Transcript Workshop NISPA: “Wie schrijft blijft”, d.d. 9 oktober 2014

Workshop NISPA: “Wie schrijft blijft”, d.d. 9 oktober 2014
1.
Roken in de Verslavingszorg?
inleider: Robert van de Graaf (VNN) &
Marielle Brenninkmeijer (Tactus)
Bij een intake in de verslavingszorg worden alle verslavingen van de cliënt zorgvuldig geanalyseerd
en krijgt de cliënt een behandelaanbod op maat. Alle verslavingen? Nee, één verslaving wordt
stelselmatig genegeerd. Dat betreft het roken. Maar dat tij wordt nu gekeerd!
Binnen VNN en Tactus Verslavingszorg zijn projecten gestart die deze instellingen rookvrij moeten
maken, zowel voor cliënten als voor het personeel.
Bij VNN is gestart met de doortastende aanpak van de jongerenkliniek DOK3 in Groningen. Alle verzet
werd tegelijkertijd gemobiliseerd en gekanaliseerd; een heftig verhaal met vele emoties en mooie
eerste resultaten.
Tactus Verslavingszorg zette per locatie de rokers als kartrekkers bij elkaar, om samen te bedenken
wat de juiste aanpak per locatie kon zijn. Tactus koos ervoor om eerst de werkers en daarna pas de
cliënten te benaderen. Een verhaal met veel hoofdstukken, waarvan het einde nog geschreven moet
worden.
In deze workshop wordt u bijgepraat over de belevenissen die deze projecten met zich meebrengen.
De workshopleiders gaan samen met u op zoek naar de elementen die een succesvolle aanpak
mogelijk maken. Daarbij zijn uw ervaringen welkom. Hoe gaat uw instelling om met rokende collega’s
en cliënten? En hoe kijken de niet-rokende collega’s en cliënten er tegenaan? Hoe actief worden
stoppen met roken behandelingen aangeboden? Wat zijn uw ervaringen hiermee?
We hopen aan het eind van de workshop elementen te kunnen benoemen hoe de verslavingszorg
succesvol het roken van haar personeel en cliënten kan aanpakken.
2.
Palliatieve Zorg
inleider: Elma Vos (IrisZorg), Chantal ter
Huurne (Tactus) &
Jeanet van Essen (Tactus)
Zijn doordrinkers wilsbekwaam of niet?
Moeten doordrinkers onder dwang opgenomen worden?
Nemen we doordrinkers op bij een crisis?
Geven we doordrinkers bemoeizorg of niet?
Welke rol speelt druk uit de omgeving bij de zorgvraag?
Er is geen eenduidig zorgbeleid voor de groep chronische (alcohol)afhankelijke patiënten die zich niet
(meer) willen laten behandelen en verslaafd zullen sterven. De instellingen voor verslavingszorg (met
ook verschillen binnen een instelling) lijken vooral naar eigen inzicht te handelen en geven aan daarin
vast te lopen; men kent geen uitgewerkte werkwijze om met dergelijke problematiek om te gaan.
Bovendien heeft men wanneer het om palliatieve zorg gaat te maken met wettelijke kaders en
ethische overwegingen, waar rekening mee moet worden gehouden en die onvoldoende bekend zijn
of praktisch toegepast kunnen worden. Ook is er onvoldoende samenspraak met andere betrokken
beroepsgroepen (zoals huisartsen, thuiszorginstellingen, medisch specialisten, instellingen voor
algemeen maatschappelijk werk en verzorgings- of verpleegtehuizen) (Thijs e.a., 2006).
Tijdens deze workshop krijgt u inzicht in het onderzoek dat al gedaan is en de ervaringen die zijn
opgedaan binnen de verslavingszorg met cliënten in de palliatieve fase.
Vervolgens zullen we met behulp van een Moreel Beraad ethische dilemma’s verkennen waar we ons
voor gesteld zien.
De input van deze workshop wordt gebruikt voor het schrijven van de Handreiking Palliatieve zorg in
de verslavingszorg, die medio 2015 verschijnt.
4.
Dwang in de Verslavingszorg
inleider: Hein de Haan (Tactus) &
Toon van Oosteren (IrisZorg)
In deze workshop zal een korte inleiding worden gegeven over de huidige dwangtoepassingen bij
verslaving, de verwarring en misverstanden, die er bestaan rondom het begrip stoornis der
geestvermogens en de aparte rol, die verslaving ten opzichte van andere psychiatrische stoornissen in
de BOPZ heeft toebedeeld gekregen. Vervolgens zullen de te verwachten veranderingen in de nieuwe
Wet op de Verplichte GGZ in samenhang met de nieuwe Wet Forensische zorg aan de orde komen,
met name de gevolgen voor verslaafde patiënten. Middels een discussie aan de hand van een of
meer casus (zwanger en verslaafd, combinatie met criminaliteit en/of “therapieresistente”
alcoholverslaving) zal het thema dwang bij verslaving en de praktische uitvoering hiervan verder
worden uitgediept.
4.
Automatische processen
inleider: Madelon van Hemel (VNN) &
Anke Loijen (VvGI)
Grijp je kans! Aandacht voor de automatische processen bij verslaving
Het zal vast niet moeilijk zijn je een voorval te herinneren waarbij een geur die vluchtig door je neus
wordt opgevangen je automatisch in gedachten terugbrengt naar een eerdere, vaak bijzondere situatie.
Misschien een heerlijke vakantie van lang geleden of je eerste dag op de middelbare school. Er zijn
vaak vele associaties gekoppeld aan een geur, een plek, of een persoon. En die associaties zijn er
zomaar, zonder dat je dit kunt tegenhouden. Automatisch. Automatische processen vinden de hele
dag door plaats, en horen bij gezond, adaptief gedrag. Maar hoe spelen deze automatische processen
een rol bij verslaving? In deze workshop nemen we je mee door de ontstane inzichten van de
afgelopen twee decennia, en gebruiken we dit om een antwoord te geven op deze vraag. We
bespreken de theorie van automatische processen en verslaving, maar richten ons vooral op de
praktijk. Want hoe kun je automatisch gedrag meten en nog belangrijker: hoe kun je dit manipuleren?
Dit alles wordt geïllustreerd met videofragmenten en praktijkoefeningen.
5.
De waarde van forensische ervaringen
voor de verslavingszorg; wie schrijft
die blijft?
inleider: Marije Lans (Victas), Eric Blaauw
(VNN) & Nicole Prevoo (IrisZorg)
Binnen de forensische zorg is veel ervaring opgedaan met het tegengaan van problematisch gedrag,
zoals agressie en ander delictgedrag. De vraag doet zich voor hoe middelengebruik is gerelateerd aan
agressie en hoe agressief gedrag van verslaafden kan worden tegengegaan. In de workshop wordt
aandacht besteed aan prevalentiecijfers van agressief gedrag onder verslaafden en verslaving onder
delictplegers, maar vooral aan mogelijkheden om relaties van middelengebruik en agressief gedrag te
doorbreken. Tevens wordt in interactie met elkaar bekeken wat dit betekent m.b.t. registratie en
uitwisseling van informatie.
6.
Kritisch lezen en beoordelen van
wetenschappelijke artikelen
inleider: Cor de Jong (NISPA) &
Thomas Knuijver (IrisZorg)
Het thema van de NISPA studiedag is ‘Wie schrijft blijft’. De vraag is, of wat van dat wat geschreven
wordt, moet beklijven bij de clinicus die een artikel leest. Het antwoord wordt gegeven in de workshop.
Vóór de workshop krijgen de deelnemers een artikel over verslavingszorg toegezonden met de vraag
dat kritisch te lezen en er een beoordeling aan te geven op een schaal van 1 tot 10.
Tijdens de workshop gaan we samen kijken of het een artikel is waarvan de resultaten goed genoeg
zijn om die op te slaan in het geheugen. We doen dat aan de hand van criteria die gebruikelijk zijn in
Evidence Based Medicine en die onderdeel zijn van een zogenoemde Critically Appraised Topic.
Aan het einde van de workshop hebben de deelnemers kennis gemaakt met een methode om
wetenschappelijke artikelen kritisch te lezen en te beoordelen.