Transcript N302 Lezen voor de Lijst

Resumé Witte (2008)
Leerpsychologische aannames
1. Definiëren verschillende niveaus of stadia
2. Stevig fundament om volgende stap te kunnen
zetten
3. Literaire ontwikkeling moet worden gestimuleerd
4. Cognitief conflict in zone van naaste
ontwikkeling
5. Goede balans tussen inspanningen en resultaat
moet leiden tot ervaring van voldoening
2
Resultaat
Voor leerlingen 15-19 (havo, vwo)
 200+ titels
 6 niveaus
 3 descriptoren:
 Leerlingkenmerken
 Boekkenmerken
 Doelen
 hand-out
 lezenvoordelijst.nl
3
Dus…
Leerling leest en werkt in zone van naaste
ontwikkeling.




Zone
Zone
Zone
Zone
van
van
van
van
verveling
comfort
naaste ontwikkeling
vervreemding
Bandbreedte boeken en opdrachten
4
Dat betekent: verschuiving
accent literatuuronderwijs
Leerling
Docent
5
Methode
De onderbouw (12-15 jaar)
vmbo, havo en vmbo
 100+ titels
 5 niveaus:
 Instapniveau (EC)
 N1 (EC)
 N2
 N3
 N3+
 hand-out
 Lezenvoordelijst.nl
6
Overstap van 12-15 naar 1519
 Op het moment dat de leerling toe is aan literatuur
voor volwassenen
 In de praktijk vaak 4 havo en vwo
Idealiter bereikt de leerling in de onderbouw ten
minste N2.
7
Werken met
lezenvoordelijst.nl
1 Bespreken belang en doel van
literatuur(fictie)onderwijs (zie: filmpje):
 Technisch lezen, tekstbegrip
 Woordenschat
 Spelling
 Algemene ontwikkeling, vorming
 Inleven in andere mensen (culturen, tijden)
 Hoe lager het leesniveau van de leerling, hoe groter
het effect van lezen is!
8
Zie: S. Mol en A. Bus, ‘To Read of not to Read’, in:
Psychological Bulletin 137 (2)
Werken met
lezenvoordelijst.nl
2




Niveau bepalen
Boekenkast vullen
Met behulp van stellingen
Met behulp van ‘strookjes’
Met behulp van de omschrijvingen van de
niveaus
In ontwikkeling: tool om niveau te bepalen
9
Werken met
lezenvoordelijst.nl
3 Het maken van opdrachten
 Vraag je af welk doel jij wilt bereiken met het
laten maken van opdrachten.
 Laat lln opdrachten maken op hun eigen
niveau; trap niet in de ‘analytische valkuil’.
 Opdrachten mogen leuk zijn!
 Stop met het laten maken van boekverslagen.
Er wordt op dit moment hard gewerkt aan
opdrachten voor de onderbouw
10
Ten slotte
Met name in de onderbouw is het belangrijk:
 Dat lln veel en met plezier lezen (of tenminste: hun
ergste weerstand overwinnen).
 Dat je positief en stimulerend bent; moedig aan en
bevestig.
 Dat je niet oordeelt (een laag niveau is geen ‘probleem’).
 Dat je je realiseert dat zwakke en/of ongemotiveerde
lezers best een tijdje in hun comfortzone mogen blijven
zitten, maar dat goede lezers voldoende uitdaging nodig
hebben.
 Dat je duidelijk bent over wat je verwacht (aantal,
niveau, opdrachten, groei (literatuur/fictie als ill
structured domain)
11
Ervaringen van ervaren
vmbo-docenten
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
12
Laat lln kennismaken met de boeken van Eenvoudig
Communiceren
Maak lestijd vrij om te lezen:
‘Mevrouw, ik moet bellen!’
Beloon het lezen van een boek:
stickers
Veranker het lezen van boeken in het curriculum:
ouderavonden (ouderbetrokkenheid)
Korte (!) boekpresentaties (voorwerp, symbool)
Kijkdoos (personage, sfeer, tijdsbeeld, etc.)
Verzin eens iets raars:
3bb techniek leest meidenboeken
Contact
Marlies Schouwstra
[email protected]
13