Transcript maxibak nl.indd

vuur voor de
maxi-gevangenis
Een mozaïek van strijd tegen de bouw
van de grootste gevangenis uit de
Belgische geschiedenis in Brussel
Deze brochure werd samengesteld in december 2015.
Le Passage
lokaal voor info en coördinatie in
de strijd tegen de maxi-gevangenis
Rossinistraat 11
1070 Anderlecht
Ricochets
bulletin tegen de maxi-gevangenis en
de wereld die ermee gepaard gaat
[email protected]
La Cavale
nieuw uit de strijd tegen
de gevangenis en haar wereld
www.lacavale.be
[email protected]
A
an het einde van 2012 begon
een strijd tegen de bouw van een
maxi-gevangenis in Brussel en deze
strijd is nog altijd aan de gang. Het is
een specifieke strijd, tegen een concrete structuur van de overheersing.
In deze brochure brengen we talrijke
sporen van agitatie, pamfletten, analyse-teksten, acties bijeen, de mozaïek van deze veelzijdige strijd, maar
zonder enige pretentie op volledigheid. Want woorden en papier zullen
nooit alle handelen, alle dromen en
alle verlangens van een strijd kunnen
weergeven. Woorden en papier dienen om een opening te maken, het is
een uitgestrekte hand naar mogelijke
medeplichtigen en rebellen, waar ze
zich ook mogen bevinden.
Een strijd tegen de staatsrepressie,
maar tegelijkertijd ook tegen een op-
vatting van het leven zelf en de stedelijke ruimte dat haar zou moeten
intomen. In rangen geplaatst onder
de ogen van de camera's, de ene in
de rekken van de gevangenissen, de
andere in de gangen van de supermarkt, delen de opgesloten en "vrije"
burgers dagen en nachten die uiteindelijk niet zo verschillend zijn: in de
gaten gehouden bij elke stap die ze
zetten, gecontroleerd in al hun bewegingen, geficheerd in hun relaties,
gecatalogeerd in hun noden, uitgebuit op het werk, vervreemd van hun
verlangens, verdoofd door televisie
en internet.
Een strijd tegen een doelwit dat
makkelijk geïdentificeerd kan worden door alle "gevaarlijke klassen"
die nog zeer aanwezig zijn in de
wijken van de Belgische hoofdstad,
3
maar mogelijks ook herkenbaar door
(zowat) iedereen. Omdat met de toename van veiligheidsmaatregelen
en verscherping van de wetten de
mogelijkheid om achter de tralies te
belanden wel eens nog maar weinig
uitzonderingen zou kunnen kennen.
En hoe wijder een dreiging reikt, hoe
meer het belang om die dreiging uit
te schakelen zich kan veralgemenen.
Een strijd die probeert om de duidelijkheid in woorden te verenigen
met een veelheid aan dag- en nachtfeiten, individueel of collectief. Een
rijkdom die geen eigenaars heeft,
waar je aan kan bijdragen en waar
je vrijelijk kan uit putten. Zonder
trouw te zweren, zonder partijweefsel. Want het doel, dat is de verspreiding van een strijdmethode die
tegelijkertijd een perspectief is. Een
insurrectionele methode, gebaseerd
op directe actie en zelforganisatie.
Een methode die de vijandelijkheden
tegen de verantwoordelijken en de
tandwielen van dit repressieve project verspreid en daarmee de condities voor haar vernietiging probeert
te scheppen.
4
Een strijd die gelanceerd werd
door individuen die hun eigen permanente vijandelijkheid tegenover
elke vorm van macht niet verbergen,
maar die ook door anderen overgenomen wordt. Als je niet anders kan
dan vast te stellen hoe de institutionele horizon de volledige menselijke
verbeelding aan het koloniseren is,
zet deze strijd nochtans hardnekkig
door in de zoektocht naar mogelijke
medeplichtigen, zonder bij niemand
om consensus te gaan bedelen. Want
je moet nooit de misdaad die vrijheid
noemt verwarren met de affaire die politiek noemt. De eerste heeft nood aan
brandende harten die je alleen maar
onderaan vindt. Het tweede heeft
nood aan brave lesgevers die je alleen maar bovenaan vindt.
Hoewel de macht de maxi-gevangenis in Brussel wil bouwen, is er
geen enkele reden waarom de strijd
ertegen zich zou moeten beperken
tot de adminstratieve grenzen van
de staat. De maxi-gevangenis is uiteindelijk een probleem dat iedereen
aangaat en dat overal aan de kaak
kan worden gesteld. Daarom is elk
woord, elke actie, elke activiteit,
elk verlangen van deze strijd tegelijkertijd ook een uitnodiging, een
aanmoediging, een mogelijke inspiratiebron voor elkeen die zoekt naar
manieren om het doodse kerkhof dat
ze aan het bouwen zijn in vuur en
vlam te zetten.
Laten we strijden tegen de bouw van
een maxi-gevangenis in Brussel
In december 2012 vonden in Anderlecht en Molenbeek de eerste verdelingen
plaats van pamfletten die oproepen tot een strijd tegen de bouw van een maxi-gevangenis in Brussel.
Wij denken dat de eerste stap naar een compromisloze strijd tegen dit nieuwe
monster van de macht de verspreiding van tegen-informatie is, om te beginnen in de
wijken waar we leven en strijden. Want, zoals dit eerste pamflet hieronder uitlegt,
de Staat wil deze nieuwbouw om nog meer armen, uitgeslotenen en rebellen op te
sluiten, maar het is de hele stad Brussel die in het vizier ligt. Nog meer uniformen
en controle op straat, overal camerabewaking, administratieve sancties voor eender welke onbenulligheid, militarisering van het openbaar vervoer, opwaardering
van volkse buurten om “de stad op te kuisen”, uitbreiding van de Europese zone...
dat alles is naar het beeld van wat ze in Haren, in het noorden van Brussel, willen
bouwen. De bouw van de nieuwe gevangenis gaat hand in hand met de omvorming
van Brussel tot een grote openluchtgevangenis.
Laat ons niet afwachten. Wij roepen allen die op een directe manier willen strijden
tegen dit project van de staat op om zich onder elkaar te organiseren, om te discussiëren over de betekenis van een nieuwe gevangenis, om tegen-informatie te verspreiden,
om kleine of grote acties voor te bereiden om de Staat stokken in de willen te steken.
Dat overal kringen van strijd gevormd worden. Dat elke straat, plein, plek zich
organiseert om dit belangrijke gevecht te belichamen. De zelfgeorganiseerde en
directe strijd is de beste en enige manier om werkelijk te strijden tegen de bouw
van deze maxi-bak.
Van een maxi-bak...
In Haren, in het noorden van
Brussel, wil de staat de grootste gevangenis uit de Belgische geschiedenis bouwen. Die komt bovenop
de plannen voor nog negen andere
nieuwe gevangenissen. Deze nieuwe
maxi-gevangenis zal de staat toelaten om nog meer mensen op te sluiten, in nog meer beveiligde en nog
repressievere omstandigheden. De
vele revoltes, opstanden en ontsnap-
5
pingen van de laatste jaren hebben
kracht gegeven aan een verlangen
naar vrijheid – deze nieuwe betonlaag gevangenisbouw zal proberen
dat verlangen te verstikken.
We moeten niet rond de pot draaien: de gevangenis dient om deze
maatschappij overeind te houden. En
deze maatschappij, dat is een wereld
verdeeld in arm en rijk, in heersers
en overheersten, in meesters en slaven. Degene die de heilige privé-eigendom schendt, die de wet breekt,
die “van het rechte pad” van de berusting afwijkt en revolteert, weet
dat hem of haar gevangenis kan te
wachten staan.
De nieuwe maxi-gevangenis in
Brussel zal dus niets anders zijn dan
een zoveelste wapen van de macht
om het verlangen naar vrijheid de
kop in te drukken en alsmaar meer
weigerachtigen achter slot en grendel weg te steken. En of je je er nu
aan de binnenkant of aan de buitenkant van bevindt, haar schaduw zal
altijd een keten om je nek zijn.
6
... naar een gevangenis-stad
De maxi-gevangenis in Haren is
naar het beeld van wat de macht van
Brussel wil maken: de stad omvormen tot een grote openluchtgevangenis. Opwaardering van de wijken
om ons te verjagen (zoals in le bas
de Saint-Gilles, langs het Kanaal of in
Kureghem). Camerabewaking overal
en uniformen van alle soort. Militarisering van het openbaar vervoer. Beveiliging van de zakenwijken en de
Europese instellingen. De orde moet
heersen, iedereen wordt opgeroepen
binnen de rangen van de economie
en de macht te marcheren. De staat
probeert op die manier de woede tegen deze wereld te vermorzelen, het
in vraag stellen van een maatschappij die teert op uitbuiting en onderdrukking af te remmen.
Dus, lang leve de opstand!
Elk plan kan verkloot worden, elke
nieuwbouw kan gesaboteerd worden, elke macht kan aangevallen
worden. De strijd tegen de bouw van
deze maxi-gevangenis moet een directe en offensieve strijd zijn. Dat is
de enige manier om de bouw daadwerkelijk te verhinderen. We mogen
deze strijd aan niemand overlaten
of toevertrouwen (partijen, vakbonden,...), ze moet vertrekken vanuit
onszelf, vanuit de gevangenen van
binnen en van buiten.
De macht wil ons doen geloven dat
we niks kunnen doen. Ze doet zich
voor als onkwetsbaar. Maar zo is het
niet. De macht kan overal waar die
concreet wordt aangevallen worden:
in haar kantoren, in haar instellingen, in haar uniformen. En dat, deze
revolte, hangt alleen maar van onszelf af.
Laten we met al onze krachten, op
alle domeinen van het leven, vechten tegen de droom van de macht die
ons allemaal gevangenen wil maken.
Laten we revolteren tegen alles wat
ons probeert op te sluiten.
De onderkant van Brussel zal niet capituleren
Orde moet zijn. Het is de obsessie van alle
macht. De wanorde induiken en uitroeien,
zoals die nog bestaat in deze Europese
hoofdstad, een wanorde die ons toelaat om
nog wat adem te halen in een verstikkende
wereld, is dan ook een permanente bekommernis. Ça passe ou ça casse.
Ondergedompeld in de dagdaglijkse zorgen lijken we soms te vergeten
dat de machtigen wel wat ideeën
hebben voor de toekomst van Brussel. De woorden die ze gebruiken
om hun projecten te omschrijven
zullen daarenboven altijd moeilijk
te begrijpen allen voor degenen die
aan de onderkant leven. Niet dat de
machtigen intelligenter of geleerder
zouden zijn, ze praten simpelweg
een andere taal. Denk gewoon aan
dat enorme monster van een Justi-
tiepaleis dat boven
de Brusselse wijken
uittoornt, symbool
van een macht die
alomtegenwoordig
wil zijn. Vandaag
zijn ze geen nieuw
Justitiepaleis aan
het bouwen, het zijn
tientallen stadsontwikkelingsprojecten.
De zone rond het Zuid station omgevormd tot kantoorwijk. De omgeving van het kanaal voorbestemd om
hippe middenklassewijken te worden. Met bouwprojecten, omheinde
en beveiligde eilandjes van appartementen denken ze Kureghem te
kunnen opkuisen om af te rekenen
met één van de haarden van revolte.
Ondertussen wordt de Europese wijk
beetje bij beetje een versterkte vesting, alleen maar toegankelijk voor
7
politiekers, eurocraten, journalisten
en ambtenaren.
Maar dat is niet alles. Brussel is een
ongehoorde mengelmoes, doorkliefd
door schreeuwende tegenstellingen:
grootse hoofdstad van Europa en België, maar tegelijkertijd heeft ze de
armste en minstbedeelde bevolking
van heel België. Zetel van de NAVO,
de alliantie van de moordenaars in
kaki, en tegelijkertijd een stad waar
de afkeer van elk uniform meer gangbaar is dan de liefde voor de orde.
Platform van internationale relaties
tussen staten, van economische akkoorden, van trafiek op grote schaal
en tegelijkertijd kruispunt waar mensen van over de hele wereld elkaar
ontmoeten, maar van de onderkant
van de wereld, allen dragers van hun
verhaal, hun ervaringen, hun lijden
en hoop, en ook hun revoltes.
8
Brussel valt zeker tot de plekken
te rekenen waar de revolte voortdurend broeit. Klaar om te ontploffen,
als een tijdbom. Want in de mengeling tussen de wanorde die ons doet
leven in de straten van Brussel en
de ellende die we proberen overleven, is de stap naar de opstand tegen
de macht niet zo moeilijk te zetten.
En het is juist die mogelijkheid, dat
spookbeeld van een revolte van de
onderkant, die de macht wil bezweren. In de dromen van de leidende
kaste is het toekomstproject voor
Brussel de pacificatie, de uitvaging
van alle neiging tot revolte onder
die eerder weerbarstige bevolking.
En dat project is een geheel van vele
dingen. Het omvat niet alleen maar
de reconfiguratie van de stad om
te beantwoorden aan de noden van
economie en controle, maar ook de
beveiliging ervan: overal bewakingscamera’s, een transportnet dat hypergecontroleerd is, een politie die
zich als bezettingsleger gedraagt. En
laten we niet vergeten dat ze ook de
bouw van een mega-gevangenis, de
grootste van België, in het noorden
van Brussel aangekondigd hebben.
In feite is die mega-gevangenis naar
het beeld van het grote project voor
Brussel: de stad als een grote openluchtgevangenis.
Het gaat erom te begrijpen hoe
alle maatregelen, alle staatsprojecten, alle richtlijnen van de verschillende polities, een geheel vormen dat
de wanorde moet indijken en een
sociale ontploffing zoals die in Athene enkele maanden geleden of die
in Londen vorig jaar te voorkomen.
De komende gevechten zullen heftig
zijn, maar een voorafgaande keuze
dringt zich op: of slikken en buigen,
of je ontdoen van alle illusie, van alle
vertrouwen in de macht en radicaal
het bos van de revolte binnenstappen. Een dagelijkse revolte. Niet als
een ijdel gevecht waar we wanhopig
zouden strijden tegen het opkomende tij, maar als een levenskreet, als
een bevestiging van de vrijheid die
we willen, van de wanorde van de
verlangens die in onze aders stroomt.
De halfslachtige wegen tussen berusting en revolte, vruchtbare grond
voor compromissen en politiek, zijn
zelfs niet meer denkbaar. De illusies
van een integratie, een verbetering
van onze levensomstandigheden,
een akkoordje tussen de eisen van
de onderkant en de belangen van de
bovenkant, smelten als sneeuw in de
zon. Langs de kant van het reformisme, van het beetje-bij-beetje, van
politieke manoeuvres, van het respecteren van de sociale vrede in ruil
voor wat beloftes, valt er niets meer
te hopen.
Hoe méér alles in de richting wijst
van de pacificatie, van de opoffering
van iedereen in naam van de economie en de controle, hoe méér we
naar de revolte moeten overhellen,
ons klaarmaken voor de opstand,
elke gelegenheid aangrijpen om
over te gaan tot de aanval tegen de
orde van deze wereld. En dat is geen
ijdele hoop, geen wens in het niets,
maar een concrete mogelijkheid.
Hoe beginnen strijden tegen hun
project van een openluchtgevangenis? Eerst en vooral, de slechte gewoontes van gehoorzaamheid die
blijven dooretteren van je afschudden. Het gaat er niet om je aan te
sluiten bij een grote organisatie of
om zoiets op te bouwen. Het gaat
er niet om leiders of chefkes te vinden om te volgen. Het gaat er niet
om eisen te formuleren of te onderschrijven, het gaat er niet om druk
uit te oefenen op de instellingen. Het
terrein van de valse democratische
oppositie, electoraal of niet, moet
achtergelaten worden.
Tegen hun openluchtgevangenis
in opbouw, is de opstand noodzakelijk. Een opstand die gewelddadig de
fundamenten wegvaagt van hun wereld die ons kooit. Maar de opstand
is geen groots moment dat geduldig
afgewacht moet worden, ze begint
vandaag. Ze is als een olievlek die
zich op elk moment kan verspreiden.
Dat degenen die willen aanvallen, elkaar opzoeken en kleine kringen vormen. Dat ze nadenken over waar en
hoe de macht en haar vertegenwoordigers aan te vallen, hier en nu. Dat
die kleine kringen dan overgaan tot
actie en zo ook moed en inspiratie
geven aan de anderen. Dat er tussen
de kringen een medeplichtigheid tegen de macht groeit, een medeplichtigheid die toelaat om voor elkaar te
zorgen op moeilijke momenten en op
het uitgelezen moment over te gaan
tot bredere aanvallen tegen wat ons
onderdrukt. Dat zijn de kleine vonkjes die de hele prairie in de fik kunnen zetten.
Toen in 1883, na lange jaren van
volksverzet, de macht zich opmaakt om
het grote Justitiepaleis dat uittoornt boven de volkswijk van de Marollen, officieel te openen, worden militaire bataljons opgesteld om rellen te vermijden,
uit angst voor die van de onderkant.
Ondanks de militairen, ondanks de
prikkeldraad, ondanks de versperringen haalt een razende massa het hele
Justitiepalies overhoop op de eerste dag
van haar opening. De hoogwaardigheidsbekleders, de rechters, de politiechefs, de politiekers vluchten in zeven
haasten om te ontkomen aan de dorst
naar wraak van het gepeupel dat ze zo
verachten.
De onderkant van Brussel zal niet
capituleren.
9
Ontwerp me eens een kooi
Meerdere nieuwe gevangenissen zijn in
aanbouw, een maxi-gevangenis is voorzien
in Haren in het noorden van Brussel. De
staat wil op die manier haar repressief arsenaal aandikken en alsmaar meer personen de donkere schaduw van de gevangenis doen voelen.
10
Meerdere nieuwe gevangenissen
zijn in aanbouw, een maxi-gevangenis is voorzien in Haren in het noorden van Brussel. De staat wil op die
manier haar repressief arsenaal aandikken en alsmaar meer personen de
donkere schaduw van de gevangenis
doen voelen. Elke gevangenis ademt
lijden uit, elke gevangenis is een vergeetput waarin men de ellende van
deze maatschappij probeert te verbergen voor de ogen van brave burger.
Eerder dan ‘problemen op te lossen’
schuift de gevangenis die aan de kant.
Het is dan nog maar
een kwestie van tijd
voordt de bal die
onder water gehouden wordt, met volle kracht weer naar
boven springt.
Wij zijn tegen de gevangenis, want
wij denken dat de enige remedie voor
de problemen van deze samenleving
vrijheid is, en dus de vernietiging
van alle onderdrukking en uitbuiting. Wij verzetten ons dus ook tegen
de bouw van nieuwe gevangenissen.
Die komen niet zomaar uit de lucht
vallen, daarvoor zijn mankracht,
bedrijven, architecten nodig. Geen
enkele gevangenis zou gebouwd
kunnen worden zonder de hulp van
die gieren van de menselijke ellende. Degene die kooien ontwerpt weet
dat hij collaboreert aan het optrekken van een plek waar lijden zal
samengaan met folter, isolatie met
zelfmoord, tranen met woede. Degene die kooien bouwt weet dat hij
zich blootstelt aan de gewapende
poëzie van degenen die vechten voor
vrijheid. Degene die de beste architecturale manieren bestudeert om
gevangenen te desoriënteren, hun
persoonlijkheid te breken en revolte
de kop in te drukken weet dat hij als
vijand beschouwd zal worden door
degenen die niet bereid zijn om de
rangen van de stilzwijgende en berustende uitgebuiten te vervoegen.
De huidige bouw van nieuwe gevangenissen heeft ook een nieuw
kenmerk: de bedrijven die de gevangenissen gaan bouwen zullen daarna
ook eigenaar blijven van de gebouwen. De staat zal dan op haar beurt
de cellen huren. Het is niet moeilijk
om te begrijpen dat de bedrijven er
alle belang bij hebben dat de nieuwe
gevangenissen zo snel mogelijk vol
raken. De staat sluit op om haar orde
te beschermen, de bedrijven maken
winst. Geld en macht gaan altijd
hand in hand.
Zich verzetten tegen de nieuwe
gevangenissen betekent logischerwijze dus ook zich verzetten tegen
degenen die ze ontwerpen, bouwen,
financieren, onderhouden, uitbaten.
Elke slag tegen de collaborateurs van
de staatsrepressie komt neer op het
saboteren van de gevangeniswerven. Ze zullen nooit alle voertuigen,
machines, kantoren, kleine werfjes,
materiaal, belangen, filialen van de
bouwers van gevangenissen kunnen
beschermen. Het doen wegsmelten
van het economische weefsel rond de
bouw van gevangenissen is dus een
interessante invalshoek om je korreltje zand in de opsluitingsmachine te
gooien, een mogelijkheid tot aanval
die in ieders bereik ligt.
Wat de toekomstige maxi-gevangenis in Haren betreft... De Regie der
Gebouwen, opdrachtgever van deze
gevangenishorror, heeft onlangs
haar economische partner gekozen.
Het betreft het Cafasso-consortium
dat bestaat uit de volgende bedrijven: FCC Construction en Denys
(bouw); Buro II & Archi+I en EGM
(architecten); Derveaux en VK Engineering (ingenieurs); Marcq & Roba,
Aracadis Aqumen, Ares en MOOcon
(adviseurs en andere). Dat ze even
rustig mogen slapen als de gevangenen die ze willen begraven.
11
Over de bouw van een openluchtgevangenis
De stad is altijd in verandering. Deze
verandering kan soms traag en log lijken, maar als je gaat kijken naar al de
verschillende terreinen waarop ze plaats
vindt is het snel duidelijk dat er hard gewerkt wordt om Brussel een nieuw kostuum aan te meten.
12
De zogenaamde crisis waarmee
ze ons rond de oren slaan lijkt ver
weg bij het zien van zoveel bedrijvigheid. Met het gevaar er duizelig
van te worden, ziehier toch even een
greep uit het aanbod van de verschillende Brusselse autoriteiten. Nieuwe
en intelligentere camera's worden
geplaatst, nieuwe politiecommissariaten worden gebouwd, de tewerkstelling in uniform verhoogd vrijwel
overal, glimmende kantoortorens en
appartementsblokken rijzen als paddenstoelen uit de grond, het terrein
voor het grootste
Belgische gevangeniscomplex wordt
klaargestoomd in
Haren, gigantische
winkelcomplexen
zijn gepland voor
verschillende uithoeken van Brussel
zowel als de ontwikkeling van nieuwe industrieterreinen, de Europese
wijk wordt verder uitgebouwd en er
wordt gesleuteld aan een uitgestrekt
transportnet (het 'GEN-netwerk') dat
Brussel op een snelle en gecontroleerde manier moet verbinden met
de omliggende dorpen en steden.
Het is belangrijk te zien dat dit
geen geïsoleerde ingrepen zijn maar
dat ze met elkaar in verbinding
staan, en allen samen getuigen van
een bepaalde visie. Ze poten bijvoor-
beeld in bepaalde wijken loften neer
die logischerwijs enkel welgestelden
aantrekken, in de hoop dat hun arbeidsethos en burgerzin een positieve invloed zouden uitoefenen op hun
omgeving. Bovendien weten ze maar
al te goed dat deze inplantingen alles
in de nabijheid duurder zullen maken en dat dit een deel van de omwonenden sowieso zal verbannen.
Tegelijkertijd bouwen ze in diezelfde
wijken een cameranetwerk uit die de
algemene controle moet verhogen.
Of neem het GEN-netwerk. Ze bouwen aan een snel en efficiënt transportnet zodat mensen dagelijks van
buiten de stad in de stad als voer voor
de economie kunnen dienen. Tegelijkertijd verhogen ze de dreiging van
de gevangenis voor iedereen die niet
mee huppelt in de aangegeven richting. Denk aan het opbod aan wetten,
de steeds verdere ontwikkeling van
het gevangeniswezen, nieuwe bakken, meer enkelbanden enzovoort.
Dit zijn maar enkele voorbeelden van
hun projecten waarmee ze duidelijk
op twee paarden tegelijk aan het
wedden zijn. Aan de ene kant willen
ze ons voortdurend aanmanen ons in
dit systeem te integreren, diens logica van werk, geld en autoriteit eigen
te maken en zo 'volwaardige burgers'
en consumenten te worden. Aan de
andere kant, voor diegenen die zich
niet kunnen integreren of deze logica
verwerpen, staat er een onverholen
en steeds bredere waaier aan repressieve middelen klaar. Deze gaan van
zogenaamde 'opwaarderingen' van
bepaalde buurten waardoor we stilaan de stad uit gepest worden, langs
de permanente aanwezigheid van
camera's, politiepatrouilles en allerhande controleurs, naar steeds meer
gevangenissen.
De stad is altijd in verandering.
Maar voor de macht zal het altijd
een laboratorium blijven waarin ze
bouwt aan een orde die gebaseerd is
op uitbuiting en controle. Een orde
die evenwicht vindt in de economische en autoritaire relaties tussen
haar onderdanen. Een orde die elk
experiment van andere verhoudingen onder elkaar en ideeën over
vrijheid onmogelijk en ondenkbaar
wil maken, en de gehoorzaamheid
van éénieder probeert af te dwingen
door haar valse noodzakelijkheid in
onze hoofden te nestelen. Voor de
keuze om toch in opstand te komen
omdat we deze gevangenschap niet
aanvaarden bestaan geen recepten
of berekeningen. Maar als we willen
proberen te weten te komen hoe het
voelt om totaal andere dingen te leven en te dromen moeten we de onderdrukkende routine doorbreken.
Laten we aanvallen wat het
onmogelijk maakt in vrijheid
te leven
Laten we hun projecten saboteren
Laten we de stad afbreken
13
Menselijk opsluiten bestaat niet !
De Regie der Gebouwen, vastgoedbeheerder van de staat en opdrachtgever van
werken van openbaar nut, stak de loef af
in de pers met de eerste tekeningen van
de toekomstige maxi-gevangenis in Brussel. Op de beelden: lachende gasten van
de gevangenis, geen enkele cipier, muren
“geïntegreerd in de bestaande omgeving”,
natuurgroen, gebouwen op maat van een
dorp. Je zou zeggen, een vakantiepark.
Het persbericht gaat prat op de “menselijkheid” van dit nieuwe project, van een
nieuwe manier om in een “penitentiaire
14 omgeving” te leven...
Wie de betekenis van woorden
controleert verzekert zich van een
aanzienlijk vermogen om de geesten te beheersen. De macht heeft
altijd geprobeerd om de betekenis
die haar uitkomt aan woorden te ge-
ven. Oorlogen die
het Westen voert
noemen niet langer
“oorlogen”, maar
“humanitaire interventies”. Gesloten
centra voor illegalen zijn geen gevangenissen voor mensen die niet over
het vereiste vodje
papier beschikken,
maar “vluchtelingencentra”. Sociale
rechtvaardigheid,
dat is niet wat elkeen denkt “rechtvaardig” te zijn,
maar wat Justitie
met haar wetten en rechters bepalen.
Je zou een hele woordenboek met
uitdrukkingen van de macht kunnen opstellen die een diepe invloed
hebben op onze vermogens om na te
denken en te discussiëren. Maar in
contact met de werkelijkheid en de
kracht van ideeën proberen de woorden hun betekenis terug te krijgen.
De smerigheid van een menselijk wezen in een kooi op te sluiten en hem
of haar te onderwerpen aan totale
dagelijkse controle mag zich dan wel
verschansen achter grote woorden
als “bescherming van de maatschappij”, “bestraffing van misdadigers”
of zich verantwoorden door “een begeleiding voor resocialisering”, een
“menselijke en groene omgeving”,
maar wordt het daarom minder een
smerigheid? Het humane detentiebeleid waar de staat nu mee staat te
zwaaien lijkt op een handleiding om
kooien in het roos te schilderen.
Hier moeten we onder ogen zien
dat de kooien niet alleen maar fysiek
zijn. Een cel heeft vier muren, maar in
de hoofden vallen de muren, afgrendelingen en prikkeldraad per honderden te tellen. De gevangenis wordt
pas aanvaardbaar wanneer je de huidige maatschappij als onvermijdelijk
ziet. Iemand opsluiten is pas denkbaar als je gelooft dat vrijheid zich
in een wetboek bevindt. De delinquentie veroordelen is maar mogelijk
door van de definitie van deze term
alle, veel grotere, misdrijven en misdaden van staten en kapitalisten uit
te sluiten. Een bankbediende bedreigen om hem te dwingen de kluizen te
openen is een misdaad die zwaar bestraft wordt door de wet, duizenden
werknemers uitbuiten en de aarde
vergiftigen, dat is de “vrije markt”.
Zoals Stirner het in 1844 goed samenvatte: “In handen van de enkeling
noemt geweld misdaad. In handen van
de staat noemt geweld recht.”
Maar om terug te keren naar ons
vredevol gevangenisdorp zoals de
macht de toekomstige grootste Belgische gevangenis in Brussel noemt,
laten we voor één keer eens het refrein van de meest realistische onder
de realisten onder de loep nemen,
het vervelende liedje van degenen
die het vermogen om te dromen en
vrolijk te vechten voor hun emancipatorische ideeën verloren zijn. Stel
dat de cellen van deze nieuwe gevangenis inderdaad minder grijs zouden
zijn, dat de gevangenen er meer toegang zouden hebben tot medische
zorgen en activiteiten en dat ze in
plaats van hun dagen te tellen in de
schaduw van een wanhopige muur
er wat zonnestralen en bomenkruinen kunnen zien. Het eigenlijke doel
van alle opsluiting is om de persoonlijkheid van het individu dat “criminogeen” geacht wordt te breken.
Gezien de weerstand die individuen
aan de dag leggen tegen deze hersenspoeling probeert de macht voortdurend nieuwe manieren uit. Van
de totale isolatie en de prikkelarme
omgeving zoals in de modules van
Brugge en Lantin, over de medische
behandeling en de veralgemeende
dopage, tot de “humane” gevangenissen van morgen. We zijn niet
vergeten hoe het nieuwe gesloten
centrum in Steenokkerzeel eveneens
werd voorgesteld als een “humaan
centrum”. De harde realiteit van de
opsluiting met haar afranselingen,
wanhoop en “zelfmoorden” liet niet
lang op zich wachten om dit masker
af te rukken en dat centrum te tonen
voor wat het is: een concentratiekamp voor vreemdelingen.Degene
die zich om de tuin laat leiden door
15
naar de vormen te staren, vergeet de
inhoud. Het aangekondigde nieuwe
beleid heeft geen ander doel.
16
Met haar humane pretenties probeert de staat de radicale kritiek van
de gevangenis te neutraliseren, radicaal in de zin dat die tot aan de
wortel (‘radix’) van de kwestie gaat.
Ja, ze kunnen antihelikopternetten
die je de hemel alleen nog maar
door een fijnmazig net laten zien wel
vermommen als zonneschermen, ze
kunnen zelfs de muren groen schilderen en teddybeertjes aan de prikkeldraad hangen, dat verandert niets
aan het feit dat deze wereld de privileges van wat rijken en machtigen
niet zou kunnen verdedigen zonder
massaal op te sluiten. Je ziet trouwens
goed hoe de juridische opsluiting
zich doorheen de maatschappij verspreidt, over de gevangenismuren
heen: elektronische enkelbanden,
werkstraffen, verplichte psychologische opvolging,... De gevangenis radicaal bekritiseren betekent haar bestaansreden in vraag stellen, en die
bestaansreden heeft niets humaan of
verlicht, die kan samengevat worden
tot de nood van de staat om de sociale tegenstellingen die het systeem
genereert te beheren, en de revoltes
die dat systeem in vraag stellen de
kop in te drukken. Punt uit.
Al jarenlang volgen de opstanden
en revoltes in de gevangenissen elkaar op, weerspannige individuen
vechten er om hun waardigheid te
behouden en de klauwen van het
gevangenismonster van zich af te
slaan. De opgesmukte tekeningen
van de toekomstige gevangenis van
Brussel kunnen trouwens het hele
repressieve panorama van isolatie,
bestraffing, cachot, bezoekverbod,
afranselingen, dopage dat in de gevangenissen momenteel opgevoerd
wordt om de wil tot revolte en de
vrijheidskreten te verstikken niet
doen vergeten.
De strijd om de bouw van deze
maxi-gevangenis tegen te houden is
aan de gang. Het is nu dus ook een
gevecht voor de betekenis van de
woorden geworden. Het zij zo! Wij
zullen blijven vechten om te blijven
schreeuwen: vrijheid is niet de wet,
gevangenis is geen vakantiepark. Tegenover de argumenten van de statelijke propagandamachine blijf je
best doofstom en zoek je best naar
autonome en vrije ruimtes waar de
betekenis van de woorden gesmeed
wordt in het dagelijkse gevecht tegen alle uitbuiting en onderdrukking. Ver van de schijnwerpers van
de politiek en haar nieuwspraak probeert de strijd zich een weg te banen
in de straat en kapot te maken wat
ons kapotmaakt.
Zelforganisatie en directe actie
De strijd tegen de bouw van een
maxi-gevangenis in Brussel : zelforganisatie en directe actie.
Een maxi-gevangenis?
In het kader van het Masterplan voor
de bouw van nieuwe gevangenissen
wil de macht een maxi-gevangenis
bouwen in Brussel. Deze gevangenis zal
dan minstens 1200 mannen, vrouwen
en kinderen kunnen opsluiten.
Het terrein ervoor bevindt zich in
Haren, in het noorden van Brussel.
Momenteel zijn de autoriteiten nog
bezig de nodige vergunningen bijeen
te sprokkelen, maar ze zouden de
bouw willen beginnen in de lente
van 2016. De bedrijven die er geld
mee gaan verdienen werden reeds
uitgekozen: Denys bouwbedrijf, FCC
Construction, de Regie des Gebouwen,
de architecten de Buro II & Archi+I,
de
ingenieurs
EGM, Derveaux en
VK
Engineering,
de promotors en
studiebureaus
Marcq & Roba, Aracadis Aqumen,
Ares, Typsa, MOOCON en Advisers.
De geschatte kost van de bouw
is 300 miljoen euro. Vermits het
gebouw eigendom zal blijven van de
bedrijven, zal de staat de gevangenis
huren totdat ze 25 jaar later in haar
handen overgaat. Deze financiële
constructie zal zo'n 3 miljard euro,
"gebruikskosten" van personeel en
onderhoud niet inbegrepen.
Waarom ertegen vechten?
• Omdat deze nieuwe gevangenis
een extra middel in handen van
de macht zal zijn om de armen en
de rebellen te verpletteren.
• Omdat ze één van de repressieve
17
antwoorden is op de revoltes
van gevangenen en op de
groeiende ontevredenheid: meer
gevangenissen bouwen om meer
mensen langer op te sluiten.
• Omdat ze dus gepaard gaat
met een verzwaring van de
overlevingsomstandigheden, de
brutaliteit van de flikken en de
verergering van de controle.
• Omdat de nieuwe bak het meest
typerende proejct is van het
grote offensief dat de macht
voert om Brussel nog meer dicht
te betonneren met prestigeuze,
commerciële
en
repressieve
projecten:
het
wordt
een
gevangenis-stad afgeklokt op
de belangen van de bourgeois,
machtigen,
eurocraten
en
kapitalisten.
•
Omdat
eenvoudigweg
de
gevangenis walgelijk is en
walgelijkheden
moet
je
vernietigen, niet bouwen.
Hoe ertegen vechten?
Door
ZELF-ORGANISATIE
DIRECTE ACTIE.
18
en
Onder zelforganisatie verstaan we
ons onderling organiseren, zonder
bemoeienissen van politiekers of
chefs. Deze zelforganisatie is vooral
de zelforganisatie van de strijd. Ze
streeft er niet naar om een maximaal
aantal mensen bijeen te brengen of een
vertegenwoordiging te verwerven,
maar om zich de middelen te geven
om zelf te strijden en te handelen.
Laten we dus vertrekken van uit
kleine strijdkringen. Deze kringen of
groepen ontstaan daar waar mensen,
vrienden en vriendinnen, bewoners
van eenzelfde zone, leerlingen van
eenzelfde klas, werknemers van
eenzelfde sector samenkomen om
de bouw van de maxi-gevangenis
te verhinderen. Ze discussiëren
onderling en denken na over wat ze
kunnen doen: een wilde staking op
school tegen de maxi-gevangenis,
een actie in de wiijk, een barricade
opwerpen, een steunavond voor
de strijd, een bezetting van een
staatsgebouw,...
Deze
kringen
bedenken dus op autonome wijze hoe
ze strijd wileln voeren. We hebben
het hier over "kringen", maar die
benaming doet er helemaal niet
toe: het is de inhoud die telt en de
actie die voortvloeit uit het feit je
samen te organiseren; solidariteit en
waardigheid in actie.
Zulke vormen van zelforganisatie
ontstaan overal waar gevechten
tegen de macht gevoerd worden.
Nochtans moeten ze niet proberen
om te dialogeren met die macht,
integendeel. De strijdkringen tegen
de maxi-gevangenissen hebben als
enige doel om dit project ons wil
opleggen te verhinderen.
Deze kringen kunnen vervolgens
hun activiteiten coördineren en
samen bredere acties op touw
zetten. De zelforganisatie van deze
kringen en hun coördinatie doen
autonome strijdruimtes tegen de maxigevangenis ontstaan.
Onder directe actie verstaan we
alle actie die erop gericht is om
CONCREET DE BOUW VAN DE
MAXI-GEVANGENIS ONMOGELIJK
TE MAKEN. Daarvoor moeten
we goed begrijpen hoe een
gevangenis gebouwd wordt. Er zijn
bouwbedrijven met werfmachines.
Er zijn verantwoordelijke overheden
met kantoren. Er is de berusting
rondom ons die de macht toelaat
om een walgelijkheid als de
maxi-gevangenis te bouwen. En
directe actie betekent dus om die
fundamenten van de bouw van de
maxi-gevangenis aan te vallen. Er is
niet maar één vorm van directe actie,
ze omvat alles wat zand strooit in de
machine. Ons voorstel is dubbel:
• Ageren tegen de verantwoordelijken
van het project van de maxigevangenis:
de
bedrijven,
architecten, overheden, betrokken
politici,
ingenieurs,
overal
waar we hen kunnen te grazen
nemen. Laten we hun wagens
en werfmachines buiten werking
stellen, hun kantoren overhoop
gooien, het leven bemoeilijken
van de verantwoordelijken voor
dit doodse project.
• Ageren in de wijken in Brussel, daar
waar we wonen en leven, om
duidelijk onze tegenstand te laten
blijken. De macht wil ons deze
gevangenis opdringen, laten we de
wijken dus oncontroleerbaar maken
voor de macht. Laten we de werven
van repressieve en commerciële
projecten saboteren, het de
lokale overheden lastig maken,
camerabewaking vernielen, onszelf
verdedigen tegen de politionele en
kapitalistische agressie.
En het doel van dat alles?
De bouw van deze maxi-gevangenis
is een erg groot en belangrijk project
van de macht. Het doel van deze strijd
is om de bouw ervan onmogelijk te
maken, om dit project te vernietigen.
Het gaat er dus niet over om het te
verbeteren, wat bij te schaven, te
"vermenselijken", te verplaatsen.
We willen er niet van weten van die
maxi-gevangenis en we gaan er alles
aan doen om te verhinderen dat ze
gebouwd wordt.
Deze strijd is dus een vernietigende
strijd tegen de repressieve terreur
van de staat. Proberen om de maxigevangenis te verhinderen is dus ook
een kwestie van waardigheid voor
allen die verlangen naar vrijheid
en het einde van onderdrukking.
En aldus maakt deze strijd dus ook
deel uit van een dieper en breder
gevecht, van een gevecht tegen deze
maatschappij van geld, slachting en
macht.
Zelforganisatie en directe actie!
Ageren tegen de
collaborerende bedrijven;
in de wijken ageren tegen de macht!
Voor de coördinatie van de strijd!
19
Contouren van de strijd tegen
de bouw van een maxi-gevangenis
De keuze van anarchistische kameraden
om een specifieke strijd te beginnen tegen de bouw van een maxi-gevangenis
in Brussel kwam niet uit de lucht vallen.
Daarom lijkt het ons noodzakelijk om enkele analyse-elementen mee te geven over
de aan de gang zijnde stadsontwikkelingen en kort terug te komen op de opstanden, rellen en strijden van de laatste jaren
in de Belgische gevangenissen.
20
De context van Brussel, een
Europese metropool in wording
In tegenstelling tot het beeld van
een goed beveiligde en erg doodse
Europese hoofdstad waar sociale vrede heerst dat de autoriteiten proberen te verspreiden, blijven de sociale
tegenstellingen en spanningen er erg
aanwezig. Net zoals elders in Europa
gaan de overlevingsomstandigheden
in de arme wijken
er gevoelig op achteruit. Om komaf te
maken met de herhaaldelijke rellen
in de wijken, rellen
die kwantitatief gezien zeker niet erg
groot waren, maar
daarom niet minder
betekenisvol; met
de verspreide
criminaliteit waarvan een alsmaar
groter deel van de Brusselse bevolking van afhankelijk is voor haar
overleven; en meer algemeen met de
verwerping, die zeker niet veralgemeend maar wel erg voelbaar is, van
overheden, ordetroepen en legaliteit,
heeft de macht een waar offensief ingezet. Dit offensief om "Brussel te pacificeren" heeft meerdere aspecten.
Eerst en vooral zijn er de erg talrijke projecten die te maken hebben met de herinrichting van de
stadsruimte naar de imperatieven
van sociale controle en kapitalisme. Bouw van nieuwe winkelcentra,
ontwikkeling van nieuwe wijken op
braakliggende of industriële terreinen, uitbreiding van de "Europese
wijk" waar de instellingen van de
Europese Unie zitten, aanleg van een
Gewestelijk Expres Net (GEN) naar
het model van eender welke metropool om Brussel te verbinden met
de kleinere steden en dorpen in een
straal van 30 kilometer en uiteraard,
herbestemming van de arme wijken
middels luxewoonprojecten en een
invasie van alle diensten die de gegoede middenklasse eist.
Ten tweede is er een gevoelige opvoering van de repressie. De politierangen groeien snel aan en maken
van Brussel de Europese stad met
het hoogst aantal flikken per 100
inwoners. Die manschappen worden
nu beter gestructureerd in verschillende diensten om specifieke terreinen te dekken: metropolitie, nabijheidspolitie, anti-holdup brigades,
reserve-eenheden (om het hoofd te
bieden aan rellen, 24u op 24 mobiliseerbaar). Daarbovenop komt de
militarisering van het openbaar vervoer; een (publieke en private) videobewaking die gevoelig uitgebreid
wordt; een brutaal, systematisch en
dodelijk geweld van de politie [1];
een toegenomen controle van de
pers om echos van ontevredenheid
of revolte te beperken of te censureren... Tenslotte is er dan nog de
bouw van verschillende bastions van
de repressie zoals het nieuwe hoofdkwartier van de Federale Politie in
het hartje van Brussel, de bouw van
de nieuwe hoofdzetel van de NAVO
en tenslotte de bouw van de grootste
gevangenis uit de Belgische geschiedenis (bovenop de 12 andere nieuwe
gevangenissen die reeds gebouwd, in
opbouw of voorzien zijn).
Ten derde moeten we ook de algemene achteruitgang van de overlevingsomstandigheden voor brede
lagen van de Brusselse bevolking in
overweging nemen. In de ogen van
de macht zit daar een hele bevolking
die alsmaar meer "overbodig" wordt
voor de economie en die dus ofwel in
toom gehouden, ofwel verjaagd moet
worden uit de Europese metropool.
De ontmanteling van de sociale staat
(afschaffing van diverse uitkeringen,
verzwaring van de werkomstandigheden) zal de sociale tegenstellingen
zeker aanscherpen. Nu reeds toornt
de werkloosheid in alle arme wijken
van Brussel boven de 25% uit en
volgens de officiële statistieken leeft
één op de drie Brusselaars met een
inkomen onder de armoedegrens.
Eerder dan via politieke partijen zet
het offensief van de macht massaal
in op de erg talrijke burgerzinprojecten en preventieprojecten die uitgezaaid worden over de vier uithoeken
van Brussel om zware problemen te
proberen voorkomen. Tegelijkertijd,
door alle denkbare propaganda- of
verzwijgingsmiddelen probeert de
macht de herinnering aan revoltes,
rellen of weerstand die Brussel gekend heeft uit te vagen. Dat dompelt
vele mensen onder in een heden zonder betekenis, zonder verleden en
21
zonder roze toekomst, overgeleverd
aan de leugens en misvormingen van
de macht.
Meer algemeen, net zoals in andere
Europese landen, wordt deze strijd
gevoerd in een context van "besparingen", met andere woorden, van
sterke economische herstructurering
die samengaat met een ander beheer
van het sociale conflict. Elk systeem
dat doorheen een herstructurering
gaat kent een zekere broosheid. Om
te voorkomen of er adequaat op te
kunnen antwoorden, herstructuren
de staten ook de brede repressieve
sfeer. De sociale controle opvoeren,
subversieve dreigingen uitschakelen,
nieuwe gevangenissen en gesloten
centra bouwen, op alsmaar meer geïntegreerde wijze controletechnologieën toepassen, nieuwe politie- en
legereenheden opleiden om onrust
de kop in te drukken... In elke regio
kunnen de accenten van deze herstructurering anders liggen, maar de
logica is overal dezelfde: wanneer
de productie van sociale vrede niet
meer verzekerd is, maakt de repressie zich klaar om op elke opstoot van
de sociale oorlog te antwoorden.
22
De keuze voor een specifieke
strijd tegen de bouw van een
maxi-gevangenis
Van 2006 tot 2011 kregen de gevangenissen in België te maken met
tientallen opstanden, revoltes en
ontsnappingen. Deze agitatie binnen
de muren heeft ook solidaire echos
gekend buiten de muren, zowel van
anarchisten als van andere rebellen.
Wetende dat vele mensen, en trou-
wens alsmaar vaker, heen-en-terug
gaan naar de gevangenis, is de kwestie erg aanwezig in verschillende
Brusselse wijken.
In het achterhoofd houdende dat er
niet weinig ervaringen werden opgedaan op het terrein van de strijd tegen de gevangenis, kunnen we nu de
elementen meegeven die kameraden
gebracht hebben tot de keuze voor
een specifieke en projectuele strijd
tegen de bouw van de maxi-gevangenis. Eerst en vooral wil dit strijdproject een parcours van autonome
strijd zijn, gebaseerd op onze eigen
perspectieven en temporaliteiten,
onze eigen analyses en ideeën. Het
gaat dus niet over een campagne om
een bijzondere situatie te bestrijden,
noch over een anarchistische interventie in een bredere verzetsbeweging. We hebben voor zulke aanpak
gekozen omdat die ons het meest gepast leek voor wat we hier konden
doen en ons zou toelaten om onze
ideeën, analyses en strijdmethodes
samen te brengen in een insurrectioneel perspectief.
In deze keuze ging het erom een
strijd op poten te zetten die alle aspecten van het offensief van de macht
zoals we die hierboven aangehaald
hebben erin te betrekken, maar tegelijkertijd een insurrectionele projectualiteit te ontwikkelen: een terrein
uitkiezen dat het potentieel heeft om
vijandigheden te ontketenen of te
verspreiden tegen een zichtbaar en
tastbaar project van de macht, met als
doel om de strijdomstandigheden te
scheppen voor de vernietiging van dit
project. Wij denken dat een dergelij-
ke strijd tegelijkertijd en naargelang
ze zich ontwikkelt, de andere aspecten van het machtsoffensief aan het
wankelen zou kunnen brengen en een
strijdmethodologie (zelforganisatie,
permanente conflictualiteit en aanval) zou kunnen bieden aan allen die
tegen het systeem willen vechten.
Het spreekt voor zich dan de uitleg
over onze activiteiten van de laatste
tijd [winter 2014] een beetje "schematisch" zou kunnen overkomen en
de indruk zou kunnen wekken dat
alles beantwoordt aan een vooropgesteld plan. Hoewel de discussies
over het perspectief van deze strijd
veel tijd in beslag genomen hebben
en toegelaten hebben om in zekere
zin de grote lijnen van dit strijdproject uit te werken, staan we erop te
verduidelijken dat de activiteiten de
vrucht zijn van permanente discussies, autonome initiatieven, kritische
terugblikken, ontmoetingen met andere rebellen en gelegenheden die
aangegrepen werden.
Sinds december 2012 proberen we
aanwezig te zijn in verschillende wijken in Brussel door het voorstel om
te strijden tegen de bouw van een
maxi-gevangenis te verbinden met
de kritiek van de aan de gang zijnde transformaties in Brussel en de
gevangenis op zich. Een belangrijk
deel van de activiteiten bestaat erin
om dit strijdvoorstel via een veelheid
aan autonome middelen( dus, zonder enige bemiddeling, en ver weg
blijvend van alle officiële, syndicale
of politieke organisaties) te verspreiden. [2] De reacties zijn over het algemeen enthousiast en deze initiatie-
ven geven redelijk vaak aanleiding
tot rijke discussies. Daarop zijn verschillende meer "geconcentreerde"
strijdinitiatieven gevolgd: initiatieven voor een bepaalde tijd en op een
bepaald stuk gebied, zoals bijvoorbeeld een agitatieweek in Sint-Gilles, een strijdweekend in Anderlecht
met de bezetting van een leegstand
gebouw en een hele resem aan activiteiten of nog een autonome betoging en een korte bezetting van een
terrein wederom in Anderlecht. Die
initiatieven lieten ons toe om de vinger aan de pols te leggen. Ze hebben
ons ook aanwijzingen gegeven over
de "beschikbaarheid" voor de strijd:
we konden vaststellen dat vele mensen de strijd steunen of ermee sympathiseren, maar dat ze tegelijkertijd
erg in beslag genomen worden door
het overleven of de dagelijkse zorgen
met de overheden. Dat heeft ons nog
meer gesterkt in een niet-kwantitatieve visie op de strijd: eerder dan
de "massa" te zoeken, rekenen we op
medeplichtigheden die in staat zijn
om op autonome wijze te handelen
en op de verspreiding van de revolte.
Na een aantal van die initiatieven
zijn we blijven nadenken over de
wenselijkheid, het belang en de gebreken van dergelijke "referentiemomenten" en bij uitbreiding eventuele "referentiepunten" voor degenen
die geïnteresseerd zijn in de strijd
of andere mensen willen ontmoeten
om de strijd mee te delen, en over
hoe strijdruimten te creëren waarin niet alleen anarchisten, maar
ook andere rebellen elkaar kunnen
ontmoeten en eventueel een aantal
strijdactiviteiten kunnen coördineren. In pamfletten en tijdens discus-
23
sies zijn we meer precies geworden
over onze organisatorisch voorstel:
"strijdkringen" en "strijdgroepen" tegen de maxi-gevangenis, en in oktober 2014 werd Le Passage een lokaal
voor "info en coordinatie in de strijd
tegen de maxi-gevangenis" geopend
in Anderlecht. Dat is dus één van
de punten geworden waar mensen
die geïnteresseerd zijn om op zelfgeorganiseerde en autonome basis
te strijden tegen de maxi-gevangenis
elkaar kunnen ontmoeten, hun kritieken kunnen aanscherpen en zich
met anderen kunnen coördineren.
Tegelijkertijd is het door offensieve
en enigszins intense initiatieven te
nemen op straat dat "referentiemomenten" gecrëerd worden die we
bijzonder belangrijk achten voor de
strijddynamiek.
24
Het project van de nieuwe gevangenis werd ontleed waardoor de
mogelijke manieren om het aan te
vallen bloot kwamen te liggen. Het
voorstel dat we uitdragen is dubbel:
ageren tegen de bouwers, architecten, financierders, beheerders en
andere verantwoordelijken van het
project (dus het economische, politieke en sociale weefsel dat het project van de maxi-gevangenis omringt
aanvallen) en ageren in de wijken,
daar waar de macht dit project en alles wat ermee gepaard gaat probeert
op te leggen, om ze oncontroleerbaar
te maken. Misschien behoeft het eerste aspect van dit voorstel dat we
op straat verspreiden niet veel meer
uitleg (er vonden reeds vele sabotages plaats die voor zich spreken),
maar het tweede aspect beantwoordt
in feite aan de noodzaak op het
grondgebied, op gedecentraliseerde
en onvoorzienbare wijze, vijandelijkheden te verspreiden tegen het
project van de maxi-gevangenis en
tegen de transformatie van Brussel
zelf in groot openluchtconcentratiekamp. De vormen die dat aanneemt
en kan aannemen, zijn bijvoorbeeld
de sabotages van bewakingscamera's of openbare verlichting, acties
tegen het openbaar vervoer die kanalen zijn waarlangs de orde zich
probeert op te leggen, verstoringen
of blokkades van de dagelijkse routine, aanvallen tegen de verdedigers
van de orde, saobtages op werven
van nieuwe commerciële of repressieve projecten, wilde betogingen,...
Als dat bijdraagt tot het creëren van
een sfeer die revolte goedgezind is
en de verstikkende omsingeling van
de repressie in de wijken doorbreekt,
laat het eveneens toe om te wijzen
op de materialiteit van de "nieuwe"
vormen van controle die eveneens
noodzakelijk zijn voor de kapitalistische uitbuiting in deze moderne
tijden: de stromen van informatie en
energie zijn werkelijk de slagaders
van elke gevangenis-stad, aders die
kunnen doorgesneden worden.
Ons doel is zonder ambiguïteit, zowel tegenover kameraden als tegenover mensen waaraan we voorstellen
deze strijd te delen: we willen dit
project vernietigen voordat het overeind staat, wetende dat de vernietiging zeker een materiëel feit is, maar
niet alleen maar dat. Het zijn ook de
bestaande sociale verhoudingen die
aan de macht toelaten om het ene
of het andere project te verwezenlijken of een doorbraak te forceren
in de opvoering van uitbuiting en
controle. Strijden tegen de bouw van
de maxi-gevangenis is dus ook, door
aan te vallen, de "omstandigheden"
scheppen waarin haar weigering in
woor en daad mogelijk wordt. Het is
het aanmoedigen van revolte in de
wijken, enkele suggesties voor strijdmiddelen aanrieken; het is er ook aan
bijdragen dat in de bestaande gevangenissen de weerspannige individuen
hun revolte kunnen verderzetten en
de bouw van nieuwe gevangenissen kunnen bekritiseren. Daar zit de
knoop van onze keuze voor een projectuele strijd: een gevechtstraject
ontwikkelen dat de fundamenten ondermijnt van aanvaarding of berusting, en dus van de macht zelf.
Nota's
[1] Tussen november 2013 en april
2014 telden we bijna één dode per maand
omwille van of tijdens een politie-interventie, zonder te spreken over de tientallen of zelfs honderden mensen die in de
commissariaten of tijdens arrestaties afgeranseld of regelrecht gefolterd werden.
[2] Bijvoorbeeld: pamfletten, affiches,
tags, spandoeken, kleine bijeenkomsten op straat, publieke vertoningen op
straat van een korte documentaire tegen
de maxi-gevangenis, discussies op strijd,
megafoon-interventies, verspreiding van
Ricochets, het bulletin van de strijd, op
straat, maar ook in vaste verdeelpunt zoals bakkers, cafés,...
25
Aan de gevangenen van binnen en buiten
Deze woorden zijn aan jou gericht. Aan
jij die gevangen zit in de kerkers van de
staat en aan jij die alsmaar meer opgesloten zit in de Brusselse stad die een openluchtgevangenis aan het worden is.
Kijk om je heen, maar kijk met je
eigen ogen, niet met die van politici,
flikken of chefs.
26
Jarenlang hebben talrijke opstanden de gevangenishel op zijn kop gezet. Vanuit die plekken waar de staat
degenen wegsteken die storen, degenen die niet binnen de lijntjes kleuren, degenen die "ongewenst" verklaard worden door deze maatschappij van macht en geld, kwamen luide
kreten van revolte en leven. Om uit
te schreeuwen dat de tralies doodt,
dat de cellen het mensenwezen kapotmaken, dat een maatschappij die
opsluit om zich te
beschermen
zelf
een grote gevangenis is. De staat antwoordt vandaag op
die kreten met meer repressie, met
isolatiemodules, met strikte detentieregimes, met de bouw van nieuwe gevangenissen om die genereuze
elans van revolte en solidariteit te
verstikken.
Ook buiten vonden er revoltes
plaats die het juk van de normaliteit
hebben afgeschud, talrijke en verspreide acties tegen alles wat uitbuit
en opsluit. Om duidelijk te maken
dat deze maatschappij ons degouteert, dat we niet willen weten van
het afgestompte slavenbestaan dat ze
ons aanbiedt en oplegt, dat we niet
met gekruiste armen zullen blijven
toekijken wanneer de politie moordt
en foltert, wanneer de kapitalistische economie onze naasten tot aan
de rand van de afgrond duwt, naar
depressie en zelfmoord, wanneer de
sociale machinerie ons brainwasht
om brave gehoorzame en uitgedoofde burgers te worden. Elke sabotage,
elke rel, elke aanval zijn evenzovele levenskreten tegen een wereld
die ons allemaal dood of slaven van
de autoriteit wil. En vandaag transformeert de staat de volkswijken in
zones voor de middenklasse en voor
de bourgeois met loftprojecten, nieuwe winkelcentra en luxewinkels; hij
bouwt en renoveert om de eurocraten, ondernemers en internationale
vertegenwoordigers te plezieren; hij
wil de hele stad bedekken met een
dicht net van camerabewaking terwijl het openbaar vervoer alsmaar
meer begint the lijken op de check
points in oorlogszones; hij draait de
duimschroeven aan op alle niveaus
om het overleven te bemoeilijken
en investeert massaal in politie en
veiligheid. De staat bouwt tientallen nieuwe gevangenissen in de vier
uithoeken van België en wil de allergrootste gevangenis neerpoten in
Brussel. Maar zijn nog ambitieuzer
project is alle mogelijke verzetshaarden om te vormen tot evenzovele
barakken van het grote openlucht
concentratiekamp dat Brussel, en bij
uitbreiding de hele maatschappij,
aan het worden is.
genissen van geld en macht zijn te
denken en te dromen. Het is je vermogen om te handelen, om niet in
het defensief te blijven en te klagen,
maar om aan te vallen. Vele recente
opstanden over de hele wereld, van
Tunesië over Egypte, Syrië, Turkijke,
Bosnië tot in Brazilië, hebben misschien wel het grootste obstakel uit
de weg geruimd: de vergissing te geloven dat we niets kunnen doen.
Kijk nu in jezelf. Wat de staat wil
verstikken, zit daar, in je. Het is je
vermogen om zelf na te denken, om
nieuwe werelden die geen gevan-
Lang leve de opstand
Laten we ons dus ontdoen van
de berusting die ons verstikt, laten
we de dagelijkse routine van werk,
controle en verplichtingen opgelegd
door het systeem doorbreken en de
tijd en ruimte nemen om onze ontsnapping te verbeelden.
Je hartslag versnelt. Het bloed
pompt wild door je aders. Je ogen
ontwaren duidelijk de omtrekken
van de vijand, dat monster van gevangenissen, flikken, kapitalisten,
werven, banken, instellingen. Je
handen jeuken en grijpen naar de
steen, de fles benzine, de trekker van
je wapen, de hand van je medeplichtige. Het is de adrenaline van de ontsnapping, de droom van de vrijheid.
Voor de coördinatie van
de strijden
binnen en buiten de muren.
De enige mogelijke ontsnapping
is de revolte
27
Rebelleren tegen de maxi-gevangenis
De Belgische staat wil in Haren, in het
noorden van Brussel, een nieuwe gevangenis bouwen. Het zou gaan om de
grootste Belgische gevangenis ooit, een
maxi-gevangenis, een waar gevangenisdorp dat vijf verschillende gevangenissen
zou groeperen op één terrein.
28
Het zou de eerste gevangenis zijn
die tot stand komt door wat men
noemt een ‘publiek-private samenwerking’. Dit wil zeggen dat de bouw
en het beheer van de gevangenis volledig in handen ligt van private bedrijven, en dat de staat ze van deze
bedrijven gedurende twintig jaar
huurt, waarna ze uiteindelijk staatseigendom wordt. Er hoeft geen tekeningetje bij de gigantische economische belangen dat dit project met
zich meebrengt.
Het zou ook de
eerste
Belgische
gevangenis
worden waarin zoveel
mensen tegelijkertijd kunnen opgesloten worden (het
complex zal 1200
cellen tellen), en plaats zal zijn voor
zowel mannen als vrouwen en kinderen. Een rechtbank in het gevangeniscomplex zelf moet er overigens
voor zorgen dat de verplaatsing van
gevangenen steeds tot een minimum
beperkt wordt.
De bouw van dit gedrocht is de
kers op de taart van het zogeheten
‘masterplan’ dat uitgedacht werd
door één van de voorgaande regeringen en dat de bouw van een ne-
gental nieuwe gevangenissen voorziet, verspreid over heel het land.
Dit plan wordt gepromoot bij de bevolking als een ultiem antwoord op
de overbevolking, de verregaande
bouwvalligheid van enkele bestaande gevangenissen, en een heuse stap
in de richting van een menselijkere
opsluiting met meer oog voor de herintegratie van gevangenen. Dit manoeuvre werd voor de macht stilaan
onvermijdelijk aangezien het gevangeniswezen jarenlang geplaagd werd
door ontsnappingen, gijzelingen
van cipiers, wandelstakingen, grote
en kleine opstanden. Daar bovenop hebben de leefomstandigheden
waarin mensen opgesloten worden
meerdere internationale instanties
ertoe gebracht de Belgische staat op
de vingers te tikken. Ze willen dus
komaf maken met de wanorde, de
opstandigheid en de internationale aandacht. Al is heel het humane
discours dat gebruikt wordt om in
tijden van zogezegde crisis zo’n immense geldstroom naar opsluiting
door de bevolking te doen slikken
natuurlijk je reinste onzin. Het is
louter een hedendaagse verpakking
voor iets aloud. De macht die haar
repressieve wapens steeds fijner aanscherpt, om zichzelf veilig te stellen,
om hun systeem te beschermen en
de controlerende en onderdrukkende
richting die het steeds verder uitgaat
te vrijwaren.
Er wordt momenteel in België op
heel wat verschillende manieren geld
gepompt in justitie. Er zijn niet alleen
de duizenden nieuwe cellen, er is ook
de uitbreiding van het systeem van
de enkelband, het huisarrest, werk-
straffen, boetes en ga zo maar door.
Voor de staat gaat het er niet om haar
sancties te vermenselijken, als wel ze
uit te breiden naar iedereen die er nu
nog in slaagt de dans te ontspringen.
Door de capaciteit van de gevangenissen danig omhoog te duwen en de
mogelijkheid tot alternatieve straffen
te vergroten wil ze haarzelf alle mogelijke middelen verschaffen om nog
meer vat te krijgen op de samenleving, om nog meer mensen te kunnen
straffen, en op te sluiten in een gevangenis, in hun woning, in een job of
financiële houtgreep.
En de machthebbers hebben meer
dan ooit begrepen dat dit doel ook
gediend kan worden door zoveel
meer dan de traditionele uitbraaksels
van het repressieve apparaat. Als we
kijken naar de stad Brussel zien we
dat de maxi-gevangenis lang niet het
enige project is dat in het leven wordt
geroepen om mensen te controleren,
hun gedrag op verschillende manieren te bepalen, het dagelijkse leven
te beïnvloeden en te begrenzen. Tot
in alle uithoeken van de stad rijzen
de projecten die hiervan getuigen
als champignons uit de grond. Van
de bouw van nieuwe politiecommissariaten tot de installatie van meer
camera’s en de aanwezigheid van
steeds meer flikken op straat. Van
de uitbreiding van de Europese wijk
tot de creatie van een uiterst gecontroleerd openbaar vervoersnetwerk
dat werkkrachten van buiten de stad
snel en efficiënt naar hun arbeidsplaatsen moet voeren. Van de bouw
van steeds grotere tempels van consumptie tot de inplanting van nieuwe en dure appartementen in armere
29
wijken om er zo een ‘opkuis’ te bekomen. Al deze glanzende uitvindingen zijn niets meer of minder dan instrumenten die tot enig doel hebben
mensen in de rangen te houden of
te dwingen, en diegenen die dit niet
kunnen of dit bewust weigeren te viseren, te kleineren, weg te jagen of
op te sluiten. De nieuwe maxi-gevangenis in Haren en de stadsvernieuwing in Brussel zijn twee kanten van
éénzelfde medaille.
30
Zo’n twee jaar geleden verschenen
in de Brusselse straten de eerste pamfletten waarin een resolute tegenkanting geuit werd tegen de bouw van
de gevangenis in Haren, en waarin
dit zoveelste repressieve project
van de staat in rechtstreeks verband
werd gebracht met de langzame
maar zekere omvorming van de stad
tot één grote openluchtgevangenis.
Sindsdien is er een strijd ontwikkeld
die veel verschillende initiatieven en
intensiteiten heeft gekend. Pamfletten, affiches, graffiti, bijeenkomsten,
bezettingen, betogingen, sabotage en
directe actie. Steeds ademen deze initiatieven een anti-politieke houding
uit, en zijn ze een uitnodiging voor
éénieder om ook zelf in de aanval
te gaan in een rechtstreeks conflict
met de gezagsdragers en hun plannen. Steeds wordt er een autonomie
van strijd opgeëist waarin éénieder
aangemoedigd wordt zichzelf te organiseren waar, wanneer en met wie
hij of zij dit het beste acht, in een
onbemiddelde confrontatie met wat
ons onderdrukt.
De bouw van de maxi-gevangenis in Haren zal nooit gestopt kun-
nen worden met woorden alleen. De
verbeelding, de ideeën, het doorzettingsvermogen, de passie en de handelingen van iedereen kunnen echter
een vuur aanwakkeren waar geen
enkel project van geen enkel machtsbastion tegen opgewassen is. Laten
we verder de mogelijke wegen verkennen en de actie induiken.
Besparingen en maxi-gevangenis zijn één
Het nieuwe jaar begint met een kleine sociale slachtpartij. De vorige regering (van
linkse signatuur, dat degenen die geloven
dat besparingen een exclusief recept van
rechts zouden zijn zich dat herinneren),
had een hervorming van de werkloosheidsuitkeringen beslist waardoor vanaf 1
januari 2015 zo’n 55 000 werklozen uitgesloten zouden worden.
Deze duizenden mensen zullen van
de ene op de andere dag zonder inkomsten zitten.
In België zoals in andere Europese
landen leggen de staten besparingskuren op om de openbare uitgaven
te saneren en betere winstmarges te
kunnen garanderen aan de kapitalisten. Het fameuze “sociale model” dat
sociale vrede wilde
verkrijgen van de
uitgebuiten en onderdrukten
door
hen (altijd beperkte
en relatieve) toegang te geven tot
consumptie en sociale diensten zoals
gezondheidszorg en
onderwijs, is vandaag begraven. Deze manier om de
conflicten en tegenstellingen tussen
rijken en armen, tussen onderdrukkers en onderdrukten te beheren
wordt nu ingeruild voor een brutaler
model. De sociale toestand in Griekenland is het toekomstbeeld dat alle
Europese landen te wachten staat.
Tezamen met deze besparingsmaat-
31
regelen investeren de staten massaal
in veiligheid en sociale controle. In
België neemt dat in het bijzonder
de vorm aan van de bouw van een
tiental nieuwe gevangenissen, waaronder een maxi-gevangenis in Brussel. Want alles bij elkaar genomen
is de gevangenis vooral een kerkhof
van armen, een concentratiekamp
voor degenen die uit vrije keuze of
gedwongen de wet overtreden en de
privé-eigendom schenden. In tijden
van economische herstructurering
gaat het systeem noodzakelijkerwijze door een periode van instabiliteit.
Om te vermijden dat deze instabiliteit gevaarlijk wordt voor het overleven van het systeem, verstevigen
en verhevigen de staten de repressie.
Door nieuwe gevangenissen te bouwen, maar ook door nieuwe politiekantoren in te planten, meer camerabewaking te installeren, de controle
op alle niveaus (werkloosheid, “fraude”, belastingen, legale situatie,...) te
verhogen.
32
Wanneer een staat duizenden
mensen hun overlevingsmiddelen
afneemt, in dit geval de werkloosheidsuitkeringen (die trouwens altijd
al onder de officiële armoededrempel lagen en niets anders waren dan
ellendige kruimels in vergelijking
met het geld dat onder de rijken circuleert), wat verwacht die dan eigenlijk? Hij weet maar al te goed dat
zulke maatregel een toename van
“criminaliteit” zou kunnen inluiden.
De opsluitingsmachine zal dus sneller moeten draaien. Terwijl de staat
een zero tolerantie toepast tegen
alle schendingen en subversies van
de statelijke en kapitalistische orde,
probeert ze ook de oorlog onder armen, onder uitgeslotenen, onder ons
aan te wakkeren. De vergevorderde
afscherming van de rijken en van het
geld duwt de armen in de richting
van elkaar uit te buiten, elkaar te bestelen, elkaar te bedriegen. De staat
komt daar als winnaar uit, hij vermijdt dat de sociale oorlog oplaait,
het gevecht tegen de uitbuiting en de
onderdrukking.
Duizenden mensen uitgesloten van
de werkloosheidsuitkering, alsmaar
zwaardere werkomstandigheden met
alsmaar langere dagen voor alsmaar
minder geld, aanzienlijke besparingen in sectors zoals de gezondheidszorg... Ja, dat is een oorlogsdaad
tegen ons bestaan. We kunnen terugdeinzen, we kunnen aanvaarden, we
kunnen berusten. We kunnen gaan
jammeren voor de kruimels die ze
ons niet meer zullen geven, of om
minder brutale manieren om ons te
laten uitbuiten en in de zak zetten.
Daar gaat de voorkeur van de staat
naar uit, en dat is wat hij zal proberen bekomen door te dreigen met
gevangenis en flikken. Of we kunnen
vechten, revolteren, in opstand komen. Met alle middelen die we gepast achten.
Strijden tegen de bouw van de
maxi-gevangenis in Brussel is dus een
fundamentele steunpilaar aanvallen
van de oorlog die de staat voert tegen de onderdrukten en uitgebuiten.
De gevangenis op de hoek van je straat
Opdat het systeem dat ons opgedrongen
wordt zou kunnen blijven voortbestaan is
het nodig dat er allerhande herstructureringen op gang getrokken worden. Niet
alleen de befaamde herstructureringen in
de bedrijven en de besparingen van de regering getuigen hiervan, ook een algemene verhoging van de repressie in zoveel
mogelijk sferen van het leven maken er
deel van uit.
Want wanneer het behoud van een
systeem het zoveel mensen moeilijker en moeilijker maakt een waardig
leven te leiden, moet de staat haar
middelen om deze mensen kort aan
de leiband te houden uitbreiden,
haar onderdrukking verstevigen,
haar schijnbare almacht blijvend in
de hoofden nestelen.
En die middelen,
die zijn van alle
slag. Het zijn de
prestigieuze tempels van de repressie, die meestal met
veel tromgeroffel
geopend
worden
als grote dienst die
de staat aan de samenleving bewijst, maar die uiteindelijk vooral de onverzettelijkheid
van de macht moeten belichamen.
Tegelijkertijd zijn het die kleine ingrepen die haast onopgemerkt het
dagelijkse leven binnen sluipen en
waarvan pas na een poosje duidelijk
wordt dat ze alles verandert hebben.
Het is de nieuwe maxi-gevangenis
33
die ze binnenkort willen bouwen in
Haren tot het nieuwe winkelcentrum
aan de rand van je wijk, van het
nieuwe politiecommissariaat enkele
minuten van je huis tot de nieuwe
camera op de hoek van je straat. Het
zijn de nieuwe poortjes in de metro
die je willen dwingen tot betalen,
het zijn de nieuwbouwprojecten die
de buurt willen zuiveren van armen,
het is de steeds intensievere jacht op
werklozen die zovelen de miserie in
duwt, het is de vermenigvuldiging
van het aantal uniformen op straat
van diegenen die beloofd hebben flik
te worden voor anderen in ruil voor
een vast loon.
34
Het is eigen aan het kapitalisme
dat het steeds een versnelling hoger
schakelt. Het wordt ook steeds duidelijker welke rol hierin voor ons weggelegd wordt; meelopen of achter
blijven, geïntegreerd of opgesloten
worden. In Brussel wordt deze druk
doelbewust verhoogd om de elementen waar de autoriteiten moeilijk
vat op krijgen eens en voor altijd
uit haar straten te verbannen. Voor
deze oorlog tegen de rebellie, tegen
een tegendraadsheid, tegen een opstandigheid tegen de heersende orde,
maar ook gewoon tegen de armen, is
de nieuwe maxi-gevangenis in Haren
een groot symbool. Maar het terrein
dat de staat in deze oorlog verovert
strekt zich uit tot ieders achtertuin.
Als we niet binnen enige tijd willen
beseffen dat we tot marionetten van
het systeem zijn gemaakt zal het dan
ook daar zijn dat een compromisloos gevecht om onze vrijheid moet
plaatsvinden.
De tentakels van de openluchtgevangenis reiken tot aan je deur, de
mogelijkheden tot sabotage en aanval ook...
Aan de ongewensten
Er zijn alsmaar meer ongewensten in
deze wereld.
Of het nu de miljoenen vluchtelingen zijn die over deze planeet
zwerven of de miljoenen mensen
die opgestapeld worden in de favelas en arme wijken over de hele wereld. Of het de opgeofferden van de
oorlogen en industriële verwoestingen zijn of de armen in de Europese landen die overboord gegooid
worden in naam van de economie.
Of het de moedige opstandelingen
zijn die opgestaan zijn met kreten
van vrijheid en waardigheid in vele
landen de voorbije jaren of degenen die hier, in het hart van de metropolen, durven vechten tegen een
wereld die hen verstikt.
We zijn alsmaar
met meer en meer
die
beschouwd
worden als overbodig, nutteloos,
gevaarlijk, onproductief, schadelijk
door de meesters van deze wereld.
En om hun systeem en hun macht
te beschermen deinzen ze voor niets
terug. Ze hebben de Middellandse
Zee omgevormd tot een gigantisch
massagraf. Ze hebben honderden
concentratiekampen voor sans-papiers gebouwd. Ze hebben spitstechnologie ontwikkeld om ons beter te
identificeren, volgen en controleren. Ze dreigen met uitwijzing, gevangenis of ellende om ons de rol
van slaven te doen aanvaarden die
ze ons hebben voorbehouden. Ze
wakkeren rassenhaat en sectaire
conflicten aan om ons te verdelen.
35
Kortom: ze voeren oorlog tegen de
ongewensten van hier en ginder.
Nergens om naartoe te vluchten
buiten dan...
Kapitalisme, staat, autoriteit...
hebben intussen alle ruimte ingepalmd, elke vierkante centimer van
deze planeet hebben ze omgevormd
tot industriële vuilnisbelt, openluchtgevangenis, bloedbad en werkkamp. Overal zie je dezelfde logica
aan het werk: uitbuiten, controleren,
manipuleren, onderdrukken, afslachten. En deze logica is ook in onze
hoofden en harten doorgedrongen:
we kunnen ons iets anders al zelfs
niet meer voorstellen, iets zonder
meesters en uitbuiters; we aanbidden koopwaar en consumptie; we laten onze waardigheid vertrappelen;
we durven niet meer vechten voor
vrijheid, voor onze dromen, voor
het einde van de ellende. We kunnen
nergens meer naartoe vluchten.
36
Er is echter nog één land, één
ruimte, één enkel gebeid over waar
we naartoe kunnen, waar we heen
kunnen rennen, vanaf vandaag, met
al onze krachten, zelfs al zou het
kunnen dat we bezwijken tijdens
onze poging. En dat is de REVOLTE, de opstand van degene die opstaat tegen wat hem onderdrukt en
tot slaaf maakt. Onze gemeenschap
kan alleen maar die van de rebellen
zijn, van degenen die van overal
en nergens, met alle kleuren en vol
dromen, bereid zijn om te vechten
voor vrijheid, bereid zijn om zichzelf op het spel te zetten, om met
alle middelen te strijden tegen de
macht die ons onderdrukt.
De mozaïek van onze gevechten
Het is de hartstocht van de vrijheid
die in staat is om bruggen te bouwen
tussen de verschillende gevechten.
Tussen degenen die sans-papiers gemaakt werden en vechten tegen de
staat die hen ofwel naar goeddunken aan corvee wil zetten ofwel wil
uitwijzen; en degenen die tot crimineel gebombardeerd werden en de
wetten overtreden die gemaakt werden om de rijken en de machtigen
te beschermen. Tussen degenen die
vechten tegen de bouw van nieuwe
gevangenissen, van nieuwe repressie-instrumenten, van nog dodelijkere grenzen en degenen die zich verzetten tegen de transformatie van de
wijken van deze stad in evenzovele
afdelingen van een grote openluchtgevangenis om de rijken, eurocraten
en gegoede middenklasse van dienst
te zijn. Tussen degenen die de bazen
en de kapitalisten aanvallen en degenen die de dagelijkse routine saboteren die ons langzaam kapotmaakt.
Dat is de mozaïek die het daglicht
kan zien. Maar die kan pas gemaakt
worden als de gevechten werkelijk
de onze blijven, als we ze niet in
handen leggen van politici, partijen, officiële organisaties, maar blijven zelf-organiseren om de macht
te bekampen. En dat we aan deze
gevechten de wapens durven geven
om in het offensief te kunnen gaan:
de wapens van sabotage en directe
actie in al haar vormen. Want "onrechtvaardigheid heeft een naam en
een adres". Het is altijd tijd om aan
hun deuren te gaan kloppen. Aan de
deur van de bureaucraat die uitwijzingsbevelen ondertekend en van de
ondernemer die geld schept met de
bouw van een nieuwe gevangenis.
Aan de deur van de instellingen en
bedrijven die collaboreren met razzia's en die van de verdedigers van
de orde. En laten we er niet heengaan om te praten met degene die
sowieso nooit zal luisteren. Laten we
er niet heengaan om te onderhandelen met iemand die alleen maar
de taal van de macht, van statistieken en geld kan spreken. Laten we
er niet heengaan met lege handen,
maar gewapend met het bewustzijn
een offensief en vastberaden gevecht
te voeren. Laten we er heengaan om
hun deuren open te beuken.
Dat de angst van kant verandert
Laten we gevaarlijk zijn
voor degenen die ons willen
uitbuiten en regeren
Vuur voor de gesloten centra,
vuur voor de grenzen,
vuur voor de gevangenissen
Vrijheid voor allen
37
Sabotage
38
1. (zn.) Clandestiene actie van beschadiging, vernietiging, over het algemeen
gewelddadig, met als doel het onbruikbaar maken van materiaal, een militaire
of burgerlijke installatie.
2. (zn.) Manoeuvre, handeling met als
doel de desorganisatie, de mislukking van
een onderneming, een project.
3. (zn.) Materiële daad die het normale functioneren van een dienst poogt te
verstoren.
Soms zou je gaan geloven dat we
in een wereld van spoken wonen.
Zonder lichaam noch vorm waren
ze dag en nacht rond om de totaliteit van ons bestaan te proberen
bepalen en controleren. Ze heten
Economie,
Natie,
Politiek, Openbaar
Nut, Staat, Orde.
Niemand weet exact
waaruit ze bestaan,
waarom ze bestaan
en vooral, niemand
is het eens met wat
een ander eronder
verstaat.
Spoken
dus,
ongrijpbaar,
extreem resistent tegen goedwillende of
opbouwende kritiek
zoals dat heet, want
ze beschikken over een ongelooflijk
vermogen tot absorptie van halve
meningen, min-of-meer'tjes en oppervlakkige verwijten.
De macht graaft voortdurend een
kloof tussen deze ideologische con-
cepten en de nochtans onloochenbare materialiteit van de uitbuiting, de
onderdrukking, de onrechtvaardigheid en de afwezigheid van vrijheid.
Men heeft het over Economie alosf
die gescheiden was van de uren arbeid die we zwetend presteren, alsof
het niet de broeken zijn die we allemaal dragen en die in een ver land
door miljoenen slaven gemaakt worden. Men heeft het over Orde zonder
te beseffen dat dit concept, toegepast
op de realiteit, ondermeer duizenden
dode migranten aan de grenzen zijn.
Men heeft het over Opsluting, over
Straf, over Recht, maar degene die
spreekt heeft maar zelden jarenlang
opgesloten gezeten op negen vierkante meter.
Door de strijden beuken we in
op dit spookkasteel, op de leugens
waarop deze maatschappij steunt.
We beschouwen de dingen in al hun
wreedheid, in lijf en bloed. Voorbij
het spiegelspel van de ideologieën.
Voorbij de beroepsredenaars en de
specialisten van de analyse. We doorbreken de valse scheidingen tussen
objectief en subjectief, tussen gevoel
en rede, tussen nadenken en handelen: onze gedachten volgen het ritme
van onze harten die aan onze handen
de kracht geven om te handelen.
In onze strijd is één van de wapens die we tot onze beschikking
hebben sabotage. De clandestiene
en vernietigende actie van degene die in vijandig gebied opereert,
achter de vijandelijke linies. Eerder
dan een frontale stormloop die zich
kapotrent tegen de overontwikkelde
verdedigingsmuren van het systeem
hebben we sabotage voorgesteld om
de bouw van de maxi-gevangenis
te verhinderen. De radertjes van de
machine die deze gevangenishel wil
bouwen beschadigen, kapotmaken,
vernietigen: de bedrijven die de bak
zullen bouwen, de architecten die
de plannen tekenen, de ingenieurs
die de meest economische en veilige
manier berekenen om een menselijk
wezen op te sluiten, de banken en instellingen die de bouw zullen financieren, de politic die ervoor staan te
juichen. Terwijl de macht haar wals
van spoken inzet met gezever over
overbevolking, veiligheid, Gerecht
laat sabotage de materialiteit van de
hele kwestie van de maxi-gevangenis
naar de oppervlakte komen.
Naast het feit het normale functioneren te verstoren zaait sabotage ook
chaos in de rangen van de vijand. Die
kan niet weten van waar de volgende
slag zal komen. De ene keer zijn het
de ruiten van een architectenbureau
die 's nachts aan diggelen gaan, een
andere keer wordt een ingenieurskantoor overdag aangevallen en nog
een ander keer vernielen de vlammen werfmachines en opslagplaatsen van gevangenisbouwers. Sabotage desorganiseert de vijand. En door de
vijand te desorganiseren wordt het
voor hem onmogelijk nog zijn doelen te bereiken, zoals bijvoorbeeld
het opleggen van een maxi-gevangenis in Brussel.
Dus ver van ons het geblaat van
politiekertjes, het gezever van journalisten, de legalistische illusies van
het burgerverzet, de hypocriete blablabla. Laten we het spookkasteel
ondermijnen.
39
Stront zoekt stront
Midden mei 2015 hadden we recht op een
kleine strontlawine in de pers. Journalisten haastten zich om hun licht te werpen
op de strijd tegen de maxi-gevangenis.
40
Geschandaliseerd over het feit dat
deze strijd niet de legale paden volgt
en directe actie en zelforganisatie
voorstelt om de bouw van deze nieuwe gevangenishel te verhinderen, dat
ze zich niet richt aan instellingen en
aan politici maar haar weg baant in
de arme wijken van Brussel (en niet
alleen), dat ze niets te delen heeft
met journalisten en alles te bespreken
heeft met andere rebellen, aarzelden
de journalisten niet om de strijd tot
"stadsguerilla" en het onontkoombare
"terrorisme" te bombarderen.
Sinds twee jaar wordt deze strijd
hardnekkig gevoerd en in tegenstelling tot de hele politiekerkliek en
de goedmenende burgertjes hebben
we er geen doekjes om gewonden:
om de bouw van
de maxi-gevangenis te verhinderen
moeten we een directe en offensieve strijd voeren. Onszelf organiseren
buiten elke officiële structuur om,
het woord nemen in onze eigen strijdruimtes en op straat (en niet voor
de micros van de journalisten of rond
de tafel met onze vijanden), directe
actie en sabotage uitvoeren tegen de
bedrijven die de maxi-gevangenis
willen bouwen en tegen alles wat
ons dagelijks opsluit in deze std die
alsmaar meer lijkt op een concentratiekamp in open lucht.
Dat dit strijdvoorstel en de sympathie en het enthousiasme dat het losweekt bij alleen die dit rotte systeem
meer dan zat zijn, de macht sterk
misnoegt verbaast ons niet. Dat de
journalisten, de versterkers van de
stem van de macht, het niet waarderen doet ons glimlachen. Dat het
de promotors en bouwers van dit repressief oeuvre zenuwachtig maakt
is de logica zelve der dingen. Als ze
dachten dat ze in alle stilte en met
applaus van iedereen deze gevangenis konden bouwen en geld verdienen op de kap van de ellende van anderen, hebben ze zich zwaar vergist.
Ons antwoord op de pers was hen
staalhard te negeren door onze strijd
verder te zetten, ver van de camera's
en de plekken waar de gieren van de
media zo graag samenkruipen (de journalisten weten uit eigen ondervinding
dat ze in de wijken wel eens op stenen
onthaald worden en dat ze maar beter
hun geüniformeerde vriendjes meenemen om wat beelden te kunnen draaien), dat van andere mensen die tegen
de maxi-gevangenis zijn was heel anders. Zoals op de "symbolische bezetting"
(hun eigen woorden) van het toekomstige bouwterrein in Haren, waar verschillende mensen het nodig vonden
om voor de camera's te gaan verklaren
dat ze tegen "criminele feiten" zijn en
dat ze "geweldloos" zijn. Zo geweldloos
dat ze liever omgaan met magistraten
(die deel uitmaken van hun burgerplatform tegen de maxi-gevangenis,
diezelfde magistraten die dag na dag
mensen veroordelen tot creperen in de
gevangenis), verkozenen, journalisten
flikken dan op één hoop gegooid te
worden met het "uitschot", de "criminelen", de "illegalen", de "armen", de
"gewelddadigen".
"Het moet stoppen met dat amalgaam," verklaarde een woordvoerster
van de legalistische oppositie (die de
maxi-gevangenis gelooft te kunnen
tegenhouden met burgerparticipatie, petities, interviews en ludieke
acties). Raar maar waar, we zijn
akkoord: er gaapt een diepe kloof
tussen degenen die op autonome
en directe wijze strijden, in de wijken agiteren en zowel overdag als 's
nachts handelen en degenen die liever op officiële conferenties zitten,
een kleinere maxi-gevangenis zouden willen of wat meer worteltjes en
aardappelen. Dag na dag wordt die
kloof dieper: ofwel vecht je tegen de
macht die deze maxi-gevangenis wil
opleggen, ofwel lik je het gat van de
macht, haar wetten en haar verdedigers, welke "goede bedoelingen" je
ook meent te hebben.
"Wij hebben niets te maken met deze
acties," verklaarde een "bezetter" van
Haren, verwijzend naar de sabotage-acties tegen de bedrijven en de
verantwoordelijken van het project
van de maxi-gevangenis. Hoewel
hij daar zonder twijfel al een amalgaam maakte door zich het recht toe
te kennen in naam van de andere
bezetters te spreken, probeerde hij
vooral een fundementeel aspect van
ons strijdvoorstel te torpederen: de
solidariteit onder rebellen, de vijandigheid tegenover de staat en haar
dienaars. Als nog anderen beweerden, wederom op uitnodiging van
de journalisten, dat zelforganisatie
en directe actie "de geloofwaardigheid
van de strijd aantasten", dan komt het
antwoord bijna vanzelf: maar over
welke strijd hebben jullie het? Niet
de onze alleszins.
41
Aan de oncontroleerbaren
Orde moet heersen: dat is spreuk van elke
macht. En haar orde, die kennen we: haar
slachtpartijen aan de grenzen, haar uitbuiting op het werk, haar terreur in de gevangenissen, haar genocides in de oorlogen, haar vergifting in onze longen, haar
verwoesting van alles wat mooi en vrij is,
haar ideologie in onze geesten en haar afstomping in onze harten.
42
En in Brussel heeft de macht naar
een hogere versnelling geschakeld. Of
het nu de winkels voor eurocraten of
de nieuwe lofts voor rijken zijn, de
flikken die zich vermenigvuldigen als
konijnen of de camera's die als paddenstoelen uit de grond schieten, de
nieuwe winkelcentra of de stadsvernieuwing om de controle de versterken, de boodschap is glashelder: orde
moet heersen en de armen, de uitgesloten, de mensen zonder papieren,
de criminelen, de
opstandelingen, we
zijn allemaal ongewenst in deze stad,
we zijn alleen maar
goed om te gehoorzamen, om onze
rug te breken of te
creperen.
Vandaag is één
van de speerpuntprojecten van de
macht in Brussel de bouw van de
maxi-gevangenis, de grootste bak in
de Belgische geschiedenis. De schaduw van haar muren en de wanhoop
van haar cachots bedreigen elkeen
die zwoegt om rond te komen, die
niet in de rangen blijft die deze wereld oplegt, die rebelleren tegen de
onderdrukking. Een lugubere plek
om de ongewensten weg te steken, de-
genen die de stralende mars van de
economie en de macht verstoren; een
plek die lijkt op al die andere gebouwen waar het geweld van de macht
zich laat voelen zoals de gesloten
centra voor illegalen, de pyschiatrische centra, de politiekantoren – en,
waarom niet, de winkelcentra, de instellingen, de straten van de steden
die vleugels zijn geworden van een
enorme openluchtgevangenis.
Vechten tegen die maxi-gevangenis betekent terug de smaak voor
vrijheid te pakken krijgen. De bouw
ervan verhinderen betekent de mars
van de macht naar alsmaar meer
controle en onderwerping treffen.
De verwezenlijking ervan saboteren
betekent strijdhorizons opengooien
die breken met de berusting – de
dierbaarste vriend van de machtigen. Maar wij zijn geen onnozelaars
of naïevelingen. Strijden tegen deze
maxi-gevangenis betekent ook een
gevecht leveren met alles wat die gevangenis vertegenwoordigt, een gevecht dat zich niet kan laten beperken tot de legaliteit, maar alle wapens gebruikt die gepast zijn. Het is
een gevecht dat we zelf moeten voeren, op een autonome en zelf-georganiseerde manier, zonder politieke
partijen of officiële organisaties, zonder verkozen of wannabe politiekers.
De laatste jaren van strijd tegen
die maxi-gevangenis is een parcours
van strijdinitiatieven in de wijken
van Brussel (ver weg van de spotlights van de media en de stank van
de instellingen), van directe actie
tegen de verantwoordelijken van dit
project (bouwbedrijven, architecten,
ingenieurs, politiekers, flikken, bu-
reaucraten) en sabotages in de vier
uithoeken van de stad en van België.
Oncontroleerbaar, want deze strijd
houdt zich niet aan de limieten die
de democratische macht wil opleggen. Onbeheersbaar, want deze strijd
komt voort uit vrij initiatief en gehoorzaamt geen enkele hiërarchie.
Onregeerbaar, want deze strijd weigert elke dialoog met de macht om
opnieuw ruimtes voor echte vrije dialoog onder mensen in strijd mogelijk
te maken. Drie karakteristieken die
nooit compatibel kunnen zijn met
welke macht dan ook en daarmee
de zoete smaak en de trotse charme
van vrijheid hebben. Drie karakteristieken die kunnen binnenstormen
in alle sociale conflicten die aan de
gang zijn, overal waar de demarcatielijn tussen de macht en degenen
die zich ertegen verzetten zich aftekent, in het leven van elkeen.
En dat alles vindt de macht allesbehalve plezant. Ze vindt het niet
plezant dat we het benoemen, dat
we erover praten, dat we het voorstellen, dat we in die richting handelen. Amper enkele weken geleden
goten de journalisten vrachtladingen kak uit over deze strijd (en dus
over iedereen die op zelfgeorganiseerde en autonome wijze tegen de
macht vecht) en op woensdag 10
juni 2015 braken de Federale flikken 's morgensvroeg de deuren open
van vier huizen van kameraden in
strijd en van de Passage, een Anderlechts strijdlokaal tegen de maxi-gevangenis, om huiszoekingen uit te
voren en de woorden van revolte in
beslag te nemen die de macht niet
kan verdragen. Het doel van die
43
repressie is duidelijk om te proberen deze strijd te remmen die erin
slaagt om zich een weg te banen
met woord en daad, met pamflet en
vuur, met directe actie en aanval,
overdag en 's nachts, met velen of
met enkelen. Dit manoeuvre van de
varkens weerspiegelt de repressie
die het dagelijks brood is van alle
ongewensten in Brussel en de hele
wereld: van de folterpraktijken in
de politiekantooren tot de moorden
in de gevangenis, van de verdronken vluchtelingen in de Middellandse Zee tot de uitgeputte mensen
die kapotgemaakt worden door het
werk en de koopwarenverstikking.
De macht zaait angst om beter te
kunnen controlen en regeren. Daar-
44
om is een stap terugzetten helemaal
stilvallen: laten we dus de vreugde
om vrij te strijden bevestigen, de
trots van de ideeën die zich verzetten tegen hun doodsprojecten en de
onderlinge solidariteit tussen degenen die nog altijd de droom koesteren van een wereld bevrijd van
de macht. Laten we de vijandelijkheden tegen alles wat ons verstikt
verderzetten.
Geen stap terug – laten we de
maxi-gevangenis, haar bouwers
en haar verdedigers aanvallen.
Moed en vastberadenheid voor
allen die vechten tegen de macht
en voor vrijheid.
Oorlog om de verbeelding
Onze omgeving verandert razendsnel.
En langzaam maar zeker, haast onopgemerkt, veranderen we zelf mee. De omgeving verandert ons. Ze beïnvloedt ons
doen en laten, de indeling van onze tijd,
onze bewegingen, onze verlangens en
onze dromen.
Kijk naar deze stad. Het is een plek
die zich constant in staat van verandering bevindt. De macht bouwt er
nieuwe winkelcentra en gevangenissen, bezet de er de wijken met duizenden nieuwe camera’s en extra politiecommissariaten, bouwt er lofts
voor rijken en duwt armen de stad
uit, breidt er het openbaar vervoer
uit zodat iedereen desalniettemin
elke dag op tijd kan toekomen op z’n
plaats in de economie. En nochtans,
en dat weten de verdedigers van het
systeem maar al te goed, is de bezetting van het territorium door al deze
infrastructuur
eigenlijk relatief. Op
enkele wilde nachten tijd zou een een
opstandige menigte
dit alles technisch
gezien tot assen
kunnen herleiden.
Daarom bevindt de
echte bezetting, de duurzame bezetting die er voor zorgt dat de onderdrukking in diverse gedaantes de
geschiedenis overleeft, zich elders.
Ze bevindt zich in onze hoofden.
We groeien op in een omgeving en
genadeloos probeert deze omgeving
de grenzen van onze verbeelding
te bepalen. Dat is dan ook het doel
dat de machthebbers voorop stellen
als ze tijd noch geld sparen voor de
transformatie van deze stad. Eigenlijk willen ze dat niet alleen onze
dagelijkse activiteiten in dienst staan
van deze omgeving, maar dat uitein-
45
46
delijk ook ons denken er zich tot beperkt. Totdat we enkel nog kunnen
dromen binnen de kooien waarin
onze omgeving ons heeft opgesloten.
Als burger, consument, werknemer,
gevangene, kleine crimineel/commercant in de marge, … Want dat betekent de absolute overwinning van
de macht; het moment waarop elke
herinnering aan een opstandigheid
die deze kooien afbreekt is vergaan.
In deze stad, nog niet zo lang geleden, doorbrak dit soort van revolte
bij regelmaat de dagelijkse routine.
Die flikken die in hinderlagen werden gelokt, politiecommissariaten
die aangevallen werden, camera’s
gesaboteerd, toegangspoortjes tot het
openbaar vervoer buiten werking gesteld, wijken onveilig gemaakt voor
allerhande uniformen, opstanden in
de verschillende gevangenissen, vaak
met solidaire echo’s in de straten, …
De staat zou niet liever willen dan
dat we al deze mogelijkheden, die
reeds minder en minder gegrepen
worden, zouden vergeten. Want eens
ze vergeten zijn houden ze simpelweg op te bestaan. Het is een constant gevecht om de mogelijkheden
open te houden, ze verder te duwen,
er nieuwe uit te vinden en deze uit
te proberen. Het is een constant gevecht voor de verbeelding, want zij is
het die, of de brandstof kan zijn voor
een oncontroleerbaar vuur tegen de
onderdrukking, of net elk mogelijk
vuur kan verstikken. Directe actie in
al haar verschillende vormen is ons
wapen. Als een breekijzer voor de
poorten van de verbeelding houdt ze
het denken scherp en het handelen
strijdvaardig.
Slechts het offensieve spel tussen
beide kan ons werkelijk gevaarlijk
maken voor de heersende orde. Laten
we bedenken wat onmogelijk lijkt en
doen wat ondenkbaar was.
De geiten van Haren
Enkele weken geleden [mei 2015], na
verschillende anonieme aanvallen tegen
verantwoordelijken voor het project van
de maxi-gevangenis die de Belgische staat
in Brussel hoopt te bouwen, klaagde een
internetblog van Haren – waar het toekomstige bouwterrein ligt – aan dat "oncontroleerbare elementen de geloofwaardigheid aantasten" van de strijd.
Op 3 juni 2015, niet aarzelend om
nog een extra stap te zetten in zijn
moedige kruisvaart voor de vrede
van de kerkhoven, haastte dezelfde
blog die gemaakt wordt door een lokaal kadaver om afstand te nemen
van een ongecontroleerde actie...
van de geiten in zijn dorp.
Die dag, en wel
's morgensvroeg,
braken rebelse geitjes door de omheining op het bezette terrein van
de
toekomstige
maxi-gevangenis
om nieuwe wegen
te gaan verkennen,
misschien op zoek
naar minder afgegrendelde ruimtes.
Tijdens hun tocht hebben de geiten
zelfs urenlang het spoorverkeer op
de lijn Vilvoorde-Haren verstoord.
Het is niet geweten of het gras er
werkelijk groener was dan elders,
maar het toont alleszins aan dat
alleen door de platgetreden paden
te verlaten rijke horizons kunnen
47
ontstaan met veelbelovende onbekenden.
Enkele jaren geleden kon je op de
muren van Parijs vaak in grote letters lezen: "Burger = flik". Een vaststelling die meer dan ooit actueel is,
zowel in de hoofdstad van de Charlie's als in die van de eurocraten.
Deze banaliteit is misschien bitter,
maar is zeker niet het enige wat dit
tragikomische nieuwtje ons zou kunnen vertellen. Vervloekingen of gelach daargelaten lijkt de plotse wandeling van de geiten van Haren ook
tekenend voor een ander aspect van
het bestaande, een aspect dat ieder
als een praktische suggestie kan zien,
of niet soms?
48
Bijvoorbeeld het feit dat de netwerken en stromen die de gevangenis-steden in koopwaar (en gegevens) bevoorraden overal rondom
ons klein afgesloten dagelijks terreintje bevinden, soms recht onder
onze neus, of twee stappen verder
waar onze blik gewoonlijk geen aandacht aan schenkt. Bijvoorbeeld het
feit dat ze kwetsbaar zijn, overgeleverd aan enkele loslopende geiten
die hen onverwacht kunnen vertragen, verstoren of blokkeren. Bijvoorbeeld het feit dat de sabotage van de
dagelijkse circulatie in de aders en
slagaders van de overheersing geen
werk van specialisten is... maar eenvoudigweg de vrucht van een beetje
fantasie en vastberadenheid.
Maar laten we realistisch zijn, de
geiten van Haren zijn maar gieten,
vagebonden op zoek naar de kick
van het avontuur. En ga je nu zeker
niet inbeelden dat een hart dat in op-
stand komt, bijvoorbeeld tegen een
gevangenisproject van de macht, hier
zowel als elders, 's morgensvroeg en
in het midden van de nacht, alleen of
met enkele medeplichtigen, wat voor
les dan ook zou kunnen trekken uit
het slechte voorbeeld dat de gehoornde beestjes aan iedereen gegeven
hebben, en wel ondanks henzelf! Het
is trouwens zeker niet om die reden
dat sommige slaapwandelaars zo
driftig gereageerd hebben tegen die
gestoorde idee. Het is niet omdat de
aanval tegen een infrastructuur van
het kapitaal en van de staat om te
strijden tegen de bouw van de grootste gevangenis van het land een te
hoog risico op besmetting inhoudt,
alleszins bij de deserteurs van de sociale vrede. Tenzij dat...
Een onverantwoordelijke
5 juni 2015
Vuur en vlammen voor de maxi-bak!
Vandaag bevinden we ons op een punt
waar we reeds twee en een half jaar van
strijd tegen dit morbide project van de
staat achter ons hebben liggen.
We verloren oude medeplichtigheden, en er werden er nieuwe
gesmeden. Enkele illusies werden
doorbroken, hetgeen ons in staat
stelt om met een helderdere blik te
kijken naar wat er gedaan moet worden, hetgeen ons een mogelijkheid
geeft om onze ideeën en praktijken
aan te scherpen. Enkel wanneer we
onze ideeën omzetten in praktijk
kunnen we op zoek gaan naar onze
eigen manieren om bepaalde obstakels te overkomen, een werkelijke
confrontatie tussen fantasie en relaiteit is hetgeen ons dichter brengt
tot een beter begrip van waar we
de lont moeten aansteken en de betekenis van onze ideeën oplichten.
Enkele veranderingen in
de sociale context
In het voorbije jaar zijn er een aantal elementen veranderd die we belangrijk vinden om hier naar voren
te schuiven.
Om te beginnen staat het leger
sinds de winter op de straten in België, opgesteld voor symbolen van
potentiële islamistische aanvallen.
Na de moord op twee veronderstelde
islamisten tijdens een huiszoeking in
Verviers ging het terreuralarm voor
de doewitten politie en politiecommisariaten de lucht in tot het hoogste niveau, hetgeen er in Brussel
49
voor zorgde dat flikken gedurende
enkele weken nooit meer alleen patrouilleerden, maar telkens minstens
met twee auto's. Tot op de dag van
vandaag zijn er flikken met machinegeweren te vinden voor de ingang
van flikkenkoten, controleren flikken
elke ingang van het justitiepaleis, en
lopen ze rond met machinegeweren
wanneer ze op straat patrouilleren.
50
Naast deze vooruitgang van de repressie (in het “anti-terreur klimaat”
werden er nog veel meer van dit soort
van vooruitgangen gemaakt) zouden
we de aandacht willen vestigen op
twee bewegingen van sociale onrust.
Om te beginnen onstaat er wat protest tegen de besparingsmaatregelen,
hetgeen over het algemeen goed onder controle gehouden wordt door
de kontlikkende vakbonden, maar
in November werd het gevecht voor
een ogenblik wild. Duizenden mensen van verschillende horizonten
begonnen aan een urenlang durend
gevecht tegen de politie tijdens hetgeen doorgaans beschouwd worden
als een extreem saaie hoofdtellende
wandeling van de vakbonden. Dit
gebeuren dat plaatsvond op de grens
tussen verschillende wijken waar wij
agiteren kunnen we beschouwen als
een zucht van frisse wind in de door
repressie gepacifiëerde context van
Brussel. Een brommer van de flikken
werd in brand gestoken als reactie
tegen flikken brutaliteit en dit was
hetgeen het hele gebeuren veroorzaakte, 112 flikken moesten naar het
ziekenhuis, enkele auto's werden in
brand gestoken als barricades, er viel
ook wat vandalisme te bespeuren.
Hoewel dit moment van vreugde
hevig veroordeeld werd door al de
vakbonden (enkelen hebben achteraf
zelfs met de flikken samengewerkt),
heeft het aan velen getoond dat er
woede en een wil tot revolte brandt
onder het pacificerende project van
de vakbonden.
Ten tweede is er doorheen het
voorbije jaar een beweging van coördinatie van mensen zonder papieren
gegroeid, die zich een weg baant van
demo's (het moet ook vermeld worden dat er een wilde demo plaatsvond na een arrestatie, hetgeen erg
ongewoon is), bezettingen, protesten
etc. Naast de eis van een regularisatie van alle mensen zonder papieren,
is er ook een kritiek op het bestaan
van grenzen aanwezig, aandacht
voor het massagraf in de middellandse zee, en de wil tot het sluiten
van alle deportatiekampen en het
stoppen van alle deportaties. Beide
tekenen van sociale onrust die hier
vermeld werden vinden we relevant
voor onze strijd, voor het bouwen
van bruggen tussen onze strijd en de
agitatie rondom ons. We zijn niet op
zoek naar mensen om ze op te voeden, maar vertrekken vanuit het idee
dat hoe meer tumult er op straat te
vinden is hoe beter, net als we ons
interventies inbeelden die het conflict kunnen uitbreiden, in een poging om de horizon te openen voor
een meer explosieve situatie.
Een laatste nieuw element om rekening mee te houden is de Zadistische bezetting van het terrein van de
toekomstige gevangenis, een coallitie
tussen burgerlijke buren, ecologische
activisten, zadisten van overal en en-
kele uitzonderlijke individuen met
wie we meer zouden kunnen delen,
net als enkele kameraden, maar dit
verhaal is zulk een puinhoop dat we
er hier niet dieper op in zullen gaan
maar er later op terugkomen wanneer
we het over desolidarisering hebben.
Een vaste grond
We kunnen stellen dat de voorbije
twee en een half jaren van agitatie
(met verschillende middelen) in bepaalde wijken een basis gemaakt heeft
waarop veel ingebeeld kan worden.
De stilte die er was rondom dit project van de staat is definitief gebroken
door onze eigen middelen (hoewel we
nog steeds mensen tegenkomen die
nog nooit over de maxi gevangenis
gehoord hebben, kunnen we zeggen
dat het woord maxi gevangenis opgenomen is in de woordeschat van de
bewoners van bepaalde delen van de
stad, hetgeen het belang aanduidt van
wat een kleine groep kameraden kan
doen, gezien het woord maxigevangenis door ons uitgevonden werd en
dat aan deze bak als die er ooit komt
een zekere geur van strijd zal hangen), en het organisatorische voorstel
van zelforganisatie en directe actie tegen deze gevangenis en degenen die
ervoor verantwoordelijk zijn gaat de
ronde. De verdeling van de maandelijkse krant “Ricochets” wordt erkend.
Na enkele momenten van referentie in de strijd (de bezetting van
een leegstaand gebouw in 2013, een
poging tot demo en politiebezetting
van de wijk in 2014) besloten enkele kameraden om een referentiepunt
te openen in de volkswijk Kuregem
(Anderlecht). In “le passage” zijn er
permanenties, debatten, etentjes en
andere activiteiten rond het thema
van de maxi bak en opsluiting in het
algemeen, hetgeen mogelijkheden
opent voor mensen van verschillende horizons om elkaar te ontmoeten
en richting te geven aan hun weigering van het repressieve offensief en
de staatslogica in het algemeen.
Wie een kwantitatieve evaluatie
wil maken van dit project door het
tellen van de hoofden die langskomen op elke permanentie, heeft de
kwalitatieve betekenis van deze plek
niet begrepen. We hebben het hier
niet over massa's, maar verwijzen
naar interessante ontmoetingen tussen rebellen, critische denkers, misnoegde mensen en anarchisten die
discussiëren over de manieren om
deze wereld te weigeren. Wanneer
mensen die elkaar anders nooit zouden ontmoeten elkaar tegenkomen in
de context van een strijd gebeurt er
iets interessant. En hier hebben we
het niet over ontmoetingen tussen
vertegenwoordigers van politieke
groeperingen, maar over individuen
die de nood begrijpen om zich op een
driecte manier te verzetten tegen dit
project in het bijzonder en de staat
in het algemeen. Natuurlijk, de strijd
vindt niet plaats tussen de vier muren van een kamer en het belang van
zulk een ruimte voor ontmoeting en
coördinatie hangt af van de kwaliteit
van het gevecht op straat.
Het nieuws over de strijd circuleert
doorheen de straten van enkele wijken, doorheen posters of mond tot
51
mond communicatie (hetgeen soms
leidt tot erg overdreven verhalen,
bijvoorbeeld het omvormen van een
kleinde confrontatie met de flikken
tot een rel of het breken van ruiten
van collaborerende ingenieurs tijdens een wilde demo tot een aanval
met kalashnikovs), net als bepaald
nieuws over zaken die nooit in de
media verschijnen (bijvoorbeeld
confrontaties met de flikken) tot
onze oren komt doorheen deze plek.
Het deelnemen aan bepaalde dynamieken van deze wijken opent perspectieven van een wederzijdse verstandhouding en solidariteit.
De stilte van de massa media
52
De politie heeft natuurlijk weinig
appreciatie voor de pogingen van
anarchisten om sociale onrust en opstand te ontketenen en wil geen reclame maken voor het voorstel van
zelforganisatie en sabotage tegen de
maxi bak. Maar toch, de mediatieke
stilte werd onlangs gebroken gedurende een ogenblik. (de vermoeiende
pogingen daargelaten van de burgers van het buurtcomitee van Haren
-waar ze de bak willen bouwen- die
erg hun best doen om de media aan te
trekken tot hun politiek programma
tegen hetgeen zij standvastig “mega
gevangenis” blijven noemen) Naar
aanloop van de laatste vergaderingen
tussen belangrijke mensen waarop zij
de laatste officiële documenten moesten regelen die nodig zijn voor de
toestemming tot bouwen, begint de
belangrijkste architect van de maxi
bak plots te huilen in alle media die
willen luisteren naar zijn verdriet
over een vuurbom (brandbare vloeistof + gas) die voor zijn huis gezet
werd tijdens de winter (dus enkele maanden voordat het nieuws de
media bereikt!). Terwijl de klootzak
in het eerste interview alle verantwoordelijkheid ontkent, verandert hij
daarna van tactiek en zegt hij dat hij
niet begrijpt wat er zo slecht is aan de
bouw van gevangenissen. Dit nieuws
werkt in op de sensatie honger van de
media gieren, die voor het eerst beginnen praten over de directe acties
die plaatsvonden tegen diegenen die
winst maken met de bouw van dit
project, vingerwijzend naar de anarchisten die terrorristen genoemd
worden. De hatelijke archistect verklaart dat alle bedrijven betrokken bij
de maxi bak met problemen hebben
moeten afrekenen.
Tenmidden van deze hysterie (journalisten die het bestaan van een slagvaardig anarchisme ontdekken net
als een twee en een half jaar durende strijd tegen de staat en diens repressieve programma voor Brussel)
worden de huizen getagd van enkele
mensen die in de commissie zetelen
die beslist over het al dan niet overhandigen van de toestemming om te
bouwen. De verantwoordelijken slagen in paniek en tenminste één van
hen laat publiekelijk weten dat ze
ontslag neemt. De openbare vergadering van de commissie wordt op massieve wijze omsingeld door de flikken
en men kan enkel de zaal binnen na
een identiteitscontrole en een fouille
van rugzakken etc. De helft van de
leden van de commissie zitten in het
donker opdat de media hun gezichten
niet zouden kunnen filmen. Uitein-
delijk, tenmidden van dit mediatieke
spektakel, loopt een groep van zo'n
15 à 20 personen (volgens de media)
de regie der gebouwen binnen en vernielt de makette van de toekomstige
gevangenis voor eens en voor altijd!
Misschien heeft onze goede vriend
en architect Wachtelaer daarmee begrepen dat hij zijn tranen beter had
ingehouden voor de camera's, gezien
de echo van actie tot meer actie inspireert. In de nasleep van deze episode
werd de beslissing van de commissie
verschillende keren uitgesteld waarbij enkele politiekers publiekelijk
verklaarden dat ook zij eigenlijk tegen
de maxi bak zijn (yeah right!), tot op
de dag dat de anti terrorristische eenheid van de federale politie binnenvalt in 4 huizen van kameraden en in
“Le Passage”.
Voordat we tot dit punt aankomen
willen we even verduidelijken dat
hoewel de massa media een stem
hebben die heel ver reikt (tot in de
cellen van gevangenen), het spektakel alles consumeert dat door haar
aangeraakt wordt en dat het onze
autonome praktijk van verdeling van
nieuws en ideeën is, net als discussies tussen individuen (kameraden of
niet) die echte betekenis geven aan
de strijd en niet de mediatieke echo
die verspreid wordt door opwindingsgeile mediagieren met een saai leven.
Om dit hoofdstuk te eindigen willen
we nog even duidelijk maken dat er
tenminste drie burgers van Haren
zichzelf publiekelijk gedissociëerd
hebben van alle vandalisme, en dit in
naam van alle inwoners van het dorp
(zo hoeven we niet meer te twijfelen aan hun politieke ambities), net
als twee “bezetters” van de ZAD dat
hebben gedaan in naam van de ZAD
(yep). Het lijkt wijs voor iedereen
die overtuigd is van het gebruik van
directe actie om ver weg te blijven
van deze politiekers die liever praten
met magistraten (die zich inmiddels
trouwens ook tegen dit project zijn
beginnen kanten, wat een puinhoop!)
dan met de mensen die in deze toekomstige walgelijke gevangenis gaan
belanden. Dit soort van mensen is een
gevaar voor ieder die een steen wenst
te smijten en moet alsdus geïdentifiëerd worden. Het staatsdiscours van
“de goede en de slechte” wordt door
dit krapuul nagepraat.
Huiszoekingen
Enkele woorden dan over de huiszoekingen die plaatsvonden onder
de noemer van “het aanzetten tot
terrorristische daden” en “lidmaatschap van een terrorristische groepering”. De politie drong binnen in
4 huizen van kameraden en “le passage”, en nam al het agitatiemateriaal in beslag dat ze konden vinden:
stickers, posters, pamfletten, boekjes, spandoeken, kranten en wat nog.
Deze daad van sabotage is een teken
van de staat die de repressie aangaat
tegen ons insurrectioneel project. Ze
willen onze benen afkappen en de
mensen angst aanjagen die zich op
de één of andere manier verzetten
tegen de droom van de staat van gevangenissen overal. Ze willen mensen wegjagen uit le passage, ze willen
mensen angst aanjagen om te zeggen
wat ze denken, ze willen het gesprek
over de aanval tegen de eikels van
53
54
deze wereld stopzetten, ze willen de
gedachten over revolte uitroeien. Tegen dit terrorrisme van de staat hebben we slechts één antwoord klaar:
laten we doorgaan met hen het vuur
aan de schenen te leggen en dit met
heel ons hart. Zolang we nog niet
opgesloten zijn moeten we alles op
alles zetten om de sociale vrede in
dit rottende hart van de duisternis te
breken, in de hoofdstad van Europa
waar we de tegenstellingen van dit
systeem van onderdrukking en armoede, van rijkdom en macht overal
waar we komen voor onze neus zien.
de activiteiten tegen de gevangenissen, deportatiekampen, en andere.
De staat zal haar best doen om niet
gewoon enkele mensen op te sluiten,
maar om alles wat met veel moeite
opgebouwd werd te vernietigen, om
de geschiedenis van het opstandig en
strijdvaardig anarchisme uit te wissen. Daarbovenop bemerken we niet
altijd de tekenen van sociale onrust
omdat ze zich in het verborgene afspelen, verzwegen door de politie of
onopgemerkt omwille van de sociale
isolatie, omstandgheid van de moderne tijd.
Als reactie op de huizoekingen kwamen kameraden samen in een inspirerende dynamiek en bereidden ze een
bijeenkomst voor die enkele dagen
later plaatsvond. De politie militariseerde weer eens het hele gebied met
als doel het intimideren en wegjagen
van personen. Het moet gezet worden
dat de flikken bijzonder vervelend
zijn, maar laten we de bemoedigende
woorden niet vergeten van een man,
ontmoet tijden het uitdelen van de oproep voor de bijeenkomst, bemoedigende woorden naast vele anderen:”Ik
neem mijn hoed af voor jullie. Jullie
hebben de moed nog niet verloren. Er
is hier veel defaittisme aanwezig, en
mensen zijn zelfs bang geworden om
te zeggen wat ze denken.”
Maar zelfs als we ons niet steeds
bewust zijn van de gevolgen van
onze daden, we ontmoedigd raken
door een sfeer van schijnbaar overheersende RESIGNATION, angst aangejaagd worden door de flikken,…
Brussel kookt van de woede en we
moeten ons voorbereiden. De sociale
context van dit kleine landje waarin
we leven stevent af op een catastrofe
(als we ons er al niet middenin bevinden) en we kunnen zeker van zijn
van een toekomstige ontploffing. De
maxi gevangenis is maar één element
in het hele plaatje, maar de aanval
tegen de verantwoordelijken ervan is
een duidelijke aanwijzing voor ieder
die in zich in conflict bevindt met de
staat en diens dagelijkse beledigde
activiteiten. Deze strijd kan een referentiepunt zijn voor zelforganisatie
die zich richt op de aanval tegende
miserabele omstandigheden net als
de instituties die het leven verstikken, en aldus bestaan in de inbeelding en het geheugen van mensen.
Ze kan moed geven aan anderen die
willen vechten zonder politiekers
En dus…
Deze strijd is nooit evident geweest,
noch gemakkelijk en in het toekomst
zal het er zeker niet gemakkelijker
op worden. Het is een strijd die gebouwd werd op jarenlange agiteren-
noch compromissen, mensendie moe
en ziek zijn van deze wereld en die
de woede naar buiten laten komen.
Dit is hetgeen de staat kapot wil maken, dit is waar wij ons voor inzetten. Er zit potentiëel in deze strijd,
een sociale dimensie die de dingen
oncontrolleerbaar kan maken. Er
zijn er zovelen die de pamfletten gelezen hebben, die de posters zagen,
die over de strijd gehoord hebben en
erover discussiëerden, hetgeen een
moeras heeft gemaakt waarbinnen
het voor de flikken moeilijk wordt
om te begrijpen wat er gaande is, net
als het de zaden van ideeën pl ant in
de hoofden van velen.
Laat het duidelijk zijn: de strijd
tegen de maxi gevangenis is geen
strijd van anarchisten tegen de
staat, het is de strijd van een sociale
weigering van de dagelijkse aanvallen door de staat, een leven tussen
de vier muren van een gevangenisstad. Deze sociale weigering kan op
eender welk moment tot een klauw
worden, de flikken wegjagen, de
poitiekers in hun broek doen pissen
zoals we eerder zagen in Engeland,
in Syrië, in Turkije, in de USA en zovele andere plaatsen. Als er tijdens
deze sterke momenten van massieve
zelforganisatie enkele heldere ideeën bestaan over hoe en waar de vijand te raken, bevindt de staat zich
in serieuze problemen. Dit is waarom we niet mogen toegeven aan de
druk van de flikken en onze ideeën
zeker niet moeten gaan verbergen.
Want onze ideeën zijn sterker dan
dynamiet, zijn zaden die kunnen
helpen om de dingen serieus buiten
alle controle te doen gaan. De soci-
ale verspreiding van zelforganisatie
en directe actie is de ergste nachtmerrie van de staat en éénieder die
het protest wil controleren.
Juni 2015
55
Tegen de oorlog, tegen de vrede
Zijn het tijden van vrede? Officiëel wel ja.
Maar de uitdrukking zelf van “de oorlog
verklaren” is al erg lang geleden oubollig en
voorbijgestreefd geworden. De hedendaagse
oorlogen worden niet meer “verklaard”, ze
maken deel uit van het dagelijkse gangetje
van het beheer van de staten en de machten.
56
Zijn het tijden van vrede? Officiëel wel ja. Maar de uitdrukking zelf
van "de oorlog verklaren" is al erg
lang geleden oubollig en voorbijgestreefd geworden. De hedendaagse
oorlogen worden niet meer "verklaard", ze maken deel uit van het
dagelijkse gangetje van het beheer
van de staten en de machten. De
oorlogen kregen dan maar nieuwe
benamingen, de ene al bedrieglijker
dan de andere. Humanitaire operatie. Grensbewaking. Anti-terroristische strijd. Het zou dus juister
zijn om vandaag te
spreken van "permanente oorlog".
De militaire missies vallen niet meer
te tellen. Op enkele
uitzonderingen na
zijn het geen conflicten tussen staten meer, maar operaties gericht tegen "rebellen", "terroristen" of "criminelen" die voor de
een of andere reden de kapitalistische
economie en de evenwichten van de
gevestigde machten bedreigen. Er
was niet meer voor nodig dan enkele
waarachtig revolutionaire opstanden
aan de poorten van Europa (Tunesië,
Egypte, Lybië, Syrië) opdat de Europese oorlogsmachine in een hogere versnelling schakelde. En dat niet enkel
"buiten" de grenzen. De militarisering
gaat ook over het "binnenland": alles
wat te maken heeft met repressie en
beheer van de sociale tegenstellingen
(rijken en armen, onderdrukten en
onderdrukkers, ingeslotenen en uitgeslotenen). Met het tromgeroffel van
"terroristische dreigingen" verscheen
het kaki weer in het straatbeeld. De
technologische voorwerpen die gulzig door de grote meerderheid van
de samenleving opgeslokt worden
en de veiligheidsapparaten hebben
zelfs aan degenen die het koppig niet
willen zien of begrijpen, hun ware
gelaat getoond: extreem uitgebreide
controlemiddelen over de bevolking.
De mediatieke propaganda tegen de
terroristen, de afgedwaalden, de clandestienen, de criminelen loopt vlotjes. De veiligheidsbedrijven draaien
op volle toeren, alsmaar meer bewakings- en oorlogsopdrachten worden
uitgevoerd door huurlingen van privé-bedrijven. De onderzoekslabo's, de
ontwikkeling van nieuwe wapens, de
coördinaties op internationaal niveau
om het hoofd te bieden aan de "dreigingen" hebben de wind in de zeilen.
Om nog van vrede te spreken moet je
al echt zo blind zijn als een journalist.
Oorlog zijn niet alleen maar slachtingen en moordpartijen op industriële schaal. Ze stuurt ook aan op
een "permanente mobilisatie" van
de bevolking om de belangen van de
gevestigde machten te verdedigen.
Twee kampen: ofwel ben je met de
macht, ofwel ben je met de "terroristen". Degene die geen macht heeft
om te verdedigen of te veroveren,
die terreur tegen de bevolking verwerpt (of die nu van de staat en het
kapitaal komt in de vorm van oorlog,
industriële vergiftiging en uitbuiting,
of van degenen die streven naar de
vestiging van een nieuwe onderdrukkende macht zoals de "jihadisten")
zonder zich daarom te laten ontwapenen, zal snel met de rug tegen de
muur komen te staan. De permanente oorlog transformeert de mensen
in "wezens in oorlog" met al even
uniforme gedachten als gedragingen,
blind gehoorzamend aan de dienstdoende chef, ongevoelig en wreed.
"Als je vrede wil, bereid je dan voor
op oorlog" zei men in het Oude Rome.
En wij, liefhebbers van de vrijheid,
kunnen alleen maar tegen de oorlog
én tegen de vrede zijn. Vandaag is
de vrede waar de staten naar streven – en dat is waarschijnlijk nooit
anders geweest – de vrede van de
kapitalistische uitbuiting en de onderdrukking van de verpletterende
meerderheid van mensen op deze
planeet. Daartoe maken ze zich niet
alleen klaar om elke poging tot bevrijdende opstand onder te dompelen in een bloedbad, maar opereren
ze permanent volgens de militaire logica, zowel hier als elders. Een goed
voorbeeld hiervan – dat de militaire,
politionele en civiele sferen samenvloeien in de "veiligheidsdoctrines" van deze
hypertechnologische wereld die totaal
in dienst gesteld wordt van de belangen van de macht en het geld – is de
continuïteit die je kan zien tussen de
recente opvoering van militaire operaties, de militarisering van de Europese maatschappijen en de gevoelige
versterking van de repressie. Terwijl
het immigratiebeheer in de waters
van de Middelandse Zee ondertussen
openlijk een militaire aangelegenheid is, wil de macht hier in Brussel
57
de grootste gevangenis uit de Belgische geschiedenis bouwen. Uiteraard
probeert de macht deze twee voorbeelden voor te stellen als waren ze
totaal gescheiden van elkaar, want
een walgelijke schotel die je in kleine porties verdeelt krijg je makkelijker binnen. Nochtans, in de oorlog
die de staten aan het voeren zijn, die
het kapitalisme voert, die elke macht
voert, mag je je niet laten bedotten
over wie hun echte doelwitten zijn:
de potentiële volksopstanden en verlangens naar een sociale revolutie
die voor altijd komaf wil maken met
alle macht. En de maxi-gevangenis
in Brussel is daar geen uitzondering
op: ze zal niet alleen maar dienen
om alsmaar meer mensen op te sluiten die de staat schadelijk acht voor
haar belangen en haar maatschappij,
maar ook dienen als dreiging voor
allen die eraan denken om tegen de
staat te revolteren.
58
Daarom vinden wij de strijd tegen
de bouw van de maxi-gevangenis een
belangrijke strijd. Want ze valt een
concreet voorbeeld van de verhoging
van de statelijke repressie aan, en levert daarmee tegelijkertijd ook strijd
tegen de raison d'Etat zelf. Toeschouwer blijven, de militarisering van de
maatschappij lijdzaam ondergaan,
passief toekijken (en dus feitelijk collaboreren aan het verwoestende en
dodelijke oeuvre van de staat) op
de ombouw van de stedent ot grote
openluchtconcentratiekampen, is zo
droevig als de schapen die zich naar
de slachtbank laten leiden. Strijden
opdat de maxi-gevangenis in vlammen mag opgaan nog voor ze ook
maar één persoon kan opsluiten, is
dan ook niets anders dan een eerste
stap om zich opnieuw te wapenen tegen de staat, in gedachten, in gevoelens. En in daden.
Ik doe gewoon maar mijn job
“Ik kan zeggen dat ik, conform mijn eed,
gehoorzaamd heb aan de bevelen die men
mij gegeven heeft; ik voeg daaraan toe dat
ik gedurende de eerste jaren geen enkel innerlijk complex of conflict heb gehad. Ik zat
aan mijn schrijfmachine en deed mijn job.”
Geen enkele macht zou kunnen
bestaan zonder te onderdrukken. Of
beter uitgedrukt, elke macht moet
onderdrukken. Het zit in de aard van
het beestje om de vrijheid van de
mens te verpletteren. Nochtans bestaan de tandwielen van de machtsmachine niet alleen maar uit moordenaars en dictators, folteraars en
militairen. Als je akkoord gaat met te
stellen dat de gevangenis, voorbij de
functie die je haar zou kunnen toeschrijven, een plek van lijden is waar
de macht haar volle gewicht legt op
het opgesloten individu (niemand,
zelfs niet de meest
tirannieke persoon,
kan beweren dat
de vrijheid en de
waardigheid
van
de mens actief blijven in een cel), dan
moet je de gevangenis logischerwijze
indelen bij de erg zichtbare horrors
van de macht. Het is het repressieve
apparaat van de staat: leger, politie,
grens, gevangenis.
Maar als je de soldaat die bevelen
om te gaan moorden uitvoert herkent
aan zijn uniform, kan je de andere
tandwielen van de macht niet altijd
onderscheiden aan het kaki van de
beroepsmoordenaar of het donkerblauw van de verdediger van de statelijke orde. De ingenieur aan zijn
computer ontwerpt de technische
schema's voor een nieuw gebouw. De
59
architect wendt al zijn kennis terzake
aan om vanuit het niets de plannen
voor een nieuwe structuur te tekenen. De werfleider staat in voor de
organisatie van de werken, berekent
de nodige tijd, geeft de teams arbeiders opdrachten. De arbeider die het
beton giet, de elektricien die de circuits installeert,... Allemaal doen ze
hun werk. Allemaal verdienen ze hun
brood. Allemaal volgen ze bevelen
op. Allemaal zullen ze meedoen aan
de bouw van de maxi-gevangenis.
60
Iemand gaf de volgende formule
om het hedendaagse tijdperk te kenschetsen: "Elke mens heeft de principes van het ding dat hij bezit." Als
je in overweging neemt dat dingen
bezitten hetzelfde is als de activiteit
die we ontplooien, dan begrijp je dat
wat de omstandigheden ook zijn,
wat de verhoudingen die ons omringen en beïnvloeden ook zijn, we ons
niet definitief kunnen verlossen van
alle verantwoordelijkheid voor wat
we doen. Wat ik doe karakteriseert
ook wat ik ben. Ons tijdperk mystificeert deze relatie tussen handelen
en zijn. We doen dingen die alles bij
elkaar genomen niet overeenkomen
met wat we zijn of willen zijn. Die
mystificatie ontmenselijkt ons, in de
zin dat hoe meer we dingen doen
die niet met onszelf overeenkomen,
hoe meer we worden zoals de dingen die we doen.
Als je deze redenering toepast op
de houding van degenen die door
hun job deelnemen aan de bouw
van een plek van lijden zoals de
maxi-gevangenis, kunnen we ons er
dus niet toe beperken om de enke-
le politici die beslist hebben dat de
grootste gevangenis uit de Belgische
geschiedenis gebouwd moet worden
als enigen voor verantwoordelijk te
houden. Iedere persoon die eraan
deelneemt draagt een specifieke verantwoordelijkheid. Van de architect
tot de arbeider. Ja, zelfs de arbeider.
En als je de rationele logica blijft volgen kan je zelfs nog verder gaan: als
wat we doen ons karakteriseert, dan
neemt degene die een gevangenis
bouwt dus de trekken aan van een
cipier. Wat hij doet, het bouwen van
een gevangenis, beïnvloedt hem tot
op zo'n punt dat de principes van de
gevangenis (lijden, folter, ontbering,
vernedering) zich op hem weerspiegelen als wezen.
Als we de bouw van de maxi-gevangenis bestrijden door het voorstel te doen de tandwielen van haar
machinerie te saboteren, kunnen we
dus niet alleen maar de machines die
graven, de kantoren waar de plannen
ontworpen worden, de vrachtwagens
die de tralies aanvoeren met de vinger
wijzen. We kunnen niet anders dan de
persoonlijke verantwoordelijkheden
opmaken als we door onze strijd niet
zelf willen bijdragen tot een verdere
versterking van de ontmenselijkende
mystificatie waarover we het hadden.
Degene die door zijn job deelneemt
aan de bouw van de maxi-gevangenis zal verantwoordelijk gehouden
worden voor wat hij doet. En dat impliceert dat hij ofwel beslist om nog
langer mee te werken aan een oeuvre
dat duizenden mensen zal verpletteren, ofwel zich bewust wordt van zijn
verantwoordelijkheid en die opeist
door te blijven collaboreren – en zich
daarmee blootstelt aan degenen die
vastberaden zijn alles wat ze coherent achten met hun verlangen naar
vrijheid te doen om ervoor te zorgen
dat deze walgelijke plek nooit het
daglicht zal zien.
Trouwens, het citaat aan het begin is van Adolf Eichmann, SS Obersturmbannführer, die een belangrijke rol gespeeld heeft in de deportatie
van honderdduizenden ongewensten
(joden, revolutionairen, gehandicapten, zigeuners,...) naar de concentratie- en uitroeiingskampen. Een
gewone bureaucraat die alleen maar
zijn job deed.
61
Chronologie van de strijd
Onderstaande chronologie is zonder twijfel onvolledig
en heeft geen ander doel dan een beeld te schetsen van
de verschillende aspecten van deze strijd.
December 2012
Pamfletten en affiches. De eerste
pamfletten tegen de maxi-gevangenis worden uitgedeeld in Anderlecht,
Sint-Gilles, Molenbeek, de Marollen
en Anneesens. De eerste affiches die
oproepen tot strijd verschijnen op de
muren van de stad.
Verstoring. Op twee weken tijd vinden
meerdere branden plaats tegen infrastructuren van de MIVB (openbare
vervoersmaatschappij van Brussel) in
Sint-Gillis, Anderlecht en Laken. Telkens ligt het openbaar vervoer urenlang plat.
62
Vuur voor de gevangenis. Voor de
gevangenis van Andenne worden
rond 21u banden in brand gestoken
op de spoorweg die langs de gevangenismuur loopt. Er werd "vrijheid"
en "lang leve de revolte" geroepen,
daarna vlogen vuurpijlen in de lucht.
Treinverkeer verstoord, totale chaos
voor de cipiers en de flikken.
Januari 2013
Incident & sabotage. Opzettelijk of
niet, maar verschillende wijken in het
westen van Brussel zaten de hele dag
lang na nieuwjaar zonder internet, televisie en telefoon.
Schaduw van revolte. In Anderlecht
worden volop elektriciteitscabines
die de openbare verlichting voeden
gesaboteerd.
Boem. Onbekenden brengen twee zware bommetjes to ontploffing tegen
de ramen van het politiekantoor in
Droixhe (Luik). De ontploffing gebeurde enkele dagen nadat de Brusselse politie het vuur had geopend op
Yacine die wekenlang in coma bleef.
Bravo. In Neder-over-Hembeek (Brussel) worden de lokalen van de preventiedienst (stadswacht) van de vzw
Bravvo in brand gestoken en totaal
verwoest.
Bedrijven onder vuur. Op verschillende plaatsen in Brussel, Charleoi en
Luik worden vrachtwagens en bestelwagens van verschillende bedrijven
in brand gestoken. De namen van de
bedrijven worden achtergehouden
door de pers.
Februari
Geflambeerde bank. Enkel dagen voor de
betoging tegen besparingen zetten onbekenden tegen 23u met molotovcocktails
een bankkantoor van BNP Paribas in
Schaarbeek in de fik. BNP financiert ook
de bouw van nieuwe gevangenissen.
Maart
Agitatie. In Sint-Gillis vinden gedurende een week lang verschillende
initiatieven tegen de maxi-gevangenis plaats (spandoeken, bijeenkomst,
korte wilde betoging, filmvertoning,
pamfletverdelingen,...) Er verschijnt
een speciaal éénmalig nummer naar
aanleiding van deze agitatieweek.
Drie in één. Een groot kantoorgebouw
in Anderlecht gaat in de fik. De schade is groot. Het gebouw vestigde de
bedrijven Siemens, Fujitsu en Cytec
die allemaal betrokken zijn in de ontwikkeling en productie van controleen veiligheidstechnologieën.
Getekend. De gevel van het Ministerie
van Justitie in Brussel wordt beklad
met overvloedige verf.
April
"Bevrijd Sint-Gillis". Een onbekende
deed een bommelding tegen de gevangenis van Sint-Gillis. Hij eiste de
vrijlating van alle gevangenen.
ter volgt nog een tweede ronde huiszoekingen.
Juni
Opstand in Sint-Gillis. Op 10 juni
steken verschillende gevangenen in
Sint-Gilles tegelijkertijd hun cellen
in afdeling D in brand. In een andere
sectie kruipen gevangenen op het dak
om de revolte te ondersteunen.
Juli
Wraak. Onder dekking van de nacht
dringen onbekenden binnen op de
parking van het politiekantoor van
Mortsel en steken er een combi in
de fik. De aanwezige agenten kijken
werkeloos toe op de vernietiging van
hun werkinstrument. Het was in dat
politiekantoor dat Jakob Jonathan
werd doodgeslagen door een speciale
interventie-eenheid uit Antwerpen.
Brand, werf, brand. In de Anderlechtse industriezone wordt brand gesticht
tegen de werf van een nieuw industriegebouw.
Mei
Bouwbedrijven. De staat maakt de namen van de bedrijven die de maxi-gevangenis zullen bouwen bekend.
Huiszoekingen. De Federale politie
voert meerdere huiszoekingen uit bij
anarchisten en anti-autoritairen, en
ook in de anarchistische bibliotheek
Acrata, in het kader van een onderzoek naar "terroristische organisatie"
en "brandstichting". Drie maanden la-
Vuur voor de cellen. In de gevangenissen van Doornik, Turnhout en Antwerpen steken gevangenen cellen in
brand om de opsluitingsomstandigheden aan te klagen of overplaatsingen
af te dwingen.
Augustus
Communicatie onderbroken. Rond
middernacht wordt een grote teleco-
63
minstallatie op de watertoren van Koningslo, in het noorden van Brussel,
verwoest door een opzettelijke brand.
De netwerken van Base en Mobistar
vallen volledig uit in Neder-over-Hembeek, Vilvoorde en Haren.
September
Full swing. Twee golfterreinen in Brussel krijgen nachtelijk bezoek. Met
schoppen en strooizout vernielen ze
drie vierde van de greens.
Brand, rechtbank, brand. De hoorzaal
van het vredegerecht in Ukkel wordt
in brand gestoken. Op enkele dagen
tijd gaan in diezelfde wijk ook tientallen luxewagens in rook op.
Oktober
64
Bezetting. In Anderlecht wordt een
groot leegstaand gebouw bezet om
er een weekend van ontmoetingen en
initiatieven tegen de maxi-gevangenis
te organiseren. Duizenden pamfletten
worden gebust in de wijk. Wanneer
de flikken toekomen worden ze onthaald op gescheld en water en worden wat stenen en eieren gegooid
vanuit een vijandige samenscholing
van een honderdtal mensen van de
wijk. Bij de aankomst van tientallen
anti-oproeragenten beslissen de bezetters om op het dak te kruipen. Ze
steken vuurwerk af alvorens langs de
achterkant van het gebouw, onder de
neus van de flikken, weg te vluchten.
De volgende dag gaan de aangekondigde activiteiten gewoon door, maar
dan in open lucht. 's Avonds wordt
een rapconcert geïmproviseerd aan
de voet van de appartementsblokken.
Debat. In Haren, het Brusselse dorp waar
de maxi-gevangenis gebouwd zal wor-
den, wordt een openbare discussie georganiseerd: "Binnen of buiten, in de
schaduw van een gevangeis kan niemand vrij zijn. Waarom vechten tegen
de bouw van de maxi-gevangenis en
hoe ertegen vechten?". Het debat vindt
plaats in het lokale cultuurcentrum.
November
Architect collabo. De ramen van het
architectenbureau CERAU in Brussel
worden vernield. Dit bureau tekende
de plannen voor de nieuwe gevangenis in Marche-en-Famenne die begin
november geopend werd.
Valse brief. Een valse brief van de
overheid van de Stad Brussel maant
de bevolking van de Marollen aan om
zich koest te houden en niet buiten te
komen tijdens het congres van gevangenisdirecteurs van verschillende landen dat niet ver weg van de wijk zal
plaatsvinden. De brief vermeldt ook
in welke hotels de directeurs zullen
verblijven en in welke restaurants ze
gaan dineren.
Bomalarm. Het hele Justitiepaleis in
Brussel wordt ontruimd na een valse
bommelding.
December
Januari 2014
Een ongewone nacht. Kespierstraat
in Asbeek, voor de villa van Jurgen
van Poecke (gevangenisdirecteur van
Brugge, waar zich ook de speciale
isolatiemodule bevindt). Het is 4u
's morgens wanneer brand uitbreekt
in één van de twee wagens die op de
oprit staan. De vlammen vernielen de
wagens en verspreiden zich naar de
garage van de villa. De villa wordt
onbewoonbaar verklaard.
Opstand. Een honderdtal gevangenen
in Hasselt komen in opstand. Ze vernielen de binnenplaats, de administratiekantoren en de lokalen van de
cipiers. Verschillende brandjes worden aangestoken. Ook in Everberg
komt het tot een vechtpartij tussen
jonge opstandige gevangenen en de
federale politie die de orde komt herstellen. In Turnhout en Antwerpen
steken verschillende gevangenen hun
cellen in brand.
Een varkensstal in de fik. In Droixhe
valt een groep van zo'n tiental personen rond 21u het lokale politiekantoor aan met tientallen molotovs.
Steken als een wesp. De BMW van Georgios Papastamkos, vice-president
van het Europees Parlement en lid
van de Griekse partij Nea Demokratia
wordt in brand gestoken in Brussel.
De aanval wordt opgeëist in solidariteit met de anarchisten die gegijzeld
worden door de staat.
Lucht! Mobiele bijeenkomsten in Anderlecht en Molenbeek met vuurwerk, spandoeken en megafoon, tegen de moord op een sans-papier in
het gesloten centrum van Brugge, de
repressie en de bouw van nieuwe gevangenissen.
Anti-bouw. Kort na middernacht op
nieuwjaar breekt brand uit in de installaties van de cementfabriek CBR
in Harmignies. Het is de enige fabriek
die witte cement maakt in de Benelux. De brand saboteerde daarmee
een onmisbare structuur van de kapitalistische ontwikkeling.
Architect. In Elsene (Brussel) worden
de kantoren van Buro II & Archi+I,
de architecten die de plannen voor
de maxi-gevangenis tekenen, met uitwerpselen besmeurd.
Tomaten. In Haren verstoren tegenstanders van de maxi-gevangenis een
druk bijgewoonde informatiesessie
die georganiseerde werd door het ministerie van Justitie om hun project
te promoten. De avond voordien werden slogans geschilderd op de muren
van het dorpje. Enkele dagen later organiseren de tegenstanders een debat
in het dorp.
Maart
Docu. Op verschillende pleintjes in Brusselse wijken wordt de documentaire tegen de maxi-gevangenis vertoond.
April
Namen en adressen. Begin april wordt
een molotov gesmeten naar de wagen
van een agent die in Oreye woont.
65
Midden april belt een man aan bij
Laurent Carlier, politieagent in Brussel en woonachtig in Frasnes-les-Gosselies. De bezoeker vroeg de agent
zijn naam te bevestigen, trok daarop
een wapen en schoot in zijn richting.
De agent werd niet getroffen.
Mei
Overal. In Besançon (Frankrijk) vond
tijdens de anarchistische 1-meibetoging een kleine actie tegen een BNP
Paribas bankkantoor plaats omwille
van diens collaboratie met de bouw
van nieuwe gevangenissen in België.
Kameraden delen er ook pamfletten
uit over de strijd tegen de nieuwe gevangenis in Brussel.
heining open van een braakliggend
terrein in Anderlecht. De witte muren
ernaast worden gedecoreerd met slogans.
Klootzak. Slogans tegen de maxi-gevangenis en tegen Johan Van Wassenhove, CEO van het bedrijf Denys,
in het kleine dorpje Zevergem waar
hij woont. Hij was de eerste die de
slogans ontdekte toen hij vroeg 's
morgens terugkeerde van een "zakenreis naar Saoudi-Arabië".
Juni
Sabotage. De werf van de nieuwe psychiatrische gevangenis in Antwerpen
wordt getroffen door brandsabotage.
Drie mobiele kranen en een zware
generator worden vernield door het
vuur. Volgens het bedrijf Denys dat
de werken uitvoert is de schade aanzienlijk. Er werd op vier verschillende plaatsen brand gesticht. Datzelfde
bedrijf haalde trouwens het contract
binnen voor de bouw van de maxi-gevangenis.
66
Op straat. Duizenden pamfletten en
posters ropeen op tot een bijeenkomst tegen de maxi-gevangenis, tegen razzia's en tegen het urbanismebeleid in Anderlecht. Het plein wordt
die dag omsingeld door flikken. Een
veertigtal mensen komen samen en
vertrekken in wilde betoging. Enkele straten verder chargeert de politie
en jaagt de betogers uiteen. Twee uur
later knipt een vrolijk groepje de om-
Anti-gevangenis bedevaart. Talrijke
slogans tegen de gevangenis verschijnen op drie religieuze gebouwen in
Vlaams-Brabant en op de basiliek van
Scherpenheuvel, het belangrijkste bedevaartsoord van België.
Solidariteit. Rode verf tegen het Justitiepalies van Luik. Een tag preciseert:
"Solidariteit met de gevangenen."
September
Sabotage. De pers heeft het over
brandsabotages tegen de nieuwe bewakingscamera's in Brussel en geeft
zelfs een ware handleiding mee over
hoe je de ogen van de staat buiten
werking kan stellen.
2 op 24 uur. In Anderlecht ontploffen
gasflesjes voor het lokale politiekantoor. De brandschade blijft beperkt.
Minder dan 24 uur later wordt tegen
ander politiekantoor in Brussel brand
gesticht.
Oktober
Passage. In Anderlecht wordt een
strijdlokaal tegen de maxi-gevangenis, Le Passage, geopend. Naast de
gewoonlijke openingsuren worden er
discussies, filmprojecties en maaltijden georganiseerd.
Verstoring. Zoals zo vaak waren kameraden pamfletten aan het uitdelen
tegen de maxi-gevangenis aan een
metro-uitgang in Anderlecht, maar
ditmaal kwam de politie ter plaatse,
trok de pamfletten uit de handen van
de kameraden, probeert hen te intimideren en voert identiteitscontroles uit.
Interventie. Mensen vallen binnen in
een metrostation en beschilderen de
muren met slogans tegen controle en
tegen de maxi-gevangenis. Ze laten
ook vele pamfletten achter.
Brand collabo. Op een werf in het Antwerpse worden twee werfcontainers,
waarvan het kantoor van de ingenieur, in brand gestoken, terwijl een
derde brandhaard bouwmateriaal
verwoest. De getroffen bedrijven zijn
BAM, Interbuild en Willemen, alle
drie betrokken bij de bouw van nieuwe gevangenissen in België.
November
Solidaire woede. Op een werf in het
centrum van Brussel worden een
graafmachine en een boorkraan in
brand gestoken. Een tag ter plaatse
zegt : "Voor Rémi", de kameraad die
in Testet (Frankrijk) gedood werd
tijdens protesten tegen de bouw
van een dam. Enkele dagen voor de
brandstichting vond een kleine wilde
betoging van een honderdtal mensen
plaats in Brussel.
Steunavonden. In Luik, Gent en Brussel worden drie steunavonden met
debatten en concerten georganiseerd
voor de strijd tegen de maxi-gevangenis in Brussel en het gevecht tegen de
gevangenis in Griekenland.
In het donker. In Anderlecht vermenigvuldigen de sabotages van openbare verlichting: vele straten blijven
's avonds donker.
Alcatraz. In Molenbeek gaan pamfletten en affiches "Business met horror"
de ronde tegen de bar "Alcatraz",
een nieuw yuppieproject in de wijk
in "gevangenisstijl". Het pamflet legt
ook de link met de maxi-gevangenis.
Twee maanden later sluit de bar haar
deuren.
Ricochets. Het eerste nummer van Ricochets, bulletin tegen de maxi-gevangenis en de wereld die ermee samengaat, wordt op 2000 exemplaren
verspreid in de Brusselse wijken.
December
Over de grenzen heen. Drie wagens
van europarlementariërs worden in
brand gestoken in Brussel. De aanval wordt opgeëist in solidariteit met
de anarchist Nikos Romanos, op dat
moment in hongerstaking in Grieken-
67
land, en met alle anarchistische en
revolutionaire gevangenen.
Bomalarm. Dubbele bommelding tegen het Justitiepaleis van Brussel.
Alle rechtbanken worden ontruimd.
Rotbak. Op nieuwjaarsnacht wordt
vuurwerk afgestoken voor de gevangenis van Ittre in Brussel. Op talrijke
plaatsen in Brussel worden vuilnisbakken en auto's in brand gestoken.
Januari
Wraak. Tijdens een achtervolging
wordt Abdelamine, die te voet was,
geramd door een politiepatrouille in
Laken. Zijn been geamputeerd worden. Een week later vallen tientallen
mensen rond 20u het lokale politiekantoor aan met stenen en molotovcocktails.
Weg. Twaalf gevangenen ontsnappen
uit het gesloten centrum voor illegalen in Brugge.
Collabo architect. Twee onontplofte
brandbommen worden teruggevonden voor de kantoren van Jaspers &
Eyers in Leuven, de grootste architectenfirma van België. Jaspers & Eyers
tekenden ondermeer de plannen voor
de nieuwe gevangenis in Beveren, het
nieuwe hoofdkwartier van de Federale Politie, verschillende kantoorblokken en hoofdzetels van bedrijven in
Brussel...
68
Wilde betoging. Een onaangekondigde
betoging tegen de maxi-gevangenis
en razzia's trekt door de Anderlechtse straten. Op het traject worden
meerdere ticketautomaten en bankautomaten vernield en aan het einde
moeten de tientallen ramen van het
gebouw van VK Engineering, ingenieurs die meewerken aan de bouw van
de maxi-gevangenis, eraan geloven.
's Avonds valt de politie binnen in Le
Passage voor identiteitscontroles en
een huiszoeking.
Solidair. In Berlijn worden twee
vrachtwagens van de bedrijven Wisag
en Sodexo, beide betrokken in de gevangenisindustrie, in brand gestoken.
De opeising legt de link met de strijd
in België.
Februari
Hekken weg. De Regie der Gebouwen
laat een deel van het toekomstige
bouwterrein in Haren omheinen. Enkele nachten later worden alle hekken vakkundig vernield door onbekende daders.
Blokkade. Actievoerders blokkeren op
het terrein in Haren de machines van
bedrijven die opnieuw hekken willen
plaatsen en enkele grondwerken willen uitvoeren.
Aan huis. In het midden van de nacht
weerklinkt voor de Brusselse woning
van de hoofdarchitect van de maxi-gevangenis, Philémon Wachtelaer, een
ontploffing, gevolgd door een brand
die de gevel en een auto verwoest. De
ontploffing zou veroorzaakt zijn door
een brandbom met een gasfles.
Mars
Oogjes. Op verschillende plaatsen in
Brussel worden bewakingscamera's
gesaboteerd.
In rook. In Hoboken wordt het bedrijventerrein van Fabricom GDF/Suez
aangevallen. Dit bedrijf is betrokken
bij de bouw en het onderhoud van gevangenissen en is eveneens installateur van de nieuwe camerabewaking
in Brussel. 24 containers die door het
bedrijf gebruikt werden als kantoren
gaan in vlammen op.
April
Nachtelijke raids. In Couvin, waar het
bedrijf BAM (eveneens betrokken bij
de bouw van nieuwe gevangenissen)
een nieuwe autosnelweg aan het bouwen is, wordt de werf meermaals bezocht door nachtelijke saboteurs die
machines vernielen.
Opstand. In de gevangenis van Gent
breekt een opstand uit: de cipies worden in hun kot opgesloten, waarna de
gevangenen her en der brand stichten
en de gevangenis beginnen slopen.
Het komt tot zware confrontaties met
de eenheden van de Federale Politie.
Mei
Varkensstal. In Vilvoorde gieten onbekenden 's nachts ontvlambare vloeistof binnen in het bemande politiekantoor. Eén bureau wordt vernield
door de vlammen. Een week daarvoor
werd in dezelfde politiezone reeds
een politievoertuig aangevallen.
Verantwoordelijk. Enkele nachten
voor een Commissievergadering
over de maxi-gevangenis, krijgen
verschillende
verantwoordelijken
van het project nachtelijk huisbezoek. De woonst van Rudi Vervoort,
minister-president van het Brussels
Gewest, wordt beklad en besmeurd
met stront. De woonst van een medewerker van hem ondergaat hetzelfde
lot en op de woning van de voormalige directrice van de gevangenis
van Vorst, nu projectleidster voor de
maxi-gevangenis, verschijnt "Collabo". Na de feiten neemt de projectleidster publiekelijk ontslag omwille
van "veiligheidsredenen".
Maquette. Terwijl een Commissie onder zware politiebewaking vergadert
over het project van de maxi-gevangenis, dringen tientallen mensen
binnen in de kantoren van de Regie
der Gebouwen en vernielen er de maquette van de maxi-gevangenis.
Architecten. Het architectenbureau
CERAU, dat minstens één nieuwe
gevangenis heeft ontworpen, klaagt
over herhaaldelijke aanvallen: ruiten
ingeslagen, slogans op hun voordeur
gespoten,...
69
Juni
Sabotage. Op de parking van een grote
politiekazerne worden dienstvoertuigen en privé-voertuigen gesaboteerd: er
worden nagels gestoken in de banden of
de wieldoppen worden losgedraaid.
Huiszoekingen. De antiterrorismedienst van de Federale Politie valt
binnen in vier woonsten van kameraden actief in de strijd tegen de
maxi-gevangenis en in Le Passage. De
huiszoekingen vinden plaats in het
kader van een onderzoek naar "terroristische groepering" en "aanzetting
tot terroristische misdrijven". Alle gearresteerden worden vrijgelaten. Enkele dagen later vindt een luidruchtige solidariteitsbijeenkomst plaats in
Anderlecht.
Brandaanval. De dag na de huiszoekingen verwoest een opzettelijke brand
de werf van het Greenbiz-project in
Brussel, een greenwashing-bedrijvenproject. De schade is enorm, de
brandweer moet een hele dag blussen. De werf werd uitgevoerd door
een bekende gevangenisbouwer: het
bedrijf BAM.
70
Licht in de duisternis. Enkele dagen
na de huiszoekingen wordt in Parijs
een voertuig van Eiffage, gevangenisbouwer, in brand gestoken in solidariteit met de kameraden in Brussel.
Ook in Santiago, in Chili, over de oce-
aan heen, vermeldt de opeising van
de Vuurcel 22 mei van de Informele
Anarchistische Federatie de kameraden
in Brussel. Daar ging een autodealer
in de fik.
Op het dak. In de gevangenis van Nijvel kruipen tientallen gevangenen op
het dak om te protesteren tegen de
detentieomstandigheden. De volgende dag slaat een gevangene zijn cel
kort en klein in solidariteit.
Herkend. In Schaarbeek wordt een cipier herkend door enkele mensen. Ze
schelden hem uit en geven een paar
rake klappen.
Piraterij. In Waals-Brabant worden
de radiogolven van La Première gepirateerd. Er wordt een vals bericht
uitgezonden dat Rudi Vervoort ontslag neemt na alle perikelen rond de
maxi-gevangenis.
Juli
Verzet. In Matonge botst een overijvige
politiepatrouille die een jongere wil
arresteren op massale weerstand van
omstaanders. Ook toegesnelde versterkingen worden onthaald op stenen. In Sint-Gillis botsen overijverige
ticketcontroles dan weer op weerspannige jongeren in de metro van de
Hallepoort. Vier controleurs belandden in het ziekenhuis en niemand
werd die dag nog gecontroleerd.
Mysterie. 's Nachts wordt de BMW van
Rudi Vervoort, Brussels minister-president, voor zijn woning gestolen. De
auto wordt de volgende dag enkele
kilometers verderop teruggevonden.
Augustus
De ketens van morgen. In Leuven
wordt brand gesticht aan een nieuw
onderzoekscentrum voor nanotechnologie. Het vuur is erg hevig, boort
een gat in de gevel maar slaagt er niet
in de machinekamer te verwoesten.
Tegen hun oorlog, tegen hun vrede.
In Amay wordt een voertuig in brand
gestoken op een militaire basis. Het
vuur beschadigt ook de geval van een
nabijgelegen gebouw.
September
Blokkades. Sinds enkele maanden vinden talloze zelfgeorganiseerde betogingen plaats van sans-papiers. In
september komt het tot opstootjes
met de politie. Tijdens één van de betogingen dringen tientallen betogers
ook binnen in het gebouw van de
Dienst Vreemdelingenzaken.
Ontmoetingen.
Op
verschillende
plaatsen in Brussel wordt een week
van "ontmoetingen zonder grenzen"
georganiseerd in het kader van de
strijd tegen de maxi-gevangenis. Kameraden uit verschillende landen nemen deel aan de discussies met hun
ervaringen en bedenkingen.
Ontruiming. De "symbolische bezetting" van de toekomstige gevangeniswerf in Haren wordt ontruimd door
de Federale Politie terwijl de meeste
bezetters en hun sympathisanten in
de rechtzaal een zitting bijwoonden
over het uitzettingsbevel dat ze ontvangen hadden.
Oktober
Tesamen. Een twintigtal mensen vallen met stenen en molotovcocktails
het politiekantoor en het gemeentehuis in Anderlecht aan. Kort daarvoor
werd al een politiepatrouille in een
hinderlaag gelokt met een brandende
vuilnisbak en aangevallen. In de weken daarvoor waren er nog verschillende andere incidenten met de flikken. Ook in Sint-Gillis vielen groepjes
mensen een politiepatrouille aan.
Monument. In Vorst wordt, de avond
voor de jaarlijkse kransneerlegging
tijdens de braderij, het monument ter
nagedachtenis aan de doden ondergespoten met slogans tegen de gevangenis van Vorst en tegen alle gevangenissen. De dag erna wordt ook de gevangenis van Vorst zelf onder handen
genomen door anonieme schilders.
71
Een lijst van bedrijven en instellingen die
gevangenissen bouwen, ontwerpen,
financieren en onderhouden
Maxi-gevangenis in Brussel
• Bouwbedrijven: DENYS // FFC CONSTRUCCION
• Architecten : BURO II & ARCHI+I // EGM Architecten // Dr. ANDREA SEELICH
• Ingenieurs :
G. DERVEAUX // VK ENGINEERING
• Consultants:
MARCQ & ROBA // TYPSA // ADVISERS
• Diensten:
ARCADIS AAFM FACILITY // M.O.O.CON
• Finance:
MACQUARIE CAPITAL // VIALIA // REGIE DER GEBOUWEN
Nieuwe psychiatrische gevangenis in Gent
• Bouwbedrijven: DENYS
• Architecten : ABSCIS // DJGA
• Ingenieurs :
G. DERVEAUX
• Consultants:
INGENIUM // AT OSBORNE // ADVISERS
• Finance:
REGIE DER GEBOUWEN
Nieuwe gevangenis in Marche-en-Famenne
• Bouwbedrijven: EIFFAGE // VALENS // DUCHENE
• Architecten : CERAU
• Ingenieurs :
TPF ENGINEERING
• Diensten:
SODEXO
• Finance:
DG INFRA+ // BNP PARIBAS // NIBC BANK //REGIE DER GEBOUWEN
Nieuwe gevangenissen in Dendermonde en Beveren
• Bouwbedrijven: BAM // GALERE // INTERBUILD
• Architecten : STEPHANE BEEL BVBA // JASPERS & EYERS // ARCHIVOLT //
PAUWELS ONTWERPBUREAU
• Ingenieurs :
CEGELEC // VK ENGINEERING
• Consultants:
HALMOS
• Diensten:
EUREST
• Finance:
BELFIUS // KBC // ABN AMRO // REGIE DER GEBOUWEN
72
Nieuwe gevangenis in Leuze
• Bouwbedrijven: CORDEEL // WILLEMEN
• Architecten : ASSAR // DDS & PARTNERS // ARCH & TECO // JNC //
STORIMANS WIJFFELS
• Ingenieurs :
PROGROUP
• Consultants:
ARIES // SOCOTEC // VEGA PROJECTS // PIRNAY // BOPRO // VENAC
• Diensten:
FACILICOM FACILITY //
• Finance:
COFINIMMO // REGIE DER GEBOUWEN
73
Inhoudstafel & bronvermelding
Inleiding3
Laten we strijden tegen de bouw van een maxi-gevangenis in Brussel
5
De onderkant van Brussel zal niet capituleren
7
Ontwerp me eens een kooi
10
Over de bouw van een openluchtgevangenis
12
Menselijk opsluiten bestaat niet!
14
Zelforganisatie en directe actie
17
Contouren van de strijd tegen de maxi-gevangenis
20
Aan de gevangenen van binnen en buiten
26
Rebelleren tegen de maxi-gevangenis
28
Besparingen en maxi-gevangenis zijn één
31
De gevangenis op de hoek van je straat
33
Pamflet uitgedeeld in verschillende Brusselse wijken, eind 2012-begin 2013
Verschenen in Buiten Dienst, anarchistische krant, n°29, augustus 2012
Verschenen in Buiten Dienst, anarchistische krant, n°39, augustus 2013
Pamflet uitgedeeld in verschillende Brusselse wijken, september 2013
Verschenen in Buiten Dienst, anarchistische krant, n°40, september 2013
Pamflet uitgedeeld in verschillende Brusselse wijken, herfst 2013
Verschenen in Avalanche, anarchistische correspondentie, n°1, maart 2014
Pamflet uitgedeeld in verschillende Brusselse wijken, herfst 2014
Verschenen in Ricochets, bulletin tegen de maxi-gevangenis, n°1, november 2014
Verschenen in Ricochets, bulletin tegen de maxi-gevangenis, n°2, januari 2015
Verschenen in Ricochets, bulletin tegen de maxi-gevangenis, n°5, april 2015
Aan de ongewensten35
Pamflet uitgedeeld in verschillende Brusselse wijken, lente 2015
Sabotage
38
Stront zoekt stront
40
Aan de oncontroleerbaren
42
Oorlog om de verbeelding
45
De geiten van Haren
47
Vuur voor de maxi-gevangenis
49
Tegen de oorlog, tegen de vrede
56
Ik doe gewoon maar mijn job
59
Chronologie van de strijd
62
Lijst van bedrijven die gevangenissen bouwen
72
Verschenen in Ricochets, bulletin tegen de maxi-gevangenis, n°6, mei 2015
Verschenen in Ricochets, bulletin tegen de maxi-gevangenis, n°7, juni 2015
Pamflet uitgedeeld in juni 2015
Verschenen in Ricochets, bulletin tegen de maxi-gevangenis, n°8, juli 2015
Tekst verschenen in juni 2015
Verschenen in Avalanche, anarchistische correspondentie, n°5, juli 2015
Verschenen in Ricochets, bulletin tegen de maxi-gevangenis, n°9, augustus 2015
Verschenen in Ricochets, bulletin tegen de maxi-gevangenis, n°11, oktober 2015
Aan het einde van 2012 begon een strijd tegen de bouw
van een maxi-gevangenis in
Brussel. Deze strijd is nog
altijd aan de gang.
In deze brochure brengen
we talrijke sporen van agitatie, pamfletten, analyses,
acties bijeen, de mozaïek van
deze veelzijdige strijd, maar
zonder enige pretentie op
volledigheid. Want woorden en papier zullen nooit
alle handelen, alle dromen
en alle verlangens van een
strijd kunnen weergeven.
Woorden en papier dienen om
een opening te maken, het is
een uitgestrekte hand naar
mogelijke medeplichtigen en
rebellen, waar ze zich ook
mogen bevinden.
De maxi-gevangenis zal niet
gebouwd worden op onze berusting!