Transcript Zarz*dzanie mobilno*ci* oraz wsparcie przewozów

Zarządzanie mobilnością
oraz wsparcie przewozów
transportu miejskiego
w polityce transportowej Gdyni
Prof. dr hab. Olgierd Wyszomirski
dr Katarzyna Hebel
Kielce 16.09.2013
Zarządzanie mobilnością
jako koncepcja kształtowania
zrównoważonego rozwoju transportu
• Zarządzanie mobilnością to koncepcja promowania
zrównoważonego transportu oraz zarządzania
zapotrzebowaniem na transport poprzez zmianę postaw i
zachowań podróżnych.
• U podstaw zarządzania mobilnością leżą „miękkie” działania,
takie jak organizacja usług, informacja i komunikacja
oraz koordynacja działań różnych partnerów.
• Zadaniem tych działań jest wsparcie i poprawa skuteczności
środków „twardych” stosowanych w transporcie miejskim
(takich jak budowa nowych dróg czy zakup nowego taboru).
Instrumenty zarządzania mobilnością
wykorzystywane w Gdyni
•
•
•
•
•
•
organizacja usług transportu zbiorowego;
promocja transportu zbiorowego;
promocja podróży rowerem;
promocja podróży pieszych;
promocja podróży z przesiadaniem się;
Plan Zrównoważonego Transportu Miejskiego.
Organizacja usług transportu zbiorowego
jako instrument zarządzania mobilnością w Gdyni
Kształtowanie oferty przewozowej
• badania marketingowe jako podstawa
kształtowania oferty;
• bezpośredniość, punktualność,
częstotliwość i dostępność jako
podstawowe postulaty przewozowe;
• modułowy rozkład jazdy oparty na tabeli
koordynacji;
• taryfa jednolita oraz bilety okresowe
o nieograniczonej liczbie przejazdów
w cenach nieprzekraczających 30krotności sumy biletów jednorazowych;
• nadzór ruchu i kontrola przewozów
służące egzekwowaniu wysokiego
standardu realizacji oferty przewozowej;
• sterowanie ruchem pojazdów transportu
zbiorowego
za pomocą ITS (projekt „TRISTAR”).
Organizacja usług transportu zbiorowego
jako instrument zarządzania mobilnością w Gdyni
Projekt UE „TRISTAR” - inteligentny system sterowania ruchem
• Realizatorzy: UM, ZDiZ, ZKM.
• Okres realizacji:2012-2015.
• Miasta partnerskie:
• Gdynia, Gdańsk, Sopot.
• Zadania systemu:
 generowanie „inteligentnej zielonej
fali”, która ma preferować ruch
środków transportu zbiorowego;
 informowanie w Internecie i na
wyświetlaczach przystankowych
o rzeczywistym czasie odjazdu
autobusu lub trolejbusu.
Promocja transportu zbiorowego
jako instrument zarządzania mobilnością w Gdyni
Działania promocyjne
• obchody Europejskiego Tygodnia Zrównoważonego Transportu,
w tym Dnia bez Samochodu i Dnia Trolejbusowego;
• konkursy dla posiadaczy biletów na środki transportu zbiorowego;
•
•
•
•
•
•
projekt „Wychowanie komunikacyjne”;
projekt „YOUTH”;
projekt „Mamo, tato, wybieram ekotransport”;
projekt „Mobilna Gdynia”;
projekt „TROLLEY”;
projekt „SEGMENT”.
Promocja transportu zbiorowego
jako instrument zarządzania mobilnością w Gdyni
Obchody Europejskiego Tygodnia Zrównoważonego Transportu
Przykładowe atrakcje dla mieszkańców:
• parada pojazdów , w tym zabytkowych ulicami Gdyni (pojazdy są
następnie udostępnione do zwiedzania);
• specjalne linie obsługiwane najnowszymi i zabytkowymi pojazdami;
• konkursy z nagrodami dla dzieci, np.:
 na zaprojektowanie dekoracji autobusu lub trolejbusu;
 na zaprojektowanie plakatów promujących transport publiczny
pod hasłem „Zielony Transport Publiczny”;
• dni otwarte w zajezdniach autobusowych i trolejbusowej;
• bezpłatne przejazdy środkami transportu zbiorowego dla właścicieli
samochodów osobowych, na podstawie aktualnego dowodu
rejestracyjnego pojazdu.
Promocja transportu zbiorowego
jako instrument zarządzania mobilnością w Gdyni
Konkursy dla posiadaczy biletów okresowych
na usługi transportu publicznego
• Realizatorzy: ZDiZ i ZKM.
• Cel: nagradzanie pasażerów wybierających
transport zbiorowy w podróżach miejskich.
• Uczestnicy: do konkursu może przystąpić
każdy mieszkaniec Gdyni, który posiada
ważny bilet okresowy na usługi transportu
publicznego na terenie Gdyni.
• Zasady: uczestnicy konkursu każdego
miesiąca odpowiadają na pytania
lub realizują wyznaczone zadania.
• Nagrody: laureaci każdego miesiąca
otrzymują atrakcyjne nagrody
o wartości od 50 do 150 zł.
Promocja transportu zbiorowego
jako instrument zarządzania mobilnością w Gdyni
Projekt „Wychowanie komunikacyjne”
• Realizator: ZKM i MZKZG.
• Okres realizacji: od 2006 r.
• Uczestnicy: dzieci i młodzież ze szkół
podstawowych, gimnazjów i liceów
ogólnokształcących.
• Cel: promocja transportu zbiorowego.
• Działania: zajęcia tematyczne dotyczące polityki
transportowej i ekologicznego podróżowania
w miastach, bezpieczeństwa w ruchu drogowym
i w transporcie publicznym, historii transportu
w miastach, form i warunków podróży, kontroli
biletów i przyszłości transportu w miastach.
Promocja transportu zbiorowego
jako instrument zarządzania mobilnością w Gdyni
Projekt UE „YOUTH”
(Youngsters Overhaul today’s Urban Transport Habits –
Młodzież zmienia miejskie zwyczaje transportowe)
Realizator: ZKM.
Okres realizacji: 2007-2009.
Miasta partnerskie: Berlin, Bukareszt, Rotterdam i Gdynia.
Cel: aktywne współtworzenie i współrealizowanie założeń
polityki transportowej opartej na strategii
zrównoważonego rozwoju przez dzieci
i młodzież oraz nawiązanie dialogu pomiędzy młodzieżą
a podmiotami odpowiedzialnymi za tworzenie
i realizowanie polityki transportowej w mieście.
Grupa docelowa: uczniowie gdyńskich szkół
podstawowych i ponadpodstawowych (gimnazjów).
Promocja transportu zbiorowego
jako instrument zarządzania mobilnością w Gdyni
Projekt UE „Mamo, tato wybieram ekotransport” (1)
• Realizator: ZKM i PKT.
• Okres realizacji: 2010-2011.
• Adresaci: uczniowie gdyńskich szkół
podstawowych.
• Cele:
 kształtowanie pożądanych postaw
w odniesieniu do ekologicznego transportu
w mieście poprzez naukę i zabawę;
 kształtowanie zachowań komunikacyjnych
zgodnych z zasadami ekorozwoju;
 eksponowanie ekologicznego i racjonalnego
energetycznie transportu w mieście;
 nakłonienie do współtworzenia
i współrealizowania założeń polityki
transportowej opartej na strategii
zrównoważonego rozwoju;
 przedstawienie zasad bezpiecznego
korzystania z transportu zbiorowego.
Promocja transportu zbiorowego
jako instrument zarządzania mobilnością w Gdyni
Projekt UE „Mamo, tato wybieram ekotransport” (2)
Działania:
• Cykl 6 zajęć tematycznych:
 „Podstawowe sposoby i formy realizacji podróży miejskich”;
 „Korzystanie ze środków transportu zbiorowego”;
 „Bezpieczeństwo w ruchu drogowym i podczas podróży środkami transportu
zbiorowego (z punktu widzenia pieszego i pasażera transportu zbiorowego)”;
 „Ekologiczne środki transportu zbiorowego";
 „Wpływ wyboru środka transportu na ekologiczne aspekty jakości życia w
miastach";
 „Idea zrównoważonego transportu w miastach (rola komunikacji trolejbusowej
w realizacji tej strategii)”;
• program lojalnościowy „Podróżujemy ekologicznie” - zadaniem
uczestnika było udokumentowanie podróży odbytych przez niego
i członków jego gospodarstwa domowego, środkami transportu
zbiorowego na terenie Gdyni i/lub Sopotu poprzez przekazanie biletów
opiekunowi kampanii;
• strona internetowa z grami i zabawami tematycznymi.
Promocja transportu zbiorowego
jako instrument zarządzania mobilnością w Gdyni
Projekt „Mobilna Gdynia”
• Realizator: ZDiZ.
• Okres realizacji: od 2013 r.
• Cel długoterminowy: prezentowanie
działań Gdyni w zakresie zrównoważonej
mobilności, zbieranie danych i opinii,
konsultowanie rozwiązań, promocja
realizowanych działań.
• Cel krótkookresowy: pierwszy krok do
realizacji platformy internetowej i dialogu
z mieszkańcami w zakresie Planu
Zrównoważonego Transportu Miejskiego
realizowanego w ramach projektu
CIVITAS DYN@MO.
• Środek realizacji: profil „Mobilna Gdynia”
na portalu społecznościowym Facebook
www.facebook.com/MobilnaGdynia.
Promocja transportu zbiorowego
jako instrument zarządzania mobilnością w Gdyni
Projekt UE „TROLLEY”
• Realizator: Urząd Miasta Gdyni, Uniwersytet Gdański, PKT.
• Okres realizacji: 2010-2013.
• Miasta partnerskie: Salzburg (lider), Eberswalde, Brno,
Gdynia, Parma, Szeged.
• Cel: promowanie trolejbusu jako ekologicznego środka
transportu w ramach polityki zrównoważonego
rozwoju transportu.
• Działania: badania marketingowe,
kampanie promocyjne, materiały promocyjne.
• Rezultaty: poprawa wizerunku trolejbusów w opinii
mieszkańców wszystkich miast partnerskich,
podręcznik nt. konwersji autobusów z silnikiem Diesla
na trolejbusy (w języku polskim i angielskim)
oraz e-book nt. trolejbusu jako środka transportu
miejskiego (w języku angielskim).
Promocja transportu zbiorowego
jako instrument zarządzania mobilnością w Gdyni
Projekt UE „SEGMENT”
(SEGmented Marketing for ENergy efficient Transport)
w ramach Programu Inteligentna Energia dla Europy 2007-2013
•
•
•
•
Realizator: ZDiZ.
Okres realizacji: 2010-2013.
Miasta partnerskie: Londyn (lider), Utrecht, Sofia, Almada, Ateny, Gdynia.
Podmioty współpracujące: Centrum Badań Transportowych
z Uniwersytetu w Aberdeen i Europejska Platforma Zarządzania
Mobilnością (EPOMM).
• Cel: zmiana negatywnych przyzwyczajeń transportowych mieszkańców
i zmotywowanie ich do korzystania z bardziej efektywnych energetycznie
i przyjaznych środowisku środków transportu.
• Adresaci: uczniowie rozpoczynający szkołę podstawową i ich rodzice, osoby
rozpoczynające nową pracę, rodzice noworodków podróżujący
z nimi do ośrodka zdrowia.
• Działania: badanie przyzwyczajeń komunikacyjnych, określenie
segmentów podatnych na zmiany zachowań transportowych, kampanie
marketingowe adresowane do tych segmentów (po kampaniach ponowne
badanie).
Promocja podróży rowerem
jako instrument zarządzania mobilnością w Gdyni
Działania promocyjne
• konkurs „Do pracy jadę rowerem”;
• projekt „BYPAD” – badanie jakości polityki
rowerowej.
Promocja podróży rowerem
jako instrument zarządzania mobilnością w Gdyni
Konkurs „Do pracy jadę rowerem”
• Organizator: ZDiZ.
• Okres realizacji: 2013.
• Cel: zachęcenie pracowników gdyńskich firm
do wyboru roweru jako podstawowego środka
transportu w podróżach między miejscem
zamieszkania i miejscem pracy.
• Zasady: za każdym razem, kiedy uczestnik
konkursu przyjedzie do pracy lub wróci z pracy na
rowerze rejestruje swoją podróż poprzez stronę
internetową konkursu www.konkursrowerowy.pl
• Nagrody:
 dla najlepszych uczestników konkursu - rzeczowe
o równowartości 1400 zł, 1100 zł, 800 zł, 500 zł
i 200 zł (brutto), przyznawane w 2 kategoriach:
za największą liczbę podróży rowerem
i za największą liczbę kilometrów;
 dla stałych uczestników konkursu - poczęstunek,
w formie tzw. „śniadania rowerowego”.
Promocja podróży rowerem
jako instrument zarządzania mobilnością w Gdyni
Pojekt UE „BYPAD” (1)
• Realizator: ZDiZ.
• Okres realizacji: 2013-2016.
• Cele:
 badanie jakości polityki rowerowej
w mieście, metodologią dotychczas
wykorzystaną w 170 miastach i regionach
w 24 krajach;
 wypracowanie 30-miesięcznego planu działania
w zakresie transportu rowerowego w Gdyni.
Promocja podróży rowerem
jako instrument zarządzania mobilnością w Gdyni
Pojekt UE „BYPAD” (2)
Plan działań w latach 2014-2016:
• wpisanie do dokumentów strategicznych miasta jako
celu zamiany 1% ruchu zmotoryzowanego na ruch
rowerowy, każdego roku aż do uzyskania 10% udziału w
2023 r.;
• budowa dróg rowerowych łączących miejsca stanowiące
najważniejsze generatory ruchu;
• realizacja kampanii promocyjnej „Bezpieczny dostęp
rowerem do szkół”;
• odpowiednie oznakowanie tras przejazdów dla
rowerzystów;
• zapewnienie ciągłości ruchu rowerowego w przypadku
robót drogowych;
• organizacja szkoleń dla dzieci dotyczących bezpiecznego
poruszania się rowerem w ruchu miejskim;
• przygotowanie aktualnej mapy gdyńskich dróg
rowerowych.
Promocja podróży pieszych
jako instrument zarządzania mobilnością
Działania promocyjne
• projekt „Odprowadzam sam”;
• projekt „Pieszy autobus”.
Promocja podróży pieszych
jako instrument zarządzania mobilnością
Projekt „Odprowadzam sam”
 Realizator: ZDiZ.
 Okres realizacji: 2013 r.
 Grupa docelowa: dzieci ze starszych grup przedszkolnych (5-6 lat).
 Cel: kształtowanie pozytywnych zachowań transportowych
i zwiększenie świadomości na temat zrównoważonych form przemieszczania
się wśród najmłodszych.
 Sposób działania: dzieci są odprowadzane pieszo
do przedszkoli przez rodziców zamiast odwożone
samochodem (ewentualnie przyjeżdżają rowerem
lub transportem zbiorowym).
Promocja podróży pieszych
jako instrument zarządzania mobilnością
Projekt „Pieszy autobus”
• Realizator: ZDiZ.
• Okres realizacji: 2012 r.
• Adresaci: dzieci z II klasy szkoły podstawowej oraz
ich rodzice.
• Cel: promowanie podróży pieszych wśród dzieci
oraz kształtowanie wśród nich pozytywnych
zachowań transportowych.
• Sposób działania: dzieci odprowadzane są
w kilkuosobowych grupkach do szkoły przez
nauczyciela lub rodzica, ucząc się po drodze zasad
bezpiecznego ruchu drogowego.
Promocja podróży z przesiadaniem się
jako instrument zarządzania mobilnością
Projekt UE ENTER.HUB (1)
(European Network exploiting Territorial Effects of Railway Hubs and their Urban Benefits Promocja węzłów kolejowych o znaczeniu regionalnym)
• Realizator: ZDiZ.
• Okres realizacji: 2013-2015.
• Partnerzy: 10 europejskich miast.
• Cel projektu:
 promocja węzłów kolejowych o znaczeniu
regionalnym jako determinanta zrównoważonego,
ekonomicznego, kulturalnego i społecznego
rozwoju miast średniej wielkości;
 wymiana wiedzy i doświadczeń pomiędzy
partnerami.
Promocja podróży z przesiadaniem się
jako instrument zarządzania mobilnością
Projekt UE ENTER.HUB (2)
• Działania: specjalnie powołana grupa robocza
ekspertów m.in. z ZKM i ZDiZ opracowuje
koncepcję zagospodarowania przestrzennego
węzła transportowego Gdynia Główna, który ma
stać się miejscem determinującym rozwój
miasta oraz atrakcyjnym „magnesem” dla
podróżnych i mieszkańców.
• Oczekiwane rezultaty: nowe zagospodarowanie
przestrzeni ma poprawić dostępność transportu
miejskiego (także dla osób o ograniczonej
mobilności) oraz zapewnić przyjazną przestrzeń
publiczną. Rozważa się też możliwość
udostępnienia nowych sposobów
podróżowania: B&R, P&R, Rent a Bike.
Plan Zrównoważonego Transportu Miejskiego
jako instrument zarzadzania mobilnością w Gdyni
Projekty służące opracowaniu planu
• projekt CIVITAS Dyn@MO;
• projekt CH4LLENGE.
Plan Zrównoważonego Transportu Miejskiego
jako instrument zarzadzania mobilnością w Gdyni
Projekt UE „CIVITAS DYN@MO”
Inicjatywa CIVITAS II PLUS , 7 Program Ramowy
• Realizatorzy: ZDiZ, UG, PG, PKT.
• Okres realizacji: 2012-2016.
• Miasta partnerskie: Akwizgran, Gdynia,
Koprivnica i Palma de Mallorca.
• Cele:
 rozwój systemów i usług transportowych;
 wprowadzenie ekologicznych środków
transportu;
 wprowadzenie innowacyjnych rozwiązań
w zakresie systemów i usług
transportowych;
 zaangażowanie mieszkańców w proces
planowania mobilności;
 współpraca i wymiana doświadczeń
pomiędzy miastami.
Plan Zrównoważonego Transportu Miejskiego
jako instrument zarzadzania mobilnością w Gdyni
Projekt UE „CH4LLENGE” w ramach programu STEER
• Realizator: ZDiZ.
• Okres realizacji: 2013 – 2016.
• Uczestnicy: 9 miast partnerskich
oraz 30 miast „uczących się”
(Gdynia jest miastem uczącym się).
• Cel główny: wspieranie miast partnerskich w działaniach
związanych z planowaniem zrównoważonego transportu
miejskiego.
• Cele szczegółowe: zebranie informacji o innowacyjnych,
praktycznych i transferowalnych rozwiązaniach przydatnych
w opracowaniu PZT.
Zarządzanie mobilnością
oraz wsparcie przewozów transportu miejskiego
w polityce transportowej Gdyni
WNIOSKI
• W Gdyni szeroko stosuje się zarządzanie mobilnością w kształtowaniu
zrównoważonego rozwoju transportu.
• Instrumentami zarzadzania mobilnością wykorzystywanymi w Gdyni są:
organizacja usług transportu zbiorowego, promocja transportu
zbiorowego, promocja podróży rowerem, promocja podróży pieszych
i promocja podróży z przesiadaniem się oraz Planu Zrównoważonego
Transportu Miejskiego.
• Głównym realizatorami zarządzania mobilnością w Gdyni są ZDiZ i ZKM.
• Działania w zakresie zarządzania mobilnością w Gdyni są realizowane
w znacznym zakresie za pośrednictwem dedykowanych mu projektów
o charakterze międzynarodowym współfinansowanych ze środków UE.