Transcript Ouderbijlage Kiki en de bosdieren

Ontwikkelingskansen voor ieder kind!
Kiki en de bosdieren
Kiki en de bosdieren
voor ouders
Kansen in kinderen
Voorwoord
Deze maand duiken we in de wereld van de
bosdieren. Welke dieren leven in het bos en hoe
zien ze eruit? In het thema Kiki en de bosdieren
maken de kinderen kennis met de verschillende
dieren en hun kenmerken, en ook met de mooie
natuur waarin de bosdieren leven.
De herfst is hét seizoen om met kinderen eropuit
te trekken naar het bos. Daar spelen we op in.
En natuurlijk komen de kinderen niet met lege
handen terug van de boswandeling. De verzamelde natuurschatten krijgen een plekje op de
thematafel die deze maand een echte ‘groeitafel’
is. Wat overblijft kunnen we goed gebruiken voor
de kijkdoos met bosmaterialen die de kinderen
gaan maken. Kinderen mogen de doos bekijken
in een donkere ruimte, met een zaklamp. Zo
leren de wat oudere kinderen het verschil tussen
kijken in het licht en kijken in het donker, net als
de bosuil.
Binnen is er ook veel te beleven in de herfst, in
de opvang en thuis. Wat dacht u van voorlezen
tijdens een herfstige middag?
Het is niet toevallig dat bijna alle prentenboeken
voor peuters over dieren gaan.
Kinderen vinden het leuk, het prikkelt hun fantasie en hun zintuigen. Belevenissen vandieren
zijn voor hen herkenbaar omdat de dieren in veel
prentenboeken zich als mensen gedragen. Ook
daar spelen we op in met het thema Kiki en de
bosdieren. Kinderen mogen in de huid van
dieren kruipen via interactief voorlezen.
aan bod. Meedoen met de oudere kinderen
vinden ze prachtig en ook kijken naar de oudere
kinderen levert veel vermaak op, in de vorm van
‘levende en leerzame televisie’.
Kinderboekenauteurs gebruiken vaak een dier
met menseneigenschappen als hoofdpersoon
om op een indirecte manier in te spelen op ‘de
binnenwereld’ van kinderen. Kinderen identificeren zich met de hoofdpersoon zonder dat het
onderwerp voor hen te dichtbij komt. Zo speelt
het boek ‘Mama kwijt’ van Chris Haughton in op
een bekende kinderemotie. Het gaat over een
uiltje dat uit het nest valt, zijn moeder kwijtraakt
en hulp krijgt van een eekhoorn. Dit boek is een
van de titels die we adviseren bij dit thema.
Er valt weer veel te leren en te ontdekken, en
toch gaat het thema ook deze maand vooral
overplezier voor kinderen. Blije kinderen die plezier hebben in wat ze doen, leren beter. We laten
ze heerlijk spelen, voelen en zich inleven in de
wereld van de bosdieren. Ze mogen bouwen als
ijverige bevers, noten verzamelen als eekhoorns
en in het zand graven als echte mollen!
Heeft u thuis nog lege schoenendozen en wc-rollen? Wij kunnen ze goed gebruiken. Ook is het
verstandig om een setje ‘zand- en modderkleren’
mee te geven voor motorisch en sensorisch spel
met bosmaterialen.
Veel plezier met dit nieuwe thema!
Met vriendelijke groet en een
dikke berenknuffel, Kiki
De liefde van baby’s en dreumesen voor sensorisch spel en voor verstopspelletjes komt volop
NB.
Waar we in dit programma spreken over ‘hij’ of ‘zijn’, kan ook ‘zij’ of ‘haar’ worden gelezen.
Waar we in dit programma spreken over ouder(s), kan ook verzorger(s) worden gelezen.
2
Kiki en de bosdieren
Kansen in kinderen
Woordenlijst en woordkaarten
Woorden die bij het thema Kiki en de bosdieren centraal staan:
0 tot 2,5 jaar
2,5 tot 4 jaar
Extra woorden
de haas
de haas
de snuit
de muis
de muis
de regen
de mol
de mol
de herfst
de vos
de vos
de wind
de wolf
de wolf
het holletje
de egel
de egel
tekenen
de bever
rollen
de eekhoorn
kruipen
het hert
zoeken
de uil
de beer
de boom
het konijn
het bos
Woordkaarten in de bijlage:
Kansen in kinderen
de haas
Kansen in kinderen
de egel
Kiki en de bosdieren
Kansen in kinderen
Kansen in kinderen
het bos
3
Liedjes en versje die passen bij het thema
Liedje: Eekhoorn, eekhoorn
Eekhoorn, eekhoorn met je lange staartje,
eekhoorn, eekhoorn vlieg maar met een vaartje,
tikke takke tonen, roetsj …… in de bomen.
Opzegversje: Oogjes open oogjes dicht
Oogjes open
oogjes dicht (handen voor de ogen)
nu is het donker
en nu is het licht. (handen weer weg)
Liedje: Onder de grond
Onder de grond
onder de grond
daar woont een mol met zijn jasje van bont.
Graaft hij een gang
tien meter lang
zand op zijn neusje en zand op zijn wang.
Molletje kan bijna niet zien
is dat niet gevaarlijk misschien ?
Molletje, straks stoot je je kop!
Au! Zet dan toch voortaan je brilletje op.
4
Kiki en de bosdieren
Kansen in kinderen
Hoe kunt u thuis aansluiten bij het thema?
Ga samen met de kinderen wandelen in het bos
en maak er een uitstapje van. Benoem tijdens
de boswandeling alles wat jullie zien. Is uw kind
geïnteresseerd, probeer dan de tijd te nemen
om even te blijven staan, zodat uw kind goed
kan kijken. Wat voor ons zo normaal is en soms
niet eens meer opvalt, kan voor uw kind een
geweldige ontdekking zijn. De vele bomen, de
bladeren en takken, eikels, kastanjes, paddenstoelen en natuurlijk alle dieren die er leven.
Boeken die passen bij het thema:
ͳͳ ‘Dierenboek’ van Dick Bruna
ͳͳ ‘In het rond Roodkapje 3d’, auteur onbekend
ͳͳ ‘Kleine Muis ontdekt de wereld’ van Gillian
Lobel en Daniël Howard
ͳͳ ‘Ik hou van mijn mama’ van David Bedford
ͳͳ ‘Over een kleine mol die wil weten wie er op
zijn kop gepoept heeft’ van Werner Holswartz
en Wolf Erlbruch
ͳͳ ‘Mama kwijt’ van Chris Haughton
In de bibliotheek zijn veel boeken over bosdieren te vinden. Door boeken te kiezen die passen
bij het thema Kiki en de bosdieren zal uw kind
woorden op diverse manieren aangereikt krijgen. Zo leert uw kind nog makkelijker nieuwe
woorden.
Kiki en de bosdieren
Kansen in kinderen
5
Activiteit voor thuis, molletje in het zand
Doel
De kinderen worden gestimuleerd in hun
creatieve ontwikkeling. We maken samen een
molletje in het zand, leuk!
Voorbereiding
Het is het handigst om deze activiteit uit te voeren aan een grote tafel waar de kinderen veel
ruimte hebben. Bedek de tafel met een groot
knutselkleed. Zo kan uw kind lekker aan de slag
gaan.
Kern
Nodig:
ͳͳ lege papieren beker
ͳͳ bruine verf
ͳͳ zand
ͳͳ sjabloon van de mol om in elkaar te zetten
ͳͳ roloogjes (verkrijgbaar bij HEMA)
Kinderen van 0 tot 2,5 jaar
Voor de jongste kinderen is deze activiteit ook
leuk. Verven is een heerlijk werkje voor hen. De
papieren beker mag worden geverfd met bruine
verf. In plaats van kwasten kunt u de kinderen
ook laten verven met de vingers. Breng het
handje richting de verf. Laat het kind met de
vingertoppen de verf voelen en ontdekken. U
zult merken dat als het kind daar eenmaal aan
gewend raakt, hij misschien wel met het hele
vuistje wilt gaan verven. Laat dit vooral gebeuren. Kinderen zijn gek op voelen en ook op
proeven, dus let er wel goed op dat het kind de
verf niet in de mond steekt.
Als de beker droog is kan het bekertje worden
gevuld met zand. De kinderen kunnen goed
helpen met het zand in de beker te scheppen.
Hier kan straks het molletje in gaan wonen. Tel
samen het aantal handjes zand die in de beker
passen. Daarna kan het molletje erin. De oudere
6
kinderen kunnen het molletje zelf in elkaar zetten en daarna in het zand steken.
De sjabloon van de mol vindt u onderaan de
activiteit. Deze kunt u uitprinten of overtrekken
op gekleurd papier.
Kinderen van 2,5 tot 4 jaar
Leg alle materialen op tafel. Het kind mag zijn
eigen mol knutselen.
Als eerste wordt het bekertje geverfd met een
bruine (grond)kleur. Het bekertje kan drogen
terwijl de kinderen de mol gaan maken. Hieronder vindt u een getekend voorbeeld. Laat
uw kind de mol zelf mooi kleuren met stift/krijt
of verf, en daarna zelf het bekertje vullen met
zand. Hier kan de mol in gaan wonen.
Als dit klaar is kunnen de oudere kinderen de
mol zelf uitknippen en in elkaar zetten.
Afsluiting
Samen hebben jullie de mooiste mol gemaakt.
Als de mol een mooie plek in huis krijgt lokt dat
vast spontane gesprekjes uit op onverwachte
momenten, daarmee sluit u thuis aan op het
thema in de opvang. Hoe leuk is het om dan
ook thuis het
liedje van
de mol te
zingen of een
spelletje te
doen waarbij
de kinderen
het verschil
tussen licht
en donker
ervaren. Het
opzegversje
is daarvoor
een mooie
manier.
Kiki en de bosdieren
Kansen in kinderen
Sjabloon: Molletje
Kiki en de bosdieren
Kansen in kinderen
7
Maandonderwerp, drie waarneemposities
Wanneer je in een situatie terecht komt waarin
de communicatie niet zo makkelijk verloopt,
kun je gebruik maken van de verschillende
waarneemposities. Het geeft je meer inzicht,
informatie en perspectief. Ik gebruik deze aanpak regelmatig tijdens trainingen en meetings
met collega’s. Het is een aanpak die je makkelijk
voor jezelf kunt toepassen.
Ik leg de aanpak uit met het voorbeeld van Laura uit dit hoofdstuk dat ik tijdens de training KIKI
Kansen in kinderen vaak gebruik. Tijdens een
trainingsdag bij een middelgroot kinderdagverblijf legde de leidinggevende mij deze situatie
voor. Pedagogisch medewerker Laura is geïrriteerd omdat de moeder van Tim 20 minuten te
laat komt, zonder te bellen dat ze later komt.
Laura staat te popelen om te gaan sporten, ze
heeft haar sportkleding meegenomen naar het
kinderdagverblijf om geen tijd te verliezen en
op tijd te kunnen zijn. Laura reageert beledigd
en geïrriteerd als moeder arriveert.
Ik besprak op de trainingsdag de situatie van
Laura met de collega’s. Zij konden zich gemakkelijk verplaatsen in de situatie van Laura omdat
ze dit soort situaties ook wel eens meemaken.
Ik heb 3 kranten op grond gelegd en ze genummerd met positie 1 ,2 en 3. Ik liet Laura plaatsnemen op positie 1 (Laura) en
vroeg haar hoe ze zich voelde op dat moment.
Het was voor Laura makkelijk om zich in zichzelf
te verplaatsen en ze kon duidelijk vertellen wat
ze ervan vond, met haar emoties erbij. Vervolgens vroeg ik haar naar positie 2 (moeder van
Tim) te stappen. Ik vertelde haar dat ze nu op
de plek van de ouder stond die te laat kwam. Ik
vertelde haar ook dat zij eigenlijk om 6 uur weg
wilde van haar werk, werd opgehouden door
haar leidinggevende die echt iets belangrijks
8
moest bespreken en vervolgens vast kwam te
zitten in de file. Tot overmaat van ramp was
haar mobiele telefoon ook nog eens leeg en
kon ze niemand bellen dat ze was vertraagd. Ze
vond het allemaal heel vervelend en in de auto
maakt ze zich druk om haar kind en de leidster
in het kinderdagverblijf. Ook had ze zorg over
haar oudste dochter thuis bij oma en over haar
vriendin waarmee ze om 19.00 uur zou gaan
sporten en die ze nu ook niet kon afbellen…
Oh, wat voelde ze zich vervelend en schuldig.
Toen ze uiteindelijk ruim een kwartier te laat
arriveerde bij het kinderdagverblijf rende ze
naar de deur. Haar kind was al zowat buiten
gezet met jas aan, alle lichten waren al uit in
het kinderdagverblijf. De leidster stapte meteen
naar buiten en liet haar ook nog weten dat ze er
niet blij mee was, ze miste nu de bus en kwam
te laat bij haar afspraak. Dat allemaal omdat zij
zo laat haar kind kwam ophalen.
Laura kon zich op dat moment ook erg goed
inleven op positie 2, in de rol van ouder. Ik zag
Laura nadenken over de situatie.
Vervolgens vroeg ik Laura om te stappen naar
positie 3 (observator met een helikopterblik). Ik
stelde haar een vraag: “stel dat je nu vanuit een
helikopter kijkt naar positie 1 en positie 2, wat
zou je advies zijn, wat zou helpend zijn en wat
zou je vanaf positie 3 ervaren?”
Ik zag Laura nadenken en ik gaf haar hiervoor
een compliment. Kort daarna vroeg ik Laura weer op positie 1 te
gaan staan en te vertellen hoe ze in vervolg zou
reageren.
Daarna praatten we met de collega’s na over
deze ervaring waarbij iedereen op alle drie po-
Kiki en de bosdieren
Kansen in kinderen
sities heeft gestaan. Je kunt je voorstellen dat ze
veel nieuwe inzichten hebben gekregen.
Zelf maak ik vaak gebruik van deze posities. In
het begin door echt vellen papier op de grond
te leggen. Nu kan ik de stappen ook in mijn
hoofd maken. Ik doe dat vaak voordat ik ergens
op reageer.
Een week na de training evalueerde ik de
training telefonisch met de leidinggevende. Ze
vertelde dat Laura op eigen initiatief de moeder
excuses had gemaakt voor haar niet zo vriendelijke gedrag. Moeder toonde begrip voor de
irritatie van Laura en beloofde voortaan echt
moeite te doen om op tijd te komen en anders
in ieder geval te bellen.
Mijn advies: kom je in een nog niet zo makkelijke situatie terecht of een conflict rond communicatie, leg dan 3 vellen papier op de grond
en bekijk de situatie vanuit de 3 verschillende
posities. Het kan erg verhelderend zijn!
Bron: Boek KIKI, Ontwikkelingskansen voor elk
kind!
Vanaf heden verkrijgbaar via de website
www.kanseninkinderen.nl
3
Meta positie
1
2
Zelf
Ander
Kiki en de bosdieren
Kansen in kinderen
9
Kiki en de bosdieren
Kiki en de bosdieren
In het thema Kiki en de bosdieren maken de kinderen
kennis met verschillende dieren en hun kenmerken, en
ook met de mooie natuur waarin de bosdieren leven.
Dit is hét seizoen om met kinderen eropuit te trekken
naar het bos. Daar spelen we op in in dit thema.
Copyright © 2014, Kiki-s, Bunschoten-Spakenburg
Kansen in kinderen
Kiki Training en Coaching
T: 033 - 711 06 95
Hoekstraat 21
E: [email protected]
3751 AL Spakenburg
www.kiki-s.nl
Volg ons op Twitter: @vvekiki
FaceBook: gastouderprogramma Kiki