Transcript pr w9 - e
Rachunkowość Dr Krzysztof Jonas Wykład 9 Pozostałe elementy sprawozdawczości finansowej. Składniki sprawozdawczości finansowej. • • • • • • • • Sprawozdanie finansowe składa się z: - bilansu - rachunku zysków i strat - informacji dodatkowej Oraz - rachunku przepływów pieniężnych * - zestawienia zmian w kapitale własnym * * jednostki poddawane badaniu Rachunek przepływów pieniężnych Cash Flow. RPP – CF Regulacje prawne • Szczebel międzynarodowy - MSR 7 • Szczebel krajowy - UoR na poziomie ogólnym oraz • KSR nr 1 na poziomie szczegółowym. • Celem CF jest dostarczanie informacji na temat zaistniałych zmian w środkach pieniężnych i ich ekwiwalentach (ich faktycznych wpływów i wydatków). Kto sporządza CF? • • • • • 1) banki i zakłady ubezpieczeń 2) fundusze powiernicze i inwestycyjne 3) powszechne towarzystwa emerytalne 4) spółki akcyjne 5) jednostki, które w poprzednim roku obrotowym spełniły co najmniej 2 z 3 warunków: • - średnioroczne zatrudnienie w przeliczeniu na pełne etaty co najmniej 50 osób • - suma aktywów bilansu równowartość co najmniej 2.500.000 euro Kto sporządza CF? • - przychody netto ze sprzedaży towarów i produktów oraz operacji finansowych stanowiły równowartość co najmniej 5.000.000 euro RPP - CF • RPP używa nieco innego pojęcia środków pieniężnych. • Środki pieniężne wg UoR to: • - gotówka, środki na rachunkach bankowych płatnych na żądanie • - inne środki pieniężne: weksle, czeki obce o terminie wykupu do 3 miesięcy, środki pieniężne w drodze • - lokaty terminowe do 3 miesięcy i naliczone odsetki od nich RPP - CF • • • • Zgodnie z KSR 1 środki pieniężne to: - gotówka w kasie i depozyty płatne na żądanie Reszta to ekwiwalenty rozumiane jako: - aktywa pieniężne i finansowe o wysokim stopniu płynności • - nieznacznym ryzyku utraty wartości i • - krótkim terminie płatności lub wymagalności • KSR wprowadza też pojęcie przepływów pieniężnych – wpływy oraz wypływy środków pieniężnych i ich ekwiwalentów RPP - CF • RPP przedstawia informacje o przepływach pieniężnych zaistniałych w okresie w podziale na: • - działalność operacyjną, • - działalność inwestycyjną • - działalność finansową. • RPP sporządza się metodą pośrednią i metodą bezpośrednią. RPP - CF • Działalność operacyjna – podstawowy rodzaj działalności oraz inne niezaliczone do działalności inwestycyjnej i finansowej • Przepływy pieniężne z działalności operacyjnej są głównie skutkiem zdarzeń ujmowanych w r. z. i s. • Działalność inwestycyjna – nabywanie lub zbywanie składników aktywów trwałych i krótkoterminowych aktywów finansowych oraz związane z nimi pieniężne koszty i korzyści. RPP - CF • Przepływy pieniężne z działalności inwestycyjnej wskazują na zakres poniesionych nakładów mających służyć wytwarzaniu zysków. • Działalność finansowa – pozyskiwanie lub utrata źródeł finansowania oraz związane z nimi pieniężne korzyści i koszty • (zmiana wysokości i struktury kapitału własnego i zobowiązań). • Przepływy pieniężne z działalności finansowej informują o możliwościach pozyskiwania kapitału przez jednostkę RPP - CF • Jako przepływy pieniężne z działalności operacyjnej klasyfikuje się m. in.: • - wpływy ze sprzedaży produktów, towarów, materiałów i usług • - wpływy z tytułu honorariów, praw autorskich, opłat itp. • - wydatki na zakup towarów, materiałów, energii • - wydatki na wynagrodzenia i ubezpieczenia społeczne pracowników • - wydatki z tytułu podatku dochodowego i innych podatków i opłat lub wpływy z ich zwrotu RPP - CF • Jako przepływy pieniężne z działalności inwestycyjnej klasyfikuje się m.in.: • - wydatki z tytułu zakupu środków trwałych, środków trwałych w budowie oraz WNiP • - wpływy z ich sprzedaży • - wpływy i wydatki z tytułu sprzedaży i zakupu aktywów finansowych i instrumentów pochodnych • - wpływy i wydatki z tytułu udzielania i zwrotu pożyczek udzielanych innym jednostkom • - wpływy i wydatki związane z posiadaniem inwestycji (dywidendy, odsetki od lokat) RPP - CF • Jako przepływy pieniężne z działalności finansowej klasyfikuje się m.in.: • - wpływy z wydania akcji, udziałów itp. Oraz dopłat do kapitału • - płatności na rzecz właścicieli z tytułu wykupu akcji • - wpływy i wydatki z tytułu zaciągnięcia i spłaty kredytów i pożyczek • - wydatki z tytułu podziału zysku w tym z lat ubiegłych • - płatności prowizji, odsetek i innych opłat związanych z pozyskiwaniem kapitału RPP – CF • Różnice w kwalifikowaniu niektórych operacji gospodarczych. Operacja R. z. i s. R.P.P. Zapłacone odsetki od zobowiązań z tytułu dostaw i usług Koszty finansowe Wydatki z działalności operacyjnej Otrzymane odsetki od należności z tytułu dostaw Przychody finansowe Wpływy z działalności operacyjnej Sprzedaż środków trwałych i WNiP Pozostałe przychody operacyjne Wpływy z działalności inwestycyjnej Sprzedaż inwestycji finansowych Otrzymane odsetki z inwestycji Otrzymane dywidendy Przychody finansowe Wpływy z działalności inwestycyjnej Struktura RPP – CF Działalność operacyjna • Wpływy lub Zysk netto • - Wydatki lub - Korekty • = Przepływy pieniężne Działalność inwestycyjna • Wpływy • - Wydatki • = Przepływy pieniężne Działalność finansowa • Wpływy • - Wydatki • = Przepływy pieniężne Struktura RPP – CF – metoda bezpośrednia. Zmiana stanu środków pieniężnych = środki pieniężne na koniec okresu – środki pieniężne na początek okresu • (zgodnie z definicją na potrzeby RPP) RPP – CF – metoda bezpośrednia Pozycja A. Przepływy pieniężne z działalności operacyjnej I. Wpływy 1. Sprzedaż 2. Inne wpływy z działalności operacyjnej II. Wydatki 1. Dostawy i usługi 2. Wynagrodzenia netto 3. Ubezpieczenia społeczne i zdrowotne 4. Podatki i opłaty o charakterze publiczno prawnym 5. Inne wydatki operacyjne III. Przepływy pieniężne z działalności operacyjnej (I – II) Kwota RPP – CF – metoda bezpośrednia. Pozycja B. Przepływy środków pieniężnych z działalności inwestycyjnej I. Wpływy 1. Zbycie WNiP oraz rzeczowych aktywów trwałych 2. Zbycie inwestycji w nieruchomości i WNiP 3. Z aktywów finansowych 4. Inne wpływy inwestycyjne II. Wydatki 1. Nabycie WNiP oraz rzeczowych aktywów trwałych 2. Inwestycje w nieruchomości i WNiP 3. Na aktywa finansowe 4. Inne wydatki inwestycyjne III. Przepływy pieniężne netto z działalności inwestycyjnej (B.I – B.II) Kwota RPP – CF - metoda bezpośrednia. Pozycja C. Przepływy środków pieniężnych z działalności finansowej I. Wpływy 1. Wpływy netto z emisji akcji i innych instrumentów kapitałowych oraz dopłat do kapitału 2. Kredyty i pożyczki 3. Emisja dłużnych papierów wartościowych 4. Inne wpływy finansowe II. Wydatki 1. Nabycie udziałów (akcji) własnych 2. Dywidendy i inne wypłaty na rzecz właścicieli 3. Inne niż wypłaty na rzecz właścicieli wydatki z tytułu podziału zysku 4. Spłata kredytów i pożyczek Kwota RPP – CF – metoda bezpośrednia Pozycja 5. Wykup dłużnych papierów wartościowych 6. Z tytułu innych zobowiązań finansowych 7. Płatności zobowiązań z tytułu umów leasingu finansowego 8. Odsetki 9. Inne wydatki finansowe III. Przepływy pieniężne netto z działalności finansowej (C.I – C.II) D. Przepływy pieniężne netto razem (A.III + B.III + C.III) E. Bilansowa zmiana stanu środków pieniężnych F. Środki pieniężne na początek okresu G. Środki pieniężne na koniec okresu Kwota RPP – CF – metoda pośrednia Pozycja A. Przepływy pieniężne z działalności operacyjnej I. Zysk (strata) netto II. Korekty razem 1. Amortyzacja 2. Zyski (straty) z tytułu różnic kursowych 3. Odsetki i udziały w zyskach 4. Zyski z działalności inwestycyjnej 5 - 9 Zmiana stanu rezerw / zapasów / należności /zobowiązań / rozliczeń międzyokresowych 10. Inne korekty III. Przepływy pieniężne netto z działalności operacyjnej Kwota Zestawienie zmian w kapitale własnym Kto sporządza to sprawozdanie? • Od 2002 roku zestawienie zmian w kapitale własnym (z. z. w k. w.) sporządzają podmioty, których sprawozdania podlegają obowiązkowemu badaniu przez biegłych rewidentów. • Z. z. w k. w. ma na celu dostarczenie użytkownikom informacji o: • - wielkości i powodach zmian w poszczególnych elementach kapitału własnego • - wielkości kosztów i przychodów, które zostały bezpośrednio odniesione na kapitał własny z pominięciem r. z. i s. Z. z. w k. w. Błąd podstawowy – błąd wykryty w bieżącym okresie obrotowym, którego znaczenie jest na tyle duże, iż w świetle ich wykrycia nie można uznać, że sprawozdania finansowe za poprzedni okres lub okresy nie mogą one być uznane za rzetelne i wiarygodne na dzień ich publikacji. • Błąd wynikać może z: • - pomyłek matematycznych • - błędnych zastosowań zasad rachunkowości • - błędnych interpretacji faktów • - oszustw czy niedopatrzeń. Z. z. w k. w. • Korekta błędów podstawowych wpływa na stan zysków zatrzymanych. • Dzięki takiemu ujęciu nie powoduje zniekształcenia wyniku finansowego. • Informację o dokonanej korekcie uwidacznia się w z. z. w k. w. • Układ i struktura zestawienia odpowiada układu grupy „Kapitał własny” z bilansu. Struktura z. z. w k.w. Kapitał własny na • + / - korekty błędów podstawowych początek okresu Kapitał własny na • początek okresu • po korektach Kapitał podstawowy • Na początek okresu • Zwiększenia / zmniejszenia • Na koniec okresu Struktura z. z. w k. w. Należne wpłaty na kapitał podstawowy • Na początek okresu • Zwiększenia / zmniejszenia • Na koniec okresu Udziały / akcje własne • Na początek okresu • Zwiększenia / zmniejszenia • Na koniec okresu Kapitał zapasowy • Na początek okresu • Zwiększenia / zmniejszenia • Na koniec okresu Struktura z. z. w k. w. Kapitał z aktualizacji wyceny • Na początek okresu • Zwiększenia / zmniejszenia • Na koniec okresu Pozostałe kapitały rezerwowe • Na początek okresu • Zwiększenia / zmniejszenia • Na koniec okresu Zysk z lat ubiegłych • • • • Korekty błędów podstawowych Na początek okresu po korektach Zwiększenia / zmniejszenia Na koniec okresu Struktura z. z. w k. w. Strata z lat ubiegłych Wynik netto • • • • Korekty błędów podstawowych Na początek okresu po korektach Zwiększenia / zmniejszenia Na koniec okresu • Zysk netto • Strata netto • Odpisy z zysku Kapitał • Kapitał własny po uwzględnieniu proponowanego własny na koniec okresu podziału zysku Informacja dodatkowa. Informacja dodatkowa. • Informacja dodatkowa zwykle jest podzielona na dwie części: • 1. Wprowadzenie do sprawozdania finansowego (umieszczane przed sprawozdaniami, stanowi wstęp do nich) • 2. Dodatkowe informacje i objaśnienia (umieszczane po sprawozdaniach, stanowi ich uszczegółowienie) Informacja dodatkowa. • Informacja dodatkowa zawiera szczegółowe informacje wyjaśniające zasady • i politykę rachunkowości stosowane przez jednostkę sporządzającą sprawozdanie finansowe. • Umożliwia prawidłową interpretację danych ze sprawozdań. Wprowadzenie do sprawozdania finansowego. • Powinno zostać w nim ujęte: • 1. Nazwa jednostki, jej siedziba, przedmiot podstawowej działalności i nazwa organu prowadzącego rejestr. • 2. W wypadku ograniczonego czasu trwania działalności – podanie tego czasu • 3. Określenie okresu objętego sprawozdaniem • 4. Rodzaj danych (łączne, jednostkowe) • 5. Informacje o zachowaniu zasady kontynuacji działania lub jej niestosowaniu (przesłanki) Wprowadzenie do sprawozdania finansowego. • 6. Informacje o połączeniu spółek – tylko w pierwszym sprawozdaniu po połączeniu • 7. Omówienie polityki rachunkowości i przyjętych zasad rachunkowości w tym: • - informacje o metodach wyceny aktywów i pasywów (wraz z amortyzacją) • - informacje o przyjętych metodach pomiaru wyniku finansowego Wprowadzenie do sprawozdania finansowego. • • • • • • • • Przyjęte zasady powinny również określać: - rok obrotowy i okresy sprawozdawcze - sposób prowadzenia ksiąg rachunkowych, czyli: a) zakładowy plan kont b) wykaz ksiąg rachunkowych c) wykaz kont księgi głównej i ksiąg pomocniczych d) zasady klasyfikacji zdarzeń c) opis systemu przetwarzania i archiwizacji danych (dowodów księgowych, ksiąg rachunkowych itp.) Wprowadzenie do sprawozdania finansowego. • Dla wysokości kwot wykazanych w sprawozdaniach największe znaczenie mają: • - określenie momentu rozpoczęcia amortyzacji środków trwałych i WNiP • - ustalenie stawek i metod amortyzacji • - ustalenie sposobu amortyzacji środków trwałych o niskiej wartości • - sposób wyceny rzeczowych aktywów obrotowych • - sposób rozchodu jednakowych lub uznanych za jednakowe aktywów obrotowych ale o różnych cenach zakupu lub kosztach wytworzenia Wprowadzenie do sprawozdania finansowego. • - określenie metody wyceny inwestycji długo- i krótko- terminowych • - ustalenie metod rozchodu inwestycji • - zasady tworzenia i prezentacji rezerw • - określenie sposobu prezentacji rachunku zysków i strat oraz rachunku przepływów pieniężnych Dodatkowe informacje i objaśnienia. • Zawierają szczegółowy opis kategorii, które zostały przedstawione w sprawozdaniach finansowych. • Oprócz nich powinny zawierać informacje: • - o podziale zysku (pokryciu straty), • - podstawowe informacje o pracownikach i organach zarządzających jednostki oraz • - inne informacje ułatwiające zrozumienie sprawozdań finansowych • Dodatkowe informacje i objaśnienia mogą być prezentowane w ujęciu blokowym Dodatkowe informacje i objaśnienia. Blok 1. Informacje uszczegóławiające bilans. • - Szczegółowy wykaz grup środków trwałych i WNiP • - Wartość gruntów użytkowanych wieczyście • - Struktura kapitału podstawowego • - Podział zobowiązań długoterminowych • - Wykaz istotnych RMK czynnych i biernych • - Dane o stanie rezerw Dodatkowe informacje i objaśnienia. Blok 2. Informacje uszczegóławiające r. z. i .s •Struktura rzeczowa i terytorialna przychodów netto • - Informacje o przychodach i kosztach z działalności zaniechanej • - Informacje o kosztach wytworzenia • - Informacje o kosztach w układzie rodzajowym (dla r. z. i s. w wariancie kalkulacyjnym) • Informacje o zdarzeniach nadzwyczajnych Dodatkowe informacje i objaśnienia. Blok 3. Objaśnienia do r.p.p. • - Struktura r. p. p oraz wyjaśnienie różnic między bilansem a r. p. p. Blok 4. Informacje o pracownikach • - O wynagrodzeniach • - O przeciętnym zatrudnieniu Dodatkowe informacje i objaśnienia. Blok 5. Informacje o: • - Znaczących zdarzeniach z lat ubiegłych ujętych w bieżących sprawozdaniach • - Zdarzeniach po dniu bilansowym • - Zmianach w polityce rachunkowości •Zapewnieniu porównywalności danych lat poprzednich z rokiem bieżącym Dodatkowe informacje i objaśnienia. Blok 6. Informacje o wspólnych przedsięwzięciach nie podlegających konsolidacji • - Nazwa działalności i udział procentowy • - Przychody i koszty z tego przedsięwzięcia • - Zaciągnięte zobowiązania Blok 7. Informacje o połączeniu jednostek • - Informacje o konsolidacji, • - Jeśli nie było bloku nie ma Dodatkowe informacje i objaśnienia. Blok 8. Kontynuacja działalności • - W przypadku zagrożenia lub niepewności co do możliwości kontynuacji działalności – opis tych przesłanek • Działania jakie podejmuje jednostka aby usunąć niepewność lub zagrożenie Blok 9. Inne ważne informacje • - To co nie podane wyżej a może mieć wpływ na ocenę sytuacji majątkowej lub finansowej jednostki Sprawozdanie z działalności jednostki. Sprawozdanie z działalności jednostki. • • • • • • Mają obowiązek je sporządzać: - spółki kapitałowe - towarzystwa ubezpieczeń wzajemnych - spółdzielnie - przedsiębiorstwa państwowe Ma ono obejmować ważne informacje o stanie majątkowym i sytuacji finansowej jednostki. • Powinna być zawarta ocena uzyskanych efektów oraz wskazanie czynników ryzyka i opisy zagrożeń. • Ma formę dowolną, opisową, lecz określoną treść. Sprawozdanie z działalności jednostki. • W szczególności trzeba przedstawić informacje o zdarzeniach, które: • - w znaczący sposób wpłynęły na działalność jednostki • - nastąpiły w roku obrotowym oraz po jego zakończeniu do dnia sporządzenia sprawozdania finansowego • Sprawozdanie winno też zawierać informacje o: • - przewidywanym rozwoju jednostki, • - wcześniejszych osiągnięciach badawczo rozwojowych • - aktualnej i przewidywanej sytuacji finansowej Sprawozdanie z działalności jednostki. • Sprawozdanie powinno również zawierać informacje: • - dotyczące zaciągniętych kredytów, pożyczek, poręczeń itp. • - informacje o pracownikach • - o strukturze produkcji i sprzedaży • - o dokonanych i przewidywanych nakładach inwestycyjnych • - składzie osobowym organów zarządzających i nadzorujących jednostkę i ich wynagrodzenia. Sprawozdanie z działalności jednostki. • Sprawozdanie bardzo często zawiera podstawowe wskaźniki finansowe razem z ich interpretacją. • Przedstawione informacje finansowe powinny obejmować okres roku bieżącego i przynajmniej dwóch lat poprzednich. I to jest już koniec.