Vereniging voor Nierpatiënten Regio Den Haag

Vier uw feest bij

“Partycentrum de Rhijenhof”

, het adres voor uw bruiloft, receptie, bedrijfsfeest en vergadering.

Ruime partyzaal, gezellige bar, verschuifbare wand, airconditioning en een geluidsinstallatie. Wij hebben diverse arrangementen. Wij denken graag met u mee om deze geheel aan te passen aan uw wensen.

Bij ons

Grand Café

kunt u voorafgaande aan uw feest of partij uitgebreid dineren. We hebben een professionele keuken en voeren een uitgebreide menukaart. Ook bieden wij u een ruime parkeergelegenheid.

Kortom een toplocatie voor een geslaagd feest, want service en gezelligheid staan bij ons voorop!

Noordweg 44a – 2548 AC Den Haag (rand Wateringen) T: 0174-295975 W: www.partycentrumrhijenhof.nl

2

Vliethof 94 2291 RZ Wateringen Tel. 0174 - 292961 [email protected]

www.bloemsierkunstveldhoven.nl

www.vvnd.nl

Het Bestuur

Voorzitter :Gerard van der Pol :Diana SG telefoon: Haag Penningmeester :Cees van der Valk Bestuursleden :Hetty Henderson - van Delft :Wil 070-3212817 van 070-3683946 Secretariaat :Ver. voor Nierpatiënten Regio Den Haag Tolland 2291 Rekeningnummer (IBAN) :NL95INGB0005919966 t.n.v.

Ver. voor Nierpatiënten Regio Den Haag Lange Dreef 28, 2285 JN Rijswijk

De Redactie

Redactieteam Mailadres :Katinka Haasnoot en Fred van der Pol Roggeakker 2642 :[email protected]

telefoonnummer Nierstichting: 035-6978000 telefoonnummer NVN: 035-6912128

3

Inhoudsopgave

Juli 2014 21e jaargang nr. 3 Van Blz. 18-jarigen wachten donorbrief niet af Thuis zelf creatinine bepalen 15 16 4 www.vvnd.nl

Van het redactieteam

De redactie heeft de 3e editie van de dialoog weer gevuld met allerlei soorten onderwerpen: In het stukje van de voorzitter kunt u lezen dat de Nierstichting besloten heeft om per januari 2015 de subsidie aan de nierpatiëntenverenigingen te verlagen. Op 4 oktober organiseert de NVN de Nederlandse nierdag. In dit boekje treft u informatie hierover aan. Er zijn ook nog enkele artikelen uit niernieuws geplaatst: Maagzuurremmer veroorzaakt magnesium tekort. Dit heeft dan met name betrekking op het medicijn Omeprazol. Een artikel van dr. P.J. van der Boog over het zelf creatinine bepalen met een thuismeting. Een procedure die vergelijkbaar is met de diabetes gebruikte methode voor het meten van de bloedsuiker. Dat zou je als patiënt veel ziekenhuisbezoeken schelen.

Wij willen u nog wijzen op blz. 17 World kidney day. We hopen op lekkere recepten zonder al te veel zout.

Nog altijd zijn wij op zoek naar ervaringsverhalen, vakantieverhalen of zomaar iets wat u ons wilt mededelen en wat wij in de Dialoog kunnen plaatsen. Ook voor andere vragen en opmerkingen kunt u zoals altijd terecht bij de redactie, per post, per mail of via de website www.vvnd

.

Alvast veel leesplezier.

De kopij voor het volgende nummer van “Dialoog” dient uiterlijk vrijdag 26 september bij de redactie te zijn ingeleverd. ([email protected])

5

Van de voorzitter

Halverwege het jaar kunnen we alweer terug kijken op leuke activiteiten. Het dagje uit waren twee schitterende dagen met veel zon. De opkomst was iets minder dan voorgaande jaren, misschien doordat Hemelvaartsdag er voor viel. Dit is voor ons een teken dat we hier rekening mee moeten gaan houden. De themadag die gehouden zal worden op 12 oktober 2014 is op zondag i.p.v. zaterdag. Dit naar aanleiding dat er veel mensen op zaterdag dialyseren. U kunt op zondag uitslapen, want we beginnen pas om half twee. Na afloop zal er een lo pend buffet zijn zodat u thuis niet meer hoeft te eten.

Zoals u weet krijgen we volgend jaar een kwart subsidie minder van de Nierstichting, maar kunnen deze terug verdi enen door meer samenwerking, ook doen we een beroep op u om voor de Nierstichting te collecteren, want de inkomsten waren met twee miljoen euro gezakt. Al kunt u alleen maar uw eigen straatje doen, elk beetje helpt. U kunt zich opgeven bij de Nierstichting op telefoonnummer: 035-6978000. Wij willen u alvast bedanken!

Bij deze wil ik u een veilige vakantie toe wensen. Ga zeker niet onverzekerd weg, want als er iets gebeurd zijn de kosten enorm. Er zijn genoeg schrijnende gevallen bekend, en dat is erg vervelend.

Mensen die door omstandigheden niet op vakantie kunnen wil ik toch een fijne zomer wensen.

G.M. van der Pol

P.s. Wanneer u de Dialoog digitaal zou willen ontvangen kunt u uw emailadres aan de voorzitter doorgeven. Tevens ontvangt u dan de uitnodigingen digitaal.

6 www.vvnd.nl

Nederlandse Nierdag

Plaats: Lunteren Zaterdag 4 oktober organiseert de NVN de derde Nederlandse Nierdag (NND). De Nederlandse Nierdag is hét evenement voor mensen met een nierziekte, hun familieleden en vrienden, (nier)professionals en andere belangstellenden. Wat hebben wij voor u in petto?

• Laat u bijpraten door deskundigen tijdens een presentatie.

• Neem actief deel aan een workshop.

• • • • Van gedachten wisselen? Neem plaats aan een thematafel en ga in gesprek met andere aanwezigen.

Slenter langs de vele marktkraampjes en zoek naar iets interessants, lekkers of sportiefs.

Geniet van de gezellige live muziek.

Bezoek de tentoonstelling ‘Levenstekens’ van Mariëlle Asselbergs. Littekens van transplantatie, verstopt onder kledingstukken.

• • De Grande Finale: beproef uw geluk bij het Rad van Avontuur!

Programma 9.45

Ontvangst met een kopje koffie of thee 10.30 Opening 10.45 Ochtendprogramma 12.15 Lunch 13.30 Middagprogramma 15.00 Theepauze 15.15 Rad van Avontuur 16.00 Einde 7

LocatieCongrescentrum De Werelt Westhofflaan 2 Lunteren Gratis voor leden.

Deelname aan de Nederlandse Nierdag is voor leden van de NVN gratis! Niet-leden betalen een bijdrage van € 25,- per persoon (€ 12,50 als uw partner NVN-lid is of wordt), als lid van onze vereniging kunt u ook collectief lid worden van de NVN, dit kost € 9,50 als lid en € 4,75 voor de partner. Als blijk van waardering kunt u dan als niet-lid zonder extra bijdrage de rest van 2014 nader kennismaken met het aanbod van de NVN. Het ochtend- en middagprogramma kent vele interessante presentaties en workschops. Inschrijven kunt u via het webformulier op de website www.

nvn.nl/nnd2014 of via de papieren bijlage die deze maand (juni) bij de wisselwerking is bijgevoegd.

Nachtje bijboeken?

Congrescentrum De Werelt beschikt over mooie hotelkamers die gereserveerd kunnen worden voor de nacht voorafgaand aan (van 3 op 4 oktober) en/of volgend op (van 4 op 5 oktober) de Nederlandse Nierdag.

Voor bezoekers van de Nederlandse Nierdag worden deze kamers met korting aanboden. De kosten bedragen € 60,00 voor 1 persoon per nacht en € 80,00 voor 2 personen per nacht, incl. ontbijt, btw en toeristenbelasting.

U kunt reserveren door een email te sturen naar info@ congrescentrum.com

m.b.t. het ontbijt. onder vermelding van ‘overnachting Nederlandse Nierdag’. Vermeld in uw e-mail met hoeveel personen u komt, welke dag en of er nog dieetwensen zijn 8 www.vvnd.nl

Maagzuurremmer veroorzaakt tekort aan magnesium

Door Jeroen van Setten Het wordt steeds duidelijker dat het langdurig slikken van maagzuurremmers minder onschuldig is dan lange tijd werd gedacht. Er treden soms tekorten op doordat de opname van bepaalde stoffen wordt gehinderd. Magnesium is een van de stoffen die we nodig hebben, maar waarvan de opname verstoord kan raken. Anke Lameris van het Radboudumc onderzocht het moleculaire mechanisme dat ten grondslag ligt aan dit tekort. Het gericht verlagen van de zuurgraad in de darm kan misschien helpen.

Magnesium is essentieel voor het lichaam. Het speelt een rol bij het samentrekken van spieren, bij de werking van zenuwen en zorgt voor botstevigheid. De darmen, nieren en botten regelen de concentratie van magnesium in het bloed. Aangezien voedsel de enige bron van mineralen voor ons lichaam is, is opname via de darmen essentieel voor de magnesiumhuishouding. Het ionkanaal TRPM6 speelt hierbij een belangrijke rol. Via dit kanaal komt magnesium de darmcellen binnen en wordt het naar het bloed getransporteerd.

De veelgebruikte maagzuurremmer omeprazol is sinds een aantal jaar zonder recept verkrijgbaar. In de VS staat het zelfs in de top tien van meest gebruikte medicijnen. Maar jaarlijks belanden enkele veelgebruikers in het ziekenhuis met spierkrampen en hartritmestoornissen, veroorzaakt door een magnesiumtekort. Lameris onderzocht waardoor dit komt en concludeert dat omeprazol het transport van magnesium via het ionkanaal TRPM6 remt. Bij muizen zag ze dat als reactie hierop het aantal kanalen toenam, waardoor de magnesiumconcentratie in het bloed alsnog gelijk bleef. Vermoedelijk gebeurt dit bij mensen meestal ook. Soms blijft die reactie uit en dan gaat het mis. Lameris vermoedt dat een genetische component een rol speelt.

9

‘Er zijn nu wereldwijd zo’n honderd patiënten bekend bij wie een ernstig magnesiumtekort optrad. Maar gezien het aantal gebruikers vermoed ik dat veel meer mensen hier last van hebben. Het probleem bij een magnesiumtekort is dat je lang geen symptomen hebt. Daarnaast wordt het niet standaard gemeten bij een bloedonderzoek’, aldus Lameris. Toch is het belangrijk om vroegtijdig te detecteren want een magnesiumtekort speelt bijvoorbeeld een belangrijke rol bij de ontwikkeling van diabetes.

De onderzoeksresultaten van Lameris kunnen helpen bij de ontwikkeling van nieuwe behandelingen voor patiënten met een verstoorde mineralenhuishouding, door omeprazolgebruik. Momenteel testen onderzoekers van het Radboudumc bij een kleine patiëntengroep een voedingssupplement dat de zuurgraad in de darm verlaagt waardoor het kanaal zijn werk weer kan doen. Lameris: ‘De eerste resultaten zien er heel goed uit.’ Uit: Niernieuws.nl

10 www.vvnd.nl

Campagne Medicijnen moeten u beter maken. Niet slechter.

Nierstichting stuurt aan op nierveiliger medicijngebruik

Veel mensen kennen hun nierfunctie niet, terwijl die belangrijk is voor wie dagelijks medicijnen gebruikt. De Nierstichting is 20 mei gestart met de campagne

‘Medicijnen moeten u beter maken. Niet slechter.’

De campagne wijst mensen met diabetes, hoge bloeddruk en hart- en vaatziekten erop dat medicijnen hun werk alleen veilig kunnen doen als de nieren ook hun werk doen. De Check Nier&Medicijn geeft advies op maat over het laten meten van de nierfunctie en maakt het makkelijk om de huisarts en apotheker te betrekken bij veiliger medicijngebruik. Mensen met diabetes, hoge bloeddruk en hart- en vaatziekten, hebben meer kans op nierschade. Patiënten en zorgverleners besteden begrijpelijkerwijs de meeste aandacht aan hun primaire aandoening, zoals bijvoorbeeld diabetes. Maar die zorg kan teniet worden gedaan als arts en apotheker de nierfunctie niet in het oog houden. De nieren spelen een belangrijke rol bij het uitscheiden van medicijnen. Als de nieren minder goed werken, en de medicijnen in het lichaam ophopen, loopt de patiënt risico op meer bijwerkingen. Wie al nierschade heeft, loopt onnodig risico op verergering van die nierschade. Daarom moet de nierfunctie meewegen bij de keuze voor en dosering van medicijnen. Maar dat gebeurt te weinig: de nierfunctie is vaak niet gemeten of de uitslag wordt niet gedeeld met de huisarts en/of apotheker. Jaarlijks belanden daardoor honderden mensen in het ziekenhuis en overlijden er zelfs mensen.

Check Nier&Medicijn

In de campagne ‘Medicijnen moeten u beter maken. Niet slechter.’ maakt de Nierstichting risicogroepen ervan bewust dat medicijnen hun werk alleen veilig kunnen doen, als de nieren ook hun werk doen. Bij mensen met 11

een hoog risico op nierschade, moet minstens eens per jaar de nierfunctie worden bepaald, en de uitslag uitgewisseld tussen de huisarts en apotheker. Zo kunnen de huisarts en apotheker samen de veiligheid van het medicijngebruik bewaken. De Nierstichting roept risicogroepen op om de Check Nier&Medicijn te doen op nierstichting.nl/check. Na het beantwoorden van een paar eenvoudige vragen ontvangt de bezoeker advies op maat over het bepalen van de nierfunctie. Het advies, dat de bezoeker ook per e-mail ontvangt, meldt indien relevant: laat minimaal eens per jaar de nierfunctie meten, geef uw arts en apotheek toestemming om nierfunctiewaarden uit te wisselen, en pas op met gebruik van pijnstillers (NSAID’s). Het advies bevat verder uitleg over het belang van de nierfunctie bij medicijngebruik. En het maakt duidelijk welke rol de apotheker speelt bij het bewaken van veilig medicijngebruik. Op nierstichting.nl/ check staat ook hoe bezoekers toestemming kunnen regelen voor uitwisseling van nierfunctiegegevens, een filmpje dat de rol van de nieren uitlegt, antwoord op veel gestelde vragen en een interview met een apotheker.

Digitaal hulpmiddel stemt medicijnen af op nierfunctie Om het medicijngebruik voor nierpatiënten veiliger te maken, heeft de Nierstichting de digitale check Nier & Medicijn ontwikkeld. Dit hulpmiddel geeft advies op maat over het laten meten van de nierfunctie en maakt het makkelijk om de behandelend arts en apotheker te laten samenwerken voor veiliger medicijngebruik. Mensen met diabetes, hoge bloeddruk en hart- en vaatziekten, hebben meer kans op het ontwikkelen van nierschade. Zorgverleners besteden de meeste aandacht aan de primaire aandoening, zoals bijvoorbeeld diabetes, maar die zorg kan verkeerd uitvallen als arts en apotheker de nierfunctie niet in het oog houden. De nieren spelen een belangrijke rol bij het afvoeren van medicijnen. Als nieren minder goed werken, hopen de medicijnen zich in het lichaam op. Dit geeft meer kans op bijwerkingen. Wie al nierschade heeft, loopt het risico dat de nieren daardoor 12 www.vvnd.nl

sneller achteruitgaan. Daarom moet de nierfunctie meewegen bij de keuze voor medicijnen en de dosering. Apothekers hebben geen informatie over de nierfunctiewaarde van een patiënt en ze weten niet wanneer de functie van de nieren voor het laatst is gemeten. De Nierstichting roept patiënten daarom op om de informatie over hun nierfunctiewaarde te delen met hun apotheker, of de apotheker toestemming te geven om deze informatie op te vragen bij de behandelend arts. Op die manier kunnen arts en apotheker samen de veiligheid van het medicijngebruik bewaken.

Belangrijke rol arts en apothekers

(Huis)artsen en apothekers spelen een belangrijke rol bij (nier)veilig gebruik van medicijnen. Om die veiligheid te kunnen bewaken zijn wel patiëntgegevens nodig, zoals actuele gegevens over de nierfunctie. Die ontbreken vaak, blijkt uit onderzoek, ondanks een wettelijke verplichting om afwijkende nierfunctiewaarden door te geven aan de apotheek. Zo is van 44% van de ouderen de nierfunctie niet bekend bij de apotheker, terwijl 65+ers vaak een verminderde nierfunctie hebben. En hierdoor een verhoogd risico op problemen door medicijngebruik.

Nierschade voorkomen

Leven met ernstige nierschade of nierfalen trekt een wissel op je lichaam, je energieniveau en je sociale leven. Daarom zet de Nierstichting zich in om (verergering van) nierschade te voorkomen. Onder meer door mensen met een verhoogd risico op nierschade te vertellen hoe belangrijk het is dat de nierfunctie bekend is bij de (huis)arts en apotheek. En we stimuleren innovaties voor zorgverleners, waardoor zij beter (kunnen) letten op mogelijke chronische nierschade.

Uit: Nieuwsbulletin (Nierpatiëntenvereniging ‘s-Hertogenbosch en omstreken) 13

Wie, Wat, Waar

Zoals we allemaal voelen in ons portomonnaie en zien om ons heen, grijpt de crisis hard om zich heen. Terwijl ik de krant zat te lezen met de berichten over ontslagen en dalen de huizenprijzen, zei ik tegen mijn dochtertje van 5, “waren we maar stinkend rijk”. Natuurlijk werden haar ogen groot en vroeg ze “wat is dat dan, STINKEND rijk??” Volgens de verhalen die ik nog wist van de geschiedenis les van vroeger, werden in de Middeleeuwen, de “arme” mensen op een kerkhof buiten de kerk begraven. Mensen die in die tijd veel geld hadden, zoals de adel en vermogende landei genaren, het liefst in de kerk begraven. Omdat de graven van die tijd nog niet hermetisch konden worden afgesloten, ontstond er na verloop van een tijd een wat vervelende geur in de kerk. Er doen beweringen de ronde, dat hier door het gebruik van wierook toenam, maar zeker is dat niet.

Ook wordt er beweerd dat geld (toen en nu) van hand tot hand gaat en overal komt. Aangezien hygiëne vroeger minder was dan vandaag de dag, kreeg het geld een “geur” mee die niet heel fris was. Vervolgens is er volgens de het Woordenbooek der Neder landsche Taal, een meer “taal technische” uitleg mogelijk. Volgens het woordenboek kan “stinkend” ook de betekenis van “heel veel” hebben “stinkend je best doen”, “stinkend veel van iemand houden”.

Efin, er zijn dus wel een aantal ideeën waar de uitdrukking vandaan komt. Stinkend rijk of niet het aller belangrijkste is dat je gezond bent. Ik wens jullie allen een mooie zomer toe.

Wilfred Boverhof (bron: wikipedia.com, watwiljijweten.nl) 14 www.vvnd.nl

Steeds meer 18-jarigen wachten donorbrief niet af

Het percentage spontane inschrijvingen van jongeren in het Donorregister is de afgelopen 5 jaar verdubbeld. Dit jaar gaat het om bijna 10 procent van alle 18-jarigen, geboren in 1995. In 2009 had zo’n 5 procent van alle 18-jarige jongeren uit eigen beweging hun keuze vastgelegd. Bijzonder is dat deze groeiende groep jongeren al een Ja of Nee in het Donorregister aangeeft zonder dat zij daarvoor officieel zijn benaderd. Negen van de 10 van deze groep jongeren zeggen Ja tegen orgaandonatie. Dit blijkt uit cijfers van het Donorregister en de Nederlandse Transplantatie Stichting.

Brief van minister Schippers

Registreren in het Donorregister mag al vanaf 12 jaar, maar afgesproken is dat jongeren pas als ze 18 zijn geworden een persoonlijke brief krijgen van de overheid met de vraag of zij donor willen worden. Minister Edith Schippers van Volksgezondheid stuurt die brief vandaag naar de 180.164 jongeren uit 1995 van wie nog geen keuze bekend is.

Onderwijs over orgaandonatie

Minister Schippers is blij dat steeds meer jongeren al weten wat ze willen. ‘Maar de grootste groep jongeren uit 1995 staat nog voor deze belangrijke beslissing. Misschien kan school hen daarbij helpen. Dat is een goede plek voor jongeren om een afgewogen eigen mening te vormen over orgaandonatie. Steeds meer middelbare scholen pakken dat ook op. Dat is mooi. Ik hoop dat de rest hun voorbeeld volgt.’ De Nederlandse Transplantatie Stichting heeft verschillende lesmodules ontwikkeld die jongeren van tien tot twintig jaar voorbereiden op het maken van een eigen weloverwogen keuze om wel of geen orgaan- en weefseldonor te zijn. Het percentage jongeren dat op school les krijgt over orgaandonatie neemt toe. Meldde in 2009 desgevraagd een op de acht (12 procent) jongeren op school weleens iets over orgaan- en weefseldonatie te hebben gehoord. In 2013 was dit met een derde gestegen tot een op de zes jongeren (17 procent).

Jij kiest toch liever zelf?

‘Door nu zelf te kiezen, regel je het precies zoals jij het later wil’ stelt de minister in haar brief aan de jongeren uit 1995. Een landelijke online actie in de stijl van de meerjarige campagne ‘Nederland zegt Ja’ benadrukt op speelse wijze het belang van zelf kiezen. Zo kunnen jongeren op Facebook keuzes voor hun vrienden maken die deze vrienden in het echt zelf zeker niet zouden maken. De logische conclusie is telkens ‘je kiest toch liever zelf?’. Via de actiesite JaofNee.nl/1995 en de veelgebruikte sociale-mediakanalen YouTube, Twitter en Vine spreken jongeren hun leeftijdsgenoten aan op de verantwoordelijkheid om zelf een beslissing te nemen over orgaan- en weefseldonatie. Uit: transplantatiestichting.nl

15

Prijs voor zelf thuis creatinine bepalen

Dr. P.J.M. van der Boog Een in het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC) ontwikkeld systeem, waarmee niertransplantatiepatiënten thuis hun creatinine kunen bepalen, heeft een prijs gewonnen. De publieksprijs Klinische Chemie werd uitgereikt op het voorjaarscongres van de Nederlandse Vereniging voor Klinische Chemie en Laboratoriumgeneeskunde.

De hoeveelheid creatinine in het bloed is op dit moment de belangrijkste maat voor afstoting. Patiënten die een niertransplantatie ondergaan, kunnen via een vingerprik zelf hun creatinineniveau meten. Een procedure die vergelijkbaar is met de bij diabetes gebruikte methode voor het meten van bloedsuiker. Een online registratiesysteem zorgt voor communicatie van de waarden met de behandelend nefroloog.

Het LUMC onderzoekt nu of door de inzet van thuismetingen het aantal polikliniekbezoeken van transplantatiepatiënten veilig verminderd kan worden. ‘De helft van de patiënten die meedoen aan het onderzoek meet thuis het creatininegehalte, de andere helft niet. Volgend jaar bekijken we of we thuismeting standaard kunnen gaan aanbieden aan niertransplantatiepatiënten’, vertelt nefroloog dr. Paul van der Boog op de site van het ziekenhuis.

Juryvoorzitter Frits Voermans prees de ‘internationale potentie’ van het project: niet alleen kunnen op deze manier eventuele afstotingsverschijnselen in een vroegtijdig stadium worden gesignaleerd, het bespaart zowel patiënt als ziekenhuis mogelijk een grote hoeveelheid polikliniekbezoeken.

16 www.vvnd.nl

De tweejaarlijkse publieksprijs van de Nederlandse Vereniging voor Klinische Chemie en Laboratoriumgeneeskunde (NVKC) wordt sinds 2006 uitgereikt aan projecten met een grote, positieve, impact voor patiënten of hun omgeving.

Uit: Niernieuws.nl

World Kidney Day 12 maart 2015

Elk jaar op de 2de donderdag in maart wordt World Kidney Day (WKD) georganiseerd. Volgend jaar is dit op 12 maart. WKD is een gezamenlijk initiatief van de International Society of Nephrology (ISN) en de international Federation of Kidney Foundations (IFKF).

Op deze dag worden er weer (internationaal) activiteiten geor ganiseerd door nierpatiëntenverenigingen. Wij willen op deze dag ook weer meedoen door middel van een

kookworkshop

. Bij deze willen wij u alvast vragen om een recept te beden ken, uiteraard zonder zout. Uit de inzendingen halen wij de origineelste gerechten. Deze mensen zullen uitgenodigd worden om op 12 maart 2015 te komen koken. U gaat dan het gerecht maken wat u heeft ingestuurd. Dus doe uw best en stuur in, ook zullen de recepten in de Dialoog komen.

Inzendingen kunt u sturen naar de redaktie of de voorzitter.

Gerard van der Pol (voorzitter) 17

Agenda 2014

20 Juli BBQ 11 Oktober Themamiddag 14 December Kerstmiddag

Let op!!!!!

Wanneer u onze site wilt bezoeken, dan moet u

twee maal een v

(van Victor) gebruiken en niet een w (van Willem).

Dus: h t t p : / / v v n d . n l of h t t p : / / w w w . v v n d . n l en niet w n d . n l

18 www.vvnd.nl

Recept

Bobotie

4 personen - 20 minuten + 1 uur oventijd

Ingrediënten

1 eetlepel (zonnebloem)olie 2 middelgrote uien, in ringen gesneden 500 g rundergehakt 1 appel, geschild en in stukjes gesneden 1 eetlepel kerrie 40 g rozijnen 2 eetlepels ongezouten pinda’s (40 g) sap van 1 citroen peper (uit de pepermolen) 2 laurierblaadjes 1 ei 150 ml melk

Bereidingswijze

Verwarm de oven voor op 180 °C. Verhit de olie in een braadpan en fruit de uien hierin ongeveer 3 minuten. Voeg dan het gehakt toe en bak het rul onder constant roeren. Voeg de stukjes appel, kerrie, rozijnen, pinda’s en het citroensap toe en maak het geheel op smaak met peper. Stoof het geheel op een laag pitje gedurende 5 minuten. Doe het gehaktmengsel in een vuurvaste schaal met ongeveer 1 liter inhoud. Druk de laurierblaadjes in de bovenkant van de gehaktmassa en laat de schaal afgedekt met een deksel of aluminiumfolie in 45 minuten gaar worden. Klop ondertussen het ei door de melk. Haal de deksel van de schaal, verwijder de laurierbladen en giet de melk over het vlees. Zet de schotel weer in de oven en laat het gerecht, met de deksel eraf, nog 15 minuten in de oven staan tot zich een korstje gevormd heeft.

Samenstelling per portie

30 g eiwit 150 mg natrium 700 mg kalium 350 mg fosfaat

Tip

Lekker met rijst en komkommersalade 19

Agenda Wisselwerking

Familieweekend Biezenmortel Lunteren Donorweek 19-09-2014 tot 21-09-2014 Nederlandse Nierdag 04-10-2014 N.N.B.

13-10-2014 tot 19-10-2014 Themadag voor eerstejaarsgetransplanteerden Harderwijk Amersfoort N.N.B.

N.N.B.

01-11-2014 Vrijwilligersdag 08-11-2014 Inspiratie-evenement ‘Samen Sterk’ 14-11-2014 Algemene ledenvergadering 22-11-2014 Rood is activiteit Blauw is plaats van activiteit Zwart is tijdstip van activiteit

Let op!

Deze activiteiten zijn georganiseerd door de

NVN (Nierpatiënten Vereniging Nederland).

Waarschijnlijk is het nodig om u aan te melden voor deze activiteiten en is er mogelijk ook entreegeld nodig. Neem gerust contact op.

Telefoonnummer: 035 - 691 21 28, of www.nvn.nl.

20 www.vvnd.nl

Vereniging voor Nierpatiënten regio Den Haag Secretariaat: Het Tolland 26 2291 VS Wateringen Telefoon : 0174-295004 e-mail : [email protected]

Website: www.vvnd.nl

AANMELDINGSFORMULIER LIDMAATSCHAP/ DONATIE

De contributie bedraagt per jaar voor : Partners Donateurs/ouderleden betalen € 4,75 extra. 10,00 minimaal € 6,00 minimaal € 7,50 Wisselwerking” van de NVN wilt ontvangen, kunt u collectief lid worden bij Leden ontvangen viermaal per jaar het verenigingsblad de “ Dialoog ”, Donateurs zijn ook van harte welkom.

GAARNE VOLLEDIG INVULLEN IN BLOKLETTERS

Ik geef mij hierbij op als : Juli 2014 O Ouderlid O Donateur Naam Dhr./ Mevr.* Straat Postcode :…………………………………………............

:………………………………………………...

Woonplaats :…………………………………………............

Geboortedatum Telefoon Bank-/Giro-nummer E-Mail :…………………………………………............

Dialysecentrum Transplantatiecentrum :…………………………………………............

:…………………………………………............

Pré-dialyse/Heamodialyse /CAPD/ CCPD/ Getransplanteerd * Opsturen naar de ledenadministratie/ secretariaat te Wateringen *s.v.p. Doorhalen wat niet van toepassing is.

21

Mededelingen

Wij zouden u er op attent willen maken wanneer er iemand wordt opgenomen in het ziekenhuis, dat u ons hiervan op de hoogte brengt. Dit kan door een telefoontje naar de voorzitter of secretaris, wij kunnen dan zorgen voor een kaartje of een bloemetje.

Ook wanneer u van dialyse verandert of getransplanteerd wordt, willen wij dat weten i.v.m. de juiste administratie.

Wanneer er iemand overleden is willen wij dit ook vernemen.

Dit voorkomt onnodig leed bij nabestaanden door communicatieproblemen.

Ook als u gaat verhuizen of verhuisd bent, geef dit door!!!

Wij moeten namelijk ook wijzigingen doorgeven aan de N.V.N., dit in verband met het bezorgen van de Wisselwerking.

Al deze veranderingen / wijzigingen kunt u doorgeven aan het secretariaat: Het Tolland 26, 2291 VS Wateringen, 01742-95004, [email protected]

22 www.vvnd.nl

Noordweg 46, Wateringen Tel: 0174-293834

23

Internationally Focussed

A forward thinking international outlook on education, combining structure and creativity within a curriculum built on strong Internationally British foundations.

www.britishschool.nl

Internationally British