άλλων μπαχαρικών (ο κακουλές και το τζίντζερ, του πάνε πολύ) που ίσως θελήσετε
να προσθέσετε είναι θέμα προσωπικού γούστου.
30 ΨΥΧΑΓΩΓΙΑ
ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ
όθυμοι
Και οι δύο δήλωσαν πρ
να συνεργαστούν
1
2
3
4
5
6
1
2
3
4
5
7
8
9
Τζάστιν και Μπρίντεϊ
πάλι μαζί επαγγελματικά
9
ΟΡΙΖΟΝΤΙΑ
1. Αβέβαιος, αμφίβολος, χωρίς βάση. 2.
Τέτοια προϊόντα τα κούτσουρα – Μαίρη ...
παλιά μας τραγουδίστρια. 3. Προστακτική
προσκόπων – Εξω, μακριά (τοπικό επίρρημα).
4. Δάσος βορειοανατολικά της πόλης της
Θεσσαλονίκης (δύο λέξεις). 5. Με το φι...
βιάζεται – Αγιος… χωριού – Το 181 με γράμματα. 6. Λοιμώδης εξανθηματική αρρώστια.
7. Αιγυπτιακή μυθική θεότητα – Οργανισμός
για λεωφορεία. 8. Κάθε άλλο παρά πρώιμες
– Η πιο κοινή ερώτηση. 9. Αξεστος και αμόρφωτος στρατιωτικός.
στον 35χρονο καλλιτέχνη συνοδευόμενη με την ερώτηση εάν θα
απαντούσε σε μία κλήση της πρώην
αγαπημένης του.
Κι η απάντηση του ήταν: «Θα το
έκανα. Σίγουρα! Απολύτως, απολύτως».
Βέβαια έσπευσε να αστειευτεί
αναφέροντας τον γιο του Σίλα, λέγοντας ότι «έχω ένα 17 μηνών μωρό
κι έτσι δεν παίρνω και πολλά πράγματα είδηση. Ζητώ συγγνώμη που
δεν το γνώριζα. Είμαι ανοιχτός να
δεχτώ μία κλήση».
Τώρα δεν μένει τίποτα άλλο από
το να σηκώσει το ακουστικό η
Μπρίτνεϊ και να κάνει την πρότασή
της…
Πηγή: ΑΜΠΕ
SUDOKU - EYKOΛO
SUDOKU - ΜΕΤΡΙΟ
Σκοπός του παιχνιδιού είναι να γεμίσετε
τα άδεια τετράγωνα έτσι ώστε κάθε σειρά,
κάθε στήλη και κάθε 3Χ3 κουτί να περιέχει
τους αριθμούς 1 εως 9, χωρίς όμως να επαναλαμβάνεται κάποιος από αυτούς.
Μερικά τετράγωνα περιέχουν αριθμούς,
«γνωστοί αριθμοί» . Σκοπός είναι να συμπληρωθούν τα άδεια τετράγωνα, ένας αριθμός
σε κάθε τετράγωνο, έτσι ώστε κάθε στήλη,
κάθε σειρά και κάθε κουτί να περιέχει τους
αριθμούς από το 1 εως το 9 μόνο μία φορά.
Κάθε αριθμός έχει μία μόνο σωστή θέση,
εμφανίζεται δηλαδή μόνο μια φορά σε κάθε
στήλη, σε κάθε γραμμή και σε κάθε κουτί.
ΛYΣH - EYKOΛO
ΛYΣH - ΣΤΑΥΡΟΛΕΞΟΥ
ΠΩΣ ΠAIZETAI TO SUDOKU
ΛYΣH - ΜΕΤΡΙΟ
Ο
8
ΚΑΘΕΤΑ
1. «Ανθρωπος ξετσίπωτος, γάιδαρος ...»: γνωστή παροιμία. 2. Στηρίγματα, θεμέλια – Το
701 με γράμματα. 3. «Δυνατά» τραπουλόχαρτα
– Ταχυδακτυλουργικό τέχνασμα. 4. Ιταλική
κατάφαση – Η χαραυγή, το ξημέρωμα. 5.
Θερμή παράκληση – Το «Ρ» των Γάλλων. 6.
«Η αγάπη και η αρετή είναι στον ίδιο ...»:
γνωστή παροιμία – Μεγάλο δρεπάνι με μακρύ
στειλιάρι. 7. Τροφικά παρασκευάσματα από
γάλα. 8. Επιφώνημα γαλαρίας – Είναι και η
νουγκατίνα. 9. «Πούλα ακριβά και ζύγιαζε
...»: γνωστή παροιμία – Ο Ομηρικός Αδης.
6
Τζάστιν Τίμπερλεϊκ και η
Μπρίτνεϊ Σπίαρς και πάλι
μαζί. Οχι δεν πρόκειται οι
δύο τους να ζήσουν ή μάλλον να
ξαναζήσουν τον μεγάλο τους έρωτα-της δεκαετίας του '90. Ομως δήλωσαν ότι ευχαρίστως θα δούλευαν
από κοινού για την παραγωγή ενός
νέου δίσκου.
Η Μπρίτνεϊ ήταν η πρώτη που
έριξε την ιδέα για τη συνεργασία,
όταν την ρώτησαν από το E! News,
με ποιον θα ήθελε από τη μουσική
σκηνή να δουλέψει και εντελώς…
τυχαία αναφέρθηκε το όνομα του
Τζάστιν. Τότε αυτή δεν έχασε την
ευκαιρία και απάντησε «φυσικά και
θα ήθελα».
Η δήλωση αυτή μεταφέρθηκε
7
ΜΟΔΑ 31
ΣΑΒΒΑΤΟ 8 - ΚΥΡΙΑΚΗ 9 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2016
Οι φλοράλ προτάσεις κυριαρχούν
Η μόδα που …ανθίζει
το φθινόπωρο
Τ
ο φετινό φθινόπωρο η μόδα «ανθίζει» και φτιάχνει την διάθεσή
μας στη στιγμή.
Ζωηρά χρώματα, πολύχρωμα σχέδια ήρθαν για να φωτίσουν τις μουντές μέρες του
φθινοπώρου και να αναδείξουν την αθώα,
σαν παιδί των λουλουδιών,πλευρά μας.
Οι διάσημοι οίκοι μόδας φτιάχνουν τους
δικούς τους «λουλουδιασμένους κήπους»
καθώς πολύχρωμα λουλούδια φυτρώνουν σε
ρούχα και αξεσουάρ.
Φορέματα , φούστες τζην αλλά και
μπλούζες με flower patterns γεμίζουν τι και
εμείς τρέχουμε να αποκτήσουμε κάτι από
το floral στυλ που θα αναδείξει την θηλυκότητα μας.
Αίσθηση προκάλεσαν οι μεγάλες εντυπωσιακές τουλίπες της νέας συλλογής των
Dolce Gabbana.
Κι αν είναι απαγορευτική η απόκτηση
ενός ακριβού κομματιού διάσημου οίκου,
δεν σημαίνει ότι δεν μπορεί το floral look
να γίνει δικό μας μιας και πιο low cost
brands όπως, οι Gap, Mango, Zara,
ενέδωσαν στην ευωδία των λουλουδιών σε πολύ πιο προσιτές τιμές.
Οπως κάθε νέα τάση έτσι και
το floral έρχεται για να εντυπωσιάσει για αυτό απαιτείται μεγάλη
προσοχή ώστε το look μας να είναι
αθώο και ρομαντικό χωρίς να μοιάζουμε over dressed.
Μικρή αλλά θαυματουργή συμβουλή: περιοριστείτε σε ένα μόνο
floral κομμάτι και ακολουθήστε
μονόχρωμους συνδυασμούς στα
υπόλοιπα αξεσουάρ και κοσμήματα.
Ενώ για να ολοκληρωθεί μοναδικά
το look κρατάμε σε απλό στυλ τα
μαλλιά και επιλέγουμε απαλούς
και φωτεινούς τόνους στο μακιγιάζ.
Η μόδα προστάζει ένα φωτεινό,
λαμπερό, λουλουδιασμένο φθινόπωρο και χειμώνα, τολμήστε το!
Πηγή: www.bovary.gr
32
ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞΣΑΒΒΑΤΟ 8 - ΚΥΡΙΑΚΗ 9 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2016
Καλωσορίστε το Φθινόπωρο με τον «Εθνικό Κήρυκα»!
Γίνετε συνδρομητές τώρα! Άμεση ενημέρωση για όλες τις εξελίξεις
της Ομογένειας, της Ελλάδας της Κύπρου και του κόσμου. aθλητικές και ψυχαγωγικές ειδήσεις,
πρωτότυπα άρθρα, ξεχωριστές στήλες και ειδικά ένθετα.
Για περισσότερες πληροφορίες email: [email protected]
ή τηλεφωνήστε στο: 718 784-5255, ext. 108
For more information contact:
a
b
[email protected] or call: 718-784-5255, ext. 108
www.ekirikas.com