Transcript De sleutel tot succes: Seminars Wabo- opleiding Module 6

De sleutel tot succes:
Seminars Waboopleiding
Module 6
Toezicht en handhaving
22 mei 2016
Programma Module 6
09.00 uur
09.30 uur
10.45 uur
11.00 uur
12.00 uur
2
Ontvangst en registratie
deelnemers
Inleiding en module
toezicht en handhaving
Pauze
Vervolg module toezicht en
handhaving
Hoe toepassen in eigen
organisatie
22 mei 2016
Opleidingstraject Wabo seminars module 6
Programma Module 6
12.30 uur
Lunch
13.30 uur
Workshop 1 (casus)
14.15 uur
Pauze (wisseling)
14.30 uur
Workshop 2 (e-learning)
15.15 uur
Pauze (wisseling)
15.30 uur
Workshop 3 (toezichtsprotocol)
Plenaire afsluiting
16.15 uur
3
22 mei 2016
Opleidingstraject Wabo seminars module 6
Inleiding module 6: Toezicht en Handhaving
• Welkom, introductie sprekers
• De Wet algemene bepalingen
omgevingsrecht in Stb. 2008, 496
• 6 oktober 2009: Schriftelijke inbreng
Invoeringswetsvoorstel in Eerste Kamer
4
22 mei 2016
Opleidingstraject Wabo seminars module 6
Inleiding module 6: Toezicht en Handhaving (2)
Najaar 2009:
• Behandeling Invoeringswet in Eerste Kamer
• Besluit omgevingsrecht (Bor) en Ministeriële
regeling omgevingsrecht (Mor): advies Raad
van State
Richtdatum inwerkingtreding: 3 maanden
na publicatie in Staatsblad, datum nog niet
bekend
5
22 mei 2016
Opleidingstraject Wabo seminars module 6
Inleiding module 6: Toezicht en Handhaving (3)
• Ondersteuning van VROM bij invoering:
–
–
–
–
–
–
6
Omgevingsloket online
Kennisplein klik hier
Helpdesk klik hier
Opleidingsplan (vandaag)
Standaarddocumenten (Kennisplein)
Diverse digitale brochures en
communicatiemiddelen (persberichten) en
voorlichtingsbijeenkomsten
22 mei 2016
Opleidingstraject Wabo seminars module 6
Inleiding module 6: Toezicht en Handhaving (4)
• Deze Wabo-opleiding kent een dubbele
doelstelling:
• Inzicht in wat er verandert en hoe dit toe te
passen
• Hoe kennis overbrengen in eigen organisatie
• Centraal thema : “Train de trainer”,
m.a.w. hoe kunt u als sleutelfiguur uw
eigen organisatie opleiden.
7
22 mei 2016
Opleidingstraject Wabo seminars module 6
Inleiding module 6: Toezicht en Handhaving (5)
• Opzet en inhoud richten zich dus primair
op uw achterban
• Drieslag in opleiding overheden:
– Juridische Leidraad, “Wabo in de praktijk” Kluwer
– E-learningtool
Infomask
– Seminars
Bestuursacademie Nederland
(6 modules – informatie, aanvraag, behandeling,
coördinatie, advies, toezicht en handhaving)
8
22 mei 2016
Opleidingstraject Wabo seminars module 6
Inleiding module 6: Toezicht en Handhaving (6)
Wat krijgt u mee om deze rol te kunnen
vervullen:
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
9
PowerPointpresentatie
Instructie hoe deze te gebruiken
Toegang tot de E-learningtool (vanaf 6/10)
Juridische leidraad
Werkvormen (stellingen, cases etc.)
Job aid
Cursusmap
22 mei 2016
Opleidingstraject Wabo seminars module 6
De aanleiding in beeld
10
22 mei 2016
Opleidingstraject Wabo seminars module 6
Grondslag Wabo
• Het gaat om een project of activiteit met
plaatsgebonden aspecten die van invloed kunnen
zijn op fysieke leefomgeving
11
22 mei 2016
Opleidingstraject Wabo seminars module 6
Doelstellingen Wabo
Doelstellingen van de Wabo zijn:
• Klant en project staan centraal
• Vereenvoudiging: 25 toestemmingstelsels in
één omgevingsvergunning
• Vermindering regeldruk
• Vermindering administratieve lasten
• Uniformering regelgeving
• Via digitaal loket
12
22 mei 2016
Opleidingstraject Wabo seminars module 6
Module 1
Informatie
Module 2
Aanvraag
Module 3, 4 en 5
Behandeling,
Coördinatie en
Advies
Module 6
Toezicht &
handhaving
Voorbereiding
Indienen
aanvraag
Besluitvorming
Naleven
Vooroverleg
Type aanvraag
Beoordeling
Toezicht
Vergunningcheck
Wijze van
indienen
Advies en Verklaring
van geen bedenkingen
Handhaving
Bevoegd gezag
Besluit
Integraal
Ontvangst
Rechtsbescherming
Kwaliteit
Behandelaar
Coordinator
Coördinator
Behandelaar
Adviseur
Toezichthouder
Handhaver
Baliemedewerker
Omgevingsloket online ondersteunt alle modules
13
22 mei 2016
Opleidingstraject Wabo seminars module 6
Samenvatting Modules 1-5
Voor de Wabo
Na de Wabo
Meerdere loketten
Eén loket (gemeente)
Div. aanvragen en formulieren
Eén aanvraag(formulier)
Verschillende bevoegde gezagen
Eén bevoegd gezag
Diverse procedures (en termijnen) Eén procedure (in beginsel de
reguliere, klaar in 8 weken)
Diverse toestemmingen en
besluiten
Eén beschikking
(Reikwijdteoverzicht klik hier)
Verschillende vormen van
rechtsbescherming
Eén rechtsbeschermingsprocedure
Diverse handhavende instanties
Eén handhavende instantie
14
22 mei 2016
Opleidingstraject Wabo seminars module 6
Samenvatting Modules 1-5
• Modules 1-5 sterk gericht op
omgevingsvergunning
• Modules volgen het processchema
• Beschreven in de Juridische leidraad delen I en II
• Het Omgevingsloket online ondersteunt vooral
het vergunningproces
• Per rol in dit loket een rolbeschrijving
• Algemene kennis van Modules 1-5 noodzakelijk
voor goed toepassen onderdeel Toezicht en
Handhaving
15
22 mei 2016
Opleidingstraject Wabo seminars module 6
Thema van Module 6:
•Wat verandert er beleidsmatig door de komst van
de Wabo?
•Wat betekenen deze veranderingen in de praktijk
voor de toezichthouder en handhaver?
•Hoe kan de toezichthouder het Omgevingsloket
online gebruiken bij de uitvoering van zijn taken?
16
22 mei 2016
Opleidingstraject Wabo seminars module 6
Thema module 6: Toezicht en Handhaving
Module 6 gaat niet over Awb
• Maar wel samenhang tussen Wabo en Awb
• Awb voor algemeen bestuurrecht leidend, soms
geeft Wabo afwijking, bijvoorbeeld:
• Aanvraag en indieningseisen (formulier)
• Aanvang termijnen
• Belanghebbende en een ieder (bij
zienswijze)
17
22 mei 2016
Opleidingstraject Wabo seminars module 6
Wabo en toezicht en handhaving
Wabo heeft verschillende uitgangspunten:
1. Orgaan dat bevoegd gezag is voor omgevingsvergunning is
tevens bevoegd gezag voor bestuursrechtelijke
handhaving
2. Aanwijzen van toezichthouders door anderen (adviseurs,
Vvgb-organen) dan bevoegd gezag blijft mogelijk
3. Harmonisatie op verschillende punten, zoals:
-Verplichte afstemming van bestuurlijke en strafrechtelijke
handhaving
-Kwaliteitseisen voor een professionele aanpak
4. Milieu heeft model gestaan voor Wabo-toezicht en
handhaving
18
22 mei 2016
Opleidingstraject Wabo seminars module 6
Wabo en toezicht en handhaving (2)
• Kern van de Wabo is niet alleen de integrale
vergunning, maar ook de integraliteit en
samenhang in het toezicht en de handhaving
• Er is immers nog maar 1 handhavende instantie
• Waar te vinden:
•
•
•
•
•
19
Hoofdstuk 5 van de Wabo
Hoofdstuk 5 van de Awb
Relatie met organieke wetten
Kwaliteiteisen in het Bor en deels (milieu) in Mor
Deel III, pag. 98-138 van het Juridische Leidraad
22 mei 2016
Opleidingstraject Wabo seminars module 6
Wabo en toezicht en handhaving (3)
Toezicht en handhaving containerbegrip:
Toezicht: verzamelen van informatie over de vraag
of een handeling, activiteit, zaak etc. voldoet aan
de gestelde regels en eisen en het vormen van een
oordeel daarover
Handhaving: de toepassing van bestuursrechtelijke,
strafrechtelijke en eventueel civielrechtelijke
sanctiemiddelen
20
22 mei 2016
Opleidingstraject Wabo seminars module 6
Beginselplicht tot handhaven
Uitgangspunt bovenal is (art. 5.2):
• Bevoegd gezag heeft tot taak zorg te dragen voor
bestuursrechtelijke handhaving
• Daarmee zijn toezicht en handhaving bestuurlijke
zorgplichten en niet vrijblijvend
• Verder onderbouwd door jurisprudentie
• Daarvoor onder meer nodig:
• Gegevensverzameling
• Klachtenonderzoek uitvoeren
21
22 mei 2016
Opleidingstraject Wabo seminars module 6
Provinciale regie
• Provincie treedt op als regisseur in het traject
van professionalisering en verhogen kwaliteit
• Regierol bestaat uit coördinatieteam (op T&H) en
aanwijzingsbevoegdheid richting gemeenten en
waterschappen
• Provinciale rol vanuit milieuhandhaving
(bestuursakkoorden) is verbreed naar
omgevingsrecht
22
22 mei 2016
Opleidingstraject Wabo seminars module 6
Rol Minister van VROM
• Is verantwoordelijk voor de coördinatie van
handhaving ingeval van “bovenprovinciaal”
belang
• Kan in belang van doelmatige handhaving
eventueel aanwijzing aan GS geven
• Kan handhaving afdwingen bij
gemeente/provincie en zo nodig op hun kosten
rol/taak overnemen
• Is verantwoordelijk voor het interbestuurlijke
toezicht op de uitvoering en handhaving van de
Wabo
23
22 mei 2016
Opleidingstraject Wabo seminars module 6
De commissies
Verschillende commissies:
• Bestuurlijke werkgroep Alders
• Commissie Oosting
• Commissie Mans
24
22 mei 2016
Opleidingstraject Wabo seminars module 6
25
22 mei 2016
Opleidingstraject Wabo seminars module 6
Waarom toezicht en handhaving?
26
22 mei 2016
Opleidingstraject Wabo seminars module 6
De dubbele regelkring
• Grondslag voor professionaliteit en kwaliteit is de
zogenaamde Big-8
• Regelkring beschrijft de samenhangende
processtappen, om professionele handhaving te
organiseren
• Dit zorgt dat handhaving tot stand komt o.b.v.
inzichtelijke keuzen en dat de uitvoering is
gericht op het bereiken van vooraf bepaald
resultaat
27
22 mei 2016
Opleidingstraject Wabo seminars module 6
De dubbele regelkring (2)
• Het gaat om een reeks van activiteiten die:
• Aantoonbaar, achtereenvolgens en in samenhang met
elkaar moeten worden uitgevoerd
• Zijn ingebed in de organisatie
• Zijn gebaseerd op inhoudelijke keuzen
• De Big-8 kent verschillende stappen op zowel
beleids- als operationeel niveau
• De dubbele regelkring ziet er als volgt uit:
28
22 mei 2016
Opleidingstraject Wabo seminars module 6
29
22 mei 2016
Opleidingstraject Wabo seminars module 6
De samenhangende elementen
De elementen uit de big 8 zijn vastgelegd in de
kwaliteitseisen in BOR en bestaan uit:
•
•
•
•
•
•
30
Handhavingsbeleid
Uitvoeringsprogramma
Uitvoeringsorganisatie
Borging van middelen
Monitoring van voortgang
Rapportage
22 mei 2016
Opleidingstraject Wabo seminars module 6
Het Handhavingsbeleid (art. 7.2 Bor)
• Gebaseerd op analyse van problemen
• Inzicht in prioriteitstelling
• Gemotiveerd doelen vastleggen en welke activiteiten
daarvoor uitgevoerd worden
• Regelmatig monitoren en zo nodig bijstellen
• Inzicht in toezichts- en sanctiestrategie, rapportage en
wijze waarop het zichzelf corrigeert
• Inzicht in de afspraken met de andere partijen, waaronder
Politie en OM
• Bekendmaken aan Gemeenteraad en Provinciale Staten
31
22 mei 2016
Opleidingstraject Wabo seminars module 6
Het Uitvoeringsprogramma (art. 7.3 Bor)
• Jaarlijks programma ter uitvoering van het
handhavingsbeleid
• Afgestemd met andere handhavingspartners
• Bekend maken aan Gemeenteraad en Provinciale
Staten
32
22 mei 2016
Opleidingstraject Wabo seminars module 6
De Uitvoeringsorganisatie (art. 7.4 Bor)
• Organisatie die borg staat voor adequate
uitvoering van programma
• Vastleggen personeelsformatie
• Functiescheiding tussen vergunningverlening en
toezicht/handhaving
• Voorkomen van langdurige relatie tussen
toezichthouders en controleomgeving
• Voldoende bereikbaar- en beschikbaarheid
33
22 mei 2016
Opleidingstraject Wabo seminars module 6
Middelen/monitoring
• Borging van middelen (art. 7.5 Bor)
• Voldoende borging van noodzakelijke middelen in
begroting
• Monitoring (art. 7.6 Bor)
• Geautomatiseerd systeem
• Resultaten en voortgang van uitvoeringsprogramma en
doelen bewaken
• Gegevensregistratie in het kader van handhaving
34
22 mei 2016
Opleidingstraject Wabo seminars module 6
De Rapportage (art. 7.7 Bor)
• Periodieke rapportage over het bereiken van de
gestelde doelen
• Idem over uitvoering activiteiten
• Uitvoering van de afspraken met andere
partners
• Vervolgens jaarlijkse evaluatie en
verslaglegging aan Gemeenteraad of Provinciale
Staten
35
22 mei 2016
Opleidingstraject Wabo seminars module 6
De Faseringsketen
• Omgevingsrecht heeft vaak een fysiek
verschijnsel: gekoppeld aan een bouwwerk of
gebouw
• Project of activiteit kent verschillende fasen
• Elke fase vertegenwoordigt een specifieke stap
in het project
• Elke fase kent specifieke aandachtspunten en
regels
• De faseringsketen kent de volgende vier fasen:
36
22 mei 2016
Opleidingstraject Wabo seminars module 6
De Faseringsketen (2)
Plan
Sloop
Realisatie
Gebruik
37
22 mei 2016
Opleidingstraject Wabo seminars module 6
Wat verandert er voor de toezichthouder?
1. Het object van het toezicht en handhaving verandert niet,
maar heeft een andere naam: de omgevingsvergunning
2. Er moet programmatisch en systematisch gewerkt worden
3. Er is een stelsel van kwaliteitseisen
4. Het toezicht, maar zeker de handhaving worden meer
integraal en in samenhang uitgevoerd
5. De wijzigingen Awb moeten een plaats krijgen in de
werkwijze
6. Er moet - ook door de toezichthouder - met het
Omgevingsloket online gewerkt gaan worden
De mate van verandering wordt sterk bepaald door de lokale
werkwijze. Een aantal gemeenten heeft deze slag al gemaakt.
38
22 mei 2016
Opleidingstraject Wabo seminars module 6
Wat verandert er voor de toezichthouder? (2)
De objecten van het toezicht en handhaving veranderen niet,
maar hebben een andere naam: de omgevingsvergunning.
Het overgangsrecht is hier van belang:
a. Ingeval een bestuursrechtelijke sanctie is opgelegd, geldt
het “oude” regime tot het tijdstip waarop die sanctie
onherroepelijk wordt
b. Is de handhavingsbeschikking vervolgens onherroepelijk
geworden, dan wordt die gelijkgesteld met een
beschikking krachtens de Wabo
39
22 mei 2016
Opleidingstraject Wabo seminars module 6
Wat verandert er voor de toezichthouder? (3)
c. Dus lopende dossiers, die nog niet in de fase van een
opgelegde sanctie verkeren, worden
afgehandeld/voortgezet met de nieuwe regelgeving
d. De facto wijzigt er weinig
Zie pag. 195 Juridische leidraad en art. 1.6 van de Invoeringswet
Wabo
40
22 mei 2016
Opleidingstraject Wabo seminars module 6
Wat verandert er voor de toezichthouder? (4)
Er moet programmatisch en systematisch gewerkt worden,
met als uitgangspunt de Big Eight. Wie werkt er niet met:
• Een jaarprogramma?
• Incl. een prioriteitenstelling?
• Gebaseerd op risicoanalyse en kengetallen?
• Vanuit een nalevingsstrategie, incl. sanctiemiddelen?
• Met procesbeschrijvingen/stappenplannen?
• Met urenramingen?
• Resulterend in verslaglegging en bijstelling?
Gebruik vooral de praktijkkennis van de deskundigen om de
inhoud te leveren: hoe? workshop Toezichtsprotocol
41
22 mei 2016
Opleidingstraject Wabo seminars module 6
Wat verandert er voor de toezichthouder? (5)
Er is een stelsel van kwaliteitseisen:
• Aantal eisen nu nog alleen voor inrichtingen en milieu (art.
10.2 Mor)
• De reguleringsketen borgt ook een aantal
kwaliteitsaspecten.
• Vooral de komende jaren verder aandacht, o.a. vanwege
de package deal
• Ook nu al: vooral een kwestie van gezond verstand
gebruiken
42
22 mei 2016
Opleidingstraject Wabo seminars module 6
Wat verandert er voor de toezichthouder? (6)
Het toezicht, maar zeker de handhaving worden meer
integraal en in samenhang uitgevoerd:
• 90% van het werk gaat om toezicht, 10% betreft
handhaving
• De bevoegdheden wijzigen niet (hoofdstuk 5 Awb)
• Er zal meer samen (integraal) worden gecontroleerd en
gehandhaafd, maar wat is integrale handhaving ?
43
22 mei 2016
Opleidingstraject Wabo seminars module 6
Wat verandert er voor de toezichthouder? (7)
Wat is Integrale handhaving?
Het uitvoeren van toezicht op meerdere taakvelden en met
meerdere bestuurslagen en het bereiken, met zonodig
toepassing van bestuursrechtelijke en/of strafrechtelijke
middelen, dat de regelgeving wordt nageleefd.
De integraliteit heeft vooral betrekking op de afstemming,
coördinatie en/of gezamenlijkheid van de
handhavingsactiviteiten door de verschillende handhavende
disciplines zodat handhaving één geheel wordt.
44
22 mei 2016
Opleidingstraject Wabo seminars module 6
Wat verandert er voor de toezichthouder? (8)
• Integrale aanpak niet vanzelfsprekend
• Integraal toezichtsprotocol noodzakelijk,
daardoor:
– Duidelijkheid over instrumenten en inzet van die
instrumenten
– Duidelijkheid over werkprocessen in detail
45
22 mei 2016
Opleidingstraject Wabo seminars module 6
Wat verandert er voor de toezichthouder? (9)
• Protocol leidt tot:
•
•
•
•
helderheid uit te voeren werkzaamheden
betrokken medewerkers en organisaties
duidelijkheid over autorisaties en mandaten
duidelijkheid over keuze- en beslismomenten
http://www.omgevingsvergunning.vrom.nl/index.cf
m/t/Homepage/vid/B9F76268-50FC-2BA08681A4BDC709A29C
• Evalueer regelmatig de samenwerking en stel
die zonodig bij
46
22 mei 2016
Opleidingstraject Wabo seminars module 6
Wat verandert er voor de toezichthouder? (10)
47
22 mei 2016
Opleidingstraject Wabo seminars module 6
Wat verandert er voor de toezichthouder? (11)
Vanaf 1 juli 2009 is de Awb gewijzigd (4e tranche).
Vijf nieuwe definities:
1.
2.
3.
4.
5.
Overtreding
Overtreder
Bestuurlijke sanctie
Herstelsanctie
Bestraffende sanctie
Zie pag.178 e.v. Juridische leidraad
48
22 mei 2016
Opleidingstraject Wabo seminars module 6
Wat verandert er voor de toezichthouder? (12)
Verder acht nieuwe materiële bepalingen:
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
49
Herstelsanctie
Wettelijke grondslag
x
Rechtvaardigingsgronden
x
Geen dubbele herstelsanctie
x
Preventieve herstelsanctie
x
Meerdaadse samenloop
x
Minimumeisen sanctiebeschikking x
Bestemming verbeurde gelden
x
Zwijgrecht en cautie
Bestraffende sanctie
x
x
x
x
x
x
22 mei 2016
Opleidingstraject Wabo seminars module 6
Wat verandert er voor de toezichthouder? (13)
• Strafrechtelijke handhaving van Wabovoorschriften is gekoppeld aan de Wed, via
omschrijving van artikel 1a Wed
• Let op verschillen tussen strafrecht en
bestuursrecht en dus ook tussen de
toezichthouder en de opsporingsambtenaar
• Keuze wel of niet BOA
• Bestuurlijke keuze/wens
• Flexibiliteit in organisatie
• Soms het een, soms het andere instrument, soms allebei
50
22 mei 2016
Opleidingstraject Wabo seminars module 6
Omgevingsloket
online
Module Toezicht en
Handhaving
22 mei 2016
Het omgevingsloket online en het toezicht
• Omgevingsloket online kent (nog) geen aparte rol
voor toezichthouder (en handhaver)
• Wel is het mogelijk dat de toezichthouder de
dossiers online raadpleegt en de aanvrager
doorverwijst naar het omgevingsloket online.
• Binnen de e-learning wel een aparte module:
• http://learningonline.nu/vrom
52
22 mei 2016
Opleidingstraject Wabo seminars module 6
Omgevingsloket online bestaat uit:
Vergunningcheck
Hiermee gaat de aanvrager na of hij verplicht is een
vergunning aan te vragen of een melding te doen.
Aanvraagformulier
Hiermee stelt de aanvrager zijn vergunningaanvraag op.
Dossiermodule
Hierin verrichten medewerkers van het bevoegd gezag
hun werk. Deze module bestaat uit een aanvraagdossier
en een behandeldossier
53
22 mei 2016
Opleidingstraject Wabo seminars module 6
Omgevingsloket online: informatie
Het Omgevingsloket online ondersteunt het
bevoegd gezag bij:
• het geven van informatie aan burgers en
bedrijven over vergunningen
• het uitvoeren van een check of een vergunning
nodig is
• het indienen van een vergunningaanvraag:
– digitaal
– op papier
• het behandelen van de vergunningaanvraag
54
22 mei 2016
Opleidingstraject Wabo seminars module 6
Omgevingsloket online – toezicht en handhaving
• Het Omgevingsloket online heeft geen
archieffunctie voor verleende vergunningen
• De toezichthouder en handhaver moeten weten:
• dat via Omgevingsloket online een vergunningcheck kan
worden gedaan en een aanvraag kan worden ingediend
• hoe aanvragen en bijbehorende bescheiden kunnen
worden ingezien
55
22 mei 2016
Opleidingstraject Wabo seminars module 6
Informatie geven met Omgevingsloket online
• Klanten komen via verschillende kanalen (telefonisch, balie, internet) met
vragen over vergunningen of meldingen
• De
•
•
•
klant kan voorbereid worden op een aanvraag door samen na te gaan:
Wie de aanvrager is (burger, bedrijf, gemachtigde?)
Waarvoor wil de aanvrager een aanvraag doen?
Wil de aanvrager zelf de vergunningcheck invullen of samen met
iemand van bevoegd gezag?
• Weet de aanvrager al welke documenten bij de aanvraag gevoegd
moeten worden (indieningsvereisten)?
• Wil de aanvrager een aanvraag op papier doen of digitaal (en is
daarbij ondersteuning nodig)?
• Ondersteuning bij geven van antwoorden:
• Antwoord voor bedrijven of Overheid heeft antwoord
56
22 mei 2016
Opleidingstraject Wabo seminars module 6
Vergunningcheck of direct door naar Aanvraag
57
22 mei 2016
Opleidingstraject Wabo seminars module 6
Vergunningcheck met Omgevingsloket online
De vergunningcheck bestaat uit drie onderdelen:
• Locatie opgeven (ivm lokale regels)
• Werkzaamheden kiezen
• Vergunningplicht checken.
De vergunningcheck geeft uitsluitsel over:
• Of een vergunning of melding nodig is
• Welke lokale regels van toepassing zijn
• De vereisten die er zijn voor het indienen van een aanvraag of
melding
58
22 mei 2016
Opleidingstraject Wabo seminars module 6
59
22 mei 2016
Opleidingstraject Wabo seminars module 6
Selecteer werkzaamheden
Bouwen
60
22 mei 2016
Opleidingstraject Wabo seminars module 6
Selecteer werkzaamheden (2)
• Terrein inrichten of veranderen
• Specialistische werkzaamheden
• Overige werkzaamheden
61
22 mei 2016
Opleidingstraject Wabo seminars module 6
Vergunningcheck in Omgevingsloket online
De vergunningcheck kan gebruikt worden voor:
• het genereren van een checklist op maat (uitkomsten opslaan in
pdf)
• het genereren van een papieren aanvraagformulier (een formulier
`op maat´ toegesneden op de benodigde vergunningen)
Het is ook mogelijk een aanvraag te doen zonder eerst de
vergunningcheck te doorlopen.
62
22 mei 2016
Opleidingstraject Wabo seminars module 6
Checklist op maat
63
22 mei 2016
Opleidingstraject Wabo seminars module 6
Uitkomst check
• Downloaden
• Doorzetten naar de aanvraag
64
22 mei 2016
Opleidingstraject Wabo seminars module 6
Bijlagen inzien
• Klik op een bijlage, pagina met detailgegevens wordt getoond
65
22 mei 2016
Opleidingstraject Wabo seminars module 6
Bijlagen inzien (2)
• Klik op icoon met het papier achter “Open bestand in viewer”.
• Bijlage opent in eReview in een nieuw venster. Dit kan enige tijd
duren
66
22 mei 2016
Opleidingstraject Wabo seminars module 6
Bijlagen inzien (3)
• Het speciale
bewerkingsprogramma
voor bijlagen opent in een
nieuw venster.
67
22 mei 2016
Opleidingstraject Wabo seminars module 6
Bijlagen inzien (4)
• Het bewerkingsprogramma laat de bijlage zien zoals deze is
toegevoegd via Omgevingsloket online
• Dit originele document kan niet worden gewijzigd. Het is voorzien
van een (nog) lege presentatielaag
• Het is met eReview mogelijk om bijlagen lokaal (op de eigen
computer) op te slaan.
68
22 mei 2016
Opleidingstraject Wabo seminars module 6
Aanvraag inzien in Omgevingsloket online
• Ga naar de homepage voor het bevoegd gezag en log in als
behandelaar
• Kies voor het tabblad 'De aanvragen'.
69
22 mei 2016
Opleidingstraject Wabo seminars module 6
Aanvraag inzien (2)
• Er verschijnt een overzicht van alle aanvragen. Via de link 'Mijn
aanvragen' ziet de behandelaar alleen de aanvragen die aan hem
zijn toegewezen.
70
22 mei 2016
Opleidingstraject Wabo seminars module 6
Aanvraag inzien (3)
• Klik op een aanvraag om
het behandeldossier te openen
• Via de tabbladen kan de
behandelaar alle onderdelen
van de aanvraag bekijken:
• de aanvraag
• de aanvrager
• bijlagen
• adviezen of notities
71
22 mei 2016
Opleidingstraject Wabo seminars module 6
Samenvatting
Inhoudelijk:
• Toezicht en handhaving zijn een onmisbaar element in de
Wabo
• Toezicht en handhaving hebben veel verschillende
dimensies, het gaat niet alleen om integratie, maar ook
om de kwaliteitsslag
• Gebruik de mogelijkheden die het omgevingsloket online
het bevoegd gezag biedt en leer van de verschillende
ervaringen en publicaties
72
22 mei 2016
Opleidingstraject Wabo seminars module 6
Vragen
• Stel uw vragen
• Gebruik de microfoon aub
• Vragen mogen ook schriftelijk ingediend
worden
• Feedback via Kennisplein
73
22 mei 2016
Opleidingstraject Wabo seminars module 6
De sleutel tot succes:
Seminars Waboopleiding
Module 6
Toezicht en Handhaving
Hoe toepassen in uw eigen
organisatie
22 mei 2016
Hoe toepassen
• Zet de drie hulpmiddelen in:
• E-learningtool
• Juridische leidraad (Het juridisch praktijkhandboek)
• Materiaal uit de seminars
• VROM-handreiking uitrol per groep:
• Provincie
• Gemeente
• Adviseurs
• Job aid: didactische tips in negen stappen
75
22 mei 2016
Opleidingstraject Wabo seminars module 6
Hoe toepassen (2)
Handreiking, bijvoorbeeld voor gemeenten:
• Keuzen vooraf:
•
•
•
•
•
76
Omvang gemeente/groepen mensen
Wel of minder voorbereid op komst Wabo
Welke specifieke veranderingen meenemen
Opleiding inrichten per rol (baliemedewerker) of anders
Algemene informatie plenair en rest per module
22 mei 2016
Opleidingstraject Wabo seminars module 6
Naam
bijeenkomst
Doel
Voor wie
Wat
Kickoff / bv in
raadszaal of
restaurant. Opening
door wethouder
Gezamenlijke start van
Wabo-opleiding; Laatste
stap in voorbereiding op
werken met de Wabo
Alle Wabomedewerkers
stand van zaken
invoering Wabo
- doel opleiding,
programma opleiding,
introductie Wabo en
kennismaking met elearning en juridisch
handboek
Verdieping op de
inhoud door per module
plenair informatie over
te dragen (PowerPoint
en e-learning)
Medewerkers
per rol / per
module
Wat verandert er door
de Wabo in jouw werk /
in jouw rol
Hoe heeft onze
gemeente de Wabo
geïmplementeerd
(werkprocessen,
voorbeeldbrieven etc.)
Verdieping op de
inhoud door groepjes
casus en vragen te
behandelen.
Medewerkers
per rol / per
module
Aan de hand van
praktijkvragen en
discussie kennisdelen
en kennis verankeren
Tijdsduur: 1 uur
Introductie van
module X
Tijdsduur: 1,5 uur
Werken met vragen
in module X
Tijdsduur: 1,5 uur
77
22 mei 2016
Opleidingstraject Wabo seminars module 6
Hoe toepassen (3)
Wabo in negen stappen op het netvlies:
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
78
Ik hier?! Trek de aandacht!
Stel vooraf leerdoelen op
Hoe zat het ook alweer? Ophalen van voorkennis
Presentatie van de leerstof
Begeleiden van het leerproces
Hoe zat het ook alweer? Oproepen van het geleerde
Feedback geven
Evalueren is ook leren!
Het geleerde toepassen in de praktijk
22 mei 2016
Opleidingstraject Wabo seminars module 6
Ik hier?! Trek de aandacht!
Probeer de aandacht naar je toe te trekken. Deelnemers vragen
zich af: ‘Wat heb ik eraan’. Doe bijvoorbeeld een gewaagde
uitspraak.
Dit kan een aanzet zijn tot nadenken.. en nieuwsgierigheid
motiveert immers om te leren. Hiermee houd je de aandacht
vast!
Geef een voorbeeld van de situatie nu: veel vergunningen voor
één project; deelnemers herkennen dit; laat een foto zien van
een project uit de eigen omgeving. Dat levert reacties op.
Gebruik dat als een ‘ijsbreker’. Je hebt de beschikking over de
sheets, het handboek en de e-learningtool.
79
22 mei 2016
Opleidingstraject Wabo seminars module 6
Stel vooraf leerdoelen op
Maak duidelijk wat de deelnemer aan deze ‘cursus’ heeft. Wat weet hij
straks meer dan nu? Schijf het op of projecteer het. In de PowerPoint
van de seminars is dit al verwerkt. Je kunt deze nog aanscherpen voor
je eigen organisatie. De deelnemers leren sneller als zij dit direct
kunnen vertalen naar hun eigen werk. Sluit daar op aan!
Herkenbaarheid en de grote opbrengst van de cursus maakt een
deelnemer actief.
Het zal vooral gaan om kennisoverdracht. Doceren of vertellen is
minder effectief. De deelnemers kunnen zelf lezen. Dus lees niet voor!
De werkvorm zal vooral een combinatie zijn van vertellen en praktisch
vertalen. Betrek daarin de deelnemers. Vraag én geef voorbeelden.
Maak gebruik van de voorbeelden op de sites van VROM.
80
22 mei 2016
Opleidingstraject Wabo seminars module 6
Hoe zat het ook alweer? Ophalen van
voorkennis
De deelnemers hebben ongetwijfeld al enige kennis over de
Wabo. Vraag de deelnemers of en wat er bekend is. Sluit aan
bij die kennis door kort daarnaar te verwijzen. Dat kan aan de
hand van een concreet probleem; daardoor voorkom je dat het
een karakter krijgt van ‘overhoren’.
Laat de deelnemers voorbeelden geven. Zorg ervoor dat je
deze informatie niet herhaalt! Gebruik de informatie in de
verdere uitwerking door daarnaar te verwijzen. Maak ook
gebruik van de verschillende besluitvormingsmomenten in uw
organisatie. Ook dat levert herkenning op.
81
22 mei 2016
Opleidingstraject Wabo seminars module 6
Presentatie van de leerstof
Denk vooraf goed na over wat je wilt bespreken en over de manier waarop je
de cursus wilt inrichten. Zoek een logische volgorde. Werk vooral met
kernpunten, schema’s e.d. De deelnemers hebben zelf (wet)teksten om te
lezen. Herhaal niet wat al op papier staat. Je zou voorafgaand aan de cursus
kunnen vragen om iets te lezen; bijvoorbeeld een folder van VROM over de
hoofdlijnen van de Wabo.
Handig is om te beginnen met een korte toelichting op het programma.
Bespreek daarna de kernpunten en ga dan dieper op de stof in. Een logische
volgorde in de behandeling is het proces van de Wabo, de 6 modules zijn juist
daarom zo opgebouwd.
Geef tijdens de bespreking veel voorbeelden. Je kunt het materiaal gebruiken
uit de casuïstiek, de juridische leidraad en je eigen praktijk. Maak gebruik van
de goede dingen die al bestaan. Gebruik links naar schema’s en filmpjes uit de
PowerPoint. De e-learningtool kan helpen bij het uitleggen van een situatie.
Eindig met een samenvatting.
82
22 mei 2016
Opleidingstraject Wabo seminars module 6
Begeleiden van het leerproces
Het aanbieden van informatie aan de deelnemers leidt niet
vanzelf tot ‘leren’. De deelnemers moeten de gelegenheid
hebben om het te verwerken.
Het beste is om de deelnemer zelf actief bezig te laten zijn met
de informatie. Dat kan bijv. door erover na te denken, vragen
te stellen of te laten stellen, informatie opzoeken, verband
zoeken met wat al bekend is.
Gun jezelf stiltes. Dat geeft de deelnemer gelegenheid na te
denken en te toetsen of hij alles heeft begrepen. Vraag dat ook
aan de deelnemers. Probeer niet op alle vragen zelf te
antwoorden. Maak een mix waarin ook de deelnemers
nadrukkelijk een rol hebben.
83
22 mei 2016
Opleidingstraject Wabo seminars module 6
Hoe zat het ook alweer? Oproepen van
het geleerde
Het is belangrijk dat de deelnemer het geleerde ook in praktijk
kan brengen. Oefening baart kunst, tenslotte!
Geef bijvoorbeeld een opdracht die veel lijkt op wat je net hebt
uitgelegd. Maak deze opdrachten daarna telkens iets moeilijker.
Doe dat vooral met korte opdrachten. Laat de deelnemer (of
groepjes) eerst zelf uitzoeken en geef de ruimte om aan de
slag te gaan.
Volg het proces en controleer of er onduidelijkheden zijn. Zorg
voor een goede nabespreking; deelnemers geven eerst
antwoord, aanvulling van andere deelnemers en daarna jijzelf.
De casuïstiek uit de seminars of de E-learning kun je hier voor
gebruiken.
84
22 mei 2016
Opleidingstraject Wabo seminars module 6
Feedback geven
Als de deelnemer heeft verteld wat zijn oplossing is, dan is het
belangrijk dat hij nauwkeurig te horen krijgt wat fout is en wat
goed. Het lijkt vaak vanzelfsprekend dat de deelnemer de
nieuwe informatie goed verwerkt. Benoem de fouten en geef
suggesties en verbeteringen.
Ook de goede dingen moeten worden benoemd. Dat stimuleert.
Vaak zijn er verschillende oplossingen mogelijk. Leg dat dan
ook uit.
85
22 mei 2016
Opleidingstraject Wabo seminars module 6
Evalueren is ook leren!
Misschien vind je het raar om collega’s een toets af te nemen. Het
geeft hen echter wel de zekerheid en bevestiging dat zij de lesstof
hebben begrepen en daar ook iets mee kunnen doen. Je kunt vragen
stellen en opdrachten geven.
In deze fase gaat het vooral om de vraag of de deelnemers het
resultaat hebben bereikt, dat bij stap 2 is geformuleerd. De Juridische
leidraad Wabo is een mooi document om de deelnemers een aantal
zoekopdrachten te geven. Zij betrekken dan de lesstof en de leidraad
als naslagwerk. Ook de e-learning kent een eindtest.
86
22 mei 2016
Opleidingstraject Wabo seminars module 6
Het geleerde toepassen in de praktijk
Het is belangrijk dat voortdurend een relatie wordt gelegd met
de praktijk van de deelnemers. Je hebt daarvoor voorbeelden
gebruikt, je kent de werksituatie en hebt opdrachten gegeven
die de toepassing duidelijk maken. De deelnemers kennen het
bestaan van het handboek en de e-learningtool.
Laat deze cursus niet als een eenmalig iets bestaan. Het zou
goed zijn om de deelnemers met een praktijkopdracht weg te
laten gaan. Een nabespreking daarvan zou kunnen tijdens een
zgn. terugkombijeenkomst of via een e-mailbespreking. Als dat
goed loopt is de kans op ‘transfer’ het grootst.
Wij wensen je veel succes om het geleerde in praktijk te
brengen!
87
22 mei 2016
Opleidingstraject Wabo seminars module 6
Vragen?
Voor vragen of meer informatie staan onze programmamanagers voor je klaar:
Piet Deenen
Tel. 06 – 15 05 1608
[email protected]
Harry Ploeg
Tel. 06 – 21 22 66 35
[email protected]
Marloes van Peer
Tel. 06 – 15 05 16 02
[email protected]
Marieke van Leeuwen
Tel. 06 – 50 21 62 31
[email protected]
Engbert de Jong
Tel. 06 – 22 74 30 71
[email protected]
88
22 mei 2016
Opleidingstraject Wabo seminars module 6
Hoe toepassen
Gebruik de documentatie van VROM:
Infobladen Omgevingsvergunning (Minimale vereisten Wabo,
Omgevingsloket online, Wabo en archiefbeheer, Toezicht en
handhaving)
Reikwijdte Omgevingsvergunning
De Waterwet en de Wabo
Handreiking Handhaving
Wetteksten Wabo en Bor/Mor
Aansluitprocedure voor Omgevingsloket online, fase 1,2,3
Handreikingen voor gebruik van Omgevingsloket online
Winst met de Wabo – de omgevingsvergunning voor de bouw
89
22 mei 2016
Opleidingstraject Wabo seminars module 6
De sleutel tot succes:
Seminars Waboopleiding
Module 6
Toezicht en Handhaving Casus
22 mei 2016
Casus Module 6 Toezicht en Handhaving
Beschrijving:
Anna de Vries is directeur van een chocoladefabriek in de
gemeente X. Het bedrijf beschikt over een
omgevingsvergunning van de provincie Y. U bent werkzaam
bij de gemeente en belast door het college van BenW met het
toezicht op de naleving van de Wabo.
U loopt op een mooie zonnige woensdagmiddag langs de
fabriek en ziet bouwactiviteiten op het terrein plaatsvinden. U
besluit eens te gaan kijken. Tijdens uw rondgang ziet u dat er
een grote loods gebouwd wordt en dat daarvoor 6 bomen zijn
gekapt. De opzichter staat u te woord en geeft aan dat dit
een haastklus betreft en dat hij weinig tijd heeft. Hem is niets
bekend over een vergunning voor het bouwen of kappen.
91
22 mei 2016
Opleidingstraject Wabo seminars module 6
Vragen
Vraag 1:
Wat zou u doen?
Reactie:
Dat hangt af van de urgentie van de situatie en de afspraken die de
gemeente heeft gemaakt met Provincie. Uitgegaan wordt van een
situatie die geen direct optreden vereist. U bent als toezichthouder
namens de gemeente bevoegd om toezicht te houden. In eerste
instantie moet worden nagegaan of er vergunningplicht op grond van de
Wabo of anderszins bestaat. Contact opnemen met de Provincie en met
de rechthebbende op de zaak ligt ook voor de hand. Op basis daarvan
kan dan worden bepaald welk traject moet worden ingezet: legaliseren,
het op minnelijke wijze beëindigen van de situatie of handhaven.
92
22 mei 2016
Opleidingstraject Wabo seminars module 6
Vragen (2)
Vraag 2:
Op welke wijze zou u -in deze casus- gebruik
maken van het Omgevingsloket online?
Reactie:
Het omgevingsloket online heeft geen aparte rol en rechten
voor de toezichthouder. Wel heeft de toezichthouder inzage in
het aanvraag- en behandeldossier om de status van een
eventuele procedure te kunnen vaststellen. Ook moet de
toezichthouder enige kennis hebben van de vergunningcheck
en aanvraagmodule.
93
22 mei 2016
Opleidingstraject Wabo seminars module 6
Vragen (3)
Vraag 3:
Bij terugkomst op kantoor besluit uw teamleider
dat een integrale toezichts- en handhavingsactie bij
dit bedrijf wenselijk is.
• Hoe zou u dat aanpakken?
• Welke wet- en regelgeving wordt overtreden?
• Wie gaat u betrekken?
• Hoe gaat u vervolgens te werk?
94
22 mei 2016
Opleidingstraject Wabo seminars module 6
Vragen (4)
Reactie:
Ook dit hangt af van de afspraken die met de Provincie zijn
gemaakt. Het is goed mogelijk dat de gemeentelijke ambtenaren in
opdracht van en onder verantwoordelijkheid van de Provincie hun
toezichtstaken uitvoeren (dubbele aanwijzing).
Naar verwachting zal een team worden samengesteld van
deskundigen op de aspecten: bouw, milieu, kappen en
brandveiligheid, omdat dit ook de aspecten zijn die mogelijk
overtreden worden. Indien het een eenvoudige case is, kan het ook
zijn dat minder toezichthouders in staat zijn om het dossier verder
af te handelen.
95
22 mei 2016
Opleidingstraject Wabo seminars module 6
Vragen (5)
Vraag 4:
Stel de gemeente, de provincie en het OM willen allemaal een
sanctie opleggen. Welke sancties zouden opgelegd kunnen worden
en hoe gaat dat in zijn werk?
Reactie:
In dit geval is de Provincie bevoegd gezag voor de handhaving. De
gemeente kan niet zelfstandig handhaven. Het strafrecht is een
onafhankelijk domein t.o.v. het bestuursrecht en het staat het OM
dus vrij om eventueel een proces-verbaal op te laten maken.
Waarschijnlijk zijn er afspraken gemaakt tussen OM en de bevoegde
bestuursorganen over de afstemming.
96
22 mei 2016
Opleidingstraject Wabo seminars module 6
Vragen (6)
Vraag 5:
Hoe kan op korte termijn worden ingegrepen?
Reactie:
Dat kan op verschillende manieren. Door het toepassen van
(spoedeisende) bestuursdwang of een dwangsom. Ook kan
de Officier van Justitie stillegging van de activiteiten als een
voorlopige maatregel opleggen.
97
22 mei 2016
Opleidingstraject Wabo seminars module 6
Vragen (7)
Vraag 6:
Noem drie verschillen tussen de last onder
dwangsom en de last onder bestuursdwang
Reactie:
last onder dwangsom
last onder bestuursdwang
- financiële prikkel
- feitelijk beëindigen overtreding
- niet in spoedeisende
situatie
- altijd schriftelijk
- ook in spoedeisende situaties
98
- soms achteraf schriftelijk
22 mei 2016
Opleidingstraject Wabo seminars module 6
Vragen (8)
Vraag 7:
Noem enkele belangrijke verschillen tussen
tussen de bestuursrechtelijke handhavingsinstrumenten en de
strafrechtelijke handhavingsinstrumenten
Reactie:
Bestuursrecht
- reparatoir van aard
- overtreding staat centraal
- medewerkingsplicht
99
Strafrecht
- punitief van aard
- schending norm centraal
- verschoningsrecht
22 mei 2016
Opleidingstraject Wabo seminars module 6
Vragen (9)
Vraag 8:
Welke bestuursorganen kunnen coördinatie van
handhaving afdwingen?
Reactie:
College van Gedeputeerde Staten en de Minister van VROM.
Zie juridische leidraad pag. 173-174
100
22 mei 2016
Opleidingstraject Wabo seminars module 6
Vragen (10)
Vraag 9:
Noem een aantal bevoegdheden van de Toezichthouder
Reactie:
Die zijn opgenomen in de art. 5:11 tot en met 5:20 van de
Awb.
Zie voor een overzicht de juridische leidraad pag 175-177
101
22 mei 2016
Opleidingstraject Wabo seminars module 6
Vragen (11)
Vraag 10:
Noem een aantal bevoegdheden van de Opsporingsambtenaar
Reactie:
Zie de juridische leidraad pag. 197-200
102
22 mei 2016
Opleidingstraject Wabo seminars module 6
Vragen (12)
Vraag 11:
Wat zijn de belangrijkste consequenties van de wijziging van
de Awb voor het werk van de toezichthouder?
Reactie:
Verschillende nieuwe begrippen hebben hun intrede gedaan,
mede als gevolg van het opnemen in de Awb van het
instrument bestuurlijke boete.
Meer dan voorheen zal er voorafgaand aan de inzet van een
sanctiemiddel moeten worden nagedacht over de aanpak, de
samenloop, de rechten van de overtreder en de procedure.
Zie juridische leidraad pag.178 e.v.
103
22 mei 2016
Opleidingstraject Wabo seminars module 6