Transcript Wie betaalt voor het verleggen van nutsleidingen?

mens & ruimte praktijk
mens & ruimte lokale raad
Noorwegen – Ook in Noorwegen, waar het volgens velen van ons toch
een groot deel van het jaar te koud is om je neus buiten te steken, zijn er
mooie initiatieven voor zachte mobiliteit.
Wie betaalt voor het verleggen
van nutsleidingen?
marleen capelle
marleen capelle
marleen capelle
Alle beetjes helpen
In Trondheim steken ze
moedige fietsers een
handje toe met de Trampe,
de eerste fietslift ter
wereld. Het systeem is
gebaseerd op het principe
van de skilift. Je blijft op je
fiets zitten en zet één voet
in een steun. Die glijdt door
een rail en zet je aan het
eind van de 130 meter lan‑
ge helling af. Zo overbrug
je moeiteloos een hoog‑
teverschil van 25 meter.
De Trampe is sinds 1992 in
gebruik en heeft in die tijd
al meer dan 200.000 keer
zijn nut bewezen. In 2013
werd hij vernieuwd om aan
de nieuwste veiligheids‑
voorschriften te voldoen.
Sindsdien is het gebruik
trouwens gratis.
Het systeem wordt nu ook
gecommercialiseerd door
het Franse bedrijf Skirail.
Ook bij grote ingrepen
op het openbaar domein
wordt hard aan oplos‑
singen gewerkt. In Oslo
is het prachtige nieuwe
operagebouw de aanzet
van Bjørvika, een nieuwe
wijk in het oude havenge‑
bied tussen de Oslofjord
en het centrum. Omdat
de hele wijk nog één grote
werf was toen de opera
in 2008 openging, kwam
er een voorlopige verbin‑
ding via een overdekte
voetgangersbrug met het
station. Zo geraakte je snel
en zonder slijkvoeten in de
opera en weer op het open‑
baar vervoer. In oktober
had de voetgangersbrug
haar dienst gedaan en is ze
afgebroken.
De omgeving is wel nog
in volle ontwikkeling.
Zachte mobiliteit krijgt
fietslift: http://trampe.no
een belangrijke plaats in
Bjørvika. Bussen en trams
krijgen een eigen bedding
in de nieuwe hoofdstraat
en er komt een uitgebreid
netwerk van voet- en fiets‑
paden. Enkele cijfers ter
illustratie: 1100 meter tun‑
nels, 8000 meter rijwegen,
5700 meter wegen voor
voetgangers en fietsers
en 3500 meter exclusieve
rijstroken voor openbaar
vervoer.
En wie de auto toch niet
kan of wil missen, heeft
een voetje voor als hij geen
stank produceert: er zijn
overal speciale parkeer‑
plaatsen waar alleen
elektrische auto’s mogen
parkeren. De auto’s zijn
herkenbaar aan hun num‑
merplaat die altijd met EL
begint.
marleen capelle
mobiliteit in Bjørvika: www.vegvesen.no, zoeken op ‘Oslo Opera’ (informatie in
Noors en Engels)
Elke nutsmaatschappij moet haar netwerk kunnen uitbouwen, en daarom kan
zij haar leidingen altijd in het openbaar
domein kwijt. De beheerder van het openbaar domein kan de aanleg niet volledig of
principieel weigeren. Dit is een belangrijke
uitzondering op de klassieke regels inzake
domeinrecht. Daar staat tegenover dat de
beheerder van het openbaar domein altijd
de verlegging van de nutsleiding kan eisen
en dat de kosten hiervan dan in principe
ten laste zijn van de nutsmaatschappij. ‘In
principe’ aangezien de verlegging alleen
kan in opgesomde gevallen, maar die opsomming is voldoende ruim geformuleerd
om haast elke verlegging te omvatten die
nodig is voor het beheer van het openbaar
domein. In de weinige gevallen waarin de
domeinbeherende overheid de kosten wel
moet dragen, hoeft zij zich niet neer te leggen bij de factuur die de nutsmaatschappij voorlegt. De domeinbeherende overheid
kan een voorafgaand bestek vragen en ze
mag desnoods zelf de verleggingswerken
uitvoeren als dit haar goedkoper zou uitkomen.
Conclusie: De verlegging van nutsleidingen
voor wegenwerken is dus in principe ten
koste van de nutsmaatschappij en niet voor
rekening van degene die het initiatief nam
voor de werken. Maar deze wettelijke regels
zijn niet van dwingend recht, waardoor gemeente en nutsmaatschappij in onderlinge
overeenstemming een andere kostenverdeling afspreken. De gemeente mag de
verleggingskosten toch op zich nemen; die
kosten kunnen dan doorgerekend worden
aan de aangelanden via een verhaalbelasting. De wet regelt de kwestie slechts voor
het geval dat er geen afspraak is, maar
geeft de gemeente wel een sterk uitgangspunt in eventuele onderhandelingen over
zo’n afspraak.
De partijen kunnen hiervan in onderling
overleg afwijken. Het is dus belangrijk dat
gemeenten weten dat dit voor hen een
keuze is en wat het uitgangspunt van de
onderhandelingen is.
Mail uw juridische vragen over het
openbare domein naar
[email protected]
www.vvsg.be/omgeving/
openbare_werken
Lokaal januari 2014
43