Transcript Adviescommissie Allochtonen Gemeente Nijmegen T.a.v. Aan

Adviescommissie Allochtonen
Gemeente Nijmegen
Aan
T.a.v.
College van Burgemeester en Wethouders
Gemeente Nijmegen
Wethouder Bert Frings
Postbus 9105
6500 HG Nijmegen
Datum
Extra afschrift
Contact
12 September 2014
Raadsfracties, ACA-netwerk
Anneke Voeten, IVIO 20, 329 22 50
Betreft
Subsidiebestek basisdagbesteding ouderen en inloop GGZ
Geacht college, geachte heer Frings,
Basis dagbesteding ouderen
Ouderen met een niet-Westerse achtergrond bevinden zich in de statistische overzichten vrijw/el
altijd aan de negatieve kant: slechtere gezondheid, slechter gebruik van gezondheidszorg^
opzienbarend hoger percentage migrantenouderen onder de armoedegrens^ hogere kans op
eenzaamheid^ hogere kans op dementie", lagere levensverwachtingen, eerder verouderingsproces,
taalregressie. De demografische ontwikkelingen^ zorgen ervoor dat de algemene trends zich ook in
Nijmegen aandienen als concrete problemen. En nu al zien we daarvan de contouren in bijvoorbeeld
de signalen over eenzaamheid en armoede en in de toenemende behoefte aan ontmoetingsplaatsen.
^ G e z o n d h e i d en Welzijn allochtone ouderen. Roelof Schellingerhout (red.), SCP, 2004.
^ 33 % allochtone o u d e r e n leeft onder de armoedegrens, tegenover 3 % van autochtone ouderen (Armoedesignalement
2013)
^ ll< v^il niemand tot last zijn. Over stille eenzaamheid onder oudere migranten in Nederland. Utrecht: F o r u m , 2011.
" Bij allochtonen w o o n t 9 9 % van de mensen met dementie thuis of bij familie. Bij autochtonen is dat 70 %. Aantal en
percentage d e m e n t e n stijgt bij allochtonen sneller dan bij a u t o c h t o n e n . In 2020 zijn er 38.000 allochtonen met dementie
(+34%) en In 2030 zijn dat er 60.000 (+109%).
In totaal is ruim 2 0 % van de Nederlanders van allochtone afkomst (eerste en t w e e d e generatie). Het relatief lage aantal
allochtonen met dementie komt door de relatief lage leeftijd. De k o m e n d e decennia zal het aantal allochtonen met
dementie naar ruim 2 0 % van het totaal groeien.
Hart- en vaatziekten en diabetes zijn risicofactoren van d e m e n t i e . Diabetes komt voor bij 28% van de Turkse en 3 1 % van de
IVlarokkaanse ouderen tegenover 10% van autochtone o u d e r e n . Een laag opleidingsniveau is een van de belangrijkste
risicofactoren voor d e m e n t i e . Het opleidingsniveau ligt bij niet-westerse allochtonen lager dan bij a u t o c h t o n e n . (Uit:
Onderschatting dementie bij allochtonen. Alzheimer Nederland)
^ Snelle vergrijzing o n d e r niet-Westerse allochtonen: van 4% in 2012 tot 2 2 % in 2060.
(Bron: CBS)
1
Uw ambitie dat ledereen kan meedoen aan de maatschappij en zich versterkt (kan) voeien in de eigen
kracht is voor alloclitone ouderen natuurlijl< van groot belang. U gaat sturen op toegankelijkheid,
kwaliteit en betaalbaarheid, formuleert als doelstellingen onder andere dat de mens in de eigen
ieefomgeving centraal staat en u wilt optimale participatie in een inciusieve samenleving (pag. 3).
Vanuit het perspectief van allochtone ouderen gaan deze uitgangspunten en doelstellingen concreet
over taal, cultuur, bejegening. Allochtone ouderen ervaren algemene voorzieningen vaak als vreemd.
Het zal zeker niet voor iedereen gelden, maar veel allochtone ouderen voelen zich eenzaam in een
omgeving waarin niet hun eigen taal wordt gesproken en zij zich cultureel niet herl<ennen.
Hier ligt vermoedelijk ook een van de oorzaken van het gegeven dat allochtone ouderen zich (te) laat
melden met hun problemen.
Op een aantal concrete punten kan de gemeente hier iets aan doen:
1. Juiste competenties
Om ook voor allochtone ouderen de toegang tot algemene voorzieningen te bevorderen is
het van belang dat professionals cultuursensitief zijn. Wij bevelen u aan deze vereiste
expliciet te formuleren en instellingen te vragen in hun offerte aan te tonen dat zij
daadwerkelijk over deze competenties beschikl<en.
2.
IVIaatwerk
U gaat bevorderen dat ouderen naar de dagbesteding gaan dicht bij huis, in de eigen wijk.
Het ligt voor de hand dat u van de instellingen vraagt om in wijken met veel allochtone
ouderen te zorgen voor, wat betreft taal en cultuur, gemengde teams van professionals.
3.
Cultureel dichtbij huis
Voor veel allochtone ouderen zal de dagbesteding in de wijk geen goede optie zijn. Zij zijn
meer gebaat bij opvang in cultureel homogenere omgevingen. Dichtbij huis is in dit geval
cultureel dichtbij huis, maar fysiek misschien een paar wijken verder. De commissie hecht
groot belang aan voldoende plaatsen voor cultureel homogenere dagbesteding.
4.
Samenwerking met Sociale Wijkteams en Stips
De commissie vindt het zinvol dat de Sociale Wijkteams bij het initieren of faciliteren van
wijkinitiatieven ook de allochtone zelforganisaties betrekken, zeker als het gaat om
dagbesteding van ouderen. Wij adviseren u om het abstracte begrip inciusieve
wijknetwerken
te concretiseren en de allochtone organisaties expliciet te noemen.
5.
0 ' en 1' lijn
U noemt onder paragraaf 3.2.1. onder het kopje doelgroep preventieve activiteiten in de 0^
en f lijn. Deze vallen buiten de uitnodiging voor aanvraag tot subsidie, maar u stelt dat de
dagbestedingsactiviteiten
hierop maximaal moeten worden aangesloten. De commissie
vraagt zich af of u onder de 0" en 1*" lijn ook de activiteiten van allochtone zelforganisaties
rekent. De commissie adviseert u om met de zelforganisaties die daartoe de capaciteit
hebben te overleggen over de vraag in hoeverre zij zijn op te nemen in een sluitende keten
voor allochtone ouderen als de genoemde 0^ en l'^ lijn.
Inloopvoorzieningen GGZ
In de uitnodiging voor aanvraag tot subsidie: Inloopvoorzieningen GGZ komt het begrip allochtoon
niet voor. In de paragraaf visie staat: Er wordt zo min mogeiijk onderscheid gemaakt tussen
doelgroepen zonder de aandacht voor specifieke behoeften van deelnemers/bezoekers uit het oog te
verliezen.
De commissie heeft vragen bij deze aanpak. Wij hebben sterk de indruk dat door allochtonen weinig
gebruik wordt gemaakt van deze voorzieningen. Belangrijl<e oorzaak ligt in de taboes rond
verstandelljke, lichamelijl<e en psychiatrische beperkingen. IVIaar ook de toegankelijkheid kan beter.
2
Hierin Ion de genneente een positieve rol spelen door de instellingen expliciet te vragen naar
cultuursensitiviteit en het beschikl<en over interculturele netwerken.
Met vriendelijke groet,
namens de Adviescommissie Allochtonen
Cengiz Yildirim
Voorzitter
Anneke Voeten
Ambtelijk secretaris
Adviescommissie Ailochtonen
Gemeente Nijmegen
12 September 2014
Subsidiebestel< basisdagbesteding ouderen en inloop GGZ
Samenvatting
1.
2.
3.
4.
5.
6.
Vraag expliciet om bewijs interculturele competenties in offertes van instellingen.
Vraag om, qua taal en cultuur, gemengde teams van professionals in wijken met veel
allochtone ouderen.
Zorg voor voldoende plaatsen voor cultureel homogenere dagbesteding voor allochtone
ouderen.
Concretiseer het abstracte begrip inciusieve wijl<netweri<en en noem expliciet de
allochtone organisaties.
Probeer zelforganisaties op te nemen in een sluitende keten voor allochtone ouderen als
de genoemde 0*" en 1'^ lijn.
Vraag de instellingen die offreren voor de Inloop GGZ expliciet om cultuursensitiviteit en
het beschikken over interculturele netwerken.