Transcript Page 1 - -o -+ Em -@ -h : I@ E!o -6 -,

--o
Em
-+
-@
:I@
-h
E!o
-6
: €
-,-
INTERVIEW
I
I
Eric van Salters
.IK HOUD NIET VAN
TE VEEL STRUCTUUR'
Door Hars Blommaert / Fotogra{ie SurJo. LuLL"
No een Pouze von vier ioor treki Eric von Souers door het Iond met ziin show
Onfroert, een theoterprogrommo over tiid en het verstriiken doorvon. 'Toen ik no
een pouze von vier ioor weer op het podium stond, docht ik dot het publiek veel
ionger wos geworden. Moor ik wos ouder geworden.
Doormee ben ik oon de slog gegoon.
Kun je iets vertellen over je show Ontroert?
'Ik ben altild heel voorzichtig met uitleggen waar een show over
gaat. In de pers wordt over Ontroert vrij vaak geschreven dat hij
over de midlifecrisis gaat. Maar dat is niet echt zo; dat is hooguit
een interpretatie van een paar recensenten. Mijn voorstellingen zijn
altild een soort mozaïek. Voor mij gaat het vooral over tijd. Ik vertel
in deze show verhalen die op een of andere manier te maken hebben
met tijd: hoe snel de tijd gaat, het verstrijken ervan, het feit dat je m
echt te weten waarover ik het wilde hebben. Zo werkt dat bij mij, ik
vertrouw erop dat er wel iets in mijn hoofd zit. Tijdens die optredens
bedacht ik dat het publiek steeds jonger was geworden. Maar toen
ik me dat dat helemaal niet waar was: ik was ouder
geworden. Daar ben ik mee gaan spelen, ging het ouder worden en
de tijd van alle kanten bekijken en onderzoeken. En zo is deze show
realiseerde
ontstaan.'
niet kunt stilzetten, hoe zuinigje op je tijd bent. Alsje jong bent denk
je d,at er plenty time ís, maar als je ouder wordt is tijd ineens kostbaar.
Maak je een show helemaal in je eentje? Of werk je met een
Met dat gegeven speel ik op het podium.'
'Ik heb een regisseur, Koos Terpstra, die al mijn shows doet. We
kennen elkaar inmiddels heel goed en ik vertrouw hem honderd
Waarom een show over tijd?
procent. H'ij zíet dingen van tevoren aankomen en stuurt me een
bepaalde kant op zonder dat ik me daarvan bewust ben. Dat werkt
het best voor mij. Mijn shows ontstaan op een intuïtieve manier: er
'Toen ik deze show ging maken werd ik vijftig. Op de één of andere
manier werd dat getal ineens belangrijk voor me. In het begin, in
de eerste paar shows, had
regisseur?
ik het er ook steeds over dat ik vijftig was
geworden. Maar daar ben ik weer mee gestopt, het ging te veel over
leeftijd. Hetgaat er om hoe je met tijd omgaat. Ik schets een tijdsbeeld,
borrelen dingen vanuit mijn onderbewustzijn op. Ik weet niet precies
hoe dat werkt en wil dat ook niet weten. Ik ben bang dat het niet
ikpraat over de tijd waarin wij leven, hoe alles voortdurendverandert
ik niet van te veel structuur houd. Het moet rauw en ruw blijven. Er
moet natuurlijk wel een lijn in zitten, maar het moet niet helemaal
kan zljn om het allemaal bij te benen. Maar het is
vooral ook leuk. Een midlifecrisis is iets heel anders, dat heeft te
en hoe lastig het
maken met een soort depressie door het ouder worden. Dat is bij mij
totaal niet aan de orde.'
-
meer werkt als ik er te veel in ga wroeten. Koos snapt dat, en ook dat
ingevuld zijn. Daardoor zet je het publiek aan het werk, geef je het
de mogelijkheid zelf verbindingen leggen. Niet alles voorkauwen:
geweldig als dat lukt. Met als gevolg dat de ene recensent vindt dat het
over midlifecrisis, en de andere over fantasie, hoop en de schoonheid
Hoe ontstaat zo'n show?
'Ik had vier jaar geen show gemaakt en ik liep een beetje na te denken
over wat ik wilde gaan doen. Ik ging naar Toomler, het honk van
En hoe reageert het publiek?
Comedytrain, om te kijken naar al die jonge gasten. Het ging weer
kriebelen, ik kreeg weer energie en klom het podium op zonder
'Heel verschillend, maar ook dat is leuk. Een vriendin rran me was
komen kijken en zat naast een moeder met een zoon van een jaar
van het leven gaat. Dat is toch leuk?'
165
INTERVIEW
of twaalf. Die jongen lag helemaal in een deuk. Hlj zat me uit te
lachen, vond me een ouwe lul die niet meer mee kon komen. Na de
pauze ging die vriendin ergens anders zitten, naast een man van
bijna tachtig. Ze dacht dalhij zat te zuchten van verveling, maar hij
show. fe moet weer een titel hebben, een poster, er worden alweer
theaters geboekt, terwijl je nog niks hebt. En toen dacht ik: wat als
was aan het huilen, helemaal ontroerd. Blijkbaar raakte het hem, het
naar mijn impresario gegaan om dat uit te leggen. Ik heb tegen hem
ik het niet ga doen? Wat als ik pas het toneel op ga als ik het echt
wit? Ik wilde kijken wat er gebeurde als ik het niet plande. Ik ben
ik het nooit meer of misschien sta ik hier toch
verstrijken van de tijd, het leven dat je door de vingers glipt. Dat is
gezegd: Misschien doe
toch prachtig?'
volgende maand alweer. Het was geen enge beslissing, totaal niet.'
Is de show elke avond hetzelfde?
fe hebt vier jaar niks gedaan?
'fa. Ongeveer negentig procent staat vast. Er verandert natuurlijk wel
'Nou nee. Ik heb deelgenomen aan het televisieprogramma Dit was
zijn dingen niet meer zo grappig, soms komt er iets
bij, soms wordt iets ingekort of eruitgehaald. Een show is toch een
levend organisme. Overigens heb ik ook wel voorstellingen gedaan
het nieuws en heb een toneelstuk gedaan. En ik heb een tijd met het
gezin in het buitenland gewoond, veel boeken gelezen, veel gepokerd
die meer maatschappelijk geëngageerd waren en dan verandert er
in de loop van een tour nog wel eens wat. Maar dat is deze keer niet
contacten wat beter op de rails te krijgen. Dat laatste is overigens
het geval.'
iedereen heeft het druk.'
Gebeuren er ook dingen op het podium die je niet had verwacht?
|e bent ooit begonnen met een toneelopleiding.
eens wat. Soms
'Heel vaak. Dat is juist te gek, al is het niet altijd positief.
Ik
ben
natuurlijk ook niet altild dezelfde. Ik erger me soms kapot aan iets
terwijl ik op het podium sta en dat klinkt door in de show. En het
publiek is natuurlijk elke avond anders.'
Wat is dan het verschil?
'In sommige delenvan Nederland laten mensen zich niet zo uitbundig
gaan, bijvoorbeeld
in kleinere plaatsen, waar iedereen elkaar kent.
Dat weet je en daar maak je je dan ook niet meer druk om. Ooit
zat eer man op de eerste rij er ongemakkelijk bij. Ik dacht dat hij er
geen reet aan vond. Maar toen het voorbij was stond
hij als eerste
in het casino, leuke mensen ontmoet en
geprobeerd mijn sociale
mislukt: ik dacht altijd dat ik de enige was die het druk had. Maar
'Ik wilde niet echt acteur worden, maar wilde wel iets creatiefs
doen. Dat vond ik op school al leuk. Ik kwam vaak langs de
toneelschool op de Keizersgracht in Amsterdam. Dat had iets
magisch, al had nog nooit een toneelstuk gezíen, behalve het
Theater van de Lach van |ohn Lanting, op televisie. Ik hield ook
van de kindervoorstellingen van acteur en poppensPeler lozef vatt
den Berg, een echte verteller, een fantastische theatermaker. Die
werden ook wel eens uitgezonden. Later zag ik Van 't Hek en nog
later Richard Pryor. Die vond ik helemaal fantastisch. Hij vertelde
over mensen die ik ken; dat hadden zomaaÍ mijn ooms kunnen
zijn. Toen realiseerde ik me dat je het ook over je eigen leven kunt
te klappen. Het bleek gewoon zijn manier van luisteren te zijn! De
hebben, zonder dat je sketches verziÍrt of een rol speelt. Toen had
theaters zijn ook allemaal heelverschillend. Als je hier in Amsterdam
het gevonden. Dat was wat ik wilde doen.'
ik
richting De Kleine Komedie gaat, loop je over het Rembrandtplein,
de terrassen zitten vol, er
rijden trams. Vervolgens kom je een zaal in
Heb je veel geleerd op de toneelschool?
die heel veel historie heeft en vol energie zit. Dat heeft een bepaalde
Achteraf: ja. Toen ik erop zat wist ik nog niet zo goed hoe ik dat
sfeer. Heel anders is een nieuwbouwtheater, waar mensen hun auto
moest inschatten.'
moeten parkeren op een winderig parkeerterrein, tegen de wind in
naar binnen moeten lopen en fluisterend op'een hoogpolig tapijt
een klaargezet kopje koffie nemen. De dag van de week maakt ook
veel uit. Als je op een dinsdag speelt zijn mensen niet echt
in
de
|e was jong.
'Natuurlijk. We waren allemaal jong.
Ik heb er geleerd om
van
toneel te houden, ik heb leren kijken. En de nodige techniek. le werd
stemming. Ze willen me wel zien maar het komt eigenlijk slecht uit.
zeer goed als individu begeleid, dat was fantastisch. Solo's maken
Ze komen van hun werk, van huis, ze moesten nog een oppas regelen,
vond ik leuk en interessaÍrt: het gaf me energie, ik kon mijn eigen
creativiteit kwijt. |e kon acteurs om hulp vragen. Zo heb ik een keer
Han Kerckhoffs, een acteur die ik heel goed vind, ingeschakeld voor
advies. Dat is goud waard. Alleen daarom àl is de toneelschool voor
snel iets eten. Als je op donderdag speelt, merk je dat het weekend al
klein beetje begonnen is: mensen zijn ontspannen. Die dingen
ik er ook nog een keertje bij met
Dat
mijn steeds wisselende humeur.
alles samen bepaalt de sfeer en
een
spelen allemaal mee. En dan kom
mij heel goed geweest.'
die is dus steeds anders.'
Hoe kom je er vervolgens achter dat je grappig bent?
)e hebt vier jaar pauze genomen. Waarom?
'Soms is het goed om de keten eens te breken. Ik was het niet zat, dat
ik
'Ik vind mezelf niet zo grappig. Ik ben wel leuk, maar ik ben niet
Pipo de Clown. Maar ik merkte op de toneelschool wel dat ik, ook
merkte
in serieuzere toneelstukken, het zo kon draaien dat sommige dingen
een soort van gewenning, een vast ritme. Een show duurt twee
jaar. Halverwege het tweede seizoen ga je praten over de volgende
luchtiger werden, relativerender, waardoor het soms komisch werd.
was het niet.
Ik
heb nooit met tegenzin gespeeld. Maar
Dat wel.'
Donkergrijs shirt en bruin jasje SÍrellsor
Horloge met lederenband Piaget via Gassan
Spijkerbroek eigendom Eric
Styling N qt a sa Cvj
et
kov i c
Toch ben je stand-upcomedy gaan doen. Dat is toch grappig.
'la,
dat klopt inderdaad. Maar dat ging niet voor de grap. Toen
Comedy Train met stand-up begon, eind jaren tachtig, begin jaren
negentig, hadden we geen idee wat we aan het doen waren. Er was
geen internet, we hadden geen voorbeelden, hooguit een videoband
van iets. We moesten alles zelf uitzoeken. Ik ging gewoon verhalen
vertellen. En toen werd er gelachen. En nog een keer. En nog een
keer. Vervolgens gaje naar een grap toewerken, dan draait het om die
lach. Terwijl het daar eerst helemaal niet om ging. Ik ben begonnen
omdat ik de energie goed vond, spannend, ruw en rauw ongepolijst.
We deden maar wat en het sloeg aan. Tegenwoordig hebben al die
stand-upcomedians het juist moeilijk omdót ze zo veel voorbeelden
hebben: het hele internet staat ermee vol. Het
lijkt
nu je eigen stijl te vinden. Dat probleem hadden
me heel lastig om
wij dan weer niet.'
En nu maak je soloshows. Hoe maakte je die overstap?
'Dat was niet gepland. Dingen gaan zoals ze gaaÍ, dat is het mooie
van het leven. Het overkomt je, je stoot je teen ertegen. Soms pak je
het op, soms stap je er overheen. Ik zat in Toomler aan de bar, naast
Hans Teeuwen. Hij vond dat ik een eigen show moest gaan maken
en zei tegen iemand van het Cameretten-festival dat ik mee wilde
doen. De inschrijving was al gesloten, maar ik heb gebeld. Geef me
ik, anders gaat het Leids Cabaret Festival met de eer
strijken. En ik mocht meedoen! Alle kandidaten moesten een half
een kans, zei
uurtje optreden; het was op verschillende locaties in het hele land.
Ik moest optreden in Theater't Pand in Gorinchem. Ik kon dat hele
ding niet vinden. Het begon om half negen, ik kwam om half tien
aatzetten. Tien minuten later moest ik dat podium oplopen. En dan
win je en
ga
je een show maken. Zo is het gegaan. Ik had totaal geen
carrièreplanning of zo.'
Nog steeds niet?
'Niet echt. Misschien een beetje, maar dan steeds met een hele korte
boog.'
Al plannen voor
'Nee,
een volgende show?
ik zie wel. Deze tour loopt nog tot eind april. Ik weet niet
wat ik daarna ga doen. Ik ga in ieder geval de televisieseríe Bureau
Raampoort doen, van 5856, met Thomas Acda en Tim Haars. Daarin
speel
ik een straatagent die een beetje de grenzeÍvanzíjn eigen wet
opzoekt, iemand die niet helemaal zuiver is. Heel leuk om te doen.
We hebben er al zes opgenomen, het komt in oktober op de televisie.
Het is min of meer een opvolger van Baantjer, geschreven door
hetzelfde schrijversteam. Het heeft ook die onvervalste Mokumse
sfeer: we filmen in de Jordaan, bij de Westertoren, en ons bureau is
in
de Marnixstraat. Heel Amsterdams, een beetje nostalgisch. En
verder ga
ík Dit
was het nieuws weer maken,
dit
seizoen met twee
nieuwe jongens erbij. Dat wordt ook erg leuk. En daarna? Dat komt
vanzelf wel.'
Shirt en broek eigendom Eric
Styling N atasa Cvj etkotíc