Transcript Wet, Wat en Hoe?

Preventie van Psychosociale Risico’s
op de Werkvloer
Wet, Wat en Hoe?
Bart Vriesacker
Psychosociaal departement
Inhoudsopgave
Psychosociale risico’s?
De nieuwe wetgeving
De psychosociale risicoanalyse
Psychosociale risico’s: definitie
Kans voor één of meerdere werknemers
Op psychische schade door blootstelling
Kan samengaan met lichamelijke schade
Als gevolg van elementen:
-
Arbeidsorganisatie
Arbeidsinhoud
Arbeidsvoorwaarden
Arbeidsomstandigheden
Interpersoonlijke relaties
Die objectief gevaar inhouden
En waarop werkgever impact heeft
3
Psychosociale risico’s (PSR)
Verklaring definitie
BRONNEN
Consequenties
Arbeidsorganisatie
……………………
Arbeidsvoorwaarden
……………………
Arbeidsomstandigheden
……………………
Arbeidsinhoud
……………………
Relationele verhoudingen
Stress
……………………
Psychische
gezondheidsproblemen
……………………
Fysieke
gezondheidsproblemen
4
PSR
Psychosociale gevolgen
Overzicht
Ongewenst gedrag op
het werk
Trauma
5 | 28-11-2014
Alcohol en drugs
Agressie
Stress
Psychosociale gevolgen
Ongewenst gedrag op
het werk
Alcohol en drugs
Agressie
Pesten
Ongewenst Seksueel
Gedrag
Trauma
Geweld
6 | 28-11-2014
Stress
Psychosociale gevolgen
Ongewenst gedrag op
het werk
Pesten
Ongewenst Seksueel
Gedrag
Trauma
Geweld
7 | 28-11-2014
Een onrechtmatig geheel van
meerdere gelijkaardige of
uiteenlopende
gedragingen
Alcohol en drugs
Agressie
buiten of binnen de onderneming
gedurende een bepaalde tijd met
als doel of gevolg een aantasting
van iemands’ persoon, werk of
omgeving.
Stress
Psychosociale gevolgen
Ongewenst gedrag op
het werk
Pesten
Ongewenst Seksueel
Gedrag
Trauma
Geweld
8 | 28-11-2014
Elke vorm van ongewenst
(seksueel) gedrag met een
seksuele connotatie
- Verbaal
- Non-verbaal
Alcohol en drugs
Agressie
- Lichamelijk
Met als doel of gevolg
- Een aantasting van de
waardigheid van de persoon
- Een bedreiging, vijandige,
vernederende,
beledigende
Stress
of kwetsende omgeving
Psychosociale gevolgen
Ongewenst gedrag op
het werk
Pesten
Ongewenst Seksueel
Gedrag
Trauma
Geweld
9 | 28-11-2014
Elke feitelijkheid waarbij een
persoon fysiek of psychisch
wordt bedreigd
of aangevallen
Alcohol en drugs
Agressie
bij uitvoering van het werk
-
Gedragingen
Fysiek
Mondeling/schriftelijk
Stress
Ongewenst gedrag is subjectief
Je dient rekening te houden met de grenzen van …
Jezelf
De ander
De context
10
Psychosociale gevolgen
Overzicht op basis van aanbod mensura
Ongewenst gedrag op
het werk
Trauma
11 | 28-11-2014
Alcohol en drugs
Agressie
Stress
Inhoudsopgave
Psychosociale risico’s?
De nieuwe wetgeving
De psychosociale risicoanalyse
Doelstelling KB 10 april 2014
Nieuw beleid
13 | 28-11-2014
Vorig beleid
Key messages!
Nieuwe wetgeving in voege vanaf 1 september 2014
Interne procedures moeten worden aangepast.
Aanpassingen arbeidsreglement interne procedures;
Deadline 1/3/2015
Aanpassing registratie psychosociale interventies.
Ihkv jaarverslag van de interne dienst; deadline 1/01/2015
Vertrouwenspersoon
Takenpakket
Opleiding/aanstelling
14
Versterken belang psychosociale
risicoanalyse
De psychosociale risicoanalyse dient deel uit te maken van het
globale preventiebeleid
Opname in JAP (Jaarlijks Actie Plan) en GPP (Globaal Preventie Pan)
2 soorten:
Globale risicoanalyse
Op niveau van een specifieke arbeidssituatie
In kaart brengen 5 domeinen
Analyse op basis van 5 domeinen (vroeger 4)
Arbeidsorganisatie
Globale risicoanalyse
Identificatie van situaties die aanleiding kunnen geven tot
psychosociale risico’s
Stress/burn-out
Conflicten
Geweld, pesterijen en ongewenst seksueel gedrag op het werk
Evaluatie van de risico’s (= 5 A’s)
Samen met werknemers
Samen met psychosociale preventieadviseur interne dienst
Indien geen psychosociale preventieadviseur interne dienst en analyse is
complex: samen met Externe Preventieadviseur Psychosociale Aspecten
(EPA)
Nieuw: risicoanalyse specifieke situatie
Initiatief:
Werkgever
Lid van de hiërarchische lijn
1/3 werknemersvertegenwoordigers in comité PBW
Uitgevoerd:
Samen met werknemers
Samen met psychosociale preventieadviseur interne dienst
Indien geen psychosociale preventieadviseur interne dienst en situatie
is complex: samen met EPA
Gegevens worden anoniem meegedeeld aan werkgever
Nieuw: risicoanalyse specifieke situatie
Preventiemaatregelen:
Collectief en individueel
Impact op gevaar
Hiërarchie preventiemaatregelen
Advies EPA indien betrokken bij risicoanalyse
Werkgever informeert:
Verzoeker
Betrokken preventieadviseurs
Andere personen die nuttig kunnen zijn
Preventiemaatregelen : volledig
Resultaten van de risicoanalyse : anonieme gegevens
Meer focus jaarlijkse evaluatie beleid
Indien wijzigingen die blootstelling aan psychosociale
risico’s beïnvloeden dient men te her-evalueren
Evaluatie 1 x per jaar door werkgever met psychosociale
preventieadviseur interne dienst of EPA obv:
Verzoek risicoanalyse specifieke arbeidssituatie
Verzoek formele psychosociale interventie
Informatie van de arbeidsgeneesheer
Conclusies van incidenten bij herhaling en voorwerp van informele
psychosociale interventie
Feiten ten aanzien van derden
Gegevens jaarverslag
Advies Comité over collectieve preventiemaatregelen
Inhoudsopgave
Psychosociale risico’s?
De nieuwe wetgeving
De psychosociale risicoanalyse
De psychosociale risicoanalyse: doel
Doel 1 = identificeren oorzaken en gevolgen psychosociale
belasting
Doel 2 = zicht krijgen op sterke punten die als buffer kunnen
dienen tegen psychosociale belasting
22 | 28-11-2014
De psychosociale risicoanalyse
Hoe is het gesteld met het welzijn van de medewerkers ?
•
•
•
Wat is het stressniveau ? Zijn er stressklachten ?
Hoe is het gesteld met de werkmotivatie ?
Is er sprake van ongewenst gedrag ?
Welke zijn de risicofactoren binnen de werksituatie en welke impact hebben deze
op het welzijn ?
Wat zijn de aanknopingspunten voor verbetering ?
•
•
•
Welke risicofactoren in de werksituatie verdienen prioriteit ?
Welke groepen van werknemers verdienen prioriteit ?
Waar kunnen we uit leren ? Wat loopt er al goed (buffers) ?
23 | 28-11-2014
De psychosociale risicoanalyse: uitkomst
Algemene en specifieke maatregelen /
oplossingen om psychosociale belasting te
voorkomen en / of op te doen houden
Uiteindelijke doel is werking organisatie
optimaliseren
De psychosociale risicoanalyse: Hoe?
Kwantitatief: Vragenlijst
- Statisch + power
- Goed algemeen overzicht
Kwalitatief: participatieve risicoanalyse (individueel
of collectief)
- In de diepte + oplossingsgericht
- Goed voor uitdiepen van een thema
25 | 28-11-2014
De psychosociale risicoanalyse: Hoe?
Kwantitatief: Vragenlijst
- Statisch + power
- Goed algemeen overzicht
- Vb. http://respectophetwerk.be/inhoud/toolkit
Kwalitatief: participatieve risicoanalyse (individueel
of collectief)
- In de diepte + oplossingsgericht
- Goed voor uitdiepen van een thema
26 | 28-11-2014
De psychosociale risicoanalyse
Vb. Vragenlijst S-ISW
=The Short Inventory on Stress and Wellbeing
= Een monitoring instrument voor risicoanalyse van
psychosociale aspecten
S-ISW: Methodiek
 Een kort en gestandaardiseerd instrument (afnameduur 15’)
 Statistische verwerking in samenwerking met Katholieke
Universiteit van Leuven
 Rapportering
- op verschillende niveaus mogelijk : organisatie/afdeling/functie
- vergelijking met referentiegroep (externe benchmark)
- interne vergelijking (opsporen van risicogroepen en goede
praktijken binnen het bedrijf)
 Handige tool voor opvolging (evalueren van inspanningen)
Samenstelling S-ISW
40 impactfactoren  5 dimensies
- Taakbelasting (persoonlijke belasting)
- Taakmotivatoren (intrinsieke motivatoren)
- Team (sociale steun)
- Organisatie (organisatie en communicatie)
- Context (arbeidsmarkt, toekomstperspectieven)
Samenstelling S-ISW
20 welzijnsfactoren -> 4 dimensies
- stress (lichamelijke klachten, psychische klachten)
- motivatie (jobtevredenheid, performantie)
- ongewenst gedrag (vb. Pesten)
- absenteïsme (duur en frekwentie)
Resultaten
Naar een beleidsmatige aanpak
32
Missie psychosociale departement
Mensura
Het psychosociale departement van Mensura kan u helpen bij:
Het werk te faciliteren en zaken helder te maken…
U te inspireren met oplossingen op maat van de organisatie…
Waardoor u als organisatie verder kan groeien op vlak van
psychosociaal welzijn
Onze missie is dan ook
‘van wat moet naar wat kan”
Mogelijke ondersteuning psychosociale
departement Mensura
Psychosociale risicoanalyses
Beleidsmatige ondersteuning
Opleidingen
Individuele en team
ondersteuningen
Wat
aandacht
krijgt,
groeit
35 | 28-11-2014