focus op gedrag en sociale vaardigheden

Download Report

Transcript focus op gedrag en sociale vaardigheden

3
www.leefsleutels.be
In deze catalogus
Leefsleutels
4
De visie van Leefsleutels
7
Pesten aanpakken
8
Gedrag en sociale vaardigheden
Focus op gedrag en sociale vaardigheden
21
22
Interactie met ouders
32
Een positieve klas zet aan tot leren
36
Communicatie
42
4
www.leefsleutels.be
Leefsleutels
Leefsleutels biedt inspirerende nascholingen aan rond het welbevinden van leerlingen
en leerkrachten op school. Leefsleutels omringt zich met nationale en internationale
specialisten en organisaties die toonaangevend zijn binnen hun vakgebied. Zo slagen we
erin een vormingsaanbod van topkwaliteit samen te stellen dat inspeelt op de meest
actuele onderwijsontwikkelingen.
De trainers van Leefsleutels
5
www.leefsleutels.be
De partners van Leefsleutels
Het partnerschap tussen Leefsleutels enerzijds en deze partners anderzijds is in functie
van het optimaal informeren van onderwijskundigen. We stellen je vrijblijvend bij elke
nascholing uitgaven voor die aansluiten bij het thema. Deze uitgaven kun je bestellen via
www.abimo.be.
Soorten nascholingen bij Leefsleutels
Een vorming duurt een halve dag of een volledige dag en biedt een introductie tot het
thema. Je maakt kennis met of zoomt in op een specifiek thema. Je krijgt tips die je meteen
in de praktijk kunt omzetten.
Een training duurt minimum twee dagen (al dan niet gespreid in de tijd) en dompelt
je helemaal onder in het gekozen thema. Idealiter volgde je al een vorming over het
onderwerp. Naast een grondige theoretische basis krijg je ook uitgebreid de kans om te
oefenen op vaardigheden. Je kunt ook eigen ervaringen ter sprake brengen en discussiëren met collega’s.
Een traject op maat behandelt een individuele vraag van een school. De school wordt
begeleid over een langere periode doorheen het schooljaar. Een intakegesprek van 2
uur biedt de mogelijkheid om de hulpvraag scherp te stellen. Daarna stelt de school een
kernteam samen (minimum 4 personen). Dit kernteam neemt deel aan een vierdaagse
(gespreid in de tijd). Deze vierdaagse bestaat uit een mix van inhoudelijke input, reflectie
en oefentijd en werktijd om over de eigen schoolwerking na te denken. Tussentijds krijgt
het kernteam taken mee om op de eigen school in de praktijk te brengen.
De Focusdagen bundelen enkele vormingen rond een bepaald thema. Je kunt er op een
dag tijd met veel verschillende methodieken kennismaken in je eigen regio. Er zijn Focusdagen in Brugge, Brussel, Hasselt en Leuven.
Dit zijn de Focusdagen voor het schooljaar 2016-2017
• Focus op gedrag en sociale vaardigheden (blz. 22)
6
www.leefsleutels.be
Soort
nascholing
Titel nascholing
Individuele
nascholing
Teamgerichte
nascholing
Blz.
Cyberpesten aanpakken: hoe maak je als school het verschil?
x
x
9
Kennismaken met KiVa
In een fijne school wordt niet gepest
X
x
11
KiVa in hoofd, hart en handen: intensieve training voor leden van het
KiVa-kernteam
X
12
KiVa Terugkomdag
X
13
Kennismaken met No Blame
X
14
Vaardigheidstraining No Blame
X
Kennismaken met Kids’ skills
x
16
Vaardigheidstraining Kids’ skills
x
17
Traject op maat: Sterk in PestPreventie
x
18
Van pesten naar samenwerken: hoe buig je pestsituaties om?
x
x
20
Omgaan met moeilijk gedrag
x
x
23
Sociale vaardigheden met Coole Kikker
x
x
24
Stap voor stap gedragsproblemen voorkomen en aanpakken
x
Herstelgericht werken met ‘De Sorrybox’
x
Sociale (v)aardig: kennismaking
x
27
Sociale (v)aardig: succesvol aan de slag met sociale vaardigheden in het
basisonderwijs
x
28
Agressie aanpakken met muziek en relaxatie
x
x
29
Kinderen en samenspel op de speelplaats: daar kijk ik graag op toe
x
x
30
Piekeraars en doemdenkers? Negatief denken bij kinderen verminderen
x
x
31
Weerstand bij leerkrachten of ouders
Anders bekeken, beter reageren …
x
Goed contact met ouders
x
x
34
Hoe kun je van ouders bondgenoten maken?
x
x
35
Ontspannen werken in een ontspannen klas
x
x
37
Klasgroep in de knoop?! De klasthermometer brengt uitzicht
x
x
38
Werken aan een positieve groepsdynamiek
x
x
39
Oplossingsgericht werken aan je klasklimaat
x
40
Samen sterker in gezag: de mogelijkheden van Geweldloos Verzet en
Nieuwe Autoriteit op school
x
41
Actief luisteren, ik-boodschappen en gespreksvaardigheden
x
x
43
Verbindende communicatie
Ken je het verschil tussen praten, communiceren en verbinden?
x
x
44
Geweldloze Communicatie
x
x
45
Traject op maat: Communicatie en teamwerking binnen een schoolcontext
x
x
15
25
x
26
33
46
7
www.leefsleutels.be
De visie van Leefsleutels
Als algemeen kader hanteert Leefsleutels de preventiepiramide van Prof. Johan Declerck.
Streven naar meer welbevinden op school past in ‘een brede kijk op preventie’. De preventiepiramide maakt duidelijk dat een school die in de eerste plaats investeert in een aangenaam en sterk leefklimaat minder moet focussen op het oplossen van problemen.
Hierbij baseert Leefsleutels zich op drie pijlers:
1.
Het groepsklimaat in de klas
Kinderen groeien op in relatie met anderen. Leefsleutels hecht veel
belang aan het groepsproces, de veiligheid en het vertrouwen binnen
de groep en wil de kracht van een groep versterken.
2.
Het actief leren van de leerlingen
Door gebruik te maken van creatieve en actieve groepsactiviteiten
creëert Leefsleutels oefensituaties waarbinnen kinderen vanuit hun
betrokkenheid gestimuleerd worden tot het verwerven van kennis,
houding en sociaal-emotionele vaardigheden (=sociale competenties). Het ervaringsgericht leren en het reflecteren staan tijdens deze
werkvormen centraal.
3.
De begeleidershouding van de leerkrachten
Leefsleutels ondersteunt begeleiders met tips en suggesties om het
leren en leven in groep te begeleiden. Betrokkenheid, een open luisterhouding, respect, veiligheid en vertrouwen zijn enkele basishoudingen
die Leefsleutels tracht mee te geven aan de begeleiders.
Deze catalogus geeft je een volledig overzicht van onze vormingen voor het basisonderwijs
voor het schooljaar 2016-2017.
Voor meer info en de laatste nieuwtjes kan je steeds terecht op onze website
www.leefsleutels.be.
STerK! werkt de peilers van Leefsleutels concreet
uit op school-, klas- en leerlingenniveau.
8
Sterk in PestPreventie
PESTEN AANPAKKEN
KiVa:
een fijne school!
Cyberpesten
No Blame
Pestsituaties ombuigen
Pestgedrag op school blijft in ons land een onderschat probleem.
Een recente studie bewijst dat de mentale gezondheid van jong­
volwassenen die tijdens hun schooltijd gepest werden, zwaar onder
druk blijft staan.
Gie Deboutte
www.leefsleutels.be
PESTEN AANPAKKEN
Cyberpesten aanpakken:
hoe maak je als school het verschil?
DOELGROEP
Gie Deboutte
Lager onderwijs
+BuO
Zorgcoördinator
Ruim 10% van de 9­ tot 16­jarigen is het slachtoffer van cyberpesten.
Evenveel leerlingen geven toe anderen te cyberpesten. Scholen die hun
verantwoordelijkheid niet uit de weg gaan, vragen zich af wat ze kunnen
doen. Moet elke leerkracht zich storten in het mediagebruik van jongeren?
Of biedt het klassieke opvoedingsrepertoire voldoende antwoorden? Deze
workshop zet elke deelnemer op weg naar een antwoord.
Directie
Andere: CLB-medewerkers,
leerlingbegeleiders
PRAKTISCH
Individuele nascholing
vrijdag 10 februari 2017 (Sint-Niklaas)
Tijdstip
9u30 - 12u30
Doelstellingen
Duur
Tijdens deze nascholing:
• verwerf je meer inzicht in het fenomeen cyberpesten.
• krijg je een instrument aangereikt dat je toelaat werk te maken van een
schoolbeleid gericht op het versterken van mediawijs handelen en de aanpak
van cyberpesterijen.
• worden praktijkgerichte ideeën aangereikt en uitgeprobeerd die binnen de
klas- en schoolomgeving kunnen worden ingezet om kinderen te sensibiliseren
en aan te zetten tot respectvol en mediawijs handelen.
Teamgerichte nascholing
3 uur
Inhoud
Cyberpesten is een brandend actueel onderwerp. Kinderen en jongeren spelen,
leren en ontmoeten elkaar op het internet. Vriendschappen en conflicten
krijgen dus ook online vorm. Deze nascholing refereert aan het meest recente
wetenschappelijke onderzoek en aan goede praktijkvoorbeelden uit binnen- en
buitenland. Op basis daarvan worden tips en adviezen aangereikt.
De workshop belicht het wat, hoe en waarom van onveilig of risicovol mediagebruik en cyberpesten. Extra aandacht gaat uit naar de drijfveren achter het
gedrag dat leerlingen (als cyberpester, slachtoffer en omstaander) stellen en wat
elk van hen nodig heeft om te doen wat nodig is: zich veilig, verantwoord en
respectvol gedragen.
De inzichten, tips en adviezen zetten leerkrachten en scholen op weg om hun
eigen preventieve, remediërende en disciplinaire aanpak te versterken.
Aansluitend bij dit thema
SurvivalKID Pesten
€ 11,95
MediaWIJS?!
€ 9,95
Samen de online wereld verkennen
€ 26,95
Meer informatie via
[email protected]
9
10
PESTEN AANPAKKEN
KiVa, een antipestprogramma
Wat is KiVa?
‘Kiva’ is het Finse woordje voor ‘fijn’ of ‘leuk’. Het is ook de naam van een
succesvol Fins antipestprogramma. KiVa-scholen zorgen ervoor dat kinderen,
leerkrachten en ouders hun school als een veilige, aangename en stimulerende
omgeving ervaren.
Waarom KiVa?
In Vlaanderen krijgt een kwart van de leerlingen tussen 11 en 18 jaar te maken met
pesterijen. Eén op 20 leerlingen wordt wekelijks gepest. 3,2% van de leerlingen
wordt quasi dagelijks gepest. Leefsleutels wil dat deze cijfers dalen!
Met KiVa moet het lukken om de Vlaamse pestcijfers te drukken. Dat in onze
scholen wekelijks 34.500 leerlingen worden gepest, willen we veranderd zien.
KiVa zet leerkrachten op weg om samen het verschil te maken.
Nascholingen en materialen
KiVa is het eerste wetenschappelijk onderbouwd antipestprogramma waarmee
Vlaamse basisscholen, op weg gezet door professionele trainers, aan de slag
kunnen gaan. KiVa is bovendien vernieuwend en attractief. Het gebruiksklare
materiaal en de opleiding mikken op het voorkomen én aanpakken van pestproblemen en sluit aan bij de eindtermen van het lager onderwijs. Scholen die
met KiVa aan de slag willen gaan, kunnen rekenen op educatieve materialen en
vorming.
• educatieve materialen: zie www.kivaschool.be.
• vormingen voor leerkrachten:
• Kennismakingssessie (zie blz. 11)
• 3-daagse training voor KiVa-scholen (zie blz. 12)
• KiVa Terugkomdag (zie blz.13)
• Kinderen en samenspel op de speelplaats: daar kijk ik graag op toe
(zie blz. 30)
Om pestincidenten zo snel mogelijk te laten stoppen, wordt een kleine groep
leerkrachten getraind in het opvangen, bespreken en opvolgen van incidenten.
KiVa trekt hierbij de kaart van een oplossingsgerichte aanpak: de veiligheid van
slachtoffers moet immers zo snel mogelijk worden hersteld.
www.kivaschool.be
www.kivaschool.be
www.kivaschool.be
PESTEN AANPAKKEN
Kennismaken met KiVa
In een fijne school wordt niet gepest
DOELGROEP
Els Ockerman, Kristof Vanneste, Tine Van den Berghe,
Anoek Smeyers en Gie Deboutte
Kleuteronderwijs
+BuO
Lager onderwijs
+BuO
Zorgcoördinator
Deze kennismakingssessie biedt individuele leerkrachten, schoolteams en
andere onderwijsgeïnteresseerden een antwoord op vragen als: op welke
wetenschappelijke inzichten steunt KiVa? Wat zijn de bouwstenen van het
programma? Welke elementen dragen bij tot het succes?
Directie
Logo
Andere: CLB-medewerkers
PRAKTISCH
Individuele nascholing
• vrijdag 7 oktober 2016
(Sint-Niklaas)
Doelstellingen
Tijdens deze nascholing
• verwerf je meer inzicht in het fenomeen pesten: definitie, groepsdynamische
aspecten (rollen, proces van groepsvorming, de macht van de bijstanders).
• leer je de verantwoordelijkheid omschrijven die scholen en leerkrachten
moeten opnemen om pestsituaties tijdig in beeld te krijgen, en hoe je gepast
reageert op deze situaties.
• leer je een oordeelkundig beeld vormen van het wat, hoe en waartoe van de
KiVa-aanpak.
• krijg je toelichting bij het wat en waarom van de successcores die KiVa
inmiddels heeft neergezet in Finland en Nederland.
• maak je kennis met de inhoud van het KiVa-basispakket dat scholen aangereikt krijgen na ondertekening van een KiVa-overeenkomst.
Inhoud
Deze nascholing geeft alle deelnemers de kans om KiVa van heel dichtbij te leren
kennen. Het eerste deel van de nascholing verduidelijkt de aard, de omvang en
de gevolgen van ‘pesten op school’ in Vlaanderen. De groepsdynamische aspecten
van pestgedrag worden extra belicht en je ontdekt welke rol leerkrachten en
ouders kunnen/moeten spelen. Dat het wetenschappelijk onderbouwde KiVaprogramma rekening houdt met de belangrijkste bevindingen van internationaal
onderzoek, komt tot uiting bij het verkennen van het KiVa-aanbod. Dat gebeurt
aan de hand van een videogetuigenis, een korte kennismaking met de website,
het lessenmateriaal voor de drie jongste en de drie oudere klassen van de lagere
school, de KiVa-games en de intensieve training voor leerkrachten die deel zullen
uitmaken van het KiVa-kernteam (1 team per school).
Aansluitend bij dit thema
ik, jij, wij, samen
€ 14,95
Bang, boos, blij
€ 14,95
VerPEST het maar
€ 14,95
• maandag 21 november 2016
zie blz. 22)
(Brugge,
• vrijdag 9 december 2016
(Sint-Niklaas)
• maandag 12 december 2016
zie blz. 22)
(Leuven,
• donderdag 16 maart 2017
zie blz. 22)
(Brussel,
Tijdstip
9u30 - 12u30
Duur
3 uur
Teamgerichte nascholing
Meer informatie via
[email protected]
11
12
PESTEN AANPAKKEN
KiVa in hoofd, hart en handen:
intensieve training voor leden van
het KiVa-kernteam
Els Ockerman, Kristof Vanneste, Tine Van den Berghe,
Anoek Smeyers en Gie Deboutte
www.kivaschool.be
DOELGROEP
Lager onderwijs
+BuO
Zorgcoördinator
Directie
Andere: CLB-medewerkers
Wil jouw school een KiVa­school worden? Dan maakt deze 3­daagse training
onderdeel uit van het pakket. Deze driedaagse bestaat uit een halve dag
vorming voor het volledige schoolteam, 2,5 dagen intensieve training voor
het KiVa­kernteam, en een ouderavond.
Doelstellingen
Tijdens deze nascholing:
• maakt je volledige schoolteam kennis met de theoretische achtergrond, de
materialen en de praktische vaardigheden om de KiVa-aanpak in je eigen
school en klas in praktijk te zetten.
• wordt binnen je schoolteam het KiVa-kernteam intensief opgeleid
• om collega’s te informeren over en te activeren tot het implementeren
van de KiVa-aanpak in de eigen school.
• om actief aan de slag te gaan met de aangereikte lessen en de KiVagames.
• om gesprekken te voeren met slachtoffers van pestgedrag, pesters en
hun actieve medestanders (en hun ouders).
Inhoud
Vorming voor het schoolteam: kennismaken met KiVa
Met deze vorming (zie blz. 11) wordt het volledige schoolteam geïntroduceerd tot
KiVa. Deze vorming wordt op afspraak ingericht, bij jou op school of binnen een
scholengemeenschap.
2-daagse training voor het KiVa-kernteam
Deze trainingsdagen maken de leden van het KiVa-kernteam (2 tot 4 leerkrachten
per school) vertrouwd met de inhoud en opbouw van het lesmateriaal, enkele
werkvormen, de KiVa-games en het infomateriaal voor de ouders.
Samen met de andere deelnemers oefen je hoe je na een pestincident met
slachtoffers, pestkoppen en ouders in gesprek kunt gaan en welke aanpak op
klasniveau kan worden ingezet.
Deze trainingsdagen worden op vaste data georganiseerd.
Ouderavond
Tijdens deze infoavond krijgen de ouders van alle kinderen op school informatie
over de KiVa-aanpak. Deze avond wordt op afspraak ingericht, bij jou op school
of binnen de scholengemeenschap.
Aansluitend bij dit thema
Onze klas, ons team
€ 49,50/ map
PRAKTISCH
Individuele nascholing
• dinsdag 20 september 2016,
donderdag 6 oktober 2016
en maandag 24 oktober 2016
(Mechelen)
• donderdag 22 september 2016,
dinsdag 11 oktober 2016
en dinsdag 8 november 2016
(Mechelen)
• woensdag 16 november 2016,
vrijdag 16 december 2016
en vrijdag 27 januari 2017
(Brugge)
• donderdag 12 januari 2017,
donderdag 16 februari 2017
en donderdag 23 maart 2017
(Sint-Niklaas)
• dinsdag 14 februari 2017,
dinsdag 21 maart 2017
en dinsdag 2 mei 2017
(Hasselt)
• woensdag 15 maart 2017,
dinsdag 25 april 2017
en dinsdag 30 mei 2017
(Brussel)
Tijdstip
Dag 1: 9u30 – 12u30
Dag 2 en 3: 9u30 – 16u30
Duur
3 dagen
www.kivaschool.be
KiVa Terugkomdag
Els Ockerman, Kristof Vanneste,
Tine Van den Berghe, Anoek Smeyers
en Gie Deboutte
Deze terugkomdag richt zich tot alle aankomende en reeds actieve KiVa­
scholen. De aanwezige KiVa­kerngroepen krijgen de kans om elkaar te
inspireren, ervaringen uit te wisselen en vragen te bespreken.
PESTEN AANPAKKEN
DOELGROEP
Enkel voor KiVa-scholen in
opleiding of KiVa-scholen met
een actieve werking
PRAKTISCH
Individuele nascholing
woensdag 8 februari 2017
(Sint-Niklaas)
Tijdstip
9u30 - 12u30
Doelstellingen
Tijdens deze KiVa-terugkomdag:
• krijg je de kans om contact te leggen met andere Vlaamse KiVa-scholen.
• kun je bestaande, goede KiVa-praktijkervaringen en inspirerende praktijkvoorbeelden uitwisselen.
• kun je vragen voorleggen die gegroeid zijn vanuit je eigen praktijk.
• word je geïnformeerd over nieuwe inzichten of extra hulpmiddelen die de
eigen KiVa-werking kunnen helpen versterken.
Inhoud
De KiVa-terugkomdag wil enerzijds een broedplaats zijn voor nieuwe ideeën, en
anderzijds iedereen de kans bieden om de eigen praktijk te toetsen aan de ervaring van anderen. De KiVa-trainers maken van de gelegenheid gebruik om alle
deelnemers te stofferen met nieuwe inzichten en hulpmiddelen voor de praktijk.
De deelnemende scholen krijgen de kans om tijdig aan te geven welke knowhow
ze willen uitwisselen of welke vragen hen bezig houden. Door middel van een
aantal datingrondes krijgen alle KiVa-kernteams de kans om hun goede praktijkvoorbeelden te delen en vragen te bespreken.
De uitwisseling spitst zich toe op de volgende items:
• de KiVa-Kick-off
• de infoavond voor de ouders
• de speelplaatswerking
• de werking van het KiVa-kernteam
• samen sterk in KiVa (hoe krijg je het hele schoolteam mee?)
• de KiVa-lessen
• de KiVa-games
• de KiVa-interventies (na incidenten)
Scholen die het KiVa-vuur in hun eigen school brandend willen houden en
energie willen opdoen, mogen de KiVa-terugkomdag niet missen!
Duur
3 uur
13
14
PESTEN AANPAKKEN
www.leefsleutels.be
Kennismaken met No Blame
Katrien Vergauwen, Kristof Vanneste of Tine Van den Berghe
DOELGROEP
Lager onderwijs
+BuO
Zorgcoördinator
De No Blame­aanpak is een niet­bestraffende, probleemoplossende
methode om met pestsituaties om te gaan.
Andere: CLB-medewerkers
PRAKTISCH
Doelstellingen
Individuele nascholing
Tijdens deze nascholing:
• maak je kennis met het zevenstappenplan van de No Blame-aanpak.
• ontwikkel je inzicht in de krachtlijnen en het effect van deze aanpak.
• leer je wanneer het toepassen van deze aanpak aangewezen is.
• maak je kennis met maatregelen en acties voor een antipestsfeer en -beleid
in je eigen klas en school.
• woensdag 16 november 2016
(Sint-Niklaas)
• maandag 21 november 2016
zie blz. 22)
(Brugge,
• maandag 12 december 2016
zie blz. 22)
(Leuven,
• donderdag 16 maart 2017
zie blz. 22)
(Brussel,
Tijdstip
Inhoud
9u30 - 12u30
In deze vorming maak je kennis met het verloop van het No Blame-zevenstappenplan en met de visie achter deze aanpak van pestsituaties. De No
Blame-benadering doet een beroep op het empathisch vermogen en de eigen
verantwoordelijkheid van leerlingen uit een steungroep, samengesteld uit
dader(s), meelopers en neutrale medeleerlingen. Onder begeleiding van een volwassene (leerkracht, zorgbegeleider, CLB-medewerker,…) formuleren de betrokken leerlingen positieve en toekomstgerichte voorstellen. Naast de aanpak van
pestgedrag besteden we ook aandacht aan krachtlijnen van een antipestsfeer
en beleidsopties.
Aansluitend bij dit thema
Oplossingsgericht aan het werk
met kinderen en jongeren € 19,50
Directie
Een schreeuw om hulp
€ 14,95
Duur
3 uur
Teamgerichte nascholing
Meer informatie via
[email protected]
www.leefsleutels.be
Vaardigheidstraining No Blame
Katrien Vergauwen
PESTEN AANPAKKEN
15
DOELGROEP
Lager onderwijs
+BuO
Zorgcoördinator
Tijdens deze tweedaagse training ga je grondig in op de No Blame­aanpak.
Directie
Andere: CLB-medewerkers
Doelstellingen
Tijdens deze nascholing:
• leer je de verschillende stappen van de No Blame-aanpak in je eigen schoolcontext toe te passen en door te geven aan anderen.
• oefen je de noodzakelijke vaardigheden om de No Blame-methode te begeleiden
vanuit een gepaste en effectieve begeleidershouding.
• krijg je inzicht in de visie achter deze aanpak.
• krijg je praktische tips om de implementatie van de No Blame-aanpak in je
eigen schoolcontext te realiseren.
• kun je de No Blame-methode situeren als deel van een ruime(re) antipestaanpak.
Inhoud
Deze tweedaagse training nodigt elke deelnemer uit om de begeleidersrol en
-positie bij de opeenvolgende stappen van de No Blame-aanpak ervaringsgewijs
te verkennen.
Iedereen krijgt de kans om de methode zelf te ervaren vanuit verschillende
leerlingenposities (dader, slachtoffer, meeloper, neutrale leerling, …).
Na deze training ben je in staat om de verschillende stappen van de No Blameaanpak in je eigen schoolcontext toe te passen en door te geven aan anderen, en
heb je de noodzakelijke vaardigheden ingeoefend om de No Blame-methode te
begeleiden vanuit een gepaste en effectieve begeleidershouding.
Alle deelnemers worden uitgenodigd om actief deel te nemen aan de rollenspelen en/of observatieopdrachten. Er wordt tijd en ruimte voorzien voor
vragen, bedenkingen, de nabespreking van oefeningen en om stil te staan bij
persoonlijke leereffecten.
PRAKTISCH
Individuele nascholing
• maandag 21 november 2016
en dinsdag 22 november 2016
(Sint-Niklaas)
• maandag 13 maart 2017
en dinsdag 14 maart 2017
(Leuven)
Tijdstip
9u30 - 16u30
Duur
2 dagen
Teamgerichte nascholing
Meer informatie via
[email protected]
Om deze training te kunnen volgen,
moet je de vorming ‘Kennismaken
met No Blame’ (zie blz. 14) gevolgd
hebben.
16
PESTEN AANPAKKEN
www.leefsleutels.be
Kennismaken met Kids’ skills
Hilde Leonard
Kleuteronderwijs
(2e en 3e kleuterklas) +BuO
In deze introductiesessie maak je kennis met Kids’ skills, een leuke
methode om samen met kinderen hun functioneren (gedrag, vervelende
gewoontes, angsten) te verbeteren. Het uitgangspunt is verrassend
eenvoudig: gedragsproblemen kun je bekijken als het ontbreken van een
aantal essentiële vaardigheden.
Lager onderwijs
+BuO
Zorgcoördinator
Directie
PRAKTISCH
Individuele nascholing
woensdag 30 november 2016
(Sint-Niklaas)
+ andere data zie www.leefsleutels.be
Doelstellingen
Tijdens deze nascholing
• leer je anders kijken naar gedrag.
• ontdek je een aantal essentiële sleutels om gedragsverandering echt te laten
werken.
Inhoud
Kids’ skills geeft een realistisch antwoord op de vraag van veel leerkrachten wat
je nog méér kunt doen als straffen en belonen niet werken bij een kind? Om met
Kids’ skills aan de slag te kunnen gaan, moet je anders leren kijken naar gedrag.
De focus ligt niet op oorzaken, maar op oplossingen. Je vraagt je niet af ‘hoe
komt het toch dat …?’, maar richt je blik op wat je wil bereiken met een kind.
Eerst staan we stil bij de voordelen van deze manier van kijken. Vervolgens
overlopen we de verschillende bouwstenen van Kids’ skills, telkens geïllustreerd
met een aantal praktijkvoorbeelden. Je komt te weten:
• wat de 15 stappen van Kids’ skills zijn,
• hoe je via Kids’ skills een samenwerkingsrelatie met kinderen opbouwt,
• hoe Kids’ skills de intrinsieke motivatie van kinderen om hun gedrag te
veranderen verhoogt,
• welke hulpmiddelen Kids’ skills daarbij aanreikt,
• hoe Kids’ skills op een ondersteunende manier beroep doet op klasgenoten,
vrienden, ouders en andere steunfiguren voor het kind,
• hoe je met Kids’ skills stapsgewijs kunt toewerken naar gedragsverbetering
en wat je best doet als het eens minder goed gaat,
• wat jouw rol als leerkracht of zorgbegeleider kan zijn in het begeleiden van dit
proces.
In een prikkelende lezing nemen we je mee in de wondere wereld van gedragsverandering. De lezing is doorspekt met voorbeelden en in korte reflectiemomenten koppelen we de aangereikte inzichten aan je eigen ervaring.
Op het einde is er ruimte voor vragen.
Aansluitend bij dit thema
Mijn Kids’ skills vaardighedenboek
€ 10,00
DOELGROEP
De methode Kids’ skills
€ 20,00
Tijdstip
9u30 - 12u30
Duur
3 uur
Teamgerichte nascholing
Meer informatie via
[email protected]
www.leefsleutels.be
Vaardigheidstraining Kids’ skills
Hilde Leonard
Wil je met kinderen werken aan gedragsverandering op een leuke én
beklijvende manier? In deze tweedaagse training begeleiden we je stap
voor stap om met Kids’ skills aan de slag te gaan.
Doelstellingen
Tijdens deze nascholing:
• leer je het Kids’ Skills stappenplan toepassen.
• maak je kennis met de nodige gespreksvaardigheden om samen met kinderen
met Kids’ Skills aan de slag te gaan.
• leer je hoe je hier collega’s, ouders en andere kinderen kunt bij betrekken.
• leer je hoe je kinderen kunt motiveren om echte gedragsverandering te
realiseren.
Inhoud
Het oplossingsgericht werken biedt een verfrissende kijk op moeilijk gedrag.
Kids’ Skills is hiervan een gebruiksvriendelijke vertaling. Vertrekkend vanuit
problemen, zoals die ervaren worden door kind en/of leerkracht, ga je samen
met het kind (en de ouders) op zoek naar oplossingen.
Je stelt samen met het kind de doelen op en helpt het om in kleine stapjes het
functioneren te verbeteren. Hulpmiddelen daarbij zijn vooral goede vragen, die
je op een gepaste manier leert gebruiken.
Elementen die aan bod komen:
• Van problemen naar oplossingen: een andere visie op moeilijk gedrag.
• Probleemgedrag omzetten in te leren vaardigheden.
• Samenwerken met kinderen: een samenwerkingsrelatie opbouwen, het
versterken van de intrinsieke motivatie, omgaan met weerstand.
• Je rol als leerkracht: basishouding en gespreksvaardigheden.
• Hulpmiddelen voor kinderen om hun eigen competenties te versterken, het
realiseren van vooruitgang en beklijvende gedragsverandering.
• Het betrekken van supporters (ouders, vriendjes, …) bij het aanleren van de
nieuwe vaardigheid.
• Toepassingen van Kids’ Skills met groepjes kinderen.
• Verkenning van het materiaal van Kids’ skills (4 tot 12 jaar) en Mission Possible
(vanaf 10 jaar).
We gaan aan de slag met oefeningen, demonstraties, videofragmenten en
casusbesprekingen. Je eigen klaspraktijk is nooit ver weg in deze cursus! Tussen
beide lesdagen kun je al één en ander uitproberen, en op de tweede lesdag krijg
je hierop feedback.
PESTEN AANPAKKEN
DOELGROEP
Kleuteronderwijs
(2e en 3e kleuterklas) +BuO
Lager onderwijs
+BuO
Zorgcoördinator
Logo
PRAKTISCH
Individuele nascholing
maandag 24 april 2017
en maandag 8 mei 2017
(Sint-Niklaas)
Tijdstip
9u30 - 16u30
Duur
2 dagen
Teamgerichte nascholing
Meer informatie via
[email protected]
17
18
PESTEN AANPAKKEN
Traject op maat – Sterk in PestPreventie
Gie Deboutte
Vijf procent van onze 10­ tot 18­jarigen wordt wekelijks gepest. Twintig
procent van de Vlaamse schoolgaande jongeren krijgt te maken met
pesterijen. Scholen die werk maken van een degelijk antipestbeleid kunnen
deze cijfers in sterke mate doen dalen. Is jullie school vragende partij voor
een stevig, doordacht, duurzaam en effectief antipestbeleid, dan biedt
STIPP hiervoor het nodige houvast.
Het STIPP­project integreert sleutelelementen uit succesvolle binnenen
buitenlandse programma’s en zet schoolteams daadwerkelijk op weg om
vorm te geven aan een beleid dat (cyber)pestgedrag helpt voorkomen en in
de kiem te smoren.
Doelstellingen
Deze nascholing zet scholen op weg om tot een goed onderbouwd actieplan
tegen pesten te komen. De training draagt bij tot:
• de professionalisering van de deelnemers.
• het verstevigen van de huidige antipest-aanpak in de school, door aandacht te
vragen voor vier essentiële componenten van een schoolbreed pestactieplan:
– preventie
– detectie/melding
– incidentaanpak
– nazorg
• het koppelen van het antipestplan aan het pedagogische project en het
bredere beleidsplan van de school.
• het enthousiasmeren van de deelnemers om werk te maken van een
dynamisch en duurzaam beleid om pestgedrag te voorkomen.
www.leefsleutels.be
www.leefsleutels.be
PESTEN AANPAKKEN
DOELGROEP
Lager onderwijs
+BuO
Zorgcoördinator
Inhoud
Zoekt je school een antwoord op bestaande pestproblemen?
Is je team vragende partij voor een effectief en duurzaam antipestbeleid?
Willen jullie een beleid dat verder reikt dan een actiedag of -week tegen pesten?
Stellen jullie als doel om tot een gedeelde visie en aanpak te komen?
Zoeken jullie naar samenhang tussen de vele, reeds bestaande initiatieven?
Mik je op een maximaal en duurzaam effect?
… dan komt dit nascholingsvoorstel tegemoet aan jullie vragen.
Het STIPP-project is een intensief nascholingsprogramma dat zich richt tot
kernteams (4 tot 6 personen per school) van gewone en buitengewone basisen middelbare scholen.
Directie
Elke deelnemende school
wordt verondersteld een
kleine, vaste delegatie samen
te stellen die elke trainingsdag
bijwoont.
PRAKTISCH
Individuele nascholing
maandag 14 november 2016,
vrijdag 20 januari 2017,
vrijdag 24 maart 2017
en donderdag 8 juni 2017
(Leuven)
Tijdstip
9u30 - 16u30
Na een intakegesprek in de eigen school, volgen er vier trainingsdagen. Tussen
de trainingsdagen gaat elk kernteam aan de slag met een opdracht binnen de
eigen school. Zo krijgt het schooleigen actieplan vorm en volgen meteen de
eerste concrete veranderingsinitiatieven.
Elke trainingsdag zoomt in op één fundamenteel onderdeel van een integrale,
school-brede aanpak.
Dag 1 belicht het wat, het hoe en de gevolgen van (cyber)pestgedrag. Via de
‘bouwstenenoefening’ maakt elke school een sterktezwakteanalyse van haar
huidige aanpak en wordt er een rudimentair actieplan uitgetekend.
Dag 2 koppelt het schooleigen actieplan aan de pijlers van het beleidsvoerend
vermogen en gaat in op initiatieven die bijdragen tot het positief team-, klas- en
schoolklimaat.
Dag 3 daagt de deelnemers onder meer uit tot perspectiefneming en het zich
inleven in de dynamiek die gepaard gaat met pestsituaties.
Dag 4 staat in het teken van het verbindend aanpakken van (cyber)pestproblemen, en dit zowel op individueelals op klasniveau.
Tijdens de trainingsdagen krijgen de kernteams de kans om ervaringen en goede
praktijkvoorbeelden uit te wisselen. De werkmomenten lenen zich ook tot
coaching op maat.
Duur
Intake: 2 uur
Training: 4 dagen gespreid over
1 schooljaar
19
20
PESTEN AANPAKKEN
www.leefsleutels.be
Van pesten naar samenwerken:
hoe buig je pestsituaties om?
Gie Deboutte
DOELGROEP
Lager onderwijs
+BuO
Zorgcoördinator
Deze workshop leidt je binnen in een pestprobleem en maakt duidelijk
hoe je kunt toewerken naar veilige, verbindende contacten in de groep. De
aanpak steunt op een dubbele vaststelling: 60 tot 80% van de klasgroep
vindt pesten maar niks. Veruit de meeste leerlingen stellen hun hoop op de
leerkracht: met zijn of haar hulp komen ze er wel uit.
Directie
Andere: CLB-medewerkers,
leerlingbegeleiders
PRAKTISCH
Individuele nascholing
woensdag 22 maart 2017
(Sint-Niklaas)
Doelstellingen
Tijdstip
Tijdens deze nascholing:
• verwerf je meer inzicht in de eigenheid van pesten en pestincidenten.
• leer je waarom een pestbeleid zich niet mag beperken tot ‘brandjes blussen’.
• krijg je inzicht in de meerwaarde van oplossingsgerichte en verbindende
methodieken zoals de proactieve cirkel, de klasthermometer, de No Blameaanpak, een non-pest-contract, …
• proef je van enkele van deze methodieken.
Inhoudelijk
Deze workshop vertrekt vanuit een concrete pestsituatie. Dat laat toe
om op zoek te gaan naar de eigenheid en bijzondere dynamiek van (cyber)
pestsituaties. Je verkent de rollen die kinderen kunnen innemen en via een
perspectievenoefening zoom je in op wat kinderen/jongeren nodig hebben om
verantwoordelijkheid te durven opnemen.
Inspelend op het groepsproces, verken je de aandachtpunten waarop je als
leerkracht moet inspelen om de groep in goede of betere banen te leiden. Je
maakt kennis met enkele methodieken die de mogelijkheid bieden om minder
goed functionerende leerlingen of een hele klasgroep op een veilig en respectvol
spoor te brengen.
Aansluitend bij dit thema
Van pesten naar samenwerken
€ 17,95
VerPEST het maar!
€ 14,95
SurvivalKID Pesten
€ 11,95
9u30 - 12u30
Duur
3 uur
Teamgerichte nascholing
Meer informatie via
[email protected]
21
Kinderen en samenspel
GEDRAG EN SOCIALE
VAARDIGHEDEN
Negatief
denken
Piekeraars en
doemdenkers
Coole Kikker
Lastig gedrag
Agressie
Gedragsproblemen
aanpakken
Herstelgericht
werken
‘Leraren ervaren gedragsproblemen meestal als het probleem van de
leerling. Dat een leraar het probleem kan veroorzaken of in stand houden,
wordt in eerste instantie niet gezien. Op de meeste scholen besteedt men
weinig of geen aandacht aan de analyse van het probleemgedrag: Waarom
doet een kind wat het doet? Omdat het probleem vooral lastig is en snel
moet worden opgelost, zet men interventies in die onvoldoende aansluiten
bij de oorzaak van het probleem.’
Uit ‘Groepsplan gedrag’ van Kees van Overveld
22
www.leefsleutels.be
FOCUS OP GEDRAG EN SOCIALE
VAARDIGHEDEN
• maandag 21 november 2016 (Brugge)
• maandag 12 december 2016 (Leuven)
• donderdag 16 maart 2017 (Brussel)
Voormiddag
• Kennismaken met KiVa – in een fijne school wordt niet gepest (blz. 11)
Wat zijn de bouwstenen van het KiVa-programma en waarom is het zo
succesvol?
Els Ockerman, Tine Van den Berghe, Anoek Smeyers of Gie Deboutte
• Kennismaken met No Blame (blz. 14)
Je maakt kennis met het zevenstappenplan van de No Blame-aanpak.
Katrien Vergauwen of Tine Van den Berghe
Namiddag
• Introductie Sociale Vaardigheden (blz. 28)
Voor wie werk wil maken van een goed contact en een positieve
omgang met en tussen leerlingen.
Els Ockerman, Katrien Vergauwen, Saskia Mertens
Volledige dag
• Goed contact met ouders (blz. 34)
Samenwerking met ouders is cruciaal voor scholen: ontdek hoe je een
constructieve samenwerking kunt uitbouwen.
Cindy Helsen
• Actief luisteren, ik-boodschappen en gespreksvaardigheden (blz. 43)
Via deze technieken daalt de kans op conflicten en miscommunicatie.
Kristof Vanneste
Leerpad: wat na deze focusdag?
• Gedragsproblemen
voorkomen en aanpakken (zie
blz. 25)
• KiVa in hoofd, hart en handen
(zie blz. 13)
• Kennismaken met Kids’ Skills
(zie blz. 16)
• Sociaal (v)aardig: training
(zie blz. 28)
• Hoe kun je van ouders bondgenoten maken? (zie blz. 35)
• Coachingstraject –
Communicatie en teamwerking binnen een
schoolcontext (zie blz. 46)
• Sterk in PestPreventie
(zie blz. 18)
GEDRAG EN SOCIALE VAARDIGHEDEN
www.leefsleutels.be
Omgaan met moeilijk gedrag
DOELGROEP
Katrien Vergauwen
Lastig gedrag van leerlingen kan een reden zijn om het plezier van het
lesgeven te verliezen. Voorkomen is beter dan genezen. In deze nascholing
staan we stil bij de kracht van een gepaste leiderschapsstijl. Hoe treed
je in contact met leerlingen zodat de kans op moeilijk gedrag zo gering
mogelijk blijft? En wanneer zich dan toch moeilijk gedrag stelt: welke
reactie heeft het meeste kans op succes?
Kleuteronderwijs
+BuO
Lager onderwijs
+BuO
Zorgcoördinator
Logo
Andere: CLB-medewerkers,
leerlingbegeleiders
PRAKTISCH
Individuele nascholing
woensdag 12 oktober 2016
en woensdag 26 oktober 2016
(Sint-Niklaas)
Doelstellingen
Tijdens deze nascholing:
• leer je strategieën kennen om lastig gedrag van leerlingen te voorkomen.
• leer je doelbewust technieken en strategieën toepassen.
• leer je concrete situaties van lastig gedrag op verschillende niveaus (individuele
leerkracht, klasgroep, leerkrachtenteam, schoolbeleid, ouders) te analyseren.
• krijg je tips om het eigen handelen doelbewust bij te houden, aan te passen
en te veranderen.
Tijdstip
9u30 - 12u30
Duur
6 uur
Teamgerichte nascholing
Meer informatie via
[email protected]
Inhoud
In deze tweedaagse training staan we eerst stil bij ‘expliciet preventief handelen’:
Hoe kunnen we lastig gedrag van leerlingen voorkomen? Het model van de
preventiepiramide en aandacht voor de wetten van de groepsdynamiek zijn
helpende handvatten. Aan de hand van concrete voorbeelden onderzoeken we
hoe preventief je school effectief te werk gaat, wat reeds goed gaat en wat beter
kan.
Vervolgens bekijken we hoe je situaties van lastig leerlingengedrag ‘beheersbaar’
kunt maken voor jezelf, samen met collega’s en het schoolbeleid. Het interactiemodel van Leary helpt ons stilstaan bij effecten van eigen leiderschapsgedrag.
Vanuit enkele concrete oefeningen gaan we na wat het effect is van verschillende reactiemogelijkheden. Vaak sluipen misverstanden binnen in de subtiele
non-verbale signalen die je geeft en die ongewenst het foute gedrag bij leerlingen
kunnen uitlokken. Hoe kunnen we hier blijvend alert voor zijn?
Aansluitend bij dit thema
Gedragsklapper
€ 15,95
Gedrag is meer dan je ziet!
€ 15,00
De geweldige 5-puntsschaal
€ 19,95
Haal de grr uit agressie
€ 9,95
De Ringaanpak
€ 24,95
23
24
GEDRAG EN SOCIALE VAARDIGHEDEN
Sociale vaardigheden met Coole Kikker
Dorien Kempeneers of Saskia Mertens
Deze nascholing laat leerkrachten op een speelse manier kennismaken met
de kleurrijke spelen van ‘De Coole kikker’ die erop gericht zijn de sociale
vaardigheden van kinderen te stimuleren.
www.leefsleutels.be
DOELGROEP
Kleuteronderwijs
+BuO
Lager onderwijs
+BuO
Zorgcoördinator
Andere: opvoeders
PRAKTISCH
Individuele nascholing
Doelstellingen
• woensdag 19 oktober 2016
(Leuven)
Tijdens deze nascholing:
• denk je na over wat sociale vaardigheden zijn, hoe je er in school al aan werkt
en hoe je dit meer kunt doen.
• krijg je de kans om ervaringen uit te wisselen over het werken rond sociale
vaardigheden op school.
• maak je kennis met de verschillende spelen van ‘De Coole Kikker’.
• evalueer je deze spelen naar mogelijkheden en beperkingen.
• Denk je na over hoe je deze spelen kunt integreren in de klas en/of op school
en hoe deze aangepast kunnen worden naar doelgroep, soort les …
• woensdag 1 februari 2017
(Sint-Niklaas)
Inhoud
We staan eerst stil bij wat sociale vaardigheden zijn en hoe leerkrachten hier
reeds rond werken in de klas en op school. Op die manier inspireren leerkrachten
ook elkaar en kunnen er ideeën uitgewisseld worden.
Daarnaast spelen we in twee spelrondes de verschillende spelen van ‘De Coole
Kikker’. Je ervaart zelf de spelvormen, om nadien elk spel naar mogelijkheden en
beperkingen te evalueren. Ook zoeken we naar hoe je deze spelen kunt aanpassen aan jouw doelgroep en hoe je ze kunt inzetten in je klas of op jouw school.
Op die manier krijg je ideeën om bestaande spelen functioneel en op meerdere
manieren te gebruiken.
Dankzij de uitwisseling met andere leerkrachten verruim je je blik en word je
geïnspireerd om op een creatieve manier de sociale vaardigheden van kinderen
te stimuleren.
Aansluitend bij dit thema
Alle materialen van de Coole Kikker vind je op www.abimo.be.
Tijdstip
9u30 - 12u30
Duur
3 uur
Teamgerichte nascholing
Meer informatie via
[email protected]
www.leefsleutels.be
GEDRAG EN SOCIALE VAARDIGHEDEN
Stap voor stap gedragsproblemen
voorkomen en aanpakken
Kees van Overveld
Leerkrachten hebben het af en toe zwaar in de klas: leerlingen zijn druk,
agressief of brutaal. Het bestraffen van de individuele leerling biedt vaak
geen structurele oplossing. Met de positieve groepsaanpak uit deze vor­
ming kun je gedragsproblemen voor een groot deel voorkomen.
DOELGROEP
Lager onderwijs
Zorgcoördinator
Directie
PRAKTISCH
Individuele nascholing
vrijdag 30 september 2016
(Sint-Niklaas)
Tijdstip
Doelstellingen
9u30 – 16u30
Tijdens deze nascholing:
• leer je werken met de drie preventieniveaus zoals beschreven in het boek
‘Groepsplan Gedrag’.
• leer je werken met het planningsformulier Groepsplan Gedrag.
• verwerf je kennis over het voorkomen en aanpakken van gedragsproblemen
in de klas.
6 uur
Inhoud
Kees van Overveld, gedragsdeskundige, pleit voor een aanpak van gedragsproblemen op drie verschillende niveaus:
Preventieniveau 1: werken aan een positieve groepsaanpak
Op dit niveau gaat het vooral om vragen als: Hoe maak ik van mijn klas een
groep? Wat is sociaal-emotioneel leren? Hoe ga je om met jezelf en de
ander?
Preventieniveau 2: omgaan met lichte gedragsproblemen
Leerlingen met lichte gedragsproblemen hebben baat bij een kortdurende
lichte aanpak die een maximale kans op succes geeft. Tijdens dit onderdeel
kijken we welke interventies en strategieën goed bruikbaar zijn in een
klassikale omgeving (zonder dat we de hulp hoeven in te roepen van een
schoolpedagoog of -psycholoog).
Preventieniveau 3: omgaan met zware gedragsproblemen
Bij leerlingen met zware gedragsproblemen moeten we goed nagaan waar
de problemen precies vandaan komen. Waarom gedraagt de leerling zich
op die manier?
In deze introductiecursus maken leerkrachten en begeleiders kennis met deze
niveaus en oefenen ze hoe ze hierop kunnen inspelen met een planningsinstrument.
De nadruk wordt erop gelegd om de interventie of strategie precies op maat te
maken, zodat de kans op succes vergroot wordt.
Aansluitend bij dit thema
Groepsplan gedrag
€ 27,95
+BuO
Duur
25
26
GEDRAG EN SOCIALE VAARDIGHEDEN
Herstelgericht werken met ‘De Sorrybox’
Eric Beke
www.leefsleutels.be
DOELGROEP
Lager onderwijs
+BuO
Zorgcoördinator
Welke vormen van regelovertredend gedrag kunnen we onderscheiden?
Hoe ga je om met sancties, straffen en beloningen? Hoe kunnen we negatief
gedrag ombuigen? Tijdens deze nascholing gaan we op zoek naar een vorm
van geweldloze communicatie met leerlingen. Als alternatief bieden we
voorbeelden vanuit het herstelgericht werken. Je maakt kennis met een
digitale toolbox om te werken rond herstel na een conflict in of rond de
school (De Sorrybox).
Doelstellingen
Tijdens deze nascholing:
• leren we een verschil te maken tussen een sanctiebeleid en een herstelbeleid
in de klas en op school.
• ontwikkel je inzicht in concrete werkvormen om met leerlingen te werken
rond het herstellen van conflicten.
• leer je werken en praten vanuit een geweldloze communicatie met leerlingen.
• leer je werken met ‘De Sorrybox’, een webapplicatie met herstelmethodieken.
Inhoud
‘Belonen helpt beter dan straffen’, wordt gezegd. Ondanks de intentie om te
werken met zoveel mogelijk positieve feedback, treedt er in de klas, op de speelplaats of buiten de school nog al te vaak grensof regelovertredend gedrag op.
Als leerkracht ga je vaak op zoek naar een zinvolle manier van sanctioneren. Hoe
kunnen we van negatief gedrag een leermoment maken?
Bij sanctierecht wordt er meteen een gevolg gegeven aan bepaald gedrag met
een effect op korte termijn. Kinderen leren vooral aan zichzelf te denken. De
verleiding om ongewenst gedrag te stellen blijft groot, want de kans dat je niet
betrapt wordt, is er steeds.
Bij herstelrecht wordt bekeken hoe een relatie kan hersteld worden omwille van
bepaald gedrag. Hier heb je meer effect op lange termijn. De nadruk ligt op de
manier waarop de jongere de relatie met de andere kan herstellen. Als de
jongere iets fout doet, schaadt hij de relatie met de andere.
Enkele Leuvense organisaties gingen de pedagogisch-technische uitdaging aan
om een webapplicatie te ontwikkelen om herstel na een conflict of incident te
ondersteunen, specifiek voor kinderen met minder verbale mogelijkheden. Dit
resulteerde in ‘De Sorrybox’, een verzameling methodieken om rond herstellen
van conflicten aan de slag te gaan.
Aansluitend bij dit thema
SOS Conflict!
€ 29,50
Directie
Logo
Andere: orthopedagogen,
therapeuten
PRAKTISCH
Individuele nascholing
vrijdag 10 februari 2017
(Sint-Niklaas)
Tijdstip
9u30 - 16u30
Duur
6 uur
Teamgerichte nascholing
Meer informatie via
[email protected]
GEDRAG EN SOCIALE VAARDIGHEDEN
www.leefsleutels.be
Sociaal (V)aardig: kennismaking
DOELGROEP
Els Ockerman, Katrien Vergauwen, Saskia Mertens
Kleuteronderwijs
+BuO
Lager onderwijs
+BuO
Wil je werk maken van een sterk contact met je leerlingen? Zoek je
ideeën om de positieve omgang tussen leerlingen te versterken? Vraag je
je af hoe je de sociale vaardigheden van je leerlingen kunt vergroten?
Zorgcoördinator
Deze nascholing wijst niet alleen op het belang van een sterke start van
het schooljaar. Ze belicht ook de belangrijke rol van de leerkracht en zet
je op weg om werk te maken van een fijne klassfeer en een goed contact
tussen kinderen.
Individuele nascholing
Directie
PRAKTISCH
• maandag 21 november 2016
zie blz. 22)
(Brugge,
• maandag 12 december 2016
zie blz. 22)
(Leuven,
Doelstellingen
Tijdens deze nascholing:
• raak je meer doordrongen van het belang van een goed contact tussen jou en
je klas/leerlingen.
• ontdek je hoe je met nog meer motivatie kunt inzetten op het versterken van
de sociale vaardigheden van je leerlingen.
• krijg je zicht op de gelijknamige driedaagse training en kun je beoordelen of
deze tegemoet komt aan je verwachtingen en noden.
• donderdag 16 maart 2017
zie blz. 22)
(Brussel,
Tijdstip
Sint-Niklaas: 9u30 - 12u30
Brugge, Leuven en Brussel:
13u30 – 16u30
Duur
3 uur
Teamgerichte nascholing
Meer informatie via
[email protected]
Inhoud
Succesvol onderwijs staat of valt met de band die leerkrachten en leerlingen
onderling ervaren. Deze nascholing verkent inzichten en enkele werkvormen die
tot doel hebben om:
• je leerkrachtstijl te bevragen en te versterken,
• je op weg te helpen om de omgang en de sfeer in jouw klasgroep(en) vooruit
te helpen,
• je leerlingen sociaal vaardiger te maken.
De nascholing bewaakt het evenwicht tussen theorie, reflectie-opdrachten en
actieve deelname aan opdrachten.
Aansluitend bij dit thema
Sociaal gedrag, elke dag!
€ 67,50
• woensdag 5 oktober 2016
(Sint-Niklaas)
Verborgen regels
€ 15,00
ik, jij, wij, samen
€ 14,95
Teken je gesprek over gedrag
€ 22,50
27
28
GEDRAG EN SOCIALE VAARDIGHEDEN
Sociaal (V)aardig:
succesvol aan de slag met sociale
vaardigheden in het basisonderwijs
Els Ockerman, Katrien Vergauwen, Saskia Mertens
Succesvol onderwijs staat of valt met de kwaliteit van omgang tussen de
leerling(en) en de leerkracht. Je concrete omgang met de klas en de interacties tussen de kinderen zijn het vertrekpunt voor een praktijkgerichte
training waarin zowel jij zelf als de kinderen centraal staan.
Via reflectie en praktijkgerichte oefeningen word je op weg gezet om je
eigen leerkrachtstijl en omgang met de groep te bevragen en te versterken. De aangeleerde inzichten en interventies beogen fijne klascontacten
en een positieve groepsdynamiek. Ze dagen jouw kinderen uit tot zelfverantwoordelijkheid en versterken hun sociale vaardigheden.
www.leefsleutels.be
DOELGROEP
Kleuteronderwijs
+BuO
Lager onderwijs
+BuO
Zorgcoördinator
Directie
PRAKTISCH
Individuele nascholing
• maandag 30 januari 2017,
maandag 20 maart 2017
en maandag 15 mei 2017
(Leuven)
• vrijdag 17 februari 2017,
vrijdag 21 april 2017
en vrijdag 2 juni 2017
(Sint-Niklaas)
Tijdstip
9u30 – 16u30
Doelstellingen
Duur
Tijdens deze nascholing:
• leer je op een constructieve manier stilstaan bij jouw klas- en schoolpraktijk.
• leer je hoe je zowel theoretisch als methodisch houvast krijgt om jouw manier
van omgaan met leerlingen en klasgroep(en) te versterken.
• ontdek je hoe je je jouw leerlingen, inclusief diegene die het iets moeilijker
hebben, gepast kunt uitdagen en ondersteunen om hun sociale vaardigheden
aan te scherpen.
Teamgerichte nascholing
Inhoud
Trainingsdag 1 doet je stilstaan bij jouw leerkrachthouding en –stijl. Je verkent
je sterktes en kwetsbaarheden om op die manier beter in verbinding te kunnen
gaan met jezelf, je kinderen en/of klas.
Trainingsdag 2 bekwaamt je in het omgaan met jouw klasgroep(en). Je wordt
zowel theoretisch als methodisch (bijvoorbeeld via groepsvormende activiteiten) op weg gezet om het groepsproces van je klas(sen) meteen goed in handen
te nemen. Een sterke en goede start vergroot de kans een fijn en succesvol
schooljaar.
Trainingsdag 3 zet je zowel inhoudelijk (communicatiemodel, 5G-schema) als
door middel van praktijkvoorbeelden op weg om de sociale vaardigheden van
kinderen te versterken. Essentieel is dat kinderen jou herkennen als rolmodel
en dat zij zelf het stuur in handen mogen nemen. Dit verdiept hun leerproces en
vergroot de kans op een duurzaam effect.
Aansluitend bij dit thema
Onze klas, ons team
€ 49,50/ map
3 dagen
Meer informatie via
[email protected]
Om deze training te kunnen
volgen, moet je de vorming
‘Sociaal (V)aardig: kennismaking’
(zie blz. 27) gevolgd hebben.
www.leefsleutels.be
GEDRAG EN SOCIALE VAARDIGHEDEN
Agressie aanpakken met muziek en
relaxatie
Kris Flameng
Muziek en beweging hebben alles in zich om kinderen die het (even)
moeilijk hebben positieve input te geven.
DOELGROEP
Kinderdagverblijf
Kleuteronderwijs
+BuO
Lager onderwijs
+BuO
Zorgcoördinator
Andere: ergotherapeuten en
kinesietherapeuten
Doelstellingen
Tijdens deze nascholing:
• maak je kennis met een breed aanbod aan oefeningen en werkvormen rond
muziek, beweging, massage en/of relaxatie.
• leer je hoe je muziek en beweging kunt inzetten om agressie aan te pakken.
PRAKTISCH
Individuele nascholing
vrijdag 21 april 2017
(Sint-Niklaas)
Tijdstip
9u30 – 12u30
Inhoud
Duur
In deze sessie stelt Kris Flameng zeer concrete oefeningen en werkvormen voor,
bruikbaar voor iedereen die met kinderen van uiteenlopende leeftijden werkt.
Het uitgangspunt daarbij is zijn succesvolle ‘Twee maten rust’. Je leert hoe je
het samenspel van muziek, beweging, massage en relaxatie kunt gebruiken om
probleemgedrag op te vangen en te voorkomen. Je ontdekt hoe je er het welbevinden van kind en begeleider sterk mee kunt verbeteren. Voor deze actieve
sessie breng je een ligmatje en een kussen mee.
Teamgerichte nascholing
Aansluitend bij dit thema
Twee maten rust
€ 29,50
3 uur
Meer informatie via
[email protected]
29
30
GEDRAG EN SOCIALE VAARDIGHEDEN
Kinderen en samenspel op de
speelplaats: daar kijk ik graag op toe
Gie Deboutte
www.leefsleutels.be
DOELGROEP
Kleuteronderwijs
+BuO
Lager onderwijs
+BuO
Zorgcoördinator
Word je als (externe) toezichter ingeschakeld bij het toezicht van kinderen
op school? Sta je in voor de voor­ of naschoolse kinderopvang? Dan is deze
actieve workshop 100% voor jou bedoeld. Deze nascholing wil jou sterken
in je rol om kinderen veilig, respectvol en met veel plezier te laten (samen)
spelen. Hoe sterker je staat, des te fijner wordt de speeltijd voor de kinde­
ren en voor jou!
Andere: (externe) toezichters
op school
Doelstellingen
9u30 – 16u30
Tijdens deze nascholing:
• versterk je je kennis en vaardigheden in functie van de rol die je opneemt
binnen de school: het uitoefenen van toezicht tijdens de voor- en naschoolse
opvang, het middagtoezicht en/of de reftertijd.
• krijg je de kans om tot meer samenhang te komen op het vlak van stijl en
aanpak van de toezichters van eenzelfde school.
• werk je toe naar het vinden van een betere afstemming tussen:
– het pedagogische project van de school en de vorm die het toezicht aanneemt.
– de aanpak van de toezichters en het zorgbeleid van de school.
6 uur
Inhoud
Wil je leren hoe je best reageert op een ruzie en conflict tussen kinderen? Vraag
je je af hoe je moet omgaan met kinderen die je aanklampen? Zoek je naar
afstemming met de andere toezichters? Vraag je je af hoe je een kind dat andere
pijn doet of lastig valt, het best aanpakt?
Deze en andere vragen worden tijdens deze vorming grondig verkend. Je krijgt
meteen ook de kans de belangrijkste tips en adviezen toe te passen in de praktijk.
Thema’s die aan bod komen:
• Jouw rol als toezichter binnen de school
• Wat is ‘goed toezicht’?
• Wat verwachten kinderen en de school van jou?
• Hoe reageer je best wanneer een kind overstuur is?
• Wat doe je als kinderen ruzie maken, vechten of elkaar uitsluiten?
• Wat is pesten? Hoe herken je een pestsituatie? Hoe reageer je als een kind
wordt gepest?
• Hoe stimuleer je positief (spel)gedrag?
• Wat doe je als je een incident of voorval wilt melden aan de school? Hoe pak
je dat best aan?
Het is de bedoeling dat je er na de vorming, samen met je collega’s, sterker kunt
staan omdat je nog beter weet wat je te doen staat en hoe je je rol kunt opnemen.
Deze nascholing wil er tevens toe bijdragen dat externe toezichters zich nauwer
betrokken voelen bij de werking van de school. Vandaar de keuze om de zorgcoördinator van elke deelnemende school bij deze vorming te betrekken.
PRAKTISCH
Individuele nascholing
vrijdag 13 januari 2017
(Sint-Niklaas)
Tijdstip
Duur
Teamgerichte nascholing
Meer informatie via
[email protected]
GEDRAG EN SOCIALE VAARDIGHEDEN
www.leefsleutels.be
Piekeraars en doemdenkers?
Negatief denken bij kinderen verminderen
An Michiels
DOELGROEP
Kleuteronderwijs
+BuO
Lager onderwijs
+BuO
Zorgcoördinator
Hoe ontstaat negatief denken bij kinderen? En hoe kun je er samen iets
tegen doen? Wat kun je beter niet of juist wel zeggen of doen?
Directie
Doelstellingen
PRAKTISCH
Tijdens deze nascholing:
• maak je kennis met de problematiek van negatief denken bij kinderen.
• ontdek je hoe je het welbevinden van kinderen kunt stimuleren en de kans op
(faal)angst en depressie kunt verminderen.
• krijg je enkele strategieën aangereikt die je kunnen helpen om de emotionele
veerkracht van kinderen te vergroten.
Individuele nascholing
woensdag 16 november 2016
(Sint-Niklaas)
Tijdstip
9u30 – 12u30
Duur
3 uur
Teamgerichte nascholing
Meer informatie via
[email protected]
Inhoud
Een verontrustend groot en groeiend aantal kinderen bekijkt zichzelf en de
wereld door een negatieve bril. Ze blazen mislukkingen op en leggen de oorzaak
van tegenslagen bij zichzelf. Negatief denken wordt als een gewoonte voor hen.
Uiteraard wakkert dit soort denken ook (faal)angst aan en kan dit de schoolresultaten en het welbevinden thuis en op school sterk negatief beïnvloeden.
Hoe ontstaat negatief denken bij kinderen? En hoe kun je er samen iets tegen
doen? Wat kun je beter niet of juist wel zeggen of doen?
Met behulp van eenvoudige maar zeer doeltreffende strategieën kun je kinderen
helpen om hun emotionele veerkracht te vergroten. Door een positievere denkwijze kunnen zij effectiever omgaan met mislukking, teleurstelling en frustratie.
Zo kunnen zij zich beter wapenen tegen de vele uitdagingen van het leven.
Aansluitend bij dit thema
Helpende gedachten
€ 12,50
Andere: opvoeders, (groot)
ouders
De depressie survivalgids
€ 11,95
KlasseKids
€ 16,95
Hulpwaaier Coachen van kinderen
€ 8,95
31
INTERACTIE
MET OUDERS
Weerstand van ouders
overwinnen
32
Van ouders
bondgenoten
maken
Goed contact
met ouders
‘Ouderbetrokkenheid gaat over het samenwerken van scholen en ouders.
In de driehoek ‘school­ouders­kind’ hebben school en ouders een gezamen­
lijke verantwoordelijkheid om ervoor te zorgen dat een kind zich optimaal
ontwikkelt. Ouderbetrokkenheid blijkt van groot belang te zijn voor de
(school)ontwikkeling van het kind en is daarbij een belangrijke voorwaarde
voor succesvol onderwijs. (…) De thuissituatie blijkt zeer belangrijk te zijn
voor de prestaties van kinderen. Een goede samenwerking tussen school
en ouders blijkt niet alleen de schoolprestaties te bevorderen, maar ook de
werkhouding, het sociaal­emotioneel functioneren en het welbevinden van
de leerlingen, ongeacht de achtergrond van het gezin of het opleidings­
niveau van de ouders.’
Uit ‘Schoolleider aan zet in ouderbetrokkenheid’ van Harriet Marseille
www.leefsleutels.be
Weerstand bij leerkrachten of ouders
Anders bekeken, beter reageren …
Wen Geerts
Stoot je soms op weerstand van ouders tijdens gesprekken of ouder­
contacten? Of bots je als directie of leerkracht op weerstand van andere
leerkrachten?
INTERACTIE MET OUDERS
DOELGROEP
Kleuteronderwijs
+BuO
Lager onderwijs
+BuO
Zorgcoördinator
Directie
PRAKTISCH
Individuele nascholing
Doelstellingen
woensdag 26 april 2017
(Sint-Niklaas)
Tijdens deze nascholing:
• leer je anders te kijken naar weerstand.
• ontdek je mogelijkheden om op een effectieve manier met weerstand om te
gaan.
• oefen je in het duidelijk stellen van doelen, inzet (h)erkennen en betrokkenen
confronteren.
Tijdstip
Inhoud
Tijdens deze sessie leer je in drie fasen om te gaan met weerstand:
1. Hoe kijk je naar weerstand?
Je leert naar weerstand kijken als betrokkenheid en poging tot communiceren. Weerstand kun je kaderen als angst voor verandering, voor extra werk,
voor bemoeienis …
2. Wat doe je?
Je leert ruimte te geven aan je eigen gevoelens en die van je
gesprekspartner(s). Vervolgens probeer je alle overtuigingen open op tafel te
krijgen.
3. Wat zeg je?
In een laatste fase leer je duidelijkheid te geven over de doelstellingen van het
gesprek. Je waardeert, bekrachtigt en (h)erkent de inzet en confronteert de
ander op een betrokken manier.
9u30 – 12u30
Duur
3 uur
33
34
INTERACTIE MET OUDERS
Goed contact met ouders
Cindy Helsen
Samenwerken met ouders is een must voor elke school en voor iedere
leerkracht. In de praktijk is het niet vanzelfsprekend om deze samenwer­
king constructief uit te bouwen. Een visie op samenwerking moet aan de
basis liggen.
www.leefsleutels.be
DOELGROEP
Kleuteronderwijs
+BuO
Lager onderwijs
+BuO
Zorgcoördinator
PRAKTISCH
Individuele nascholing
• maandag 21 november 2016
zie blz. 22)
(Brugge,
• maandag 12 december 2016
zie blz. 22)
(Leuven,
• maandag 13 februari 2017
(Sint-Niklaas)
Doelstellingen
Tijdens deze nascholing:
• leer je waarom samenwerken met ouders noodzakelijk is en wat de
consequenties ervan inhouden voor de eigen schoolpraktijk.
• maak je kennis met een aantal strategieën om ouders op een laagdrempelige
manier bij de school te betrekken.
• leer je eenvoudige communicatiestrategieën toepassen in gesprekken met
ouders.
• reflecteer je over je eigen houding en handelen in contact met ouders.
Inhoud
Deze nascholing vertaalt de samenwerking met ouders concreet in ouderbetrokkenheid, ouderparticipatie en oudercommunicatie. Vanuit voorbeelden
en eigen casussen van deelnemers, staan we onder meer stil bij:
• mogelijkheden én grenzen van samenwerking en participatie,
• de dynamiek van de loyaliteit tussen ouders en kinderen,
• ouders betrekken op een laagdrempelige wijze,
• soorten gesprekken met ouders,
• communiceren met ouders op basis van gelijkwaardigheid en verantwoordelijkheid,
• omgaan met weerstand, agressie en onmacht,
• mondelinge en schriftelijke communicatie.
Je oefent vaardigheden en werkvormen om de samenwerking en communicatie
aan te pakken. We vragen je om actief met eigen denken en functioneren aan de
slag te gaan.
Aansluitend bij dit thema
Handboek ouders in de school
€ 46,90
Succes! met ouders
€ 29,90
• donderdag 16 maart 2017
zie blz. 22)
(Brussel,
Tijdstip
9u30 - 16u30
Duur
6 uur
Teamgerichte nascholing
Meer informatie via
[email protected]
INTERACTIE MET OUDERS
www.leefsleutels.be
Hoe kun je van ouders bondgenoten maken?
Gie Deboutte
Ouders lopen nog te vaak in de buitenbaan van de school. Hierdoor
worden kansen gemist. Deze training verkent met behulp van handige en
beproefde tools hoe ouders voor de school sterkhouders kunnen worden.
DOELGROEP
Kleuteronderwijs
+BuO
Lager onderwijs
+BuO
Zorgcoördinator
Directie
PRAKTISCH
Individuele nascholing
donderdag 9 maart 2017
en donderdag 11 mei 2017
(Sint-Niklaas)
Doelstellingen
Tijdens deze nascholing:
• krijg je inzicht in wat goede ouderbinding is en wat de effecten ervan zijn.
• leer je technieken hanteren om de ouderbetrokkenheid op je school te evalueren.
• krijg je tools aangereikt om de ouderbetrokkenheid op je school te vergroten.
Inhoud
Inspraak, participatie, actieve betrokkenheid in het schoolgebeuren: er zijn
veel mogelijkheden om na te gaan hoe ouders (nog meer) bondgenoot kunnen
worden van de school. Scholen met een goede ouderbinding halen hier onmiskenbaar voordeel uit: een warmer schoolklimaat, meer gemotiveerde leerkrachten, meer ideeën, meer helpende handen, ouders die makkelijker bereikbaar
zijn, kinderen die beter presteren … Ook bij zorg en remediëring biedt een goed
contact met de ouders meer uitzicht op succes.
Deze training zet deelnemers op weg om de ouderbetrokkenheid van hun school
te evalueren en verder te versterken.
Aansluitend bij dit thema
De gouden weken
€ 22,95
Schoolleider aan zet in ouderbetrokkenheid
€ 32,50
Tijdstip
9u30 – 16u30
Duur
2 dagen
Teamgerichte nascholing
Meer informatie via
[email protected]
35
Ontspannen
klassfeer
EEN POSITIEVE KLAS
ZET AAN TOT LEREN
Positieve groepsdynamiek
36
Geweldloos
verzet
Oplossingsgericht
werken
De klasthermometer
‘De school kan gewenst gedrag stimuleren door sociale vaardigheden te
trainen, aan groepsvorming te werken en een leerlingvolgsysteem bij te
houden voor leerlingen met gedragsmoeilijkheden. Dat bed je in in een
klimaat waarin leerlingen zich goed voelen. Hoe opener de communicatie,
hoe meer conflicten je kunt vermijden.’
Hilde Leonard in Klasse
EEN POSITIEVE KLAS ZET AAN TOT LEREN
www.leefsleutels.be
Ontspannen werken
in een ontspannen klas
Stefaan Vanparys
‘Kalm blijven’, denk je dan dikwijls, terwijl de ergernis boven komt borrelen.
Dat is makkelijk gezegd. In deze vorming krijg je technieken aangereikt om
de spanning in een klas te doen dalen.
Lager onderwijs
+BuO
PRAKTISCH
Individuele nascholing
• woensdag 12 oktober 2016
(Sint-Niklaas)
• vrijdag 25 november 2016
(Aalst)
• vrijdag 17 februari 2017
(Leuven)
Doelstellingen
Tijdens deze nascholing:
• oefen je technieken en vaardigheden rond afspraken maken en leerlingen
stimuleren.
• krijg je handvatten om juist te communiceren.
• leer je corrigeren en bijsturen waar nodig.
Inhoud
In deze vorming ontdek je geen werkvormen, maar wel technieken om een
ontspannen klassfeer te creëren. Het uitgangspunt is om een ontspannen sfeer
en relaties te creëren waarin hard gewerkt kan worden. We leggen momenten
die we dagelijks als leerkracht doen onder de loep. Bijvoorbeeld: de leerlingen
komen binnen bij het begin van de dag, de leerkracht reageert op een leerling die
voor zijn beurt praat. Want als je voorbereid bent op standaardsituaties wordt
het ook makkelijker om rustiger met gespannen situaties om te gaan.
Tijdens de vorming kruip je niet zozeer in de huid van de leerling, maar de begeleider stelt zich af en toe wel op als leerkracht. Je krijgt uitleg van technieken en
demonstraties.
Aansluitend bij dit thema
Wat werkt in de klas
€ 57,00
DOELGROEP
De reflectieve leraar
€ 59,00
Tijdstip
9u30 - 12u30
Duur
3 uur
Teamgerichte nascholing
Meer informatie via
[email protected]
37
38
EEN POSITIEVE KLAS ZET AAN TOT LEREN
Klasgroep in de knoop?!
De klasthermometer brengt uitzicht
Gie Deboutte
Tijdens deze vorming maak je kennis met een werkinstrument om de klas­
sfeer te verbeteren.
www.leefsleutels.be
DOELGROEP
Lager onderwijs
+BuO
Zorgcoördinator
Directie
PRAKTISCH
Individuele nascholing
Doelstellingen
Tijdens deze nascholing:
• krijg je achtergrondinformatie over omgaan met groepen.
• leer je werken met een praktisch werkinstrument: de klasthermometer.
• ontdek je hoe je leerlingen zelf verantwoordelijkheid kunt laten nemen.
Inhoud
Wie les geeft, kent het wel: een klasgroep waarin niemand zich nog lekker
voelt. Spontaan gedrag wordt zeldzaam, goed meewerken is not done, pesterijen
zetten de toon … Hoog tijd dus om komaf te maken met wat fout loopt. De
klasthermometer is een werkinstrument dat gegroeid is uit de praktijk. Op een
oplossingsgerichte manier houdt de klas die in de knoop zit zichzelf een spiegel
voor. Leerlingen gaan op basis daarvan met elkaar in gesprek. Geen gemoraliseer dus, maar een aanpak die de leerlingen voor hun verantwoordelijkheid
plaatst. Nieuwe klasafspraken en persoonlijke engagementen krijgen vorm en
leiden naar een start met propere lei.
Deze praktijkgerichte training reikt achtergrondinformatie aan over het omgaan
met groepen, biedt oefenkansen en zorgt ervoor dat leerkrachten meteen aan
de slag kunnen gaan.
vrijdag 18 november 2016
(Sint-Niklaas)
Tijdstip
9u30 - 12u30
Duur
3 uur
Teamgerichte nascholing
Meer informatie via
[email protected]
www.leefsleutels.be
EEN POSITIEVE KLAS ZET AAN TOT LEREN
Werken aan een positieve groepsdynamiek
Katrien Vergauwen of Saskia Mertens
DOELGROEP
Lager onderwijs
+BuO
Zorgcoördinator
Een positieve groepsdynamiek is essentieel om met je klas op een aan­
gename en zinvolle manier aan de slag te kunnen. Wanneer een groep
zich op een foute manier heeft gevormd, zijn de gevaren groot: leerlingen
voelen zich slecht, zijn brutaal, kunnen niet samenwerken, durven zich niet
te tonen, werken niet mee … Ze komen niet tot werken en leren, wat je wel
van hen verwacht. Gelukkig bestaan er bruikbare praktische tips, geba­
seerd op enkele theoretische inzichten, die jou concreet op weg kunnen
helpen.
Directie
PRAKTISCH
Individuele nascholing
woensdag 11 januari 2017
(Sint-Niklaas)
Tijdstip
9u30 - 12u30
Duur
3 uur
Teamgerichte nascholing
Doelstellingen
Tijdens deze nascholing:
• verdiep je je inzicht in groepsdynamiek.
• ga je aan de slag met concrete werkvormen en -instrumenten om het
groepsproces te sturen en te begeleiden.
• maak je kennis met technieken en strategieën om een klasgroep positief te
beïnvloeden.
Inhoud
Klasgroepen kunnen enorm van elkaar verschillen. Je weet het nooit van tevoren: wordt het een leuke groep om mee aan de slag te gaan of een chaotische
bende waar de gespannen sfeer nooit ver weg is? Je klas sturen en begeleiden is
werk voor het hele schooljaar …
De start van een schooljaar is een bijzonder moment dat extra begeleiding nodig
heeft. Maar ook daarna kun je de evolutie van de groep beïnvloeden, en kun je
bijsturen als het mis dreigt te lopen. Dit vraagt tijd en energie, maar het loont op
termijn!
Concreet komen volgende topics aan bod:
• het theoretische kader ‘fasen in de groepsontwikkeling’ en de ‘Roos van
Leary’,
• werkvormen om in iedere fase van de groepsontwikkeling in te zetten,
• tips om in iedere fase van de groepsontwikkeling op de juiste manier te interveniëren, bij te sturen, aanwezig te zijn,
• groepsnormen herkennen, beïnvloeden, bijsturen,
• tips voor groepen waar het dreigt mis te lopen / misgelopen is.
Meer informatie via
[email protected]
39
40
EEN POSITIEVE KLAS ZET AAN TOT LEREN
Oplossingsgericht werken aan je klasklimaat
Hilde Leonard
www.leefsleutels.be
DOELGROEP
Lager onderwijs
+BuO
Zorgcoördinator
WAWW – werken aan wat werkt – is een makkelijk hanteerbare, oplos­
singsgerichte methode die je kan helpen om een positief klasklimaat te
creëren in een groep waarin de sfeer niet zo goed zit. In deze workshop
maak je kennis met deze methode en leer je hoe je ze kunt toepassen in
een klasgroep.
Directie
PRAKTISCH
Individuele nascholing
woensdag 15 februari 2017
(Sint-Niklaas)
Tijdstip
Doelstellingen
9u30 - 12u30
Tijdens deze nascholing:
• leer je hoe je leerlingen kunt betrekken in het werken aan een positief klasklimaat.
• maak je kennis met de methode WAWW en leer je hoe je ze in een klasgroep
kunt uitvoeren.
• leer je een aantal gespreksvaardigheden om de methode goed te kunnen
inzetten.
3 uur
Duur
Inhoud
Herken je dit? Je besteedt in het begin van het schooljaar veel aandacht aan de
opbouw van een positief klasklimaat. Maar in de loop van het schooljaar laat de
sfeer in je groep te wensen over, er zijn kliekjes, leerlingen zijn onverdraagzaam,
er hangt niet echt een leersfeer …
Als het klasklimaat in een groep niet goed zit, zijn er een aantal valkuilen waar
leerkrachten keer op keer in trappen: ze gaan de touwtjes strakker aantrekken (al dan niet met een belonings- of sanctiesysteem), ze vermijden interactie
tussen de kinderen, ze proberen de invloed van de haantjes de voorste in te
perken … Deze interventies werken vaak niet.
Met WAWW gooien we het roer stevig om:
• de leerlingen worden mee verantwoordelijk voor de sfeer in de klas,
• de groep zet eigen doelen uit, waar ze – samen met de leerkracht – aan werken,
• leerlingen gaan elkaar steunen om de gekozen doelen te halen en sturen zélf bij,
• alle leerlingen worden uitgenodigd om hun invloed te gebruiken.
WAWW is een oplossingsgerichte werkvorm, ontwikkeld door Insoo Kim Berg.
Heel wat leerkrachten in Vlaamse basisscholen maakten er al kennis mee en
getuigen dat het werkt! In deze uiterst praktische workshop maak je kennis
met de methode. Eerst lichten we de achterliggende ideeën ervan kort toe. En
dan gaan we naar de praktijk: we bekijken een documentaire en je verwerft de
basishouding en vaardigheden.
Aansluitend bij dit thema
Een pluim voor mij
€ 7,50
Oplossingsgericht aan het werk met kinderen en jongeren
€ 19,50
www.leefsleutels.be
EEN POSITIEVE KLAS ZET AAN TOT LEREN
Samen sterker in gezag: de
mogelijkheden van Geweldloos
Verzet en Nieuwe Autoriteit op school
Hilde Leonard
Hoe streng mogen we nog zijn? In deze sessie onderzoeken we wat
Nieuwe Autoriteit en Geweldloos Verzet voor jouw klasen schoolpraktijk
kunnen betekenen.
DOELGROEP
Kleuteronderwijs
+BuO
Lager onderwijs
+BuO
Zorgcoördinator
Directie
Logo
PRAKTISCH
Doelstellingen
Tijdens deze nascholing:
• ontdek je wat Geweldloos Verzet en Nieuwe Autoriteit precies inhouden.
• maak je kennis met enkele mogelijkheden om vanuit deze visie om te gaan
met probleemgedrag op school.
• reflecteer je over de meerwaarde van dit ideeëngoed voor je schoolen klaspraktijk.
Inhoud
Wat mogen we nog eisen van leerlingen? Mogen we nog straffen? Moeten
leerlingen niet gewoon doen wat we zeggen, of moeten we over alles onderhandelen met hen? Gezag is in deze tijd geen evidentie meer. Binnen één school
leven vaak heel uiteenlopende antwoorden op deze vragen. Dit leidt makkelijk
tot escalaties en spiralen van onmacht of tegenagressie, zeker bij aanhoudend
probleemgedrag van leerlingen of klasgroepen. Veel leerkrachten zijn daarom op
zoek naar een aanpak die meer perspectief biedt.
In deze cursus vertrekken we van de ideeën en instrumenten die ontwikkeld
werden door Haim Omer. Geweldloos Verzet en Nieuwe Autoriteit staan voor
een aanpak van probleemgedrag met de focus op aanwezigheid, zelfcontrole,
het vermijden van escalatie, het uitbouwen van steunnetwerken en eenzijdige
acties gericht tegen probleemgedrag, altijd in verbinding met de leerling in
kwestie. Geweldloos Verzet kadert binnen een nieuwe invulling van de positie
van de leerkracht: niet boven of naast de leerling maar vanuit een volhardende
aanwezigheid: ‘het is mijn taak’, ‘ik kan dit niet toelaten’, ‘ik houd vol’.
In een prikkelende lezing maak je kennis met dit gedachtengoed. De lezing is
doorspekt met voorbeelden en in kleine reflectiemomenten koppelen we de
aangereikte inzichten aan je eigen ervaring. Op het einde is er ruimte voor
vragen.
Georganiseerd in samenwerking met het Vormingsnetwerk Nieuwe Autoriteit
en Geweldloos Verzet op school (www.NAGVopschool.be).
Aansluitend bij dit thema
Geweldloos verzet op school
€ 22,95
Individuele nascholing
woensdag 1 februari 2017
(Sint-Niklaas)
Tijdstip
9u30 - 12u30
Duur
3 uur
41
COMMUNICATIE
Geweldloze communicatie
42
Verbindende
communicatie
Teamwerking
‘Natuurlijk communiceren wij op school behoorlijk. Leerkrachten zijn daar toch
experts in? Dat dacht ik, tot onze directeur vond dat we een bijscholing daar­
rond moesten volgen. Met alle collega’s. We raakten ons in de eerste minuten
al bewust van het feit dat flink wat dingen beter kunnen. En dat problemen
die we soms hebben met leerlingen of met ouders eigenlijk het gevolg zijn van
gebrekkige communicatie.
En toen gingen we oefenen. Actief luisteren: ik had er wel van gehoord maar
hoe je dat precies deed, had ik duidelijk niet onder de knie. En wist ik veel
dat een slechtnieuwsgesprek een bepaalde vorm kon hebben. Nu ben ik wat
getraind en ik merk dat ik het in veel situaties in mijn leven met succes toepas.
Niet dat we na die bijscholing allemaal perfecte communicatoren zijn gewor­
den, maar we zijn met z’n allen wel veel alerter geworden. Als er iets mis dreigt
te lopen, denken we eerst bewust na over wat we gaan zeggen en hoe we dat
het best doen. Onze leerlingen kunnen er maar beter van worden.’
Miek, een leerkracht. Bron: Klasse.
COMMUNICATIE
www.leefsleutels.be
Actief luisteren, ik-boodschappen en
gespreksvaardigheden
Kristof Vanneste
De job van leerkracht reikt verder dan het lesgeven. In een leerkrachtige
omgeving is het belangrijk om individuele gesprekken met leerlingen of
ouders te kunnen voeren die soms moeilijk zijn. Wanneer actief luisteren
en opbouwende kritiek toegepast worden, daalt de kans op vastgelopen
conflicten en miscommunicatie.
Doelstellingen
Tijdens deze nascholing:
• krijg je inzicht in het belang en het effect van actief luisteren en opbouwende
kritiek.
• leer je de verschillende deelaspecten van actief luisteren en opbouwende
kritiek kennen en gebruiken.
• krijg je veel ruimte om deze vaardigheden te oefenen in rollenspelen.
• verfijn je deze vaardigheden verder in specifieke gespreksvormen zoals het
slechte-nieuwsgesprek, het conflict-oplossende gesprek en het participatiegesprek.
• krijg je inzicht in de voorwaarden, de opbouw en de voor- en nadelen van
deze gespreksvormen.
DOELGROEP
Kinderdagverblijf
Kleuteronderwijs
+BuO
Lager onderwijs
+BuO
Zorgcoördinator
Directie
Logo
Andere: iedereen die zijn
luister vaardigheden of
gespreksvaardigheden wil
aanscherpen of opfrissen
PRAKTISCH
Individuele nascholing
• maandag 21 november 2016
zie blz. 22)
(Brugge,
• maandag 12 december 2016
zie blz. 22)
(Leuven,
• donderdag 16 maart 2017
zie blz. 22)
(Brussel,
• vrijdag 28 april 2017
(Sint-Niklaas)
Tijdstip
9u30 - 16u30
Duur
6 uur
Teamgerichte nascholing
Inhoud
In deze vorming staan we stil bij het belang van goede gespreksvaardigheden
in ons contact met leerlingen of ouders. In het eerste deel oefen je in een
stapsgewijze opbouw de verschillende deelcomponenten van een actieve
luisterhouding zoals lichaamstaal, aanmoedigen, samenvatten, gevoelens en
behoeften reflecteren. Je bundelt deze verschillende vaardigheden door te oefenen met aangebrachte of eigen voorbeeldsituaties.
In het tweede deel leer je opbouwende kritiek gebruiken. Je verfijnt vervolgens
je nieuwe luister- en gespreksvaardigheden door deze toe te passen in verschillende gespreksvormen, zoals het slechte nieuwsgesprek, het conflict-oplossend
gesprek en het participatiegesprek.
Door het delicate karakter van deze oefening is het belangrijk dat deelnemers
zelf gemotiveerd zijn om te oefenen.
Aansluitend bij dit thema
Ik ben trots op je!
€ 16,95
Verborgen regels
€ 10,00
Meer informatie via
[email protected]
43
44
COMMUNICATIE
Verbindende communicatie
Ken je het verschil tussen praten,
communiceren en verbinden?
Catherine Tytgadt
Goed onderwijzen is een kunst. Geslaagde communicatie is dat ook. In
het onderwijs is communicatie essentieel, zowel tussen leerkrachten en
leerlingen als met ouders, directie en andere collega’s. Door bewust te zijn
van je eigen communicatiestijl en de stijlen van de ander te leren kennen,
kun je verbindend gaan communiceren. Je creëert ruimte voor gevoelens,
echtheid, diepgang en bijgevolg een geslaagde dialoog. Iedereen kan ver­
bindende communicatie aanleren, maar vooral: iedereen kan verbindende
communicatie gebruiken.
www.leefsleutels.be
DOELGROEP
Kinderdagverblijf
Kleuteronderwijs
+BuO
Lager onderwijs
+BuO
Zorgcoördinator
Directie
Logo
Andere: iedereen die wil
werken aan zijn of haar
communicatievaardigheden
PRAKTISCH
Individuele nascholing
maandag 13 maart 2017
(Sint-Niklaas)
Doelstellingen
Tijdens deze nascholing:
• maak je kennis met de visie van Marshall Rosenberg, de grondlegger van
geweldloze communicatie en verbindende communicatie.
• krijg je inzicht in deze vorm van communiceren en hoe deze een verschil kan
maken binnen en buiten het onderwijs.
• leer je je eigen voorkeuren en stijlen kennen door bewust om te gaan met wie
je bent.
• raak je geprikkeld door een nieuwe stijl van communiceren
Inhoud
Je krijgt tijdens deze interactieve workshop een introductie tot verschillende
manieren van communiceren. We hebben allemaal een verschillende stijl en dat
is op zich zeer leerrijk. In de praktijk ondervinden we soms dat communiceren en
assertiviteit niet altijd even gemakkelijk te combineren zijn. Stel je gemakkelijk je
grenzen? Hoe breng je slecht nieuws met een open houding op een empathische
en constructieve manier?
In de leraarskamer of tijdens een oudercontact ondervinden we vaak dat er
weinig ruimte is voor een authentieke dialoog. We zijn vaak bang om iets
verkeerds te zeggen of om verkeerd geïnterpreteerd te worden. Vaak beleven
we communicatie eerder als ‘gewelddadig’, omdat we enerzijds niet altijd op een
objectieve manier luisteren en anderzijds spreken we vaak met onderliggende
behoeften die mogelijks niet vervuld worden.
Daarom introduceerde Marshall Rosenberg de Geweldloze Communicatie. Via
Geweldloos Communiceren verbinden we ons met elkaar, zowel verbaal als
non-verbaal. Naast de gekende verbale en non-verbale communicatie zijn er
gevoelens, behoeften, waarden, normen, angsten en verlangens. Deze zijn voor
de meesten onder ons niet gekend en toch bepalen zij dagelijks onze manier
van communiceren. Via het model van de Geweldloze Communicatie kun je
in contact komen met je onbewuste gevoelens, behoeften, waarden, normen,
angsten en verlangens.
Geweldloze Communicatie kent vijf stappen die je zult ontdekken tijdens de
workshop. Het is een verrijkende en deugddoende manier om als mens beter
te leren omgaan met anderen in een steeds meer eisende maatschappij. Het
onderwijs kan hier een voorbeeld geven voor zovele jongeren die dit model later
opnieuw zullen kunnen toepassen.
Tijdstip
9u30 - 16u30
Duur
6 uur
Teamgerichte nascholing
Meer informatie via
[email protected]
COMMUNICATIE
www.leefsleutels.be
Geweldloze Communicatie
Kristof Vanneste
DOELGROEP
Lager onderwijs
+BuO
Zorgcoördinator
Overal waar mensen samenwerken, doen zich conflicten voor. Zo ook in
schoolcontext: tussen collega’s of met ouders. Vaak loopt het zoeken naar
een oplossing mank door slechte communicatie. Geweldloos Communi­
ceren biedt hierop een antwoord. Geweldloos Communiceren leert om de
eigen behoeftes uit te drukken op een manier die de ander in zijn waarde
laat en uitnodigt tot een respectvol antwoord.
Directie
Andere: iedereen die wil
werken aan zijn of haar
communicatievaardigheden
PRAKTISCH
Individuele nascholing
• woensdag 9 november 2016
(Sint-Niklaas)
Doelstellingen
• woensdag 22 maart 2017
(Leuven)
Tijdens deze vorming:
• krijg je inzicht in het belang en het effect van Geweldloos Communiceren.
• leer je de verschillende deelaspecten van geweldloos communiceren kennen
en gebruiken.
• krijg je veel ruimte om deze vaardigheden te oefenen in rollenspelen.
Tijdstip
Inhoud
In deze vorming staan we stil bij het belang van goede gespreksvaardigheden
in ons contact met collega’s, leerlingen of ouders. In het eerste deel oefenen
we in een stapsgewijze opbouw op de verschillende deelcomponenten van
een geweldloze communicatiehouding. In een tweede deel bundelen we deze
verschillende vaardigheden door te oefenen met aangebrachte of eigen voorbeeldsituaties.
‘Geweldloos Communiceren’ kan goed samengaan met de vorming rond ‘Actief
luisteren’ (zie blz.43). Actief Luisteren en Geweldloos Communiceren zijn een
beetje elkaars spiegelbeeld. Bij dat eerste leer je ontvangen, bij het ander
respect vol geven.
9u30 - 12u30
Duur
3 uur
Teamgerichte nascholing
Meer informatie via
[email protected]
45
46
COMMUNICATIE
Traject op maat – Communicatie en
teamwerking binnen een schoolcontext
Katrien Vergauwen
Om een motiverende en inspirerende, een warme en tegelijk uitdagende
context te bieden aan leerlingen, is een goed schoolklimaat van essentieel
belang. In dit coachingstraject krijg je theoretische bagage én praktische
ervaringen aangereikt waarmee je binnen de schoolcontext beweging,
verandering en verbetering op gang kunt trekken. Thema’s als team­
werking, communicatie, schoolklimaat, leiderschap en innovatie komen
uitgebreid aan bod.
Doelstellingen
Tijdens deze nascholing:
• krijg je inzicht in enkele theoretische kaders over communicatie, werken in en
met groepen, leiderschap, gedeelde verantwoordelijkheid en gedeelde visie.
• ontwikkel je, vanuit deze inzichten die aangebracht worden door ervaringsgerichte oefeningen en praktijkvoorbeelden, vaardigheden om deze kaders
binnen de eigen schoolcontext te implementeren.
• bekijk je de communicatie, het leiderschap en de verantwoordelijkheid in je
team kritisch en krijg je de kans om voorstellen ter verbetering te formuleren.
• ontdek je hoe je vanuit deze inzichten en vaardigheden verandering teweeg
kunt brengen in je schoolcontext.
www.leefsleutels.be
www.leefsleutels.be
COMMUNICATIE
DOELGROEP
Kleuteronderwijs
+BuO
Lager onderwijs
+BuO
Inhoud
Zorgcoördinator
Succesvol onderwijs staat of valt met de kwaliteit van omgang tussen de
leerling(en) en de leerkracht. Deze driedaagse training doet je stilstaan bij je
eigen klas- en schoolpraktijk. Via reflectie en praktijkgerichte oefeningen word
je op weg gezet om je eigen leerkrachtenstijl en omgang met de groep te bevragen en te versterken. Zo wordt jouw onderwijspraktijk nog krachtiger en kom je
dichter in de buurt van je eigen onderwijsideaal.
Directie
De aangeleerde inzichten en interventies beogen fijne klascontacten en een
positieve groepsdynamiek. Ze dagen kinderen uit tot zelfverantwoordelijkheid
en scherpen hun sociale vaardigheden aan.
In dit coachingstraject komt je tot reflectie op jouw schoolpraktijk: hoe wordt
er gecommuniceerd? Welke ‘cultuur’ heerst er in de school? Hoe worden beslissingen genomen?
Gedurende 4 dagen (voorafgegaan door een intakegesprek), verspreid over het
schooljaar, krijgen de deelnemers input over diverse theoretische kaders en
inzichten. Reflectie-oefeningen en doe-opdrachten maken de theorie ‘levendig’.
Na elk coachingsmoment gaan de deelnemers met gerichte oefeningen aan de
slag in de eigen school. Tijdens de volgende bijeenkomst
Tijdens het intakegesprek staan we stil bij de specifieke verwachtingen van
deelnemers omtrent het coachingstraject: we brengen de schoolcontext in
kaart en staan stil bij de verwachtingen en voorwaarden om tot een succesvol
traject te komen.
Tijdens coachingsdag 1 staan we stil bij het begrip ‘schoolcultuur’. We krijgen
zicht op wat we doen en zoeken naar waarom we dit doen. Betrokkenheid,
verbondenheid en gedeelde verantwoordelijkheid binnen de schoolcontext
worden in kaart gebracht: wat maakt dat dit soms ontbreekt? Hoe kunnen we
de betrokkenheid en verbondenheid vergroten?
Coachingsdag 2 vertrekt vanuit een theoretisch kader dat inzicht geeft in
de communicatie in teams. Aan de hand van dit analysekader, bestuderen we
enkele overlegstructuren binnen de schoolcontext: de personeelsvergadering,
klassenraad, werkgroepen … We staan stil bij de begrippen ‘verandering’ en
‘weerstand’.
Vervolgens reikt coachingsdag 3 handvatten aan om op een effectieve manier
met én over leerlingen te communiceren. Als we in onderwijs als doel voorop
zetten dat we leerlingen tot leren willen laten komen, wat hebben we dan als
school en als individuele leerkracht nodig? Hoe kunnen we dit versterken binnen
ons leerkrachtenteam?
In de laatste coachingsdag komt het pedagogisch project van de school aan
bod: wat willen we bereiken? Welke normen en waarden staan voor ons centraal
en hoe komen de streefwaarden (wat we zeggen te willen) en de praktijkwaarden
(wat we effectief doen) al dan niet overeen? Welke stappen moet ons team zetten
om de kloof tussen wat we willen en wat we effectief doen te verkleinen?
PRAKTISCH
Individuele nascholing
maandag 24 oktober 2016,
maandag 23 januari 2017,
maandag 24 april 2017
en maandag 12 juni 2017
(Leuven)
Tijdstip
9u30 - 16u30
Duur
Intake: 2 uur
Training: 4 dagen gespreid over
1 schooljaar
47
48
www.leefsleutels.be
Tips van Leefsleutels
Levende muziek: themavoorstellingen voor kleuter en lager
Levende Muziek brengt muziek en theater voor kinderen rond verschillende
thema’s. Ze zetten de boel op stelten en laten geen kind onbewogen.
Boek nu jouw swingende voorstelling via www.levendemuziek.be.
‘Verpest het maar’ gaat over
pesten op school. De hilarische
liedjes geven kinderen inzicht
in het fenomeen pesten en
geven aan welke rol ze daarbij
zelf kunnen spelen.
Oscar en Felix: werken rond gevoelens met kleuters
De verhalen over Oscar en Felix bieden mogelijkheden om met kinderen te praten over emoties
als verdriet, teleurstelling en eenzaamheid, of
situaties zoals pesten, dood of echtscheiding. Je
kunt de Oscar-en Felix-caravan uitnodigen bij jou
op school. De kinderen kunnen genieten van de
voorleesverhalen en een theaterstukje over Oscar
en Felix, met prachtige licht- en muziekeffecten.
Meer weten? Stuur een mailtje naar
[email protected]!
Roefel Doefel: werken rond zintuigen in de lagere school
De Roefel Doefelverhalen bieden een uitgebreid kader om actief rond zintuigen
aan de slag te gaan. Kleuters worden ondergedompeld in de verhalenwereld
van Roefel Doefel en maken kennis met verschillende smaken, geuren, kleuren,
geluiden …
Lezing door Annie de Pannie en Tante Tania
Deze twee ‘LeesBeesten’ brengen de wereld
van Roefel Doefel tot in je klas. Ann en Tania
nemen de kinderen mee in de wereld van de
zintuigen. Aan de hand van de verschillende
personages laten ze kinderen voelen, ruiken,
proeven, zien en beleven wat hun zintuigen
allemaal voor hen kunnen betekenen.
Meer info op www.abimo.be.