Transcript Proeverij Rioja tijdens ASI congres Logroño

Proeverij van Rioja wijnen tijdens het A.S.I. najaarscongeres 1998 te Logroño
Door Paul Op ten Berg.
De wijnen
Tussen de ochtendsessie en het lopende lunchbuffet met kleine hapjes stond een vijftigtal
Rioja's klaar om door de leden te worden geproefd: wit, rosé en rood: joben (de jonge rode
1997-ers) en crianza. Het was een uitstekende gelegenheid om met de wijnen van deze streek
kennis te maken, een bestaande indruk te toetsen of nieuwe wijnen te ontdekken.
Over 1994 en 1995 is men in de Rioja zeer tevreden. Het zijn exceptioneel goede jaren. Van
1994 wordt gezegd dat er in een halve eeuw niet zo'n groot jaar is geweest.
Enkele hoogtepunten van deze serie:
WITTE RIOJA (5 wijnen)

Martínez Bujanda 1996 (importeur: Vinites) – rijpe appelneus, goed verwerkt hout, vrij vol
en stevig
RIOJA ROSÉ (5 wijnen)

Paza Luzia 1997, Bodegas Ferviño (geen importeur) – dierlijke aroma's en kruidige
speculaastonen – best wel goed, deze boerse rosé met alcohol en karakter
RIOJA JOVEN (ROOD, 10 wijnen)


Graciano 1996, Bodegas Viña Ijalba
(importeurs: Trouvaille, Nieuwegein 030-603 17 08 en Deilse Wijnhuis 0345-65 17 74)
Deze bodega is voor mij echt een ontdekking! Prachtige zuivere stijl met veel expressie.
Het gracieuze van deze Graciano doet je enthousiast naar een tweede glas vragen.
Eucalyptus, kaneel, zeer veel sap en onweerstaanbaar lekker. Dit is de enige 100%
Graciano-Rioja die op de markt is.
Paza Luzia 1997, Bodegas Ferviño (geen importeur) – de jonge rode wijn van deze
producent overtuigde, nog meer dan de rosé, door balans, souplesse en karakter
RIOJA CRIANZA (ROOD, 30 wijnen)




Coto 1995, Bodegas El Coto de Rioja (importeur Verbunt) – prachtig sap! Deze bodega zit
nu in de groep van Baron de Ley, waar we een dag later een bezoek brengen.
Luis Cañas 1995 (geen importeur) – nog beter dan de Coto, een prachtwijn met heerlijk
fruit.
Ramírez de la Piscina 1995, Bodegas Ramírez (geen importeur) – ook hier weer heerlijk
fruit in een speelse wijn met balans en wat meer houtaroma's
Murice 1995, Bodegas Viña Ijalba (importeurs: zie boven) – weer zo'n verrukkelijke wijn
van deze producent. Voorbeeldige balans tussen hout en fruit. Pure kwaliteit.
Na de middagvergadering kregen we deel II te proeven:
RIOJA RESERVA (WIT, 5 wijnen)
Deze heb ik door tijdgebrek niet kunnen proeven
RIOJA RESERVA (ROOD, 37 wijnen)

Ijalba 1994, Bodegas Viña Ijalba (importeurs: zie boven) – Hier schittert Ijalba helemaal:
met kop en schouders de beste reserva, werkelijk een ontdekking! Speciale hoge designflessen onderstrepen de moderne stijl en de overtuigende kwaliteit van deze wijnen.


Finca Valpiedra 1994, Bodegas Martínez Bujanda (importeur: zie boven) – best goed, deze
wijn – ook een moderne stijl maar niet het feest van Ijalba
Imperial 1994, CVNE (importeur: Fourcroy-Lenselink) – prima struktuur en een mooie
balans.
RIOJA GRAN RESERVA (ROOD, 15 wijnen)


Ramírez de la Piscina 1989, Bodegas Ramírez (geen importeur) – Er stond maar één fles en
ik was te laat om te proeven, maar volgens de uiterst betrouwbare proefnotities van Guy
Bonnefoit was dit met afstand de meest complete van de Gran Reservas.
Marqués de Cáceres 1989, Bodegas Unión Viti-Vinícola (importeur: Jean Arnaud) – dit is de
jongste jaargang Gran Reserva van deze producent, die we dezelfde avond zouden
bezoeken. Een prima wijn, licht zoet van aandronk, goed in balans en vrij neutraal van
karakter.
CONCLUSIE
Gran Reserva zegt vaak niets over kwaliteit. De beste wijnen zijn de modern gemaakte Rioja's.
De traditioneel gemaakte wijnen hebben vaak een strenge tanninestruktuur met een
droogmakende tendens. Maar al te vaak waren groenige tonen aanwezig die veelal dicht
tegen de beruchte kurksmaak aanleunden. Ook vluchtige zuren en stoffige confiture (vroegoud effekt) kenmerkten met name nogal wat Gran Reservas.
De echt grote wijnen hebben we helaas niet geproefd. De Rioja heeft hier duidelijk een kans
gemist. In de vele toespraken werd niettemin onderstreept dat sommeliers in het algemeen en
dit gezelschap in het bijzonder de beste ambassadeurs zijn voor een wijngebied. Maar zoals
vaak kwam het budget voor deze reis uit de pot van het Consejo Regulador. En het is evident
dat de grote, commerciële producenten, die immers de meeste contributie betalen, vervolgens
het programma invullen.
Tips voor de lezers
In tafelgesprekken met de voorzitter van de Spaanse sommeliervereniging en enkele van de
900! leden ving ik een paar tips op die wellicht interessant zijn voor onze Nederlandse lezers.
Bodegas Artadi
Sinds enige tijd voert Résidence Wijnimport de prachtige Riojas van deze superbe producent.
Artadi vormt onderdeel van een groep kleine producenten van excellente wijnen, genaamd
Cosecheros Alaveses te Laguardia in de streek Rioja Alavesa. Ze produceren een zeer goede
Viñas de Gain en een tweetal bijzondere wijnen, Pagos Viejos en Viñas del Pison. Maar het
grote nieuws is hun nieuwe superwijn, Grandes Añadas 1994, die overigens honderden
guldens per fles kost. Overigens allemaal echte Rioja's, want het fenomeen VdT, zoals dat in
Italië en Frankrijk (Languedoc-Roussillon) bestaat, komt hier niet voor.
De wetgeving geeft dit soort wijnen geen enkele kans. Als men ze toch maakt, mag de wijn
alleen in bulk worden vervoerd en moet buiten de Rioja streek gebotteld worden. Op geen
enkele manier mag dan blijken dat de wijn in de Rioja streek werd geproduceerd.
Marquès de Riscal
Deze Bodega, die vroeger fameuze wijnen produceerde, is weer terug van weggeweest met de
nieuwe topwijn Baron de Chirel. Zoals gebruikelijk met 45% Cabernet Sauvignon (Riscal is de
enige die dit officieel mag). 1991 en 1994 zijn groots!
Bodegas del Contino
De single-vineyard Contino (eigendom van CVNE) heeft een legendarische 1982-er
geproduceerd. Daarna kregen ze grote problemen met enerzijds kurksmaak en anderzijds
houten vaten. Contino is weer helemaal teruggekeerd op zijn superieure niveau van 1982 met
een fantastische 1994-er.
Een andere nieuwe topklasse Rioja is Remirez de Ganuza (1992 en 1994).
En een opmerkelijke reserva barrique werd gemaakt door Finca Allende te Briones, een
Almacenista (winekeeper).
In de streek Ribeira del Duero zijn een aantal prachtige nieuwe wijnen zeer de moeite
waard.
Van de producent Abadia Retuerta (importeur Poot Agenturen), gevestigd in een zijgebied
van een zijgebied van Ribera del Duero:
 Primicia, de jonge wijn
 Rivola, de standaardwijn
 Cuvée Palomar, nieuwe superstar
 Cuvée Campanario, nieuwe superstar
De wijn Mauro Terreus wordt geproduceerd door de bodega van een neef van Mariano
Garcia, de ex-wijnmaker van Vega Sicilia.
Volgend jaar verschijnt weer een nieuwe wonderwijn, genaamd Negralada.
Ook Pingus is uitmuntend, maar door het Parker-effekt en de minieme productie vrijwel niet
te bemachtigen en dus zeer kostbaar (in de orde van 20.000 Pts).
De D.O. Priorato kent ook zijn sterwijnen:


Cims de Porrera, van Luis Llach, een bekende spaanse zanger, vergelijkbaar met onze
Herman van Veen
Onix; deze wijn is nu nog niet bekend, dus nog betaalbaar
In de D.O. Yecla:


Ècula
Pozuelo Collección 1996; volgens de berichten een wijn van 80% monastrell
(=mourvèdre) en 20% merlot. De wijn kost in Spanje 300-400 Pts, wat voor deze kwaliteit
erg goedkoop is.
D.O. Jumilla


In deze strreek wordt een mooie zoete witte dessertwijn gemaakt van de (rode) monastrell
druif, voor Spanje zeer bijzonder
Casa Castillo, een rode wijn van een wijngaard van 320 ha keien (als bij Châteauneuf),
van pre-phylloxera monastrell druiven. Deze wijn werd een tijdje terug bekroond als de op
één na beste wijn van Spanje.
Gallicia
Naaste de uitstekende Albariños Fillaboa (importeurs Résidence Wijnimport en Chabrol), die
overigens een zeer goede Orujo (plaatselijke term voor marc) produceert en Martin Codax
(importeur Heisterkamp) heeft de producent van de laatste wijn Bodegas de VilariñoCambados ook een Albariño geproduceerd die op eikenhout uit Gallicië (carballo allego) is
opgevoed, de Organistrum. De wijnmaker is Emilio Rojo en ook deze wijn wordt
geïmporteerd door Heisterkamp.
Iets voor wedstrijdsommeliers
De hoogst gelegen wijngaard in Europa bevindt zich……..? Jawel hoor, in Spanje! Rond het
dorpje Trevellez op de hellingen van de Sierra Nevada maakt men van zeer oude wijnstokken
op een hoogte van meer dan 2500 meter een rode en witte wijn met de naam Vega Vieja.
Penedès
De overbekende producent Torres heeft in 1997 een bijzondere wijn gelanceerd van 20%
Garrut, een oude cépage uit Griekenland, met 20% Merlot en 60% Carignan.
Het avondprogramma
Dit bestond uit een bezoek aan Bodegas Unión Viti-Vinícola te Cenicero, die de wijnen
produceren met de merknaam Marqués de Cáceres (importeur Jean Arnaud).
Na de obligate rondleiding genoten wij van een diner met 8 verschillende gerechten, telkens 2
tegelijk, vergezeld van telkens 2 wijnen. Met name van de royaal geserveerde Jabugo ham
genoot iedereen volop.
Enkele wijnen vielen extra op door hun kwaliteit, die overigens in het algemeen uitstekend
was.


Antea 1995, een witte wijn van 90% viura en 10% malvasia, gevinifieerd en gedurende 79 maanden opgevoed (sur lie met bâtonnage) op nieuwe barriques van frans eiken. Een
geschakeerde wijn met citrustonen, boter en amandelen, die wel wat van een chardonnay
had.
Gran Reserva 1973. Deze wijn werd uit de privékelder (100.000 flessen!) gehaald die
men er voor dit soort gelegenheden op nahoudt. Wat een prachtwijn! Volkomen vitaal,
complex en weelderig, niet zwaar, geen oud jamachtig fruit maar juist opvallend jeugdig en
sappig. Het hoogtepunt van onze reis.
En wat een verschil met de net daarvoor geproefde 1982-er Gran Reserva. 1982 heeft als
jaar zelfs een grotere naam dan 1973, maar de 1982-er was door platfilteren volledig
uitgekleed tot een nietszeggend glas; jammer van zo'n prachtjaar.
Zondag
In de vroege ochtenduren bezochten wij de abdij van Yuso in het bergplaatsje San Millán de la
Cogolla en vervolgens het Station Oenologique in Haro. We kregen een rondleiding door het
wijnmuseum, een prachtig voorbeeld van perfekt gepresenteerde educatie. Ook het
laboratorium werd bezocht en je staat verbaasd van de outillage die men daar heeft.
Vervolgens met de bus naar een uitschieter van de D.O. Rioja, helemaal oostelijk van de stad
Logroño. Ten noorden van de rivier de Ebro ligt in de provincie Navarra een vallei, die bij de
D.O. Rioja hoort. Hier is sinds 1985 een ultramoderne Bodega gebouwd, waar ik in 1989 al een
keer een NGS-bezoek bracht:
Bodegas Baron de Ley
In die tijd was Wilmerink & Muller importeur, nu is dat Hanos. Ook hier stond weer een
uitgebreide rondleiding op het programma, die vooral veel indruk maakte, hetgeen duidelijk de
bedoeling was van de uiterst zelfvoldane directeur. De primitieve boerenmaaltijd die daarop in
een kelder werd aangericht vormde een schril contrast met de imposante excursie van zoëven.
Slechts de witte huiswijn (niet in de verkoop) en de jonge rode wijn werden in een ouwejongens-krentenbrood sfeer meer gedronken dan gekeurd. Goed, degelijk, commercieel werk.
Bodegas AGE
's Avonds vond het afscheidsdiner plaats in de kelders van een van de grootste Rioja
producenten, Bodegas AGE. Enorme tanks (tot 1,2 miljoen liter) gaven je het idee in een
raffinaderij rond te wandelen. Wat geen indruk maakte was de kwaliteit van de wijnen, die –
ondanks een Hollywood-achtige podiumpresentatie – niet ver van de grond kwam. Men voert
drie merken:



Siglo (importeur: Albert Heyn)
Marqués del Romeral (importeur: Albert Heyn)
Apilicueta (geen importeur) – dit is het vlaggeschip van deze gigant – goed gemaakte
wijnen met een zekere kwaliteit
Eindconclusie
De Rioja heeft naar mijn idee een kans laten liggen door aan zo'n kwaliteitsgezelschap niet de
toppers uit de streek te presenteren. Ik heb al duidelijk gemaakt waarom dit niet werd
gerealiseerd. Als je de highlights uit dit gebied wilt proeven, moet je òf bij een goede
importeur in Nederland aankloppen, òf zelf op reis gaan.