Transcript EvaluatiE BoEkje 2015 - Historisch Schouwspel

Evaluatie Boekje
2015
INHOUDSOPGAVE
Voorwoord van de voorzitter
blz. 5
Bestuur en kerngroepleden 2016
blz. 6
Bestuurswisseling
blz. 7
Jaarverslag 2015
blz. 8
Jaarstukken & Lidmaatschap
blz. 10
Tekst van de Regisseur
blz. 12
De spelonderdelen
blz. 15
Het kinderkoor
blz. 16
Muzikale opluistering & omlijsting
blz. 18
Reacties van de spelers
blz. 21
Sponsoren
blz. 23
Column van Hans Nieboer
blz. 26
In de media
blz. 28
Voorwoord van de voorzitter
Voor de laatste keer vindt u een stukje
van mij als voorzitter in het boekje.
Ik spreek mijn waardering uit voor al het
werk wat er iedere keer weer wordt gedaan
om het Schouwspel tot een succes te
maken. Ieder jaar ziet het er beter uit en is
de aankleding en de decors een feest om
naar te kijken. Ik heb volle bewondering
voor de kledinggroep die eigenlijk in
het diepe werden gegooid doordat er
verschillende dames door omstandigheden
niet mee konden werken.
Maar de kledinggroep heeft er de
schouders onder gezet en de mensen
zagen er prachtig uit dus van mijn kant de
complimenten. Natuurlijk geldt dit voor alle
mensen die hebben gezorgd dat we weer
een geweldig Schouwspel hebben laten
zien. Voor mij is het nu tijd om afscheid te
nemen. Ik heb met veel plezier 12 jaar in
het bestuur gezeten en vind het nu tijd om
plaats te maken voor een nieuwe voorzitter.
Hier wil ik dan ook iedereen bedanken
voorde geweldige inzet en ik wens
jullie nog veel plezier met de komende
schouwspelen. Wees er trots op dat
ons dorp daar groot in is. Het stimuleert
de saamhorigheid en het zet Den Ham
op de kaart.
Succes gewenst,
Janny Koops van`t Jagt
5
Bestuur & kerngroepleden
Bestuur
Mw. Janny Koops van ’t Jagt (voorzitter)
Heemsteres 73, 7683 AM Den Ham
Tel. 0546-672198
Dhr. Gerard Poel (Logistiek, timmerploeg)
De Mute 15, 7683 XS Den Ham
Tel. 06-29290212
Dhr. Hans Ridderinkhof (secretaris)
Lambertinck 12 7683 WP Den Ham
Tel. 0546-672940
Dhr. Wim Kuiper (pr)
Voorstraat 10a, 7683 VB Den Ham
Tel. 0546-672980
Mw. Jeannet Roelofs (penningmeester)
Nienenhoek 17, 7683 SC Den Ham
Tel. 0546-671887
kerngroepleden
Dhr. Gerard Poel (voorzitter)
De Mute 15 7683 XS Den Ham
Tel. 06-29290212
Mw. Agnes Stegeman (kleding)
Heemsteres 49 7683 AM Den Ham
Tel. 0546-673128
Dhr. Wim Kuiper (secretaris)
Voorstraat 10a, 7683 VB Den Ham
Tel. 0546-672980
Dhr. Henk Stokvis (spelgroepen)
Roelvinck 6 7683 WE Den Ham
Tel. 0546-671789
Mw. Janneke Nijkamp (spelgroepindeling)
Kooiweg 1-B 7683 RR Den Ham
Tel. 0546-671335
Mw. Astrid van der Meer (muziek)
Schoolstraat 35 7687 CM Geerdijk
Tel. 0546-644558
Mw. Gretha Blekkenhorst (decoratie)
Grotestraat 60, 7683 BC Den Ham
Tel. 06-50879129
Dhr. Wim Lenderink (draaiboek)
Lambertinck 30 7683 WP Den Ham
Tel. 0546-673319
Mw. Gerdy Haselhorst (decoratie)
Roggestraat 60, 7683 AH Den Ham
Tel. 0546-674322
secratariaat
ledenadministratie en
penningmeester
websitebeheer
Mw. Jeannet Roelofs
Nienenhoek 17 7683 SC Den Ham
Tel. 0546-671887
Dhr. Wim Lenderink
Lambertinck 30 7683 WP Den Ham
Tel. 0546-673319
BESTUURsWISSELING
Dit jaar nemen we afscheid van twee
bestuursleden. Janny Koops van ’t Jagt
neemt afscheid als voorzitter van onze
vereniging. Ruim 12 jaar heeft zij zich ingezet
voor ons Schouwspel. Dank voor alle inzet en
betrokkenheid. Onder het voorzitterschap
van Janny is ons Schouwspel geworden wat
het nu is. Een geweldige dag voor inwoners
Den Ham, spelers en bezoekers. Dankjewel
Janny! Gerard Poel neemt afscheid als lid
Dhr. Hans Ridderinkhof
Lambertinck 12 7683 WP Den Ham
Tel. 0546-672940
6
7
van het bestuur. Gelukkig blijft hij nauw
betrokken bij ons Schouwspel en bij alle
voorbereidingen. Hij blijft lid van de
kerngroep en zal als zodanig nog steeds
als een spin in het web zijn voor ons
Schouwspel. Gerard bedankt voor je inzet
in het bestuur en we hopen dat we nog lang
van jouw ervaring, kennis en kunde gebruik
mogen maken als lid van de kerngroep. Het
komt ons Schouwspel ten goede!
Jaarverslag 2015
In het jaar 2015 hebben we ons voorbereid
heeft van de vergadering decharge voor de
op het 13e Schouwspel in Den Ham.
gevoerde administratie verkregen.
Ook hebben we een jubileum gevierd en wel
ons 12,5 jarig bestaan. Hieraan hebben we
Na de zomervakantie is de voorbereiding van
aandacht besteed door het vieren van een
het uit te voeren Schouwspel voortvarend ter
boeren bruiloft op De Brink op 17 juni 2015
hand genomen. Het spel kreeg als titel mee
Gelukkig kwamen vele inwoners deze boeren
Moord en Brand in Den Ham en speelde
bruiloft bezoeken en konden we ons als
rond 1600. Onder aanvoering van de
vereniging goed presenteren.
Kerngroepleden werden de spelonderdelen
Dank voor alle extra inzet hiervoor
bedacht en spelers en spelleiders benaderd.
van vele vrijwilligers is op zijn plaats!
Evenals andere jaren werd al vroeg in het jaar
Een geweldige prestatie onder coördinatie van
de middag niet meer meewerkte, waardoor
Agnes Stegeman. Zij waren dan ook terecht
we genoodzaakt waren één uur eerder dan
trots toen op 12 december 2015 om één uur
gepland het Schouwspel af te sluiten en ons
de groep van maar liefst 220 spelers keurig
slotlied onder de toren te zingen.
in de kleren richting De Brink vertrok.
In de voorbereiding zijn er een viertal
15 december hebben we een evaluatie
regisseursavonden gehouden onder de
gehouden met bestuur, kerngroep en
inspirerende leiding van Boudewijn Koops.
spelleiders. Over het algemeen sprak
Deze avonden worden zeer gewaardeerd en
men waardering uit naar elkaar en werd
de opkomst is dan ook altijd goed te noemen.
geconcludeerd dat we ondanks het
Mede dankzij deze avonden komen de
tegenvallende weer (en daardoor minder
spelonderdelen goed uit de verf.
bezoekers dan andere jaren) opnieuw een
fantastische dag hebben gehad. Trots!
Op 12 december was het dan zover.
Al met al kunnen we terug zien op een
Vanaf 13.00 uur werd het Schouwspel ten
geslaagd jubileumjaar en kunnen we vol
tonele gebracht. Vele spelonderdelen werden
goede moed op naar ons 14e Schouwspel in
met verve gespeeld. Het onderdeel met
Den Ham. Op naar 10 december 2016!
de plundering van een boerengezin en
nagedacht en gesproken over het Schouwspel
vluchtende boeren en burgers trok veel
van 2015. Mogelijkheden voor een thema
publiek en was dan ook een fantastisch
passeerden de revue. Al snel kwam boven
Schouwspel. Jammer dat het weer later in
water dat we zouden gaan spelen in het
midden van de tachtig-jarige oorlog. Een
roerige tijd in ons land en ook in Den Ham.
Door de wat latere start van de
In de jaarvergadering gehouden op 8 april
voorbereidingen, mede vanwege de
2015 is daarover een bijzonder interessante
organisatie van de boeren bruiloft, is het dit
inleiding gehouden door de heer Trompetter.
jaar hectischer geweest dan andere jaren om
Hij kreeg ook vele vragen van de aanwezigen,
alles voor elkaar te krijgen. Met name de
hetgeen nog maar weer eens aantoont
dames van de kleding hebben in korte tijd
hoezeer het Schouwspel onder onze leden
zeer veel werk moeten verzetten en dat ook
leeft. In deze vergadering werd Hans
nog voor de eerste keer zonder de inbreng
Ridderinkhof benoemd tot secretaris van onze
van Aly de Ruiter, Tineke Rodenburg en
vereniging als opvolger van Fons Hassels
Zwaantje Withaar.
Mönning. Onze penningmeester heeft verslag
gedaan van de financiële stand van zaken en
8
Secretaris,
Hans Ridderinkhof
Jaarstukken
Inhoudsopgave
Het financiële jaarverslag 2015 is
samengsteld door Bilanx Accountants uit
Almelo. Tijdens de jaarvergadering zullen
enkele exemplaren ter inzage liggen.
InHoUdSoPgAvE
Als u verder nog vragen hebt kunt u
vanzelfsprekend contact opnemen met
Jeannet Roelofs: [email protected].
Lidmaatschap
Het lidmaatschap bedraagt € 15,- per
huishouding. Verdienende inwonende
kinderen boven 18 jaar worden geacht zelf lid
te worden als ze dat willen. Donateurschap
vanaf € 5,-. Wilt u bij de betaling van uw
lidmaatschap uw adres in de omschrijving
vermelden, op deze manier kunnen we aan
de hand van de ledenlijst controleren wie er
betaald heeft. Alvast onze dank daarvoor.
Het bankrekeningnummer van de vereniging
is NL 83 RABO 0380 9605 32.
De leden krijgen een nieuwsbrief, mogen
meespelen in het Schouwspel, krijgen een
uitnodiging voor de jaarvergadering. De leden
krijgen per lidmaatschap een toegangsbewijs
voor het Schouwspel. Eventueel opzegging
van het lidmaatschap van de vereniging kan
tot uiterlijk 31 december van ieder jaar,
schriftelijk kenbaar gemaakt aan de
penningmeester.
10
Tekst van de regisseur
vluchtelingen Europa binnen zagen
Beste Schouwspelers,
komen. Ik denk aan de discussies rondom
Voor mij is theater een middel om het met
Zwarte Piet en dat wij nota bene op vijf
spelers en publiek over de wereld te hebben
december het aan durfden om in de studio’s
waarin we leven. Toen ik vijf jaar geleden werd
van RTV-Oost toch te laten zien waarom het zo
gevraagd als regisseur van het Schouwspel
mooi is om je verleden levend houden. Ik denk
Den Ham, had ik niet durven dromen dat we
dat Napoleon gelijk had toen hij tegen zijn
met het naspelen van de geschiedenis van
mannen zei: ‘L’histoire se répète’,
Den Ham zoveel konden vertellen over de
‘De geschiedenis herhaalt zich’.
wereld waarin we nu leven. Dat de thema’s
spelsuggesties van de kerngroepen,
Ik bepleit niet dat we allemaal vreselijk zwaar
maar bovenal de kostuumcommissie die dit
en eindeloos ingewikkeld drama moeten
jaar een topprestatie heeft geleverd. Ook het
maken, integendeel! Laat het dit jaar weer zo
op- en afbouwen van het Schouwspel blijft een
mooi, betoverend en vermakelijk zijn als het is,
fenomeen waar menig professioneel
maar bekijk de geschiedenis met de vragen
theatergezelschap een voorbeeld
van NU. Dit is het Schouwspel door de ogen
aan zou kunnen nemen.
van een theatermaker die blij is dat hij zich
een beetje mag bemoeien met jullie Den Ham.
Dat gevoel van samen zijn en samen werken
Ik ben trots op jullie en kijk uit naar het maken
binnen het Schouwspel ervaar ik als uniek en
van een nieuw Schouwspel.
dat is ook wat het publiek ervaart als je het mij
Groet’n van,
vraagt. Het Schouwspel gaat in tegenstelling
Boudewijn Koops
tot veel theater niet alleen over het ‘ik’, over
het individu, maar over wat al die individuen
samen zijn en doen. Niet enkel een
poging doen om vragen te stellen om
de geschiedenis beter te begrijpen,
maar vooral de samenleving van Den Ham
in het NU beter te voelen en te begrijpen.
Dat maakt het Schouwspel voor mij
zo mooi en emotioneel.
Laten we ons publiek blijven uitdagen en
opnieuw uitnodigen om zich ook tot die vragen
te verhouden. Volgens mij is dat wat ze willen,
want het bepaalt de wereld waarin zij nu leven.
Ik besef me hoeveel werk het is om het
die we gekozen hebben zoveel vertellen over
In de geschiedenis zitten de antwoorden op
het leven nu. Als ik nu achter mijn laptop
de vragen van NU. Laten we het goede eruit
terugdenk aan de afgelopen vier jaar, dan kijk
halen en leren van onze fouten. Iedere
ik met bewondering naar jullie. Hoe jullie zijn
generatie staat op de schouders van de
gegroeid in jullie spel en hoe er beslissingen
vorige. Het is daarom ook goed om te zien
zijn genomen die het Schouwspel krachtiger
dat er verjonging en verandering gaande is
maken. Ik denk aan hoe we speelden dat de
binnen het Schouwspel. Ik denk o.a. aan het
zigeuners Den Ham binnen kwamen en we in
spelplezier van de kinderen, de nieuwe
het zelfde jaar in de realiteit de grote stroom
bevlogen spelleiders, de goede
12
Schouwspel jaarlijks te realiseren, en dat
we op sommige momenten het ook graag
zouden willen simplificeren omdat het soms
te complex lijkt te worden en de keuze in de
middelen om theater mee te maken steeds
groter lijken te worden. Maar laten we ons niet
verleiden! Theater is niet simpel. Het denken
erover is ook niet simpel en het is ook niet
simpel te maken.
13
Spelonderdelen 2015
Jaarlijks wordt er aan de spelthema’s
een aantal nieuwe onderdelen
toegevoegd, die het thema
van dat jaar tot uiting brengt.
In 2015 zijn dat o.a. geweest:
Plundering Boerengezin.
In de tuin bij de pastorie is een grote
boerderij nagebootst. Daar woont een
echtpaar met ouders en kinderen en een
zwak begaafde zus. Soldaten / deserteurs
komen al lawaai makend en schietend op de
boerderij af. De boerderij wordt totaal
geplunderd met als gevolg brand en veel
rook. De brand wordt geblust met behulp van
toegestroomde buren en burgers.
De nabouw van een gedeeltelijk afgebrande
boerderij, de grote rookontwikkeling was een
geweldig Schouwspel. De plunderaars, het
kermende gezin en het brand blussen
maakten het geheel compleet.
Dit spelonderdeel werd - blijkend door
een grote toestroom van bezoekers zeer gewaardeerd.
De Beeldenstorm.
De kerk was overgenomen de classis
Deventer en een dominee voor de Nije Leer
was aangesteld. Een aantal bewoners egden
zich hier nog niet bij neer en willen de
beelden weer in de kerk terug brengen.
De afgezette pastoor hielp hierbij.
De dominee en een afgevaardigde van de
classis Deventer belemmerden dit. Na de
nodige discussies besluit de pastoor met de
beelden te vertrekken. Als gevolg daarvan
zijn de geheime missen ontstaan.
De Mis-kotte.
Monniken en priesters proberen op afgelegen
plekken (de zogenaamde miskottes)
de katholieken nog wel te bedienen van
geestelijke steun. In de nagebouwde
miskotte krijgen hammenaren de mis
voorgelezen en werd opgeroepen toch
vooral de roomse leer trouw te blijven.
Reacties
Senne: “Het was heel gaaf om mee te doen.”
Kinderkoor
Lotte: “Ik vond het harstikke leuk!”
Sophie: “Ik vond het heel leuk om in andere kleding te lopen
dan je normaal loopt, dat is echt wel heel anders dan
normaal.”
Dit jaar deden wij voor de tweede keer mee
aan het Historisch Schouwspel. Wij moesten
zelfs in twee groepen verdeeld worden,
omdat 60 koorkinderen wel heel veel zijn.
De ene groep heeft opgetreden aan het begin
van de middag en halverwege de middag
was er een kledingwissel, zodat de tweede
groep het Schouwspel af kon maken.
De liedjes die wij zongen waren echt
ouderwetse liedjes, die zingen we
tegenwoordig niet meer. Daarom moesten we
elke week oefenen met onze juffen. Hier een
greep uit ons repertoire: Jan Klaassen is een
fijne vent, daar was laatst een meisje loos,
gelukkig is het land, daar kwam ene boer uit
Zwitserland, een karretje op de zandweg
reed, oorlogsschip. De koorkinderen hebben
genoten van het toneelspel deze dag,
hiernaast een aantal reacties:
Fleur: “Het leek wel echt veel op vroeger,
alles was echt goed nagemaakt.”
Stan H: “Het leek net alsof we terug gingen in de tijd.”
Jesse: “De liedjes die we moesten zingen,
waren echt heel leuk.”
Merle: “Het was heel leuk om rond te lopen
en alle mensen te zien in die oude kleren.”
Babet: “Ik vond het leuk dat we in de tent
mochten zingen samen met de muzikanten.”
Stan: “Het zingen in de herberg was erg leuk!”
Lisanne: “De mensen gingen ook echt op ons reageren
en zo konden wij ook echt meespelen in het verhaal.”
Sem: “Andere acteurs van het spel kwamen ook
vaak bij ons en dat vond ik leuk.”
Nikki: “Mijn geit deed zelfs mee aan het verhaal.”
Silvie: “Het publiek reageerde ook erg enthousiast,
dat vonden we leuk!”
Nina: “De brand zag er ook echt uit en was heel spectaculair.”
Daphne: “Ons toneelstukje in de katholieke kerk met de
pastoor vonden we heel erg leuk, Stan en Lotte gingen
trouwen. Alleen Stan heeft nee gezegd. Wat ook nog erg leuk
was, was die vrouw in zo’n kar die probeerde ons te pakken.
Ze dachten dat zij behekst was.”
Meike: “Iedereen bleef ook in zijn rol zitten, het was niet dat
we iedereen gingen aanwijzen die we kenden.”
Iris: “Zelfs het publiek zong soms mee met
de liedjes die zij kenden.”
Nomi: “Dat was ook grappig dat de juffen ook erg streng en
gemeen waren, zo kwamen wij meer in onze rol.”
Het kinderkoor houdt mooie herinneringen aan deze dag over.
Muzikale opluistering en omlijsting
Alle muzikale medewerkers nogmaals een
chapeau voor hun muzikale bijdrage en
hartelijke dank voor de gedrevenheid
waarmee zij zich ingezet hebben voor het
welslagen van het Historisch Schouwspel
2015.
Wat een, motivatie en inzet hebben
alle muzikanten laten zien! Of het
nu ging om zang, pianospel, viool
gitaar, luit, trekzak, koperinstrument
of fluit, het enthousiasme spatte er
op alle plekken vanaf.
noot in het geheel.Het trio Erik Pastink vulde
de kerk muzikaal geheel met mooi uitgekozen
werken. Zelfs na de (vervroegde) afsluiting
trakteerden ze de laatste belangstellenden
nog op een muzikaal toetje.
Frits Leemhuis was muzikale gast van de
Groene klok en daarmee leverde hij een
mooie en karakteristieke bijdrage
aan het Historisch Schouwspel.
Rosemarijn & Thijm, voorheen beter
bekend als de muziekgroep Harry Kottier,
speelde en zong dat het een lieve lust was.
In de kerk waren in totaal 60 enthousiaste
Het leek wel of zij samen met Zak & As de
zangers en zangeressen, leerlingen van de
regenwolken die zich samenpakten boven de
Smithoek, te horen. Zij hebben heel veel
Brink weg wilden jagen.
tijd geïnvesteerd in het oefenen van een
uitgebreid repertoire oud Hollandse liederen
Dat dit niet gelukt is ligt zeker niet aan het
samen met hun leerkrachten/begeleiders.
enthousiasme of kwaliteit van beide groepen.
Veel ouders, opa’s, oma’s en andere bekenden
Het optreden in de kerk van Rosemarijn &
kwamen luisteren. Tevens waren de leerlingen
Thijm werd enthousiast ontvangen!
te horen.
Bij de schitterende klanken van de
koperblazers van Juliana konden bezoekers
Ook kon men genieten van de sopraan Carine
zich warmen als ze even binnen kwamen
Hulscher, die gekozen had voor een klassiek
schuilen. De harmonie die de arrangementen
genre uit de 17e eeuw. Het kwartet Jansen en
van de gekozen kerstliederen gaven een ‘feel
de Jager sloot daar qua tijd bij aan. Zij lieten
good’ gevoel.
18
Juliana en Den Ham horen bij elkaar zoals
sterren en maan, water en vuur, regen en
wind. Het lijkt dan ook bijna vanzelfsprekend
dat een groep van Juliana mee deed aan het
Historisch Schouwspel en dat zeker niet voor
het eerst! Deze groep bracht buiten en in de
de toehoorders genieten van enkele aria’s en
folksongs. Het ‘kattenduet’ was een speelse
Blazersgroep Juliana
Astrid van der Meer
kerk sfeervolle muziek ten gehore.
Spelerreacties
de brandende boerderij
Ook dit jaar werden we weer gevraagd
Maar het is gelukkig allemaal goed gekomen.
voor een rol in het Historisch Schouwspel.
Dankzij het goede handelen van de Chirurgijn.
We werden gevraagd om zusjes te spelen.
Dit hebben we elk uur herhaald. Tussendoor
Dat hadden we al eens eerder gedaan,
bleven we warm bij ons vuur, en hebben we
dus dat wilden we wel.
soep gekookt.
Wij waren onderdeel van een boerengezin.
We moesten helaas door de regen deze dag
En dat gezin zou geplunderd worden.
iets eerder stoppen dan gebruikelijk.
We waren straatarm, konden maar amper
Maar we hadden de knollen ook wel op.
rondkomen van onze boerderij, en we werden
Het was weer erg leuk om mee te doen.
overvallen door hongerige en hebberige
Het is elk jaar weer spannend voordat de dag
staatse soldaten. Nou, dat hebben we
begint, maar als alles goed loopt geniet je
geweten. We werden ruw uit onze boerderij
volop. We willen iedereen bedankten voor
gezet, en tot overmaat van ramp werd onze
weer een grandioze dag.
boerderij ook nog in brand gestoken.
Onze dochter bleef achter in de brandende
Groetjes,
Wendy Stokvis en
Angela Jaspers
boerderij. Paniek! Je kunt je voorstellen dat dit
een heftige scene was.
21
De Potstal
Het is alweer een tijd geleden dat mijn
vrouw Jet zich opgaf voor het Historisch
Schouwspel. Nadat zij enkele jaren had
meegespeeld en ik alles op de voet had
gevolgd, besloot ik mij ook op te geven.
Mijn vrouw zei: ‘Als je hier toch de hele dag
op de brink loopt, kun je ook wel meedoen.’
Tot op de dag van vandaag, hebben wij nog
geen spijt. We doen ontzettend graag mee
en kijken elk jaar weer uit naar het volgende
Historisch Schouwspel. Dit is mede te danken
aan de goede organisatie.
sponsoren 2015
We hadden het geluk om een paar mooie
kippen te krijgen, maar deze probeerden ze
weer te stelen. Daarnaast werd Zus
regelmatig door de soldaten opgepakt. Terwijl
Geessie en Willem er alles aan deden om ze
te stoppen, mocht dit niet baten. De soldaten
waren sterker met hun geweren en messen.
We probeerden ze nog om te kopen met eten,
maar ook dit werkte niet.
We hebben erg genoten van deze rol. Het
was ons op het lijf geschreven en de dag
vloog voorbij. Ook hadden wij het geluk dat
we op een mooie locatie met een prachtig
decor mochten spelen.
Dit jaar (2015) speelden wij mee in een stuk
genaamd “De Potstal”. Hierbij ging het om
een arm gezin, dat leefde van dag tot dag.
Het gezin bestond uit drie personen:
luie Willem (ik), Geessie (Jet) en Zus. Geessie
zeurde Willem de oren van zijn kop af, omdat
hij niets deed. Geessie was altijd druk met
koken, de was ophangen, aardappelen
schillen en brood snijden samen met Zus.
CAFE
‘‘DE BRINK’’
Gerrit Pol
HR BUSINESS
SOLUTIONS
22
“Ora pro nobis peccatobirus”
prachtig habijt gehuurd en toen ik het aan
De spelgroep
had, wist ik dat ik het 12 december niet koud
Voor mij begint het altijd met het telefoontje
zou krijgen. M’n kalotje, een soort alpinomuts
van Alie de Ruiter. ‘Natuurlijk wil ik dat’ was
Bovenstaande is een zin uit het Wees gegroet
ik door de afgevaardigde van de protestantse
gebed in het Latijn, waar ik als protestant
classis, gespeeld door Johan Oordt, voor de
onbekend mee was. Ik had moeite om het te
keuze gesteld: De ‘nije lere’ verkondigen of
onthouden. In 2015 speelde ik in het
vertrekken. Hoewel het mij zeer aan het hart
Schouwspel de rol die ik ook mocht spelen in
ging mijn ‘Hammer schaapkens’ achter te
2007, toen ik voor het eerst meedeed. Ik was
laten, hield ik de eer aan mijzelf en bleef de
pastoor van Delden, die vanuit Ootmarsum
kerk van Rome trouw en ging terug naar het
naar Den Ham kwam voor de zielzorg van de
katholieke deel van Twente. Ondanks deze
Hammenaren. Als pastoor zou ik het Ave Ma-
‘aftocht’ heb ik weer een prachtig Schouwspel
ria in het Latijn prevelen, terwijl we een poging
achter de rug en ik wil u graag laten
deden de beelden, die uit de kerk verwijderd
meebeleven hoe ik het heb ervaren.
waren, weer terug te plaatsen. Ter plekke werd
zonder steeltje, stond de dames van de
mijn antwoord op haar vraag. Daarna is het
kleding niet helemaal aan. Het paste volgens
wachten op de mail van onze spelleider. Henk
hen – kritisch als ze zijn – niet helemaal goed,
Nieuwerth, die zelf dit keer de rol van Schout
van Ommen op zich nam, benaderde iedereen
maar toen Els het onder handen had genomen
zat het als gegoten.
De regisseursavond
Je komt er altijd met een expressievere vorm
van je rol vandaan. Hoewel nog ondersteund
met teksten op briefjes dachten we onze
scène aardig onder de knie te hebben. Een
opmerking van Boudewijn hier, een
bewegingsvoorbeeld daar, nog een
met achtergrondinformatie. De afgestofte dvd
tekstvoorstel en je voelt je groeien onder de
van 2007 was ook nog nuttig. We kwamen als
hand van de meester. Ik ben van mening dat
groep bij elkaar in de Schouwschure (wat een
het spel de laatste jaren een grote stap
nuttige accommodatie is dit toch!) om de
voorwaarts heeft gemaakt. Vol vertrouwen dat
scènes door te spreken. Het had nog wel wat
het weer goed zou komen reed ik het terrein
voeten in de aarde voordat we helder hadden
van Koskamp af.
hoe we het zouden kunnen doen. Gerrit
Dekker, nu woonachtig in Borculo, had z’n
Foto’s
kosterrol. Gerrit Kuiper en het echtpaar Boom
Op de dag voor mijn vertrek had ik al bekijks
waren toegewijde Roomsche Hammenaren.
De dominee, die mij als pastoor zou opvolgen,
van de buren. De buurvrouw moest een foto
werd gespeeld door Hans Ridderinkhof.
maken. Bij Harwig kwamen we ook weer op
De kleding
alle kanten geflitst. Herinneringen genoeg aan
het portret en bij het spelen werd er ook van
een prachtige dag.
Dan ben je op een avond aan de beurt om de
kleding te passen. Altijd weer een belevenis
Pastoor van Delden,
als je iemand uit de 21e eeuw zo’n 400 jaar
in de tijd terug ziet gaan. Voor mij was er een
Jan Zomer
25
Column Hans Nieboer
De Beeldenstorm van de woeste
pispot uit het bovenraam van het pand van
en ontketende aanhangers van het
Ardesch worden leeggegooid. Dat moet
protestaanse geloof woedt in alle hevigheid.
dan gepaard gaan met de woorden:
Ook de Hammer Brinkkerk moet er aan
“Pas op, miege..”.
geloven en de priester moet plaatsmaken voor
In het liedboek van de kerken staat een vers
en rondom de aloude Brink in Den Ham. De
voor alle tijde:
titel verraadt al het nodige “Moord en brand”
We reizen terug in de tijd naar 1606, toen
“Gij doet ons reizen door de tijd
monniken uit Sibculo van het gesloten klooster
Verbonden in saamhorigheid
Galilea Major hun domicilie in Den Ham
In vreugde en verwondering
zochten. Geen wonder, want de
In hoop en liefde onderling.”
Was dat maar zo, denk ik dan als ik de
kerkgeschiedenis door de eeuwen heen bezie.
De scheuringen zijn talrijk en nog erger: dat
ging niet zelden gepaard met geweld. Zo was
het, zo is het en ik vrees dat het zo zal zijn.
Een reis door de tijd betreft ook het Hammer
Schouwspel, een meer dan voortreffelijk
Rooms-Katholieke kerk met een alom geliefde
initiatief van Dick en Aly de Ruiter en anderen.
priester hadden daar hun kerk. Het is de tijd
Zo wordt de lokale geschiedenis dankzij de
van de Tachtigjarige oorlog met de Spanjolen
vele pro Deo medewerkenden op een
met veel gespuis op straat met
indringende wijze levend gehouden.
verkrachtingen, moord en doodslag.
De tijd van goddeloos Den Ham met
Dat geldt zeker ook voor het Hammer
drinkebroers in de vele herbergen van drie
Schouwspel op 12 december aanstaande op
eeuwen daarvoor, herleeft.
een allesbehalve gerespecteerde dominee.
Aan de vele bezoekers dan ook het advies om
Dat zorgt voor de nodige onrust onder
op zaterdag 12 december niet al te dicht
parochianen, die voor een geloofsrichting
onder dat bovenraam door te lopen. Anders
moete kiezen: een kardinaal verschil.
voel je inderdaad nattigheid. Muziek met
uiteraard een Latijnse mis en spel met maar
Al jaren spelen eerbiedaardige monniken uit
liefst 26 spelonderdelen vormen een mooi
Vroomshoop, compleet met pijen, mee bij
geheel bij het Hammer Schouwspel.
het Hammer Schouwspel. De hedendaagse
De ongetwijfeld weer talrijke bezoekers
katholieken Bernard van Dijk en Joop Koelman
kunnen ook weer de nodige kerstartikelen
hebben een reputatie opgebouwd als
kunnen kopen op de wintermarkt en de interne
monniken. Hoe zullen zij die vreselijke
mens aan zijn treken komt. Die typisch
Beeldenstorm ondergaan in Den Ham?
nostalgische sfeer wordt gekoesterd in
De meest afschuwelijke beelden komen bij me
Den Ham en terecht. Dat verwoordt ook het
boven. Toch gaan zowel Bernard als Joop het
schouwspellied onder de Hammer kerktoren,
draaiboek volgen op 12 december. Je kunt de
sinds 1606 in protestantse handen:
geschiedenis nu eenmaal geen geweld
aandoen, als was dat er letterlijk in overdaad.
“Mensen leeft hier samen hand in hand
Verdraaid, zo’n draaiboek verraadt ook iets
Met een kloppend hart veur ’t plattelaand
van de tijd van vroeger, toen er nog geen
’t Hammer Schouwspel brengt het wier tot
strenge milieuwetgeving was. Zo moet er een
leef’n Historie van een ver vereed’n.”
Hans Nieboer
In de media
Historisch schouwspel in tubantia
28
29
In de media
Historisch schouwspel in 100%NL Magazine
30