Transcript Knorren in de Mortelen

Oirschot
Knorren
in de Mortelen
Bloemrijk grasland, bos, akkers, houtwallen en bomenlaantjes; zie hier Natuurgebied de
Mortelen ten voeten uit. Het vormt het hart van Nationaal Landschap Het Groene Woud,
waar het Brabants Landschap over waakt. Deze wandeling kent een duidelijke tweedeling.
Het eerste deel is intiem, later wordt het opener met vergezichten. Te midden van de landelijk
idylle leven de knorrende beesten. Hoe? Bekijk het in de zichtstal bij de varkenshouderij.
En scoor meteen iets lekkers. De boerenwinkel staat bol van de ambachtelijke producten.
Wat dacht je van een stuk zelfgemaakte rookworst of boerenmetworst voor onderweg?
© ANWB B.V. Den Haag
AFSTAND 18 km – 4,5 uur
BEGINPUNT NS-station Best
EINDPUNT kruispunt Kampsesteeg en Spoordonkseweg bij bushalte Mousten, Oirschot
PARKEREN kleine parkeerplaats bij station Best (gratis), zie verder bij openbaar vervoer
OPENBAAR VERVOER
Start: trein naar NS-station Best (op de lijn ’s-Hertogenbosch-Eindhoven)
Eind: bij bushalte Mousten met buslijn 141 terug naar Best
A2
E25
Veldersbos
18
2
17
Achterste
Broek
3
B
5
4
79
1
15
12
11
Tregelaar
22
EIND
Boterwijk
Mosselaar
Snepseind
3
40
Hedel
Driehoek
Evenheuvel
Notel
2
Straten
Aarle
Bijsterveld
Oirschot
N395
0
Best
START
N395
De Stad
Heikant
Moleneind
Theetuin
goed Baest
27 BestWest
8 Oirschot
Oostelbeerse
Heide
Best
E312
1 km
A
A58
7 Best
Oirschotse
Heide
ROUTEBESCHRIJVING
Oostelbeers
Deze route volgt de knooppunten van wandelroutenetwerk Oirschot; soms wordt er van
het netwerk afgeweken. NB: Bij tijd en wijlen kan het in de Mortelen zeer modderig zijn.
Vanaf het stationsplein in Best naar de Hoofdstraat lopen. Daar rechtsaf het spoor
over en daarna meteen linksaf, Spoorweglaan. De Ringweg N18 passeren. Daarna kom
je bij wandelknooppunt 2 ; ga hier rechtdoor naar knooppunt 79 . Volg de kleine gele
N
Je hebt vast de Schotse aberdeenangusrunderen van Boerderijwinkel Stal
en Akker 1 al zien lopen in het bos van
het Groene Woud. Lekker vrij in de natuur. Het mes snijdt aan twee kanten: ze
grazen het natuurgebied open – anders
werd het een groot wilgenbos – én zorgen voor een diervriendelijk stukje vlees
om van te watertanden.
De keus voor dit rund lag voor de hand.
Het heeft geen horens en is dus niet
gevaarlijk voor mensen (houd ondanks
dat wel afstand en lees de instructies op
de borden!). Bovendien kalveren ze makkelijk en zonder hulp. Wel krijgen ze extra
voer in de winter als dat nodig is.
In de boerderijwinkel van Ad en Lisette
van de Akker kun je een diepgevroren
hamburger kopen of een stuk Groene
Woud-runderworst. Die zijn precies
ontdooid bij thuiskomst. Leg ze niet opnieuw in de vriezer, dan blijven ze beter
op smaak.
Op een open plek in het bos staat een
insectenhotel waar solitaire bijen en
wespen hun nest bouwen. Ze vullen de
openingen met voedsel en eitjes, hierna
metselen ze het gangetje dicht met een
mix van speeksel en klei. De bijen bezoeken de bloemen van de fruitbomen in de
nabijgelegen boomgaard.
Kakelvers
Boer Ad van de Boerderijwinkel
Voor de kakelverse eieren van de kippen van Peter en Esther van Agt van de
Fladderfarm 2 rijdt menigeen graag
een eindje om. Net als de broer van Yvon
Jaspers. Hij haalt er geregeld een voorraadje. Hun 30.000 kippen leggen ge-
driehoekjes door het bos. Al snel wordt het pad onverhard. Terug op de verharde weg,
de Monnikenweg, onder het spoor door lopen. Neem de eerste (onverharde) weg linksaf,
Vering. Boerderijwinkel Stal & Akker 1 ligt aan het eind van die weg.
Na terugkomst linksaf en even later wandelknooppunt 79 volgen. Daarna langs de
knooppunten 3 , 4 en 5 (onverhard). Linksaf richting 11 , en eerste weg rechtsaf,
Termeidesteeg. Einde weg (= knooppunt 12 ) rechtsaf naar knooppunt 15 . Daarna naar
knooppunt 16 , 17 (provinciale weg over) en 18 . Daar verder richting 24 .
Speling van de natuur
Kijk niet vreemd op als er een hertje
tussen de aberdeen-angusrunderen
loopt. Het heeft zich bij de kudde
aangesloten. Vroeger stond het met
vier andere herten bij een boer in de
buurt. Ze braken uit en de andere vier
zijn teruggevonden en gebracht. Deze
niet. Tot hij opdook in het gezelschap
van zijn Groene Woud-vrienden. De
boer laat het maar zo. Houd je camera
bij de hand, want het levert prachtige
plaatjes op.
middeld zes eieren per week. Er is één
haan, die zit apart. Zijn schone taak is
het wakker kraaien van de dames in
de ochtend.
Een van de twee scharrelstallen heeft
een vrije uitloop naar buiten. Neem
plaats op de picknickbank en zie de
kippen hun gang gaan. Zo nu en dan
verschijnt een wit kopje tussen de
buxusstruiken. Ze gaan zelf weer naar
binnen als het donker wordt. Daarin
zijn kippen stipt. En Peter moet het
nauwlettend in de gaten houden. Is
Tweede weg linksaf, Nieuwedijk, tot de Fladderfarm 2 aan linkerhand.
Nieuwedijk vervolgen en op kruising rechtdoor. Daarna op eerste kruising schuin linksaf,
Krukkerd. Bij wandelknooppunt 22 linksaf voor een bezoek aan Varkensbedrijf Polsdonk 3 .
Terug naar 22 en daar linksaf naar knooppunt 40 . Als de wandelroute links afslaat, loop je
rechtdoor. Neem de volgende weg linksaf, Kampsesteeg, tot aan de provinciale weg met
P-22640. Aan de overkant van de weg ligt de bushalte.
hij te laat met het sluiten van de kleppen
van de stal, dan is een vos hem voor. Niet
vergeten: tweede pinksterdag is het altijd
open dag op de Fladderfarm.
Kom, zie, ontmoet
‘Onze zichtstal is er om de burger in contact te brengen met de varkenshouderij.
Daar draait het om’, legt Mieke Vlemminx
Het Land van Oirschot
Varkensbedrijf Polsdonk,
Boerderijwinkel Stal & Akker en
de Fladderfarm; alle drie varen ze
onder de vlag van ‘Het Land van
Oirschot’. Krijg je dat keurmerk,
dan voldoen je producten aan
pittige kwaliteitscriteria. Het aantal
leden is divers. Een brouwerij,
bed & breakfast, een ijssalon, een
biologische geitenwinkel, het zijn
slechts een paar voorbeelden. Bezoek
de site www.landvanoirschot.nl voor
een ambachtelijk kwaliteitsbezoek
aan Oirschot en omgeving.
van Varkensbedrijf Polsdonk 3 uit. Samen
met haar man Pieter hoort ze tot de zoveelste generatie Vlemminx – ze zijn de tel
kwijt – die boert. En inderdaad, de zichtstal
is een prachtig staaltje voorlichting. Het
motto van de familie is ‘kom, zie en ontmoet’. Bij de zichtstal komt daar ‘ruiken’ bij.
Wat zie en ruik je dan? Het gaat om het
‘wassen’ van de lucht in de varkensstal.
Door drie raampjes zie je drie fasen van
een luchtwasser in werking. Die van Mieke
en Pieter is gecombineerd, dat wil zeggen dat
hij deels biologisch en deels chemisch werkt.
Eerst haalt water stof uit de stallucht. Vervolgens zorgt met zwavel aangezuurd water
ervoor dat ook de ammoniak uit de lucht
verdwijnt. Als laatste halen wortels van
loofbomen de geur nog weg. En het leuke
is; je kunt kraantjes openen om het effect te
ruiken!
De varkens varen er wel bij. Ze hebben 2200
vleesvarkens en driehonderd zeugen op
het bedrijf. Dragende zeugen hebben een
uitloop in een stal met stro. Zo kunnen ze
comfortabel liggen. Dat is best fijn met een
nest van vaak wel dertien biggetjes in het
vooruitzicht. Soms krijgen ze er meer. ‘Eén
keer waren het er 21, maar dat is een grote
uitzondering hoor’, zegt Mieke. Tja, en dan
zijn zelfs vijftien tepels niet toereikend. ‘In
zulke gevallen zetten we een pleegzeug
bij de biggetjes.’
1
Iedereen kan spontaan – en gratis – langskomen om te kijken. Er hangen informatieborden en er draait een film over het bedrijf.
In de boerderijwinkel worden vleesproducten uit de eigen slagerij verkocht. Tussen
alle balkenbrij, bloedworst en kaantjes herleeft grootmoeders tijd. Geen zin om naar
huis te gaan? Logeren kan in een van de vier
kamers van de boeren- bed & breakfast.
Te bezoeken
BOERDERIJWINKEL STAL & AKKER, Vering 2, 5688 WX Oirschot, 0499 57 10 28,
www.groenewoudrund.nl; boerderijwinkel geopend vr 13-17 uur, za op afspraak.
2
FLADDERFARM , Nieuwedijk 24, 5688 LK Oirschot, 0411 67 31 80 of 06 50 49 43 61,
www.fladderfarm.nl; gebruik picknickbank en eieren kopen kan altijd; rondleidingen
alleen tijdens open dag (tweede pinksterdag).
3
VARKENSBEDRIJF POLSDONK , Polsdonken 1, 5688 LE Oirschot, 0499 55 01 91,
www.polsdonk.nl; boerderijwinkel open vr 13-19, za 9-15 uur.
Horeca
A CENTRUM VAN BEST; diverse horecagelegenheden.
B
PANNENKOEKENHUIS DE RODE HAKTOL , Nieuwedijk 37, 5688 LK Oirschot, 0411 67 44 96,
www.derodehaktol.nl; apr.-okt. di-za 11-19, zo 11-20 uur, nov.-mrt. di-vr 16-19,
za-zo 12-19 uur.