Transcript Waarom komt Achmea met Oncokompas?

Waarom komt Achmea met Oncokompas?
Het is niet vreemd dat bij een ernstige en levensbedreigende diagnose als kanker in het ziekenhuis
het accent ligt op een in beginsel curatieve behandeling. Die zorg en begeleiding wordt door
patiënten hoog gewaardeerd. Een ziekenhuis is goed in behandelen en heeft minder zicht op het
leven daarbuiten, dat niet altijd even goed doorgang vindt. De vraag welke impact de diagnose
kanker heeft gehad wordt wel gesteld, maar er is meestal geen ruimte, noch prioriteit om verder te
vragen of naar oplossingen te zoeken als die impact groot is. Ziekenhuizen en professionals denken
ook vaak dat de nazorg of naastzorg goed geregeld is, maar uit onderzoek naar ervaringen van
patiënten blijkt het tegendeel. Daarom is een meer systematische aanpak van de nazorg nodig.
Na een diagnose kanker staat het leven even stil en het leven met kanker start… direct na diagnose.
Je zult als patiënt verder moeten met de wetenschap dat je eerder dood kan gaan dan je dacht. Dat
onzekerheid, levensvragen, angst, vaak vermoeidheid en soms boosheid en allerlei andere
problemen die je niet eens weet te verzinnen. Bekend is dat restklachten; schade na of door
behandeling, leiden tot een lagere kwaliteit van leven en tot verminderd functioneren op het gebied
van activiteiten in het dagelijks leven of een verminderde participatie op de arbeidsmarkt. Daarin
moet je als patiënt een nieuwe balans vinden. Dat is een grote opgave die vraagt om levenskunst.
Met eerlijke informatie over wat kanker met iemand doet, wat de behandelingen met iemand doen
en wat je zelf kunt doen om grip te houden op je nieuwe zelf, wordt dat gemakkelijker. Soms is het al
genoeg om te weten dat het niet raar is om te worden overvallen door angst en dat je daarmee kunt
leren omgaan of dat het slijt. Of dat het niet raar is om opeens extreem moe te zijn en dat het
opbouwen van conditie met vallen en opstaan gaat. Onder lotgenoten hoor ik vaak "Had ik dat maar
eerder geweten, dan had ik het anders aangepakt." Er bestaat veel goed maar versnipperd aanbod
op het gebied van oncologische zorg en nazorg. Veel initiatieven lopen naast elkaar, komen niet tot
brede implementatie of worden gewoonweg niet gevonden door professionals en patiënten.
Achmea stelde zich de vraag hoe nazorg zou kunnen verbeteren zonder grootse ingrepen of
ingrijpende veranderingen in de zorg. Met een grote groep experts onder meer afkomstig uit
ziekenhuizen, uit de revalidatiegeneeskunde, de arbeidsgeneeskunde, uit de paramedie, IPSOinstellingen, vanuit Herstel & Balans, de oncologieverpleging in eerste en tweede lijn en met
organisaties als Care for Cancer en Re-turn werkkracht bij kanker, bespraken we in twee
expertsessies de grootste knelpunten en mogelijke oplossingsrichtingen.
Dit veld van experts erkende het bestaan van goede zorg, maar ook de tijdige onvindbaarheid
daarvan. Zij onderschreven de noodzaak om sneller na diagnose informatie te vinden over de impact
van kanker op je leven om grip op je leven met kanker te vergroten.
Ook werd de noodzaak tot begeleiding bij lichamelijk herstel of behoud van lichamelijk functioneren
en geestelijke of sociale ondersteuning bij kanker onderschreven die vaak te laat wordt onderkend
en ingezet. Daardoor verergeren problemen onnodig en is intensievere en duurdere zorg nodig.
Dan vallen patiënten in het zogenaamde zwarte gat na alle behandelingen; als je niet meer aan het
focussen bent op de volgende chemo, een keuze voor welke operatie of de laatste bestralingen.
Door met een expliciete keuze vanuit Achmea voort te bouwen op wat al ver in ontwikkeling was:
Het plan voor OncoKompas 2.0 en plannen voor de Digitale Verwijsgids Oncologie (DVO) konden
mooie ontwikkelingen worden gestimuleerd. Zo kan de patiënt direct na diagnose worden
ondersteund met informatie en wordt aan te voorspellen problematiek bij leven met kanker expliciet
aandacht gegeven op een vroeg moment. Want met veel gedachten of problemen zoekt een patiënt
geen hulp of valt zijn arts niet lastig… “Want het hoort er toch gewoon bij en je moet blij zijn dat je
niet dood bent…” Juist dat “niet per definitie medische aspect van informatie en ondersteunende
begeleiding bij het leven met kanker”, wil Achmea ondersteunen met haar beleid op het gebied van
Nazorg Oncologie. Leven met kanker wordt bezien als het primaire domein van de patiënt zelf en
begint vanuit dat perspectief dan ook bij zelfmanagement. Afhankelijk van het
zelfmanagementvermogen moet dat eventueel worden aangevuld met ondersteunende begeleiding.
Daarom heeft Achmea in haar inkoopspecificaties aan ziekenhuizen als doelstelling opgenomen dat
bij diagnose het zelfmanagementinstrument OncoKompas wordt aangereikt op het juiste moment;
bij diagnose. OncoKompas is bedoeld om nazorg via informatie, zelfsignalering en
zelfzorgmogelijkheden systematisch aan te pakken, te verbeteren en te verankeren, vertrekkend
vanuit de patiënt zélf. Ziekenhuizen wordt gevraagd om met behulp van gerichte informatie, die bij
de gefaseerde implementatie wordt aangereikt, dit instrument bij patiënten kort te introduceren. Zo
kan, met enkele kleine maatregelen als aanvulling op de bestaande zorgprocessen, een gat worden
gedicht en een lacune in informatie ten behoeve van zelfmanagement en eigen regie in grip op leven
met kanker beter worden opgevangen.