Transcript Gemeente Ham OMGEVINGSANALYSE

Gemeente Ham
OMGEVINGSANALYSE
Bijlage bij het meerjarenplan van de Beleids- en Beheerscyclus
2014-2019
Deze omgevingsanalyse bestaat uit een “algemeen” en een “sectoraal” deel.
De opdeling is tot stand gekomen uit de bespreking binnen de adviesorganen, gekoppeld
aan de doelstellingen van de Vlaamse beleidsprioriteiten. Aan hun werd het algemeen luik
ter informatie bezorgd. Meer in detail werd ingegaan op de respectievelijke sectorale
omgevingsanalyses voor Jeugd, sport, cultuur, integratie en bibliotheek. Deze werden
geïntegreerd in huidig document. Voor de omgevingsanalyse van de bibliotheek is er een
apart document;
Algemeen Deel:
p2
1.
2.
3.
4.
5.
6.
p3
p 14
p 25
p 27
p 30
p 34
Demografie
Bestuur en Financiën
Grondgebied
Economie
Levensomstandigheden
Conclusies
Sectoraal Deel:
Totstandkoming en participatietraject
p 36
7. Jeugd
8. Sport
9. Cultuur
10. Integratie
11. Bibliotheek
p 39
p 60
p 77
p 87
p 108
1
ALGEMEEN DEEL
Bron : lokale statistieken.
Hier wordt telkens per gemeente de vergelijking gemaakt met de Belfius – clustergemeenten
en de Vlaamse gemeenten. In de grafieken is dit te volgen met volgende symbolen:
Gemeente
Belfius-indeling
Vlaams Gewest
2
1. DEMOGRAFIE
Evolutie totale bevolking op 1 januari vanaf 1991
Conclusie: Ham heeft een bovengemiddelde bevolkingsaangroei.
3
Projecties van de bevolking en de huishoudens voor Vlaamse steden en gemeenten 20092030
Conclusie: Tot 2020 wordt een toename verwacht die zich nog meer uitgesproken boven de
cluster bevindt.
4
Aantal kinderen en jongeren
Conclusie: een toename die de algemene bevolkingsgroei volgt, maar met een stijgende
trend voor deze groep, in het bijzonder de leeftijdsgroepen tot 11 jaar.
Aantal Ouderen
Conclusie: het aantal ouderen volgt eveneens de algemene bevolkingstoename. Hier is
minder uitgesproken verschil met de clustergemeenten.
5
Afhankelijkheidsratio
Aandeel Ouderen +65j en jongeren -18j tegenover actieve bevolking (20-64j)
De afhankelijkheidsratio klimt licht boven de cluster als gevolg van de licht stijgende trend
van kinderen en jongeren ten aanzien van de cluster.
De ratio blijft onder het Vlaams gemiddelde.
6
Natuurlijk accress (=aantal geboorten - aantal overlijdens )
Als logisch gevolg uit vorige statistieken: het natuurlijk accress is relatief groter
Relatief aandeel geboorten ten aanzien van overlijdens is groter
7
Migratie
Interne migratie
HAM
2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
Inwijking
360
318
402
404
363
359
436
433
433
509
555
492
Uitwijking
350
346
303
369
351
364
402
362
389
422
486
519
10
-28
99
35
12
-5
34
71
44
87
69
-27
Saldo
Internationale Migratie
Buitenlandse
33
23
48
34
32
49
46
70
59
66
56
37
13
17
21
33
23
15
19
39
44
63
31
34
20
6
27
1
9
34
27
31
15
3
25
3
inwijking
Buitenlandse
uitwijking
Totaal
De inwijking kende een positief saldo.
2011 is een momentopname. Mogelijke verklaring voor negatief saldo zijn de onteigeningen
in de Sluisstraat. Buitenlands migratiesaldo zal naar verwachting niet uitgesproken meer zijn
als gevolg van de verstrengde wetgeving.
8
Huishoudens groei
9
Alleenwonende vrouwen
10
Alleenwonende mannen
11
Toekomstprospectie
12
Aantal vreemdelingen
Basisgrafiek
13
2. BESTUUR EN FINANCIEN
ONTVANGSTEN
Gemeente Ham
Belfius Cluster (in euro per inwoner)
14
Gemeente Ham
Belfius Cluster
Belastingen
Opcentiemen Algemene Personenbelasting
Opcentiemen Onroerende Voorheffing
15
UITGAVEN
Gemeente Ham
Belfius Cluster
16
ONTVANGSTEN
Gemeente Ham
Buitengewone dienst
Belfius Cluster
17
UITGAVEN
Gemeente Ham
Buitengewone dienst
Belfius Cluster
18
SCHULD
Financiële prognose (2013-2017)
19
PERSONEEL
Personeelsaantal (VTE) per 1000 inwoners
Gemeente Ham
20
Belfius Cluster
Opmerking : de gemeente moet samen worden gelezen met OCMW (gemeenschappelijke
diensten vanuit gemeente georganiseerde en gefinancierd bv ICT, personeel, preventie)
Verder heeft elke gemeente specifieke situaties, bijvoorbeeld 2 sporthallen, zaalverhuur.
21
OCMW
Schuldevolutie OCMW
22
PERSONEEL OCMW
23
24
3. GRONDGEBIED
Evolutie bebouwde oppervlakte
25
Vastgoedprijzen
Mogelijke verklaring van terugval in 2011: Sluisstraat (groot aantal m²)
26
4. ECONOMIE
Sterkere stijging van aantal ondernemingen in Ham tegenover de Belfius Cluster
27
Aantal jobs tegenover beroepsbevolking
(indicatie werkgelegenheid)
28
Werkloosheidsgraad
Aantal, aandeel en groei zelfstandigen
29
5. LEVENSOMSTANDIGHEDEN
Vrijetijdsaanbod
30
31
Kansarmoede index
% aandeel kinderen geboren in categorie kansarmoede
Aantal leefloontrekkers (per 1000 inwoners)
32
Serviceflats - woonzorgcentra
Veiligheid
Opgelet met bovenstaande grafiek:
Dit zijn geen absolute aantallen maar een evolutie waarbij 2003 op 100% is gezet.
Het betreft in 2006 een stijging met 250 %. In absolutie aantallen vertaald is dat minder
uitgesproken.
33
6. CONCLUSIE
Ham is een kleine gemeente met een sterke toename van de bevolking. Er is een sterkere
natuurlijke aangroei dan vergelijkbare gemeenten en ook het migratiesaldo ligt
bovengemiddeld.
De bevolkingsgroei is meest uitgesproken bij de leeftijdsgroepen tot 11 jaar. Er is eveneens
een toename bij de categorie van de ouderen, doch deze is minder uitgesproken ten aanzien
van de clustergemeenten.
Het buitenlands migratiesaldo heeft geen neiging tot stijging en zal naar analogie met de
Vlaamse gemeenten verder afnemen.
De trend van bevolkingsgroei wordt voor Ham in de volgende 7 jaar naar verwachting
voortgezet.
Voor zowel de alleenwonende mannen als vrouwen is er een toename tot boven het Vlaams
gemiddelde, maar gelijk met de norm van de clustergemeenten.
Het aantal vreemdelingen ligt op minder dan de helft ten aanzien van de clustergemeenten
40 tegenover 92 per 1000 inwoners).
Naar analogie met nagenoeg alle Vlaamse gemeenten volgt de beperkte stijging van de
ontvangsten niet het ritme van de uitgaven. Met 7 % aanvullende personenbelasting en
1250 opcentiemen blijft Ham onder het gemiddelde van de lokale belastingsdruk.
Ham heeft een hogere schuldenlast dan vergelijkbare clustergemeenten. Dit is een logisch
gevolg van het investeringsritme.
De gemeente voelt zoals andere gemeenten de druk van de stijgende uitgaven en de
relatief stagnerende ontvangsten. Belangrijke oorzaken zijn de stijging van de
pensioenlasten, de algemene stijging van de werkingsmiddelen, de aflossing van de
schulden en de daling van dividenden.
De gemeente Ham heeft licht hogere personeelsuitgaven per 1000 inwoners dan de
clustergemeenten. Daartegenover staan aanzienlijk lagere personeelskosten van het
OCMW. vanuit De gemeente verleent gemeenschappelijke ondersteunende diensten aan
OCMW (personeelsdienst, ICT, informatie, preventie). De gemeente heeft een lagere
werkingskost dan de clustergemeenten.
Er zijn lagere toelagen voor OCMW, maar ook voor politiezone, erediensten en brandweer,
hoewel voor deze laatste categorieën er een verhoging in het vooruitzicht wordt gesteld..
De andere overdrachten, waaronder de toelagen aan Limburg.net, toelagen aan
verenigingen, particulieren liggen gevoelig boven de norm. Voor 2011 kwam daar opvallend
nog de afbouwende milieusubsidies bij.
De gemeente Ham heeft gevoelig hogere schulduitgaven.
34
Ham heeft een nagenoeg vergelijkbare bevolkingsdichtheid ten aanzien van de (landelijke)
clustergemeenten . De bebouwde oppervlakte neemt sterker toe dan die van de
clustergemeenten.
Vastgoedprijzen liggen nominaal nog sterk onder het Vlaams en cluster gemiddelde.
De stijging van de vastgoedprijzen is echter fors groter dan die van de cluster en
Vlaanderen.
Er is een sterke stijging van het aantal startende/oprichtende ondernemingen ten aanzien
van de clustergemeenten.
De tewerkstelling in de gemeente blijft echter onder de norm. De werkloosheidsgraad is
licht hoger dan de clustergemeenten maar lager dan het Vlaams gemiddelde.
Het netto-belastbaar inkomen situeert zich licht onder de cluster en al eerder gevoelig onder
het vlaams gemiddelde. Het aandeel kansarme kinderen ligt boven de cluster, doch gevoelig
onder het Vlaams gemiddelde. Het aantal leefloontrekkers volgt het clustergemiddelde maar
is gevoelig lager dan het Vlaams gemiddelde.
Inzake veiligheid en criminaliteit volgt de gemeente de cluster, met uitgesproken pieken.
De cijfers zitten echter gevoelig onder het Vlaamse gemiddelde.
Op het vlak van verkeersongevallen zit Ham boven het Vlaamse en clustergemiddelde met
ook hier uitgesproken fluctuaties.
35
SECTORAAL DEEL
Totstandkoming en participatietraject
7.
JEUGD
De omgevingsanalyse werd opgesteld door de jeugddienst als resultaat van data-analyse
van beschikbare statistische gegevens en van een bevraging in de schoot van de
jeugdraad bij de jeugdverenigingen.
De jeugddienst en straathoekwerker hebben permanente contacten met de
jeugdverenigingen, bestuur en bezoekers van het jeugdhuis, niet-georganiseerde jeugd en
buurtbewoners en houden ook permanent voeling met het werkveld.
Participatie en inspraak is in Ham ook een continu proces.
De omgevingsanalyse en het ontwerp van strategische nota bij het meerjarenplan werden
op 9 september 2013 toegelicht op de jeugdraad.
De individuele leden van de jeugdraad kregen tot begin november de mogelijkheid om
opmerkingen te formuleren.
Aan de leden werden beide documenten digitaal verstuurd. Er zijn geen fundamentele
opmerkingen geformuleerd.
De jeugraad heeft op vrijdag 15 november een positief advies geformuleerd.
http://www.ham.be/file_uploads/15116.pdf
Er werden geen fundamentele opmerkingen gemaakt.
Het college van burgemeester en schepenen heeft hiervan kennis genomen in vergadering
op maandag 25 november.
8.
SPORT
De omgevingsanalyse werd besproken met de sportraad van 30 september 2013 en werd
samen met het ontwerp strategisch meerjarenplan overgemaakt aan de individuele leden.
Zij hebben de mogelijkheid gekregen om terug te koppelen naar de basis en individueel
opmerkingen te bezorgen.
Aan de leden van de sportraad werden alle stukken digitaal ter beschikking gesteld.
De sportraad heeft in vergadering van 21 oktober dit agendapunt bijkomend besproken.
Dit is opgenomen in het verslag van de sportraad dat raadpleegbaar wordtgesteld via de
website. http://www.ham.be/file_uploads/15134.PDF
De opmerkingen hielden grotendeels verband met infrastructurele aspecten en werden
afgeleid uit de gegevens van de omgevingsanalyse. Ze vormen als dusdanig geen onderdeel
van het (strategisch)meerjarenplan en zijn hoofdzakelijk aandachtspunten waarmee rekening
wordt gehouden in het kader van bijsturing van het beleid.
De opmerking van de budgetten in actie 10-1-3 betreft een financieel-technische
aangelegenheid mbt de budgettering van de nieuwbouwsubsidie. De aanvragen hiervoor
zijn niet exact te voorspellen. Op basis van de bekende gegevens wordt het op die manier
36
gebudgetteerd. Het college van burgemeester en schepenen behandelde het advies in
zitting van 25 november. Het volstond voor het college om kennis hiervan te nemen.
9.
CULTUUR
De omgevingsanalyse werd besproken met de Cultuurraad van 16 september 2013 en werd
samen met het ontwerp strategisch meerjarenplan overgemaakt aan de individuele leden.
De individuele leden van de jeugdraad kregen tot eind oktober de mogelijkheid om
opmerkingen te formuleren.
Aan de leden werden beide documenten digitaal verstuurd.
Vanuit de cultuurraad van 18 november werd volgend advies geformuleerd.
.toevoeging van een verwijzing in het commentaarveld bij het actieplan 6.1
.toevoeging van een verwijzing in het commentaarveld bij actie 6.1.3
.toevoeging van een verwijzing in het commentaarveld bij de actie 6.1.7
.schrapping van term ‘bevoorrechte’ partner in actieplannen 6.2 en 6.3
http://www.ham.be/file_uploads/15115.pdf
Er zijn verder geen fundamentele opmerkingen geformuleerd. Het college van burgemeester
en schepenen nam hiervan kennis in vergadering van 2 december.
10.
INTEGRATIE
De omgevingsanalyse en het ontwerp strategische nota van het meerjarenplan werden
voorgesteld en toegelicht aan de integratieraad van de gemeente op 9 september 2013.
Er werd ruim tijd genomen voor bespreking. Aan de individuele leden van de integratieraad
werd voorgesteld om opmerkingen te formuleren.
De integratieambtenaar coördineerde het inspraakproces . Er werden geen individuele
opmerkingen geformuleerd.
Tijdens de integratieraad van maandag 6 januari werden de beleidsdoelstelling, de
actieplannen en acties opnieuw besproken.
De integratieraad bracht een advies uit dat raadpleegbaar is onder volgende URL:
http://www.ham.be/file_uploads/15439.pdf
of http://www.ham.be/product.aspx?id=1005
37
11.
BIBLIOTHEEK
De omgevingsanalyse werd behandeld op de adviesraad van 19 september 2013.
De omgevingsanalyse bestaat uit een diepgaande studie/consultancyopdracht uitgevoerd
door Landmark Libraries, de heer Jan Van Vaerenbergh. Deze consultancy bevatte alle
noodzakelijke gegevens voor de omgevingsanalyse en is de basis voor huidig (reeds in
voorbije jaar gerealiseerd) en toekomstig beleid. Deze analyse gaat verder dan een
omgevingsanalyse en geeft scenario’s aan voor de uitbouw van een toekomstgerichte
bibliotheek Het eindrapport van de consultancyopdracht werd afgeleverd in november 2011.
Een aantal aanbevelingen werd reeds meteen in 2012 geïmplementeerd.
Het ontwerp strategische nota van het meerjarenplan werd hierop afgestemd en werd samen
met de omgevingsanalyse toegelicht aan de vergadering van de adviesraad bibliotheek Ham
voorgesteld op donderdag 19 september 2013.
De samenvatting van de studie werd samen met het ontwerp strategisch meerjarenplan
overgemaakt aan de individuele leden.
Alle stukken werden vervolgens digitaal ter beschikking gesteld. De adviesraad bracht een
positief advies uit tijdens haar vergadering op 14 oktober 2013.
Dit is opgenomen in het verslag van de adviesraad dat raadpleegbaar wordt gesteld via de
website. http://www.ham.be/file_uploads/15135.pdf
38
7.
JEUGD
Sinds 2003 is er een hogere bevolkingsgroei dan de rest van Vlaanderen, Limburg en de
clustergemeenten. De tendens tot sterke groei blijft zich voortzetten tot 2020 volgens de
prognoses.
Zie algemene omgevingsanalyse.
Aantal Inwoners - 25j.
In 2010 telde Ham 2763 inwoners van 0 tot 24 jaar.
Volgens de prognoses loopt dit aantal op tot meer dan 3100 in 2020.
De nieuwe verkavelingen maken deze groei in de realiteit mogelijk.
Personeel jeugddienst
De jeugddienst bestaat uit :
Voltijds Jeugdconsulent (38/38)
Voltijds Jeugdmedewerker (combinatie) 38/38 waarvan effectief 33u in jeugddienst
Voltijds straathoekwerker (38/38)
Er is geen afdelingshoofd Vrije Tijd.
39
Vergelijking van Ham met 43 Vlaamse gemeenten
(categorie 9000 tot 12000 inwoners – buitenstedelijk gebied):
Totaal aantal personeelsuren Jeugd in Ham: 109u per week
Slechts 2 gemeenten hebben nog meer personeels-uren voor de jeugddienst (De Panne
190u inclusief technisch-logistieke kracht) en Avelgem 114u. 16 gemeenten spenderen
gemiddeld 38u,
15 gemeenten zitten in de categorie 10u tot 31u.
Het gemiddelde voor deze 44 gemeenten bedraagt 45 uren/week.
Vergelijking met de omliggende gemeenten
(statistieken IBZ-fgov.be - bevolkingsaantallen 1/8/2012):
Ham (10.422 inwoners – 109 u)
Tessenderlo (18151 inwoners – 152 u),
Meerhout (9983 - 11u),
Balen (21694 – 48 u),
Leopoldsburg (15213 – 114 u)
Beringen (43939 – 316 u).
Uitgedrukt als gepresteerd uur per week tov inwoners:
Ham 1u/96 inwoners
Tessenderlo 1u/119 inwoners
Beringen 1u/139 inwoners
Leopoldsburg 1u/133 inwoners
Balen 1u/451 inwoners
Meerhout 1u/907 inwoners.
Algemene conclusie is dat de jeugddienst van de gemeente Ham sterk boven het
gemiddelde is uitgebouwd.
40
Aantal gemeenten met jeugdconsulent:
Conclusie: in de categorie boven 10.000 inwoners heeft ruim 60 % een jeugdconsulent.
Ham volgt de norm.
Niveau van personeel
Conclusie: Ham volgt de norm
41
Conclusie: Nauwelijks 1 bestuur op 10 van de categorie is verzelfstandigd (vzw, EVA)
Intergemeentelijke samenwerking
De helft van de Limburgse gemeenten geeft aan samen te werken met andere gemeenten.
Dit is echter in hoofdzaak een informele samenwerking. Ham heeft geen i.g. samenwerking.
42
Jeugdwerk
In 2011 waren bij 5 jeugdverenigingen 475 leden aangesloten (incl. leiding).
In 2012 steeg dit tot 488.
Speelplein Hampidoe (+300 diverse kinderen met een gemiddelde van 100/dag), jeugdhuis
De Stip en Tienerwerking / Kids Café zijn hier niet meegerekend.
Met deze 5 ‘klassieke’ jeugdverenigingen zitten we boven het gemiddelde van 4,24.
Het aantal leden van de jeugdbeweging is ca. 15% hoger dan het gemiddelde.
Het totaal aantal leiding ligt bijna 10% hoger, wat significant boven het Limburgs meetniveau
gesitueerd is. De evolutie van de leden tussen 2007 en 2010 is gemiddeld.
Het aandeel van leden van jeugdbewegingen ten aanzien van de leeftijdsgroep 0-24-jarigen
ligt in Ham hoger dan het gemiddelde.
Jeugdwerkinitiatieven
43
Conclusie: Ham heeft slechts op enkele initiatieven geen antwoord
Speelpleinwerking
SPW Hampidoe bereikt met haar zomerwerking meer dan 300 verschillende kinderen.
Sinds 2010 zijn er gemiddeld 95 tot 100 kinderen per dag aanwezig.
De leiding bestaat enkel uit vrijwilligers. De gemeente heeft met VZW Denneweelde een
overeenkomst afgesloten voor het gebruik van lokaal “Denneweelde” door Hampidoe voor
een periode van 9 jaar. In 2013 werd het dak vernieuwd en de elektriciteit aangepast, alles
werd gefinancierd met subsidies van Vlaanderen en LSM.
44
Tienerwerking
Ham heeft een eigen tienerwerking. Het Kids Café in JH De Stip is een initiatief van de
jeugddienst ism de straathoekwerker en richt zich op jonge tieners uit zeer uiteenlopende
milieu’s. Door de contacten worden jongeren gemakkelijk toegeleid naar filmprojecten en
uitstappen en vinden ze makkelijker hun weg naar het reguliere aanbod. Ook is er via deze
weg inspraak om het aanbod beter af te stemmen op wat er leeft bij deze doelgroep.
Gemeentelijke jeugdwerkprojecten (2010)
45
Evolutie van de particuliere jeugdwerkinitiatieven
Conclusie: belangrijke vaststelling en bedreiging is een gestadige daling van jeugd- en
jongerenverenigingen, maar ook een halvering van het aantal particuliere
speelpleinwerkingen.
Die laatste worden vervolgens opgevangen door gemeentelijke initiatieven aangezien het
totaal aantal speelpleinwerkingen niet daalt.
46
Subsidies
De gemeente Ham geeft volgende subsidies:
Structurele, projectmatige, renovatie en nieuwbouw, kadervorming en kampsubsidies.
47
Materiële ondersteuning
De jeugd(verenigingen) kunnen in Ham op volgende ondersteuning rekenen:
uitgebreide uitleendienst, kampvervoer, hulp bij manifestaties.
Infrastructuur
Ham beschikt over een bijzonder goed uitgerust jeugdhuis met geïntegreerde faciliteit voor
tienerwerking, goed uitgeruste repetitielokalen, een skatepark en bmx-parcours.Een
jeugdverblijfscentrum is er niet. Het gebouw van Chiro Oostham en Scouts Genendijk doen
dienst als kampplaats.
48
Conclusie: Gemeente Ham voorziet in bijna elk van deze initiatieven.
49
Fuiven
Het aantal fuifzalen neemt af in Vlaanderen.
Ham heeft slechts 1 fuifzaal en zit daardoor onder de Vlaamse norm.
Dit is vooral toe te schrijven aan de afwezigheid van particuliere fuifzalen.
De gemeentelijke zaal is een polyvalente zaal met een algemene functie in eerste instantie
naar de lokale verenigingen.
Door het striktere fuifbeleid in onze buurgemeenten worden in Ham ook externe fuiven en
vaten georganiseerd. De 18-jarigenvaten zijn beperkt tot 4 per jaar, dit om de overlast te
beperken. Hier zijn overwegend niet-inwoners bij betrokken.
Communicatie/website
50
In Ham is de grootste jeugdwebsite jeugdraadham.be, beheerd door de jeugddienst maar
gemaakt (en onderhouden) door enkele leden van de jeugdraad. Ook op de gemeentelijke
website is er een jeugdsegment. Op www.facebook.com/jeugddienstham vindt men dagelijks
nieuws en updates. Via Het Belang van Ham wordt er digitaal jeugdnieuws verspreid. Het
jeugdhuis heeft www.stip.be als digitale thuis ondersteund door hun facebookpagina.
In Ham wordt verder nog gebruik gemaakt van volgende communicatiemiddelen:
Affiches, flyers (al zijn deze fors beperkt door de geringe meeneemkans), elektronische
nieuwsbrief, facebook, postmailing (ook dit is beperkt en wordt vooral nog via de scholen
gedaan), persberichten, YouTube, TV’s gemeentehuis, T straathoekwerker (mondeling!)
Opgelet met Facebook en Twitter: de cijfers dateren van begin 2011 en zijn sindsdien
geëvolueerd.
51
Conclusies Jeugd
Jeugdvoorzieningen en –initiatieven zijn in Ham op een bijzonder hoog niveau uitgebouwd.
De infrastructuur en activiteitenkalender mogen ondertussen als evident aangenomen
worden, de cijfers duiden die evidentie echter niet bij vergelijkbare gemeenten.
Deze uitgebreide dienstverlening is ook weerspiegeld in de personeelsbezetting van de
jeugddienst die ver boven de norm reikt van vergelijkbare gemeenten, maar heeft eveneens
aanzienlijke overhead-kosten als gevolg naar andere diensten (technische diensten,
onderhoud T)
De gemeente kan anderzijds beroep doen op gemotiveerde vrijwilligers op het vlak van
jeugd(werk).
De inspanningen vanuit die hoek worden gewaardeerd maar zijn in de toekomst noodzakelijk
om een hoog niveau van dienstverlening naar jeugd(werk) betaalbaar te houden.
Jeugdwerk blijft voor de gemeente Ham dus een belangrijke pijler.
Het vrijwillige werkveld moet daarom ook een werkbare basis krijgen.
In die zin moet Ham blijven inzetten op een permanente financiële en logistieke
ondersteuning. Die ondersteuning neemt de vorm aan van toelage, kampvervoer,
uitbreidingskansen voor werkingsmiddelen (papierophaling , jeugdhuiscafé) , promotie van
werking en activiteiten, maar ook de infrastructuur. Uit de algemene omgevingsanalyse blijkt
de sterke aangroei van de groep kinderen en jongeren. Dit gecombineerd met andere socioeconomische factoren blijkt het belang van (pro)-actieve benadering van de doelgroep
kwetsbare jongeren. De gemeente kan hierop preventief en curatief inspelen via
straathoekwerk, tienerwerking en buurtwerk. De gemeente Ham is een
plattelandsgemeente met een behoorlijk aanbod aan activiteiten voor kinderen en jongeren
zoals blijkt uit bovenstaande analyse. Die werden in het verleden echter vooral vanuit de
gemeente georganiseerd. Omwille van het ontbreken van een echte geografische
centrumfunctie blijft het noodzakelijk om hier als gemeente een actieve rol te blijven spelen
ten bate van de uitingsvormen. De gemeente kan best blijven inzetten op eigen activiteiten
en het actief begeleiden van uitingsvormen (DJ Pool, POP In/uit, repetitieruimtes of andere
eigentijdse initiatieven). In het verleden werd reeds samengewerkt met andere sectoren
(sport, cultuur,T) Het is duidelijk dat deze integrale aanpak noodzakelijk is voor het bereiken
van de doelgroep kwetsbare jongeren. Dit moet echter meer gestructureerd gebeuren.
Vanuit de sector jeugd wordt daarom ook het initiatief “buurtwerk” gecoördineerd. Samen
met dienst sport, maar ook cultuur, bibliotheek en integratie, wordt deze doelgroep
transversaal benaderd.
52
Doorlichting jeugdinfrastructuur door Jeugddienst + SHWerker:
Sterkte
Zwakte/bedreiging
JH De Stip
Degelijk, modern, aangepast,
multigebruik, sterke “branding”,
veel bezocht, open huis, JD &
SHWer aanwezig
Lage frequentie instuif, hotspot
Repetitieruimte
Grote bezetting, degelijk, recent
Drumstellen lijden door
veelvuldig gebruik, buitengevel
is aan een verflaag toe
Scoutslokaal Genendijk
Recent, op maat, moet voldoen
aan eisen Toerisme Vlaanderen
Kampeerterrein is opgedeeld,
grondruil met lokale boer
verloopt stroef
Chirolokaal Oostham
idem
/
Chirolokaal Genebos
Pas verbouwd, grote
speelweide, goed beheer
Grasbeheer
KLJ Oostham
Mooie lokalen in kelder
Kristoffelheem, uitvalsbasis
terrein Oude Pastorie
Toekomst Kristoffelheem
onzeker, al is dit niet direct
negatief voor de werking
KSA-Chiro Ham
Groeiend, verbeterde lokalen
Klaverblad tov vroegere locatie
Klaverblad zal maar 10 jaar
kunnen dienen, herstellingen
nodig, weinig expertise en
middelen om eigen lokaal te
bouwen
Denneweelde / Hampidoe
Omgeving, gebouw is exclusief
voor speelpleinwerking T
Dak + elektriciteit zijn in orde.
Brandveiligheid = ok
Gebouw is niet van de
gemeente
Kiosk Slagveld
Kinderen + buurtbewoners
OLV-straat te snel verkeer
Goede staat
Kiosk Oude Pastorie
Goede staat, ver van
buurtbewoners, weinig tot geen
overlast, mooie rustige ligging,
Sporadisch gebruik, vandalisme
Speeltuin KWB + crossterrein
Divers gebruik en veelvuldig
gebruik
Natuurlijke speelomgeving
Toestellen onderhevig aan mos
en bosklimaat – weinig
vandalisme – officiëel vs
officieus (BMX)
Speeltuin Boringwijk/Slagveld +
Voetbalkooi
Sociale mix – speelaanbod +
zitbanken aanwezig
Sociale mix – geen schuilhuisje
Waarden en normen die sterk
verschillen – gebruik toestellen
niet altijd volgens norm
Buurtbewoners hebben
53
verschillende visies
Speeltuin ’t Vlietje
Divers aanbod, veel gebruikers,
hoge speelwaarde, gekend,
open ruimte, sociale controle
Licht vandalisme, brommertjes,
oneigenlijk gebruik, skatepark
moet hersteld en volgens
keuring
Speeltoestel Genebos
Open ruimte
Weinig gebruikt
Hut Populierenwijk
Nog steeds in goede staat
Veel bezocht
Gebruikers houden rekening
met elkaar
Dichtstbijzijnde huizen
geluidsoverlast
Speeltuin Populierenwijk
Toegankelijk, veel gebruikt,
weinig klachten van buurt,
veilige plaats
Ingrijpende herstellingen,
verhuis naar overkant is niet
direct optie vr buurtbewoners,
kinderen worden gemixt met
ouders ‘huthangers’
Den Dries, Rode Aarde,
toekomstige wijken
Nieuw
Geen speelplek
Doorlichting werking jeugdverenigingen na bevraging (juli-augustus 2012)
JH De Stip
Sterkte
Zwakte/bedreiging
Veel vrijwilligers; lang geleden dat
er nog een activiteit niet 'in orde'
was,
Te veel nadruk op activiteiten organiseren.
omdat er altijd wel een paar zijn
die dan toch bereid zijn de boel
even te trekken.
De huidige kern ziet het totaalbeeld niet
meer van wat een jeugdhuis net inhoudt, of
toch zou moeten inhouden.
Net doordat er zoveel vrijwilligers zijn, zien
velen hier slechts een deel of bepaald
aspect van.
Het gebouw en de infrastructuur
dat ter onzen beschikking wordt
gesteld.
Dit kan opgelost worden met vormingen
(Formaat) of zelf de vrijwilligers het duidelijk
proberen te maken / kennis over te dragen.
Niets op aan te merken!
- Vormingen kosten geld, zijn vaak op slecht
gekozen data, en niet iedereen ziet dit soort
vormingen zitten (onbekende begeleiders,
wordt soms al eens gezien als 'cursus' waar
je moet leren, etcT)
- Kennisoverdracht (van 'anciens') liep
vroeger iets makkelijker doordat er minder
vrijwilligers waren (je mòest wel veel taken /
verantwoordelijkheid op je nemen) -> was
54
automatisch leerproces (of beter:
leefproces). Nu gebeurt dit minder; het is
niet makkelijk om steeds iedereen even
apart te nemen, want in groep lukt dit
helemaal niet: veel vrijwillgers zijn nog te
jong om hiermee om te kunnen gaan.
Grootste knelpunt:
De Zille! Er mogen zeker en vast minder tot
veel minder 18-jarigen vaten zijn. Dit jaar
waren er een 8-tal (ja, u leest het goed!). De
gemeente mag daarom van ons wat
strenger zijn op het toelaten van deze
vaten.Veel van deze 18-jarigen komen
immers uit andere gemeentes. Of er mag op
zijn minst eens nagedacht worden welke
negatieve effecten dit meebrengt voor ons
als jeugdhuis.
Met dergelijke 18-jarige vaten zie je niets
dan vechtpartijen, achtergelaten rommel op
de parking, ons pleintje, en rond heel De
Zille, gestolen en beschadigde fietsen,
beschadigde wagensT..en ik kan zo nog
een aantal dingen opnoemen die wij
opmerken of die ons verteld worden door
onze bezoekers (die dikwijls het slachtoffer
zijn). Dit bezorgt ons last, en de rommel
schept voor het jeugdhuis een negatief
beeld, maar bovenal: wij kunnen datzelfde
weekend zo goed als niets organiseren,
want we krijgen dat weekend amper
bezoekers. Gevolg: een serieus dal in onze
boekhouding in het voorjaar.
(zie dossier aankoop geluidsinstallatie)
Kort gezegd: een 18-jarige (die dit voor de
eerste keer doet) is niet in staat om een fuif
te organiseren. Wij zijn hier het ganse jaar
mee bezig en beseffen maar al te goed wat
hier allemaal bij komt kijken. Dingen die zij
kennelijk allemaal over het hoofd zien.
En dit in groot contrast met de fuiven in De
Zille die georganiseerd worden door de
Hamse jeugdverenigingen. Hier niets op aan
te merken.
JT Krnotsj
Door de externe lesgevers bieden
we kwaliteit en een grote kans ter
ontwikkeling aan de leden. Door
ook regelmatig (om de max 2 a 3
jaar) te wisselen van lesgever
We zijn zeer afhankelijk van dure externe
lesgevers
Onze groepen kunnen niet te groot zijn.
Indien een groep te groot wordt om theater
mee te spelen, dan moeten we ze splitsen
55
Scouts
Genendijk
leren ze ook jaar na jaar bij.
Het bijleren gebeurt niet in
lesomstandigheden. De leden zijn
bezig met theater spelen maar
leren hierbij veel vaardigheden die
ook buiten het podium tot hun
recht komen (werken in groep,
spreken voor grote groepen,
angsten overwinnen, ...)
Onze voorstellingen zijn steeds
van hoge kwaliteit. Door de
professioneel opgeleide regisseurs
en professionele technische
omkadering (van mij) zijn alle
voorstellingen de moeite waard om
gezien te worden. Zelfs de jaren
waarin we ervoor kiezen om enkel
naar een toonmoment toe te
werken, en meer aandacht te
besteden aan het repetitieproces,
zijn de toonmomenten van meer
dan degelijke kwaliteit.
wat weer onevenredig veel meer kosten
meebrengt (extra lesgever/ zelfde die meer
tijd spendeert; extra decor; extra repetities)
Infrastructuur, het lokaal is in orde
dat zeker, alleen een beetje weinig
berging voor materiaal.
We zijn op zoek naar een vaste container
die we aan het lokaal kunnen plaatsen zoals
de Chiro van Oostham dat heeft.
Voor andere oplossingen heb je al een
bouwvergunning nodig.
Ook de tentengrond achter het lokaal zou
zeer fijn zijn aangezien we nu steeds op het
voetbalplein spelen en de verantwoordelijke
van FC Rio dat niet graag heeft als het
warm is. Maar de burgemeester krijgt het
stuk veld niet geruild.
De analyse over de leden is dat het aantal in
dalende lijn is omdat er minder jonge leden
bij de scouts komen. Als ze er eenmaal zijn
blijven ze wel maar de laatste jaren merken
we dat er niet veel nieuwe 1ejaars leden
bijkomen. Dit is deels te wijten doordat we
later starten als andere en deels te wijten
aan het feit dat we zondagnamiddag scouts
hebben en deels te wijten dat er veel
Genendijkenaars naar de Chiro van
Genebos gaan.
Veel leiding maakt dat sommigen het
gemakkelijk vinden om thuis te blijven.
Zondagnamiddag scouts is een zwakte
aangezien voor veel mensen dat de
familiedag bij uitstek is.
Veel leiding, we kunnen veel
opvangen, ervaring is ook een
sterkte.
Nog steeds veel leden.
Chiro Oostham
Ons lokaal is vrij recent en is zeer
goed gelegen, de laatste jaren is
Voor onze repetities zijn we afhankelijk van
de beschikbaarheid van gemeentelijke
zalen.
Ons lokaal is dan wel zeer goed gelegen,
toch zijn er ook enkele minpunten.Dan
56
Chiro Genebos
ons lokaal in de zomerperiode 50
van de 60 dagen verhuurd.
Ons lokaal is groot genoeg om al
onze leden op te vangen op
zondag, dit zijn er intussen
ongeveer 130.
Een andere sterkte is dat we een
hechte leidingsploeg hebben die
zich inzet om de kinderen op
zondag te animeren.
Verder zijn we vrij goed in het
organiseren van activiteiten,
jaarlijkse eetdag (+500 man) en de
Strusselfuif (+1500 man).
denken we in de eerste plaats aan de
versleten dennenbomen naast ons lokaal
die we niet verder mochten afdoen, terwijl er
2 jaar geleden 1 van die bomen op ons
lokaal beland is en begin dit jaar heeft het
weer niet veel gescheeld. De gemeente is
deze boom toen komen afdoen met behulp
van een hoogwerker.
Daarnaast vinden we het jammer dat de
gemeente ons gras niet meer wil komen
afrijden, terwijl dit voor sommige andere
verenigingen in Ham wel gebeurt. Dit is voor
ons zeer veel werk terwijl wanneer de
gemeente dit doet op een half uurtje
gebeurd is. Dit dient eigenlijk maar 3 à 4
keer per jaar te gebeuren.
- Vette lokalen
- Veel gras (om zelf af te rijden), komt hier
ook nog eens het afscheren van de haag
bij.. => Wij zijn een jeugdbeweging, geen
groendienst.
- Veel plaats om te spelen
- Relatie ouders/leiding
- King Kong
- Uitstekende fuif
- Sterke leidingsploeg (goeie band
met elkaar)
- Waar moeten we met het gras blijven? (Te
veel kg als we dit elke keer naar het
recyclagepark moeten doen, is weer veel
geld uitgeven)
-Parking duurt lang
-A terrein = ons speelveld, nog steeds geen
zekerheid op papier
- Kijkend naar het groeipercentage kunnen
we in de toekomst een tekort aan leiding
verwachten.
KLJ Oostham
Wij zijn een hechte leidingsgroep
We zorgen ervoor dat elke leiding
een animatorcursus heeft gevolgd
Een kleine jeugdbeweging
(iedereen kent elkaar)
Creatief Probleemoplossend
denken
Open voor nieuwe dingen
We hebben vorig jaar wat problemen gehad
met de communicatie naar ouders toe, dit
jaar gaan we dat verbeteren.
We zijn een jonge leidingsgroep
We zijn een kleine jeugdbeweging ( het
speelt soms ook in ons nadeel, bv.
groepsactiviteiten zijn nog altijd zeer
bescheiden)
KSA-Chiro Ham
Wat ledenaantal betreft kunnen we
stellen dat we een positieve
evolutie hebben doorgemaakt, met
de afgelopen 3 jaar een stijging
van het aantal leden. We rekenen
er op dit zo ook voort te zetten. Het
gaat dan vooral om jongere leden
die aangetrokken worden.
Onze werking zal wekelijks
activiteit blijven houden. We krijgen
Doordat onze oudste leden in de laatste
graad van het lager onderwijs zitten, is de
kloof tussen leden en leiding enorm groot.
Vanaf september starten we dan ook een
campagne gericht op 16+ers die ons
leidingsteam zouden kunnen versterken en
opvolgen. We hebben hiervoor reeds samen
gezeten met KSJ Limburg, dit
brainstormmoment heeft al enkele ideeën
voor de reclame opgeleverd die deze zomer
57
regelmatig feedback van de ouders
van leden (wat beter kon,
eventuele tips) en vooral de
positieve aanmoedigingen zorgen
ervoor dat we gemotiveerd blijven.
Zoals afgesproken zullen wij in
augustus de Boemerang inruilen
voor het Klaverblad. Wij
verwachten dan ook dat dit lokaal
volledig in orde zal zijn qua
infrastructuur. We zullen ook een
jaarlijkse huur betalen aan de
gemeente. Zelf zijn we bereid om
ook enkele investeringen te doen,
zo willen we bijvoorbeeld de
buitenkant van het Klaverblad
opfrissen en de muren schilderen.
Ondertussen blijven wij verder
sparen (wat overigens vrij goed
lukt) voor eventuele investeringen
in infrastructuur in de toekomst.
SPW Hampidoe
Jong team van leiding, met een
goede doorstroom ivm nieuwe
leidingwerving. Onze leidingsploeg
is bovendien gemotiveerd. In de
toekomst verwachten we een even
goede doorstroom. De
leidingwerving gebeurt via
vermeldingen in het
gemeenteboekje of doordat nieuwe
leiding doorstroomt vanuit de
oudste ledengroep.
worden uitgewerkt. Het vinden van nieuwe
leiding zal cruciaal zijn voor het
voortbestaan van onze jeugdbeweging.
Sparen: We kunnen hier nog niets concreets
over zeggen op lange termijn, alles zal
afhangen van de gehoopte groei van onze
jeugdbeweging en het leidingsteam.
Het gebouw is verouderd: het regent binnen,
geen isolatie, keuken die afgekeurd is.
Tegen volgende zomer ligt er wel een nieuw
dak.
Het gebouw is te klein voor het aantal leden,
daarom wordt er beroep gedaan op een
extra tent. Die wordt veelvuldig gebruikt, en
zal ook telkens in de toekomst gebruikt
moeten worden.
Het aantal leden is afhankelijk van
dag tot dag owv daginschrijving.
Daardoor hebben we veel
verschillende kinderen. Vaak is er
tijdens het bouwverlof een daling in
aantal kinderen. Elk jaar opnieuw
stijgt het algemeen aantal wel.
Ledenwerving gebeurd vooral
mondeling en via het
gemeenteboekje.
De werking is enkel in de
namiddag. Dit is ideaal, aangezien
niet veel leiding een hele dag
kunnen vrijmaken. Ook
organisatorisch zou het een hele
uitdaging zijn.
Het gebouw zelf is goed gelegen,
58
nabij bossen en (voetbal)velden.
Bovendien is het goed bereikbaar
met de auto.
59
8. SPORT
Personeel
• 1 sportfunctionaris VT (statutair)
• 1 sportpromotor 4/5 contractueel
• 6 technisch assistenten (Gesco) waarvan 3 VT en 3 aan 28,5/38
• Toekomst: doelstelling (na uitdoving): 6 technisch assistenten aan 28,5/38
• Er wordt gestreefd naar een ¾ uurrooster voor alle technisch assistenten.
Sterktes
Degelijk, uitgebreid sportaanbod
Goed team aan zaalwachters
Goede score met audit
Zwaktes
Geen vertegenwoordiging in het MAT
Geen afdelingshoofd
2 sporthallen; 6 zaalwachters
Kansen
Goede samenwerking met andere
diensten
Bedreigingen
Overuren voor zaalwachters
Personeelskost zaalwachters
60
Aanbod vanuit de sportdienst
Data
Organisatie
Doelgroep
duur
Deelne
mers
per dag
3de – 6de leerjaar
4.5 dagen
24
3de – 6de leerjaar
kleuters
1ste en 2de lj
10-13 jaar
11-14 jaar
8-13 jaar
5-7 jaar
alle basisscholen
½ dag
3 x ½ dag
3 x ½ dag
2 dagen
2x ½ dag
4 dagen
2 dagen
3 dagen
29
51
28
27
3
45
20
541
alle kleuterscholen
4 – 7 jarigen
50-plussers
kleuters
1ste – 6de lj
+12jaar
Kleuters
1ste – 6de lj
Alle leeftijden
1 dag
½ dag
1 dag
3 dagen
3 dagen
5 dagen
3 dagen
3dagen
4 uur
270
9
84
48
23
14
42
33
90
alle leeftijden
Personeel gemeente
50-plusers
basisonderwijs
vanaf het 3e leerjaar
Kleuters
1e – 6e lj
1e – 6e lj
kleuters
Vanaf het 3e leerjaar
Alle leeftijden
1 maand
½ dag
1 dag
1 dag
½ dag
2 x 1/2 dag
2 x 1/2 dag
3 x ½ dag
3 x ½ dag
½ dag
10 weken
Organisaties Sportdienst
20/02 – 26/02
22/02
04/04 + 06/04
04/04 + 06/04
04/04 + 06/04
13/04 + 20/04
10/04 – 13/04
12/04 – 13/04
07/05 – 08/05 –
10/05
26/03
17/06
4/06
02/07 + 04/07
02/07 + 04/07
16/07 - 20/07
27/08 – 29/08
27/08 – 29/08
augustus
Week van de
Sportclub
Schaatsen
Paaskriebels
Paas 3-daagse
Volleybalkamp
oriëntatielopen
voetbalkamp
voetbalkamp
Schoolsportdagen
Lager onderwijs
Kleutersportdagen
Kijk, ik fiets!
Seniorenfietstocht
Juli-kriebels
Juli-3-daagse
BMX kamp
Augustus kriebels
Augustus 3-daagse
Fitte zomer maandag
Initiatielessenmaand
Personeelssportdag
Seniorenfietstocht
Scholenveldloop
Schaatsen
Herfstkriebels
Herfst 2-daagse
Kerst 2-daagse
Kerstkriebels
Schaatsen
Leren lopen (0-5km)
1/09 – 30/09
4/09
14/09
26/09
31/10
30/10 – 31/10
30/10 – 31/10
03/01 – 04/01
03/01 – 04/01
04/01
Sept - nov
+
Maart - mei
Permanente cursussen sportdienst
Periode
Januari - mei
Januari - mei
Januari - mei
Januai - mei
Januari - mei
Organisatie
BOM
Fit & Fun
Seniorobic
Bodyfitness
Seniorengym
60
81
229
17
40
31
31
49
19
13
+
22
Doelgroep
23
26
13
20
8
61
Januari - mei
All-in
21
ste de
Januari - mei
Sportacademie 1 -2 lj
16
Januari - mei
Sportacademie 3de – 5de lj 15
September - december
BOM
32
September - december
Fit & Fun
26
September - december
Seniorobic
14
September - december
Bodyfitness
20
September - december
Seniorengym
13
September - december
All-in
17
ste de
September - december
Sportacademie 1 -2 lj
9
de
de
September - december
Sportacademie 3 – 5 lj 9
Activiteiten ism sportraad
Data
Organisatie
8/05
Hamse bosloop (191)
26/05
Kampioenenviering
24/09
Schaal van Ham Recreatievoetbal (5 recreatievoetbalploegen)
3/09
Schaal van Ham vissen (24)
Gemeentelijke sportraad
De sportdienst blijft de werking van de sportraad ondersteunen door het secretariaat
waar te nemen en het financieel beheer en de vergaderingen van de sportraad op te
volgen.
De schepen voor sport evenals de sportfunctionaris volgen de vergaderingen als
waarnemer.
De sportraad organiseert enkele activiteiten i.s.m. de sportdienst:
Schaal van Ham recreatievoetbal, Schaal van Ham zaalvoetbal, Schaal van Ham vissen
en Kampioenenviering.
62
Publiek -privé
Zumba Fitness
Recreatievoetbal
Warande Sport
FC Rio
Miezeriken
SK Ham
Toekomst Geneberg
competitievoetbal
KFC Ham United
zaalvoetbal
recreatie
Da Mimo
De Stormvogels
FC Large
FC Populier
FC West-Point
Istanbul sport
individuele sporten
competitie
Ham Oriëntatieclub
Hamse Turnvereniging
Shoto Karate Ham
TC Ham
vzw GTA Racing
zaalsporten
recreatie
Belly Belly
Capoeiraworld
Dansclub Happy Dancer
Hamse Dansclub
Sport en spel volleybal
Turnclub Blijf Jong Genebos
Zaalsporten
competitie
De Mini's
Hamse Badmintonclub
ISC Vlietje
Volleybalclub Fit Ham
Schoolsporten
Basisschool de 7-sprong
Basisschool de Sterre
De Klimop
Sport+ clubs
Socio-culturele verenigingen
Genendijkse wielertoeristen
PC Zig-Zag
Petanqueclub De Statie
Wielerclub De Doortrappers
Wielertoeristen Blijf Jong
Genebos
WTC Ham
Biljartclub Juist en Zacht
Handboogbclub Fast Arrow
Mondpaco vzw
Sjoelclub De Vliegende Schijf
Wandelclub Blijf Jong Genebos
Wandelclub De Torenvrienden
Parasporten
Duivenbond de Snelle
Vlucht
Duivenbond Recht en Vrij
KV Genebos
Vissersclub De Meerval
Vissersclub 't Rutske
63
Samenstelling Raad van Bestuur
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Sectie publiek-privé
Geen invulling
Sectie competitievoetbal
Peter Luyten,Grensstraat 5, 3945 Ham (KFC Ham United)
Sectie individuele sporten
Eddy Weyens, Van Der Elststraat 23, 3970 Leopoldsburg(Shoto-karate Ham)
Sectie competitie zaalsporten
Johan Curinckx, Allerheiligenberg 5, 3945 Ham (Fit Ham)
Sectie zaalsporten recreatie
Johan Vlaeyen, Oostereindestraat 22, 3560 Lummen(Hamse Dansclub)
Sectie schoolsporten
Sara Belmans Sara, Boringwijk 16, 3945 Ham (de Klimop)
Sectie recreatievoetbal
Armand Raymaekers, Molenwijk 4, 3945 Ham (SK Ham)
Sectie zaalvoetbal recreatie
Geen invulling
Sectie sport + spel
André Moons, Robynsstraat 12, 3945 Ham (Wielertoeristen Blijf Jong)
Sectie socio-culturele verenigingen
Geen invulling
Sectie parasporten
Geen invulling
Voorzitter: Jos Schepers
Deskundige: Marcel Theys
Deskundige: Eddy Luyckx
Secretariaat: sportdienst
64
Sportinfrastructuur
Sportcentrum ’t Vlietje
• Mini-pitch: 24m x 12m
• Speeltuin: 5000m²
• Skateterrein: 312m²
• Beachvolleybalveld: 18m x 9m
• Outdoor fitnesstoestellen: 12 toestellen
• Avonturenparcours
Sterktes
Zwaktes
Centralisatie
Recreatiezone gelegen in woonkern
Individuele sporter komt goed aan zijn
trekken
Rondhangende jongeren
Zowel omgeving als
sporttoestellen/speeltuin worden goed
onderhouden
Auto’s op het sportcentrum
Skateterrein is “versleten”. Reeds
opgelapt + aankoop nieuw toestel
Honden op het sportcentrum
Kansen
Bedreigingen
Ingang Merelstraat, rolstoelvriendelijk
maken (in orde)
Wegblijven van kinderen door “oudere”
hangjongeren
Jaarlijks budget onderhoud sportcentrum ’t vlietje, Finse piste, skatepark, T. € 3500
65
Sporthal ’t Vlietje
Sterktes
Zwaktes
Recent gebouw (2002)
Verwarming/warm water – moeilijk af te
stellen
Accommodatie wordt goed onderhouden
Buiten schoolgebruik/sportdienst, lage
bezetting overdag
waterfontein
Kansen
Bedreigingen
Gebruikszaal wordt uitgebaat door
sportclubs
Overuren zaalwachters tijdens
wedstrijden Fit
Versch. tornooien/kampioenschappen =
extra inkomsten
Fit Ham neemt meeste uren in
Alarmsysteem wordt niet gebruikt
belijning
Jaarlijks budget benodigdheden voor gebouwen: € 2900
66
Sporthal Kristoffelheem
Sterktes
Zwaktes
Renovatie van kleedkamers en gang
Aanpassen materiaalberging (reeds in
orde)
Goed onderhoud van de sportzalen en
kleedkamers
Camerasysteem nog steeds stuk =
onveilig gevoel (reeds in orde)
Nieuwe sportvloer
Slechte ventilatie in polyvalente zaal
Volledige bezetting ‘s avonds
Buiten schoolgebruik, geen bezetting
overdag
waterfontein
Geen mogelijkheden voor mindervaliden
Kansen
Bedreigingen
Inkomhal, voorkant sporthal : niet altijd
proper
NIET-sportieve activiteiten in de sporthal
Douches niet goed afgesteld.
Jaarlijks budget benodigdheden voor gebouwen: € 3300
67
Overige infrastructuur
Onderstaande infrastructuur wordt niet uitgebaat door de gemeente, maar heeft
rechtstreekse gevolgen wegens opstalrecht, verhuur, toelagen en borgstellingen T
KFC Ham United
Jaarlijkse toelage onderhoud openluchtsportvelden: € 7500 (€ 5745,86 na aftrek van
achterstallige betalingen)
Toelage voor jeugdwerking 2011: € 1781,76
Toelage voor waardering jeugdsportbegeleiding 2011: € 1766,90
Opstalrecht met gemeentelijke borgstelling en eenmalige subsidie
Lening van T.euro terugbetaalbaar in schijven vanaf
Tennisclub Ham
Jaarlijkse toelage onderhoud openluchtsportvelden 2012: € 2547,66
Toelage voor jeugdwerking 2011: € 2601,30
Toelage voor waardering jeugdsportbegeleiding 2011: € 2115,31
Borgstellingen van de gemeente
Gemeentelijke visvijver
Geen eigendom van de gemeente
Plaatselijke feitelijke vereniging houdt toezicht
Jaarlijks budget onderhoudskosten visvijver 2012: € 4000
Jaarlijkse huur aan privé-eigenaar: 1.650 euro
Wetenschappelijk rapport:
Gevoelige waterkwaliteit
Risico van overbezetting (overbepoting)
Ondersteuning van sportverenigingen
68
Toelagen
Jaarlijkse toelagen aan sportverenigingen:
Volwassensubsidie: € 7500
Jeugdsubsidie: €11250
Toelage voor jeugdwerking 2011: € 8379,38
Toelage voor onderhoud openluchtsportvelden 2012: € 13500
Actiepunten:
Toelagereglement moet herbeken worden.
Gaat er in de toekomst (vanaf 2013) nog geld zijn voor de huidige impulssubsidie?
Voorziet de gemeente hiervoor budget?
69
2012
Club
2013
volw assenen
jeugd
Ham OK
1007,57
921,64
1929,21
Ham OK
Hamse Turnvereniging
441,68
597,73
1039,41
Shoto Karate Ham
474,06
333,93
807,99
0,00
3856,86
3856,86
TC Ham
Totaal
Club
volw assenen
jeugd
802,11
1142,15
1944,27
Hamse Turnvereniging
329,48
811,61
1141,09
Shoto Karate Ham
686,98
749,63
1436,61
3468,89
3468,89
TC Ham
ZVC De Mini's
268,08
268,08
ZVC De Mini's
290,09
ISC Vlietje
113,60
113,60
ISC Vlietje
160,57
Volleybalclub Fit Ham
1060,66
Volleybalclub Fit Ham
996,01
SK Ham
117,32
SK Ham
162,09
FC Populier
2424,31
3484,97
117,32
39,28
39,28
Happy Dancer
705,51
589,38
1294,89
Hamse Dansclub
297,28
233,75
531,03
FC Populier
124,98
Happy Dancer
708,19
Totaal
290,09
160,57
2538,12
3534,13
162,09
124,98
687,65
1395,84
Hamse Dansclub
Turnclub Blijf Jong
205,97
205,97
Turnclub Blijf Jong
290,09
290,09
Genendijkse Wielertoeristen
185,80
185,80
Genendijkse Wielertoeristen
265,86
265,86
68,48
68,48
32,57
32,57
Wielerclub De Doortrappers
287,73
287,73
Wielerclub De Doortrappers
262,07
262,07
Wandelclub Blijf Jong
625,88
625,88
Wandelclub Blijf Jong
578,67
578,67
Wandelclub De Torenvrienden
356,74
356,74
Wandelclub De Torenvrienden
329,48
329,48
Duivenclub De Snelle Vlucht
79,10
79,10
Duivenclub De Snelle Vlucht
91,65
91,65
Fietsclub Blijf Jong Genebos
Fietsclub Blijf Jong Genebos
233,29
233,29
95,44
95,44
Petanqueclub De Statie
Petanqueclub De Statie
161,38
161,38
Duivenbond Recht en Vrij
72,20
72,20
Duivenbond Recht en Vrij
FC West-Point
49,90
49,90
FC West-Point
Istanbul Sport
48,84
48,84
Istanbul Sport
70,44
WTC Ham
75,74
Mondpaco
311,30
WTC Ham
Mondpaco
0,00
210,22
210,22
PC Zig Zag
185,80
185,80
PC Zig Zag
Large FC
176,25
176,25
Large FC
KFC Ham United
Hamse badmintonclub
260,65
2222,28
2222,28
KFC Ham United
70,12
330,78
Hamse badmintonclub
Biljartclub Juist en Zacht
TOTAAL
Biljartclub Juist en Zacht
7500,00
11250,00
18750,00
70,44
75,74
311,30
0,00
190,11
335,54
190,11
1633,55
1633,55
218,40
553,93
77,26
7500,00
77,26
11250,00
18750,00
70
Toelage onderhoud sportvelden
Berekening betoelaging onderhoud sportvelden 2012
Soort/naam club
Aantal
terreinen
Bedrag per Totaal
terrein
subsidie
5
1500
7500
De Warande Sport
2
707,69
1.415,38
FC Rio
1
707,69
707,69
6
424,61
2.547,66
1
1000
1000
Voetbal competitie
KFC Ham United
Voetbal recreatie
Tennis
TC Ham
Hondenschool
KV Genebos
Totaal betoelaging:
13170,73
Huursubsidie aan sportverenigingen
• Sjoelclub De Vliegende Schijf €310
• Recreatievoetbalclub De Miezeriken € 400
• Recreatievoetbalclub Toekomst Geneberg € 940
Toelagen aan scholen
• Tussenkomst zwemlessen: € 3300
• Toelage aan de scholen: € 900
71
Bezetting sportaccommodaties
Verhouding sporters competitie - recreatie
40.000
35.000
30.000
21.955
12.20912.24811.461
25.000
12.406
10.798
10968 10416
10.20010.055
21.854
15.849
14.184
7.667 16.67916.730
14870
14906
14.855
18.887
20.000
Recreatie
Competitie
15.000
10.000
21.95421.61221.910
20.56520.77021290 2155919.540
19.260
17.69217.839
17.382
17.315
15.93614.915
15.52715.3461520915.722
14.218
5.000
0
1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011
72
Evolutie aantal sporters
39.794
40.000
37.790
34.163 33.860
32.258 31975
31.666
30.000
33.802
33.541
33.371
32.206 32.076
30.765 30.825
30115 30.592
28.180
31.499
29.073
27.207
20.000
10.000
0
1992
1993
1994
1995
1996
1997
1998
1999
2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
73
De sportdienst houdt jaarlijks een overzicht bij van de bezetting in de gemeentelijke
sporthallen. Zo krijgen we telkens een mooi overzicht van aantal competitiesporters en
recreatiesporters in de 2 sporthallen.
In 2011 kwamen er in totaal 33802 personen de sporthal gebruiken. De volgende
sporthalbezoekers zijn hier nog niet bijgeteld: LO-lessen van de scholen, prinsenbal, feest
van de derde leeftijd, stages van verschillende sportclubs, voetbaldagen, sportkampen, TT
In 2010 waren er 37790 bezoekers.
We stellen vast dat de “Zumba-hype” achter de rug is. In 2012 nog 4005 deelnemers in 2011
nog “slechts” 1600 deelnemers.
Het aantal bezoekers van 2011is eigenlijk vergelijkbaar met de voorbije jaren, met
uitzondering van 2009 - 2010
In totaal telden we in 2011, 14915 competitiesporters en 18887 recreatieve sporters.
74
Conclusies Sport:
De gemeente Ham blijkt in de omgevingsanalyse een ruim aanbod aan
sportactiviteiten en –voorzieningen voor te kunnen leggen.
Ook inzake de ondersteuning van de sportverenigingen behoort Ham bij beste
leerlingen uit de cluster van vergelijkbare plattelandsgemeenten. De twee
sportcomplexen met toezicht via personeel in eigen beheer leggen een
onmiskenbare financiële druk op de gemeente. De middelen moeten daarom efficiënt
worden ingezet. Voor de gemeente is het dan ook bijzonder noodzakelijk om te
kunnen rekenen op de inzet van verenigingen. Zij moeten daarom op hun beurt
kunnen rekenen op een permanente financiële en logistieke ondersteuning. Die
ondersteuning neemt de vorm aan van toelage, promotie van werking en activiteiten,
maar ook de infrastructuur. De gemeente heeft hiervoor aangepaste reglementen die
in de toekomst opnieuw zullen verfijnd worden.
75
Het bewaken van het kwaliteitsniveau blijft een aandachtspunt.
Een goed zicht op de behoeften van de verenigingen en individuele sporters is
blijvend noodzakelijk . Hier blijkt het belang van gestructureerd overleg met clubs en
is de sportraad een effectief klankbord.
Gezien de demografische ontwikkelingen in Ham is een inzet naar kwalitatieve
ondersteuning van jeugdwerking noodzakelijk. Uit de algemene omgevingsanalyse
blijkt immers een sterke aangroei van de groep kinderen en jongeren.
De combinatie van andere (socio-economische) factoren wijst bovendien op het
belang van (pro)-actieve benadering van de doelgroep kwetsbare jongeren. De
gemeente kan hier integraal en transversaal op inspelen. Hier is een belangrijke taak
weggelegd voor het Hams sportbeleid.
In combinatie met de jeugddienst, integratiedienst, maar ook cultuurdienst en OCMW
en bibliotheek kan samengewerkt worden om, meer dan vroeger, gestructureerd
deze doelgroep te bereiken en de drempels voor deelname aan sportieve activiteiten.
en participatie weg te halen. De sportdienst wordt dus ook best actieve partner in het
buurtwerk. Via outreachende activiteiten kan de doelgroep van kwetsbare jongeren
en andere kansengroepen een bijdrage leveren.
Wegens het ontbreken van uitgebreide centrumfuncties in de nabije omgeving blijft
het noodzakelijk dat de gemeentelijke sportdienst zelf nog een aanbod van
activiteiten organiseert die niet door de verenigingen wordt verzekerd. Op die manier
geeft het hen de kans om ook bij dit stuk van de bevolking da algemene conditie te
verbeteren of op peil te houden, de jeugd te initiëren, de sociale integratie te
verbeteren, de zelfontplooiing en het algemeen welzijn te stilurene. Dit kan enkel
met een laagdrempelig en gedifferentieerd sport- en beweegaanbod.
Naast de demografische evolutie van de jongerenbevolking ontkomt Ham ook niet
aan de trend van de vergrijzing. Via sportelen kan men de nadruk leggen op
levenslang sporten en de aandacht van de 50-plussers trekken. Samenwerking met
het senioren-verenigingsleven, het rusthuis en het dienstencentrum is aangewezen.
Op die manier wordt de slaagkans en efficiëntie van de ingezette middelen vergroot.
76
9. CULTUUR
Personeelsstructuur
De Cultuurdienst (Cultuur, Toerisme en Feestelijkheden) is onderdeel van de Afdeling Vrije
Tijd en bestaat uit 3,5 Voltijds administratieve medewerkers en 3 technisch assistenten in
deeltijds regime voor onderhoud (gemeentelijke culturele infrastructuur) en een halftijds
technisch assistent voor uitleendienst. Onderhoud van zaal St-Jan gebeurt door een lokale
werkgroep.
De afdeling Vrije Tijd heeft geen afdelingshoofd.
De gemeente heeft volgende culturele infrastructuur in gebruik, verhuur en onderhoud:
-
De Zille (grote Zaal, kleine zaal, foyer, keuken)
Zaal St Jan Genebos
Buurthuis Genendijk
Annex pastorie
77
kerncijfers subsidiering verenigingen
2007
2008
2009
2010
2011
2012
Basis &
Werking
Subsidie
Nominatieve
toelages
Toelage
Cultuurraad
Projectsubsidies
15.000 €
38 dossiers
15.000 €
38 dossiers
17.000 €
39 dossiers
17.000 €
31 dossiers
17.000 €
36 dossiers
17.000 €
9.000 €
3 dossiers
9.000 €
3 dossiers
7.000 €
2 dossiers
7.000 €
2 dossiers
7.000 €
2 dossiers
5.000 €
1 dossier
3.000,00 €
3.072 €
10 dossiers
1.551 €
6 dossiers
3.735 €
11 dossiers
2.615 €
8 dossiers
2.647
10 dossiers
3.687,68 euro
5 dossiers
3.000,00 €
3.000,00 €
1.500,00 €
2.000,00 €
2.000 €
Subsidie
Startende vereniging
750 €
3 dossiers
250 €
1 dossier
Kerncijfers verenigingen aangesloten bij cultuurforum / cultuurraad
2013: totaal aangesloten 40
Vergelijkingen met andere gemeentes is moeilijk omdat cultuurraden heel divers
samengesteld worden. Elke gemeente heeft eigen toetredingsvoorwaarden en
erkenningcriteria. Sociale verenigingen zoals ziekenzorg, gepensioneerdenT zijn in Ham bv.
geen lid van een cultuurraad maar van GAW. In andere gemeentes zitten deze verenigingen
dan weer wel in een cultuurraad.
V01
V02
V03
V04
V05
V06
V07
V08
Cultuurforum
Werkgroep Amateurkunsten
Concertband Musica
Diaclub Kwaadmechelen
Hamse Schilders
Kunstkring
Sint Cecilia zangkoor Kwaadmechelen
Sint Ceciliakoor Oostham
Sint Kristoffelkoor
Toneelkring Sint Jan Genebos
V09 Zangkoor Genendijk
Socio-cultureel werk
V10 Davidsfonds Kwaadmechelen
V11 Gezinsbond Kwaadmechelen
V12 Gezinsbond Oostham
V13 Femma Genebos
V14 Femma Kwaadmechelen
V15 KVLV Genendijk
V16 KVLV Oostham
V17 KWB Genebos
CR01
CR02
CR03
CR04
CR05
CR06
CR07
CR08
CR09
CR10
CR11
Cultuurraad
Concertband Musica
Diaclub Kwaadmechelen
Sint Kristoffelkoor
Davidsfonds Kwaadmechelen
Femma Kwaadmechelen
KWB Kwaadmechelen
Celtic Art Gallery vzw
Hamse Persers
Raad van Elf - De
Hamburgers
Maria Bertels
Raumond Auwerx
78
V18
V19
V20
V21
V22
V23
V24
V25
V26
V27
V28
V29
V30
V31
V32
V33
V34
V35
V36
V37
V38
V39
V40
KWB Genendijk
KWB Kwaadmechelen
KWB Oostham
Liberale Damesbond
Mijnwerkers-Brancardiers
Volkstuin
vzw Vorming & Actie Limburg
Vrije Tijd
Celtic Art Gallery vzw
De Groenvink
De Orka's
Hamse Persers
Heemkundige Kring Sint Lucia
Hobbyclub Brug
Hobbyclub Vrije Tijd
Ken uw Gemeente
Raad van Elf - De Hamburgers
RioRock vzw
Sint Barbara Gilde
Spellenclub Catan
't Kempisch Bieken
Avalon Circle vzw
Hennig Ham
EVG
79
Kerncijfers feestloket
Behandelde aanvragen: toestemming tot
organisatie, uitzondering geluidsnorm,
sluitingsuurB
2007
2008
2009
2010
2011
2012
- Sportactiviteiten (wandeltochten, fietstochtenT)
15
11
12
13
19
15
- Muziekactiviteiten (fuiven, concertenT)
24
32
31
19
25
20
- Circussen, stuntshow’s
3
2
5
1
4
4
- Buurtfeesten
6
13
13
12
13
9
- Kampvuur / kerstboomverbranding / sint maarten
vuur
4
6
9
6
9
11
- Vuurwerk
-
-
-
7
5
1
- Andere vergunningen bij activiteiten
20
19
19
7
11
10
- Vrijwilligersverzekering
19
25
19
31
30
29
- Attest aankoop vuurwerk
-
4
5
11
4
5
- Machtigingen praalwagen
-
-
-
7
6
4
21
22
24
20
23
20
- Seingevers
Kerncijfers feestloket
2007
Security
Sluitingsuur
on-line aanvragen
affichetaks
uitleendienst
aankondigings-borden
vrijwilligers-verzekering
website
billijke vergoeding
zaalverhuur
2010
Uitleendienst
Amaai mijn (h)oren
Vriendschaps-premie
Vlaanderen Feest
Uitinham
Verzekeringen
Praktijkgids organiseren
Vrijwilligers-verzekering
vuurwerk
2008
Vrijwilligers-verzekering
Subsidies
Repetitie / DJ koten
Vriendschaps-premie
Vlaanderen Feest
Fuifbussen
Zaalverhuur
Vrijwilligers-verzekering
annex
2011
Vrijwilligers-verzekering
fuifbussen
Vriendschaps-premie
Vlaanderen Feest
Repetitie / DJ koten
security
uitleendienst
2009
Zaalbeheer
Geluidsvriendelijk fuiven
Vriendschaps-premie
Vlaanderen Feest
Dj licentie
Vrijwilligers-verzekering
SABAM
2012
Vriendschaps-premie
Vrijwilligers-verzekering 2x
Vuurwerk
Geluidsnormen 2x
Help ze niet naar de tuut
Uitleendiensr
zaalverhuur
80
Kerncijfers Activiteitenkalender
Aangekondigde activiteiten in
2007 2008 2009 2010 2011
activiteitenkalender infoblad
gemeentelijke diensten
59
55
61
33
49
Jeugd
42
30
30
23
19
Sport
50
64
54
41
52
Cultuur 111
122
148
107
187
GAW
5
28
13
5
4
Andere
36
24
39
34
32
Totaal 303
323
345
243
343
stijging gemeentelijke diensten 2012 door uitbereiding werking / aanbod dienstencentrum
2012
191
13
43
215
6
35
503
Kerncijfers Uitleendienst
2007
ONTLENINGEN
HERSTELLINGEN
149
757 euro
AANKOPEN
8.802 euro
Projectiescherm - Micro statieven – Waterslang - Flight case
– Opbergzakken – Podiumelementen - Poten podium opbergkisten
2008
122
2009
147
Geluidsmeter - DJ set – geluidsinstallatie
624 euro
1.029 euro
Draadloze micro’s – Batterijlader - Spelmateriaal
2010
211
664 euro
3.429 euro
Vouwtenten – projector - Spelmateriaal
2011
258
1.750 euro
5.000 euro
herbruikbare bekers - klemmen podium - vervanging
onderdelen podium - batterijlader
2012
234
Ontleningen per materiaal
brandblusser
dataprojector
Draadloze microfoon
Geluidsinstallatie
Geluidsmeter
Kadertent
Vuurkorf
Klemspotje
Lichtbar met 4 PARlampen
Lichtslinger 10m (ecxl. lampen)
Megafoon
2000
X
2007
2008
2009
2010
47
53
47
31
40
37
25
1
26
1
25
9
58
41
34
3
26
17
8
3
10
6
15
7
10
7
2011
8
49
21
40
0
21
15
3
17
11
1
81
Nadar
Podiumelementen 2x1m
Poederbrandblusser
Spelmateriaal
rolscherm 120x120cm
rolscherm 150x200cm
Set tentoonstellingspanele
Standpijp
Tuinslang op rol
Verdeelkast Electriciteit - paddenstoel
Verdeelpunt water
Verlengkabel
video / dvd speler
Vlaggen / mast
vouwscherm 210x285cm
Vouwtent
Werfhek
Zwerfvuilton
X
X
X
49
34
43
34
58
37
11
10
11
14
13
2
30
25
9
7
15
12
23
23
9
55
7
41
6
34
28
9
8
13
4
60
3
30
17
14
38
25
31
9
12
27
20
8
14
28
23
6
7
4
55
38
75
42
4
88
6
27
18
10
7
12
3
97
1
3
13
34
30
15
2011 29% ontlening door gemeentelijke diensten
71% ontleningen door derden
2012 24% ontlening door gemeentelijke diensten
76% ontleningen door derden
Gebruikers Uitleendienst 2011
gemeente
derden
30
25
20
15
10
5
r
r
em
be
ec
D
er
N
ov
em
be
r
ob
be
kt
em
pt
Se
O
li
us
st
Ju
gu
Au
ni
Ju
ei
rt
r il
M
Ap
ri
aa
M
ua
nu
Ja
Fe
br
ar
i
0
82
Vorming leden cultuurraad
2007
2008
2009
2010
2011
2012
-
Werking CAD + vrijwilligersverzekering
Opzoek naar sponsoring + Hoe programmeren + Feestloket
uitinHam + aangepast subsidiereglement
Opleiding uitinHam
UitinHam, Belang van Ham, Website Ham + Lach Yoga + Vrijwilligers
motiveren
Infosessie nota verkiezingen + facebook + creastorm + ontspanning
18 jarigen
Jaarlijks infonamiddag rond organiseren van fuiven / vaten
Aanbod dienst cultuur & toerisme
20 2008
07
Cursus 10
9
Films 18
11
Cultuurbus 6
8
Voorstellingen 2
1
Evenementen 2
6
Tentoonstellingen 1
5
39
40
Deelnemers
2012
Cursussen
Cultuurbussen
Voorstelling
Zoektocht
Ham
134
448
210
2009
2010
2011
2012
8
11
8
1
6
4
38
11
10
2
2
6
4
35
10
10
7
2
6
4
39
17
10
10
4
6
5
49
Buiten Ham Totaal
43
177
32
480
10
220
149
1.026
Ham
76%
93%
95%
Buiten Ham
24%
7%
5%
83
Kerncijfers zaalbeheer
2007
2008
2009
2010
2011
Sint Jan
Bierberging
Schilderswerken
diverse materialen
aankoop vuur
keuken materialen
aansluiting gas
aanpassing verwarming
thermosstatische kranen
aanpassing plafond zaal
Aanpassing keuken
Zille
Brandcentrale
tafels & stoelen
Buurthuis
keukenmateriaal
tafels & stoelen
nieuwbouw
Podiumgordijn
werkblad
Aanpassing verlichting
aanpassing verwarming
thermosstatische kranen
Podiumvloer
Annex
Parket
Renovatie pastorie
Renovatie pastorie
Schilderwerken
2012
Parket
% activiteiten / huurders 2007-2012
2007
2008
2009
2010
2011
2012
80,0
70,0
66,9 67,3
62,8
60,0
64,0
65,2
55,0
50,0
40,0
28,2
30,0
19,4
20,0
16,7
14,0 15,0
14,2
13,4
15,1
17,7
14,7
11,6
9,3
10,0
6,5
5,9
4,3
3,8
5,5
3,4
0,0
Tarief 1 60% korting
Tarief 0
Tarief 2 30% korting
Basistarief
84
Aantal verenigingen
35
30
25
20
Totaal
15
10
5
0
Jeugd
Sport
Cultuur
GAW
VGL aantal verhuureenheden alle zalen
2059
2100
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
1977
2000
1851
1900
1850
1800
1700
1552
1600
1500
1400
1318
1300
1200
1100
1024
1000
892
900
751765
800
801
765 780
711
651
700
600
590
500
399
396
351348
400
303313
683
624
338 334
300
200
149
83 70 85 86
100
118 127 118
0
0
Zille
Sint Jan
Buurthuis
Annex
Totaal
Conclusies Cultuur:
Uit de omgevingsanalyse blijkt dat in Ham een aanzienlijk aanbod bestaat van culturele
verenigingen en door hen georganiseerde culturele activiteiten. Het middenveld is
actief. Niettemin blijkt een terugloop van het verenigingsleven in het algemeen een pijnpunt.
De gemeente Ham heeft door actieve stimulering van de verenigingen een aanzienlijke
bijdrage geleverd in het behoud van het middenveld. Het is echter overduidelijk dat die
inspanningen naar ondersteuning van het culturele middenveld op een hoog niveau moeten
85
staan om een terugval te voorkomen. Dit kan gebeuren via de basis- en werkingssubsidie
waardoor de verenigingen voldoende zuurstof krijgen. Een mogelijke terugval van het
verenigingsleven zou eveneens resulteren in een daling van het aantal culturele activiteiten.
In die zin is het van belang dat ook projectmatige activiteiten, al dan niet georganiseerd door
de erkende verenigingen, worden ondersteund. Uit dagelijkse contacten van de dienst en
van de beleidsploeg met de verenigingen blijkt dat , naast het financiële aspect, er een
noodzaak bestaat aan materiële, logistieke en inhoudelijke ondersteuning. De gemeente
kan hier tussenkomen via de uitleendienst , maar eveneens via het feestloket, wat de
verenigingen een administratieve last ontneemt.
Zaalverhuur is een belangrijk aandachtspunt in de gemeente Ham. De gemeente beheert 4
zaal-locaties die voor de gemeente een grote financiële inspanning betekenen. Niet enkel
infrastructureel, maar nog in de grootste mate de inzet van administratief – en
onderhoudspersoneel. Gezien de beperkte mogelijkheden in de nabije omgeving, is het van
belang om in functie van het sociaal-culturele leven in de gemeente, om de nodige
infrastructuur te blijven aanbieden voor lokale initiatieven van de verenigingen. Via het
tarievenbeleid kunnen de lokale verenigingen extra ondersteund worden. Naast de
activiteiten van de verenigingen blijft het aangewezen om vanuit de eigen cultuurdienst
culturele activiteiten te organiseren om de samenhorigheid en het gemeenschapsgevoel van
alle inwoners te ondersteunen en om een kwalitatief aanbod voor elke doelgroep te
garanderen. Gezien de beperkte financiële slagkracht van de gemeente is het niet steeds
noodzakelijk om zelf te organiseren, maar kan aansluiting gemaakt worden met culturele
initiatieven buiten de gemeentegrenzen.
86
10.
INTEGRATIE
1. Inleiding: gemeente Ham
•
•
•
•
Voor een algemene inleiding wordt verwezen naar de algemene omgevingsanalyse
Samengevat demografie: De gemeente telt op 01.01.2012 10.393 inwoners
Bevolkingsdichtheid van 318 inw/km² / gemiddeld in vergelijking met Limburgs
gemiddelde (351 inw/km²)
Bevolking steeg tussen 2000 en 2012 met 11,4% (+1.067 inwoners), sterkere stijging
in vergelijking Limburg (+7,4%)
In de provincie Limburg is Ham de enige gemeente met een vrij jonge integratiedienst
(aanvraag ingediend 2009, opstart in 2010). Dit maakt van de gemeente een uniek
voorbeeld. Volgens de omgevingsanalyse die de gemeente maakte voor hun
Minderhedenbeleidsplan 2010-2013, heeft Ham bovendien een apart profiel in vergelijking
met de rest van de provincie. Het percentage niet-Belgen onder de bevolking is lager dan het
Limburgs gemiddelde, en de samenstelling van de bevolking wijkt af van het Limburgs
profiel. Zo zijn er bijvoorbeeld verhoudingsgewijs minder Nederlanders dan in andere
Limburgse gemeenten. Hoewel dit niettemin de grootste groep in de gemeente blijft, maken
ze maar één derde uit van de niet-Belgen. In de rest van de provincie loopt dit aantal vaak op
tot meer dan de helft. Verder is ruim 21, 9% van de niet-Belgische bevolking afkomstig uit de
voor Limburg typische EU ex-migratie landen Italië, Spanje, Griekenland en Portugal. Dit
schommelt rond het provinciaal gemiddelde van 20%. Wat betreft het aandeel niet-Belgen
van Maghrebijnse en Turkse origine scoort Ham met 22% dan weer een stuk hoger dan
het Limburgs gemiddelde van 9,7%. Ook het aandeel MOE nieuwkomers (exOostbloklanden) ligt hoger in Ham (8,0%) dan in de rest van de provincie (4,1%). Met 32,5%
telt Ham bijna dubbel zoveel personen uit een laag-inkomensland in vergelijking met de rest
van Limburg. Zoals de meeste gemeenten in Vlaanderen, heeft ook Ham een LOI. Tenslotte
heeft de gemeente ook een klein woonwagenterrein (met 8 standplaatsen). (Bron: Kruispuntintegratie Fact Sheet)
Deze omgevingsanalyse focust op de etnische diversiteit in de gemeente. Het start met een
beschrijving van de doelgroepen van het integratiebeleid. Vervolgens worden thema’s
beschreven die van belang zijn voor het lokale integratiebeleid: samenleven in diversiteit,
taal, tewerkstelling, onderwijs, welzijn en kansarmoede en inburgering. De kwantitatieve
gegevens in deze omgevingsanalyse zijn afkomstig uit de lokale inburgerings- en
integratiemonitor, aangevuld met cijfers van het Steunpunt Sociale Planning van het
provinciebestuur. De kwalitatieve gegevens zijn verzameld via de bevraging van het
Kruispunt Migratie en uit contacten met lokale voorzieningen en diensten.
Deze omgevingsanalyse sluit af met een algemene conclusie die de link legt met het lokaal
beleidsplan.
87
2. Diversiteit in Ham
Niet-Belgen
•
•
•
405 personen met niet de Belgische nationaliteit op 01.01.2012
Aantal niet-Belgen
Belgen in Ham is tussen 2000 en 2012 gestegen van 339 naar 405 nietniet
Belgen.
Dit is een toename van 19,5% (+66 niet-Belgen)
niet
Het aandeel niet-Belgen
Belgen onder de bevolking in Ham steeg van 3,6% in 2000 naar 3,9% in
2012.
Lager aandeel niet-Belgen
Belgen onder de bevolking dan Limburg (9,4 %) en het Vlaams Gewest
(7,1%)
88
•
Als we kijken naar de evolutie van de meest voorkomende nationaliteiten in Limburg,
is het opvallend dat tussen 2000 en 2012 in Ham:
o het aantal personen met de Nederlandse nationaliteit sterk toenam (65 118)
o de traditionele migrantengroepen (Italianen, Turken, Marokkanen,
Spanjaarden) in aantal afnamen. (waarschijnlijk doordat ze de Belgische
nationaliteit aannamen!)
o de groep ‘overige landen’ nam in Ham ook sterk toe (32 88)
Evolutie van het aantal niet-Belgen in Ham (2000 - 2012)
Nederland [aantal]
Italië [aantal]
Turkije [aantal]
Marokko [aantal]
Duitsland [aantal]
Polen [aantal]
Spanje [aantal]
Griekenland [aantal]
Rusland [aantal]
India [aantal]
Overige landen [aantal]
totaal niet-Belgen
2000
65
45
93
25
22
12
40
5
x
x
32
339
2004
78
37
61
14
21
8
33
5
x
x
49
307
2008
111
35
54
20
24
24
33
5
x
x
52
361
2012
118
25
59
18
27
27
26
6
9
x
88
405
Bron: FOD Economie - Algemene Directie Statistiek en Economische Informatie - Dienst Demografie
De tabel bevat gebieden met gegevens onder de drempelwaarde (<5), deze zijn aangegeven met een 'x'.
•
Als we de bevolking van Ham onderverdelen in nationaliteitsgroepen, zien we dat
tussen 2000 en 2012 in Ham:
o Het aantal inwoners met Belgische nationaliteit groeit met 11,1%. De groei
van het aantal niet-Belgen is sterker (+19,5%)
o Sterke groei van het aantal Nederlanders + groei vanuit Oost-Europa en Azië
Evolutie van het aantal inwoners naar nationaliteitsgroep in Ham (2000 - 2012)
2000
België (EU) [aantal]
8 987
Nederland (EU) [aantal]
65
Noord- en West-Europa (EU) [aantal]
33
Zuid-Europa (EU) [aantal]
94
Oost-Europa (EU) [aantal]
13
Oost-Europa (niet-EU) [aantal]
x
Maghreblanden [aantal]
34
Turkije [aantal]
93
Andere rijke landen [aantal]
x
Andere landen van Afrika [aantal]
x
Andere landen van Azië [aantal]
x
Landen van Centraal- en Zuid-Amerika [aantal] x
Onbepaald [aantal]
x
Andere [aantal]
x
totaal aantal inwoners
9 326
2004
9 267
78
30
81
13
18
18
61
x
x
5
x
x
x
9 574
2008
9 613
111
41
79
32
9
26
54
x
x
7
x
x
x
9 974
2012
9 988
118
43
62
46
20
23
59
6
x
21
x
x
x
10 393
Bron: FOD Economie - Algemene Directie Statistiek en Economische Informatie - Dienst Demografie
De tabel bevat gebieden met gegevens onder de drempelwaarde (<5), deze zijn aangegeven met een 'x'.
89
•
Belgische bevolking in Ham versus Limburg:
Vergelijking niet-Belgische
Personen van niet-Belgische
niet
herkomst
•
•
•
1.285 personen van vreemde
vree
herkomst in Ham op 01.01.2012
Definitie herkomst:
o Personen op 01 januari met niet de Belgische nationaliteit
o Personen op 01 januari met de Belgische nationaliteit, maar niet de Belgische
nationaliteit bij geboorte
o Personen met op 01 januari de Belgische
Belgische nationaliteit, de Belgische
nationaliteit bij geboorte, maar waarvan de nationaliteit bij geboorte van
minstens één van de ouders niet-Belg
niet Belg was. Dit kan enkel in kaart gebracht
worden als de kinderen in hetzelfde huishouden wonen als de ouders. Dit kan
met
et terugwerkende kracht berekend worden sinds 01.01.2007. Van kinderen
die voor 01.01.2007 het ouderlijk huis verlaten hebben, kan de herkomst dus
niet bepaald worden op basis van de ouders.
Stijging van aantal personen vreemde herkomst tussen 2007 en 2012
90
•
Het aandeel personen van vreemde herkomst neemt toe: van 10,9 in 2007 tot 12,4%
in 2012. Het aandeel personen van vreemde herkomst ligt lager in Ham dan in
Limburg (23,5%)
91
•
Top vijf personen vreemde herkomst
Aantal inwoners naar herkomst (2012)
Turkije
Nederland
Italië
Polen
Spanje
andere landen
Belg. herkomst
niet-Belg. Herkomst
aantal
386
183
109
91
87
429
9103
1285
% tov totale bevolking
3,7%
1,8%
1,0%
0,9%
0,8%
4,1%
87,6%
12,4%
Bron: Rijksregister
Evolutie van de bevolking in Ham naar herkomstgroepen (2007-2012)
2007
België (EU) [aantal]
8 753
Nederland (EU) [aantal]
175
Noord- en West-Europa (EU) [aantal]
100
Zuid-Europa (EU) [aantal]
209
Oost-Europa (EU) [aantal]
76
Oost-Europa (niet-EU) [aantal]
23
Maghreblanden [aantal]
84
Turkije [aantal]
354
Andere rijke landen [aantal]
x
Andere landen van Afrika [aantal]
x
Andere landen van Azië [aantal]
38
Landen van Centraal- en Zuid-Amerika [aantal] x
Onbepaald [aantal]
6
totale bevolking
9 823
2008
8 851
177
107
210
88
25
102
357
x
7
40
x
6
9 971
2009
8 934
195
109
211
97
25
101
368
x
9
36
x
8
10 094
2010
9 035
198
101
214
108
35
100
370
x
14
46
x
10
10 234
2011
9 107
197
109
217
121
41
104
383
x
15
57
5
11
10 371
2012
9 103
183
109
217
125
45
113
386
9
17
66
6
9
10 388
index 2007-2012
104,0
104,6
109,0
103,8
164,5
195,7
134,5
109,0
173,7
150,0
105,8
Bron: Rijksregister
De tabel bevat gebieden met gegevens onder de drempelwaarde (<5), deze zijn aangegeven met een 'x'.
•
Hier vinden we een andere tendens als bij nationaliteiten:
o Aantal personen van vreemde herkomst is het drievoudige van het aantal
personen met vreemde nationaliteit. Nationaliteit onderschat het aantal
personen van vreemde herkomst in Ham
o Alle groepen groeien aan, opkomende groepen zijn de Oost-Europese landen
+ Azië, maar ook traditionele groepen groeien verder aan
92
•
Specifiek profiel Ham
93
Personen op het wachtregister
•
•
Op 01.01.2012 telt Ham 9 personen op het wachtregister.
0,87 personen op wachtregister per 1.000 inwoners / lager dan Limburgs
Limb
gemiddelde
3 personen op wachtregister per 1.000 inwoners
94
Woonwagenbewoners
De gemeente Ham beschikt over een woonwagenterrein aan de voet van de E313, op een 5tal kilometer van het gemeentehuis. Het woonwagenterrein Eikendreef is 3500 m² groot en
elke standplaats heeft ongeveer 200 m² ter beschikking. Het woonwagenterrein telt 8
standplaatsen onder de huisnummers: Eikendreef 1 t.e.m. 8. Ongeveer 20 bewoners uit 5
families zijn verspreid over de 8 standplaatsen.
De Eikendreef is een relatief bescheiden woonwagenterrein. De gemiddelde capaciteit in
Vlaanderen omvat 15 standplaatsen. Maar niet elke gemeente van het formaat van Ham
heeft standplaatsen. Elke standplaats is voorzien van een sanitaire blok conform de huidige
woonbehoeften. Alle standplaatsen zijn ondertussen voorzien van een carport. Het beheer
gebeurt via een huishoudelijk reglement. De ambtenaar van de dienst sociale zaken is
terreintoezichter en contactpersoon/brugfiguur van het woonwagenterrein. Hij zetelt ook in de
Limburgse stuurgroep woonwagenwerk.
Inwoners van het woonwagenpark worden persoonlijk uitgenodigd en gestimuleerd voor de
integratieraad. Doch hun aanwezigheid op deze raad blijkt tot heden niet succesvol. Vraag
is of dit moet afgedwongen worden. Een andere vorm van participatie van deze doelgroep is
wellicht realistischer.
95
3. Samenleven in diversiteit
Er zijn zo goed als geen allochtonen verenigen in Ham (een Turks-Koerdische en TurksAzerbeidjaanse, die laatste is politiek actief). Dit is atypisch voor de rest van Limburg waar
het verenigingsleven wel heel sterk is. In Ham is er geen middenveld. Op die manier zijn er
wel minder aanspreekpunten.
Ham heeft geen moskee (daarvoor moet men naar Leopoldsburg, Beringen of Tessenderlo)
en geen cafés of koffiehuizen waar ECM elkaar ontmoeten. Er zijn dus geen rechtstreekse
aanspreekpunten, wat het werk van opstartende ID bemoeilijkt. Als antwoord hierop ligt de
nadruk op het samenbrengen van mensen, bestaande verenigingen terug leven in blazen
en het opstarten van wijkcomités in ‘allochtone’ wijken met veel sociale woningen. Die
initiatieven kunnen later een signaalfunctie opnemen voor problemen en als aanspreekpunt
fungeren.
Anderzijds is er de integratieraad, waarbij de uitdaging ligt in de vertegenwoordiging van alle
groepen. Door het gebrek aan middelbare scholen wordt het bereiken van een deel van de
doelgroep, nl., 3e graad middelbaar, jongeren (vaak 4e generatie al) bemoeilijkt. (Bron:
Kruispunt Migratie-integratie)
96
4. Taal
•
•
•
•
Het Huis van het Nederlands, als de coördinator van alle lessen NT2 (Nederlands als
tweede taal) in Limburg heeft geen vaste zitdag in Ham.
Het Huis van het Nederlands heeft een beperkt aantal cliënten uit Ham.
Er zijn ook geen NT2-aanbieders in Ham. Vroeger konden mensen in ham zelf
Nederlandse taallessen volgen, maar omdat het profiel van de taalleerders zeer divers
was, konden er geen volle groepen in Ham per leerniveau blijven bestaan. De
taalleerders gaan naar de NT2-aanbieders in de buurgemeenten, zoals Tessenderlo en
Beringen. Knelpunt is dat de busverbindingen naar deze buurgemeenten niet ideaal is.
Er zijn geen rechtstreekse verbindingen. Er waren tot dusver te weinig mensen met
hetzelfde niveau Nederlands. Er werd gewacht tot er een reserve was aangelegd van
een tiental mensen. Hiervoor was er contact met HvN/OB in Beringen en Leopoldsburg.
Het aanbod blijft momenteel beperkt tot VriendENtaal op dinsdag en het nieuwe aanbod
‘Taalgarage Limburg’ (opgenomen als actie onder de beleidsdoelstelling Bibliotheek).
97
5. Tewerkstelling
•
•
Ham telt 286 niet-werkende
werkende werkzoekenden (2011)
25,2% van de werkzoekenden is van niet-Belgische
niet Belgische origine. In Vlaanderen is dat
32,7%
Het aantal niet werkenden werkzoekenden jongeren tussen 15 en 24 jaar stijgt van 4,7 %
naar 6,8% in 2011 en ligt hoger dan het Limburgs
Limburgs en Vlaams gemiddelde. Ham staat op de
6° plaats van het hoogst aantal niet werkende werkzoekende jongeren tussen 15 en 24 jaar.
98
Bron:
VDAB Studiedienst - Arvastat
Niet-werkende werkzoekenden (15-24 jaar) [Z-scores]
Maasmechelen
2,21
Genk
1,92
Gingelom
0,94
Houthalen-Helchteren
0,63
Leopoldsburg
0,55
Ham
0,51
Wellen
0,47
Heers
0,43
Sint-Truiden
0,42
Tongeren
0,4
Heusden-Zolder
0,37
Beringen
0,31
Dilsen-Stokkem
0,1
As
0,09
Hasselt
0,03
Nieuwerkerken
-0,04
Zutendaal
-0,08
Borgloon
-0,11
Tessenderlo
-0,2
Halen
-0,24
Bilzen
-0,29
Zonhoven
-0,3
Overpelt
-0,33
Maaseik
-0,42
Opglabbeek
-0,45
Kortessem
-0,7
Lommel
-0,71
Lanaken
-0,75
Lummen
-0,79
Voeren
-0,83
Peer
-0,86
Bree
-0,92
Diepenbeek
-1,02
Hamont-Achel
-1,02
Meeuwen-Gruitrode
-1,09
Alken
-1,15
Kinrooi
-1,23
Hoeselt
-1,25
Neerpelt
-1,33
Hechtel-Eksel
-1,34
Bocholt
-1,5
Herk-de-Stad
-1,53
Riemst
-1,59
Herstappe
-3,68
Niet-werkende werkzoekenden &#40;15-24 jaar&#41; [%] op 01.01.2011, [Z-scores] Gemeenten Limburg
99
Het aantal jongeren tussen 18 en 24 jaar langer dan één jaar werkzoekend ligt hoger dan het
Limburgs gemiddelde. Ham staat hier op de 4° plaats.
Bron:
Maasmechelen
Genk
Leopoldsburg
Ham
Wellen
Houthalen-Helchteren
As
Beringen
Heers
Tongeren
Hasselt
Zutendaal
Heusden-Zolder
Sint-Truiden
Dilsen-Stokkem
Zonhoven
Borgloon
Opglabbeek
Bilzen
Lanaken
Maaseik
Gingelom
Halen
Overpelt
Tessenderlo
Kortessem
Lummen
Alken
VDAB Studiedienst - Arvastat
Jongeren (18-24 jaar), langer dan één jaar werkzoekend [Z-scores]
2,37
Bree
-0,8
1,99
Peer
-0,83
0,73
Lommel
-0,94
0,62
Diepenbeek
-0,97
0,54
Riemst
-1,02
0,51
Hoeselt
-1,09
0,43
Hamont-Achel
-1,11
0,22
Meeuwen-Gruitrode
-1,18
0,2
Herk-de-Stad
-1,22
0,19
Neerpelt
-1,23
0,16
Hechtel-Eksel
-1,29
0,11
Bocholt
-1,31
0,07
Nieuwerkerken
-1,37
-0,06
Kinrooi
-1,49
-0,1
Voeren
-2,05
-0,12
Herstappe
-2,38
-0,13
Jongeren &#40;18-24 jaar&#41;&#44; langer dan
-0,15
&#233;&#233;n jaar werkzoekend [%] op
-0,19
01.01.2011, [Z-scores] - Gemeenten Limburg
-0,19
-0,24
-0,26
-0,32
-0,46
-0,49
-0,59
-0,69
-0,8
100
6. Onderwijs
•
Leerlingen met thuistaal niet-Nederlands
Aantal en aandeel leerlingen thuistaal niet-Nederlands in Ham (2011)
kleuteronderwijs
lager onderwijs
secundair onderwijs
eerste graad
ASO
TSO
KSO
BSO
dBSO
OKAN
aantal TNN
32
27
29
6
5
4
0
12
1
1
%
7,2%
4,6%
4,5%
2,9%
3,5%
2,5%
0,0%
10,0%
14,3%
100,0%
% VLA
15,0%
12,1%
8,9%
9,3%
6,0%
6,0%
4,5%
12,8%
20,2%
84,8%
Het aantal leerlingen waarbij de thuistaal niet-Nederlands is ligt lager dan het Vlaams gemiddelde. In
absolute cijfers gaat het hier om resp. 32 kleuters, 27 lagere schoolkinderen en 29 jongeren in het
secundair onderwijs.
101
Het aandeel kleuters met een risicoschoolloopbaan in Ham 1,2% (5 in absolute cijfers) ligt lager dan
het Limburgs 1,6% en het Vlaams 2,2% gemiddelde.
Het aandeel lagere schoolkinderen met een risicoschoolloopbaan 18.2% (118 in absolute cijfers) ligt
eveneens lager dan het Limburgs 20.7% en Vlaams 20.9% gemiddelde.
102
Het aandeel leerlingen in het secundair onderwijs met een risicoschoolloopbaan 17.7% (115 in
absolute cijfers) ligt eveneens lager dan het Limburgs 21.5% en Vlaams 21.2% gemiddelde.
Tijdens de contactmomenten met de drie scholen werd er door de gemeente bevraagd over kwesties
die de etnisch culturele minderheden zouden aangaan, ondermeer over de participatiegraad van
allochtone kleuters, taalproblemen, oudercontacten, communicatieproblemen tussen ouders en
school. Uit deze bevraging bleek dat de scholen geen al te grote problemen hadden met de
concentratie van de kleuters in de klassen maar dat vooral een communicatieprobleem zich voordeed
met de ouders. Vooral in het begin van het schooljaar wanneer de praktische afspraken worden
vastgelegd. De sociale tolkendienst van de provincie waarop scholen in dergelijke gevallen beroep op
kunnen doen is blijkbaar onvoldoende bekend. De scholen hebben géén leerkrachten van allochtone
afkomst. Ook binnen de oudercomités kan men geen vertegenwoordiging terugvinden van allochtone
ouders. Dit werd tot op heden op een eigen informele manier wel gestimuleerd naar de allochtone
ouders toe.
Het probleem van de “uitval van kleuters” uit het onderwijs was vooral zichtbaar bij de kinderen van
de Roma.
103
7. Welzijn en kansarmoede
Het aandeel geboorten in Kansarme gezinnen
104
•
•
7,0%
,0% van alle geboorten
geboorten in Ham vindt plaats in kansarm gezin (gemiddelde 2009-2011).
2009
Dit
aandeel is lager in Ham dan in Vlaams Gewest (9,7%) maar stijgt terug in 2012
50% van alle geboorten in kansarme gezin is in een gezin waar de herkomst van de moeder
niet-Belgisch is. Dit aandeel ligt hoger dan het gemiddelde in het Vlaams gewest 32,9%.
105
8. Inburgering
Deze cijfers zijn afkomstig uit de inburgerings- en integratiebarometer voor Ham, editie 2012. In 2011
stroomden 25 meerderjarige nieuwkomers in, dit aantal is laag in vergelijking met het gemiddelde in
Vlaanderen (gemiddeld 174). De meeste nieuwkomers naar Ham komen in het kader van
gezinshereniging (48%). Andere statuten met name arbeidsmigranten, asielzoekers en Europese
onderdanen vervolledigen de nieuwkomers.
Uit de cijfers blijkt bovendien dat de meerderheid van de nieuwkomers vrouwen zijn (56,0%), dat
72,0% van hen de nationaliteit van een derdeland hebben, dat 16,0% EU-burgers zijn en dat 12,0%
van de nieuwkomers Nederlanders zijn.
De lokale inburgerings- en integratiemonitir geeft ook cijfers over nieuwkomers die zich aanmelden
voor inburgering, die een inburgeringscontract ondertekenen en die het attest behalen. Voor Ham
bedragen die aantallen voor het jaar 2011 respectievelijk 19, 14 en 13. Deze eerste twee cijfers liggen
laag ten opzichte van het gemiddeld VRIND.overgangsgebied.
106
9. Conclusie
Demografisch zijn er geen sterke afwijkende cijfers met betrekking tot nationaliteit en diversiteit. De
gemeente Ham heeft op dit vlak geen uitgesproken of specifiek profiel. De demografische gegevens
van nationaliteit verhullen evenwel de herkomst van vreemde afkomst. De gemeente Ham kent ook
geen samenlevingsproblemen als dusdanig. Er zijn niettemin een aantal factoren die bijzondere
aandacht verdienen:
-
De jeugdwerkloosheid ligt hoger dan het gemiddelde
Het aantal geboorten in kansarme gezinnen ligt eveneens boven de cluster
Ham beschikt als kleine gemeente over een woonwagenterrein.
Men mag concluderen dat Ham voor de ECM weinig tot niet beschikt over een georganiseerd
middenveld. Er zijn nauwelijks ontmoetingsplaatsen en het is moeilijk om met de standaard
communicatiekanalen de doelgroepen te bereiken. Het ontbreekt de gemeente eveneens aan goede
verbindingen/ mobiliteit met de centra. Dit heeft eveneens gevolgen voor de opleidingen in taal en
inburgeringstrajecten.
Uit bovenstaande omgevingsanalyse wordt dan ook geconcludeerd dat coördinatie en regie vanuit de
gemeente noodzakelijk is.
Link met beleid: daarom wordt geadviseerd om een integratiebeleid te voeren. Terug te vinden in het
MJP van de gemeente (en OCMW)
De vijf Vlaamse beleidsprioriteiten voor lokaal integratiebeleid (sociale cohesie, taalbeleid,
toegankelijkheid gemeentelijke diensten en voorzieningen, toegankelijkheid niet gemeentelijke
diensten en voorzieningen, beleidsparticipatie) vormen aldus wat Ham betreft een goed uitgangspunt
om een meerjarenplanning van dit beleid, op te baseren.
107
11.
BIBLIOTHEEK
De omgevingsanalyse bestaat uit een diepgaande studie/consultancyopdracht uitgevoerd door
Landmark Libraries, de heer Jan Van Vaerenbergh. Deze consultancy bevatte alle noodzakelijke
gegevens voor de omgevingsanalyse en is de basis voor huidig (reeds in voorbije jaar
gerealiseerd) en toekomstig beleid. Deze analyse gaat verder dan een omgevingsanalyse en geeft
scenario’s aan voor de uitbouw van een toekomstgerichte bibliotheek Het eindrapport van de
consultancyopdracht werd afgeleverd in november 2011. Een aantal aanbevelingen werd reeds
meteen in 2012 geïmplementeerd.
De aanbevelingen en adviezen zijn opgesteld volgens drie scenario’s die rekening houden met
mogelijke bedrijfseconomische optimaliseringen enerzijds, maar eveneens met een heroriëntering
van de opdracht van de bibliotheek.
De sterkte-zwakteanalyse is gedetailleerd uitgevoerd in de studieopdracht.
Infrastructureel zijn er weinig tot geen opmerkingen. De bibliotheek blijkt ondermeer een hoog
uitleencijfer, een sterk bovengemiddeld aangroeiritme van de collectie en een kwalitatief en
kwantitatief bijzonder vooruitstrevende kinder- en jeugdwerking te hebben.
De gemeente maakt een combinatie van voorgestelde optimaliseringen (naast zelfscan ook
collectiebeheersing, uitbesteding van taken en andere efficiëntiewinsten).
De ruimte die hierdoor ontstaat, wordt ingevuld met nieuwe taken van een eigentijdse of
toekomstgerichte bibliotheek, die in Ham minder uitgebouwd waren. De nadruk zal worden
verlegd van het beheer van de collectie naar een (pro-) actieve werking, informatiebemiddeling,
doelgroepenwerking. De bibliotheek van Ham zal in de toekomst via sectoroverschrijdende
samenwerking in het centrum van de communicatie staan en de ontsluiting van diverse media voor
even diverse doelgroepen actief begeleiden en stimuleren. De bibliotheek van Ham schakelt zich
hierbij bij voorkeur in bij provinciale en regionale acties, maar zal ook eigen initiatieven ontplooien.
108
1. Opdracht – herformulering
Sluiten de openingsuren aan bij de noden van ons publiek?
Zijn er te weinig openingsuren?
Wat zijn opportuniteiten en mogelijkheden van een uitbreiding van de openingsuren?
Sluit het aanbod van de bibliotheek aan met wat van een hedendaagse bibliotheek verwacht wordt?
Sluit het huidige aanbod van de bibliotheek aan bij de noden van ons publiek en bij de beleidskeuzes
die het bestuur voor de bibliotheek wil maken?
Maken we de juiste keuzes?
Moet de bibliotheek van Ham zich specialiseren?
Onderdeel van het aanbod zijn de activiteiten om voor scholen – welke inzet is hier gepast?
Stappen we al dan niet in een verdergaande automatisering (bvb RFID)?
Indien ja, welk traject en welk tijdspad wordt hiervoor best gehanteerd?
En waar kunnen de efficiëntiewinsten in termen van vrijgemaakte personeelsuren dan voor ingezet
worden?
109
2. ABC van bibliotheek Ham/1
INHOUD
ACTIES
leesclubs
lezingen
voorlezen, vertellen, workshops
tentoonstellingen
instructies
BEGELEIDING
openingstijden
leners
personeel
uitleningen
COLLECTIE
gedrukte media voor jeugd en voor volwassenen
audiovisuele media = dvd voor jeugd en volwassenen
vernieuwingspercentage
verwerking: catalogiseren en verzorgen
budget collecties en totaalbudget
3. ABC van bibliotheek Ham/2
Benchmark
Observatie
Optimalisering
acties
Begeleiding
Collectie
4. ABC van bibliotheek Ham/3
Benchmark
Observatie
Optimalisering
acties
begeleiding
collectie
110
5.Werkmethode en resultaten
benchmark
observaties
optimalisering
takenpakket
observaties
4.1 management
calculatiemodel
werkprocessen
organogram
competentiematrix
1. voorstudie
2. workshop
4.2
acties
activiteiten
pakketten
uitleen
uitleen
vrijetijdsbalie
collectie
catalografie
verzorging
-
groei
behoud
-
zelfbediening
2 ontwikkelniveaus
-
krimp
uitbesteding
6. Analyse en aanbevelingen
6 .1. Bi bli ot he ek Ham ver gele ken
Benchmark
Observatie
Optimalisering
acties
begeleiding
collectie
Samenstelling referentiegroep
BASIS: Dexia-indeling: 37 gemeenten die:
- overwegend landelijk zijn en een lage centrumfunctie hebben
- gemiddelde bevolking hebben tussen 10 000 en 20 000 inwoners
- lage vergrijzing (factor 1) en een sterke demografische evolutie kennen zowel in de natuurlijke
als in de migratiecomponent.
- een aanzienlijke groei van de bebouwde oppervlakte en van het aantal woningen (factor 5)
- gemiddeld inkomensniveau van de bevolking iets lager dan het regionale gemiddelde
- de tertiaire activiteit is vrij zwak, terwijl er in bepaalde gemeenten een vrij sterke industriële
activiteit is (bijv.: Ham, Ravels, Hulshout, Lanaken ...).
111
VRIND-overgangsgebied / Dexia: 20 gemeenten
Inwonertal: 7.009 tot 25.341  7.785 tot 12.832
BIOS-bibliotheekstatistieken
Zutendaal
Wellen
Vorselaar
-12 800 (125 %)
Meeuwen-Gruitrode
Arendonk
Herkde-Stad
Hechtel-Eksel
Retie
HAM
+ 7 800 (75 %)
As
Herenthout
Hoeselt
Hulshout
Herselt
Lille
Stekene
Kasterlee
Dilsen-Stokkem
Balen
Lanaken
Ham: + + inspanningen aan inputzijde
benchmark
acties
begeleiding
collectie
vaststellingen
gedrukt
audio-visueel
vernieuwing
-
budget
-
gelijk: 3,8 >< 3,4/inw
hoog: 0,6 >< 0,45/inw
hoog: 30 % jeugd
55 % volwassenen
112 % dvd
collectie: hoog 112 %
7,6 >< 3,6/inw
totaal: 30 >< 26/inw
Ham: inwoners waarderen collectie
benchmark
vaststellingen
acties
begeleiding
-
openingstijden
-
personeel
-
leners
-
uitleningen
Laag: 1,4 >< 1,7
per 1000 inwoners
gelijk: 0,44 >< 0.41
per 1000 inwoners
hoog %: 25,4 >< 21,5%
gelijk #: 3.333 3.344
hoog: 9,5 >< 7,1 /inw
hoog: 128 >< 68/uur
Ham: veel acties voor de jeugd
benchmark
acties
leesclubs
lezingen
voorlezen
tentoonstellingen
instructies
vaststellingen
Hoog: 5 >< 1
hoog: 19 >< 6
hoog 18 >< 8.5
hoog: 2 >< 1
laag: 0 >< 28
begeleiding
collectie
112
6 . 2 .B ibl ioth ee k H am geobs er ve erd
Benchmark
Observatie
Optimalisering
activiteiten
begeleiding
collectie
Reëel beschikbare uren - 117 (80%)
Cluster takengroep
Uren
%
MANAGEMENT
- beleidsvoorbereidend
- overleg en communicatie
- leidinggeven
BACK OFFICE
23,20
6,50
13,20
3,50
33,98
6,75
27,23
19,78
60,12
44,62
15,50
51,25
117,30
100
-
administratie
m e d i a s t r o om : s e l e c t i e- c a t a l o g r af i e - v e r zo r g i n g t i j d s c h r if t e n
OUTPUT
- transacties
-
acties: pakketten – activiteiten - toontafels
28,97
Ham: extra proffesionele input
acties
begeleiding
Collectie
observaties
vaststellingen
MEDIASTROOM
Selectie
Catalografie
Hoog volume – aankoop
OK
Extra investering in dvd
Beroepstrots
Extra investering in labels
Klantvriendelijkheid
OK
Verzorging
Tijdschriften
113
Ham: zeer klantvriendelijk maar hoofdzakelijk collectiegericht
acties
begeleiding
observaties
vaststellingen
Uitleen
Medewerkers draaien hoge
omzet: hoge uitleen ~minder
uren
Balie is ontmoetingsplek
Beperkte informatieve functie
2 ontwikkelniveaus
VT balie
Collectie
Ham: samenhangend aanbod – maar hoofdzakelijk voor basisonderwijs
acties
observaties
vaststellingen
Activiteiten
Pakketten
100 % bereik
Ervaring met pakketten
geen evaluatie
geen cijfers
beperkt aanbod voor
volwassenen
begeleiding
Collectie
114
6 . 3 .B ibl ioth ee k H am opti mal er
Benchmark
Observatie
Optimalisering
activiteiten
begeleiding
collectie
Minder aankopen – meer uitbesteden
Optimalisaties
acties
begeleiding
collecties
3 mogelijkheden
cumulatief
1. minder aankopen
2. veelgevraagde collecties
3. uitbesteden verzorging
Consequenties
1. 80 % winst voor 100 % reduc.
2. 300 thrillers (7%) + 750 €
3. 80 % tijdswinst + extra budget
Meer zelfbediening – meer functies
Optimalisaties
acties
begeleiding
1. zelfleen bemand
2. zelfleen onbemand
3. informatieve functie
4. balie “vrije tijd”
Consequenties
1. 40 % (1 mw) winst
+ 35 000 (quid subsidie)
2. oneigenlijk gebruik +
vrijwilligerswerking
3. nieuwe competenties
4. nieuwe competenties
collecties
Kapitaliseren scholenwerking + systematisch inspelen op campagnes
Keuzes
acties
1. kleuter- en
basisonderwijs
2. lager secundair
3. volwassenen
consequenties
1. twee opties
behouden = gn winst
verschuiven naar
LSO = geen optie
2. extra tijd
3. enkel campagnes +
extra tijd
begeleiding
115
optimalisaties - samenvatting
In min
Acties
Begeleiding
Collectie
-
0,8 medewerker
inverstering RFID
minder aankopen
uitbesteden
-> thrillers
-> verzorging
extra budget
In plus
-
LSO
volwassenen/gezinnen
informatiewerk
balie vrije tijd
Reëel beschikbare uren - 117 (80%)
CLUSTER TAKENGROEP
MANAGEMENT
BACK OFFICE
- administratie
- mediastroom selectie
- mediastroom catalografieverzorging
- mediastroom tijdschriften
OUTPUT
- transacties
- acties:
-
UREN
23,20
33,98
6,75
9,41
11,70
6,12
pm
60,12
44,62
15,50
117,30
OPTIMALISATIE
-6,46,mediaan
-1,14 thrillers
-4,05 uitbesteding
-14,60
21,06 à 26,25
116
7. Advies – w elke strategie?
Niets doen, houden zo. Ham heeft een goede bib die intensief gebruikt wordt en een educatieve
werking die doelen bereikt.
Deze bibliotheek zal aan betekenis verliezen
- Focus op 1 functie = collectie
- Focus op basisonderwijs ~uitdaging
Handschoen opnemen: er is ruime marge om meerwaarde te creëren binnen de huidige middelen
- Toekomstscenario
- Plan van aanpak
- Instrumenten
Opdrachten voor de bibliotheek
OPDRACHT
recreatie
FINALITEIT
cultuur-beleving
informatie
kennisverwerving
educatie
levenslang leren
ontmoeting
gemeenschapsvorming
erfgoed
beleving
ABC?
aanbod: C – collectie
beleving: A - acties
aanbod: C – collectie
bemiddeling: B - begeleiding
ondersteuning scholen: C – collectie
instructies: B - begeleiding
vrijwilligers: B – begeleiding
programma: A - acties
aanbod: C – collectie
tentoonstellingen: A - acties
Eenzijdige focus bibliotheek Ham
De gemeentelijke bibliotheek is al lang niet meer de plaats waar je alleen voor het uitlenen van
een boek terecht kan. Sinds de verbouwing in 2007 beschikt Ham over een moderne
bibliotheek die heel wat meer te bieden heeft. Van boekjes voor de allerkleinsten tot groteletterboeken
voor wie het lezen minder evident wordt, van een stevig concert op DVD tot een romantische film voor
een winterse avond, van een tijdschrift over wooninrichting tot gratis internetgebruik. Kortom het
leven van A tot Z.
Bovendien beschikt de bibliotheek van Ham over een eigen leescafé waar je dagelijks kan kiezen uit
drie kranten. Daarnaast wil de bib een ontmoetingsplaats zijn waar lezingen en
voorleessessies plaatsvinden.
Maak hier dus zeker kennis met onze collectie, dienstverlening en activiteiten.
117
Een scenario voor de toekomst
Méér van hetzelfde
meer openingstijden
meer rendement van het gebouw
meer informele ontmoeting
Méér functies
informatiebemiddeling
meer activiteiten voor volwassenen / gezinnen
Ruimte voor innovatie?
leesbevordering lager secundair onderwijs
->een balie ‘vrije tijd’
Stap 1: collectiebeheersing (2012)
Aanschaf RFID
eerst de tags ifv omzetting collectie
daarna de apparatuur
provinciale subsidie
Collectie wordt gereduceerd tot mediaanniveau
tijdswinst voorbereiding zelfleen
budget investering zelfleen
Nog geen return voor klanten.
Stap 2: meer openingstijden (2013)
Na invoering RFID
1. Meer begeleide openingsuren (+/- 10) door 1,2 medewerker voor toezicht en opruim
2. Infrastructuur laten renderen
3. Meer mogelijkheid voor passieve invulling ontmoeting en consultatie balie VT
4. Eventueel te maximaliseren met onbemande opening
Stap 3: inspiratie openingstijden
WEEK
voormiddag
namiddag
avond
13,0
6,1
1,8
WEEKEND
zaterdag - voormiddag
zaterdag - namiddag
zondag - voormiddag
zondag - namiddag
5,6
28,3
21,2
9,7
Onbemande opening
- toezicht door vrijwilligers
- sociale controle en burgerzin
- aanpassingen infrastructuur
(voorbeeld: bibliotheek Gilze (NL))
118
Tussenstap evaluatie (2014)
Zelfleen werd succesfol ingevoerd
Tijdswinst al dan niet integraal geherinvesteerd in extra openingstijden?
Collectiehebeersing is geconsolideerd
Tijdswinst informatieve functie?
activiteitenprogramma en actieve ontmoetingsfunctie?
Collectieversorging uitbesteden om nog meer tijdswinst te genereren?
Extra budget voorzien
Stap 4: meer opdrachten (2014)
informatieve functie
- assistentie bij diepgravender onderwerpsvragen
- instructies bij internet, databanken
bijscholing medewerkers
Activiteitenprograma en actieve ontmoetingsfunctie
- inspelen op bovenlokale campagnes en evenementen
- linken leggen naar gemeente en naar bibliotheekcollectie
- aanvullend op passieve ontmoeting via onbemande opening (stap 2)
Stap 5: inoverende diensten
Ontwikkeling van een vervolgprogrammatie educatieve werking
lager secundair onderwijs
Uitbouw van fysieke balie “vrije tijd”
en desgevallend stroomlijnen van de achterliggende systemen.
Plan van aanpak en tijdlijn
WAT
COLLECTIE
ZELFLEEN
INFORMATIE
ONTMOETING
DOOR WIE
2012
beheersen
collectie op
mediaan
omzetten
collectie
Bibliothecaris
´dossiers
´projecten
Medewerkers
´omzetting
2013
uitbesteden
thrillers
implementeren
zelfleen
Bibliothecaris
´project
Medewerkers
´omzetting
´opleidingen
E
V
A
L
U
A
T
I
E
2014
uitbesteden
collectieverzorging
2015
onbemade opening
informatiebemiddeling
acties volwassenen
Bibliothecaris
´verandermanagement
Medewerkers
´nieuwe opdrachten
VT-balie
acties lso
119
Comfortzone en responsabilisering
ANJA
STEFAAN
ASSISTENTEN-BEDIENDEN
OPTIMALISATIES
- minder C
+ opstart zelfleen
+ balie VT
? minder/meer A – V
+ waardering
? andere/meer A – J
- minder C
- minder B - uitleen
+ meer B – informatieve functie
+ meer A - volwassenen
COMPETENTIES
- verandermanagement
- samenwerking
- projectwerking
-
werken met tieners
leidinggeven
informatiebemiddeling
werken met vrijwilligers
projectwerking
120
VOLWASSENEN
COLLECTIE
JEUGD
BEGELEIDING
Zelfleen
(onbemand)
informatieve
functie
(VT balie)
COLLECTIE
ACTIES
volwassenen
ACTIES
KLO
BO
( ACTIES
LSO)
121
Instrumenten
1.
2.
3.
4.
Vergelijkende tabel ‘benchmark
Verslagboek werkprocessen
Takenpakket bibliotheek Ham met calculatietabel
Competentiematrix, inclusief resultaatsgebieden
122