Transcript Bange mensen manipuleer je makkelijk

Bange mensen
manipuleer
je makkelijk
In zijn show Geen
paniek gaat cabaretier
Gijs Nillessen (29) in
op zijn eigen
pleinvrees. „Het was
een gemartel me het
podium op te krijgen.”
LAURA WISMANS
aandenlang durfde hij zijn huis niet
uit. Naar de brievenbus was al moeilijk, een warenhuis kreeg je hem niet
in. De dag dat hij voor het eerst weer van zijn
huis naar het centrum van Groningen durfde te
fietsen – een ritje van tien minuten – was een
feestdag, zo blij was hij. Cabaretier Gijs Nillessen (29) zong in zijn vorige show al over agorafobie (of: pleinvrees), maar in zijn tweede theaterprogramma G een p ani ek gaat hij er ook over
praten. En grappen maken.
Hij begon met optreden, omdat hij het leuk
vond om grappig te zijn. „En ik merkte dat
mensen mij grappig vonden. Dus dat was een
goede wisselwerking”, zegt Nillessen droogjes.
Maar een paar grappen in de kroeg maken nog
geen goede show. „Geen theater plant iemand
in die opbelt en zegt ‘Hallo, ik ben Gijs. Ik kom
anderhalf uur een programma verzorgen’.”
Hij was dus heel blij met zijn eerste kwartiertje stand-up comedy bij gezelschap de Hyena’s, zes jaar geleden. Nillessen werd al gauw
M
De drang het podium
op te klimmen, bleef
gelukkig groter dan de
vrees om dood te gaan
Gijs Nillessen met zijn hond Sita. FOTO SAKE ELZINGA
een vast onderdeel. Het gaf hem de mogelijkheid veel te leren, en zelfs zijn eerste, volledige
programma te maken.
Nillessen vertelt alsof hij heel goed weet hoe
het moet: timen, van de actualiteit in een handomdraai een grap maken, hoe je het publiek
meeneemt zelfs al sta je in een plaats waar je nog
nooit bent geweest. Maar hij volgde geen theater- of cabaretopleiding, is vooral wijs geworden door vaak op zijn bek te gaan. „Als ik er nu
op terugkijk, kan ik wel zeggen dat ik in het
begin gewoon naïef was. Ik dacht dat doe ik
even.” Dat lukte niet altijd. Soms lachte er niemand. „Ik ging toen weleens dood daar. Maar de
drang om weer op het podium te klimmen,
bleef gelukkig altijd groter dan de vrees om
dood te gaan.”
Nillessen is nog niet lang bezig als fulltime
cabaretier. In 2009 sprak hij met zijn vriend en
collega Pieter Jouke. Dat gesprek zette hem aan
het denken. „Pieter daagde me altijd een beetje
uit. Dat ik maar een ‘studentje’ was die het er bij
deed, altijd aan het zuipen was. We zaten aan
het ontbijt toen hij zei: „Je hebt geen koophuis,
je studie is bijna af, je hebt een leuke vriendin,
er is geen beter moment in je leven dan nu om
vol voor het optreden te gaan.” Dus dat deed ik.
Dat was wel spannend, je laat toch je veilige
bestaan achter voor de onzekerheid van het
theater. Maar ik had toen wel m’n hoofd de
goede kant op staan. Dit wilde ik echt.”
TH EATER IN D E TO EK O MST
. Vanavond begint de 35ste
Uitmarkt in Amsterdam. Het he-
Met Nillessen op het podium is de grapdichtheid hoog. Zoals de grap hoe hij met zijn vrienden uit Twente op vakantie ging naar Lloret de
Mar. Hij vertelt beeldend hoe ze vooral op een
rijtje op het balkon zitten, zwemmen doe je
immers thuis ook niet. Ze dragen shirts met
‘Westerhaar Terrorteam’ erop. Hij kreeg er de
lachers mee op zijn hand, maar sommigen
verwachtten in een avondvullend programma
meer diepgang. Toch zit er wel degelijk een
gedachte achter de sketch, vertelt Nillessen.
Over de debiele manier waarop jongeren naar
Lloret de Mar met vakantie gaan. En hoe sneu
het is om op je dertigste nog zo’n T-shirt te laten drukken. Die boodschap kwam niet altijd
over. „Ik kon de goede vorm nog niet helemaal
vinden.”
Nu is hij er wel ongeveer achter hoe je het
grappige en het serieuze af kunt wisselen. Iets
aan de kaak stellen, zonder stichtelijk over te
komen. „Je kunt ook een boeiend verhaal
vertellen zonder dat mensen daar voortdurend
om moeten lachen.” Dat doet Nillessen in zijn
nieuwe show G een p ani ek . Zonder dat het een
therapeutische sessie wordt, gaat hij in op zijn
eigen angsten. Wat begon met vliegangst, resulteerde in een lange lijst ‘onhebbelijkheidjes’ en
zelfs pleinvrees. In de maanden dat hij niet naar
buiten durfde, trad hij wel op. „Het was een
gemartel om me daar te krijgen”, zegt hij
lachend. Hij zong er afgelopen seizoen al over
in zijn show, „maar nu heb ik pas de vaardigheden om er over te praten”.
Hij vertelt over een uitje naar de Efteling:
„Op een gegeven moment kreeg ik wat medicatie om de scherpe kantjes van mijn angsten af te
halen. Ik was nog nooit in de Efteling geweest
en dacht: nondeju, nu ben ik 27 en ga ik naar de
Efteling. Ik heb er een scène over gemaakt. Dat
je op een gegeven moment tegen je vriend zegt
dat je ‘effe ergens alleen in gaat’”. Op dat moment was het een bloedserieuze onderneming,
maanden later kon hij pas relativeren en zag hij
er de humor ook van in. „Hoe oud ben ik eigenlijk?”
De show gaat lang niet alleen over zijn eigen
paniek, het thema is groter. „Als je bang bent,
lig je het liefst in bed met een kussen over je
hoofd. De hele wereld laat je buiten. Wat mij in
het piepklein overkwam, gebeurt nu in het
groot in heel Nederland.” Hij vindt dat Nederlanders zich in het huidige politieke klimaat
veel angsten laten aanpraten. „We liepen ooit
voorop in Europa. Mensen als Wilders dringen
ons terug in het ‘veilige’, naar binnen gekeerd
met onze eigen mensen en onze eigen munt.
Bange mensen manipuleer je makkelijk.” Het
slechtste wat je volgens hem kunt doen is de
wereld van een afstandje beschouwen en besluiten dat die eng is. „Dan kun je beter pillen in het
drinkwater stoppen, dat is misschien wel wat.
De kooplust gaat er ook enorm van omhoog, dat
kan de economie wel gebruiken.”
Nillessen kan inmiddels leven van zijn creativiteit. Maar nog niet van de optredens alleen.
„Ik wil niet als quote boven dit artikel hebben
staan dat ik denk dat ik ben wat Rutte bedoelt
met creatief zijn. Maar dat ben ik denk ik wel. Ik
mag als relatief onbekende cabaretier al blij zijn
als theaters me überhaupt inplannen, dan moet
ik accepteren dat ik daar slecht voor betaald
krijg. En op andere manieren zorgen dat ik
mijn creativiteit kan omzetten in geld.” Nillessen geeft daarom ook workshops en laat zich
inhuren als gastspreker. „Alles wat ik met mijn
creativiteit kan doen vind ik goed.”
Gijs Nillessen is op zondag 26 augustus
te zien in de Sugar Factory in Amsterdam
en op dinsdag 28 augustus in Huis de
Beurs in Groningen. Bekijk de hele speellijst op gijsnillessen.nl.
G IJ S NILLESSEN
le weekend zijn er voorproefjes
te zien van het nieuwe seizoen.
.
. 2002 - Studie communicatie-
. Cabaretiers Daniël Arends,
en informatiewetenschappen in
Groningen
Henry van Loon en Thijs van
Domburg treden op in Theater
Bellevue, Van der Laan & Woe
in de Melkweg en naast Nillessen treden ook Eva Crutzen en
Dorine Wiersma op in de Sugar
Factory.
.
Op zondag spelen pas afgestudeerde acteurs het voor hen
door Arnon Grunberg geschreven De Hollanders in Theater
Bellevue. In de Stadsschouwburg spelen Jack Wouterse en
Nasrdin Dchar Oedipus.
1983 - geboren op 27 maart in
Westerhaar-Vriezenveensewijk
.
2006 - vast lid van comedygezelschap De Hyena’s, finale
Holland Casino Podiumprijs
.
2007 - winnaar publieksprijs
Griffioenfestival, halve finale
Leids Cabaret Festival en
Gronings Studenten Cabaret
.
. 2012 - vanaf september
try-outs voor Geen paniek
2010 - eerste avondvullende
voorstelling Voor de zekerheid