Transcript In een handomdraai een perfecte groepsindeling waarmee de sfeer

idee
Initiatieven voor en
door leerkrachten
Yvonne van den Berg:
‘In een klas met dertig
leerlingen kun je niet
precies weten wat er
gaande is.’
In een handomdraai een perfecte groepsindeling
waarmee de sfeer in de klas verbetert? Het kan met
de gratis tool Stoeltjesdans, die gebaseerd is op het
onderzoek van ontwikkelingspsycholoog Yvonne
van den Berg.
22
Onderwijsblad12
18 juni 2016
Stoeltjesdans
verbetert sfeer
Tekst Daniëlla van ’t Erve
de hele dag zien, ook in de pauzes en op de
wat hun ervaringen zijn”, zegt Van den
Beeld Joost Grol
gangen. Het sociogram bundelt de kennis
Berg. “De mailtjes die ik ontvang, zijn
van de leerkracht en de leerlingen.”
veelal positief. Veel leerkrachten maken al
Zet je vrienden bij elkaar of wordt dat
Scholen kunnen volgens haar via de web-
gebruik van een sociogram en zijn voor-
chaos? Waar zet je drukke leerlingen neer
site eenvoudig voldoen aan hun nieuwe
al verbaasd dat de tool gratis is. Maar de
en wie zet je ernaast? En wat te doen met
taak om de sociale veiligheid te monito-
methodiek is niet nieuw, dus dan vind ik
leerlingen die juist stil en verlegen zijn?
ren. Van den Berg: “Met deze tool kun je
het vreemd om daar geld voor te vragen.
Het maken van een goede groepsindeling
twee of drie keer per jaar de sfeer in alle
Wij hebben bovendien budget gekregen
is vaak een enorme klus. Ontwikkelings-
klassen meten. Het invullen van de vra-
vanuit twee fondsen en willen iets terugd-
psycholoog Yvonne van den Berg van de
genlijst kost leerlingen een kwartiertje, het
oen voor de samenleving.”
Radboud Universiteit in Nijmegen deed er
rapport is zo gegenereerd.”
onderzoek naar. Ze ontdekte bijvoorbeeld
Nieuwe inzichten
dat relaties tussen kinderen die elkaar niet
Van den Berg verwacht dat de tool zeker
mogen, vanzelf verbeteren als de leerkracht ze dichter bij elkaar zet. “Het blijft
verrassend dat zoiets simpels als het verplaatsen van een paar stoeltjes zo’n groot
effect heeft”, vertelt Van den Berg. “We
‘Veel leerkrachten
zijn verbaasd dat
de tool gratis is’
twee jaar in de lucht blijft en hoopt dat
die ook daarna gratis blijft. Stoeltjesdans
wordt bovendien aangepast aan nieuwe
inzichten. “Samenwerken en leren in kleine groepen wordt in het onderwijs belang-
plaatsten de kinderen niet direct naast
rijker. In ons nieuwe onderzoek plaatsen
elkaar, dat zou misschien te provocerend
we kinderen die elkaar aardig vinden bij
zijn, maar wel vlakbij elkaar. Driekwart
Goede mix
elkaar in het groepje. We verwachten dat
vindt elkaar na een tijd veel aardiger. Het
Vervolgens kan een leerkracht in Stoeltjes-
ze daardoor meer van elkaar leren dan als
effect is het grootst bij kinderen die elkaar
dans aangeven welke doelen hij wil berei-
ze elkaar niet aardig vinden. De resultaten
het minst leuk vonden. Ze worden welis-
ken: van het verbeteren van relaties, een
nemen we mee in de tool.”
waar geen beste vrienden, maar de sfeer in
goede mix van jongens en meisjes tot het
Van den Berg verwacht dat het in de toe-
de klas verbetert er wel door.”
ondersteunen van gepeste leerlingen. De
komst mogelijk wordt om leerlinggegevens
tool gebruikt vervolgens de testresultaten
automatisch te laten binnenlopen en ze
Verborgen
en wetenschappelijke berekeningen om de
wil de tool aanpassen aan het middelbaar
Met haar kennis is de website
meest optimale groepsindeling te maken.
onderwijs. “Docenten in het voortgezet
www.stoeltjesdans.nl ontwikkeld. De gra-
“Leerkrachten doen dat nu vaak op gevoel
onderwijs kunnen Stoeltjesdans al prima
tis tool brengt eerst het sociaal-emotione-
en ervaring. Er is geen handboek, zelfs
gebruiken”, legt Van den Berg uit. “Wel is
le klimaat in kaart. Leerlingen vullen een
geen hoofdstuk over hoe je een goede
de tekst nu gericht op kinderen vanaf acht
vragenlijst in over hoe ze zelf hun relaties
indeling maakt”, vertelt Van den Berg. “Op
jaar. Dat is soms te kinderachtig voor scho-
beoordelen. De leerkracht ontvangt daarna
de pabo leren studenten wel veel over klas-
lieren. Met alle aanpassingen maken we de
direct de testresultaten in een overzichte-
senmanagement, maar daarin gaat het ook
tool dus elke keer een beetje beter.”
lijk sociogram. De informatie van leerlin-
nooit over waar leerlingen het beste kun-
www.stoeltjesdans.nl
gen is handig, volgens Van den Berg, want
nen zitten. Deze tool kan daarbij dus heel
er blijft voor een leerkracht veel verborgen.
handig zijn.”
Bent u met iets interessants bezig,
“In een klas met dertig kinderen kun je
Veel leerkrachten hebben de tool al uit-
of kent u iemand die in deze serie past,
niet weten wat er precies gaande is. Leerlin-
geprobeerd. “Omdat het om een anonie-
laat het de redactie weten via
gen weten dat juist feilloos omdat ze elkaar
me afname gaat, weten we niet precies
[email protected]
18 juni 2016
Onderwijsblad12
23