Transcript Interview - Louis Bolk Institute

Gezondheid – Voeding
쎲 Kari Van Hoorick
Is biologische vo eding gezonder?
JA
Heeft biologische
voeding een hogere
voedingswaarde dan
conventionele voeding?
Bevat ze meer
mineralen, vitamines,
antioxidanten?
Tot voor kort liepen de onderzoeksresultaten uiteen. De ene keer scoorde bio beter, de andere keer niet. Recent pakte de universiteit van Newcastle uit met de grootste studie ooit
naar de gezondheidseffecten van biologisch geteeld voedsel. Die gaf aan
dat biofruit en -groenten aanzienlijk
rijker zijn (tot 60%) aan belangrijke
antioxidanten dan conventioneel
fruit en groenten.
De verhoogde aanwezigheid van
deze stoffen laat een gunstige impact
op de gezondheid vermoeden. Maar
dat is lastiger om aan te tonen omdat
gezondheid ook door andere factoren wordt beïnvloed maar het is wel
mogelijk.
Een hard bewijs hiervan is alvast
geleverd door onze langetermijnstudie naar het effect van onder meer
biozuivel op opgroeiende kinderen.
Tien jaar lang zijn in Nederland
2.800 vrouwen onderzocht vanaf
hun zwangerschap. De ene groep
2
PLUS MAGAZINE NR. 308 OKTOBER 2014
dronk biozuivel, de andere gewone.
Bij de kinderen van de biodrinkende
moeders kwam op tweejarige leeftijd
al tot 30% minder eczeem voor. Het
zou interessant zijn om verder te onderzoeken hoe onze voeding kan helpen om onze gezondheid beter te
ondersteunen.
Bioproducten bevatten minder
residu’s van pesticiden,
bewaarmiddelen, schadelijke
metalen, antibiotica. Zijn ze
daarom gezonder?
Ja. Zelfs bij lage niveaus van residuen
kan er een negatieve impact zijn. Een
behandeling met pesticiden heeft
ook effect op de aanwezigheid van
gezonde stoffen zoals antioxidanten.
Dat is logisch. Planten die niet behandeld worden met pesticiden
groeien op een meer natuurlijke manier en maken meer antioxidanten
aan om zich te verweren tegen vijanden. Die antioxidanten komen mee
in onze voeding terecht.
We weten ook dat planten kunnen communiceren en dat ze reageren op geluid. Daar zit een intelligent systeem in dat ervoor zorgt dat
ze bijvoorbeeld plagen kunnen voelen aankomen. Door ze te behandelen met synthetische chemicaliën
schakel je dat systeem uit en maak je
de plant eenvoudiger qua samenstelling maar armer qua voedingswaarde.
Helpt biovoeding bij het
versterken van je weerstand?
Beschermt ze tegen bepaalde
aandoeningen?
Er zijn aanwijzingen dat bio de weerstand boost. Zo bleek in Australië dat
proefpersonen die regelmatig bio
eten minder ziek worden en sneller
genezen. Dat kan deels te maken
hebben met het feit dat wie bio eet
meestal al gezondheidsbewust leeft
maar ook de combinatie van de verschillende gezonde stoffen die meer
in bioproducten zitten, speelt daarbij
zeker een rol.
Gezondheid wordt vooral
bepaald door wat je op je bord
legt en veel minder door de
manier waarop het werd
geproduceerd?
Een globale ongezonde productkeuze kan je niet goedmaken door meer
biologische eetwaren te kiezen. Veel
biologische chips bestempelen wij
bijvoorbeeld ook als ongezond.
Naast die productkeuze speelt de
teelt een belangrijke rol. Wie bio eet,
krijgt geen afbraakproducten van
synthetische pesticiden binnen. Ook
genetisch gemanipuleerd voedsel of
kunstmatige smaak- en geurstoffen
worden geweerd. Van kleine hoeveelheden van deze residuen wordt
geen schade verwacht maar het is
nog onduidelijk welk effect combinaties van die residustoffen geven.
Gwendolyn Maertens verantwoordelijke voeding, Test-Aankoop
Heeft biologische voeding
een hogere voedingswaarde
dan conventionele voeding?
Bevat ze meer mineralen,
vitamines, antioxidanten?
Er is geen eenduidig wetenschappelijk bewijs dat aantoont dat je door
het eten van biologisch geteeld voedsel gezonder wordt dan door het gebruik van gangbare voeding. Regelmatig verschijnen er wel berichten
die aangeven dat bioproducten meer
voedingsstoffen zouden bevatten
maar het is moeilijk om een oordeel
te vellen over het belang van dergelijke studies. Werden de analyses uitgevoerd op plukverse groenten en
fruit? Hoe groot was de steekproef
die werd gehouden, enz.
Zelfs als biologisch voedsel meer
gezonde stoffen zou bevatten dan
klassiek geteelde voeding, dan betekent dit niet dat ze de consument automatisch een betere gezondheid bezorgen. Wij zijn ervan overtuigd dat
je geen biovoeding hoeft te eten om
je te verzekeren van een voldoende
opname van vitamines, mineralen en
andere levensnoodzakelijke voedingsbestanddelen. Als je erop let dat
je voldoende groenten en fruit op het
menu zet en je je aan de richtlijnen
van de voedingsdriehoek houdt, ben
je gezond bezig.
Het is trouwens erg moeilijk om
wetenschappelijk aan te tonen dat de
biologische productiewijze de gezondheid bevordert. Om dat aan te
tonen zouden we jarenlang twee gelijkaardige groepen mensen moeten
opvolgen waarvan de ene groep alleen bioproducten eet en de andere
alleen conventioneel voedsel.”
aantreffen (metalen, dioxines)
kunnen de voeding
besmetten, of ze nu uit de
bioteelt komen of uit de
conventionele landbouw.
Op het vlak van additieven
en nitraten scoort biovoeding wel beter.
Bioproducten bevatten minder
residu’s van pesticiden,
bewaarmiddelen, schadelijke
metalen, antibiotica. Zijn ze
daarom gezonder?
Op dat terrein is nog verder wetenschappelijk onderzoek nodig. De
wetgeving over het gebruik van pesticiden is in Europa zeer grondig bestudeerd en de toegelaten residu’s
liggen veel lager dan de veiligheidsmarges voor de gezondheid.
Wat we nog niet weten is het mogelijke effect van zogeheten cocktails
op het menselijke lichaam. Wanneer
je bijvoorbeeld op een dag verschillende soorten residu’s van pesticiden
en andere stoffen opneemt via de
voeding, kan er mogelijk een cocktaileffect optreden. Biovoeding biedt
meer garanties omdat er minder residu’s aanwezig zijn maar dat betekent
niet dat conventionele voeding onze
gezondheid in het gevaar brengt.
Ook de biosector heeft in het verleden al voedselcrisissen gekend. Schadelijke stoffen die we in het milieu
Helpt biovoeding
bij het versterken
van je weerstand?
Beschermt het tegen
bepaalde aandoeningen?
Er bestaat geen objectief wetenschappelijk bewijs voor dat soort
claims.
Gezondheid wordt vooral
bepaald door wat je op je bord
legt en veel minder door de
manier waarop het werd
geproduceerd?
Klopt. De aard van het product en
niet de teeltwijze is van belang. Het is
wel zo dat biovoeding vandaag vaak
gekocht wordt door mensen die gezond leven. Niet het biolabel maakt
hen gezonder maar wel hun globale
levensstijl. Wie zich niet lekker voelt,
zal zijn gezondheid niet boosten
door ineens over te schakelen op biovoeding. Waar bio wel een positief
verschil kan maken, is op het vlak
van het dierenwelzijn en de belasting
van het milieu. ■
NR. 308 OKTOBER 2014 PLUS MAGAZINE
3
ISTOCK
ISTOCK
Professor Jan
Willem Erisman, directeur
Louis Bolk Instituut Nederland
NEEN