Transcript 3de lezing Bart Lauwens: Leest

Leest
Inhoud
1. Situering
2. Naamsverklaring
3. Indeling in secties en gehuchten
3.1 Leest – Smal - Brabant
3.2 Leest – Vrijheid – Mechelen
4. Besluit
1. Situering
 931 Ha (kaart 1)
 Rechthoekig blok tussen Heffen en Hombeek
 Ligt tussen 2 grensstraten - Larestraat (Hombeek)
- Heidestraat (Heffen)
 Ligt tussen 2 waterlopen
- Zwarte beek (Kapelle o/d Bos / Tisselt)
- Zenne (Mechelen)
 Indeling in 2 delen (Kaart 2) - Sectie A (Leest - Smal - Brabant)
- Sectie B (Leest - Vrijheid – Mechelen)
 Steynemolenbeek of Aabeek dwarst diagonaal
Huidige situatie Wegenkaart - Leest
kaart 1
kaart 2
Sectie B = Leest – Vrijheid - Mechelen
Hof ter Halen
Hof te Rendelbeek
Sectie A = Leest – Smal - Brabant
De Motte
Hof te Steynemolen
Hof ter Holzen
Hof ten Broecke
2.
Naamsverklaring
Eerste bewoners en nederzetting - Aan recht stuk van de Zenne
- Op hoger gelegen westoever
- visvangst op Zenne en jacht op heide
 Moerasgronden: LEEST = LESE + UTH (plaats waar lis groeit)
 Oud-Nederlands: - LEES = LIEJES (karlees = karspoor) (kaart 3)
- LOS (=slijkerige veldweg)
(foto 1)
Naamsverklaring
Kaart 3
Karlees (foto Oude Larestraat / Kouter)  richting centrum van het dorp
Foto 1
3. Indeling in secties en gehuchten (°1308)
3.1 Sectie A = Leest – Smal – Brabant
 Hertogen van Brabant
 Primitief heide gebied
3.2 Sectie B = Leest – Vrijheid – Mechelen
 Stad Mechelen
 Oude Kouter – en Beemdengebied
3.1 Sectie A = Leest – Smal – Brabant
= Primitief heide gebied doorsneden door Steynemolenbeek of Aabeek
(kaart 4)
 Weerszijde smalle stroken = beemden
 2 plaatselijk beken - Oude Bosbeek
(kaart 5)
- Rendelbeek
kaart 4
3.1 Sectie A = Leest – Smal - Brabant
Hof ter Halen
Hof te Rendelbeek
Steynemolenbeek of Aa-beek
De Motte
Hof te Steynemolen
Hof ter Holzen
kaart 5
Rendelbeek
Steynemolenbeek of Aa-beek
Steynemolenbeek +
zijbeken
Oude bosbeek
3.1.1 De Biest = plaats waar biezen groeien
 De Motte - Oud-middeleeuwse, cirkelvormige of ovale versterking
- centrum van de Grote heide van Hoxdonk
- vanaf °1784 kasteel
- begin 18e eeuw = kasteel ‘De Mot’ (Rombaut de la Mot)
Kaart 6 en 7, Foto 2 en 3
kaart 6
De Motte
kaart 7
De Motte
De Motte
Kasteel De Mot
Foto 3
Foto 2
3.1.1 De Biest = plaats waar biezen groeien
 Hof te Steynemolen - °1397: Oude hof te Steynemolen (kaart 8)
- Later Hof van Spangen - familie van Spangen (foto4)
- familie de Merode
- In nabijheid van stenen molen (Kaart 9)
- Opgravingen Romeinse villa (foto5)
- Heerlijkheid
kaart 8
Hof te Steynemolen
Hof te Steynemolen
kaart 9
foto 4
foto 5
Opgravingen Romeinse villa (jaren ’70)
3.1.2 De Heyde
 Hof van Halen / Hof ter Halen - °1375 Vrancke van Haelen de Mirabello (kaart 10)
- Vroeger omwald (Kaart 11)
- vóór 13e eeuw: Balduinus van Houthem
= leenman van Jan III, Hertog van Brabant
- na 13e eeuw: mansio van Hertog
- 17e eeuw: pachthof
- 1759: eigendom familie de Meester de
Ravenstein
foto 6 en 7)
kaart 10
Hof ter Halen
Hof ter Halen
kaart 11
Hof ter Halen (schuren)
foto 6
foto 7
Hof ter Halen
3.1.2 De Heyde
Hof te Rendelbeek - oudst ontgonnen deel van de heide
(kaart 11 + foto’s 8 en 9 )
- 1263 Johannes de Rendelbeca
- oude motte met voorhof en hof (kaart 12)
- oud verkaveld heide gebied (= blokindeling tussen Kleine
Heidestraat en Zwarte Beek)
- oud bosgebied tussen Hof en Aabeek (= grote blokken)
- Rennekouter = Koutergebied (= lange smalle stroken)
Augustijnenhoeve (Lindelaan)
- Behoort toe aan de Berthouts (heer van Grimbergen
en Mechelen)
- Dreef naar Hof ter Holsen (kaart 12)
kaart 12
Hof te Rendelbeek
foto 8
Hof te Rendelbeek
foto 9
Hof te Rendelbeek
kaart 13
3.1.2 De Heyde
Hof ter Holzen - in de Tiendeschuurstraat was van dezelfde eigenaar
van de “Rendelbeekhoeve” en was en is verbonden
met een lijnrechte dreef die door de spoorweg is
doorgesneden.
(kaart 14 en 15 + foto 10 en 11 )
kaart 14
Hof ter Holzen
Hof ter Holzen
foto 10
foto 11
kaart 15
Hof te Rendelbeek
Dreef
Hof ter Holzen
3.1.3 Grote Heide
 zeer laat ontgonnen strook (= gelijke blokken, rechte wegen, dreven)
 géén ontginningshoven
(kaart 16 – 17 - 18)
kaart 16
Grote Heide
Hof ter Halen
Hof te Rendelbeek
De Motte
Hof te Steynemolen
Hof ter Holzen
Grote Heide
kaart 17
De Zwarte beek
kaart 18
Grote Heide
De Zwarte beek
3.1.4 De Knip (=D’HAA)
 typische drieswijk (= splitsing Tisselt- en Blaasveldstraat)
 Indeling als Rennekouter
(kaart 19)
kaart 19
De Knip (D’Haa)
Hof ter Halen
Hof te Rendelbeek
De Motte
Hof te Steynemolen
Hof ter Holzen
3.2 Sectie B = Leest – Vrijheid – Mechelen
(Kaart 20)
 geen grote hoeven behalve het Dorpshof (= Hof ten Broecke)
(kaart 21, foto 12 en 13)
 1 groot veldencomplex
 oudste akkerland van Leest
 = Koutergebied van Prolegem (Oud-Frankisch)
 klassieke indeling van percelen in lange smalle stroken omgeven door
oude wegen
 oudste kern van Leest
 tussen Larestraat en Zenne = Beemdengebied
kaart 20
Sectie B = Leest – Vrijheid - Mechelen
Hof ten Broecke
Hof ten Broecke
kaart 21
foto 12
Hof ten Broecke
(oude stalling)
Hof ten Broecke
foto 13
4. Besluit: in opmaak