Transcript Rapport Leren Ondernemen Da Vinci College

en
“DE LEIDSCHE WINTER”
Mijn Ondernemend Profielwerkstuk:
een geslaagde uitdaging
In de avond van donderdag 13 februari j.l. is lokaal C-66 van het
Leidse Da Vinci College aan de Kagerstraat gevuld met ouders,
vrienden en andere belangstellenden. Vanavond zullen een zevental
leerlingen verslag doen van hun ervaringen met commercieel
ondernemerschap. De voorbije vijf maanden hebben zij twee bedrijven opgericht en
geëxploiteerd.
Voorgeschiedenis
Het is al weer heel wat jaren geleden als commercieel ondernemerschap zijn intrede doet
in het onderwijs van Da Vinci.
De Haagse uitgeverij Codename Future betrekt de school bij de ontwikkeling van een
digitaal lespakket over ondernemerschap. Da Vinci beproeft het lesmateriaal met de
leerlingen en voorziet het van commentaar. Tot op de dag van vandaag wordt dit
materiaal in de onderbouw ingezet.
Enkele jaren geleden doet Da Vinci een grootschalige vingeroefening waarbij leerlingen
van de 2e klas aan de slag gaan met de praktijk van het commercieel ondernemerschap.
Talloze zeer kleinschalige bedrijfjes rijzen als paddenstoelen uit de grond. In dit door
Jong Ondernemen begeleide project blijkt dat
commercieel ondernemerschap een beroep doet
op kwaliteiten en vaardigheden waarover veel
leerlingen (nog) niet in voldoende mate
beschikken. “Typisch Da Vinci” is de inbreng van
ouders–ondernemers: zij vertellen over hun eigen activiteiten en staan de leerlingen met
raad en daad terzijde.
Mijn ondernemend profielwerkstuk
In 2013 volgt een belangrijke stap: leerlingen wordt de gelegenheid geboden de
verplichting van het profielwerkstuk uit te werken in de vorm van een eigen commerciële
onderneming.
Leerlingen van het HAVO en van het VWO hebben de
verplichting tot het maken van een profielwerkstuk;
Met het doel de leerlingen te behoeden
een meesterproef als onderdeel van het eindexamen.
voor een slecht doordachte keuze
Het PWS moet aansluiten bij één of meer vakken
worden zij die geïnteresseerd zijn
waarin de leerling examen doet. Op het Da Vinci
uitgenodigd voor een voorlichtingsCollege wordt het werkstuk gedaan in de eerste helft
van het examenjaar. Er wordt gewerkt in groepjes.
bijeenkomst.
Wethouder Frank de Wit spreekt de
aanwezigen toe in een vlammend betoog over het belang van ondernemerschap, vooral
onder jongeren; zij moeten hun weg vinden in een arbeidsmarkt die de zekerheden mist
waarop vorige generaties
konden rekenen.
De beoogde begeleiders leggen
uit wat er van een
Ondernemend
Profielwerkstuk
wordt verwacht.
Een en ander is
uitgewerkt in een
brochure. Deze is als bijlage in
dit verslag opgenomen.
Wethouder De Wit aan het woord
In de weken die volgen, melden zich negen leerlingen aan voor de uitdaging.
Na eerste verkenningen besluiten twee van hen alsnog te kiezen voor een andere
invulling van het profielwerkstuk.
Jonas Boukhedmi, Joost Kooistra, Pim van der Linden, David de Nobel, Jelmer Visser
besluiten hun schouders eronder te zetten. Naast dit groepje HAVO-leerlingen gaan ook
Bente Langendijk en Jip den Held - beiden VWO – er helemaal voor.
Verwachting en ervaring, een nuttig samenspel
Al in een vroeg stadium worden ouders-ondernemers uitgenodigd deel te nemen aan een
speeddate met de leerlingen. Hieraan voorafgaande vertelt elk van de aanwezigen –
zowel de leerling-ondernemers als de ouder-ondernemers - over wat ondernemerschap
voor hem of haar betekent.
Productkeuze, productontwikkeling, marketing
Gebaseerd op eerdere ervaringen hebben de leerling-ondernemers
de instructie gekregen dat het hen niet is toegestaan eigenhandig
producten te fabriceren. De achterliggende gedachte is dat succesvol
ondernemerschap op de eerste plaats gebaseerd is op communicatieve
vaardigheden.
Bij het zoeken van een product worden de leerlingen op het spoor gezet dat producten in
belangrijke mate staan voor emoties. Daarbij moet de ondernemer zich inleven in de
doelgroep.
De VWO-ondernemers kiezen voor “festivalbandjes”, een bestand product, maar nu in
een nieuwe setting.
Onderneming JiBeTM stelt zich voor de
bandjes aan te bieden bij middelbare
Festivalbandjes zijn ooit bedacht als middel om bij
scholen die ze kunnen inzetten als opengrote evenementen snel te kunnen zien of bezoekers
dag-gadget, naast of in plaats van
rechtmatig aanwezig zijn. Het zijn polsbandjes die
niet onbeschadigd kunnen worden verwijderd.
balpennen, blokjes, tasjes, e.d.
Gaandeweg hebben deze bandjes betekenis gekregen
Om bij de klanten goed beslagen ten ijs te
in de “sociale status” van de drager: je onderscheidt
komen, doet de onderneming onderzoek
je ermee en hoort tegelijkertijd bij “een groep”.
bij de gebruikers van het product.
Jip en Bente, kortom
Gewapend met deze kennis stappen de ondernemers naar de Leidse Leonardo Da Vinci
Scholengroep. Deze eerste klant is dermate enthousiast over het product dat een groot
aantal wordt besteld in drie uitvoeringen, een voor elke vestiging van de scholengroep.
Leuk voor de verzamelaar…
Voor een eventueel vervolgtraject is JiBeTM van plan de bandjes aan te bieden bij een
school in een andere regio.
De bandjes worden geproduceerd door het Amsterdamse bedrijf Dutchband.
“DE
DE LEIDSCHE WINTER”
WINTER is de naam die Jonas, Joost, Pim, David en Jelmer kiezen voor
hun onderneming.
Het vijftal heeft zijn oog laten vallen op een seizoensgebonden product: een stoere,
knalrode wintermuts. De doelgroep bestaat uit de ware Leidenaar. En dus wordt de muts
voorzien van de tekst “BLEDDERWARMER”.
Wie wil er niet gezien worden met zo’n muts?
De Leidsche Winter doet marktonderzoek, o.a.:
De ondernemers gebruiken een marketingstrategie die gebruik maakt van de eigen
sociale netwerken, waarbij ook de “sociale media” worden ingezet.
Bij een eventuele voortzetting van het
bedrijf wordt gedacht aan verkoop op
o.a. festivals en promotie door bekende
Leidenaren (zoals cabaretier Jochem
Meijer).
De mutsen worden ingekocht bij
TextielDrukDeal (Ulft); de opdruk wordt
uitbesteed bij het Leidse bedrijf 2P+
Financiering, aandeelhouders,
het Ondernemersfonds Leiden
In de profielwerkstukbeschrijving is wat
betreft de financiering van een
startkapitaal de instructie opgenomen
dat de ondernemingen gebruik maken van aandeelhouders:
1.
2.
een “grote” aandeelhouder en
een aantal kleine aandeelhouders uit de familie- en vriendenkring.
Het Da Vinci College doet een aanvraag bij het Ondernemersfonds Leiden. Met de hieruit
voortkomende gelden zal de school als grootaandeelhouder deelnemen in de
ondernemingen.
Om het fonds de gelegenheid te bieden zich een oordeel te vormen over de kwaliteit van
de ondernemingsplannen en de kansen van de ondernemingen presenteren JiBeTM en De
Leidsche Winter hun plannen aan Nienke Schamper en Sjaak Scheffer, afvaardiging van
het bestuur.
Sjaak Scheffer
Nienke Schamper
Het Ondernemersfonds kent aan Da Vinci t.b.v. beide ondernemingen een bedrag toe.
JiBeTM maakt vooralsnog géén gebruik van een aandeelhouderschap van Da Vinci, noch
van kleine aandeelhouders.
De ondernemers vragen hun klanten met succes om vooruitbetaling.
Bij een eventuele voortzetting van het bedrijf zal wellicht blijken dat deze aanpak niet
houdbaar is en alsnog aandeelhouders moeten worden aangetrokken.
De ondernemers van De Leidsche Winter maken gebruik van beide soorten
aandeelhouders.
(Financiële) bedrijfsvoering en administratie
Naast een gedegen bedrijfsplan besteden de ondernemers veel tijd aan het opstellen van
diverse begrotingen. De contacten met de verschillende zakelijke partners worden
zorgvuldig bijgehouden. De Leidsche Winter hanteert een register van aandeelhouders.
De verlies- en winstrekening van JiBeTM
Donderdag 13 februari: liquidatie?
Tijdens de bijeenkomst van 13 februari hebben de ondernemers niet meer dan twintig
minuten om hun enthousiasme voor het ondernemerschap over het voetlicht te brengen.
Of deze bijeenkomst het einde betekent van de
ondernemingen?
De leerlingen moeten nu aan de slag met nog een groot
schoolexamen en straks het centraal examen.
Maar zoals een rechtgeaard ondernemer betaamt, zullen ze
toekomstige kansen niet laten liggen.
Beide groepjes kunnen voor het profielwerkstuk een mooi
cijfer laten bijschrijven in het examendossier.
Tot slot
Het “ondernemend profielwerkstuk” is geslaagd.
De leerlingen die de uitdaging zijn aangegaan, hebben niet stil gezeten; ze zijn actief op
pad gegaan in de markt om hun producten aan de man te brengen.
Eén verbeterpunt mag niet onvermeld blijven.
Het profielwerkstuk wordt gemaakt in een tijdsspanne van nauwelijks vijf maanden. Voor
het opzetten en exploiteren van een commerciële onderneming is dat te kort.
Geïnteresseerd in de schriftelijke verslagen van de profielwerkstukken?
Stuur een bericht aan [email protected]
Bijlage: de wervingsbrochure
MIJN
ONDERNEMEND
PROFIELWERKSTUK
Verreweg de meeste mensen verdienen hun inkomen door te
werken in dienst van andermans bedrijf of instelling of in dienst
van de overheid.
Sommigen kiezen ervoor om zelf een bedrijf te runnen. Lijkt
het jou aantrekkelijk om je inkomen te verdienen als eigenaar
van een onderneming, dan is dit dè kans om je talenten te
onderzoeken.
Een eigen (commerciële)
profielwerkstuk
onderneming
+
een
Samen met een aantal medeleerlingen richt je een eigen
onderneming op en gaat daarmee aan de slag. Na verloop van
tijd maak je een kritisch verslag van de activiteiten. Dit verslag
is - samen met de bedrijfsactiviteiten - je profielwerkstuk.
Enkele belangrijke zaken
• Bij ondernemen gaat het om bedrijfsvoering (hoe organiseer
ik het bedrijf: o.a. inkoop, verkoop, administratie, financiën?)
en marketing (hoe verkoop ik mijn product?).
Alle voorbereidingen worden vastgelegd in een bedrijfsplan.
• Ondernemen ≠ uitvinden: Kies een bestaand product (een
tastbaar product of een dienst). Je mag wel kleine
veranderingen aanbrengen.
• Een commerciële onderneming heeft als doel geld (loon,
winst) verdienen. Er moet worden geïnvesteerd.
Om genoeg startkapitaal bij elkaar te krijgen moet je
financiers over de streep trekken met het ondernemingsplan.
Je sluit leningen af en je gaat in zee met aandeelhouders.
• De ondernemingsactiviteiten vinden gedeeltelijk plaats
tijdens DVZ-uren. De begeleiding wordt gedaan door
docenten economie en M&O.
Voorbeelden van producten
•
•
•
•
•
Kunstuitleen (b.v. werk van leerlingen)
Cateringservice
Fietsherstel
Kinderpartijtjes
Pimp-pakketten
Ben jij ondernemend? Meld je dan nu aan voor
“Mijn ondernemend profielwerkstuk”.
Tijdpad
juni/juli 2013
Ontmoeting met ondernemers
Opstellen voorlopig ondernemingsplan
sept 2013
Lessen over ondernemen
okt 2013
Opstellen ondernemingsplan
Financiering
nov 2013
dec 2013
jan 2014
De onderneming in bedrijf
feb 2014
(Voorlopig) verslag en mondelinge presentatie
feb 2014
Liquidatie of voortzetting van de onderneming
Lessen en begeleiding
Vooral bij het begin van het profielwerkstuk worden enkele
lessen gegeven rond ondernemerschap.
• Bedrijfsvoering
Hoe ga je het bedrijf opzetten?
Welke taken moeten er worden gedaan?
Wie doet wat?
Hoe werk je samen?
Hoe ga je de bedrijfsadministratie
opzetten?
• Marketing: alles wat je in een bedrijf
doet om je producten aan de man/vrouw
te brengen.
Welke mensen zijn mogelijke klanten?
Hoe bereik je die mensen?
De 4 p’s: product, prijs, plaats, promotie.
Inzet sociale media…
• Financiën: boekhouding
Geld is een handig middel om koop en verkoop mogelijk te
maken.
Wat is het nut van een balans? Hoe zit de balans in elkaar?
De dagelijkse transacties worden bijgehouden in de verliesen winstrekening.
• Ondernemingsplan
Voordat je samen met andere ondernemers een bedrijf gaat
runnen is het goed allerlei zaken in een plan te zetten.
Geldschieters (financiers) zullen niet bereid zo maar geld aan
de onderneming te lenen: het ondernemingsplan moet laten
zien dat het om een “levensvatbaar” bedrijf gaat.
Beoordeling
Het succes van een onderneming kan
worden afgemeten aan de hoeveelheid
productie (meerwaarde) die het bedrijf
realiseert. Hoe meer productie, hoe meer
mensen er van de onderneming kunnen
leven (zij ontvangen winst, loon, rente,
huur of pacht).
Bij
de
beoordeling
van
het
profielwerkstuk
“Leren ondernemen”
wordt vooral gelet op de manier waarop
je met je mede-ondernemers de zaken hebt georganiseerd, hoe
je de administratie regelt, hoe de marketing wordt aangepakt.
En bijvoorbeeld hoe je probeert om je ideeën om te zetten in
actie. Ga je op zoek naar mogelijkheden om het geluk een
handje te helpen? Hoe interactief ben je? Ben je proactief?
Voorlopig plan van aanpak
Voordat je met de echte “profielwerkstuk-onderneming” begint
moet je een “voorlopig plan van aanpak” maken. Hoe zou jij
het allemaal willen doen?
Na de lessen die je nog krijgt zul je misschien het voorlopig
plan van aanpak voor een groot deel moeten veranderen.
Kunnen we meteen zien hoe “flexibel” je bent; ook een
belangrijke eigenschap voor succesvol ondernemerschap…
Samenwerkingspartners: