Transcript Hoofdstukken strafprocesrecht

Hoofdstukken
strafprocesrecht
mr. LE.M. Hendriks
mr. J.H. Klifman
prof. mr. G.P.M.F. Mols
prof.mr. Th.A. de Roos
mr. J. Woretshofer
Samsom H.D. Tjeenk Willink Alphen aan den Rijn 1992
Inhoud
Voorwoord bij de eerste druk 13
Voorwoord bij de tweede druk 15
Verkort aangehaalde literatuur 17
Inleiding:
Memorie van Toelichting bij het
Wetboek van Strafvordering 18
1
De Mensenrechtenverdragen
en het strafproces 65
1.1
1.2
1.5
1.6
1.7
Inleiding 65
Bestuursdelicten en toch strafrechtelijke waarborgen?
De zaak-Oztiirk 65
Rriteria van het EHRM. Autonome interpretatie 71
Interpretatievrijheid Europese organen;
margin of appreciation verdragsstaten 73
Betekenis van het EHRM voor het Nederlands strafproces 74
De fiscale boete 75
De Wet Mulder 77
2
Verdachte 80
2.1
2.2
Inleiding 80
Hof Amsterdam 3 juni 1977, NJ 1978, 601:
Hollende kleurling 80
Dwangmiddelen 83
Soorten dwangmiddelen 84
Onrechtmatige toepassing van dwangmiddelen 85
Verdachte 87
Literatuur 89
Vragen 90
1.3
1.4
2.3
2.3.1
2.3.2
2.4
2.5
2.6
6
Inhoud
3
Staande houden, aanhouden, heterdaad 91
3.1
3.2
Inleiding 91
HR 19 oktober 1976, NJ 1978, 53:
Warmoesstraat 91
Staande houden 96
Staande houden van getuigen 97
De autorijdende verdachte 98
Aanhouden 99
Voorgeleiding en verhoor 101
Aanhouding door burgers 102
Heterdaad 103
Aanvang heterdaad 103
Einde heterdaad 104
Literatuur 105
Vragen 106
3.3
3.3.1
3.3.2
3.4
3.4.1
3.4.2
3.5
3.5.1
3.5.2
3.6
3.7
4
Cautie 108
4.1
4.2
Inleiding 108
HR 29 September 1981, NJ 1982, 258:
Plastic Boodschappentasje 108
Cautie 112
Gevolgen cautieverzuim 113
Aanvang verhoor 115
Opsporing versus controle 116
Literatuur 117
Vragen 118
4.3
4.3.1
4.3.2
4.3.3
4.4
4.5
5
Onderzoek aan en in het lichaam 119
5.1
5.2
5.3
5.3.1
5.3.2
Inleiding 119
HR 26 juni 1962, NJ 1962, 470: Bloedproef II 119
Fouilleren 122
Aan of in het lichaam? 122
Onderzoek aan het lichaam ten behoeve
van DNA-onderzoek 125
Preventieve fouillering 127
Literatuur 127
Vragen 128
5.3.3
5.4
5.5
6
Voorarrest: Inverzekeringstelling en
voorlopige hechtenis 129
6.1
6.2
Inleiding 129
Europees Hof 29 november 1988, Publ. CEDH,
^
6.1
6.2
Inhoud
7
6.4.5
6.4.6
6.5
6.6
Inleiding 129
Europees Hof 29 november 1988, Publ. CEDH,
Serie A vol. 145-B: Brogan and others 130
Inverzekeringstelling 133
Het belang van het onderzoek 133
Duur van de inverzekeringstelling volgens
het Wetboek van Strafvordering 134
Rechterlijke controle 135
Duur van de inverzekeringstelling na 'Brogan' 137
Voorlopige hechtenis 138
Gevallen en gronden 138
De bevoegde instantie en de procedure 140
De duur van de voorlopige hechtenis 141
Het voortduren van de voorlopige hechtenis
na de behandeling in eerste aanleg 145
Rechtsbescherming in het Wetboek van Strafvordering 146
Rechtsbescherming door de civiele rechter 153
Literatuur 154
Vragen 155
7
Gerechtelijk vooronderzoek 157
7.1
7.2
7.4.3
7.5
7.6
Inleiding 157
HR 22 november 1983, NJ 1984, 805:
Politieverhoor tijdens gvo 158
Gerechtelijk vooronderzoek 167
Het verhoor door de politie tijdens een gvo
en de positie van de raadsman 167
De raadsman bij het verhoor tijdens het
gerechtelijk vooronderzoek 168
De aanwezigheid van de raadsman bij
het politieverhoor 170
Politieverhoor tijdens gvo 171
Gerechtelijk vooronderzoek en dagvaarden 173
Sluiten en dagvaarden 173
Op welke wijze wordt het gerechtelijk
vooronderzoek gesloten? 174
Dagvaarding na sluiting 177
Literatuur 180
Vragen 180
8
Huiszoeking 182
8.1
Inleiding 182
6.3
6.3.1
6.3.2
6.3.3
6.3.4
6.4
6.4.1
6.4.2
6.4.3
6.4.4
7.3
7.3.1
7.3.2
7.3.3
7.3.4
7.4
7.4.1
7.4.2
8
Inhoud
8.2
8.3.3
8.4
8.5
HR 8 november 1988, NJ 1989, 127:
Aanwezigheid rechter-commissaris bij huiszoeking 182
Huiszoeking en aanwezigheid rechter-commissaris 187
Huiszoeking algemeen 187
Wanneer is er sprake van huiszoeking en
wanneer van zoeken in een woning? 188
Bevoegdheden 190
Literatuur 194
Vragen 195
9
Dagvaarding en telastelegging 196
9.1
9.2
9.3.3
9.4
9.5
Inleiding 196
HR 23 november 1965, NJ 1966, 239:
Waalwijkse autorijder 196
De dagvaarding 199
De informatie-functie 199
De nietige dagvaarding
vanwege een onvolkomen telastelegging 207
De telastelegging 207
Literatuur 212
Vragen 212
10
Aantasting van het vervolgingsrecht 214
10.1
10.2
10.3
10.3.1
10.3.2
10.4
10.5
10.6
Inleiding 214
HR 19 September 1988, NJ 1989, 379: Parkeerwachter 214
Aantasting van het vervolgingsrecht 218
Beginselen van een goede procesorde 218
Gronden voor aantasting van het vervolgingsrecht 222
Undue delay 222
Literatuur 228
Vragen 229
11
Anonieme getuige 231
11.1
11.2
11.3
11.3.1
11.3.2
11.3.3
11.3.4
11.3.5
11.3.6
Inleiding 231
Vrouwenhandel 231
Het recht om getuigen te horen 244
Bewijsstelsel 244
De verklaring de auditu 246
De anonieme getuige 248
De zaak Kostovski 250
Het vrouwenhandelarrest 252
Het onmiddellijkheids- of confrontatiebeginsel 254
8.3
8.3.1
8.3.2
9.3
9.3.1
9.3.2
^^_^_^^
Inhoud
9
11.3.7 Het recht om getuigen te (doen) horen
volgens Straatsburg 256
11.4
Literatuur 261
11.5
Vragen 262
12
Raadsman bij verstek 263
12.1
12.2
Inleiding 263
HR 26 februari 1980, NJ 1980, 246:
Raadsman bij verstek I 263
Raadsman bij verstek 267
Rechtsbijstand en procesvertegenwoordiging 267
Verstek 268
De raadsman bij een verstekbehandeling 268
Klemmende reden 271
Literatuur 272
Vragen 272
12.3
12.3.1
12.3.2
12.3.3
12.3.4
12.4
12.5
13
Bewijsverweren 273
13.1
13.2
13.3
13.3.1
13.3.2
13.3.6
13.3.7
13.3.8
13.3.9
13.4
13.5
Inleiding 273
HR 1 februari 1972, NJ 1974, 450: Meer en Vaart 273
Bewijsverweren 276
Onrechtmatig verkregen bewijsmateriaal 278
De controle van de rechter op de rechtmatige
uitoefening van bevoegdheden 278
De verdachte doet een beroep op de onrechtmatigheid
van de bewijsgaring 279
Verboden vruchten 280
Het beschermde belang of de werking
van de 'Schutznorm' 281
Meer en Vaart-verweren 282
Feitelijke verwerping 287
Juridische verwerping 287
Dakbedekker 288
Literatuur 290
Vragen 290
14
Ne bis in idem, samenloop en wetsconcursus 292
13.3.3
13.3.4
13.3.5
14.1
14.2
Inleiding 292
HR 11 december 1979, NJ 1980, 366:
In- en vervoeren van heroine 292
14.3
Ne bis in idem, samenloop en wetsconcursus 294
14.3.1 Wijziging van de telastelegging op grond
van art. 313 Sv 294
10
Inhoud
14.3.2
14.3.3
14.3.4
14.3.5
14.3.6
14.4
14.5
Ne bis in idem 295
Eendaadse samenloop 296
Meerdaadse samenloop 296
Het feitsbegrip in de artt. 55 lid 1 en 68 Sr 297
Wetsconcursus 300
Literatuur 305
Vragen 305
15
Strafmotivering 307
15.1
15.2
15.3
15.3.1
15.3.2
Inleiding 307
HR 4 juni 1985, NJ 1986, 94: Ernst van het feit 307
De strafmotivering 310
Strafmotivering in verband met het feit 312
Strafmotivering in verband met de persoon
van de dader 312
Strafmaatverweer 313
Vrijheidsbenemende straf 314
Straf zwaarder dan eis 314
Artikel 63 Sr 316
Literatuur 316
Vragen 317
15.3.3
15.3.4
15.3.5
15.3.6
15.4
15.5
16
Gewone en buitengewone rechtsmiddelen 318
16.1
16.2
Inleiding 318
HR 31 januari 1984, NJ 1984, 516:
Verzet of cassatie 318
Rechtsmiddelen algemeen 319
Verzet, hoger beroep of cassatie? 320
Verzet 321
Hoger beroep 322
Hoger beroep van een kantonrechtervonnis 323
Hoger beroep tegen een vonnis van de Rechtbank 324
Cassatieberoep van uitspraken 326
Hoger beroep en cassatieberoep van c.q. het indienen
van een bezwaarschrift tegen een beschikking 328
Cassatie in het belang der wet 329
Herziening 329
Het verkeerde rechtsmiddel is ingesteld 330
Concursus (samenloop) van rechtsmiddelen 332
Verzet en hoger beroep 333
Verzet en hoger beroep c.q. cassatie-beroep 333
Intrekking en afstand van rechtsmiddelen 334
Literatuur 337
16.3
16.3.1
16.3.2
16.3.3
16.3.4
16.3.5
16.3.6
16.3.7
16.3.8
16.3.9
16.3.10
16.3.11
16.3.12
16.3.13
16.3.14
16.4
Inhoud
16.5
Vragen 337
17
Aanwenden van rechtsmiddelen;
indiening van een schriftuur 340
Inleiding 340
HR 18 mei 1976, NJ 1976, 502:
Tardief hoger beroep 340
Aanwenden van rechtsmiddelen 342
Termijn waarbinnen een rechtsmiddel
moet worden ingesteld 342
Termijn voor het instellen van hoger beroep 343
Termijn voor instellen van verzet 346
Termijn voor het instellen van cassatieberoep 347
Ondanks tardiviteit toch ontvankelijkheid 350
Instellen van een gewoon rechtsmiddel 352
Het rechtsmiddel is op de verkeerde manier ingesteld;
de Hoge Raad komt de verdachte tegemoet 356
Grenzen 359
Indienen van een schriftuur 360
Wijzen waarop een schriftuur kan worden ingediend 361
Waar moet de schriftuur worden ingediend? 362
Het recht c.q. de verplichting tot het indienen
van een schriftuur 363
Uitspraken 363
Beschikkingen 365
Literatuur 366
Vragen 367
17.1
17.2
17.3
17.3.1
17.3.2
17.3.3
17.3.4
17.3.5
17.3.6
17.3.7
17.3.8
17.4
17.4.1
17.4.2
17.4.3
17.4.4
17.4.5
17.5
17.6
11
18
Rechtsmiddelen tegen een vrijspraak 369
18.1
18.2
18.3
18.3.1
18.3.2
18.3.3
18.4
18.5
Inleiding 369
HR 21 jnui 1960, NJ 1961, 417: Tuinman 369
Aanwenden van een rechtsmiddel tegen een vrijspraak 372
Zuivere en onzuivere vrijspraak 374
Bedekte vrijspraak 375
Samengestelde telastelegging 376
Literatuur 377
Vragen 377
19
Appel van tussenvonnissen 379
19.1
19.2
Inleiding 379
HR 10 januari 1989, NJ 1989, 516:
Appel tegen tussenvonnis 379
Appel van een tussenvonnis 382
19.3
12
Inhoud
19.3.1 Tussenuitspraken en rechtsmiddelen 383
19.4
Literatuur 387
19.5
Vragen 387
20
Rechtsmiddelen en
samengestelde telasteleggingen 389
20.1
20.2
20.3
Inleiding 389
HR 30 mei 1972, NJ 1972, 373: Bekneld been 389
Welk rechtsmiddel staat open: speciale problematiek
in geval van een samengestelde telastelegging 391
20.3.1 Enkelvoudige en samengestelde telasteleggingen 391
20.3.2 Cumulatieve telastelegging 391
20.3.3 Primair-subsidiaire en alternatieve telastelegging 395
20.4
Literatuur 396
20.5
Vragen 397
Jurisprudentieregister 400