Hofstelsel hv123

Auteur VO-content Laatst gewijzigd Licentie Webadres 27 July 2016 CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie http://maken.wikiwijs.nl/62227 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijsleermiddelenplein. Wikiwijsleermiddelenplein is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, vergelijkt, maakt en deelt. Stel zo voor iedere onderwijssituatie de optimale leermiddelenmix samen.

Inhoudsopgave

Vooraf Hofstelsel

Leerdoelen Eindproduct-Beoordeling

Werkwijze

Aan de slag

Stap1

Stap2

Begrippenlijst

Hofstelsel

Over dit lesmateriaal

Vooraf Hofstelsel Leerdoelen

De manier waarop een landgoed in de Middeleeuwen werd beheerd, werd het hofstelsel genoemd. Belangrijke begrippen in dit verband zijn vroonland, hoeveland en horige. In deze opdracht staat dat hofstelsel centraal.

Aan het eind van deze opdracht kun je uitleggen dat de periode na de val van het West-Romeinse Rijk de Middeleeuwen worden genoemd.

uitleggen dat steden uit de tijd van Romeinen verdwenen en dat de handel in verval raakte.

uitleggen hoe het hofstelsel werkt.

Eindproduct-Beoordeling

Pagina 2

Eindproduct

Hofstelsel hv123

Aan het eind van de opdracht maak je tekening of collage.

Met behulp van de tekening/collage leg je uit hoe het hofstelsel werkt.

Beoordeling

Je krijgt een goede beoordeling voor je tekening/collage als: duidelijk is in welke periode het hofstelsel de manier was waarop het land werd beheerd.

duidelijk is wat het verschil is tussen vroonland en hoeveland.

duidelijke is wat het verschil is tussen een boer en een horige.

de tekening/collage met zorg is gemaakt.

de tekening/collage op tijd klaar is. Maak afspraken met je docent.

Werkwijze

Activiteiten Stap Groepsgrootte

Stap 1 Alleen Stap 2 Alleen

Activiteit

Kennisbank 'Hofstelsel' bestuderen en vragen beantwoorden.

Eindproduct maken in de vorm van een tekening of collage over het hofstelsel.

Benodigdheden

Een computer met internet.

Materiaal voor het maken van de tekening.

Tijd

Voor deze opdracht heb je 2 lesuur nodig.

Pagina 3 Hofstelsel hv123

Aan de slag Stap1

Val Romeinse Rijk en begin Middeleeuwen

Bestudeer uit de Kennisbank geschiedenis het onderdeel over het hofstelsel.

KB:

Hofstelsel Beantwoord daarna de volgende 14 vragen.

1. In welk jaar kwam er een einde aan het West-Romeinse Rijk en begonnen de Middeleeuwen? A. 476 na Chr.

B. 1464 na Chr.

2. Waar of niet waar?

In het Romeinse Rijk was sprake van internationale handel (handel over lange afstanden). A. Waar B. Niet waar 3. Waar of niet waar?

Na de val van het Romeinse Rijk trokken veel mensen van het platteland naar de steden. A. Waar B. Niet waar 4. Waar of niet waar?

Na de val van het Romeinse Rijk werden er door de Germaanse en Keltische stammen veel nieuwe wegen aangelegd. A. Waar B. Niet waar 5. Waar of niet waar?

Na het wegvallen van het Romeinse bestuur zetten de Kelten het bestuur op dezelfde manier door. A. Waar B. Niet waar 6. Na de val van het Romeinse rijk namen de Germanen de landbouwproductie over. Er veranderde wel wat. Wat was het verschil? A. De Romeinen produceerden voor de internationale markt, de Germanen voor de eigen gemeenschap.

Pagina 4 Hofstelsel hv123

B. De Romeinen produceerden eigenlijk alleen graan, de Germanen gingen naast graan ook groenten produceren.

7. Maak de zin op de juiste manier af.

Door de afname van de (internationale) handel, ... A. werd er minder oorlog gevoerd.

B. nam de betekenis van het geld af.

8. Het begin van de Middeleeuwen kenmerkt zich door het stilvallen van de handel, de ontvolking van de steden en veranderingen in de landbouw. Hoe worden de eerste eeuwen van deze periode daarom ook wel genoemd? A. donkere eeuwen B. moeilijke eeuwen 9. Hoe noem je de manier waarop een landgoed in de vroege Middeleeuwen beheerd werd? A. feodaal stelsel B. hofstelsel 10. In het hofstelsel bestond het land van een leenheer uit twee delen.

Op welk deel stond het kasteel of landhuis van de leenman? A. hoeveland B. vroonland 11. In het hofstelsel bestond het land van een leenheer uit twee delen.

Op welk deel woonden en werkten de horige boeren? A. hoeveland B. vroonland 12. Wat wordt bedoeld met "de productie in een boerengemeenschap was zelfvoorzienend"? A. Iedere boer pachtte een klein stukje grond van zijn heer.

B. Bijna alles wat nodig was werd binnen de boerengemeenschap gemaakt.

13. Waar of niet waar?

Het verschil tussen een boer en een horige is dat een boer een vrij man is en een horige niet. A. Waar B. Niet waar 14. Waar of niet waar?

De overeenkomst tussen een boer en een horige is dat ze allebei hard moeten werken om zichzelf en hun gezin te onderhouden. A. Waar B. Niet waar Alle vragen beantwoord?

Vergelijk je antwoorden met de antwoorden van een klasgenoot.

Hebben jullie verschillende antwoorden, vraag dan hulp aan de docent.

Stap2

Pagina 5 Hofstelsel hv123

Eindproduct - hofstelsel

Als eindproduct van deze opdracht maak je een tekening of collage. Met behulp van de tekening/collage leg je uit hoe het hofstelsel werkt.

De tekening/collage moet duidelijk maken: in welke periode het hofstelsel de manier was waarop het land werd beheerd.

wat het verschil is tussen vroonland en hoeveland.

wat het verschil is tussen een boer en een horige.

Natuurlijk maak je de tekening/collage met zorg en zorg je ervoor dat je de tekening op tijd klaar hebt. Maak hierover afspraken met je docent.

Klaar?

Laat de tekening/collage beoordelen door je docent.

Pagina 6 Hofstelsel hv123

Begrippenlijst Hofstelsel

Volksverhuizingen Het Romeinse Rijk kreeg aan de noordgrens vanaf 300 n.C. te maken met verschillende invallen van Germaanse stammen: de volksverhuizingen.

Hofstelsel In het rijk van Karel de Grote waren grote landgoederen die zelfvoorzienend waren, Zo’n landgoed heet een domein of hof.

Domeinen - horigheid Op het landgoed leefden en werkten boeren. Zij zijn horigen: gebonden aan de grond en verplicht om diensten te leveren aan de heer (herendiensten) en delen van de oogst aan hem af te staan. In ruil daarvoor kregen ze van de heer bescherming.

Middeleeuwen Tijdsperiode van 500 tot 1500 na Christus Vroonland Vanaf het vroonland bestuurde de leenman het domein of landgoed. Het vroonland bestond uit bouwland, weideland en onontgonnen gebieden.

Hoeveland Op het hoeveland woonden horige boeren op kleine boerderijen met een kleine lap grond. Ze waren verplicht om werk te verrichten en in ruil voor veiligheid aan hun heer belasting te betalen. Dat betaalden ze met een deel van de opbrengst van hun stukje grond.

Pagina 7 Hofstelsel hv123

Over dit lesmateriaal Colofon

Auteur Laatst gewijzigd Licentie

VO-content 27 July 2016 om 13:47 Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding en publicatie onder dezelfde licentie vrij bent om: het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.

Meer informatie over de CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie

Aanvullende informatie over dit lesmateriaal

Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:

Leerniveau Leerinhoud en doelen Eindgebruiker Moeilijkheidsgraad Studiebelasting Trefwoorden

VWO 2; HAVO 1; VWO 1; HAVO 3; VWO 3; HAVO 2; De tijd van monniken en ridders (500 - 1000); Hofstelsel en horigheid; Geschiedenis; leerling/student gemiddeld 2 uur en 0 minuten rearrangeerbare Pagina 8 Hofstelsel hv123