Drinkwater - HV 1 | PDF

Download Report

Transcript Drinkwater - HV 1 | PDF

Drinkwater - HV 1
Auteur
VO-content
Laatst gewijzigd
02 May 2016
Licentie
CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie
Webadres
http://maken.wikiwijs.nl/52482
Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijsleermiddelenplein.
Wikiwijsleermiddelenplein is hét onderwijsplatform waar je
leermiddelen zoekt, vergelijkt, maakt en deelt. Stel zo voor iedere
onderwijssituatie de optimale leermiddelenmix samen.
Inhoudsopgave
Vooraf
Leerdoelen
Eindproduct-Beoordeling
Werkwijze
Aan de slag
Stap 1
Stap 2
Stap 3
Stap 4
Stap 5
Stap 6
Begrippenlijst
Drinkwater
Over dit lesmateriaal
Pagina 1
Drinkwater - HV 1
Vooraf
Leerdoelen
In Nederland kun je water uit de kraan drinken.
Het water is gezuiverd grondwater of oppervlaktewater.
In deze opdracht staat het drinkwater centraal.
Aan het eind van deze opdracht kun je:
uitleggen hoe er in Nederland drinkwater gewonnen wordt.
uitleggen welke rol de drinkwaterbedrijven en de waterschappen spelen.
Eindproduct-Beoordeling
Eindproduct
Pagina 2
Drinkwater - HV 1
Aan het eind van de opdracht maak je een drinkwaterkrant.
In de drinkwaterkrant komen allerlei weetjes over de winning en het gebruik van drinkwater.
Beoordeling
Je krijgt een goede beoordeling voor je drinkwaterkrant als:
De krant minimaal tien weetjes over de winning en het gebruik van drinkwater bevat.
De krant duidelijk maakt hoe drinkwater wordt gewonnen.
De krant duidelijk maakt dat de drinkwaterbedrijven en de waterschappen een rol spelen bij de
winning en het gebruik van drinkwater.
De krant origineel is.
De krant met zorg gemaakt is.
De krant op tijd klaar is. Maak afspraken met je docent.
Werkwijze
Activiteiten
Stap
Groepsgrootte
Activiteit
Stap 1
Alleen
Informatie lezen en vragen beantwoorden over de waterverdeling.
Stap 2
Alleen
Video bekijken en invulvraag beantwoorden.
Stap 3
Alleen
Video 'Oppervlaktewater zuiveren' bekijken.
Stap 4
Alleen + samen
Video bekijken en vragen beantwoorden over drinkwaterbedrijven en
Stap 5
Alleen
Toets Drinkwater maken.
Stap 6
Alleen + samen
Drinkwaterkrant maken met 'waterweetjes'.
Benodigdheden
Voor deze opdracht heb je materiaal voor het maken van een krant nodig.
Tijd
Voor deze opdracht heb je 2 uur nodig.
Pagina 3
Drinkwater - HV 1
Aan de slag
Stap 1
Water op aarde
Bestudeer het onderdeel 'Waterverdeling' uit de Kennisbank aardrijkskunde.
KB: Waterverdeling
Beantwoord de volgende vragen.
1. Wat wordt bedoeld met brak water?
2. Wat wordt meer gebruikt om drinkwater te maken, oppervlaktewater of grondwater. Leg ook uit
waarom.
3. Noem de drie belangrijkste taken van de waterschappen.
4. Wat betekent de afkorting NAP?
5. Het getij heeft een opgaande en neergaande beweging. Hoe wordt de periode tussen
hoogwater en laagwater genoemd?
Zoet en zout water
Bekijk de afbeelding over de verdeling van het water op aarde en geef daarna aan of de vier
stellingen waar of niet waar zijn.
1. Het grootste deel van het water op aarde is zout water.
Pagina 4
Drinkwater - HV 1
2. Zout water kun je niet drinken.
3. Van het zoete water is ruim 30% grondwater.
4. Van het zoete oppervlakte water zit 87% in meren.
Stap 2
Drinkwater
In Nederland komt er schoon en lekker water uit de kraan. Dat hebben we te danken aan de
drinkwaterbedrijven. Zij maken het water schoon en betrouwbaar.
Bekijk het volgende filmpje:
Lees daarna de volgende tekst.
In Nederland komt het drinkwater uit het
oppervlaktewater en het ...1... .
Drinkwater uit zeewater maken is te ...2... .
Drinkwater kun je het beste uit grondwater maken.
Dit is schoner dan het oppervlaktewater.
Dat komt omdat grondwater wegzakt in de grond, dit
noem je ...3... .
De bovenkant van het grondwater noem je de ...4... .
Tijdens het infiltreren wordt het water door de ...5...
gefilterd.
Grondwater kan honderden tot duizenden jaren in de
grond worden vastgehouden.
Denk daar maar eens aan als je een ...6... uit de
kraan haalt!
Pagina 5
Drinkwater - HV 1
In de tekst ontbreken nog een aantal woorden. Die woorden zie je hieronder. Selecteer de tekst.
Plaats de tekst in een Worddocument en vul dan de open plekken in.
a duur
b grondwater
c zandkorrels
d grondwaterspiegel
e glas water
f infiltratie
Stap 3
Oppervlaktewater zuiveren
Bekijk nu de animatie en ga dan door naar stap 4.
Stap 4
Drinkwaterbedrijven en waterschappen
Nederland heeft tien drinkwaterbedrijven. Zij zorgen ervoor dat er op elk moment schoon water uit de
kraan stroomt. Zij halen het uit de grond of uit de rivier en maken dat water vervolgens schoon. Het
gezuiverde water gaat via leidingen naar alle huizen en als je de kraan opendraait...
Van al het water dat uit de kraan komt, gebruik je maar een beetje.
De rest verdwijnt via het putje of de afvoer in het riool. Het is afvalwater.
Het schoonmaken van afvalwater gebeurt door Waterschappen.
Bekijk het volgende filmpje.
Beantwoord nu samen de volgende vragen.
1. Wat wordt bedoeld met waterhuishouding? En wat met waterbeheer?
2. Wat zijn de belangrijkste taken van een Waterschap?
3. Hoe houdt een Waterschap rekening met klimaatverandering?
Stap 5
Pagina 6
Drinkwater - HV 1
Toets
Voor dat je begint aan de afsluiting maak je de toets 'Drinkwater'.
De toets bestaat uit een aantal gesloten vragen.
Als je alle vragen beantwoord hebt, zie je je score.
Je krijgt van de vragen die je fout hebt, het goede antwoord te zien.
De score wordt opgenomen in het volgsysteem.
Klik op de knop 'Toets' om te beginnen:
Drinkwater
kn.nu/9jngq
1
Water
Onderstaande grafiek laat zien hoe het water verdeeld is op de wereld:
Pagina 7
Drinkwater - HV 1
Waar of niet waar?
I. Ruim 68% van het water op aarde is zoet water afkomstig van IJskappen en gletsjers.
II. 97% van al het water op aarde is zout.
a. I = waar II = niet waar
b. I en II zijn beide waar
c. I = niet waar II = waar
d. I en II zijn beide niet waar
2
Drinkwater
In de natuur is bijna geen zuiver water te vinden. Vooral in het oppervlaktewater, maar ook in
het water in wolken en het grondwater zitten allerlei andere stoffen opgelost.
Wat zijn de problemen bij de verschillende soorten water?
Bij het drinken van grote hoeveelheden ...1...kan er vergiftiging optreden. ...2... is vaak zo
vervuild dat het zonder zuivering gevaarlijk is om te drinken.
a. 1 = zoet water 2 = zout water
b. 1 = zout water 2 = zoet water
3
Drinkwater
Nederland heeft tien ...1... . Zij zorgen er voor dat op elk gewenst moment schoon water uit de
kraan stroomt. Ze halen water uit de grond of uit de rivier en maken dat schoon.
We drinken bijna 2 liter water; de rest verdwijnt via het putje of de afvoer in het riool. We
noemen dat afvalwater. Het schoonmaken van afvalwater gebeurt door ...2... .
a. 1 = waterschappen, 2 = drinkwaterbedrijven.
b. 1 = drinkwaterbedrijven, 2 = waterschappen.
4
Drinkwater
In Nederland komt het ....1... uit het oppervlaktewater en het grondwater.
Drinkwater kun je het beste uit ...2... maken.
Dit is schoner dan het ...3... .
a. 1 = drinkwater 2 = oppervlaktewater 3 = grondwater
b. 1 = drinkwater 2 = grondwater
3 = oppervlaktewater
5
Klimaatverandering
Klimaatverandering levert vooral voor de laaggelegen gebieden grote problemen op.
Oorzaken hiervan zijn in willekeurige volgorde:
Pagina 8
Drinkwater - HV 1
1 een toenemend gevaar van overstromingen in de stroomgebieden
2 afsmelten van landijs en gletsjers
3 opwarming van de aarde
4 uitstoot CO2 neemt toe
5 meer gletsjerwater en zware regenbuien veroorzaken hoge piekafvoer
Wat is de juiste volgorde?
a. 4 - 3 - 1 - 2 - 5
b. 4 - 3 - 2 - 5 - 1
c. 3 - 4 - 2 - 1 - 5
d. 4 - 5 - 3 - 2 - 1
6
Het ontzilten van zeewater wordt steeds meer toegepast om het Midden-Oosten van water te
voorzien.
Hieronder twee stellingen over het ontzilten van zeewater. Waar of niet waar?
I. Voor het ontzilten van zeewater is veel energie/fossiele brandstof nodig.
II.Ontzilten is een duurzame manier om landen van schoon water te voorzien.
a. I= waar en II= niet waar
b. I en II zijn beide waar
c. I= niet waar en II= waar
d. I en II zijn beide niet waar
7
Watergebruik en beschikbare watervoorraden in landen in het Midden-Oosten
Pagina 9
Drinkwater - HV 1
Welke bewering over de afbeelding is juist?
a. De beschikbare watervoorraden per persoon zijn in alle olie-exporterende landen groter dan
die van de landen in het Midden-Oosten die geen olie exporteren.
b. Het percentage watergebruik in de olie-exporterende landen is bijna altijd hoger dan die in
de landen in het Midden-Oosten die geen olie exporteren.
c. In de meeste landen in het Midden-Oosten is het totale watergebruik per persoon lager dan
de beschikbare watervoorraden.
Stap 6
Pagina 10
Drinkwater - HV 1
Jullie gaan aan de slag met het maken van het eindproduct: een drinkwaterkrant.
Gebruik eventueel de website www.krantenmaken.nl .
In de drinkwaterkrant komen allerlei 'waterweetjes'.
Ga op internet op zoek naar informatie over de winning en het gebruik van drinkwater.
Zoek bijvoorbeeld eens uit hoeveel water een Nederlander gemiddeld per dag gebruikt.
Of hoeveel je moet betalen voor al het water dat je gebruikt.
Of zoek uit wat wordt bedoeld met een waterwingebied, etc.
Verwerk al die weetjes in jullie drinkwaterkrant.
Zorg ook voor passende afbeeldingen, etc.
Zorg ervoor dat je krant op tijd klaar is.
Maak hierover afspraken met je docent.
Klaar?
Kijk nog even of de krant voldoet aan de beoordelingscriteria.
Tevreden?
Laat de drinkwaterkrant beoordelen door je docent.
Pagina 11
Drinkwater - HV 1
Begrippenlijst
Drinkwater
Zout water
Water waarin zout is opgelost. In zout
water zit meer zout dan mensen
aankunnen: zout zuigt vocht op.
Zoet water
Water dat wel drinkbaar is. Toch is zoet
water in meren, oppervlakten en grondwater
vaak wel vervuild.
Brak water
Dit vind je op plaatsen waar zoet water
en zout water in elkaar overvloeien.
Drinkwaterbedrijf
Een bedrijf dat ervoor zorgt dat grondwater
gezuiverd wordt tot drinkbaar kraanwater.
Sijpelen
Met druppels of kleine straaltjes ergens
langs of uit lopen.
Waterschappen
Een waterschap zorgt voor het waterbeheer
in een bepaald gebied. Het is een
overheidsorganisatie.
Normaal Amsterdams Peil (NAP)
Om te controleren of de dijkennog hoog
genoeg zijn, worden de waterhoogte en
hoogte van het land regelmatig gemeten.
Deze hoogten worden gemeten ten
opzichte van het niveau, het Normaal
Amsterdams Peil (NAP).
Peilmerken
Meetmerken waarmee het NAP inzichtelijk
gemaakt wordt.
Wadden
Delen van de Waddenzee die bij laag
water droog vallen. Een wad is een
modder- of zandplaat die in een ondiepe
zee is ontstaan.
Getijde
De op- en neergaande beweging van de zee.
Deze beweging wordt veroorzaakt door de
aantrekkingskracht van de maan. De
gemiddelde duur van een getijde is iets meer
dan 12 uur.
Eb
De periode tussen hoogwater en
laagwater.
Vloed
De periode tussen laagwater en hoogwater.
Pagina 12
Drinkwater - HV 1
Over dit lesmateriaal
Colofon
Auteur
VO-content
Laatst gewijzigd
02 May 2016 om 15:27
Licentie
Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons
Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie. Dit houdt in dat je onder
de voorwaarde van naamsvermelding en publicatie onder dezelfde licentie vrij
bent om:
het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk
medium of bestandsformaat
het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken
te maken
voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.
Meer informatie over de CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland
licentie
Aanvullende informatie over dit lesmateriaal
Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:
Leerniveau
VWO 2; HAVO 1; VWO 1; HAVO 2;
Leerinhoud en doelen Water; Nederland waterland; Aardrijkskunde; Waterbeleid in Nederland;
Eindgebruiker
leerling/student
Moeilijkheidsgraad
gemiddeld
Studiebelasting
2 uur en 0 minuten
Trefwoorden
rearrangeerbare
Pagina 13
Drinkwater - HV 1