Transcript Lezing door Paul Maas over de armenhoeve Amelrijck Boot

NIEUWSBRIEF maart 2015
Voorwoord
Enige tijd geleden heb ik in de nieuwsbrief een oproep gedaan
om een Werkgroep Tweede Wereldoorlog op te zetten. Die
oproep heb ik herhaald tijdens de jaarvergadering. We hebben
er sindsdien niet veel meer aan gedaan, omdat op dit moment
het archiveren van onze documenten voorrang heeft. Pas als dat
allemaal gedaan is, heeft het zin om een werkgroep op te
richten die zich op de eerste plaats via het archief gaat
concentreren op de Tweede Wereldoorlog. Zoals gezegd is het
doel van de werkgroep niet het schrijven van de geschiedenis
van Oirschot van ’40-’45, want dat is al gedaan. Het doel is om alle documenten en foto’s die wij in het
archief hebben, maar die zich ook nog bij veel mensen in Oirschot, binnen en buiten de kring, moeten
bevinden, veilig te stellen voor de toekomst. Denk aan het dagboek van Mevr. Roelvink, maar ook aan het
dagboek van Mia van der Steen. Vanuit die documenten zouden we belangrijke informatie kunnen
toevoegen aan “Een dorp in de oorlog”.
Dat neemt niet weg dat de Tweede Wereldoorlog veel heemleden blijft bezig houden. Clari van Esch-van
Hout, bijvoorbeeld. Zij zoekt verhalen over de oorlog, verhalen van de mensen in het dorp of in het
buitengebied. Die wil ze bundelen voor een Van den Herd uitgave in dit jaar, waarin we op veel momenten
“d’n oorlog” zullen herdenken. Als u een mooi of interessant verhaal heeft, zet het op papier en geef het
door aan de redactie (hun namen staan voorin in Van den Herd). U kunt ook contact opnemen met Clari
zelf als u uw verhaal op een andere manier wilt doorgeven. Alvast dank daarvoor.
Arthur de Vries
voorzitter
(foto: de klokken worden door de bezetter meegenomen uit de kerk;
digtiaal bestand aangeleverd door Arno van de Schoot)
Lezing op 19 maart over de Armenhoef door Paul Maas
(20.00 uur in De Beurs)
Op 19 maart houdt paul maas een lezing over de Armenhoef
jarenlang in bezit van de gemeente Oirschot, en gelegen juist over
de grens met Best.
Dit verhaal was alleen maar mogelijk omdat we gebruik hebben
kunnen maken van de voor intern gebruik gereed gekomen ‘de
Toponiemen van Best’, door Daniel Vangheluwe en Paul Maas.
1
Daarin is opgenomen een aantal kaarten met de toponiemen van Best en ook Straten uit het quohier van
1792 en zijn per perceel in kaart gebracht. De basis voor de kaart zijn de minuutplannen van 1832 met de
bijbehorende leggers, en bewerkt met het programma Haza. De kaart wordt op het moment beheerd door
Paul Maas en Daniel Vangheluwe en zal worden uitgegeven in ‘de Toponiemen van Best’. In prep. 2016.
De Armenhoef ca. 1920
Daarmee hebben we een beeld kunnen schetsen van de Hoeve en omgeving rond 1832, en wellicht ook nog
wat van 1456. Belangrijke literatuur bij deze studie kwam van Vera, Spek en Duby die het ons mogelijk
maakte nog verder terug te kijken.
Nabij de Aarlese Hoeve ligt de Aarselse Akker, een groot akkercomplex van meer dan 16 ha, waarvan ruim
4 ha in Aarle ligt en 12 in Straten. Bij het zelfstandig worden van Best in 1819 is die akker gedeeld tussen
Oirschot en Best, en daar zal zeker flink over gesteggeld zijn; de ‘eeuwige’ eenheid ligt in stukken. Herman
van Arle de eerst bekende eigenaar van rond 1312 werd waarschijnlijk genoemd naar zijn hoeve, ‘t goet te
Arle, dat later is over gegaan in de Amelrijck Booth Hoeve of Armenhoef, maar ook wel Aarlselse Hoeve. De
Aarselse Akker bestaat in 1832 uit meer dan 40 percelen met namen als de Aarle Akker (27x) en de Aarselse
Akker(13x). Niettemin denken wij dat de oorspronkelijke naam van de herdgang Aarsel is geweest, een
naam die tot op heden door de lokale mensen wordt gebruikt. Als dat zo is dan is Aarsel dus de naam van
de herdgang en dat opent een interessante discussie naar de betekenis van ‘Aarsel’, een discussie met
mogelijk gevolgen ook voor Oirschot, en die discussie gaan we graag aan met u op 19 maart in de Beurs.
Nieuwe uitgaven en gebeurtenissen:
1. Zondag 29 maart 2015. Het Noord-Brabants Archeologisch Genootschap organiseert samen met
Brabants Heem de archeologische voorjaar-studiedag. Het thema van de studiedag is ‘NoordBrabantse kastelen’. Locatie: Kasteel Helmond.
Meer informatie: http://www.nbag.nl/noord-brabants%20archeologisch%20genootschap%20%20nieuws.html
2. Maandag 15 juni 2015, 13.30 uur. Presentatie Landschapscanon Het Groene Woud. Locatie:
Boterkerkje / Mariakerkje, Vrijthof 3, Oirschot
2
Meubilair van de Heemkamer te koop
Te koop: vierladenkast, met afmeting 75x75x135 cm. De vraagprijs is € 10,Heemleden die interesse hebben, kunnen diverse ordners gratis afhalen.
Erfgoedcentrum De Ravenpoort
Het Erfgoedcentrum is geopend op maandagavond van 18.30 – 20.30 uur en op vrijdagmiddag van 13.30 –
15.30 uur.
Wil je je aanmelden als gastheer of –vrouw, of op een andere manier willen bijdragen bij de heemkamer,
dan kun je dit melden bij Marina via [email protected] (of 0499-574757) of Marleen via
[email protected] (of 0499-325926).
Activiteitenkalender 2015
(let op: tussentijdse wijzigingen mogelijk)
19 maart
16 april
16 mei
24 juni
27 juni
1 augustus
12/13 september
15 oktober
19 november
10 december
21 januari 2016
Lezing: Paul Maas over de Armenhoef (Amelrijck Booth) in De Beurs.
Lezing: Ad Taks over Levend Erfgoed in ’t Vrijthof
Kleine studiereis naar Boxtel
Fietstocht naar de H. Eik en verder
Grote studiereis naar Gouda
Werkgroep Kleinood: rondgang door Oirschot
Open Monumentendag
Lezing: Herman Teerhöfer over WO2 in ‘t Vrijthof
Lezing in De Beurs
Lezing (let op: dit is de 2e donderdag) in De Beurs
Jaarvergadering
3