Transcript Paralympische Spelen 2014

Nummer 1 | februari 2014
AanZet
Paralympische
Spelen 2014
En verder
Nieuwe Wet maatschappelijke ondersteuning
Participatiewet: Arbeidskansen gehandicapten slechter
In gesprek met Wilma Mug
AANZ001_01_Cover.indd 1
10-02-14 11:03
CANTA
overal welkom
Comfort
Vrijheid
&
van een auto
van een scootmobiel
• Rijden op weg, fiets- en
voetpaden
• Aanpasbaar aan bijna elke
lichamelijke beperking.
• Overal parkeren
• Geen rijbewijs nodig
Geïnteresseerd?
Bel gratis
0800-023 99 88
info@ waaijenberg.com
www.waaijenberg.com
AANZ001_Advertentiepag.indd 2
07-02-14 12:40
®
De LYRIC Server: wij serveren uw mobiliteit.
Ì/X[HODQGKXL]HQ
Ì.OHLQVFKDOLJHFDPSLQJ
Ì9HUKDUGHFDPSHUSODDWVHQ
Ì8QLHNHJURHSVEXQJDORZV
Ì/RZEXGJHWVWXGLR¶V
Ì:LMEHVFKLNNHQRYHUHHQSDUNHQFHQWUXPJHERXZZHONH
UROVWRHOWRHJDQNHOLMN]LMQHQGHQRGLJHDDQSDVVLQJHQKHEEHQ
Ì,QGHFDWHJRULHsQ/DQGKXL]HQEXQJDORZVHQJURHSVEXQJDORZV
KHEEHQZLMWHYHQVDDQJHSDVWHDFFRPPRGDWLH
R u s t , R u i m te e n N a t u u r
i n M i d d e n D re n t h e !
LYRIC Motion | NL
Bezoek onze website voor meer
informatie over onze modellen en onze
dealeradressen: www.lyricmotion.nl
De overtreffende
trap in kwaliteit
• Hoogste kwaliteit maatwerk
• Oplossing voor bijna iedere trap
• Levertijd vanaf 1 week
• Levenslange garantie*
* Vraag naar de voorwaarden
Voor vrijblijvende informatie vul de coupon in en stuur deze in een envelop naar:
Bel voor meer informatie
GRATIS 0800-5066
Stannah Trapliften BV
Antwoordnummer 17006, 2170 VB Sassenheim
Vraag naar toestel 3101
Dhr/Mevr:
Adres:
PC:
Plaats:
Telefoon:
E-mail:
www.stannah.nl
3101
AANZ001_Advertentiepag.indd 3
07-02-14 12:40
Ango Pagina
Opkomen voor de belangen van mensen met een functiebeperking. Zorgen
dat mensen met een handicap of ziekte volwaardig deel kunnen nemen aan
het leven van alledag. Dat is waar het om gaat bij de Algemene Nederlandse
Gehandicapten Organisatie (Ango). Met zo’n 15.000 leden is het de grootste algemene organisatie van, voor en door mensen met een beperking in
Nederland.
De Ango kan helpen
Individuele belangenbehartiging is
altijd een belangrijke taak van de
Ango geweest. Heb je hulp nodig bij
het invullen van belastingpapieren,
bij het aanvragen van een uitkering
of een voorziening, bij het voeren
van bezwaar- en beroepsprocedures
als er weer eens een instantie een
dubieuze beslissing heeft genomen?
Bijvoorbeeld omdat je geen kilometervergoeding meer krijgt van de
gemeente of dat de rolstoel van jouw
keuze niet kan worden verstrekt omdat
de gemeente geen contract heeft met
de betreffende leverancier. Je kunt
ervoor bij de Ango terecht. In principe
word je geholpen door een adviseur
bij jou in de buurt. (Via www.ango.nl
kun je vinden waar de dichtstbijzijnde
adviseur spreekuur houdt.)
De Ango-adviseurs zijn vrijwilligers
met een goede opleiding. Niet zelden
Voordeel voor leden
Leden van de Ango kunnen profiteren van
aantrekkelijke voordeelaanbiedingen. De
Ango kan namelijk, als vereniging met
ruim 15.000 leden, collectieve kortingen
bedingen. Op dit moment kunnen
Angoleden profiteren van de volgende
aanbiedingen.
4 |
zijn het mensen die zelf gehandicapt zijn, die hun talenten en hun
ervaring graag in dienst stellen van
anderen.
Plaatselijke activiteiten
Ango-afdelingen komen op voor de
plaatselijke belangen van mensen met
een handicap. Ze organiseren plaatselijk en regionaal allerlei activiteiten.
Zij kunnen helpen bij de strijd om uw
rechten. Strijden met andere gehandicaptenorganisaties voor goede plaatselijke Wmo-verordeningen of werken
aan een betere toegankelijkheid van
de wijk of stad.
Elke afdeling heeft eigen activiteiten.
Dat kan een koffieochtend zijn voor
een goed gesprek of voor gezellige
sociale contacten. Maar ook gezellig
een kaartje leggen bijvoorbeeld of met
elkaar een dagje goed aangepast en
prima georganiseerd op pad.
Met de ledenpas krijgt u:
✔ 10% korting bij Welzorg op artikelen
die niet via de Wmo worden vergoed,
op vertoon van uw ledenpas. Meer
informatie: www.welzorg.nl of bel gratis
0800-0224900.
✔ 3% korting op uw basisverzekering en
5% korting op uw aanvullende verzekeringen en een deel van uw contributie
vergoed. Voor meer informatie ga naar
www.agisweb.nl/ango of bel
0900-0400306 (€ 0,05 p/min).
✔ In de Ango winkel vindt u een uitgebreid
assortiment handige hulpmiddelen en
verzorgingsproducten. Leden van de Ango
profiteren van aantrekkelijke kortingen en
voordeelaanbiedingen. Nieuwsgierig?
Neem snel een kijkje op www.angowinkel.nl
of bel naar 088-868 99 05.
Financiële hulp
Het Ango Fonds verleent individuele
financiële hulp aan alle gehandicapten en chronisch zieken, ongeacht
of ze lid zijn van de Ango of niet.
Het Ango Fonds vergoedt computers,
studiekosten, aangepaste bedden en
aangepaste stoelen, sanering in geval
van astma en in uitzonderingssituaties
auto’s.
Voorwaarde is dat de kosten door geen
enkele officiële instantie vergoed
worden en dat je inkomen of vermogen ontoereikend is om de kosten
zelf te dragen. Daarbij wordt rekening
gehouden met de extra kosten die je
vanwege je handicap of ziekte toch al
hebt.
Inlichtingen zijn te krijgen bij
het Ango Fonds
Postbus 850, 3800 AW Amersfoort
tel.: (033) 465 43 43
fax: (033) 465 43 53
e-mail: [email protected]
website: www.ango.nl.
✔ Korting op de speciale Ango-rechtsbijstandsverzekering, ongevallenverzekering en doorlopende reis- en annuleringsverzekering via Ocean groepsverzekeringen. Voor meer informatie bel naar
020-5618562 of mail naar
[email protected].
✔ Van Voorst Verhuisservice geeft leden
van de Ango 5% tot 10% korting.
Voor informatie bel 0229-246616 /
06-10830861 of kijk op www.vanvoorstverhuisservice.nl.
✔ Gratis advies van de belastingsadviseurs van de Ango. Deze zijn te vinden
op www.ango.nl onder ‘In de regio’.
Informatie over alle kortingen staat op
www.ango.nl onder‘ledenvoordeel’.
Ango AanZet
AANZ001_04_Ango-Inhoud.indd 4
10-02-14 11:05
Inhoud
Pats Boem
Met een grote zwaai, veegde ik de vakantiefolders in de prullenbak. ‘Dat kunnen
we ons dit jaar niet meer veroorloven.’
Verzuchte ik. Ik zit ineens voor onverwachte kosten. Hoe dat dit zo komt? Ik rijd
in mijn dagelijkse leven in een aangepaste
bus met lift van een jaar of negen. Ik heb
hem tweedehands aangeschaft toen ik
niet langer meer een transfer van mijn
rolstoel naar een bestuurdersstoel in mijn
personenauto kon maken. Sindsdien heb
ik een haat-liefde verhouding met het ding
gehad. Hij bracht me wel overal naar toe
maar dan was er weer iets met het koelwater of deed de rolstoellift het midden in
de nacht niet meer en moest ik voor mijn
huisdeur wachten tot een handige wegenwacht me uit mijn schijnbaar hopeloze
situatie bevrijdde. Er waren telkens kleine
en grote strubbelingen.
En vorige week was het ineens pats, boem,
over. Mijn koetsje begon te haperen. Wat
ik ook probeerde, het ging langzamer en
langzamer en op een gegeven moment
was het afgelopen. De motor liep maar ik
kwam geen meter meer vooruit.
De ingeschakelde wegenwacht was duidelijk. ‘Dit krijg ik niet gemaakt. Ik sleep u
wel naar uw garage.’ Een dag later kwam
een monteur met het verdikt. ‘Ik zou hem
maar niet meer laten repareren.’
Ik heb een poosje lopen mopperen
maar ik wilde ook zo snel mogelijk weer
rijden. Mijn garagehouder dacht met
me mee. Wat is het fijn als je een goede
relatie met iemand hebt opgebouwd. Hij
kwam binnen de kortste keren met een
alternatief. Na twee weken reed ik weer.
In de tussentijd was ik aangewezen op
een deeltaxi. Hoe goed het systeem ook
schijnt te zijn, ik vond het als ‘vrije rijder’
maar niks. Te vroeg arriverende chauffeurs die veel te vrolijk meezingen met
aftandse Nederlandstalige smartlappen
en omrijden naar mijn bestemming. Ik
kan er niet tegen. Ik heb weer extra bewondering gekregen voor al die mensen
die niet, net als ik, nog met de eigen auto
op pad te gaan. Voor hen hoop ik dat het
systeem nog eens verbetert. Chauffeurs
die rekening houden met de stemming en
de muziekwensen van de klanten. Geen
flauwe grappen maken en gewoon op tijd
komen.
(fh)
Inhoud
Ango petitie naar Kamer:7
Niet achter de geraniums
“Wij willen blijven meedoen. Chronisch
zieken en gehandicapten mogen niet
veroordeeld worden tot een rol achter
de geraniums.” Dat is de strekking van de
petitie die de Ango in januari aanbood
aan de Tweede Kamer.
7
Nieuwe Wet maatschap-8
pelijke ondersteuning
Staatssecretaris Van Rijn heeft de nieuwe
Wmo naar de Tweede Kamer gestuurd.
Gemeenten krijgen meer verantwoordelijkheden voor het organiseren van
passende ondersteuning aan huis voor
met een functiebeperking.
8
Aangifte loont
22
Geeft u veel geld uit aan medische zorg,
hulpmiddelen en voorzieningen? Maak
dan gebruik van de aftrek van specifieke
zorgkosten bij de aangifte inkomstenbelasting. In dit artikel info over de aangifte
in elf vragen en antwoorden.
22
Paralympische Spelen
Sochi 2014
30
De Paralympische Winterspelen van
2014 worden van 7 tot en met 16 maart
gehouden in het Russische Sochi. Nederland zal met zeven mensen meedoen
aan het alpineskiën en het snowboarden.
En verder o.a.
30
Aan het werk helpen gehandicapten
dreigt te mislukken 10 ‘Gaat u maar naar
het toilet van de buren’ 16 In gesprek met
Wilma Mug. Passend onderwijs en gelijke
behandeling 36
Colofon
Aanzet is een kritisch tijdschrift voor
mensen met een functiebeperking.
AanZet verschijnt zes keer per jaar.
Het is een uitgave van Stichting Important Message (SIM) in opdracht
van de Algemene Nederlandse
Gehandicapten Organisatie (Ango)
Productie BDUprint
Marconistraat 10-14
3771 AM Barneveld
Eindredactie Frans Huijsmans
[email protected]
Abonneren:
Bel 0653 – 445622 of mail
[email protected]
Advertenties BDUmedia
Roel Abraham – M: 06 - 542 742 44
email: [email protected]
Hoofdredactie SIM
Coverfoto Nederl. Skivereniging
Aan dit nummer werkten verder
mee Biepmiep, Gonneke Bonting,
Selina, Veroni Steentjes, Riana de
Voogd
Een jaarabonnement kost €16,50
voor particulieren en €24,50 voor
bedrijven en instellingen. Leden van
de Ango ontvangen Aanzet gratis.
Het blad is met behulp van Read
Speaker te beluisteren op
www.ango.nl
Lidmaatschap opzeggen kan
schriftelijk via
Ango ledenadministratie
Postbus 850
3800 AW Amersfoort
of telefonisch via 033 - 465 43 43
of per mail via
[email protected]
© AanZet, Amersfoort 2000.
ISSN nummer 0929-1482
Overname uit de inhoud van dit
blad is alleen toegestaan na overleg
met de redactie en met bronvermelding. AanZet heeft alles geprobeerd om de makers van de foto’s te
achterhalen. Waar dit niet is gelukt,
verzoeken wij u z.s.m. contact op te
nemen met de redactie.
Ango AanZet
AANZ001_04_Ango-Inhoud.indd 5
|
5
10-02-14 11:05
Inhoud
Pats Boem
Met een grote zwaai veegde ik de vakantiefolders in de prullenbak. ‘Dat kunnen
we ons dit jaar niet meer veroorloven’,
verzuchtte ik. Ik zit ineens voor onverwachte kosten. Hoe dat dit zo komt? Ik rijd
in mijn dagelijkse leven in een aangepaste
bus met lift van een jaar of negen. Ik heb
hem tweedehands aangeschaft toen ik
niet langer meer een transfer van mijn
rolstoel naar een bestuurdersstoel in mijn
personenauto kon maken. Sindsdien heb
ik een haat-liefde verhouding met het ding
gehad. Hij bracht me wel overal naar toe
maar dan was er weer iets met het koelwater of deed de rolstoellift het midden
in de nacht niet meer en moest ik voor
mijn huisdeur wachten tot een handige
Wegenwacht me uit mijn schijnbaar hopeloze situatie bevrijdde. Er waren telkens
kleine en grote strubbelingen.
En vorige week was het ineens pats, boem,
over. Mijn koetsje begon te haperen. Wat
ik ook probeerde, het ging langzamer en
langzamer en op een gegeven moment
was het afgelopen. De motor liep maar ik
kwam geen meter meer vooruit.
De ingeschakelde Wegenwacht was duidelijk. ‘Dit krijg ik niet gemaakt. Ik sleep u
wel naar uw garage.’ Een dag later kwam
een monteur met het verdict. ‘Ik zou hem
maar niet meer laten repareren.’
Ik heb een poosje lopen mopperen
maar ik wilde ook zo snel mogelijk weer
rijden. Mijn garagehouder dacht met
me mee. Wat is het fijn als je een goede
relatie met iemand hebt opgebouwd. Hij
kwam binnen de kortste keren met een
alternatief. Na twee weken reed ik weer.
In de tussentijd was ik aangewezen op
een deeltaxi. Hoe goed het systeem ook
schijnt te zijn, ik vond het als ‘vrije rijder’
maar niks. Te vroeg arriverende chauffeurs die veel te vrolijk meezingen met
aftandse Nederlandstalige smartlappen
en omrijden naar mijn bestemming. Ik
kan er niet tegen. Ik heb weer extra bewondering gekregen voor al die mensen
die niet, net als ik, nog met de eigen auto
op pad te gaan. Voor hen hoop ik dat het
systeem nog eens verbetert. Chauffeurs
die rekening houden met de stemming en
de muziekwensen van de klanten. Geen
flauwe grappen maken en gewoon op tijd
komen.
(fh)
Inhoud
Ango petitie naar Kamer:7
Niet achter de geraniums
“Wij willen blijven meedoen. Chronisch
zieken en gehandicapten mogen niet
veroordeeld worden tot een rol achter
de geraniums.” Dat is de strekking van de
petitie die de Ango in januari aanbood
aan de Tweede Kamer.
7
Nieuwe Wet maatschap-8
pelijke ondersteuning
Staatssecretaris Van Rijn heeft de nieuwe
Wmo naar de Tweede Kamer gestuurd.
Gemeenten krijgen meer verantwoordelijkheden voor het organiseren van
passende ondersteuning aan huis voor
met een functiebeperking.
8
Aangifte loont
22
Geeft u veel geld uit aan medische zorg,
hulpmiddelen en voorzieningen? Maak
dan gebruik van de aftrek van specifieke
zorgkosten bij de aangifte inkomstenbelasting. In dit artikel info over de aangifte
in elf vragen en antwoorden.
22
Paralympische Spelen
Sochi 2014
30
De Paralympische Winterspelen van
2014 worden van 7 tot en met 16 maart
gehouden in het Russische Sochi. Nederland zal met zeven mensen meedoen
aan het alpineskiën en het snowboarden.
En verder o.a.
30
Aan het werk helpen gehandicapten
dreigt te mislukken 10 ‘Gaat u maar naar
het toilet van de buren’ 16 In gesprek
met Wilma Mug 22 Passend onderwijs en
gelijke behandeling 36
Colofon
Aanzet is een kritisch tijdschrift voor
mensen met een functiebeperking.
AanZet verschijnt zes keer per jaar.
Het is een uitgave van Stichting Important Message (SIM) in opdracht
van de Algemene Nederlandse
Gehandicapten Organisatie (Ango)
Productie BDUprint
Marconistraat 10-14
3771 AM Barneveld
Eindredactie Frans Huijsmans
[email protected]
Abonneren:
Bel 0653–445622 of mail
[email protected]
Advertenties BDUmedia
Roel Abraham – M: 06-542 742 44
email: [email protected]
Hoofdredactie SIM
Coverfoto Nederl. Skivereniging
Aan dit nummer werkten verder
mee Biepmiep, Gonneke Bonting,
Margreet Leidekker, Selina, Veroni
Steentjes, Riana de Voogd
Een jaarabonnement kost €16,50
voor particulieren en €24,50 voor
bedrijven en instellingen. Leden van
de Ango ontvangen Aanzet gratis.
Het blad is met behulp van Read
Speaker te beluisteren op
www.ango.nl
Lidmaatschap opzeggen kan
schriftelijk via
Ango ledenadministratie
Postbus 850
3800 AW Amersfoort
of telefonisch via 033-465 43 43
of per mail via
[email protected]
© AanZet, Amersfoort 2000.
ISSN nummer 0929-1482
Overname uit de inhoud van dit
blad is alleen toegestaan na overleg
met de redactie en met bronvermelding. AanZet heeft alles geprobeerd om de makers van de foto’s te
achterhalen. Waar dit niet is gelukt,
verzoeken wij u z.s.m. contact op te
nemen met de redactie.
Ango AanZet
AANZ001_04_Ango-Inhoud.indd 5
|
5
10-02-14 12:21
Slapen / douchen op begane grond? Kies een zorgkamer, in 2 dagen geplaatst!
Ook voor uw:
 Mantelzorgwoning
 Zorgkamer
 WMO - unit
 Douche - unit
Ook huren mogelijk
* Vraag naar de voorwaarden
www.prefabsysteembouw.nl | Telefoon 088 - 170 11 00
Blijf actief!
Met het Alber e-motion M15 aandrijfsysteem.
- Aandrijfsysteem volledig op maat:
De e-motion biedt de mogelijkheid om de ondersteuning volledig op jouw wensen af te stemmen.
WC met onderdouche
Reinigt en droogt.
- Makkelijk mee te nemen
- Past op bijna alle handbewogen rolstoelen.
Kijk voor meer informatie over de Alber e-motion
M15, de nummer 1 onder de aandrijfsystemen, op:
www.invacare.nl.
Maak van de stoelgang geen
martelgang! 100% hygiëne;
100% privacy met SPATOILET®
Nu: € 595,-**
Eenvoudig aan te sluiten*.
*
Kan ook door ons worden gedaan.
Wordt ook verstrekt via de WMO
**
Kijk op www.SPATOILET.com of bel: 072 5629269 of 020 6141232.
•
•
•
•
8,9
Ango-standpunt
Ango petitie aangeboden:
Niet achter de geraniums
“Wij willen blijven meedoen. Chronisch zieken en gehandicapten mogen niet veroordeeld worden tot een
rol achter de geraniums.” Dat is de
strekking van de petitie die de Ango
in januari aanbood aan de Tweede
Kamer. Ruim 8000 digitale ondersteuningsverklaringen, ruim 700 likes op
de facebookpagina en circa 1000 vaak
schrijnende verhalen van betrokkenen zijn het resultaat van de Ango petitie. Een dag na de overhandiging van
de petitie door Ango-voorzitter Fini de
Paauw, sprak de Tweede Kamer over
de afschaffing van de landelijke WTCG
en de Compensatie Eigen Risico.
De Ango vroeg namens de vele ondertekenaars en alle anderen die getroffen worden door de afschaffing van de
WTCG en de CER, aan de kamerleden
het volgende: Eigenlijk zou de afschaffing van de WTCG en de CER van tafel
moeten, nadat er de afgelopen jaren al
veel aanpassingen zijn gedaan en alleen degenen die het echt nodig hebben nog een tegemoetkoming krijgen.
Dat lijkt echter, gezien de opstelling
van een aantal partijen en de VNG,
niet haalbaar. Draag er daarom in ieder geval zorg voor, dat elke Euro, die u
hierdoor uit de zak van chronisch zieke
en gehandicapte haalt, daar via de gemeente weer terecht komt. Deze mensen hebben het hard nodig. Zij en wij
willen blijven meedoen. Een landelijke
kaderregeling voor deze inkomensondersteuning is het absolute minimum
en zorgt ervoor, dat het beleid niet
van jaar tot jaar steeds wijzigt.Hierop
werd u ook reeds gewezen door de
gezamenlijke brief van Iederin, NPCF,
LPggz, en Per Saldo.
In september 2013 presenteerden de
Ango en haar partners een Nibud rapport over de koopkrachtachteruitgang
van chronisch zieken en mensen met
een beperking. In dit rapport werden
de effecten zichtbaar gemaakt van het
voorgenomen kabinetsbeleid voor deze
groep Nederlanders. Inkomensverminderingen van tussen de 10 en 15% bleken een reëel toekomstperspectief.
Naar aanleiding van deze presentatie en
de daarop volgende publiciteit kwam
het kabinet met bijstellingen. De verhoging van de eigen bijdrage voor zorg in
de instellingen werd verminderd. Ook
werd de gehele afschaffing van de belastingaftrek van specifieke zorgkosten
niet doorgezet, maar er werd wel een
substantiële vermindering doorgevoerd
voor mobilteitshulpmiddelen.
Als laatste onderdeel van de beleidsvoornemens stond in januari de afschaffing van de landelijke WTCG en de
Compensatie Eigen Risico op de agenda. Met een aanzienlijk bezuiniging
zullen de gelden worden overgeheveld
naar de gemeenten.
Extra uitgaven
Het kamerdebat op 22 januari heeft
helaas niets meer veranderd aan de
plannen van het kabinet. Wel zijn er opmerkelijke uitspraken gedaan door de
staatssecretaris. Zo wordt het verdwijnen van de korting op de eigen bijdrage
vanuit de WTCG nu afgeschaft, maar
wordt later op de inkomensgevolgen
terug gekomen en bij dat debat over de
Wmo kan er weer discussie ontstaan.
Voor veel van deze mensen is de jaarlijkse uitkering van het CAK van € 300,of € 500,- in het kader van de WTCG en
de bijna € 100,- Compensatie Eigen Risico de mogelijkheid om extra uitgaven
te doen om mee te blijven doen in de
samenleving. Het maakt het participeren enigszins mogelijk, aangezien de
stapeling van extra zorgkosten voor velen betekent, dat elke maand een week
of enkele dagen teveel heeft, aangezien
het geld op is.
Extra schrijnend was de reactie van een
jonge gehandicapte vrouw op ons verzoek om haar verhaal voor de commissie en pers te doen. Aanvankelijk zei ze
vol vuur “Ja iedereen moet weten hoe
onze en vooral mijn situatie is”. Maar op
het laatste moment zei ze “Nee, mijn
beide ouders leven nog. Ze zijn ruim in
de tachtig en als ik mijn verhaal vertel
voelen ze zich verplicht om van hun
AOW en kleine pensioentje bij te springen in mijn situatie. Dat wil ik hen niet
aandoen.”
Wat kunt u doen?
De Ango blijft t zich ernstig zorgen maken over de inkomenspositie van mensen met een beperking en gaat zich nu
richten op drie zaken:
• de monitoring van de gevolgen door
een meldpunt, dat zeker bij Ieder(in)
moet worden ondergebracht en niet
bij de NPCF.
• de maatwerkregeling bij de gemeenten, die nu 268 miljoen kunnen verdelen.
• de vernieuwde belastingaftrek zorgkosten per 2014.
Stuur een mail naar [email protected]
over hoe u vindt dat de gemeente u kan
compenseren in de meerkosten vanwege ziekte of handicap. Vraag mensen
in uw omgeving om dit ook te doen.
Ango bestuur
Ango AanZet
AANZ001_07_Standpunt.indd 7
|
7
10-02-14 11:14
Nieuws
Nieuwe Wet maatschappelijke
ondersteuning naar de Tweede Kamer
Staatssecretaris Van Rijn heeft de nieuwe Wet maatschappelijke ondersteuning naar de Tweede Kamer gestuurd. Met deze nieuwe wet krijgen gemeenten meer verantwoordelijkheden voor het organiseren van
passende ondersteuning aan huis voor mensen die niet op eigen kracht
kunnen deelnemen aan de samenleving. Aldus een persbericht van de
Rijksoverheid.
Het doel van de Wet maatschappelijke
ondersteuning (Wmo) is het mogelijk
maken voor mensen om langer thuis
te kunnen blijven wonen en te participeren. Gemeenten krijgen 3,9 miljard
euro om hun nieuwe zorgtaken in 2015
goed te kunnen uitvoeren. Inclusief het
huidige budget, hebben de gemeenten
daardoor in totaal 8,8 miljard euro tot
hun beschikking voor hun zorgtaken. In
de nieuwe opzet gaan veel taken voor
de langdurige zorg en maatschappelijke
ondersteuning over van het Rijk naar de
gemeenten en zorgverzekeraars.
Van Rijn: “Met deze nieuwe Wmo kunnen gemeenten passende ondersteuning bieden die recht doet aan de persoonlijke omstandigheden van mensen
thuis. De sociale omgeving, de woonsituatie en de gewenste ondersteuning
verschilt immers van mens tot mens”.
Maatwerkvoorziening
Mensen die het thuis niet meer alleen
redden, krijgen straks via de nieuwe
8
|
Wmo passende ondersteuning die ze in
staat stelt om een gestructureerd huishouden te voeren. Gemeente en cliënt
gaan gezamenlijk de ondersteuningsbehoefte en oplossingen zorgvuldig
bespreken. De eigen mogelijkheden en
behoeftes van de cliënt zijn hierbij het
uitgangspunt. Indien de burger het niet
zelf of niet binnen de sociale omgeving
kan oplossen, ontvangt hij een maatwerkvoorziening van de gemeente.
Burgers hebben altijd de mogelijkheid
om tegen de beslissing van de gemeenten in bezwaar en beroep te gaan.
Gemeenten gaan straks meer maatschappelijke ondersteuning bieden. Ze
leggen in hun beleidsplan vast op welke
wijze en op basis van welke criteria een
cliënt voor een maatwerkvoorziening
in aanmerking komt. Ze geven ook aan
hoe de gemeente haar inwoners betrekt bij de uitvoering van hun beleid.
Op deze manier is het voor burgers duidelijk welke maatschappelijke ondersteuning zij van hun gemeente kunnen
verwachten. In de nieuwe Wmo blijft
de mogelijkheid bestaan voor mensen
met een maatwerkvoorziening om de
ondersteuning met een Persoonsgebonden budget (Pgb) zelf in te kopen.
Het Pgb wordt beheerd door de Sociale
Verzekeringsbank, die de betaling aan
de zorgaanbieder of leverancier doet.
Het Pgb-geld wordt dus niet meer op
de rekening van de cliënt gestort.
Gemeenten werken binnen de nieuwe
Wmo actief samen met de zorgverzekeraars bij het organiseren van de zorg
en ondersteuning in buurten, wijken en
dorpen. Deze samenwerking is de sleutel voor het bieden van zorg en ondersteuning via de sociale wijkteams. De
wijkverpleegkundige is daarbinnen een
belangrijke schakel tussen welzijn, ondersteuning en zorg.
Kritiek
Het College bescherming persoonsgegevens (Cbp) heeft kritiek op de
wettekst voor de nieuwe Wmo en ad-
Ango AanZet
AANZ001_08_Nieuws.indd 8
10-02-14 11:16
Nieuws
viseerde deze niet in te dienen. Nu de
wettekst toch is aangeboden aan de
Tweede Kamer, ligt de bal volgens het
College bij de politiek.
Staatssecretaris Martin van Rijn (VWS)
reageerde uitgebreid op de bezwaren
van het Cbp in zijn memorie van toelichting. Sommige Cbp-adviezen wil
hij overnemen, maar andere niet. Zo
wil hij niet in een Algemene Maatregel van Bestuur vastleggen welke persoonsgegevens precies door welke
personen gezien mogen worden. “Het
is niet doenlijk een vaste set concrete
gegevens voor te schrijven welke mogen worden verwerkt; dat zal per geval
kunnen verschillen. De wetgever kan
hierbij niet verder gaan dan zo precies
mogelijk voor alle situaties vastleggen
welke gegevens over wie voor welk
doel mogen worden verwerkt.”, aldus
de bewindsman.
Van Rijn wil ook geen een aparte toezichthouder voor de bescherming van
de persoonsgegevens. De burger is zelf
in de nieuwe wet verantwoordelijk voor
de eigen verwerking van persoonsgegevens. Wel neemt het kabinet het advies over om een toets in te bouwen in
de wet die moet voorkomen dat gegevens bovenmatig vaak worden gedeeld.
Het is de taak van de Cbp om de wetgever te adviseren, aldus een woordvoerder van de organisatie. “Wat die daar
vervolgens wel of niet van overneemt is
aan hem. Het is niet onze taak om hier
commentaar op te leveren. Dat is een
rol voor de politiek.”
VNG tegen overheveling
Het bestuur van de Vereniging Nederlandse Gemeenten (VNG) vindt de
voorwaarden voor de overheveling van
zorgtaken naar de gemeenten “ontoe-
reikend”. Een groot aantal VNG-leden
gaf in een ledenraadpleging aan, tegen
de overheveling van de zorgtaken te
zijn zoals die nu door het Kabinet wordt
voorgesteld, ondanks het feit dat staatssecretaris Van Rijn 3,9 miljard euro extra beschikbaar wil stellen voor de uitvoering van de nieuwe zorgtaken. “Het
voorwaardenpakket zoals het er nu ligt
is ontoereikend voor een verantwoorde
invoering van de nieuwe taken. Het
moment is dan ook aangebroken dat
gemeenten zeggen: op deze manier en
onder deze voorwaarden kunnen wij
het niet doen.”, aldus voorzitter Annemarie Jorritsma.
Volgens de VNG is er onvoldoende
waarborg voor samenwerking met
zorgverzekeraars. Voor verzekeraars
blijft de samenwerking met gemeenten
te vrijblijvend, vinden de gemeenten,
met afschuifrisico’s als gevolg, waardoor burgers van het kastje naar de
muur worden gestuurd.
Ook zijn er ondraagbare financiële risico’s, stelt het VNG-bestuur. Bovendien vindt de VNG dat het kabinet geen
of onvoldoende regie voert op de drie
samenhangende decentralisaties van
zorg, jeugdzorg en participatie. De VNG
weet zich op dit punt gesteund door het
recente advies van de Raad van State.
“Als het kabinet niet zorgt dat wij op een
zorgvuldige en verantwoorde manier
onze inwoners kunnen ondersteunen,
dan voorspellen we dat zij daar de dupe
van worden”, zegt Jorritsma. “Wij verwachten een adequate reactie van het
kabinet. Het kabinet is nu aan zet.”
Uitstellen
GroenLinks-Kamerlid Linda Voortman
stelt ook voor de invoering met een jaar
uit te stellen. “Het is van groot belang
dat kleinschalige zorg bij mensen thuis
goed is geregeld, maar het kabinet wil
daar fors op bezuinigen”, stelt ze. Voortman wil dat 2015 door de gemeenten
gebruikt wordt om pilots te draaien om
te kijken waar de knelpunten zitten, alvorens de hervorming wordt doorgevoerd. Ook CDA, D66 en ChristenUnie
hebben twijfels of de invoering van de
Wmo per 1 januari 2015 haalbaar is,
ook vanwege de samenhang van allerlei wetswijzigingen in de zorg. SP-Kamerlid Renske Leijten en PVV-Kamerlid
Fleur Agema willen helemaal af van
de wet. Volgens Leijten is de invoering
van de wet volgend jaar absoluut geen
haalbare kaart. “De tekst zou eerst in de
zomer komen, toen na de kerst en ten
slotte kwam hij vorige week. De Raad
van State vroeg al om uitstel en ook
de Kamer vindt haar beoordelingstermijn te kort. Ik zal ervoor waken dat de
boel volgend jaar compleet in de soep
draait.” En Agema stelt: “De wet is een
uitholling van de zorg, bovendien gaat
er een ongekende bezuiniging mee gepaard en zorgt het voor een bestuurlijke
chaos.”
D66-Kamerlid Vera Bergkamp wil de reactie van de staatssecretaris op de zorgen van de VNG afwachten. Ze vindt het
te vroeg om te spreken over uitstel.
Staatssecretaris Martin van Rijn houdt
vertrouwen in de invoering van de nieuwe Wmo op 1 januari 2015. “Ik begrijp
de zorgen van gemeenten want het is
een hele grote operatie. Er komt veel op
gemeenten af waarbij ze een grote verantwoordelijkheid krijgen voor zorg en
ondersteuning thuis.” De staatssecretaris erkent dat er duidelijkheid moet
komen over de wet en over het budget
dat gemeenten kunnen verwachten. Hij
vindt ook dat een goede samenwerking
tussen zorgverzekeraars en gemeenten
een belangrijke voorwaarde is om zorg
en ondersteuning in de buurt goed te
organiseren. Maar hij zegt vooralsnog
niets over de door de VNG zo gewenste
regie die de staatssecretaris zou moeten nemen om de decentralisaties goed
te laten verlopen. “Ik hecht aan en heb
vertrouwen in goed overleg met de gemeenten, zodat wij samen kunnen werken aan een voortvarende uitvoering en
voorbereiding van de drie decentralisaties.”
Ango AanZet
AANZ001_08_Nieuws.indd 9
|
9
10-02-14 11:16
Nieuws
Aan het werk helpen van arbeidsgehandicapten dreigt te mislukken
Het kabinet wil veel meer arbeidsgehandicapten aan het werk helpen.
Daarom wordt per 1 januari 2015 de Participatiewet ingevoerd. Uit een
analyse van onderzoeksbureau Regioplan blijkt dat door de nieuwe wet
de arbeidskansen van veel arbeidsgehandicapten zeker niet zullen toenemen. De analyse is gemaakt in opdracht van Ieder(in), de nieuwe koepelorganisatie van mensen met een beperking (voorheen CG-Raad en Platform VG), de Landelijke Cliëntenraad en het Landelijk Platform GGz.
Het belangrijkste middel om meer arbeidsgehandicapten aan het werk te
helpen zijn de zogenaamde baangaranties. Werkgevers hebben toegezegd
de komende tien jaar 125.000 arbeidsgehandicapten aan het werk te helpen.
Er komt niets terecht van het voornemen van kabinet, werkgevers en werknemers om die banen te scheppen voor
arbeidsgehandicapten. Dat blijkt uit een
onderzoek van Regioplan. Die 125.000
banen zijn een essentieel onderdeel
van de Participatiewet. Onderzoeker
Luuk Mallee van Regioplan geeft aan
dat het aantal arbeidsgehandicapten
met een baan al jaren rond de 50.000
ligt.
De voorgenomen 125.000 zou meer
dan een verdubbeling betekenen. “De
overige gehandicapten horen tot een
moeilijke groep. Zelfs het UWV, dat
toch veel kennis heeft op dit gebied, is
er niet in geslaagd hen aan het werk te
helpen.” Voor het aan het werk helpen
van arbeidsgehandicapten zijn meestal
speciale voorzieningen nodig, zoals
een jobcoach of aanpassingen op de
werkplek. Het probleem is dat het aan
het werk helpen van bepaalde groepen
arbeidsgehandicapten voor gemeenten
zeer duur is. De beschikbare functies
zijn meestal niet geschikt voor gehandicapten die lastig te plaatsen zijn. Het
vinden van geschikte kandidaten, het
aanpassen van het werk, de extra begeleiding en het draagvlak onder collega’s bleek in het verleden bovendien
een grote claim te leggen op bedrijven.
Gezien de financiële problemen waarin
gemeenten verkeren, is de kans groot
dat de ‘dure groepen’ weinig ondersteuning krijgen en daardoor nauwe-
10 |
deze banen. Met andere woorden: voor
veel mensen met een arbeidshandicap
zal de kans op werk nu echt toenemen.
Hiervoor heeft belangenorganisatie
Ieder(in) steeds gepleit.
Koppelen aan groei banen
lijks kans maken op werk via de baangaranties.
Denk hierbij aan arbeidsgehandicapten
die zijn aangewezen op beschut werk
(veel mensen met een verstandelijke
beperking) en mensen met zware beperkingen die niet meer kunnen verdienen dan 50% van het minimumloon.
Een ander probleem is dat de werkgelegenheid anders over het land is verdeeld dan de mensen met een beperking. “Plaatsen waar veel werk is, zoals
in de Randstad, kennen relatief weinig
mensen met een beperking, terwijl er in
plaatsen met weinig werk relatief veel
mensen wonen met een arbeidshandicap.” Aldus Mallee.
Oorspronkelijk kwamen alleen Wajongers die het minimumloon zouden kunnen verdienen in aanmerking voor een
baangarantie. Dat is nu aangepast. Ook
zij die meer zouden kunnen verdienen, doen nu mee. In de praktijk gaat
het hierbij vaak om hoogopgeleiden,
waaronder veel doven, blinden en
slechtzienden en chronisch zieken.
Verder krijgen herkeurde Wajongers
die kunnen werken en mensen op de
wachtlijst voor de sociale werkvoorziening voorrang bij het vervullen van
Mallee wil het tempo van de herkeuringen koppelen aan de groei van de
gesubsidieerde banen. “Zeker als je die
125.000 niet haalt. Stel dat je maar tot
de helft komt, dan is het nog belangrijker het tempo te verlagen.” In oorspronkelijke plannen van het kabinet
was het zo dat Wajongers die geen
baan zouden vinden, in de Bijstand terecht zouden komen met alle gevolgen
van dien. Maar dit gaat niet langer door.
D66, ChristenUnie en SGP hebben met
staatssecretaris Klijnsma een akkoord
bereikt. De oppositiepartijen maar ook
de coalitiepartijen hebben op dit punt
gelukkig goed geluisterd naar de kritische geluiden uit de samenleving. Wel
houdt Ieder(in) grote zorgen over de
positie van nieuwe arbeidsgehandicapten. Ook zij moeten een reële kans op
werk krijgen.
De huidige Wajongers met arbeidsvermogen blijven ook na herkeuring in de
Wajong. Dit is goed nieuws! Ze gaan
dus niet meer over naar de Bijstand. En
dat betekent dat ze niet hun eigen huis,
letselschadevergoeding of spaargeld
hoeven op te eten. Bovendien telt het
inkomen van de partner niet mee. Wel
krijgen ze te maken met een lagere uitkering, van 75% minimumloon naar 70%
minimumloon. Maar dit gaat pas in per
1 januari 2018.
De datum van invoering is uitgesteld
naar 1 januari 2015.
Ango AanZet
AANZ001_10_Nieuws.indd 10
10-02-14 11:20
Nieuws
Cliëntenraadpleging: zelfredzaamheid
ontstaat niet vanzelf
Mensen met een functiebeperking doen voor ondersteuning niet zonder meer een
beroep op buren of familie. Velen durven niet goed om hulp te vragen. Dit blijkt uit
de digitale raadpleging ‘Zorg naar gemeenten’, waaraan bijna zesduizend mensen
met een beperking hebben meegedaan. De raadpleging is onderdeel van de cliëntenmonitor van het programma Aandacht voor iedereen (AVI). De negen betrokken
organisaties zijn: Ieder(in), CSO , Koepel Wmo-raden, LPGGz, Mezzo, NPCF, Oogvereniging, Per Saldo, en Zorgbelang Nederland.
Vanaf 2015 verandert de zorg en ondersteuning. De functies begeleiding, dagbesteding, kortdurend verblijf, verpleging en persoonlijke verzorging gaan
uit de AWBZ. Mensen kunnen voor deze
vormen van ondersteuning dan terecht
bij hun gemeente of zorgverzekeraar.
Vooruitlopend op deze veranderingen
is een digitale cliëntenraadpleging gehouden. Men wilde te weten komen
welke oplossingen mensen met een beperking nu treffen om met hun ziekte,
ouderdomsgebreken of handicap om te
gaan en wat daarvan valt te leren.
De deelnemers waren het meest tevreden over de oplossingen die ze hebben gevonden voor hun persoonlijke
verzorging. Vaak gaat het hierbij om
een combinatie van hulp door een professional en hulp uit eigen kring. Hulp
van professionals blijkt in het algemeen
goed te scoren als deze goed aansluit
bij de behoeften, geboden wordt door
goed gekwalificeerd personeel en als
er niet veel personeelswisselingen zijn.
Ook inspraak over het tijdstip waarop
zorg wordt verleend, is hierbij belangrijk. Mensen die hun eigen zorg inkopen
zijn het meest tevreden over hun zorg
en ondersteuning.
Mantelzorgers
Mantelzorgers zijn op dit moment matig tevreden over de ondersteuning die
ze krijgen. Ze zijn bovendien bang dat
het beroep op mantelzorg gaat toenemen, terwijl de mogelijkheden voor
mantelzorgondersteuning en respijtzorg afnemen. Uit de raadpleging blijkt
dat veel mensen met een beperking
sociaal kwetsbaar zijn. De deelnemers
zijn het minst tevreden over de oplossing die ze hebben gevonden voor het
onderhouden van sociale contacten
(gemiddeld een 6). Ruim 20% weet voor
het gebrek aan sociale contacten zelfs
helemaal geen oplossing te vinden.
Daar komt dan nog bij dat mensen het
moeilijk vinden om hulp te vragen. 57%
van de deelnemers is het (een beetje)
eens met de stelling ‘Ik durf aan familie
hulp te vragen als ik het nodig heb’. En
de score voor hulp vragen aan de buren
is nog een stuk lager (37%).
Mensen met een verstandelijke beperking of een psychische/psychiatrische
beperking zijn het meest kwetsbaar bij
een groter beroep op zelfredzaamheid.
Ze durven nog minder dan anderen om
hulp te vragen en ze hebben het minst
het gevoel dat ze meetellen in de maatschappij.
Aanbevelingen
De cliëntenorganisaties doen op grond
van de resultaten ook aanbevelingen
aan het ministerie van VWS, gemeenten en lokale belangenbehartigers. Zo
pleiten ze voor het versterken van mantelzorgondersteuning en het stimuleren
van sociale contacten. En ze waarschuwen voor het overschatten van de mogelijkheden om oplossingen te vinden
in eigen kring.
De oplossingen, problemen en aanbevelingen zijn in een werkconferentie
besproken met AVI-adviseurs. Deze adviseurs ondersteunen lokale belangenbehartigers, Wmo-raden en gemeenten
bij de komende veranderingen in zorg
en ondersteuning. Bij hun advisering
nemen ze dus ook de uitkomsten van
de raadpleging mee.
Ango AanZet
AANZ001_10_Nieuws.indd 11
| 11
10-02-14 11:19
Nieuws
Geld uit muur halen
steeds moeilijker
Het wordt steeds moeilijker om nog geld uit de
muur te halen. Sinds 2008 is het aantal flappentappen sterk teruggelopen. Vooral mensen met
een handicap en mensen zonder internet zijn
minder te spreken over de bereikbaarheid van
bankkantoren en geldautomaten..
Minister van Financiën Dijsselbloem
stuurde eind vorig jaar de resultaten
van een driejaarlijks onderzoek naar de
Tweede Kamer die inzicht verschaft in
hoe het is gesteld met de bereikbaarheid van betaaldiensten in Nederland.
De cijfers uit het rapport spreken duidelijke taal: contant geld pinnen is op
zien deze ontwikkelingen met lede
ogen aan. Volgens het bereikbaarheidsonderzoek vermindert de aanwezige
hoeveelheid pinautomaten weliswaar,
maar is er wat betreft de spreiding over
het land sprake van slechts een kleine
verslechtering: bijna alle Nederlanders
wonen nog steeds binnen 5 kilome-
zijn retour. In 2008 kon op 8.654 punten
geld gehaald worden. Sindsdien liep dat
aantal flink terug. Vorig jaar waren het
er nog 7.615.
Internetbankieren en pinnen in winkels
is steeds populairder geworden. Sinds
2008 is er een toename van ruim 18%.
Het is dus niet zo vreemd dat bankfilialen sluiten en geldautomaten. verdwijnen. Maar vooral kwetsbare groepen
ter van een bank of een geldautomaat.
Maar hetzelfde rapport maakt ook duidelijk dat voor iemand die slecht ter
been is of niet goed kan zien, de ene
pinautomaat de andere niet is.
Het gaat er om waar geldautomaten
precies te vinden zijn. “Zorg er voor dat
de geldautomaten die overblijven, op
logische plekken zitten waar mensen
toch al moeten zijn, bij de supermarkt
bijvoorbeeld. En als er een geldautomaat verdwijnt, moeten mensen met
een beperking er wel op kunnen rekenen dat de automaat waar ze dan heen
moeten, gemakkelijk te bereiken is”,
aldus een woordvoerder van Ieder(in)
– de fusieorganisatie van de CG-Raad
en het Platform VG. “Want ook pinnen
Opluchting over regeling Fokuswonen
Er komt een specifieke regeling voor het Fokuswonen.
Dat heeft staatssecretaris Van Rijn toegezegd in het
debat over de hervorming van de langdurige zorg in de
Tweede Kamer. “Het is goed nieuws voor onze 1.300
cliënten, die dankzij deze steun ook in de toekomst in
alle vrijheid kunnen blijven wonen en leven en participeren in de samenleving”, aldus algemeen directeur
Okko Jongsma van Fokus.
Fokus maakt gewoon en onafhankelijk
wonen mogelijk voor mensen met een
ernstige lichamelijke handicap. Cliënten van Fokus hebben eigen regie over
wonen, leven en zorg. Verspreid over
heel Nederland zijn er 98 zogenoemde
Fokusprojecten.
In zijn plannen over de hervorming van
12 |
de langdurige zorg had staatssecretaris Van Rijn veranderingen voor de financiering van het ADL-clusterwonen
(ook bekend als Fokuswonen) voorzien.
Hierdoor zou een fors deel van de clienten niet langer in aanmerking komen
voor de regeling. Het totale concept zou
in gevaar komen en daardoor dreigden
de 1.300 cliënten van Fokus niet langer
zelfstandig te kunnen wonen.
Voorbeeld
De Tweede Kamer ziet het Fokuswonen
als voorbeeld van wat we in Nederland
willen in ‘de zorg’. Bij alle woordvoerders in het debat nam het Fokuswonen
een prominente plaats in, met als strekking dat deze manier van zelfstandig
wonen niet zomaar in het systeem van
de volksgezondheid en de plannen voor
de langdurige zorg past. Het Fokuswonen moet volgens de Tweede Kamer
blijven wat het is voor de cliënten, voor
de gehele huidige en toekomstige cliëntengroep. Daarmee ontstond al in eerste
termijn van het debat Kamerbrede steun
voor een ‘specifieke oplossing’ voor het
Fokuswonen. De Kamer wil nu eens en
Ango AanZet
AANZ001_12_Nieuws.indd 12
10-02-14 11:22
Nieuws
Marlou van Rhijn
gehandicaptensporter 2013
Atlete Marlou van Rhijn, is voor de tweede
achtereenvolgende keer uitgeroepen tot gehandicaptensporter van het jaar. Ze kreeg de Jaap
Eden Award uit handen van oud-rolstoeltennisster Esther Vergeer.
in de winkel valt nog niet altijd mee.
Mensen in een rolstoel kunnen vaak
niet bij de toonbank. Slechtzienden en
mensen met handen die het niet meer
goed doen, hebben moeite met de kleine toetsjes. Daarom zouden winkels er
goed aan doen pinnen eenvoudiger te
maken.”
‘Blade babe’ Van Rhijn was ‘super trots’
op haar prijs. Marlou is met name gespecialiseerd is in de 100 en 200 meter
sprint en de 400 meter hardlopen. Op
de Paralympische Spelen van 2012 in
Londen veroverde ze een zilveren medaille op de 100 meter om vervolgens
de kroon op haar uitzending te zetten
met een overwinning op de 200 meter..
In 2013 vervolgde het succesverhaal
van Van Rhijn met de eerste plaats op
de wereldranglijst op zowel de 100 als
de 200 en de 400 meter. Op zowel de
100 als de 400 meter. betekende dit de
wereldtitel en een nieuw wereldrecord.
Voordat Marlou de Jaap Eden award van
Esther Vergeer kreeg, werd de oud-tennisster tijdens het sportgala uitgebreid
in het zonnetje gezet. Terwijl Sharon
Doorson optrad, haalde ze Vergeer het
podium op waarna op het grote beeldscherm in de RAI beelden werden getoond van de onnavolgbare carrière van
de gestopte atlete. Ook spraken tennistoppers uit heel de wereld hun bewondering uit over Esther die nooit verloor
in haar internationale loopbaan.
Van Rhijn versloeg tijdens de verkiezing
tot gehandicaptensporter van het jaar
Lisette Teunissen en Kenny van Weeghel. Teunissen zwemt sinds 2000 bij
het Nederlands Paralympisch team. Op
de WK in Montreal heeft zij alle kleuren
medailles gewonnen. Op de 50 meter
vrije slag won zij brons, op de 100 meter
vrije slag zilver en op de 50 meter rugslag won zij de gouden medaille. Ook
heeft ze tijdens de Open Nederlandse
Kampioenschappen 5 wereldrecords gezwommen. Weeghel heeft op de WK
para-atletiek in Lyon drie medailles veroverd. Hij haalde de hoofdprijs binnen
op de 200 meter voor rolstoelrijders.
Hij won zilver op de 100 meter wheelen T54 en veroverde brons op de 400
meter.
voor altijd een goede regeling, zodat het
gedaan is met de steeds herhaalde onrust onder cliënten over hun toekomst.
De staatssecretaris heeft toegezegd ‘het
te gaan regelen’, omdat ook hij de noodzaak van het behoud van het Fokuswonen
erkent. Hij heeft overleg toegezegd met
het bestuur en de cliëntenraad van Fokus
om dat concreet te maken. De specifieke
aanspraak is volgens hem mogelijk in de
nieuwe Wet Langdurige Zorg (WLZ).
Cliënten en Fokus zijn erg tevreden met
de uitkomst van het Kamerdebat. Okko
Jongsma: “De Kamer is glashelder geweest. En de staatssecretaris heeft dat,
blijkens zijn reactie, goed gehoord en
toegezegd de wens van de Kamer te
volgen. Hij was duidelijk in zijn positieve
opstelling ten opzichte van het Fokusconcept.”
Ango AanZet
AANZ001_12_Nieuws.indd 13
| 13
10-02-14 11:21
Kort nieuws
De Woonbond en de FNV hebben de
Tweede Kamer opgeroepen om de
huurverhoging voor 2014 te matigen. Huurders gaan er met de voorgestelde huurverhoging (inflatie + 1,5%)
teveel in koopkracht op achteruit. De
gehandicaptenorganisaties delen de
zorgen van de Woonbond en de FNV
en steunen de oproep om de huurverhoging te beperken. Veel mensen met
een beperking kunnen door een laag
inkomen of door drempels bij hypotheekverstrekkers geen eigen woning
kopen en zijn dus gedwongen een huis
te huren.
In 2013 was de gemiddelde huurverhoging 4,6%. Voor huurders betekende dat
vorig jaar al een koopkrachtdaling van
1,2%. Voor mensen met een beperking
of chronische ziekte komt dit extra hard
aan. Zij hebben al te maken met stapelingseffecten, zoals meer eigen bijdragen
en vermindering van tegemoetkomingen, waardoor hun koopkracht onder
druk staat. Nog eens een extra huurverhoging betekent dat zij er in koopkracht
nog verder op achteruit gaan.
In een oproep aan de Tweede Kamer
vragen de Woonbond en de FNV om de
betaalbaarheid van het huren niet alleen
met de mond te belijden, maar ook concrete maatregelen te nemen om de huurverhoging voor 2014 binnen de perken te
houden. Dat betekent dat huurverhogingen onder de 3% moeten blijven, in plaats
van de minimaal 4% huurverhoging die
het kabinet nu wil opleggen.
Een meerderheid in de Tweede Kamer
is voor de invoering van een stemprinter, waarmee kiezers een stembiljet kunnen uitprinten. Aan het huidige
stemsysteem zitten nadelen, bijvoorbeeld voor mensen met een handicap.
Een stemprinter zou gebruiksvriendelijker zijn. Ook denkt men dat er minder
fouten worden gemaakt bij het tellen
dan nu. De commissie Van Beek pleitte
vorige maand voor stemmen via een
stemprinter. Kiezers printen daarbij in
het stemlokaal zelf een stembiljet uit.
Daarop staat alleen de naam van de
partij en de kandidaat waarop wordt
gestemd. De kiezer controleert het biljet en doet het vervolgens in de stembus. Na het sluiten van de stembussen
kunnen de biljetten binnen een uur
elektronisch worden geteld. De com-
missie pleit niet voor herinvoering van
dezelfde stemcomputers die in 2007
werden afgeschaft omdat ze af te luisteren waren. Minister Plasterk gaf eerder
al aan voorzichtig positief te zijn over
het advies. Het voorgestelde systeem
lijkt volgens Plasterk betrouwbaar en de
privacy lijkt gewaarborgd.
Het boek Bram, je kunt het! vertolkt
op aansprekende wijze de gevoelswereld van slechtziende en blinde kinderen. De thema´s zijn aangereikt door
kinderen en ouders tijdens revalidatiebijeenkomsten bij Visio Revalidatie &
Advies: bang om ergens voor het eerst
naar toe te gaan, geplaagd worden om
je uiterlijk, niet opgewassen zijn tegen
iemand die de baas speelt, niet mee
mogen doen, iets niet kunnen, geen
hulp durven vragen, winnen en verliezen, boosheid die uit het niets opduikt,
samen werken, succes voelen als iets
goed gelukt is.
Auteur Gonnie Hordijk is werkzaam geweest als ontwikkelingsbegeleidster bij
Visio Revalidatie & Advies in Goes. In
die functie begeleidde ze kinderen die
slechtziend of blind zijn. In haar ruim
35-jarige dienstverband bij Visio heeft
zij, door het gehele land, kinderen en
hun ouders ondersteund en begeleid.
Ze kreeg hulp van kinderboekenschrijfster Jacobina Kunnen. Het boek Bram,
je kunt het! telt tien verhalen om zelf of
met elkaar te lezen en om voor te lezen.
Het boek is via Visio te koop en kost €
10,-, exclusief verzendkosten.
Het Nederlandse Rode Kruis wil alle Nederlanders uitrusten met een persoonlijke EHBO-kaart. Op deze kaart staat
specifieke gezondheidsinformatie voor
hulpverleners. Met deze kaart moeten
mensen in nood beter en sneller kunnen worden geholpen. Volgens Gijs de
Vries, de nieuwe directeur van het Nederlandse Rode Kruis, is de hele zaak
nog in een onderzoeksfase maar de
eerste partijen die nodig zijn, zoals de
Nederlandse Patiënten en Consumenten Federatie en de Landelijke Huisartsen Vereniging, reageerden positief. Op
de kaart komen waarschijnlijk zaken te
staan zoals het feit of iemand een reanimatieverklaring heeft, of iemand diabetes heeft en of iemand over een donorcodicil beschikt. Het wordt geen verkapt
Elektronisch Patiëntendossier, maar alleen een informatiekaart, die overigens
ook een QR-code kan zijn: een digitale
streepjescode met informatie.
Veel mensen hebben meer informatie
nodig, voordat zij zo maar op pad kunnen gaan. Mensen die een beperking
hebben, kunnen vaak niet zo makkelijk ‘in den vreemde gaan’. Zij moeten
zoeken naar een gehandicaptenparkeerplaats, omdat zij meer ruimte nodig hebben om uit de auto te kunnen
komen of hebben een aangepast toilet
nodig, zodat zij makkelijker op kunnen
staan of kunnen overschuiven naar een
rolstoel. Maar ook mensen die slecht of
niet kunnen zien, zoeken naar een museum waar informatie ook te horen is,
of waar ze stukken mogen aanraken. Of
bezoeken een restaurant die ook een
menu in braille heeft, of waar het menu
op de website staat en deze kan worden
voorgelezen door voorleessoftware op
de telefoon. Voor al deze mensen is er
nu de applicatie Gankelijkheid. Met
de applicatie kun je al meer dan 100.000
handige en leuke plekjes vinden, maar
kun je die ook aan anderen doorgeven. Zo bouwen de gebruikers samen
aan een wegwijzer. Een wegwijzer in
je broekzak, want te gebruiken op een
computer, smartphone en tablet; het is
een mobiele website, een web-app. Een
moderne manier, die je altijd bij je hebt
om te melden en te vinden. Je kunt een
uitgebreide melding doen, maar ook
even snel met het uploaden van een foto
of ingesproken boodschap. Zo wijzen de
gebruikers elkaar de weg. Samen werken
aan toegankelijkheid! Meer informatie:
http://applicatie.gankelijkheid.nl
14 | Ango AanZet
AANZ001_14_Kortnieuws.indd 14
10-02-14 11:23
Vilans
Keuzewijzers voor
veiliger gebruik
scootmobiel
Alarmerende ongevalcijfers, scootmobielen die niet gebruikt worden, gebruikers die zich juist beperkter voelen met een scootmobiel. Geen feestelijke geluiden. Terwijl scootmobielen juist bedoeld
zijn om mensen zelfredzaam te houden. En een betere kwaliteit
van leven, meer vrijheid en plezier te geven. Hoog tijd om hier
wat aan te doen vond Blijfveiligmobiel.nl en gaf Vilans, het kenniscentrum voor langdurende zorg, opdracht om een keuzewijzer
te ontwikkelen. Want met de juiste scootmobiel, afgestemd op de
persoonlijke behoefte en situatie, levert dit hulpmiddel wel degelijk de gewenste vrijheid op.
Bijna 1% van de scootmobielgebruikers
moet na een ongeval naar de Spoedeisende Hulp (SEH). In 2011 waren dat
2000 mensen. Van die slachtoffers
moet 1 op de 3 in het ziekenhuis blijven
voor behandeling. En daar bovenop komen nog alle slachtoffers van kleinere
en grotere ongevallen die niet bij de
SEH terecht komen. De cijfers komen
van VeiligheidNL die ook de toedracht
onderzocht: de meeste ongevallen
werden veroorzaakt door het kantelen
van de scootmobiel en door bedieningsfouten.
Tien belangrijke organisaties werken
op landelijk niveau samen in ‘Blijf veilig
mobiel’ om een veiliger verkeersdeelname mogelijk te maken. Onder die
organisaties de ouderenbonden, Veilig
Verkeer Nederland, ANWB en de Fietsersbond. De ANBO coördineert en het
Ministerie van Infrastructuur en Milieu
financiert de activiteiten van www.
blijfveiligmobiel.nl.
Wat kunt u doen
Wat kan een (toekomstige) gebruiker
doen om anderen en zichzelf niet in
gevaar te brengen? Allereerst, wat alle
verkeersdeelnemers zouden moeten
doen, eerlijk zijn over de eigen vaardigheden en bij twijfel bijtijds een advies
vragen of een rijvaardigheidstest doen.
Belangrijk is ook om de verkeersregels
te kennen en in acht te nemen, want
niet elke scootmobielgebruiker weet
wat hij wel en niet mag met zijn voertuig.
Zeker zo belangrijk is dat de scootmobiel past bij wat de gebruiker wil én kan,
dus dat het voertuig aansluit bij de gebruiksomstandigheden. Een scootmobiel die niet geschikt is voor een gebruiker, wordt nauwelijks gebruikt of levert
gevaarlijke situaties op.
Voor het vinden van de meest passende scootmobiel is goede informatie
essentieel. De (toekomstige) gebruiker
wil weten wat er op de markt is en waar
hij op moet letten. En hij wil geholpen
worden om de eigen eisen en wensen
in kaart te brengen. Net als bij de meeste andere consumentenproducten. De
keuzewijzers scootmobiel geven de
informatie waarmee de gebruiker de
soort scootmobiel die het best aansluit
bij zijn wensen en omstandigheden
kan kiezen.
Wie de scootmobiel zelf betaalt, heeft
alle keuzevrijheid. In dat geval onder-
steunen de keuzewijzers een verantwoorde aanschaf. Als een scootmobiel voor (gedeeltelijke) vergoeding in
aanmerking komt, kan de gebruiker
niet altijd zelf kiezen. Dan helpen de
keuzewijzers om het werk van een indicatiesteller sneller en makkelijker te
maken.
Keuzewijzers helpen
De keuzewijzers scootmobielen helpen
een match te vinden tussen wat een
gebruiker zoekt en welke soort voertuig
daaraan tegemoet komt. Vilans ontwikkelde twee verschillende keuzewijzers:
1. Een brochure, ook downloadbaar,
beschrijft de belangrijkste voor- en
nadelen van de verschillende soorten
scootmobielen. Hierdoor is snel te
zien welke soort verplaatsingshulpmiddel geschikt is en welke minder.
Daarna zijn andere aspecten die de
keuze beïnvloeden aan de beurt,
zoals stabiliteit, snelheid, wendbaarheid en meeneembaarheid. Datzelfde geldt voor de onderdelen en accessoires. Dit is belangrijker dan het
lijkt, want met bepaalde onderdelen
kan een scootmobiel geschikter worden gemaakt. Verder bevat de keuzewijzer veel aandachtspunten en
tips. Achterin zit een samenvattende
checklist.
2. Er is ook een digitale keuzewijzer die
stapsgewijs vragen laat beantwoorden, waarna een scootmobiel met
bepaalde accessoires en onderdelen
wordt ‘geadviseerd’.
De keuzewijzers zijn te vinden op
www.blijfveiligmobiel.nl.
De digitale keuzewijzer staat ook
op www.hulpmiddelenwijzer.nl.
Wie meer wil weten kan in de Vilans
Hulpmiddelenwijzer verschillende
scootmobielen en andere hulpmiddelen opzoeken.
En voor wie geen scootmobiel nodig
heeft: Vilans heeft voor Blijfveiligmobiel.nl ook een digitale keuzewijzer voor e-bikes (elektrische fietsen)
gemaakt. Ook deze is te vinden op
bovengenoemde sites.
Ango AanZet
AANZ001_15_Vilans.indd 15
| 15
10-02-14 11:25
Interview
José lijdt aan HSMN
‘Gaat u maar naar het
toilet van de buren’
Rolstoelontoegankelijk en dan tóch een Michelinster. José vindt dat het niet zou moeten kunnen. Hij werkte jarenlang als beleidsmedewerker op het gebied van toegankelijkheid, keek daarbij ook naar andere landen en is ervaringsdeskundige. José weet
hoe het voelt om als ‘minderwaardig’ te worden gezien of om ergens niet naar binnen
te kunnen.
Door: Gonneke Bonting
“De glibberigheid van menselijk gedrag,
dat ongrijpbare, en dan zó emotioneel
bedreigend. Dat heeft diep ingegrepen”, zegt José van Rosmalen (66). Hij
vertelt over een conflict van jaren geleden waarin zijn lichamelijke beperking
een grote rol speelde. “Er was sprake
van een volkomen uit de hand gelopen
arbeidssituatie. Ik werkte bij een vormingsinstituut in Rotterdam. Er was een
sfeer ontstaan waarmee ik niet goed
kon omgaan. Zo van: jij deugt niet, want
je hebt een handicap. Het is al dertig
jaar geleden dat dit gebeurde, maar tot
op vandaag voel ik pijn en boosheid als
ik eraan terugdenk.”
José –zijn naam leidt vaak tot verwarring maar is in Spaanstalige gebieden
een gangbare mannennaam- lijdt aan
hereditaire motorische en sensorische
neuropathie (HMSN). Dat is een erfelijke aandoening van de zenuwen die
signalen doorgeven van de zintuigen
naar de hersenen en van de hersenen
naar de spieren. Al van jongs af aan liep
José moeilijk. Dat er iets aan de hand
was, werd extra duidelijk toen hij op zijn
vierde jaar werd geslagen door een non
en in een ziekenhuis belandde. “Ik had
een hersenschudding en moest wekenlang bedrust houden”, vertelt hij. “Daardoor manifesteerde de spierziekte zich
eerder.”
Toch werd de ziekte destijds nog niet
gediagnosticeerd. Op zijn zevende onderging José een operatie waarbij zijn
beide voeten werden recht gezet en de
achillespezen uitgerekt. “Nu zou je dat
zo niet doen”, zegt hij. “Ik moest zes
16 |
weken in het ziekenhuis blijven, met
mijn benen in het gips. Daarna kreeg
ik loopgids en moest opnieuw leren lopen. Een jongetje van zeven! Het was
1954.”
Beetje zielig
Maar al volgde de diagnose pas veel later, dat er iets aan zijn lopen schortte,
was al vroeg duidelijk. “Natuurlijk werd
ik wel gepest”, vertelt hij. “Maar dat was
niet eens het ergste. Vaak vonden ze me
een beetje zielig. Een gymleraar gaf me
een beoordeling voor een hardloopprestatie. ‘Jij krijgt hiervoor een zes’, zei
Risico om te vallen
Hij ziet ook een andere kant van zijn beperking. “Telkens als ik me teweer stel,
als ik het overwin, voel ik me sterk”, zegt
hij. “En al loop ik slecht, er is genoeg wat
ik wel goed kan. Op school deed ik het
prima en later studeerde ik sociale wetenschappen aan de universiteit. Ik ontdekte dat ik aardig kan schrijven. Mijn
intellectuele vaardigheden helpen een
beetje om mijn fysieke beperkingen te
accepteren, misschien zelfs wel te compenseren.”
Zijn beperking werd intussen steeds
groter. Pas toen hij 39 was, werd vast-
“Telkens als ik me teweer stel, als ik het overwin,
voel ik me sterk”
hij. ‘Maar een ander kind had ik hiervoor
een vier gegeven.’ Dat voelde als een
soort verwijt. En in Den Bosch, waar ik
tot mijn elfde opgroeide, zeiden mensen tegen elkaar: ‘Dat jungske is een
beetje zielig.’ Goed bedoeld of minder
goed bedoeld, dat wil je niet horen.”
In Utrecht, waar José vanaf zijn elfde
woonde, kreeg hij de bijnaam Pinguïn.
“Ook dat was niet eens altijd onaardig
bedoeld”, herinnert hij zich. “Je kunt er
ook niks tegen doen. Ik deed altijd maar
alsof ik er wel tegen kon. Toen ik ouder
werd, nam ik bewust het besluit mijn
leven niet te laten kleuren door discriminerende incidenten.”
gesteld dat het slechte lopen een naam
had: HMSN. “Toen vielen er meer kwartjes”, vertelt José. “Mijn moeder liep ook
slecht. Ze struikelde overal naartoe. Als
meisje van twaalf had ze een voetoperatie ondergaan, maar ze droeg geen
orthopedische schoenen, zoals ik. En
toen ik verder nadacht, realiseerde ik
me dat mijn opa ook HMSN gehad moet
hebben.”
De diagnose gaf duidelijkheid. Er kwamen meer ‘oplossingen’ en hulpmiddelen. “Ik ga niet meer de deur uit zonder
fiets. Ik heb een loopfiets, zonder trappers, en mijn gewone fiets heeft elektrische ondersteuning en een verlaagd za-
Ango AanZet
AANZ001_16_Interview.indd 16
07-02-14 13:27
Interview
op. Ik heb in Nederland wel meegewerkt
aan het geven van zo’n module. Dat zou
ook hier veel gangbaarder moeten zijn.
In het VN-verdrag inzake de rechten
van mensen met een beperking , waarover men het in Nederland nog eens
moet worden, komen structurele maatregelen te staan over hoe hiermee om
te gaan.”
Op je gemak
del”, vertelt José. “Het risico om te vallen
is groot. Ik ben al vaak erg ongelukkig
terecht gekomen en ik kom zonder hulp
niet meer overeind. Binnenkort ga ik
een valtraining volgen. Wellicht biedt
me dat meer vertrouwen en voorkomt
het onverwachte ritjes met de ambulance naar het ziekenhuis.”
Instaphulp
Toen José zich bewust werd van het feit
dat hij een ‘handicap’ had, richtte hij zich
ook in zijn werk meer in die richting. “Ik
was begonnen in het vormingswerk en
overgestapt naar werk als beleidsmedewerker. Ik ging nu als beleidsmedewerker aan de slag bij de Vereniging van
Gehandicaptenorganisaties Rotterdam
en werkte later bij Viziris, de landelijke
belangenbehartigende organisatie van
mensen met een visuele beperking.
Tegenwoordig heet die organisatie ‘de
Oogvereniging’.”, vertelt hij. “Toegankelijkheid werd mijn specialisatiegebied.
Natuurlijk is elke beperking anders en
iedereen kan zelf het beste inschatten
wat kan en nodig is. Maar het helpt dat
ik weet hoe het voelt als een gebouw
meer of minder toegankelijk is.”
Hij geeft voorbeelden. “Dat je in een
restaurant bent, naar de wc moet en de
ober doodleuk zegt: ‘We hebben geen
aangepast toilet maar we hebben af-
spraken met onze overburen. U mag
aan de overkant naar de wc hoor.’ Of
dat je om met een trein van de NS te
reizen van tevoren een instaphulp moet
regelen en dan dus ook geen mogelijkheid hebt om een latere trein terug te
nemen als het gezellig is.” Hij zit nu op
zijn stokpaardje. “Een restaurant hier in
de buurt kreeg een Michelinster”, vervolgt hij. “Met een rolstoel kun je niet
eens naar binnen! Zo’n restaurant verdient die ster niet.”
Cursussen
“Niet alleen toegankelijkheid is belangrijk, ook omgangsvormen spelen een
grote rol”, vindt José. “Daarvoor moet
je dingen aanvoelen, communiceren
en elkaar niets opdringen als je iemand
wilt helpen. Niet iedereen is gelijk. Wie
een lichamelijke beperking heeft, weet
zelf wel hoe je hem het best kunt helpen.”
Hij vindt dat de bewustwording op het
gebied van omgaan met lichamelijke
beperkingen in Engeland veel verder is
dan in ons land. “Ik heb in Cambridge
gesproken met een beleidsmedewerker”, vertelt hij. “Wie in Groot-Brittannië
in de dienstverlening werkt, volgt cursussen op het gebied van toegankelijkheid. Schouwburgpersoneel, werknemers van wooncorporaties, noem maar
Naast beleidswerk ontdekte José zijn
schrijftalent. Zijn website, www.josevanrosmalen.nl, is inmiddels riant
gevuld met verhalen, gedichten en artikelen. Ook verscheen zijn boek, ‘Over
grenzen, observaties en verkenningen’.
“Schrijven lukt goed, ondanks dat HMSN
mijn handen aantast”, zegt hij. “Verder
zwem ik graag in het aangepaste zwembad in een revalidatie-instelling en doe
ik aan yoga die wordt gegeven door een
docente die zich gespecialiseerd in lichamelijke beperkingen. Dat maakt dat
je je meer op je gemak voelt.” Dat laatste
is belangrijk voor het omgaan met zijn
beperking. Dat blijkt ook uit de pijn die
het uit de hand gelopen arbeidsconflict
heeft achtergelaten.
Duisterland
Ken je het land
waar niemand luistert?
waar ogen niet zien,
het verstand verduistert
ken je het land,
waar de liefde loos is?
waar waan regeert
en iedereen boos is
Het land Vernederland
is vaak dichtbij
soms woont het in jou,
soms ook in mij
mensen vol angst
voor hun veiligheid
bang voor elkaar,
met de schijn van heiligheid
Dat land kan bestaan,
als mensen niet kijken
zich van elkaar afsluiten,
elkaar de hand niet reiken.
dat land kan verdwijnen,
als we niet zwijgen
de kracht van liefde
is dan niet klein te krijgen!
Ango AanZet
AANZ001_16_Interview.indd 17
| 17
10-02-14 11:26
Biep Miep
Rennen, vliegen, vallen, opstaan
en weer doorgaan
Deze rubriek besteedt normaal gesproken alleen aandacht aan net verschenen uitgaven. Dit keer maken we een
uitzondering op die regel. Elders in dit
nummer kunt u lezen over de Nederlandse Paralympische sporters die naar
de winterspelen in Sochi gaan. Eén
van de deelneemsters is snowboardster Bibian Mentel die krap anderhalf
jaar geleden een boek van de persen
liet rollen, waarin ze haar levensverhaal
vertelt. Een verhaal waarin nuchterheid
en humor de boventoon voeren, maar
die toch een zeer serieuze, emotionele
ondertoon heeft.
In de hoofdstukken, die allen een bepaalde periode beslaan, vertelt ze eerst
van haar leven als valide topsportster.
Onderwijs en werk werden ondergeschikt aan haar carrière als snowboardster. Ze kan mooi vertellen over de geluksbeleving, het gevoel van vrijheid op
het board, de krakende sneeuw, het gevoel van snelheid en uitdagende berghellingen. Maar ze is ook realist genoeg
om de gevaren te zien.
Na een succesvol seizoen, met kans op
de Olympische Winterspelen, blijft ze
zitten met een dikke enkel. Na enkele
maanden blijkt dat het botkanker is en
moet ze de moeilijke beslissing nemen
om haar onderbeen te laten amputeren. Dit wordt op een integere manier
beschreven. Het revalidatieproces gaat
niet van een leien dakje, men is niet gewend aan een topsportster die weet wat
ze wil. Maar ze krabbelt op en leert omgaan met haar nieuwe imago. Reacties
van vrienden sterken haar in haar overtuiging: “ik heb zelf de sleutel in handen
om negatieve beeldvorming tegen te
gaan.”
De sportster in haar krijgt weer de overhand. Toch weer een keer van de berg
af! Dan begint het overleg met de prothesemaker waarbij de sporttechnische
invalshoek die ze altijd had, haar goed
van pas komt. En zo komt het sporten
terug in haar leven.
Daarnaast gaat er meer spelen in haar
leven want ze wordt zwanger. Ook haar
opleiding bij de Randstad Topsport
Academie komt weer in beeld en ze
studeert later af in Commerciële Eco-
18 |
nomie. Dat resulteert in diverse banen,
waaronder bij Red Bull Extreme Sports.
Het leven zit haar niet mee, want de
kanker komt terug, en niet één keer,
maar vier keer. Telkens weer weet ze
toch weer de kracht te vinden om door
te gaan en het is knap zoals ze dat op
papier kan zetten. Ook in relationele
sferen zijn er bergen te overwinnen die
ze eerlijk beschrijft.
Na alles wat ze heeft meegemaakt is het
zeker ‘petje af’ voor haar instelling in het
leven. Misschien is dat wel de instelling
van een topsportster: deze wedstrijd
verloren, niet zeuren, op de naar de volgende, en harder trainen. Haar motto is
niet voor niets ‘it’s all about mentelity’.
Mentaliteit is haar grootste goed! En
natuurlijk is dat een leuk grapje op haar
achternaam. Ze schrijft ook dat ze het
boek geschreven heeft om “anderen te
inspireren om altijd naar mooie dingen
in hun eigen leven te blijven kijken, hoe
donker de situatie er ook uitziet.” Maar
het zijn geen loze woorden, ze is ac-
tief in haar eigen Mentelity Foundation
waarmee ze jonge gehandicapte sporters ondersteunt om de top, de Spelen,
te halen. En dan met name op gebied
van de extreme sports zoals snowboarden.
Daarnaast heeft Bibian Mentel zich ingezet voor internationale erkenning van
haar sport en is het mede te danken aan
haar grote inspanningen dat het parasnowboarden voor de eerste keer op de
agenda van de Paralympische Winterspelen 2014 staat!
Een levensverhaal dat zeker tot inspiratie van anderen leidt!
Met mijn goede been uit bed:
vijf keer kanker, tien keer goud /
Bibian Mentel; geschreven door
Elise G. Lengkeek. – Utrecht etc:
Kosmos uitgeverij, 2012. – 176 p.
– foto’s
ISBN 978-90-215-4905-7
Prijs € 19,95
Ango AanZet
AANZ001_18_Vrijetijd-biepmiep.indd 18
10-02-14 11:30
Vrije Tijd
Agenda De plek in AanZet om leuke en toegankelijke uitjes te vinden
Kom in de Kas
Het eerste weekend van april staat in
het teken van ‘Kom in de Kas’. Een paar
honderd glastuinders openen 5 en 6
april hun kassen voor u en laten u kennismaken met de wereld van groente-,
bloemen- en plantenkwekers. Kinderen
worden op een speelse manier geïntroduceerd in de hightech glastuinbouw
en zien hoe hun groenten, fruit en bloemen worden ontwikkeld door robots
en in laboratoria. Ouders kunnen uitleg
krijgen over gezonde voeding en genieten van kookworkshops. ‘Kom in de
Kas’ is het grootste publieksevenement
van de Nederlandse Glastuinbouw. De
bedrijven liggen verspreid over Nederland. Het is een unieke kans om eens
te kijken wat er allemaal gebeurt in die
glazen kassen. Vol trots presenteren
de kashouders de kunst van de teelt
van mooie, verse, smakelijke, gezonde
en veilige natuurproducten. De laatste
jaren doen steeds meer andere agrarische bedrijven mee.
Ieder jaar trekken de ‘Kom in de Kas’ dagen meer dan 200.000 bezoekers. Wilt
u ook een kas bij u in de regio bezoeken
neem dan een kijkje op de website van
‘Kom in de Kas’ of informeer bij de VVV.
De toegankelijkheid van de kassen kan
per deelnemer verschillen. Vraag dit na
bij de plaatselijke organisatie.
Meer informatie:
www.komindekas.nl
Het jaar van de grutto
Natuurmuseum Fryslân is een museum
voor kinderen, ouders en grootouders,
natuurliefhebbers en iedereen die wel
eens een potvis van nabij wil zien, een
rondje boven Fryslân wil vliegen of over
de bodem van een sloot wil lopen. Zelf
doen en beleven staat centraal in het
museum en maken dit tot het natuurleukste museum van Fryslân. Drie verdiepingen vol informatie, bijzondere
dieren en planten, opdrachten, proefjes,
spelletjes en andere verrassingen nodigen uit om ontdekt te worden.
In de expositiezaal zijn wisselende tentoonstellingen te zien waardoor er altijd
iets nieuws te bekijken is. Tot en met 1
juni is er een expositie rond de grutto
te zien. Hierin is de grutto het hele jaar
door te volgen aan de hand van foto’s,
filmpjes en trekroutes. Ook zijn er opgezette grutto’s uit de eigen collectie
te zien. Grutto’s verblijven gedurende
het jaar langer in het buitenland dan in
Nederland. Ze komen naar Nederland
om te broeden en kuikens op te laten
groeien. Ze zijn ruim vier maanden
in Nederland en van de overige acht
maanden verblijft een groot deel lange
tijd in Afrika. Het museum beschikt over
het Internationaal Toegankelijkheidssymbool.
Meer informatie:
www.natuurmuseumfryslan.nl of
tel. 058-2332244.
GEK-Gekiekt
Aangepaste bank
Deze afbeelding kreeg AanZet
van Hannie Bruinsma.
Treft U onderweg ook wel eens gekke
situaties aan met betrekking tot uw
handicap? Of heeft u nog een leuke foto
in de kast liggen? Stuur uw foto naar de
redactie van AanZet of mail hem naar
[email protected]. De persoon
van wie wij de foto plaatsen, krijgt van
ons een leuke cd.
Ango AanZet
AANZ001_18_Vrijetijd-biepmiep.indd 19
| 19
10-02-14 11:30
Ango.nl
40 jaar Ango afdeling Dinkelland
Op 18 maart 2014 bestaat Ango afdeling Dinkelland 40 jaar! Uiteraard een mijlpaal waar
we even bij stil willen staan. Veertig jaar lang
heeft Ango via deze afdeling bijgedragen
aan het welzijn van mensen met een beperking en chronisch zieken in Dinkelland.
Voorzitter Gerrit Hofsté vertelt: “In de
voorbije jaren hebben we veel kunnen betekenen voor mensen met een
functiebeperking, chronisch zieken,
arbeidsongeschikten en ouderen. Veel
dank zijn we verschuldigd aan de vele
vrijwilligers, die ervoor hebben gezorgd
dat de Ango afdeling Dinkelland de belangenbehartiging en het lotgenotencontact op een voortreffelijke wijze kon
realiseren. In 2014 willen wij de leden
opnieuw het gevoel geven dat zij er niet
alleen voor staan. Elkaar ontmoeten,
mensen leren kennen en samen aan de
slag gaan, dat is waar het onze Ango
vrijwilligers om te doen is. We kunnen
terugkijken op een aantal prachtige activiteiten in de laatste jaren, zoals het
jaarlijkse reisje en vorig jaar de gezellige
spelmiddag voor leden. Ook in het jubileumjaar staan wij voor de leden klaar
en zijn er veel leuke activiteiten om
elkaar te ontmoeten. Het afdelingsbestuur, dat naast de voorzitter bestaat uit
Martin Stockmann (penningmeester),
Nederlands Studenten Orkest steunt de Ango
Het is voor het Nederlands Studenten Orkest (NSO) traditie om geld in te zamelen
voor studenten die het minder makkelijk hebben. De afgelopen jaren ging een deel
van de tourneeopbrengst onder andere naar de Ango. Hierdoor konden verschillende
studenten een cursus volgen of een computer kopen voor hun studie. Ook tijdens de
tournee van het NSO in 2014, die traditiegetrouw in februari plaatsvindt, zal er aandacht besteed worden aan de Ango door een vrijwillige bijdrage van concertbezoekers te vragen in ruil voor een programmaboekje van het concert.
Het Nederlands Studenten Orkest
wordt jaarlijks opnieuw samengesteld
uit studenten die zich naast hun studie aan een hogeschool of universiteit
bezighouden met klassieke muziek. Via
strenge audities worden ongeveer honderd studenten tot het orkest toegelaten. Voor de orkestleden staat de maand
februari geheel in het teken van het
62ste tournee van het NSO. Aan het begin van de maand trok het orkest zich 10
dagen terug om onder leiding van een
gerenommeerde dirigent een ambitieus
programma in te studeren. Na de repetitieperiode werd het programma op elf
avonden achter elkaar uitgevoerd op de
grote Nederlandse concertpodia. Aansluitend gaat het orkest naar Riga, de
cultrele hoofdstad van Europa in 2014,
om op 23 februari een concert te geven
in de Great Guild Hall.
Inmiddels is het orkest een begrip geworden in zowel muzikaal als studerend
Nederland. Bij de concerten van het
NSO zijn jaarlijks honderden mensen
20 |
betrokken. De organisatie van de tournee ligt in handen van zeven studenten,
die hun studie een jaar onderbreken om
zich fulltime met het NSO bezig te houden. Samen vormen zijn het bestuur.
Dit jaar is Sara Lisa van Dusseldorp,
vierdejaars studente diergeneeskunde,
persvoorlichter. Waarom is zij een jaar
gestopt met haar studie? “Ik speel al
sinds mijn zevende jaar altviool en heb
lang overwogen om aan het conservatorium te gaan studeren. Uiteindelijk heb ik toch voor diergeneeskunde
gekozen en besloten om viool spelen
alleen hobbymatig uit te oefenen. Ik
vind het leuk en leerzaam om me naast
diergeneeskunde te verbreden op een
ander vlak. Ik was dan ook heel blij dat
ik gevraagd werd voor de functie van
persvoorlichter omdat ik hier organisatorisch heel veel van leer waar ik later
in een praktijk veel aan zal hebben. En
ook over de meest effectieve manier
van communiceren met allerhande personen en doelgroepen steek ik veel op
voor mijn toekomstige beroep.”
Het bestuur wordt ondersteund door de
comités die de plaatselijke organisaties
Ango AanZet
AANZ001_20_Ango.indd 20
07-02-14 13:19
Ango.nl
o
rondom de concertavonden voor hun
rekening nemen. Deze werken weer
samen met de lokale studentencomités
die het concert onder de studentenpopulatie promoten. Voor belangrijke beslissingen is het bestuur verantwoording
verschuldigd aan de Commissie van Toezicht die erop toeziet dat de continuïteit
van het NSO gewaarborgd blijft. Op deze
manier heeft het NSO zich bewezen als
een unieke en stabiele organisatie.
Muziek en dichtkunst
De NSO brengt dit jaar klassieke muziek en dichtkunst bij elkaar. De vraag
die centraal staat is ‘Hoe klinkt een gedicht?’ Het concert begint met een opdrachtcompositie van Matthias Kadar,
geschreven als muzikaal gedicht. Hierna zal het prachtige Sea Pictures van
Elgar worden uitgevoerd, met als soliste
mezzosopraan Barbara Kozelj. Na de
pauze zal het spektakelstuk de tiende
symfonie van Sjostakovitsj te horen zijn.
Van 8 tot en met 18 februari was het
NSO, onder leiding van Jurjen Tempel,
te horen in: Someren, Enschede, Maas-
tricht, Eindhoven, Leeuwarden, Leiden,
Haarlem, Nijmegen, Groningen, Rotterdam en Amsterdam.
Op zaterdag 15 februari werd daarnaast
het Bijzonder Concert 2014 gegeven
speciaal voor blinde en slechtziende
kinderen in de Vereeniging in Nijmegen.
Een concert met klassieke muziek is
iets waar je als kind met een visuele beperking niet zomaar naar toe gaat. Het
orkest zit ver weg op een podium. De
klank spreekt, maar de instrumenten en
de opstelling van het orkest zijn onbekend. Hoe werkt het instrument en hoe
voelt het om in een orkest te zitten of
zelfs te dirigeren? En wat is het verband
tussen taal en muziek? TV presentator
Sipke Jan Bousema nam die middag de
kinderen mee in een avontuur vol geluiden en gedichten. Daarnaast werden
verschillende activiteiten rondom het
concert georganiseerd zoals een instrumentenmarkt en een speciale Donker
Beleving.
Meer informatie:
Nederlands Studentenorkest,
www.nso.nl
Johan ten Zijthof (collecteorganisatie)
en Marjo Schiphors (sociaal adviseur)
heeft ervoor gekozen het jubileum te
vieren voor en met de Ango leden van
de afdeling. Geen geldverslindende receptie of feestavond, maar een aantal
leuke activiteiten voor de leden.”
In januari werd het jubileumjaar geopend met een nieuwjaarsreceptie. Op
26 maart zijn de Ango leden uit Dinkelland welkom op de jaarvergadering. Natuurlijk wordt er een feestelijk tintje gegeven aan deze avond. Wat dat precies
zal zijn, is nog een verrassing.
Op 4 april is er een feestelijke jubileum/
paas bingo met grote prijzen. Overigens
organiseert de afdeling elke maand een
bingo met leuke prijzen. Met de opbrengst
van de lotenverkoop kunnen weer nieuwe
activiteiten worden georganiseerd.
Op 14 juni is een dagje uit gepland voor
de leden. Er wordt een kleine eigen bijdrage gevraagd in de kosten, maar het
streven is dat iedereen mee kan met de
dagtocht. De details zoals bestemming,
kosten voor deelname etc. worden bekendgemaakt in de afdelingsnieuwsbrief,
de jubileumuitgave, die begin maart bij
de Dinkellandse leden op de mat valt.
Verder worden er dit jaar, zoals elk jaar,
tal van activiteiten georganiseerd door
de afdeling. Er is voor elk wat wils! Wat
dacht u bijvoorbeeld van: Elke maandag
een kaartavond. Verder zijn er verder
in de week nog een handwerksoos en
een hobbyclub ‘Creatief met papier’ actief. En iedere donderdagavond houdt
de afdeling spreekuur, voor juridische,
financiële en andere vragen.
Elk voor- en najaar houdt Dinkelland
een computercursus voor Ango-leden,
voor zowel beginners als gevorderden.
Maar er zijn niet alleen leuke maar ook
serieuze activiteiten. Gezien de vele wijzigingen binnen zorg en welzijn vindt
Ango Dinkelland het belangrijk om de
leden hierover de informeren. Er wordt
een aantal presentaties ontwikkeld over
verschillende onderwerpen. Wanneer
deze klaar zijn, zullen informatiebijeenkomsten worden georganiseerd.
Meer informatie:
Bestuur van Ango Dinkelland,
[email protected] of
bel naar 0541-358270 (donderdag
van 18.30 tot 19.30 uur).
Ango AanZet
AANZ001_20_Ango.indd 21
| 21
10-02-14 11:31
Ango.nl
In gesprek met
Wilma Mug
In deze rubriek kijken we achter de schermen bij de regio-coördinatoren die de jaarlijkse Ango / handicap.nl collecte organiseren. In deze eerste aflevering zijn we in gesprek met Wilma Mug
- Hembrecht uit het Twentse Enter, regio-coördinator in Overijssel
en Zuidoost Drenthe.
Door: Margreet Leijdekker
Beste regio-coördinator, wie ben
je?
‘Mijn naam is Wilma Mug - Hembrecht,
ik ben 57 jaar en getrouwd met Pelle
Mug met wie ik drie volwassen kinderen heb. Als 18-jarige ben ik mijn loopbaan gestart bij de politie. Vervolgens
ben ik een tijd uit het arbeidsproces geweest vanwege het moederschap. Na
een HBO-studie communicatie heb ik
in communicatie en Nederlands lesgegeven op het ROC in Almelo. In januari
2006 ben ik gestart als regio-coördinator in Overijssel. In 2013 heb ik er ook
nog een stukje Drenthe bij gekregen. Ik
stuur nu zo’n 75 collecte contactpersonen (ccp-ers) aan die weer de contacten met de collectanten onderhouden.”
Hoe kwam je bij de Ango terecht?
“Er was een vacature. De aangeboden
functie leek me heel afwisselend en ik
was na het ROC toe aan wat we tegenwoordig ‘een nieuwe uitdaging’ noe-
22 |
men. Het aantrekkelijke van de Ango
vind ik dat het een platte organisatie
is, zonder ‘toeters en bellen’. Daarnaast
heb ik affiniteit met de doelgroep van de
Ango, veelal toch - door hun beperking de kwetsbaren in onze samenleving.
Een puntje van aandacht bij mijn aan-
Wat zijn de charmes van het
organiseren?
“Het leuke van organiseren is dat je heel
breed bezig bent en er op veel verschillende capaciteiten van je een beroep
wordt gedaan. Mijn studie communicatie komt me hierbij heel goed van pas.”
Waarom ben jij de juiste vrouw/
man om de collecte in jouw regio
te coördineren?
“Werkzaam zijn in collecteland betekent tegenwoordig: maatwerk leveren.
Je moet je dienstbaar en klantgericht
opstellen naar je ccp-ers, ze verleiden.
Dus service verlenen, tot aan stickers
uitdraaien toe. We hebben hier ook
“Je moet je dienstbaar en klantgericht opstellen”
stelling was wel dat Pelle districtsvoorzitter van de Ango is. Maar ik opereer
rechtstreeks onder verantwoordelijkheid
van het dagelijks bestuur van de Ango en
val niet onder het districtsbestuur. Voordeel was natuurlijk wel dat ik al ruim bekend was met de missie van de Ango.”
Hoe was je inwerkperiode?
“Ik ben niet echt ingewerkt maar gewoon in het diepe gegooid. En dan blijkt
dat je kunt zwemmen.”
een belteam dat collectanten werft. De
eerste bellers heb ik ontmoet op een
stagemarkt voor scholieren die hun
Maatschappelijke Stage moesten invullen. Velen daarvan blijven hangen.
Anderen stoppen na verloop van tijd in
verband met vervolg-studie, maar dan
zijn er inmiddels wel zusjes, neefjes,
vriendjes of buurmeisjes die de opengevallen plaatsen willen innemen. Het
team bestaat uit 15 bellers waarvan er
maximaal 6 tegelijk kunnen bellen, allemaal met een headsetje. We noemen
het ‘het kippenhok’, vanwege het geluid
dat er geproduceerd wordt, maar het is
een kamer in ons huis die vrij was. Ze
komen vier maal per week, drie avonden en op zaterdagmiddag. Het bellen
gebeurt bijna het hele jaar door, uitgezonderd de maanden juli, augustus en
september. Maar in oktober gaat het
dan toch weer bij iedereen kriebelen.
Sinds oktober 2013 zijn we dus al aan
het bellen voor de collecte in juni 2014.
We bellen op verzoek van de plaatselijke
ccp-ers die een vacante looproute hebben. Niet alleen in mijn eigen district, op
aanvraag van collega regio-coördinatoren is er ook gebeld naar Limburg en
Noord-Brabant. De telefoonnummers
Ango AanZet
AANZ001_22_Ango-Interview.indd 22
10-02-14 11:34
Ango.nl
meestal in contact bij het innemen van
de collectebussen. Dan vraag ik collectanten of ze een stukje in de organisatie
willen doen.”
Hoe staat de Ango / Handicap.nl
collecte er voor volgens jou?
van de betreffende straten vinden we
op internet. Op die manier hebben we
niets van doen met het Bel-me-niet Register. Wie toezegt te willen collecteren
wordt daar een aantal weken voor de
collecte aan herinnerd via een mailtje,
telefoontje of briefje.
Inmiddels zijn er in het belteam jongeren met een rijbewijs. Zij helpen nu ook
bij het rondbrengen van de collectebussen.”
Hoe ziet je ideale collecteweek
eruit?
“Twee maanden voor de collecte is het
hier een en al hectiek. Dan probeer ik
met assistentie van mijn man en het
belteam alles zo goed mogelijk voor te
bereiden voor alle betrokkenen. In een
ideale collecteweek gebeuren er vervolgens geen gekke dingen zoals een beroving of een melding over een valse collectant. Het stemt me tevreden als alle
energie die je er als team in hebt gestopt
tot een mooie collecteopbrengst leidt
waar je met z’n allen trots op kunt zijn.”
Wat is je leukste collecte-herinnering?
“Ik heb heel veel leuke collecte-herinneringen en ik vind de contacten met
de plaatselijke ccp-ers altijd leuk. Zelf
collecteer ik hier in Enter tijdens de
collecteweek op vrijdagmiddag en ein-
dig ik - vaste prik - in de kroeg in de
Dorpsstraat, omdat dat zo gezellig is
en er ruim gedoneerd wordt. En ik vind
het ook heel leuk om aan een kinderdagverblijf of ander goed doel geld te
kunnen overhandigen uit de percentageregeling.”
Wat was een absoluut dieptepunt?
“Naast de al genoemde beroving of
valse collectant trek ik het me erg aan
als ik, ondanks al mijn inzet en goede
bedoelingen, toch verkeerd begrepen
word. Als ik in de hecktiek van de laatste
weken voor dat de collecte daadwerkelijk start dingen vergeet en daar niet altijd begrip voor is. Mijn perfectionisme
zit me dan danig in de weg.”
Wat staat er nog op je verlanglijstje?
“Collectanten kun je niet genoeg hebben. Sinds oktober 2013 heeft het belteam al 450 nieuwe collectanten geworven. Met nieuwe ccp-ers kom ik zelf
“In mijn districht doen
jongeren ook echt
goed mee”
“De Ango is, in vergelijking met veel andere fondsenwervende organisaties en
collectes, een kleine organisatie. Maar
de bedragen die met de huis-aan-huiscollecte worden opgehaald zijn aanzienlijk voor het Ango Fonds. Belangrijk
punt van aandacht is dat de naamsbekendheid van zowel de Ango als de collecte handicap.nl vergroot moet worden. Als kleine organisatie kunnen we
ook geen grote budgetten spenderen
aan radio- en t.v.-spots. Ik vind het dan
ook heel goed dat Ango-medewerkers
en vrijwilligers vorig jaar waren te vinden op de Seniorenbeurs, de Libelle Zomerweek, de EO-jongerendag, Pinkpop,
de Sail-Marinedagen, de Zwarte Cross,
Lowland en bij de Nijmeegse Vierdaagse om zoveel mogelijk mensen kennis
te laten maken met het werk van de
Ango en om collectanten te werven. Ik
geloof erg in collecteren met een collectebus. Daarvoor moet je het wel van
de kwantiteit aan collectanten hebben.
Maar goedwillende mensen zijn zeker
te vinden. En in mijn district doen ook
jongeren echt goed mee. Doneren via
een sms-je vind ik ook een goed initiatief. Maar die mogelijkheid moet nog
verder groeien en zal jongeren meer
aanspreken dan ouderen.”
Heb je een goede tip voor je
collega-coördinatoren?
“Het zit natuurlijk bij iedereen wel eens
tegen. Maar blijf positief. Blijf bellen. Blijf
veel energie steken in de goede zaak. Ik
ben trots op de Ango!”
Vraag aan de volgende regiocoördinator:
“Een collecte organiseren doe je niet alleen, je bent afhankelijk van heel veel
goedwillende mensen. Het is een soort
piramide. Als regio-coordinator sta je aan
de basis. Daarboven staan de stadshoofden, ccp-ers en/of je 25%-organisaties en
je belteam en de bovenste laag zijn je collectanten. Hoe ziet de collecteorganisatie
er in jouw regio uit en kunnen we elkaar
nog meer versterken?”
Ango AanZet
AANZ001_22_Ango-Interview.indd 23
| 23
10-02-14 11:33
Belastingen
De aftrek van specifieke zorgkosten
Aangifte loont
Geeft u veel geld uit aan medische zorg, hulpmiddelen en voorzieningen? Maak dan gebruik van de aftrek van specifieke zorgkosten bij de aangifte inkomstenbelasting. In dit artikel een korte
handleiding voor de aangifte in elf vragen en antwoorden.
Door: Kees Dijkman
De aftrek van zorgkosten is toch afgeschaft?
Lang zag het er naar uit dat de aftrek
van specifieke zorgkosten zijn langste
tijd gehad had. In het regeerakkoord
stond dat deze aftrek al per 1 januari
2014 zou vervallen. Dat plan is gelukkig niet doorgegaan. Door het herfstakkoord van oktober 2013 en dankzij een
intensieve lobby van de CG-Raad, het
Platform VG en andere patiënten- en
gehandicaptenorganisaties is de aftrek
voor een groot deel blijven bestaan.
Ook voor 2014 en latere jaren.
Ik betaal nooit belasting. Hoe kan ik
dan iets terugkrijgen?
De kans is groot dat u wel degelijk belasting betaalt. Kijk maar op de jaaropgave over 2013. Onder het kopje
‘loonheffing’ vindt u het bedrag dat
de werkgever of de uitkeringsinstantie voor u aan de Belastingdienst heeft
afgedragen. Een deel daarvan krijgt u
terug, als u recht heeft op aftrek. Zelfs
als uw inkomen inderdaad zo laag is dat
u echt geen belasting hoeft te betalen,
kunt u belastinggeld terugkrijgen vanwege aftrekbare zorgkosten. Dat komt
door de Tegemoetkomingsregeling. Als
u zorgkosten heeft opgevoerd bij uw
belastingaangifte en u voldoet aan de
voorwaarden voor deze regeling, dan
krijgt u daarover vanzelf bericht van de
Belastingdienst.
Ik kom er niet uit. Wat nu?
Veel belangenorganisaties beschikken over deskundige vrijwilligers, die
u graag helpen. Neem voor meer informatie contact op met uw gehandicaptenorganisatie, patiëntenvereniging,
24 |
Dit artikel gaat over de aangifte over het belastingjaar
2013. U doet deze aangifte
in het voorjaar van 2014.
ouderenorganisatie, belastingwinkel of
vakbond.
En als ik het toch zelf wil doen?
Ga naar de website Belastingdienst.nl
en download het Aangifteprogramma
2013. Heeft u een fiscale partner (echtgenoot, geregistreerd partner of samenwoner), gebruik dan samen één
Aangifteprogramma.
Hoe ga ik te werk?
Vul eerst de algemene gegevens in waar
het Aangifteprogramma om vraagt.
Ga dan naar het onderdeel Aftrek, vink
‘Specifieke zorgkosten’ aan en klik op
Akkoord. U krijgt een lijstje te zien met
de verschillende onderdelen van deze
aftrekpost. Onder de vraagtekentjes
vindt u telkens een toelichting.
Voor de aftrek van specifieke zorgkosten geldt een aantal algemene regels en
beperkingen. U moet de kosten in 2013
hebben betaald. Het gaat om kosten
voor uzelf, uw fiscaal partner, uw kinderen tot 27 jaar (ongeacht waar ze wonen) of familieleden die bij u wonen en
die van uw zorg afhankelijk zijn.
Zorgpremies zijn niet aftrekbaar. Uitgaven die vergoed worden, kunt u niet
ook nog eens aftrekken. De wettelijke
eigen bijdragen die u betaalt aan het
CAK, aan uw zorgverzekering of aan de
gemeente zijn niet aftrekbaar. Het eigen
risico in de basisverzekering is niet aftrekbaar, ook niet als uzelf hebt gekozen
voor een hoger eigen risico.
U kunt bij het Aangifteprogramma geen
specificaties meesturen. Maar u moet
veel kosten wel kunnen aantonen. Bewaar daarom altijd bonnen en betaalbewijzen overzichtelijk in een speciale
map.
Wat kan ik allemaal aftrekken?
De specifieke zorgkosten bestaan uit
verschillende onderdelen. U vindt deze
onderdelen terug in het Aangifteprogramma. Hieronder staan ze op een rijtje, met een toelichting.
Genees- en heelkundige hulp
Deze post bestaat uit twee onderdelen:
(1) medische en paramedische hulp en
(2) particuliere verpleging en verzorging.
Bij medische hulp gaat het om rekeningen van artsen die naar Nederlandse
maatstaven als arts worden erkend. De
kosten van alternatieve geneeswijzen
kunt u alleen aftrekken als de behandeling plaatsvindt op verwijzing en onder
begeleiding van een dergelijke erkende
arts. Kosten voor ooglaserbehandelingen zijn niet aftrekbaar. Paramedische
kosten zijn bijvoorbeeld de kosten voor
een fysiotherapeut, een ergotherapeut,
een tandarts of orthodontist. Hierbij
geldt als uitzondering de kosten voor
bruggen: die vallen onder het kopje
‘hulpmiddelen’.
Bij particuliere verpleging en verzorging
gaat het om uitgaven die niet onder een
Ango AanZet
AANZ001_24_Belastingen.indd 24
10-02-14 11:36
Belastingen
Hulpmiddelen
Het gaat om hulpmiddelen die een elementaire lichaamsfunctie overnemen
of om hulpmiddelen die u speciaal
vanwege uw handicap of ziekte hebt
aangeschaft en die voor anderen geen
waarde hebben. Dit geldt bijvoorbeeld
voor steunzolen, elastische kousen,
prothesen (waaronder bruggen die de
tandarts aanlegt) en rolstoelen. Ook de
kosten voor het verzekeren en het onderhoud van hulpmiddelen zijn aftrekbaar. Laadkosten voor accu’s van scootmobielen en elektrische rolstoelen zijn
aftrekbaar. U moet ze dan wel aannemelijk kunnen maken. Huurde u hulpmiddelen, bijvoorbeeld via een thuiszorgwinkel, dan is de huur aftrekbaar.
AWBZ-indicatie vallen. Er zijn vier mogelijkheden.
• U heeft geen AWBZ-indicatie, maar
u schakelt vanwege uw handicap of
ziekte wel particuliere verpleging of
verzorging in. De kosten hiervoor zijn
aftrekbaar.
• U heeft een Persoonsgebonden budget (Pgb) voor verpleging en verzorging, op basis van een AWBZ-indicatie.
Maar die indicatie is niet toereikend.
Daarom koopt u naast uw Pgb ook
zelf nog particuliere verpleging of verzorging in. In dat geval zijn alleen de
uitgaven aftrekbaar die uitgaan boven
uw bruto Pgb (de indicatie, omgerekend in geld). De uitgaven die u doet
omdat uw Pgb is gekort met de eigen
bijdrage (het verschil tussen uw bruto
Pgb en uw netto Pgb) zijn niet aftrekbaar.
• U woont in een particulier verpleegof verzorgingshuis, zonder AWBZ-indicatie. Een deel van de pensionprijs
is bedoeld voor zorg. Dit deel is aftrekbaar. Het huis heeft hierover afspraken
gemaakt met de Belastingdienst en
kan u verder informeren.
• U woont in een AWBZ-instelling. U
gaat mee op een bewonersvakantie.
U krijgt hiervoor een factuur van de
instelling. Op die factuur is gespecificeerd welk deel betrekking heeft op
de salariskosten en de verblijfskosten
voor het verplegend en verzorgend
personeel dat mee gaat met de va-
kantie. Alleen dat deel is aftrekbaar als
‘genees- en heelkundige hulp’.
Reiskosten ziekenbezoek
Het gaat om reiskosten die u maakt
om een zieke en gehandicapte (voormalige) huisgenoot te bezoeken. Die
huisgenoot moet dan wel meer dan
10 kilometer verderop verpleegd worden, die verpleging moet langer dan
een maand duren en u moet er regelmatig op bezoek gaan. Denk aan het
bezoeken van een kind, familielid of
partner die vanuit uw gezamenlijke
huishouding in een AWBZ-instelling
is opgenomen. De aftrek is niet beperkt in de tijd, u kunt er ook nog gebruik van maken als uw voormalige
huisgenoot al jaren in een instelling
woont.
Reist u per openbaar vervoer of per
taxi, dan zijn de kosten volledig aftrekbaar. Neemt u de auto, dan geldt
een standaardtarief van € 0,19 per kilometer.
Voorgeschreven medicijnen
Het gaat bij deze post om medicijnen
(waaronder verbandmiddelen) die u
gebruikt op voorschrift van een in Nederland erkende arts en waarvoor u
geen (volledige) vergoeding krijgt van
uw zorgverzekeraar. Ook uitgaven voor
homeopathische medicijnen zijn aftrekbaar, als ze door een arts zijn voorgeschreven.
U hoeft hulpmiddelen over het algemeen niet af te schrijven. U kunt de
kosten dus in één keer aftrekken. Voorwaarde is dat het hulpmiddel al na het
eerste gebruik geen handelswaarde
meer heeft. Om die reden moet u een
scootmobiel juist wel afschrijven. Gebruikte scootmobielen zijn namelijk
goed te verhandelen. U kunt dan alleen
de afschrijving over 2013 opvoeren als
specifieke zorgkosten.
Uitgaven voor een aantal hulpmiddelen
zijn niet aftrekbaar. Ze zijn bij wet van
de regeling uitgezonderd of de belastingrechter heeft er in het verleden een
uitspraak over gedaan. Extra stookkosten en uitgaven voor brillen, contactlenzen, contactlensvloeistoffen en
loophulpmiddelen (stokken, krukken,
rollators) kunt u daardoor niet aftrekken.
Met ingang van het belastingjaar 2014
(aangifte in het voorjaar van 2015) kunt
u ook kosten voor rolstoelen en scootmobielen niet langer aftrekken. Ook de
wettelijke eigen bijdrage die u betaalt bij
de verstrekking van hulpmiddelen (bij-
Ango AanZet
AANZ001_24_Belastingen.indd 25
| 25
07-02-14 13:20
Belastingen
voorbeeld de 25% eigen bijdrage bij een
gehoorapparaat of een kunstgebit) kunt
u niet aftrekken.
prijs voor uw type auto uit de tabellen
van de ANWB of de Consumentenbond.
Vervoer
Het gaat hierbij om de extra vervoerskosten vanwege uw handicap of ziekte.
Er zijn twee mogelijkheden: (1) ziekenvervoer en (2) leefvervoer.
Maakt u vanwege uw handicap of ziekte
extra kosten voor leefvervoer (privévervoer), dan zijn die kosten aftrekbaar
volgens een zogenoemde vergelijkingsmaatstaf. U moet aantonen dat u
vanwege uw handicap meer uitgeeft
aan uw vervoer dan anderen.
Bij ziekenvervoer gaat het om de reiskosten voor (para)medische behandelingen.
• Wordt u per ambulance vervoerd, dan
betaalt uw zorgverzekeraar de kosten.
• Krijgt u nierdialyse in een instelling,
krijgt u chemotherapie of radiotherapie, kunt u zich alleen per rolstoel of
scootmobiel verplaatsen, kunt u door
uw beperkte gezichtsvermogen alleen
met een begeleider reizen of hebt u
met succes een beroep gedaan op
de hardheidsclausule voor langdurige
behandelingen, dan krijgt u een vergoeding van uw zorgverzekeraar voor
het ziekenvervoer, na aftrek van een
eigen bijdrage van € 95,=. Die eigen
bijdrage is niet aftrekbaar. Voor vervoer per eigen auto rekende de zorgverzekeraar in 2013 een vergoeding
van € 0,31 per kilometer. Is dit bedrag
niet toereikend voor uw type auto, dan
kunt u de meerkosten aftrekken.
• Voor andere vormen van ziekenvervoer krijgt u alleen een vergoeding
van uw zorgverzekeraar als u hiervoor
een aanvullende verzekering hebt afgesloten. Heeft u geen aanvullende
verzekering, of maakt u meer kosten
voor ziekenvervoer dan uw aanvullende verzekering vergoedt, dan kunt
u de meerkosten aftrekken. Neemt u
de auto, ga dan uit van de kilometer-
Dieet op voorschrift
U kunt alleen dieetkosten opvoeren
zoals die genoemd worden in de tabellen van de Belastingdienst. U heeft een
verklaring nodig van een arts of een erkende diëtist.
Kleding en beddengoed
Kunt u aantonen dat u vanwege ziekte
of handicap meer dan € 620,= extra
kosten maakt voor kleding en beddengoed (dus meer dan anderen die geen
handicap of ziekte hebben), dan mag u
€ 775,= aftrekken. Kunt u dat niet aantonen, maar blijkt ‘uit algemene kennis’
dat uw handicap of ziekte extra kosten
voor kleding en beddengoed met zich
meebrengt, dan mag u € 310,= aftrekken. De bedragen gelden per persoon.
Ook de extra kosten voor het wassen
van kleding en beddengoed kunt u
meerekenen.
Aanpassingen aan een woning
De kosten voor woningaanpassingen
zijn aftrekbaar, maar er gelden wel
voorwaarden. De woning moet op medisch voorschrift zijn aangepast. Bovendien geldt een ingewikkelde verrekening met de eventuele waardestijging
van uw woning. Deze regeling geldt ook
voor nieuwbouwwoningen. Het gaat
dan om meerwerk boven de standaard
uitvoering van de woning.
Aanpassingen in huurwoningen zijn
aftrekbaar, maar alleen voor zover die
aanpassingen voor uw eigen rekening
komen. Betaalt de verhuurder de aanpassingen en stijgt daardoor uw huur,
dan is die extra huur niet aftrekbaar. Met
ingang van het jaar 2014 (aangifte in het
voorjaar van 2015) zijn woningaanpassingen niet langer aftrekbaar.
Andere aanpassingen
Andere aanpassingen zijn bijvoorbeeld
de aanpassingen aan uw auto, fiets
of brommer, maar alleen als die voor
mensen zonder handicap geen betekenis hebben. Ook aanpassingen aan een
tweede auto (bijvoorbeeld een aparte
rolstoelbus) zijn hier aftrekbaar.
Uitgaven voor extra gezinshulp
Het gaat bij deze post uitsluitend om de
kosten voor particuliere huishoudelijke
hulp die u inhuurt vanwege uw handicap of ziekte, maar waarvoor de gemeente geen indicatie heeft afgegeven
in het kader van de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo). Er zijn twee
mogelijkheden.
1. U hebt geen Wmo-indicatie voor
huishoudelijke hulp. In dat geval kunt
u alle kosten meetellen.
2. U hebt wel een Wmo-indicatie voor
huishoudelijke hulp, maar die indicatie is niet toereikend. U regelt daarom
op eigen kosten extra huishoudelijke
hulp. In dat geval kunt u alleen de kosten meetellen die boven de indicatie
uitgaan. Krijgt u hulp in natura, dan is
de eigen bijdrage die u daarvoor betaalt niet aftrekbaar. Krijgt u een Persoonsgebonden budget (Pgb) van de
gemeente voor huishoudelijke hulp,
dan zijn alleen de uitgaven boven het
bruto Pgb (de indicatie, omgerekend
in geld) aftrekbaar. De uitgaven die u
doet omdat uw Pgb wordt gekort met
de eigen bijdrage (het verschil tussen
uw bruto Pgb en uw netto Pgb) zijn
niet aftrekbaar.
Er geldt voor deze aftrekpost een drempelbedrag, afhankelijk van uw inkomen.
Alleen uitgaven boven de drempel zijn
aftrekbaar. Maakt u gebruik van deze
26 |
Ango AanZet
AANZ001_24_Belastingen.indd 26
07-02-14 13:20
Belastingen
de bedragen invullen die u in de loop
van het jaar al betaald heeft of heeft teruggekregen vanwege een voorlopige
aanslag over het jaar 2013.
Klaar. En nu?
Stuur uw aangifte in via internet. Om
dat te doen heeft u een DigiD nodig.
Heeft u nog geen DigiD, vraag die dan
tijdig aan via de website Digid.nl. De
Belastingdienst reageert op uw aangifte met een belastingaanslag. Ook als
u geld terugkrijgt. Meestal krijgt u eerst
een voorlopige aanslag en pas later een
definitieve.
Krijg ik precies terug wat in het overzicht stond?
Meestal wel. Zo niet, bekijk de aanslag
dan zorgvuldig en maak zo nodig officieel bezwaar. Hoe dat moet staat in de
aanslag zelf.
post, dan berekent het Aangifteprogramma automatisch deze drempel.
Verhoging
Heeft u een (gezamenlijk) drempelinkomen dat niet hoger is dan € 33.555,=
dan geldt een standaard verhoging van
een aantal specifieke zorgkosten. De
verhoging geldt niet voor de posten
‘genees- en heelkundige hulp’ en ‘reiskosten ziekenbezoek’. De verhoging is
afhankelijk van uw leeftijd: voor AOWers geldt een hogere factor (1,13 keer)
dan voor anderen (0,4 keer). Het Aangifteprogramma berekent zelf of u in aanmerking komt voor de verhoging en om
welk bedrag het gaat. Het programma
vult het bedrag vervolgens automatisch
voor u in. Het Aangifteprogramma berekent nu zelf het totaal van uw specifieke zorgkosten, inclusief de verhoging.
Ook dit bedrag vult het programma automatisch voor u in.
Krijg ik al die kosten terug?
Helaas niet. Voor de aftrek van specifieke zorgkosten geldt een drempel. Alleen
als u meer specifieke zorgkosten hebt
dan de drempel, mag u de kosten boven de drempel aftrekken. Toch haalt u
de drempel gemakkelijker dan u denkt.
Vooral voor mensen met een laag inkomen is de drempel niet zo hoog. En de
verhoging van de specifieke zorgkosten
telt mee om de drempel te halen.
Het Aangifteprogramma berekent uw
drempel automatisch, op basis van de
gegevens die u eerder heeft ingevuld
over uw inkomen in de verschillende
boxen. Het Aangifteprogramma berekent vervolgens zelf welke bedrag u
kunt aftrekken als specifieke zorgkosten
en vult het bedrag alvast voor u in.
Bent u fiscale partners, dan heeft u bij
de vorige stappen de aftrekbare specifieke zorgkosten uitgerekend voor uzelf
en uw fiscale partner samen. U hebt dus
één bedrag uitgerekend, dat betrekking
heeft op u beiden. U moet deze aftrek
nu gaan verdelen. U mag zelf bepalen in
welke verhouding u dat doet.
Ga naar de rubriek ‘Verdelen’. Als u bij
één van beiden een bedrag invult, berekent het Aangifteprogramma zelf hoeveel aftrek er voor de ander overblijft.
In het Aangifteprogramma kunt u in de
rubriek ‘Overzicht’ zien hoeveel belastinggeld u terugkrijgt. U moet dan wel
Moet ik opschieten?
Veel mensen krijgen van de Belastingdienst per brief of per e-mail een uitnodiging om aangifte te doen. Er staat dan
bij dat u uw aangifte moet insturen vóór
1 april 2014. Lukt dat niet, vraag dan uitstel tot 1 september. U hoeft alleen maar
even te bellen met de Belastingtelefoon
0800-0543. Houd daarbij uw BSN-nummer (sofinummer) bij de hand. Doe dat
wel vóór 1 april. Bent u fiscale partners,
dan moet u allebei even bellen.
Krijgt u geen uitnodiging van de Belastingdienst om aangifte te doen, dan kunt
u nog tot vijf jaar later zelf een aangifte
indienen. Voor het belastingjaar 2013
kan dat dus nog tot 31 december 2018.
Deze informatie wordt u aangeboden door Ieder(in), de opvolger van
de Chronisch zieken en Gehandicapten Raad Nederland en het
Platform VG (Verstandelijk Gehandicapten). De tekst is met de meeste zorgvuldigheid samengesteld,
maar u kunt er geen rechten aan
ontlenen. Voor meer informatie,
kijk op de website www.Meerkosten.nl in de rubriek ‘Belastingvoordeel’ of bestel de brochure ‘Belastingvoordeel 2013 voor mensen
met een handicap en chronisch
zieken’ bij de Ieder(in) bestellijn,
telefoon 030-7200049.
Ango AanZet
AANZ001_24_Belastingen.indd 27
| 27
07-02-14 13:21
Ergonomie is een kunst, een subtiele mix van
vakmanschap en wetenschap. Mede dankzij nauwe
samenwerkingsverbanden met revalidatiecentra en
gespecialiseerde ergotherapeuten beheerst Pronk
ergo die kunst tot in de finesse. Onze 'meesters'
ontwikkelen en ontwerpen de meest geavanceerde
aanpassingen voor mensen met uiteenlopende
functiebeperkingen. Vakkundig en professioneel.
Sanitair
mogelijkheden zonder beperkingen
telefoon 079-361 13 40 * www.pronkergo.nl/sanitair
ZOETERMEER - HALFWEG - EINDHOVEN - HOOGEVEEN - SITTARD - BRUGGE (BE)
Hulp bij opstaan uit rolstoel nodig?
>asƟg om een transfer te maken?
‘Ik kan nu zelf weer mijn
transfer maken en opstaan uit
de rolstoel, waar en wanneer
ik dat wil. Het is gemakkelijk,
met net dat beetje extra hulp.’
superieure ergonomie
>eZoulĠ Wlus heeŌ een elektrisĐhe hoogͬlaag en een opsta funĐƟe, hierǀoor krijg je net dat beetje extra hulp
en blijf je zo zelfstandig mogelijk. Ͳ sraag extra informaƟe aan op www.soweĐare.nl of bel Ϭϱϰϲ Ͳ ϰϵ ϯϭ ϰϱ
AANZ001_Advertentiepag.indd 28
07-02-14 12:40
Allerlei
Plaatsen mantelzorgwoningen
wordt vergunningvrij
Er wordt al jaren gepraat over de mogelijkheid om de procedure voor het
plaatsen van mantelzorgwoningen en
zorgkamers eenvoudiger te maken. Er is
nu een doorbraak. Het kabinet heeft het
formele besluit genomen het plaatsen van
deze objecten in de regel vergunningsvrij
te maken. Volgens het kabinetsbesluit is
er in de toekomst geen vergunning meer
nodig voor bouwwerken ten behoeve van
mantelzorg, zolang die niet te groot zijn,
een niet te groot deel van de tuin in beslag
nemen en van een goede kwaliteit zijn. In
andere situaties gelden straks eenvoudiger
en kortere procedures.
De mantelzorgwoning is een unit, dat naast een bestaande woning wordt gezet, waardoor twee aparte huishoudens met behoud van privacy dicht bij elkaar kunnen wonen. De mantelzorgwoning is verplaatsbaar en zo nodig voorzien van vele flexibele
zorgvoorzieningen en hulpmiddelen.
De mantelzorgwoning wordt zowel door particulieren als woningbouwverenigingen aangeschaft. Verspreid over het hele land
staan inmiddels vele mantelzorgwoningen. In de eerste jaren
waren deze allemaal van dezelfde omvang, namelijk 6 bij 9 meter.
Hoewel in 2013 dit nog steeds de meest geplaatste oplossing was,
zijn er ook diverse grotere mantelzorgwoningen geplaatst. Zo zijn
in Uddel en Rijen mantelzorgwoningen van 6 bij 12 meter (72 m2)
geplaatst en in Herveld zelfs van 6 bij 15 meter (90 m2).Daarnaast
is er ook meer vraag gekomen naar kleinere mantelzorgwoningen, vanaf 30 vierkante meter.
Het kabinetsbesluit wat er nu ligt, is het resultaat van 6 jaar hard
lobbyen, door belangrijke maatschappelijke organisaties als de
ouderenbonden, Mezzo, Landelijk Overleg Cliëntenraden (LOC),
vereniging Eigen Huis en de Chronisch Zieken en Gehandicaptenraad (CG-raad). Over het kabinetsbesluit vindt nu een schriftelijke procedure in de Tweede Kamer plaats. Omdat een zeer grote
Kamermeerderheid voor de wijzigingen is en ook de Vereniging
Nederlandse Gemeenten (VNG) een positief advies heeft gegeven, is de verwachting dat het vergunningvrij maken van mantelzorgwoningen in de loop van 2014 een feit is.
De grens verleggen
Op het moment dat ik deze column schrijf, staan we aan
het begin van de Paralympische winterspelen. Het Nederlandse team staat te trappelen van ongeduld om aan
het karwei te beginnen in Sochi. 7 toppers, die de afgelopen jaren alles in het werk hebben gesteld om zich te
verbeteren en te kwalificeren. Goed om te zien dat Nederland dit keer breed vertegenwoordigd is en dat KeesJan van der Klooster in tegenstelling tot 4 jaar geleden
veel Nederlandse medesporters heeft! Het mooie vind
ik is dat deze topsporters al jaren bezig zijn om een stap
verder te komen. Elke keer een stap in het diepe zetten
om verder te komen.
De komende Support beurs sluit hier mooi op aan. Het
thema “Samen onbeperkt, de beurs vol mogelijkheden”
staat daarbij centraal. Alles staat in het teken van ervaren, doen, kennis uitwisseling met als doel om een stap
verder te komen. Dit kan je alleen doen, maar vaak kan
je met een beetje hulp nog veel meer bereiken. Hulp in
de vorm van mensen, maar net zo goed hulp in de vorm
van hulpmiddelen. Er zijn zoveel mogelijkheden, groot
en klein, die ervoor zorgen dat het ongemak dat je hebt
niet altijd een beperking is. Tijdens de Support beurs
kan je zelf ervaren hoe dit is. Sporten (zomer en winter),
rijden in aangepaste auto’s (rijbewijs is niet nodig!), testen van de nieuwste rolstoelen en scootmobielen, kamperen etc. Daarnaast staan er tijdens de 4 dagen vele
mensen op het podium die zelf deze stap al gemaakt
hebben, hetzij op het gebied van sport, wonen, werken,
daten, mantelzorg (ook voor ouders met een zorgintensief kind) etc.
Al met al nuttige informatie, mooie ervaringen en interessante kennis die ervoor zorgen dat je de dag(en) erg
goed besteed hebt.
Via de website www.supportexpo.nl kan je je gratis
voorregistreren voor een bezoek, jullie zijn van harte
welkom!
Ik zie jullie in mei!
Evert Jan Bos
Marktmanager Zorg
@evertjanbos
Ango AanZet
AANZ001_28_Reserve2.indd 29
| 29
10-02-14 11:37
Paralympics
Sochi: moderne stad
op grens van zee en bergen
Sochi is een moderne badplaats in het zuidoosten van Europees Rusland. De stad
telt zo’n 430.000 inwoners en meer dan honderd verschillende nationaliteiten. Sochi
maakt deel uit van Krasnodar, een regio met een populatie van 5,1 miljoen mensen
die grenst aan Georgië.
Sochi ligt aan de Zwarte Zee, aan de
voet van de westelijke Kaukasus. De
agglomeratie is 200.000 hectare groot.
Daaronder vallen meer dan 30.000 hectare aan arboretums, botanische tuinen
en natuurreservaten, met een unieke
flora en fauna. De stad is beroemd vanwege zijn bijzondere klimaat, dat zowel
mediterraan als bergachtig is. In de bergen ligt er ‘s winters gemiddeld twee
meter sneeuw. De temperatuur daalt
dan onder het vriespunt, maar het is
doorgaans niet extreem koud.
Het organiseren van de Olympische
Spelen maakt Sochi tot het eerste internationale wintersportcentrum van
Rusland.
Stad toegankelijk
Bij de voorbereiding van de Spelen van
2014 heeft de organisatie grote inspanningen geleverd om alles aan te passen
aan de behoeften van mensen met een
handicap. Een speciale service zal informatie verschaffen over toegankelijk vervoer en mensen bijstaan bij het boeken.
Ook bieden zij begeleiders in gebieden
waar mensen met een handicap moeilijkheden zouden kunnen ondervinden
bij het overstappen van het ene openbaarvervoersmiddel in het andere.
Bij de bouw van de Olympische accommodaties is bovendien uitgegaan van
groene standaarden, waarbij rekening
wordt gehouden met de unieke natuur-
lijke omgeving van de regio. Dit is voor
het eerst in Rusland, waarmee Sochi
voor andere Russische steden ook een
voorbeeld is van duurzaam bouwen.
Driehonderd uur Paralympische sport
Mensen die geïnteresseerd zijn in de Paralympische Winterspelen,
hoeven dit jaar nauwelijks iets te missen. Het Internationaal Paralympisch Comité (IPC) gaat in maart meer dan driehonderd uur
sport live uitzenden via www.paralympic.org.
Naast de openings- en sluitingsceremonie, zullen op de website van het IPC
vier livestreams te zien zijn, die ononderbroken alpineskiën, langlaufen, bi-
30 |
atlon, sledgehockey en rolstoelcurling
gaan uitzenden. Een vijfde HD-kanaal
zal een mix van alle sporten uitzenden. Alle kanalen worden voorzien
van Engelstalig commentaar. Na elke
competitiedag, zijn alle wedstrijden
van die dag terug te kijken via www.
youtube.com/ParalympicSportTV.
Daarnaast worden er video’s gemaakt
met de hoogtepunten van elke tak van
sport. Op de IPC website zijn ook liveuitslagen te vinden, aangevuld met geschreven voor- en nabeschouwingen
en interviews met sporters.
Ango AanZet
AANZ001_30_Sport.indd 30
10-02-14 11:49
Paralympics
Sport
Twee Paralympische gebieden
De Spelen van Sochi 2014 zullen de meest compacte
Winterspelen ooit worden. Het is mogelijk om in slechts
een paar minuten van de ene sportaccommodatie naar
de andere te gaan. Alle faciliteiten zijn rolstoelvriendelijk.
De elf accommodaties die voor Sochi
2014 werden gebouwd zijn onder te
verdelen in twee clusters: mountain en
coastal. De clusters bevinden zich op 48
kilometer van elkaar, een afstand die via
de nieuw aangelegde spoorweg in een
half uur is af te leggen.
Beide clusters bevatten een Olympisch dorp. De reistijd van het Olympisch dorp naar de evenementen in het
coastal cluster bedraagt niet meer dan
vijf minuten. In de bergen is de reistijd
maximaal vijftien minuten.
Coastal cluster
Het coastal cluster is gecentreerd rondom het Olympic Park. Het verbindt alle
wedstrijdlocaties, parkeerplaatsen en
overige infrastructuur. Voor het eerst in
de geschiedenis van de spelen, zijn alle
ijsarena’s op loopafstand van elkaar. Het
Olympic Park kan zo’n 70.000 bezoekers tegelijkertijd herbergen. Hier zijn
de volgende accommodaties te vinden:
Fisht Olympic Stadium
Het stadion zal gebruikt worden voor de
opening, de sluiting en de medailleceremonies.
Het dankt zijn naam aan de Fisht. Deze
berg is 2.857 meter hoog en is een van
de beroemdste pieken van Rusland. In
het Adyghe staat de naam voor ‘wit
hoofd’, ‘witte vorst’ of ‘grijs hoofd’. De
sneeuwlaag op de top van de berg fungeerde als voorbeeld voor het ontwerp
van het Olympisch Stadion.
Het Fisht Olympisch Stadion biedt
plaats aan 40.000 toeschouwers. Het
ontwerp is uniek in Rusland. Voor het
eerst is een dergelijk groot gebouw
voorzien van een doorschijnend dak
van polycarbonaat. De bezoekers hebben vanuit het stadion een perfect uitzicht op de bergtoppen in het noorden
en de Zwarte Zee in het zuiden. Hierdoor vormt het gebouw een harmonieus geheel met het landschap van de
Imeretinskaya-vallei en de bergen van
de Kaukasus.
Na de Olympische en Paralympische
Spelen in 2014 zal het Fisht Olympic
Stadium gebruikt worden voor wedstrijden en trainingen van het Russische
nationale voetbalteam. Ook zullen er
grote evenementen en shows worden
gehouden.
Shayba Arena
Tijdens de Paralympische Spelen wordt
het sledge hockey-toernooi in dit stadion afgewerkt. De Shayba Arena is ontworpen met een capaciteit van 7.000
toeschouwers. Het is een verplaatsbare
accommodatie, wat betekent dat het
complex na de Spelen kan worden afgebroken en elders weer als ijspaleis kan
worden opgebouwd.
Shayba is het Russische woord voor
‘puck’ en de naam verraadt dan ook
meteen het doel van de hal. Russische
ijshockeyfans roepen ook vaak het
woord “Shaybu!” om hun team tijdens
internationale wedstrijden aan te moedigen. Daarmee accentueert de naam
van deze accommodatie het Russische
karakter van deze Paralympisch spelen.
len worden gehouden in twee van de
vijf wedstrijdcomplexen.
Laura Cross-country Ski &
Biathlon Center
Het complex omvat twee aparte stadions met 7.500 zitplaatsen, elk met zijn
eigen start- en finish-zone, twee ski- en
biatlonparkoersen, schietgebieden en
warming up-zones. Tijdens de Paralympische Spelen worden de stadions
gebruikt voor het alpineskiën, parasnowboarden en biatlon.
Laura is een turbulente bergrivier met
talloze watervallen, die ontspringt in de
Kaukasus. De naam van de stroom is
gebaseerd op de legende van een jong
meisje, Laura, die de dood verkoos boven het leven met een oude prins van
wie ze niet hield. Nadat ze bij hem was
weggelopen, sprong Laura van een rots
in de rivier, die later naar haar werd
vernoemd. Murat, Laura’s minnaar, kon
niet leven met de pijn van het gemis van
zijn geliefde en sprong ook in de rivier.
Hun lichamen werden nooit gevonden.
Volgens de lokale bewoners waren de
goden zo geroerd door wat er gebeurd
was, dat zij het stel meenamen naar de
toppen van de heilige berg Elbroes.
Ice Cube Curling Center
Het complex heeft een eenvoudig design. Dit zou moeten staan voor democratie, toegankelijkheid en feestelijkheid, wat ook kenmerken zijn van de
Paralympische Spelen. Hier worden de
curlingwedstrijden gehouden. Het Ice
Cube Curling Center is ook een verplaatsbare hal, dus ook dit complex kan
na de Spelen worden afgebroken en elders weer worden opgebouwd.
Mountain Cluster
Het mountain cluster is gevestigd in
Krasnaya Polyana. Het bevat biatlon- en
ski-complexen, een bobsleebaan, een
skischans, een snowboard park en een
freestyle center. De Paralympische Spe-
Rosa Khutor Alpine Center
Het Rosa Khutor Alpine Resort bevindt
zich op de Aibga-bergkam. Het bestaat
uit één stadion met 7.500 zitplaatsen.
Hier worden alle disciplines van het alpineskiën afgewerkt: de afdaling, combinatie, reuzenslalom en Super-G. De
totale lengte van de pistes is 20 kilometer.
Rosa Khutor is een uniek skigebied in
het Krasnaya Polyana district. De naam
komt van het gelijknamige gebied van
zo’n 1.820 ha. in het Aibga-gebergte
boven de rivier de Mzymta. Het is een
belangrijk skigebied in de noordelijke
Kaukasus en er zijn al diverse internationale wedstrijden gehouden.
Ango AanZet
AANZ001_30_Sport.indd 31
| 31
10-02-14 11:51
Paralympics
Zes sporten
Tijdens de Paralympische Winterspelen in Sochi zullen atleten het in zes
sporten tegen elkaar opnemen: alpineskiën, langlaufen, biatlon, snowboarden, ijssleehockey en curling. AanZet stelt de sporten voor.
Alpineskiën
Vanaf 1950 werden er overal ter wereld
wedstrijden gehouden voor mensen
met een handicap . Tot de jaren zeventig van de vorige eeuw werd de sport
alleen beoefend door mensen met amputaties of visuele beperkingen. Met de
introductie van de zit-ski konden ook
mensen die aan een rolstoel waren gebonden gaan skiën. Op de eerste Paralympische Winterspelen (Örnsköldsvik
1976) stonden twee alpineskionderdelen op het programma: de slalom en
de reuzenslalom. In 1984 in Innsbruck
werd de afdaling toegevoegd. In Lillehammer 1994 kwam ook de Super-G als
onderdeel er bij op de Paralympische
Winterspelen.
Biatlon
Biatlon vindt zijn oorsprong in oefeningen voor Noorse soldaten; de eerste
bekende wedstrijd vond plaats in 1767.
Biatlon is een langlaufwedstrijd waarbij de deelnemers op bepaalde punten
met een geweer schieten op een doel.
Wordt dat doel gemist, dan betekent dit
tijdverlies, meestal doordat men een
32 |
extra strafronde moet lopen voor men
op het eigenlijke parcours verder mag
gaan.
Biatlon voor atleten met een fysieke
handicap werd op de Paralympische
Spelen geïntroduceerd in Innsbruck in
1988. Vier jaar later konden ook atleten
met een visuele handicap op deze discipline uitkomen.
van de jaren zestig van de vorige eeuw
bedacht in een revalidatiecentrum in
Stockholm door mensen die ondanks
hun fysieke problemen ijshockey wilden blijven spelen. Tijdens de eerste
Winterspelen, in 1976 in Örnsköldsvik,
speelden twee Zweedse ploegen een
demonstratiewedstrijd. Sinds het debuut in Lillehammer (1994), is het één
van de grootste publiekstrekkers.
Snowboarden
Langlaufen
Snowboarden is een sport waarbij
men op één board met vastgemaakte
schoenen afdaalt van een berghelling
of sneeuwpiste. Origineel komt het
snowboarden van surfers die een houten plank aan hun voeten hadden vastgebonden om zo door de losse sneeuw
van de berg af te glijden. Sinds die tijd is
het board ontwikkeld tot wat het nu is..
Dit jaar staat de snowboardcross, mede
dankzij de inzet van Bibian Mentel, voor
het eerst op het programma.
De sport staat vanaf het begin op het
programma. Afhankelijk van zijn beperking gebruikt een deelnemer gewone
ski’s of een zitski. Atleten met een visuele beperking maken gebruik van een
gids.
De atleten komen uit op drie onderdelen, in lengte variërend van 2,5 kilometer tot 20 kilometer. Ook is er een estafette. De sport wordt beoefend door
atleten in 24 landen.
IJssleehockey
Rolstoelcurling
IJssleehockey is de Paralympische versie van ijshockey. Het spel is snel en
zeer fysiek. De sport werd in het begin
Rolstoelcurling is een variant op het
gewone curling, de regels zijn hier iets
aangepast. Het staat sinds Turijn 2006
op het programma van de Paralympische Winterspelen. Curling wordt gespeeld op een 42 meter lange en 4.26
meter brede baan van ijs met aan beide
kanten daarop rode en blauwe cirkels
die ‘het huis’ wordt genoemd. De granieten Curlingsteen heeft een rond/
ovale vorm, weegt 19 kg en heeft een
handvat om hem weg te kunnen duwen. De regels lijken op die van jeu de
boules. De bedoeling is dat op het einde
van elk spel een aantal stenen van het
eigen team dichter bij het midden van
het huis (de dolly) ligt dan de stenen van
de tegenpartij. Hiervoor krijgt het winnende team punten.
Ango AanZet
AANZ001_30_Sport.indd 32
10-02-14 11:51
Paralympics
Deelnemers Paralympische
Spelen Sochi 2014
De Paralympische Winterspelen van 2014 worden van 7 tot en met 16
maart gehouden in het Russische Sochi. Nederland zal deelnemen aan
het alpineskiën en het snowboarden.
Kees-Jan van der Klooster
Voor Kees-Jan van der Klooster wordt
Sochi 2014 zijn tweede ervaring op de
Paralympische Spelen. In Sochi vertegenwoordigt Van der Klooster Nederland in ieder geval op de Super-G en
de afdaling. Tijdens Vancouver 2010
was hij de enige Nederlandse deelnemer en startte hij op de reuzenslalom,
de Super-G en de afdaling. Hij slaagde
er niet in om een medaille te winnen.
“In Vancouver was alles voor mij en het
team nieuw”, zegt Van der Klooster. “De
afgelopen jaren zijn we gegroeid. Als
team, maar ik ben ook als atleet weer
een stuk verder. Mijn resultaten zijn een
stuk constanter geworden. Ik wil in Sochi laten zien waar ik nu toe in staat ben
en zeker op de snelle disciplines meedingen voor de medailles.”
Na een snowboardongeluk in 2001,
waarbij Kees-Jan van der Klooster zijn
rug brak en een complete dwarslaesie
opliep, wist hij één ding zeker: “Ik moet
er het mooiste van maken. En dat heb ik
vanaf de eerste dag geprobeerd. Tijdens
de revalidatie kwam ik in contact met diverse sporten. Toen ik voorlichting kreeg
over aangepast skiën, was ik meteen
vastberaden dat ik dat weer wilde. Mijn
hart lag en ligt nu eenmaal in de sneeuw.”
En zo kwam de geboren Zeeuw in de
zitski terecht. “Als je skiën vergelijkt
met zitskiën, dan is skiën autoracen en
zitskiën meer karten. Je zit laag bij de
grond en kunt die bak in de bochten
plat tegen de sneeuw aan drukken. Dat
geeft een waanzinnig gevoel van ‘carven’, een groot gevoel van snelheid en
een enorme adrenalinebeleving.”
Op dat laatste onderdeel worden in de
zitski wel eens snelheden van 130 kilometer per uur gehaald.
Merijn Koek
Merijn Koek is een nuchtere, vrolijke
Brabander die zijn ‘kwaaltje’ weg kan
lachen. Ondanks het feit dat hij zijn
rechteronderbeen en beide handen
mist sinds zijn geboorte, is er niets wat
hij niet kan. Hij draagt een loopprothese
voor dagelijks gebruik, en om te sporten
een snow/wakeboard prothese.
De 23-jarige Koek behaalde in het voorjaar van 2013 tijdens de World Cup Big
White in Canada een achtste plaats en
op 21/22 november 2013 tijdens de wereldbekerwedstrijd in Landgraaf een
vijfde plaats. Koek voldeed hiermee aan
de vastgestelde limiet en mag in Rusland zijn debuut maken op de Paralympische Spelen.
Ango AanZet
AANZ001_30_Sport.indd 33
| 33
10-02-14 11:51
Paralympics
Anna Jochemsen
Jochemsen is voor het eerst gekwalificeerd voor de Paralympische Spelen en
doet mee op de slalom, de Super Combinatie en de Super-G. “Als ik een goede
dag en een beetje geluk heb, dan kan ik
mooie dingen laten zien. Ik wil een medaille zeker niet uitsluiten.”
Wat Anna betreft, mogen de omstandigheden tijdens de Paralympische Spelen best zwaar zijn. “Ik vind het heerlijk
om af te zien”, zegt de op drie onderdelen gekwalificeerde alpineskister. “Mist,
sneeuw, of zelfs regen. Dan doe ik het
vaak goed. Onder slechte omstandigheden heb ik ook mijn beste resultaten
gehaald.”
Anna is geboren met één been en skiet
zodoende ook op één been. Voor de balans maakt ze gebruik van ski-krukken,
krukken met kleine ski’s aan de onderkant. “Tot aan mijn negentiende was ik
maar vier keer op wintersport geweest.
Daarna ben ik wel een aantal keer gaan
indoorskiën en dat ging best wel hard.
Ik wist niets van techniek, maar wilde
wel graag beter worden. Via google
vond ik een skiër op één been die in het
Nederlands team zat. Ik ben bij hem bij
een training gaan kijken en ben toen
door de coach gevraagd om een keer
mee te gaan naar Oostenrijk. Daarna
ging het per uur beter en werd ik steeds
enthousiaster. Omdat ik ook nog een
hoop andere dingen deed en het ook
best veel geld kost, heb ik pas in 2008
Bart Verbruggen
Door in februari 2013 tijdens de Wereldkampioenschappen alpineskiën vierde
te worden op de afdaling, wist Bart Verbruggen zich te kwalificeren voor de
Paralympische Spelen Sochi 2014. Een
hele opluchting voor de Utrechter, want
vier jaar geleden miste hij op een haar
na kwalificatie voor Vancouver 2010.
“Toen scheelde het een tiende van
34 |
echt de keuze voor de wedstrijdsport
gemaakt.”
“Het is wel zwaar, op één been skiën”,
vervolgt Anna. “Zeker tijdens de afdaling, waarbij je anderhalve minuut lang
heel diep moet zitten en ongeveer drie
keer je lichaamsgewicht op je been
voelt drukken. Als je staand op twee
benen je balans verliest, kun je nog iets
opvangen met je andere been. Als ik
mijn balans verlies, ben ik vrij snel weg.
Maar ik ben niet bang om geblesseerd te
raken. Als het gebeurt, dan gebeurt het.
Voor mij is het: gewoon gaan.”
Lisa Bunschoten
een seconde. Nu heb ik de kwalificatie
al vroeg binnen en dat is heel erg fijn.
Scheelt toch een hoop stress en spanning.”
Bart werd in 1988 te vroeg geboren, met
een dubbele hersenbloeding. Zodoende
is hij linkszijdig spastisch, waardoor hij
zijn linkerarm en -been niet goed kan
aansturen. Skiën leerde hij niettemin al
toen hij heel jong was. Na een uitstapje
naar het CP-voetbal, ging hij met het
skiën de wedstrijdsport in. “Ik ski gewoon op twee ski’s, maar wel met één
stok, omdat ik in mijn linkerhand niet
genoeg kracht heb om een stok vast te
houden. Bochten maak ik anders dan
valide skiërs. Met een bocht naar rechts
kan ik mijn heup er goed in draaien.
Met een bocht naar links kan ik dat net
niet. Om te voorkomen dat ik niet te ver
doordraai met mijn bovenlijf, moet ik
wat anders met mijn bovenlijf doen.”
“Mijn eerste doel was om de Paralympische Spelen te halen. Nu wil ik zo goed
mogelijk skiën en meedoen om de prijzen, in ieder geval op de afdaling. Ik
hoop mij in ieder geval ook nog te kwalificeren op de Super-G. Ik moet in staat
zijn om mee te doen voor de bovenste
plaatsen.”
De jeugdige Lisa Bunschoten (17) snowboardt met een onderbeenprothese, als
gevolg van een voetamputatie. “Ik ben
geboren met fibula aplasie, wat inhoudt
dat ik mijn kuitbeen mis. Na diverse
mislukte operaties is uiteindelijk op mijn
zestiende mijn voet geamputeerd.”
“Toen ik leerde snowboarden had ik mijn
voet nog en ben ik eerst gaan lessen op
de borstelbaan”, vertelt Lisa. “Ik ben toen
ook een keer één week met mijn ouders
en mijn broer op wintersport geweest.
Daarna is mijn voet geamputeerd. Na
de operatie kwam ik Bibian tegen op de
Wintersport Fundag. Vanaf dat moment
ben ik mee gaan trainen en is het heel
snel gegaan. Na een half jaar meetrainen had ik mijn eerste wedstrijd.”
Ango AanZet
AANZ001_30_Sport.indd 34
10-02-14 11:52
Paralympics
Bibian Mentel
Mentel was in 2002 als snowboardster
hard op weg naar kwalificatie voor de
Olympische Spelen van Salt Lake City,
toen ze geblesseerd raakte. Waar ze
dacht aan een blessure aan haar enkel,
bleek het te gaan om een agressieve
vorm van botkanker, hetgeen uiteindelijk leidde tot amputatie van haar rechteronderbeen. “Tijdens mijn revalidatie
stond ik alweer op een snowboard en
kwam ik al snel tot de conclusie dat er
niet zo heel veel was veranderd”, zegt
Bibian. “Natuurlijk deed mijn stomp een
beetje pijn en was het wennen, maar
ik hoefde niet opnieuw te leren snowboarden. Exact zeven maanden na mijn
amputatie werd ik opnieuw Nederlands
kampioen bij het valide snowboarden.”
Na het winnen van het NK na haar amputatie, realiseerde Bibian zich dat als
zij dat kan, anderen dat ook zouden
Bunschoten had bij de eerste keer dat ze
op een snowboard stond al direct zoiets
van: wauw, dit lukt gewoon. “Met snowboarden kan ik laten zien dat er wèl heel
veel mogelijk is. Dat geeft een goed gevoel. Snowboarden geeft heel veel vrijheid, je kunt doen wat je zelf wilt.”
Lisa kwalificeerde zich voor Sochi 2014
door in november 2013 tijdens een Europa Cup-wedstrijd in Landgraaf derde
te worden. Het is haar eerste Paralympische optreden. “Ik vind het heel gaaf dat
ik naar de Spelen mag. Het geeft aan dat
ik steeds verder kom. Maar meer nog dan
dat ik concurrenten wil verslaan, vind ik
het vooral belangrijk om zelf steeds beter te worden. Dan versla je uiteindelijk
vanzelf ook andere mensen.”
moeten kunnen. “En dat ik daar dus niet
bijzonder in ben. Toen dacht ik: wat is
het grootste platform, waarop we iedereen met een lichamelijke beperking
over de hele wereld kunnen laten zien
dat snowboarden heel goed te doen is
als je een lichamelijke beperking hebt?”
“Doordat ik veel heb gesport, ben ik
sterk en krachtig en daardoor kan ik in
het dagelijks leven weer makkelijker
met mijn beperking omgaan”, vervolgt
Bibian. “Dat is iets wat ik met mijn stichting – de Mentelity Foundation - graag
op kinderen en jongeren wil overbrengen. Je kan veel meer dan dat je wel-
licht in eerste instantie denkt. Kijk naar
mogelijkheden in plaats van naar beperkingen. Dat is een heel mooi proces
om mee te maken.”
“Ik ben ook een lobby gestart met
NOC*NSF om snowboarden op het programma van de Paralympische Spelen
te krijgen. Daar hebben we acht jaar
over gedaan, maar inmiddels is het zo
ver. En dat is fantastisch. Temeer omdat
ik het zo belangrijk vindt dat kinderen
en jong volwassenen, die nog hun hele
leven verder moeten met hun handicap, zien wat ze nog allemaal kunnen,
ook dit soort sporten. En dat ik dan zelf
ook nog mee kan doen, is de kers op de
taart.”
Voor Sochi 2014 heeft Bibian twee doelen. “Ik trainde de afgelopen twee jaar
met vier atleten die tijdens de clinics
van mijn stichting naar voren zijn gekomen. Die zijn heel goed bezig en ik
hoop dat ze in Sochi goede resultaten
boeken. Zelf wil ik tijdens de Paralympische Spelen zoveel mogelijk en het
beste uit mijzelf halen: de doelstelling
in mijn leven. Dat is ook de reden dat ik
hard aan het trainen ben, fit wil zijn en
de beste wil zijn. Want dat zit ook wel in
me: willen winnen.”
Chris Vos
“Het goud van Nicoliene Sauerbreij in
Vancouver 2010, de ontmoeting met
Lucille Werner in het TV progamma
Cappies en de kennismaking in dit progamma met Bibian Mentel hebben er
toe geleid dat mijn droom die ik toen
had, nu uit komt”, vertelt Chris Vos (16).
“De Johan Cruijff Foundation heeft
het initatief genomen om samen met
de Sportbond NSKIV en de Mentelity
Foundation een project op te starten
genaamd “Van FUNdament tot Talent”
In dit project heb ik mijn eerste stappen
gedaan als opstap naar Topsport snowboarden.” De Mentelity Foundation van
Bibian Mentel heeft de topsporttak verder ingevuld in dit traject met als resultaat Sochi.
Chris is op 5-jarige leeftijd verlamd geraakt aan zijn rechterbeen door een ongeluk met een graafkraan wat inhoudt
dat een aantal zenuwen niet meer goed
functioneren. Hij mist ook zijn dikke bilspier.
Ondanks zijn fysieke beperking doet
Chris lekker waar hij zin in heeft. Hij is
fanatiek aan het snow- en wakeboarden. Zijn orthesebeen met speciale gasveer zorgt ervoor dat hij deze sporten
goed kan beoefenen. Chris traint samen
met Bibian en reist de hele wereld rond
om zo veel mogelijk te snowboarden.
Hoewel hij kansen zag voor kwalificatie voor de Paralympische Spelen 2018
blijkt hij nu al zo sterk dat hij zich heeft
weten te kwalificeren voor de komende
Paralympische Spelen in Sochi.
Ango AanZet
AANZ001_30_Sport.indd 35
| 35
10-02-14 11:52
Jongeren
Passend onderwijs en gelijke behandeling
Vanaf komend schooljaar (augustus 2014) geldt
passend onderwijs voor alle basis- en middelbare scholen in Nederland. Passend onderwijs moet er toe leiden dat leerlingen met een
beperking niet langer thuis zitten, omdat een
school hen weigert.
Als een leerling met een ondersteuningsbehoefte zich bij een school meldt
is de school verantwoordelijk voor het
plaatsen van de leerling. Als het niet
kan op de school waar de leerling zich
meldt moet het schoolbestuur zorgen
voor passend onderwijs op een andere
school. Daarnaast wordt bij de invoering van passend onderwijs de leerlinggebonden financiering afgeschaft.
In plaats daarvan krijgen scholen, of
samenwerkingsverbanden van scholen, geld om de (extra) ondersteuning
te regelen. Zij maken daar momenteel
afspraken over.
Nu al hebben leerlingen met een beperking recht op extra ondersteuning om
onderwijs te volgen op de school van
hun keuze. Dit staat in de Wet gelijke
behandeling op grond van handicap of
chronische ziekte. De school moet onderzoeken of de leerling met behulp van
een aanpassing op de school terecht
kan of kan blijven. Als dat zo is, moet
de school die aanpassing ook bieden.
Bijvoorbeeld extra begeleiding voor
een leerling met autisme. Alleen als de
aanpassing in redelijkheid niet van de
school gevraagd kan worden, geldt het
recht op extra ondersteuning niet. Deze
verplichting blijft ook na de invoering
van passend onderwijs bestaan.
Wat doet het College voor
de Rechten van de Mens?
Het College beoordeelt in individuele
gevallen of er spraken is van discriminatie. Leerlingen en hun ouders kunnen
bij het College terecht met een discri-
Omgaan met ziektecompetitie,
wil je dat wél winnen?
Ik heb jaren voor de diagnose Posttraumatische dystrofie (Pd) moeten strijden.
Voor die tijd werd het psychisch geacht
door artsen die niet wilden zien wat er
aan de hand was. Toen ik de diagnose
Pd kreeg, was ik – genoeg - blij. Het
‘beestje’ had eindelijk de juiste naam gekregen.
In het begin van de ziekteperiode wilde
ik alles over Pd lezen wat los en vast zat.
Door het lezen wilde ik begrijpen wat ik
had. Ik hoopte dat ik er dan ook iets aan
kon doen, wat natuurlijk niet zo werkte.
Ik werd lid van de Nederlandse patiëntenvereniging voor Posttraumatische
dystrofie. Ik heb lotgenotencontact gehad met vele andere Pd’ers. Ik merkte
snel op dat er regelmatig een onderlinge competitie was van: wie heeft het
’t langst? Of wie heeft het ‘t ergste, in
de zin van wat kun je nog wel en niet
meer doen? Ook was er competitie op
het gebied van medicijnen, in de zin van
bijvoorbeeld zoveel mogelijk medicijnen hebben. Tevens was er per medicijn
strijd in de hoogte van de dosis.
Na een tijdje kwam ik in contact met
lotgenoten met een ander ziektebeeld.
Ik merkte dat je daar net zo goed een
luisterend oor of een zinvolle kennisuit-
36 |
wisseling kunt vinden. Het gaat om wat
je gemeenschappelijk hebt met elkaar,
wat niet hetzelfde ziektebeeld hoeft te
zijn. Het contact met lotgenoten met
dezelfde ziekte is soms anders dan lotgenotencontact met lotgenoten die een
ander ziektebeeld hebben. De vragen
over medicijnen en de dosis komen nog
wel af en toe ter sprake, maar de onderlinge competitie en strijd is er niet zo, dat
is tenminste mijn ervaring.
Ik hoor van lotgenoten met een ander
ziektebeeld dat zij die ziektecompetitie
herkennen. Onlangs bevestigde cabaretier Javier Guzman dat die competitie
er ook tussen verslaafden onderling is.
Mensen blijven dus onderling strijden of
het nu om een chronische ziekte, lichamelijke handicap, verslaving gaat of wat
dan ook. De strijd van het vergelijken,
Ango AanZet
AANZ001_36_Jongeren.indd 36
10-02-14 11:48
Jongeren
minatieklacht en vragen over discriminatie. Bijvoorbeeld als een school een
leerling met een beperking weigert aan
te nemen of geen geschikte aanpassing
wil regelen. Ook scholen en belangenorganisaties kunnen bij het College terecht.
Wilt u weten of u met uw klacht bij het
College terecht kunt? Of wilt u eerst wilt
weten of er nog andere oplossingen
zijn? Bel het College: 030-8883888 (iedere werkdag van 10 tot 16 uur) of mail
naar [email protected].
Meer informatie over de gelijke behandeling op grond van
handicap of chronische ziekte:
https://mensenrechten.nl/dossier/
onderwijs-en-een-beperking
Mee Op Weg: reismaatje
voor gehandicapten
het willen winnen en competeren,
zit dus blijkbaar universeel in ieder
mens. Alleen ben ik van mening dat er
wedstrijden zijn die je niet eens moet
willen winnen waaronder de ziektecompetitie.
Bezoek
www.intermobiel.com
voor meer informatie over het hebben van een lichamelijke handicap of
chronische ziekte.
So what!
Stichting Intermobiel zet zich in
voor en door jongeren met een
lichamelijke handicap en/of chronische ziekte. De mensen achter
deze stichting werken mee aan
de AanZet. Dit keer schrijft Veroni
Steentjes, initiatiefneemster en
voorzitter van Intermobiel. Ze ligt
al vele jaren op bed door Posttraumatische dystrofie (Pd). De
juiste diagnose stellen heeft vele
jaren geduurd. Ze is in 2001 begonnen met Intermobiel opzetten. De grafische bijdrage is van
Intermobiel vrijwilligster Jeanne
Melchels.
De stichting MEE Zuidoost Brabant is begonnen met een
proefproject om gehandicapten zelfstandig te leren reizen.
Mensen met een beperking krijgen een reismaatje dat hen
begeleidt. Het doel is om uiteindelijk zelfstandig te kunnen
reizen zodat mensen met een beperking niet meer afhankelijk zijn van speciaal vervoer zoals een busje of taxi.
Autisten leren bijvoorbeeld wat ze
moeten doen als er iets onverwachts
gebeurt. Lichamelijk gehandicapten leren hoe het is om zich in de drukte van
een station te redden. Jordin Boeren uit
Asten is hier een voorbeeld van. Hij is
15 jaar en is tot nu toe afhankelijk van
het gehandicaptenvervoer. Als het taxibusje vertrekt, moet hij ook mee. Even
na school tijd doorbrengen met zijn
vrienden in Eindhoven is er dan niet bij.
Daarom wil hij graag zelfstandig leren
reizen. Maar dat is makkelijker gezegd
dan gedaan want Jordin heeft een handicap waardoor hij moeilijk kan lopen.
”Ik kan niet zo lang staan en ik val heel
snel om. Daarom ga ik iedere keer op
een bankje zitten”, zegt Jordin.
Via MEE op Weg van de stichting MEE
krijgt hij maatje Rowann Kruizinga toe-
gewezen. Ze studeert pedagogiek in
Eindhoven en begeleidt Jordin een aantal keren tijdens de reis. “Voor mij is het
een stage. Ik vind het belangrijk dat hij
straks de vrijheid heeft om te gaan en
staan waar hij wil.”
Jordin staat met een lijstje met reistijden in de hand op bus 11 te wachten.
Rowann heeft hem hiermee geholpen.
Ook weet hij nu wat hij moet doen als hij
toch valt. Margo de Waal van MEE Zuidoost Brabant ziet grote voordelen in een
maatje: “Een familielid kan dit ook doen,
maar vaak zie je dat een maatje net iets
meer biedt. We werken veel met pubers
die naar school moeten. Voor hen is het
niet altijd even gemakkelijk om iets van
hun ouders aan te nemen. Een maatje
staat hier wat onafhankelijker in en dat
kan net dat beetje extra bieden.”
Ango AanZet
AANZ001_36_Jongeren.indd 37
| 37
10-02-14 11:48
WEL OF
GEEN ZORG,
IEDEREEN IS
WELKOM
OP LANDHOEVE ZWIESEBORG
camping
(aangepast) hotel
speeltoestellen
restaurant/terras
wandelgebied met pontje en uitkijktoren
(rolstoelvriendelijk)
land h o eve
waar zorg recreatie wordt
Landhoeve Zwieseborg
Hardenbergerweg 23
7778 HP Loozen
bijzonder personeel
vakantie met zorg
kinderboerderij/
dierenweide
huifkar- en boottocht
Telefoon: 0524 563 200
[email protected]
www.zwieseborg.nl
landhoeve
zwieseborg is
rolstoelvriendelijk
volop informatie op www.zwieseborg.nl
Flevostraat 160 • 1442 PZ PURMEREND
T: 0299-436 706
I : www.kofferbakliften.nl
E: [email protected]
NIEUWE KOFFERBAKLIFT (TOT 45 KG)
KO M P L E E T G E M O N T E E R D €895, I N C L.BT W
AANZ001_Advertentiepag.indd 38
07-02-14 12:41
Puzzel
Prijzen
De oplossing van de puzzel
dient uiterlijk 15 maart bij
ons binnen te zijn. U kunt
de uitkomst, uitsluitend op
een briefkaart, zenden aan:
Puzzelredactie AanZet,
Postbus 850,
3800 AW Amersfoort.
De goede inzenders loten
mee naar een fraaie prijs.
De oplossing van deze
puzzel verschijnt in de
volgende AanZet.
De oplossing van de
puzzel in AanZet 6 was
‘vuurwerk’.
De winnaar is:
R.J.Doedens-Moesker uit
Hardenberg.
De oplossing van de
puzzel in AanZet 7 was
‘zomerpret’.
De winnaar is:
P.A.M.B. Smits uit SteylTegelen.
KRUISWOORDPUZZEL
Horizontaal
2 welslagen, 7 blaasinstrument, 13 leermeester, 15 onderaardse gang, 17
Regeringsreglement (afk.), 18 menigte, 20 verkeerd, 22 wiskundig getal, 23
Algemene Inspectiedienst (afk.), 25 wis en waarachtig, 26 inzinking, 27 schoorsteenzwart, 29 bedorven, 30 baat, 31 kneedbaar mengsel, 32 inzet van geld,
34 zangvogel, 36 patiënt, 37 zeurkous, 39 rivier in Zwitserland, 40 part, 41
kustinsnijding, 43 gewaad, 45 masker, 46 geluid voor stilte, 48 verleggen, 49
autogas, 51 Europees ruimtevaartinstituut, 52 deel van het lichaam, 53 insect,
55 golfterm, 57 onverbloemd, 59 rustteken, 61 afgescheurde lap, 63 plantengeslacht, 65 zonder kleren, 67 schaamte, 68 oesternet, 69 stroef, 71 boordsel, 72
bid (Lat.), 73 temmen van dieren, 75 ten name van (afk.), 76 persoonlijk vnw.,
77 maangodin, 78 meerstemmig zangstuk, 80 water in Noord-Brabant, 81
raadsel, 83 onderwereld, 85 lyrisch dichtgenre, 86 spanning.
Verticaal
1 boer, 2 selenium (afk.), 3 plaats in Flevoland, 4 machtsovername, 5 altijdgroene naaldboom, 6 knappe jongen, 7 beramen, 8 gevaarlijke prestatie, 9
puntzak, 10 hectogram, 11 de onbekende, 12 wilde berggeit, 14 sterrenbeeld,
16 leer van het heldendicht, 19 mensenmassa, 21 scherprechter, 24 Griekse
letter, 26 niet geheel, 28 afslagplaats bij het golfspel, 31 aanwijzend vnw., 33
gesplitst, 35 schoeisel, 36 zeuren, 38 seintaal, 40 hoeveelheid, 42 boom, 44
mineraalwater, 45 soort fiets, 47 Stichting Leerplanontwikkeling (afk.), 49
branieschopper, 50 land in Afrika, 53 gebak, 54 onwrikbaar, 56 Zweedse munt,
57 versiersel van bloemen, 58 Nederlandse provincie, 60 dun stuk hout, 62
bijbrengen, 63 kip, 64 uitstraling, 66 manwijf, 68 deel van een jas, 70 huilen, 73
vreemde munt, 74 kortaangebonden, 77 dergelijke, 79 Nederlands Economisch Instituut (afk.), 82 dat is, 84 dierengeluid.
1
2
13
3
4
5
6
7
8
14
10
11
15
17
18
23
9
24
27
19
20
16
21
22
25
28
12
26
29
30
31
Hartelijk gefeliciteerd!
32
33
37
41
34
35
38
42
43
36
39
40
44
45
46
52
53
47
48
49
50
55
61
51
56
57
62
58
63
67
64
68
72
59
69
76
70
66
71
74
77
81
60
65
73
78
83
85
75
79
82
54
80
84
86
© Sanders puzzelboeken, Vaassen
Breng de letters uit de overeenkomstig genummerde hokjes over naar de
hokjes hieronder. Deze letters vormen de oplossing.
70
32
30
37
51
54
2
22
72
39
86
Ango AanZet
AANZ001_39_Puzzel.indd 39
| 39
10-02-14 11:47
EEN ASSISTENTIEHOND
OPENT DEUREN
Met een lichamelijke functiebeperking kosten de
gewone dagelijkse dingen vaak veel moeite en energie.
Deuren openen, dingen oprapen, uit bed komen…
Voor mensen met een lichamelijke
handicap leidt KNGF Geleidehonden
speciale assistentiehonden op.
Zij helpen hun baas binnens- en
buitenshuis en openen zo de deur naar
een onafhankelijker en comfortabeler
leven. KNGF Geleidehonden stelt de
assistentie-hond kosteloos beschikbaar
en kan u alles vertellen over de
aanvraag en indicatie.
Bel voor informatie naar 020-4969333
of mail naar [email protected]
WWW.GELEIDEHOND.NL
AANZ001_Advertentiepag.indd 40
07-02-14 12:41